CIPANDE CA KUSAMBILILAMO 6
Vino Baibo Ikalanda Pali Leza Mwineco Wakwe Baibo
“Lemba amazwi yonsi yano nkunenyile umu lupapulo.” —YELE. 30:2.
LWIMBO NA. 96 Ibuku Lyakwe Leza I Cuma
VINO TUMASAMBILILAPOa
1. U mulandu ci uno mukataizizya pa kukwata Baibo?
TUKATAIZYA sana Yeova Leza apa kutupeela Baibo. Muli Baibo mwaya ukusunda ukukatwazwa ukumanya vino tungacita lino twakwata intazi. Baibo ikatupeela nu upaalilo usuma uwa ku nkoleelo. Ni cicindamisye i cakuti Yeova waomvya Baibo pa kutulondolwela vino waya. Nga twelenganya pa miyele isuma ino wakwata tukalonda ukupalama sana kuli aliwe nu kuya ya cuza yakwe.—Masa. 25:14.
2. U mu nzila ci zipusanepusane muno Yeova waisokolwela ku yantu?
2 Yeova akalonda antu kumumanya. Mpiti, Yeova walenganga antu kumumanya kupitila mu viloto, ivilolwa nanti sile ukuomvya ya malaika. (Mpe. 12:6; Mili. 10:3, 4) Ndakai nga tutakwata isyuko lya kusambilila pa viloto, ivilolwa alino ni vyeo vino ya malaika yalanzile ivikana kulembwa. Ali mulandu uno Yeova waneniile antu ukulemba “amazwi yonsi” pali vino walondanga ukuti tumanye. (Yele. 30:2) Pa mulandu wakuti “inzila zyakwe Leza witu izifumaluke” tungasininkizya ukuti inzila ino waomvya ukulandilamo naswe iisuma nupya ingatwazwa sana.—Masa. 18:30.
3. Uzye Yeova wasininkizya uli ukuti Baibo yatwalilila ukuyako ukufika na ndakai? (Ezaya 40:8)
3 Belengini Ezaya 40:8. Izwi Lyakwe Leza lyazwa aonsi na anaci aingi pa myaka iingi. Uzye lyayazwa uli? Iuzyo lii ilicindama sana pa mulandu wakuti Baibo yalemvilwe mpiti sana nupya ivimfungwa vino yalembiilwepo vizile ivyononeka lino papisile insita. Fwandi ndakai tutakwata cimfungwa icaliko mpiti lino Baibo yalembwanga. Nomba Yeova walenzile ukuti antu yakopolole ivyeo viivi ivya muzilo. Nanti cakuti antu aakopololanga yatali amalilike, isileko sana amano. Uwasambilila sana umwi walanzile pa Malembo ya Ciebele ukuti: “Malembo yaa yalembwa ningo ukulingana na viivi kwene vino yali pa kutandika.” Fwandi nanti cakuti Baibo yalemvilwe mpiti sana pa vintu ivikaononeka, nupya alembanga yatali amalilike, tungasininkizya ukuti amazwi aayamo yafuma kuli Yeova.
4. I vyani vino tumasambilila mu cipande cii?
4 “Ica upe consi icisuma nupya icimalilike cikafuma” kuli Yeova. (Yako. 1:17) Baibo ali upe usuma sana uno Yeova watupeela. Ndi cakuti umwi watupeela upe, upe uwo ukalanga ukuti watamanya ningo vino tukulondekwa. Vikwene avino caya na kuli wino Watupeela Baibo. Nga twelenganya pa upe uu, tukasambilila ivingi pali Yeova. Twamanya ukuti watumanya ningo nupya wamanya vino tukalondekwa. Mu cipande cii tumalanda pali vino tukasambilila muli Baibo pa miyele itatu yakwe Yeova kuli kuti, amano, mulinganya nu kutemwa. Lekini tutandikilepo ukulanda pali vino Baibo ikalanda ukuti Yeova waya na mano.
BAIBO IKALANGILILA UKUTI YEOVA WAYA NA MANO
5. Iinzila ci imwi ino Baibo ikalangilila ukuti Leza waya na mano?
5 Yeova wamanya ukuti tukalondekwa ukusunda ukusuma ukufuma kuli aliwe. Nupya umu upe uno watupeela, kuli kuti Baibo mwaya sana amano. Kusunda ukwaya muli Baibo kukaazwa sana antu. Baibo ikaavwa antu ukusenuka. Lino Mose walemvile mabuku ya kutandikilako amuli Baibo, wanenyile antu yakwe Leza, kuli kuti Aina Izlaeli ukuti: “Amasambilizyo yaa yasi amazwi asilesile, lelo yene ali umi winu kwene.” (Malan. 32:47) Yayo auvwilanga vino Malembo yalandanga yaipakizyanga umi nu kuya ni nsansa. (Masa. 1:2, 3) Nanti cakuti Izwi Lyakwe Leza lyalemvilwe mpiti sana, licili lyakwata amaka ya kwazwa antu kusenuka. Wakwe, pa jw.org pa vipande vyakuti “Baibo Ikaavwa Antu Ukusenuka,” paya malyasi aingi pali vino vyacitikiile yamwi ivikalangilila ukuti Baibo yakwata amaka ya kwazwa antu kusenuka ndakai.—1 Tesa. 2:13.
6. U mulandu ci uno tungalandila ukuti Baibo yapusanako na mabuku asyala?
6 Kutaya ibuku ilyaya wi Izwi Lyakwe Leza. U mulandu ci? A pa mulandu wakuti Umwineco wakwe Baibo, Yeova Leza wakwata amaka, wayako amanda pe nupya wakwata amano kucila umuntu aliwensi. Antu yakatwalilila ukubelenga mabuku aingi nanti cakuti uwalemvile wafwa lelo pa cisila ca nsita imwi ivyalembwamo vikata kuomba. Lelo ivisinte ivyaya muli Baibo vyatwalilila kuomba nupya vikaazwa antu insita zyonsi. Lino tukubelenga ibuku lii ilya muzilo nu kwelenganya pali vino tukubelenga, Yeova akatupeela umupasi wakwe uwa muzilo uukatwazwa ukulola vino tungaomvya vino tukusambilila mu umi witu. (Masa. 119:27; Malaki 3:16; Aeb. 4:12) Mu cumi, Umwineco wakwe Baibo akalondesya kumwazwa. Kumanya vii kulinzile ukutulenga kulabelenga Baibo lyonsi!
Uzye Baibo ikalemanya uli antu yakwe Yeova ukutandika mpiti ukufika na ndakai? (Lolini mapalaglafu 7-8)
7. Uzye Baibo yalenganga uli antu yakwe Leza ukulemana mpiti?
7 Pa mulandu wakuti Baibo ikaazwa antu ukulemana iinzila na yuze iikalangilila ukuti mwaya mano aafuma kuli Leza. Lino Aina Izlaeli ingile umu Mpanga ya Ulayo, iikazile umu ncende izipusanepusane. Yamwi yaali aalondo, yauze yateekanga inyama nupya yauze nayo yali aalimi. Cali nu kwangukila Aina Izlaeli aikalanga umu ncende imwi ukuta ukwelenganya pa Ina Izlaeli aikalanga uku ncende yuze. Nomba Yeova watantiike ukuti Aina Izlaeli yakongana pamwi umu nsita zimwi uku kukutika lino Amazwi yakwe aalembwe yakubelengwa nu kulondololwa. (Malan. 31:10-13; Neem. 8:2, 8, 18) Elenganyini vino Aina Izlaeli aacisinka yayuvwanga ndi cakuti yafika umu Yelusalemu nu kulola ya kapepa yauze aingi ukufuma uku mpanga izipusanepusane. Yeova waomvizye inzila ii pa kwazwa antu yakwe ukuya aalemane. Lino papisile insita icilongano ca Ina Klistu capanzilwe, mwali aonsi na anaci aavwanganga indimi izingi, aankulilo izipusanepusane nupya yamwi yali aakankala yauze nayo yali aapiina. Nomba pa mulandu wakuti yatemilwe sana Malembo, yakongananga pamwi uku kupepa Leza wa cumi. Yayo aaizile iyataila yali nu kuvwikisya Izwi Lyakwe Leza ndi cakuti sile ya kapepa yauze yayazwa alino nu kulongana pamwi nayo.—Mili. 2:42; 8:30, 31.
8. Uzye Baibo ikalemanya uli antu yakwe Yeova ndakai?
8 Leza witu uwaya na mano watwalilila ukusambilizya nu kulemanya antu yakwe ukuomvya Baibo. Muli Baibo mwaya icumi icikalanda pali Yeova cino tukalondekwa ukumanya. Ilingi tukakongana pamwi uku kulongana kwa pa cilongano, ku maukongano aanono na akalamba uku kukutika lino Malembo yakubelengwa, ukulondololwa nu kulanzyanya. Fwandi Baibo i ciombelo icicindame sana cino Yeova akaomvya uku kwazwa antu yakwe ukumuombela nu kumupepela pamwi.—Zefa. 3:9.
9. I miyele ci ino tulinzile ukukwata pakuti tuvwikisye ivyaya muli Baibo? (Luka 10:21)
9 Elenganyini pa cintu na cuze icikalangilila ukuti Yeova waya na mano. Walenzile ukuti Malembo yalembwe umu nzila yakuti antu sile aaicefya aanguvwikisya. (Belengini Luka 10:21.) Antu yonsi mu ncende izipusanepusane yakwata isyuko lyakubelenga Baibo. Uwasambilila umwi walanzile ukuti, “antu aingi yakabelenga Baibo ukucila ibuku ilili lyonsi nupya yakaikako sana mano lino yakubelenga ukucila vino cikaya nga yakubelenga ibuku lyuze.” Nomba antu sile aicefya aakauvwikisya nu kucita vino yakubelenga.—2 Kol. 3:15, 16.
10. Iinzila ci na yuze ino Baibo ikalangilamo ukuti Yeova waya na mano?
10 Kwaya inzila na yuze ino tukasininkizizyamo ukuti Yeova waya na mano lino tukubelenga Baibo. Yeova akaomvya Malembo ukusambilizya antu yakwe lino yali pamwi nupya akayaomvya nu ku kutusambilizya wenga na wenga nu kututeekezya. Lino tukubelenga Izwi lyakwe tungalola ukuti watwikako mano swensi wenga na wenga. (Eza. 30:21) Ndi cakuti mwakwata intazi, iimiku inga ino mwazana ukuti nga mwabelenga Ilembo limwi ilyuvwika sile kwati lyalembiilwe mwemwe? Nomba antu aingi yakauvwikisya ivyaya muli Baibo. Cingacitika uli ukuzana ivyeo muli Baibo viivi kwene sile vino mukulondekwa ivingamwazwa? Cingacitika pa mulandu wakuti Umwineco wakwe Baibo wakwatisya mano.—2 Tim. 3:16, 17.
BAIBO IKALANGILILA UKUTI YEOVA U WA MULINGANYA
11. Uzye Leza walangilile uli ukuti ataaya na kapatulula lino Baibo yalembwanga?
11 Umulinganya i miyele na yuze ino Yeova wakwata. (Malan. 32:4) Umuntu wa mulinganya ilingi asiya na kapatulula nupya Yeova ataaya na kapatulula. (Mili. 10:34, 35; Loma 2:11) Tukamanya ukuti Yeova ataaya na kapatulula nga twalola ukuti Baibo yalembiilwe umu lulimi luno antu aingi yavwanganga pa nsita ino yalembwanga. Mabuku 39 aakutandikilako yalembiilwe umu Ciebele, ululimi luno antu yakwe Leza pa nsita iya yavwanganga. Nomba umu nsita ya Ina Klistu aakutandikilako, antu aingi yavwanganga Icigiliki fwandi amabuku 27 aakusyalikizyako muli Baibo yalembiilwe umu Cigiliki. Yeova atapingwilepo ukuti Izwi lyakwe lilembwe sile umu lulimi longa. Ndakai antu umupiipi na 8 milyoni pano nsi yakalanda indimi izipusanepusane. Uzye antu yonsi yaa yasambilila uli pali Yeova?
12. U mu nzila ci yonga muno amazwi aya pali Danieli 12:4 yafikiliziwa umu manda yaa aakusyalikizya?
12 Yeova walavile ukupitila muli kasesema Danieli ukuti umu nsita ya ku mpela antu aingi yalamanya vino Baibo ikalanda. Yaluvwikisya ivyaya muli Baibo. (Belengini Danieli 12:4.) Icintu conga icazwa antu aingi ukuvwikisya ivyaya muli Baibo i cakuti Baibo ni mpapulo izikalanda pali Baibo vyasenulwa, ukupangwa nu kusalanganyiziwa uku antu aingi. Baibo ali buku sile ilyasenulwa umu ndimi izingi nu kusalanganyiziwa sana. Ama Baibo aingi yano amakampani yasenula insita zimwi yakakoma sana umutengo. Antu yakwe Yeova yasenula Izwi Lyakwe Leza umu ciputulwa nanti lyonsi umu ndimi ukucila pali 240 nupya aali wensi angakwata Baibo ukwaula ukulipila. Na cico calenga antu amu nko zyonsi yasambilila “ilyasi lisuma . . . ilya Wene” lino impela icili ukwiza. (Mate. 24:14) Leza witu uwaya nu mulinganya akalonda antu aingi ukukwata isyuko lya kusambilila pali aliwe ukupitila umu kubelenga Izwi lyakwe. Wacita vivyo pa mulandu wakuti watutemwa sana swensi.
BAIBO IKALANGILILA UKUTI LEZA WATUTEMWA
13. U mulandu ci uno tungalandila ukuti Baibo ikalangilila ukuti Yeova watutemwa? (Yoani 21:25)
13 Baibo ikatwazwa ukuvwikisya ukuti imiyele icindamisye ino Yeova wakwata u kutemwa. (1 Yoa. 4:8) Elenganyini pali vino Yeova wika muli Baibo na vino atiikamo. Wikamo vino tukalondekwa pakuti tuye ya cuza yakwe, ukuya ni nsansa ndakai alino nu kwizaya nu umi wa pe uku nkoleelo. Nomba pa mulandu wakuti watutemwa, atatupeela ivyeo ivingi vino tusilondekwa pakuti twamuombela.—Belengini Yoani 21:25.
14. I vyani na vyuze ivyaya muli Baibo ivikalangilila ukuti Leza watutemwa?
14 Yeova nupya watulangilila ukuti watutemwa lino akalanda naswe umu nzila ikalangilila ukuti watucindika. Muli Baibo mutaya masunde aingi sana akatunena vino tulinzile ukucita na vino tutalinzile ukucita muli vyonsi sile. Lelo waomvya malyasi ya cumi, mausesemo alino nu kusunda ukungatwazwa pakuti twapingula ningo pa vintu. Na cii calenga Izwi Lyakwe Leza lyalenga tumutemwe nu kumuvwila nu mwenzo onsi.
U mulandu ci uno tulinzile ukwelenganyizizya pali vino Yeova wacitilanga aomvi yakwe mpiti? (Lolini palaglafu 15)
15. (a) Uzye Yeova walangilila uli ukuti wika mano kuli yonsi aakabelenga Izwi lyakwe? (b) Pa cikope, aaweni aalembwa muli Baibo yano kakazyana, umwina na nkazi wa cikalamba yakwelenganyapo? (Utan. 39:1, 10-12; 2 Yamw. 5:1-3; Luka 2:25-38)
15 Baibo ikalangilila ukuti Yeova watwikako sana mano. Ikalangilila uli vivyo? Umwi Izwi lyakwe mwaya malyasi aingi aakalanda pali vino antu yakayuvwa. Tunguvwikisya vino yayuvwanga pa mulandu wakuti nayo kwene yali antu “wakwe sweswe kwene.” (Yako. 5:17) Ni cicindamisye i cakuti nga tukwelenganya pali vino wacitilanga antu aali wakwe sweswe tungamanya ningo ukuti “Yeova waya sana nu kutemwa nu luse.”—Yako. 5:11.
16. I vyani vino tukasambilila pali Yeova nga twabelenga muli Baibo pa antu yamwi aaluvyanyizye? (Ezaya 55:7)
16 Baibo ikatulangilila umu nzila na yuze ukuti Yeova watutemwa. Malembo yakalenga tusininkizye ukuti Leza witu atalatusya ndi cakuti twayembuka. Aina Izlaeli yayembukiile Yeova pa miku iingi, nomba lyonsi lino yalapila wayeleelanga. (Belengini Ezaya 55:7.) Aina Klistu ya kutandikilako nayo kwene yamanyile ukuti Leza wayatemilwe sana. Yeova walenzile umutumwa Paulo ukulembela Aina Klistu yauze ukuti yalinzile ‘ukwelela nu kuteekezya’ umonsi uwacisile uluyembu ulwipisye lelo uwizile alapila. (2 Kol. 2:6, 7; 1 Kol. 5:1-5) Icazifileko i cakuti Yeova atakaananga antu yakwe nanti cakuti yamuluvyanya. Lelo waitemelwanga ukuyazwa, ukuyalungika, nu kuya ya cuza yao nupya. Nupya walaya ukucita ivili vimwi kuli yonsi ayembu aakalapila ndakai.—Yako. 4:8-10.
MWATEMWA SANA IZWI LYAKWE LEZA
17. U mulandu ci uno Baibo yayela ica upe icisuma?
17 Yeova watupeela upe usuma. U mulandu ci uno Baibo yayela upe usuma? Wakwe vino itusambilila, Baibo ikatulangilila ukuti Leza wakwata amano, umulinganya nu kutemwa. Ibuku lii likalenga tusininkizye ukuti Yeova akalonda tumumanye. Akalonda tuye ya cuza yakwe.
18. Tungalanga uli ukuti tukataizya pa upe uno Yeova watupeela kuli kuti Baibo?
18 Tusilonda ukwilila ukuti Izwi Lyakwe Leza upe usuma. (Yako. 1:17) Fwandi lekini twatwalilila ukutaizya pa upe uu. Tungacita vivyo nga tukuibelenga nu kwelenganya pali vino tukubelenga. Nga twacita vivyo, tulasininkizya ukuti Umwineco wakwe Baibo alatulapaala pali vino tukwezya na maka ukucita nu “kuzana vino ukumanya Leza kwaya.”—Mapi. 2:5.
LWIMBO NA. 98 Malembelo Yafuma Kuli Leza
a Baibo ikatwazwa kupalama kuli Yeova. I vyani vino tungasambilila umwi buku lii lya muzilo pa mano yano Leza wakwata, umulinganya, alino nu kutemwa? Vino tukasambilila vingatwazwa ukutwalilila ukulataizya Yeova nupya vingatwazwa ukulalola Baibo ukuti u wila usuma sana uno Tata witu uwa kwi yulu watupeela.