Icingamuteekezya Ndi Mwafwilwa

1-3. U mulwani ci aakatuzinganya swensi? Uzye ukumanya vino Baibo ikasambilizya, kungatuteekezya uli?

ELENGANYINI ukuti mukuutuka umulwani winu umwipisye. Wakwatisya amaka nupya akasimula sana ukumuluta. Mwamanya ukuti atakwata uluse pano pa nsita imwi mwaweniko lino umoolanga yacuza inu. Nanti mwezye uli ukusimulisya, awe cumi mwafilwa ukumusya. Cati-ciloleka sile apaswe ukuti amamuzana. Lyene zuwa-zuwa mwalola uwakumutuula auwi. Wene wakwatisya amaka ukuluta umulwani winu, nupya wamunena ukuti amamwazwa. Icintu cii camuleenga ukuvwa ningo sana.

² Kwene namwe kwene, kwaya umulwani umwi aakamuzinganya. Swensi kwene akatuzinganya. Twasambiliile umu cipande icafumileko ukuti Baibo ikaama imfwa iti u mulwani. Tutanga tuutuke imfwa. Swe ingi twalolapo vino umulwani wi akaumoola antu yano twatemwa. Nomba Yeova wakwatisya amaka ukuluta imfwa. A Katuula uwaya nu kutemwa, uwalangizya mpiti ukuti angacimvya umulwani kwene wi. Nupya walaya ukuti aloonona umulwani kwene wi, imfwa, icakuti atalatala ayeko. Baibo ikasambilizya ukuti: “Nu mwanisi uwa kusyalikizya kucimviwa alaya imfwa.” (1 Kolinto 15:26) Ilyasi lii, likatuzanzya!

³ Katulandeko panono pali vino tukauvwa ndi twafwilwa. Ukucita vii, kumatwazwa ukumanya ningo ivingatuleetela uluzango. Yeova walaya ukuti afwe yalatuutuluka. (Ezaya 26:19) Yalaya nu umi nupya. Uli ulayo uno tukalolela ukuti ukafikiliziwe.

LINO TWAFWILWA

4. (a) U mulandu ci uno tungati vino Yesu wacisile lino wafwililwe vingatusambilizya pali vino Yeova akaelenganya apa mfwa? (b) Uzye yacuza yano Yesu watemilwe sana yaali aaweni?

⁴ Antu aingi yafwilwapo, ngamwemo? Kukaaya ukuvwa sana ulanda, icakuti kusiiya nu kumanya ivyakucita. Ndi vyamusango uu vyacitika, alino tufwile ukuwelenga sana Izwi lyakwe Leza. (2 Kolinto 1:3, 4) Baibo ikatwazwa ukumanya ningo vino Yeova na Yesu yakaelenganya apa mfwa. Yesu wakolanyanga sana Isi muli vyonsi, nupya muli Baibo mwaya ilyasi limwi ilyatuneena vino wacisile lino wafwililwe. (Yoane 14:9) Yesu nga ali uku Yelusalemu, wayaanga uku kutandalila Lazalo, Maliya na Mata, aikalanga uku Betaniya. Yaali ivyuza vyakwe Yesu. Baibo ikati: “Yesu watemilwe Mata na kaci muze Maliya na ndume yao Lazalo.” (Yoane 11:5) Wakwe vino twasambiliile umu cipande icafumileko, Lazalo wafwile.

5, 6. (a) Uzye Yesu wacisile uli lino wali na yalupwa alino na yacuza yakwe Lazalo? (b) U mulandu ci uno ulanda uno Yesu uvwile ukatukomelezezya?

⁵ Uzye Yesu uvwile uli lino cuza wakwe wafwile? Ilyasi likatuneena ukuti Yesu waile uku kuloosezya Lazalo pamwi na yalupwa na yacuza yakwe Lazalo. Lino wayaweni, Yesu “auvwa ulanda sana umu mwenzo.” Lyene umwilyasi kwene lii mwaya na mazwi yakuti, “Yesu alila.” (Yoane 11:33, 35) Uzye vino Yesu uvwile ulanda, calola umu kuti ataakweti utailo? Awe foo. Yesu wamanyile ukuti icintu cimwi icakuzungusya cali nu kucitika. (Yoane 11:3, 4) Lelo, uvwile ulanda wakwe vino cikaya lyonsi umuntu ndi wafwilwa.

⁶ Ulanda uno Yesu uvwile ukatukomelezya sana. Cikatusambilizya ukuti Yesu na Isi, Yeova, yaapata imfwa. Nomba Yeova wakwata amaka ya kufumyapo imfwa. Lekini tusambilile pali vino Leza wavwilizye Yesu ukucita.

“LAZALO, FUMA!”

7, 8. U mulandu ci uno antu aaliko yaaweni kwati Lazalo atanga atuutuluke, nomba, i cani cino Yesu wacisile?

⁷ Lazalo waziisilwe umu ninga. Yesu walanzile ukuti yafumyepo iiwe apa mulyango wa ninga. Lelo Mata ataalondanga ukuti yacite vivyo, pano welengiinye ukuti umwili wakwe Lazalo ufwile watandiike ukuola vino ala papita amanda yani ukufuma pano yaamuziikiile. (Yoane 11:39) Antu yene yateelenganyanga ukuti Lazalo angatuutuluka.

⁸ Yaafumiizye iwe pa mulyango wa ninga, nupya Yesu wapuunzile ati: “Lazalo, fuma!” Uzye i cani icacitiike? Baibo ikati ‘Lazalo wafumile.’ (Yoane 11:43, 44) Uzye mungelenganya vino antu yasansamwike? Yalupwa yakwe Lazalo, yacuza yakwe, alino na ina mupalamano, yonsi kwene yaamanyile ukuti wafwile. Nomba, yaweniko vino wakatwike aya umupuma. Cifwile caloliike kwati icacitiike citaali ica cumi. Ukwaula nu kutwisika, antu aingi yakuukwile Lazalo ala yati-yazanga cuze. I cumicumi imfwa yaacimviwe!

9, 10. (a) Uzye Yesu walangizye uli ukwafumile amaka yano waomvizye pa kutuutulula Lazalo? (b) Uusuma ci uwaya umu kuwelenga amalyasi amuli Baibo aakalanda pa kutuutuluka?

⁹ Yesu ataalanzilepo ukuti waomvizye amaka yakwe ukucita icizungusyo ciici. Lino ataatala wama Lazalo, wapefile kuli Yeova ukulangizya ukuti u walenzile Lazalo atuutuluke. (Yoane 11:41, 42) Uu utaali ali muku wa kutandikilapo uno Yeova waomvizye amaka yakwe umu nzila ya musango uuwa. Kutuutuluka kwakwe Lazalo, kwaya pa kutuutuluka 9 kuno yalumbula muli Baibo.a Ukuwelenga amalyasi kwene yaa kukatuleetela sana uluzango. Amalyasi kwene yaa yakatusambilizya ukuti Leza ataaya na kapaatulula, pano pa yantu yano watuutulwile, paali ance na iikolo, yamama na onsi, aina Izlaeli na aataali aina Izlaeli. Kwali sana uluzango lino kwali ukutuutuluka! Lino Yesu watuutulwile akakazyana akafwile, avyazi na ‘antu yonsi yazungwike cuze.’ (Mako 5:42) I cumicumi antu yaazanzile icakuti yataali nu kwilila vino Yeova wacisile.

¹⁰ Lelo yonsi yano Yesu watuutulwile yaafwile nupya. Uzye cii cikupiliula ukuti Yesu wononyile sile amaka ya kuyatuutulula? Awe foo. Amalyasi yaa, amuli Baibo yakasininkizya ivintu vya cumi ivyacitiike nupya yakatupeela utailo.

VINO TUKASAMBILILA UKU MALYASI AAKALANDA PA YANTU AATUUTULWIKE

11. Uzye ilyasi lya kutuutuluka kwakwe Lazalo, likasininkizya uli icumi icaya muli Baibo pali Kasambilizya 9:5?

¹¹ Baibo ikasambilizya ukuti, “Afwe yatamanya nanti acimwi.” Ilyasi lya kutuutuluka kwakwe Lazalo likalanga ningo icisinka cii. Uzye lino Lazalo watuutulwike wizile asimika ukuti wali ukwiyulu? Nanti uzye wizile asimika malyasi ya ufi aakutiinya ukuti wali uku moto wa pe? Awe. Muli Baibo mutaaya amazwi aakalanga ukuti Lazalo walanzilepo amazwi ya musango uu. Pa manda yani yano Lazalo wali umufwe, ‘ataamanyile nanti cimwi.’ (Kasambilizya 9:5) Fwandi Lazalo wali umufwe.—Yoane 11:11.

12. U mulandu ci uno tungasininkizizya ukuti Lazalo watuutulwike?

¹² Nupya ilyasi lya kutuutuluka kwakwe Lazalo, likatusambilizya ukuti ukutuutuluka cisi cintu icakwelenganya sile, i cisambilizyo ca cumi. Yesu watuutulwile Lazalo ala pali na antu aingi alolangako. Na yasimapepo kwene, aataatemilwe Yesu, yaazumiile ukuti cintu cii caali i cizungusyo. Yasimapepo yavwanzile sile yati: “Uzye tumacita uli? Lolini vilangililo vyonsi vino umuntu wii akucita!” (Yoane 11:47) Antu aingi yaile uku kulola Lazalo lino watuutulwike. Lyene icacitiike icakuti, antu aingi yaatandike ukutaila Yesu. Ukutuutuluka kwakwe Lazalo, wali usininkizyo wakuti Leza u watumile Yesu. Uu wali usininkizyo wa maka sana icakuti yasimapepo ya ciYuda aipe imyenzo yalondanga ukukoma Yesu pamwi na Lazalo kwene.—Yoane 11:53; 12:9-11.

13. Uusininkizyo ci uungatwazwa ukutaila sana ukuti Yeova alatuutulula afwe?

¹³ Uzye ukutaila ukuti afwe yalatuutuluka, u kuisomba sile? Awe foo, pano Yesu walanzile ukuti “antu yonsi ali mu malindi yaluvwa izwi lyakwe, nu kufumamo.” (Yoane 5:28) Yeova ali Kaumba wa vintu vyonsi ivya umi. Fwandi tutanga tuti cingamutalila ukutuutulula umufwe! Ukuya kwene antu aalatuutuluka a yaaya yano Yeova akaiusya. Uzye Yeova angiusya antu afwa? Umwiyulu mwaya imintapendwa ni mintapendwa iya ntanda, nomba zyonsi kwene Yeova wazimanya nupya wazitemela na mazina! (Ezaya 40:26) Acino fwandi Yeova Leza angiusya yalupwa itu ni vyuza aafwa, nupya alayatuutulula yonsi kwene.

14, 15. Ukulingana na vino Yobo walanzile, uzye Yeova akaelenganyapo uli apa kutuutulula afwe?

¹⁴ Nomba uzye Yeova akaelenganyapo uli apa kutuutulula afwe? Baibo ikati Leza akaalondesya ukutuutulula afwe. Umonsi wa utailo Yobo uzizye ati: “Uzye umuntu ndi wafwa, angaya nu umi nupya?” Yobo walandanga apa kuloleelela umwilindi ukufika lino Yeova alamutuutulula. Wanenyile Yeova ati: ‘Ulangama, nani ndaasuka. Ulalondesya ukundola ne ciumbwa cako.’—Yobo 14:13-15.

¹⁵ Mutale mwelenganye pa cintu cii! Yeova akaalondesya ukutuutulula afwe. I cumicumi ukumanya ukuti Yeova akaalondesya ukutuutulula afwe, cikatuletela uluzango, asi avivyo? Nga lyene uku nkoleelo cilaya uli? Uzye aantu ya musango ci aalatuutuluka, nupya yalatuutulukila kwi?

“ANTU YONSI ALI MU MALINDI”

16. Uzye lino afwe yalatuutuluka, yalatandika ukwikala umu nsi ya musango ci?

¹⁶ Ndi twawelenga malyasi pa yantu aatuutulwike, tukasambilila ukuti uku nkoleelo afwe yalatuutuluka. Antu yaaya aatuutulwike izile yatandika nupya ukwikala na yalupwa yao pa mpanga ya pa nsi kwene. Nu ku nkoleelo afwe yalatuutuluka, nomba cilaziipisya. Twasambiliile umu Cipande 3 ukuti Leza akaalonda ukuti insi yonsi iye paladaise. Fwandi lino afwe yalatuutuluka, yatalaikala nupya umu nsi iipe umwaya inkondo, upondo, nu kulwala. Nga alino yalakwata isyuko lya kwikala amanda pe pano nsi, lino kulaya umutende ni nsansa zitupu.

17. Uzye antu aalatuutuluka yalavula uli?

¹⁷ Uzye aantu ci aalatuutuluka? Yesu walanzile ukuti, “antu yonsi ali mu malindi yaluvwa izwi lyakwe, nu kufumamo.” (Yoane 5:28, 29) Avino na pa Umbwilo 20:13 pa kalanda ukuti: “Lyene yemba afumya afwe ali mwenemo. Imfwa ni cifulo ca antu afwe navyo kwene vifumya afwe ali mwenemo.” Amazwi yakuti “imfwa” alino “ni cifulo ca antu afwe” yakalanda sile pa cintu conga, kuli kuti icifulo ca unkolanya ukwaya afwe yonsi. (Muwelenge Ivyeo Navyuze, pa mafwa 212 kufika uku 213) Afwe aaya umu cifulo kwene cico yalafumamo. Imintapendwa ni mintapendwa ya afwe aaya mwenemo yalaya nu umi nupya. Mutumwa Paulo walanzile ati: “Antu onsi asuma na aipe, yalazyukuka kufuma ku afwe.” (Milimo 24:15) Uzye icintu cii cilozile mwi?

18. Uzye pa yantu “asuma” aalatuutuluka paaya na yaweni? Uzye ukumanya ukuti antu yalatuutuluka kungamwazwa uli?

¹⁸ Pa yantu “asuma” paaya na yaaya yano tukawelenga muli Baibo aaliko lino Yesu atatala wiza pano nsi. Mungiusya antu yamwi pali yaaya wakwe Nowa, Abulaamu, Sala, Mose, Luti, Esita, alino nayauze aingi. Yamwi pali yaa yaalondololwa umu cipande 11 umwibuku lyakuti Ayebulai. Nakupya pa yantu “asuma” paaya aomvi yakwe Yeova aakafwa ndakai. Ukumanya ukuti antu yalatuutuluka, kukatwazwa ukukana-tiina imfwa.—Ayebulai 2:15.

19. Uzye “antu aipe” aaweni, nupya i syuko ci lino Yeova alayapeela pa mulandu nu luse lwakwe?

¹⁹ Uzye cilaya uli ku yantu aataombelanga Yeova nanti ukumuvwila pa mulandu wakuti yataamumanyile? Antu yaa aingi wakwe cimwi “aipe” nanti tuti asi ololoke, Leza atalaiilila. Nayo kwene Leza alayatuutulula nu kuyapeela isyuko lya kusambilila pali aliwe nu kumuombela. Umu ciputulwa ca myaka 1,000, afwe yalatuutuluka nu kupeelwa isyuko lya kutandika ukuombela Yeova pamwi na antu acumi pano nsi. Ilaya insita isuma cuze. Iciputulwa kwene cii ica myaka 1,000, ali cino Baibo ikaama ukuti Uwanda wa Upinguzi..b

20. Uzye Gehena kuli kuti uli, nupya aantu ya musango ci aakayako?

²⁰ Uzye cii cilozile umukuti antu yonsi aafwa aalipo nu umi pano nsi yalatuutuluka? Awe. Baibo ikati yamwi pa yantu afwa yaaya umu “Gehena.” (Luka 12:5) Izina lyakuti Gehena lyafumile uku ncende iyali ukunzi yakwe Yelusalemu, kuno yasumbanga ivikoona. Apa ncende kwene iiyo apano yocelanga imiili ya yafwe ni vikoona. Afwe yano yasumbilanga uku ncende kwene iiyo a yaaya yano antu yalolanga ukuti yataali nu kwizatuutuluka. Fwandi Gehena, i cimanyililo ca wononesi wa pe. Nanti icakuti Yesu wakwata amaka ya kupingula aumi na afwe, Yeova ali Kapingula mukalamba. (Milimo 10:42) Leza atalatuutulula yano wapingula ukuti aipe nupya yasilonda ukusenuka.

KUTUUTULUKILA UKWIYULU

21, 22. (a) Uzye “kuzyukuka kwa nkolelo” kuli kuti uli? (b) Uzye a weni uwatandikiilepo ukutuutulwilwa ukwiyulu?

²¹ Nupya Baibo ikalanda pa kutuutuluka na kuuze, ukuka-amwa ukuti “kuzyukuka kwa nkolelo.” (Umbwilo 20:6) Umuntu wenga sile wino Baibo ikalandapo ukuti u watuutulwike umu musango kwene uu, a Yesu Klistu.

²² Lino Yesu umoozilwe, Yeova ataalekeliizye Umwanakwe uwacisinka ukutwalilila ukuya umwilindi. (Masamu 16:10; Milimo 13:34, 35) Yeova watuutulwile Yesu, nomba ataamutuutulwile nu mwili wa untunze. Umutumwa Petulo walondolola ukuti Klistu “wene wakomilwe, lelo aya nu umi ku mupasi.” (1 Petulo 3:18) I cumicumi icintu cii cali icizungusyo. Yesu nupya watandiike ukuya umungeli wamaka, wakwe vino wali lino ataatala wiza pano nsi. (1 Kolinto 15:3-6) Yesu u watandikiilepo ukutuutululwa umu musango kwene uu uwakuzungusya. (Yoane 3:13) Nomba, kwali na yauze aali nu kutuutululwa umu musango kwene uu.

23, 24. Uzye aaweni aaya umu “ufyo unono” wakwe Yesu, nupya yaaya yanga?

²³ Lino kwasile panono ukuti Yesu afwe, wanenyile alondezi yakwe ukuti, wali nu kuswilila ukwiyulu nu kuya yateyanyizizya incende kuuku kwene. (Yoane 14:2) Yesu walanzile ukuti yaayo aakwata isyuko lya kuya ukwiyulu, ‘uufyo wakwe unono.’ (Luka 12:32) Uzye aantu yanga aali nu kuya umwiumba kwene lii ilinono ilya ina Klistu yacumi? Pa Umbwilo 14:1, umutumwa Yoane walanzile ukuti: “Nupya ndola Mwana wa mfwele [Yesu Klistu] aimi pa mwamba wa Zioni. Wene wali pamwi na antu mazimbi mwanda onga makumi yani na yani (144,000) yano pa mausyu yao palemvilwe izina lyakwe nga ni zina lyakwe Isi.”

²⁴ Aina Klistu kwene yaa 144,000, apaaya na atumwa yakwe Yesu acumi, yakwata isyuko lya kutuutulukila ukwiyulu. Uzye a liilaci lino ukutuutuluka kwao kwali nu kuyako? Umutumwa Paulo walemvile ukuti ukutuutuluka kwa yantu kwene yaa, kwali nu kuyako pa nsita ino Klistu wali nu kuyapo. (1 Kolinto 15:23) Muli nu kusambilila umu Cipande 9 ukuti ndakai tukaikala umu nsita kwene iiyo. Fwandi amwiumba lyakwe ya 144,000 aacili pano nsi, ndi yafwa, yakatuutulukila ukwiyulu papo kwene sile. (1 Kolinto 15:51-55) Antu aingi cuze asyala yene yalatuutuluka uku nkoleelo, nupya yalaaikala umu Paladaise pano nsi.

25. Uzye i vyani vino tulasambilila umu cipande icilondeliilepo?

²⁵ I cumicumi Yeova alacimvya umulwani witu, imfwa, nupya atalatala ayeko amanda pe! (Ezaya 25:8) Lelo, limwi mungazunguka muti, ‘Uzye yaayo akwata isyuko lya kutuutulukila ukwiyulu, yalaacita vyani?’ Yalaya ya kateeka umu uteeko wa mwiyulu uwa kuzungusya. Tuli nu kusambilila ivingi pa uteeko kwene uu umu cipande icilondeliilepo.