Ivyeo Vya Kuomvya Umu Kabuku Kakuti Swe Ina Klistu nu Mulimo Witu
© 2023 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
SEPETEMBA 4-10
IVYUMA IVYAYA UMWI IZWI LYAKWE LEZA | ESITA 1-2
“Mwaezya na Maka Ukuya Aicefye Wakwe Esita”
Mungatwalilila Ukuya Aicefye na Lino Mukweziwa
11 Lino yamwi yatulumbilizya cingalenga utailo witu ukweziwa. Katusambilile pali vino imyasukile yakwe Esita yali. Esita wali umukazyana umuyembe nupya waiyemvyanga sana apa mwaka upuma. Nupya Esita wizizyanga pamwi na akazyana amu citungu ca Pesya aizifyanga pakuti umwene ayatemwe. Nanti ciye vivyo Esita wene watwalilile ukuya nu mucinzi alino nu kuicefya. Nanti icakuti umwene wizile amusoolola ukuya na mwene, Esita ataali ni cilumba lelo watwalilile ukuya umuicefye.—Esita 2:9, 12, 15, 17.
ia ifwa 130 pala. 15
Walandiileko Antu Yakwe Leza
15 Lino insita yafisile iyakuti Esita aye uku mwene, yamupeezile insambu izya kuisolwela ivyakuzwala alino ni vintu vyuze ivyakuiyemvezyako, limwi ivyali nu kulenga ayembe sana. Nomba Esita aatalenzile na vyuze ukucila pali vino Hegai wamupeezile. (Esita 2:15) Afwile wamanyile ukuti ukuiyemvya kutupu kutali nu kulenga ukuti umwene amutemwe; lelo ukuicefya ukwacindime sana pano asi vino antu yonsi yali ukwi sano . Uzye vino welenganyanga vyali sile ningo?
Mungatwalilila Ukuya Aicefye na Lino Mukweziwa
12 Ukuya aicefye kungatwazwa ukulazwala ningo, ukuiyemvya ningo alino nu kuya ni miyele isuma. Tukailuka ukuti tukafika antu pa myenzo asi mulandu wa kuti twakwata icilumba nanti ukuti twaitemwa lelo apa mulandu wakuti ‘twakwata imyenzo ifuuke nupya iteekele.’ (Welengini 1 Petulo 3:3, 4; Yele. 9:23, 24) Ivyaya mu myenzo itu vilalolekela muli vino tukacita. Limwi tungaleka yauze yaelenganya ukuti twacindama sana pa mulandu na vino tukacita, vino twamanya, nanti sile vino tukauvwana na ina. Nanti limwi tungalondolola vimwi ciloleke kwati sweswe sile twaomvile fwandi ale kuli na yauze yano yaomvileko. Yesu watulangilile ivya kucita. Amazwi yano walanzile wayafumizye mu Malembelo ya Ciyebulai. Wacisile vivyo pa kuti sile akutikanga kuli aliwe yamanye ukuti vino walandanga vyafumile kuli Yeova nu kuti vitaali ivya mu mutwe wakwe nanti amano yakwe.—Yoa. 8:28.
Ukuvwikisya Sana Ivyaya Umu Malembo
Uzye Mwamanyapo Uli?
Aakalondelezya yazanyile ulupapulo lumwi umwali ivyeo vino Aina Pesya yalembanga muno yalanzile na pa monsi uwi zina lyakuti Marduka (mu Cizungu Mordecai). Wali u mulasi, nupya limwi afwile waombelanga uku mpiya umu Susyani. Pa nsita ino ulupapulo luu lwazanyilwe, Arthur Ungnad, uwamanyikisye sana malyasi ya mpiti uku ncende iya walemvile ukuti uu wali ali muku wa kutandikilapo ukulanda pali Modekai umu lupapulo umwali vyeo ivitaya muli Baibo.Pa mulandu na vino Ungnad walemvile, aasambilila yasenula ivyeo ivingi ivya Ina Pesya.
Pa vyeo vivyo paya ni vya pa vipapatu ivyazanyilwe umu musumba uwononike uwa Pelesepolisi, umu cikuulwa muno yasungilanga impiya icayelile umupiipi ni viumba vya musumba. Ivipapatu vii vikalangilila ukuti vyalemvilwe lino Alitakisesi I wateekanga. Vyalemvilwe umu Cielamite nupya mwaya na mazina yamwi aaya umwi buku lyakwe Esita.
Vipapatu vyuze ivya mu Pelesepolisi vyalanda pali Marduka, uwali kalemba wa kwisano umu Susyani lino Alitakisesi I wateekanga. Cipapatu conga calondolola Marduka ukuti wali a kasenula. Vyeo vivyo vyakolana sana na vino Baibo yalondolola Modekai. Wali a cilolo uwaombelanga umwisano lya Mwene Aasuwelo (Alitakisesi I) nupya uwavwanganga indimi ziili. Modekai lyonsi wikalanga pa mpongolo iisano lya mu Susyani. (Esita 2:19, 21; 3:3) Impongolo ii yali i cikuulwa icikulu muno ya cilolo ya kwisano yaombelanga.
Kwaya ivintu ivingi ivyalenga Marduka wino yalandapo umu vipapatu ukukolana na Modekai wino yalandapo muli Baibo. Yaliko pa nsita ili imwi nu kwikala umu ncende ili imwi nupya yonsi yali aacilolo nupya yonsi yaombelanga umu cifulo icili cimwi. Ivisinka vyonsi vii vikalangilila ukuti Marduka na Modekai u muntu aali umwi kwene.
SEPETEMBA 11-17
IVYUMA IVYAYA UMWI IZWI LYAKWE LEZA | ESITA 3-5
“Mwaazwa Yauze Pakuti Yaombesya”
it-2 ifwa 431 pala. 7
Modekai Wakanyile ukukontamila Hamani. Hamani umwina Agagi yamusolwile ukuya cilolo kuli Aasuwelo, kulunda pali cico wanenyile aomvi yonsi aakwi sano ukuti yakontamila Hamani. Modekai wakanyile umu cumi ukuti atalatala akontamile Hamani nupya walanzile ukuti atali nu kucita vivyo pano wali umu Yuda. (Esita 3:1-4) Umulandu uno Modekai wakanile ukucitila vivyo walangilile ucuza uno wakweti na Yeova pano wali umu Yuda umuipeele. Wilwike ukuti umu kukontamila Hamami mwali ivingi ukucila sile ukukontamila umuntu umucindikwe wakwe vino aina izlaeli yacisile uku cisila. (2 Sam. 14:4; 18:28; 1 Yamw. 1:16) Kwali umulandu ukalamba uwalenzile Modekai akane ukukontamila Hamani. Hamani wali umwina Amaleki uluko luno Yeova walavile ukuti wali nu konona amu “nkulo zyao zyonsi.” (Kufu. 17:16) Modekai walondanga ukutwalilila ukuya uwa cisinka kuli Leza.
it-2 ifwa 431 pala. 9
Modekai
Waomvile Umulimo wa Kupususya Aina Izlaeli. Lino yafumizye isunde ilya kukoma ayuda yonsi, Modekai wataile ukuti vino Esita wali anamwene wali nu kupapatilako Ayuda pakuti yapusuke. Wanenyile Esita pa mulimo ukulu uno wakweti alino nu kumunena ukuti wali nu kulenga uwazwilizyo uku mwene pakuti apususye antu yakwe. Nanti cakuti Esita wamanyile ukuti wali nu kwika umi wakwe umu uzanzo, wazumile ukucita vivyo kwene.—Esita 4:7–5:2.
ia ifwa 133 mapa. 22-23
Walandiileko Antu Yakwe Leza
22 Esita afwile uvwile intete lino uvwile amazwi yaya. Pa nsita ii utailo wakwe weziwe sana. Vino waswike Modekai vyalangilile ukuti wali ni ntete. Esita wamwiwisyeko api sunde lino umwene wisileko. Ukwingila umu musolo wa kwi sano ukwaula ukuti yakwame wali umulandu wakufwilapo. Ungapusuka sile ndi cakuti umwene wakusonta ni ntuwa yakwe, yakwe zaabu. Uzye kwali icali nu kulenga Esita ataile ukuti yatali nu kumukoma sana sana nga welenganya pali vino vyacitikiile namwene Vasyiti uwakanyile ukuya uku mwene lino umwene wa mwamile? Esita wanenyile Modekai ukuti ipapita amanda 30, umwene atatala wamwamapo ukuti akamulole. Nupya vino umwene aatamwamile pa manda yonsi yaa, calenzile atandike ukwelenganya ukuti umwene wamusuzile.—Esita 4:9-11.
23 Modekai wanenyile Esita amazwi aakomizye utailo wakwe. Wamunenyile ukuti ndicakuti wafilwa, Leza wali nu kuomvya muze pa kupususya Ayuda. Nomba uzye Esita wenekelanga ukuti wali nu kupusuka uli ndi cakuti Ayuda yayazanza? Modekai walangilile ukuti wataile sana Yeova wino atange aleka antu yakwe yonsi yafwe nupya akafikilizya vyonsi vino walaya. (Yoswa 23:14) Lyene Modekai uzizye Esita ati: “uzye aweni angamanya cii icalenzile kuti wewe ufike na kuli unamwene?” (Esita 4:12-14) Icicindama sana ukukolanya Modekai, uwataile sana Yeova. Uzye naswe twataila Yeova?—Mapi. 3:5, 6.
Ukuvwikisya Sana Ivyaya Umu Malembo
kr ifwa 160 pala. 14
Kulwisya Ukuya nu Untungwa wa Kupepa
14 Wakwe Esita na Modekai, na ndakai kwene antu yakwe Yeova yakalwisya ukuya nu untungwa wa kupepa Yeova umu nzila ino akalonda. (Esita 4:13-16) Uzye namwe mungaya pa antu yayo? Ee. Lyonsi mungapepelako aina na ya nkazi yano yakucuzya pa mulandu na vino yazumilamo. Mapepo amusango uwo yangazwa sana aina na ya nkazi akucuziwa (Belengini Yakobo 5:16.) Uzye Yeova akaasuka mapepo amusango uwo? Vino tukacimvya imilandu imuvilye vikalangilila ukuti umucumi akaasuka mapepo!—Aeb. 13:18, 19.
SEPETEMBA 18-24
IVYUMA IVYAYA UMWI IZWI LYAKWE LEZA | ESITA 6–8
“Vino Tungasambilila Ukumilanzyanyizizye Isuma”
ia ifwa 140 mapa. 15-16
Wali Umusipe, Umucenjele, Nupya Waipelisye
15 Pa mulandu wakuti Esita watekile nu kulolela uwanda nauze wa kunena umwene ivyali ku mwenzo, calenzile ukuti Hamani yamupoke icifulo cino wakweti. Nupya uzye asi Leza uwalenzile ukuti umwene atakasula utulo? (Mapi. 21:1) Uli mulandu uno izwi lyakwe Leza likatukomelezezya ‘ukulalolela.’ (Belengini Mika 7:7.) Ndi cakuti twalolela ukuti Leza atwazwe, tungazana ukuti inzila ino watwazwilamo yapusana sana na vino twalondanga ukucita.
Wacenjile pa Kulanda
16 Esita atalondanga ukuleka umwene atwalilile ukulolela; lino wapekanyizye icimulo umuku wakwe ciili wanenyile umwene vyonsi sile. Nomba uzye wacisile uli vivyo? Lino kwali icimulo, umwene wapezile Esita isyuko lyakuti alenge vino walondanga ukulenga. (Esita 7:2) Insita yafisile iyakuti Esita alande.
ia ifwa 140 pala. 17
Wali Umusipe, Umucenjele, Nupya Waipelisye
17 Limwi tungelenganya Ukuti Esita wapefile ipepo ilya mumwenzo lino atatala walanda amazwi yaa akuti: “Ndi cakuti cingazanzya umusambazi kuli cino nkulonda, fwandi nemo nalenga umutende wane nu wa antu yane. Kuu kuli kulenga kwane.” (Esita 7:3) Mungalola ukuti vino Esita walandanga vyalangilile ukuti wacindike sana vino umwene wali nu kupingula. Esita wapusine sana na Vasyiti uwali umuci wa mwene uwazewanyizye iya kumufulo sile! (Esita 1:10-12) Nupya ukulunda pali ci Esita atatumfizye umwene pali vino wataile Hamani. Lelo wapapasile umwene ukuti amucingilile.
ia ifwa 141 mapa. 18-19
Wali Umusipe, Umucenjele, Nupya Waipelisye
18 Ukwaula nu kutwisika vino Esita walenzile vyazungwisye umwene. Uzye a weni uwalondanga ukukoma na mwene? Esita watiile: “Pasi pano nemo na antu yane, twikala uku kalili. Twakaziwa mpiti, tukalolela sile ukuloviwa. Nga cali icakuti yatusumvile sile umu uzya, ngano indi cele ukwaula kumamula akanwa. Pasi pano utazi witu utangalenga kuti we musambazi uculilemo.” (Esita 7:4) Esita walanzile ukwaula ukupita umu mbali, nupya walanzile nu kuti nga cali icakuti yatusumvile sile umu uzya nga ntalanzilepo icili consi. Umwene wasosile sana lino uvwile api lyasi lyakulovya Ayuda icakuti wafizilwe nu kusulapo sile.
19 Vino Esita wacisile vikutusambilizya inzila izingi zino tungazwilamo umwi ukusininkizya ukuti ivintu vimwi ivya cumi. Lino mukulanda nu muntu wino mwatemwa nanti umwi uwa mu uteeko pa ntanzi ikulu ino mukweti mwaya atekeele, mwaya nu mucinzi, nupya mwaya afuke lino mukulanda nu muntu wiyo.—Mapi. 16:21, 23.
Ukuvwikisya Sana Ivyaya Umu Malembo
w06 3/1 ifwa 11 pala. 1
Visinka Ivyaya Mwi Buku Lyakwe Esita
7:4—Uzye vino Hamani walondanga ukukoma Ayuda vyali nu kulenga uli ukuti ‘umwene aculilemo’? Esita waomvizye umucenjelo ukunena umwene ukuti cazipapo ukukazya Ayuda umu uzya, nupya wamunenyile ukuti pano Ayuda yonsi nga yakomwa cali nu kulenga uwene ukukanakwata amaka. Impiya ma siluva 10,000 zino Hamani walavile ukuti alika umu cipao ndi cakuti wakoma Ayuda zitange zilingane ni mpiya zino Hamani wali nu kukwata ndi cakuti wakazya Ayuda umu uzya. Ukukoma Ayuda kwali nu kulenga na namwene kwene akomwe.
SEPETEMBA 25–OKOTOBA 1
IVYUMA IVYAYA UMWI IZWI LYAKWE LEZA | ESITA 9-10
“Waomvizye Ningo Maka Yano Wakweti”
it-2 ifwa 432 pala. 2
Modekai
Modekai wapyanyile Hamani pali ucilolo nupya umwene wamupeezile ni mbalamimwe ya kufwatikilako. Esita wapeezile Modekai ing’anda yakwe Hamani ino umwene wa mupeezile. Modekai waomvizye amaka yano umwene wamupeezile pa kupeela Ayuda insambu zya kuicingilila. Cii calenzile Ayuda yapusuke nupya yali sana ni nsansa. Pa 13 mu mwezi wa Adali, Aina Pesya na Ayuda yali pamwi nupya Ayuda yaipeekinye. Yataile ukuti yali nu kuya acingililwe pa mulandu ni cifulo ca papela cino Modekai wakweti. Umu Susa yasezizye uwanda uno yali nu kutandikilapo ulwi. Alwani aya Ayuda ukucila pali 75,000 yakomilwe umu pesya ukwikako na ana aonsi 10 yakwe Hamani. (Esita 8:1–9:18) Vino Esita wazumilizye, calenzile Modekai aikeko isunde ilya kuzevya ucilo pa wanda walenga 14 nu walenga 15 mu mwezi wa Adali alino nu mu “manda ya kupuza yakwe Pulimu,” kuti yasansamukila pamwi nu kupeelana mawila lyene nu kulapeela apiina. Ayuda yazumile nu kutandika ukupatikizya antu ukulacita vivyo kwene nupya yalondanga antu yakatwalilile ukulacita vivyo kwene. Vino Modekai wali umukalamba umu wene, antu yakwe Leza Ayuda yamucindike nupya yatwalilile ukuya alemane.—Esita 9:19-22, 27-32; 10:2, 3.
it-2 ifwa 716 pala. 5
Pulimu
Mulandu uno yazevezyanga. Ayuda ikanga sana mano uku kupepa Yeova ukucila ukukuzevya, lelo cazanwa ukuti vino antu yazevyanga Pulimu vyapusana sana na vino Ayuda yacitanga nupya insita izingi lino yakuzevya yacitanga ni vintu vingi iviipe. Yonsi kwene Modekai na Esita yali aomvi yakwe Leza wa cumi Yeova, nupya isileko umutebeto uu pakuti yamulumbanya. Yeova uwalenzile ukuti Ayuda yapusuke pa nsita iya pano Modekai wali uwakaele nupya wapepanga Yeova wenga sile. Hamani afwile wali umwina Amaleki uluko luno Yeova watifile nu kupingula ukuti lwali nu kononwa. Modekai wacindike amasunde yakwe Leza nupya icalenzile akane ukufukamila Hamani. (Esita 3:2, 5; Kufu. 17:14-16) Vino Modekai wanenyile Esita (Esita 4:14) vikalangilila vino wataile uwa papelapela ukuti uwali nu ukupususya Ayuda, nupya vino Esita watiile ukulya lino waile umu kulolekela uku mwene na lino yamwamile uku cimulo vikalangilila ukuti wataile Leza ukuti wali nu kumwazwa.—Esita 4:16.
cl mafwa 101-102 mapa. 12-13
“Mwakolanya Leza” Lino Mukuomvya Amaka Yano Mwapeelwa
12 Yeova wapekanya ukuti kwaya angalizi umu vilongano pakuti yatungulula. (Aeb. 13:17) Aonsi yaa afikepo yakaomvya amaka yano Leza wayapeela lino yakwazwa imfwele muli vino zikulondekwa. Uzye umulimo uno yapeelwa ukalenga yatitikizya yakapepa yauze? Awe foo! Ya Eluda yatalinzile ukumilila sile pa cintu conga nupya yalinzile ukuya aicefye pali vino yakalola umulimo uno yapeelwa. (1 Petulo 5:2, 3) Baibo ikanena angalizi ukuti: “Mwacema icilongano cakwe Leza cino wakazile nu wazi wa Mwanakwe.” (Milimo 20:28) Uu uli mulandu ukalamba uno angalinzi yalinzile ukusakamalila ningo imfwele.
13 Limwi tungalangilila tuti. Cuza winu mupalamisye wamipeela umulimo wakusunga icintu cimwi cino watemwisya. Nupya ala imumanya nu kuti wasumvilepo impiya izingi sana pakuti akale icintu cico. Uzye mutange mucisakamale, nu kucisunga ningo sana? Kukolanako navi, Leza wapeela ya Eluda umulimo wa kusakamala icintu cimwi cicindame sana kuli kuti icilongano umwaya antu yano yakolanya uku mfwele. (Yoani 21:16, 17) Imfwele zyakwe Yeova zyacindama sana—zyacindama pano wazikazile ukuomvya uwazi wa mwanakwe uwavyalwa wenga, Yesu Klistu. Yeova wakazile imfwele zyakwe pa mutengo ukulu sana. Ya eluda yakaiusya icisinka ci nu kulasakamala ningo imfwele zyakwe Yeova.
Ukuvwikisya Sana Ivyaya Umu Malembo
w06 3/1 ifwa 11 pala. 4
Visinka Ivyaya Mwi Buku Lyakwe Esita
9:10, 15, 16—Nanti cakuti isunde lyazumilizye ukusenda ivisampwe, u mulandu ci uno Ayuda yatacitilanga vivyo? Vino yakanyile ukucita vivyo, vyalangilile ukuti yalondesyanga ukupususya antu yao ukucila ukukwata ivintu ivingi.
OKOTOBA 2-8
IVYUMA IVYAYA UMWI IZWI LYAKWE LEZA | YOBO 1-3
“Mwatwalilila Ukulanga Vino Mwatemwa Yeova”
Mwaya nu Utailo ni Cuvwila Wakwe Vino Nowa, Danieli, na Yobo Yaali
16 Intazi zino Yobo wakweti. Ivintu vyasenwike sana mu umi wakwe Yobo. Lino atatala weziwa, “wali umuntu mukama wakwe cimwi ukuluta antu yonsi amu mpanga zya ku Ufumondaka.” (Yobo 1:3) Wali umukankala, wamanyikwe nupya antu yamucindike sana. (Yobo 29:7-16) Nomba nanti icakuti wakweti vyonsi vii, Yobo ataatazile ailole kwati wacindime sana ukucila yauze nanti ukulola kwati ataalondekwanga uwazwilizyo ukufuma kuli Leza. Lelo Yeova wamwamile nu kuti “umuntu wane” nupya walanzile nu kuti: “Wene wankwatila umucinzi ni coopo, nupya wene akafuntuka ku kucita akantu akali konsi akaipe.”—Yobo 1:8.
17 Umu nsita sile inono umi wakwe Yobo wasenwike wakwe cimwi. Waponzizye vyonsi vino wakweti nupya wali nu ulanda sana icakuti walondanga nu kufwa. Uwalenzile vyonsi vii awiya kwene wino twamanya, Satana, uwatumpwilile Yobo ukuti akapepa Leza pa mulandu na ukaitemwe. (Belengini Yobo 1:9, 10.) Yeova atalesilepo sile pa ufi uwipisye uno Satana watumposile! Nomba nanti cali vivyo wapeezile Yobo isyuko lyakulanga ukaele wakwe, nu kulanga ukuti wapepanga Leza pa mulandu wa kumutemwa.
Twalililini Ukuya Akaele
10 Na ndakai kwene Satana akatupeela imilandu wakwe vino wacisile kuli Yobo. Uzye ivyacitikiile Yobo vyamukuma uli? Caya kwati namwe Satana akamunena ukuti mutatemwa Yeova Leza, ukuti mulata ukumuombela pakuti sile muipususye, nu kuti mutalatwalilila ukuya uwa kaele! (Yobo 2:4, 5; Umbw. 12:10) Uzye cii cikamulenga ukuvwa uli? Cifwile cikamuwaya sana, uzye asi vivyo? Nomba elenganyini pali vii: Yeova wamutaila sana nupya akaleka kuti Satana aezya ukaele winu. Yeova akapaalila ukuti mungatwalilila ukuya uwa kaele nu kwazwilizya ukusinila Satana ukuti u wa ufi. Nupya wamulaya ukuti alamwazwa ukucita vivyo. (Ayeb. 13:6) I syuko sana ukutailwa kuli Kateeka wa papelapela! Uzye imulola umulandu uno ukaele wacindamila sana? Ukuya akaele kukalenga ufi wakwe Satana umanyikwe nupya tukatungilila Tata witu na ukateeka wakwe. Uzye tungacita uli pakuti tutwalilile ukuya akaele?
Ukuvwikisya Sana Ivyaya Umu Malembo
Vino Tungasambilila ku Mazwi Yakwe Yesu Akusyalikizya
9 I vyani vino Yesu walanzile? Lino kwasyazile panono ukuti Yesu afwe, walanzile ni izwi likulu ukuti: ‘Leza wane, Leza wane, pacani wantazyela?’ (Mate. 27:46) Baibo italondolola umulandu uno Yesu walandiile vii. Nomba lolini vino tungasambilila ku mazwi yano Yesu walanzile. Conga cino tungasambililako i cakuti, pa kulanda amazwi yaa, Yesu wafikilizye usesemo uwaya pa Masamu 22:1. Nupya amazwi yaa yakalangilila ukuti Yeova atacingilile umwanakwe. (Yobo 1:10) Yesu wamanyile ukuti Isi wazumilizye ukuti aeziwe na alwani yakwe ukufika ku mfwa. Kutaya umuntu uwatala weziwapo wakwe vino cali kuli Yesu. Nupya, amazwi yaa yakalangilila ukuti atacisilepo umulandu uli onsi uwali nu kulenga akomwe.
OKOTOBA 9-15
IVYUMA IVYAYA UMWI IZWI LYAKWE LEZA | YOBO 4-5
“Mwacenjela Uku Malyasi ya Ufi”
it-1 ifwa 713 pala. 11
Elifazi
2. Elifazi wali a umwi pali ya cuza yakwe Yobo yatatu. (Yobo 2:11) Wali umwina Temani icikolwe cakwe Temani uwizile aya ni cikolwe cakwe Abulahamu, nupya wali alupwa wakwe Yobo. Wene na amu luko lwakwe yatandike ukuyuvwa pa mulandu na mano yano yakweti. (Yele. 49:7) Pali yakakomelezya yatatu Elifazi uwailolanga ukuti wali umucindame nupya uwalandanga ivyampomvu walondanga nu kuti aliwe aye uwikolo pali yonsi. Lyonsi uwakolelelanga ukulanda nupya walandanga pa nsita itali.
w05 9/15 ifwa 26 pala. 2
Mwakanya Amelenganyo Aipe!
Iusyini ivyacitikiile Elifazi lino waweni iviwa, watiile: “Alino umupu wampupilizye apa usyu, nu upipi wane iusakalala. Alino pizile pimilila icintu, lelo nemo naposiwe ukumanya icata cakweco. Kwene naweni cimwi ciimi uku nkolelo yane. Alino pazuka ipaya na cele. Lyene nuvwa izwi iliti.” (Yobo 4:15, 16) I mipasi ci iyavulunginye imyelenganyizizye yakwe Elifazi? Inzila ino iviwa vyalandilangamo yalangilile ukuti umu cumi asi ya malaika acumi yako Yeova. (Yobo 4:17, 18) Yali imipasi iipe. Nomba u mulandu ci uno Yeova wasokiile Elifazi nauze yaili pali vino yalanzile ivya ufi? (Yobo 42:7) Elifazi watungululwanga ni viwa. Vino walanzile vyalangilile ukuti atelenganyanga wako vino Leza akaelenganya.
w10 2/15 lfwa 19 mapa. 5-6
Mwakana Ufi Wakwe Satana
Satana waomvizye Elifazi, wenga pali cuza yatatu yakwe Yobo nu kumunena ukuti antu yatange yacimvye Satana pano yaya atonte. Lino walanzile pa yantu ukuti “Uzye wene angataila uli icaumbwa kwivu,” lyene wanenyile Yobo ati: “[Angataila uli] icapangilwa ku lukungu! Umu nsita zya katondo yazanwa apuma. Lelo apakuti kawe ala yatiyafwa mpiti, nga kusi nu wakuyiusya.”—Yobo 4:19, 20.
Amalembo yamwi yakakolanya swe yantu uku “nyungu.” (2 Kol. 4:7) Swensi twaya atonte pa mulandu nu luyembu luno twapyana alino nu kukanamalilika. (Loma 5:12) Uku maka itu, tutange tucimvye Satana. Lelo swe Ina Klistu twakwata uwa kutwazwa. Nomba asi mulandu nu utonte uno twakwata, twacindama sana kuli Leza. (Eza. 43:4) Nupya Yeova akapeela umupasi wa muzilo kuli yonsi aakamulenga. (Luka 11:13) Umupasi wakwe ungatupeela “amaka acila maka ya yantu” angalenga tuzizimizye intazi izili zyonsi zino Satana angaleta pali sweswe. (2 Kol. 4:7; Filipi 4:13) Nga twakana Satana nu ukukomya utailo witu Leza alatupeela amaka nupya alatutungilila. (1 Pet. 5:8-10) Fwandi, tutalinzile ukutiina Satana Ciwa.
mrt ifwa 32 mapa. 13-17
Mwacenjela Uku Malyasi ya Ufi
● Mwaelenganya pali vino ilyasi likulandapo na kuno ilifuma
Vino Baibo ikalanda: “Mwasininkizya ivintu vyonsi.”—1 Tesalonika 5:21.
Lino mutatala mwataila nanti ukusalanganya ilyasi, mwasininkizya ukuti ilya cumi nanti cakuti ilyasi lilyo ilisalanganyiziwa, nupya ya kulilandapo na pa nyuzi. Mungacita uli vivyo?
Mwaelenganya pi lyasi lino mukuvwa ndi cakuti ilya cumi, alino na kuno lifumile. Makampani ya milabasa nu tuungwe yangaumilila mbali lino yakulanda malyasi pakuti antu yayatemwe. Mwaezya ukukolanya amalyasi yano mukauvwa uku milabasa ipusanepusane. Insita zimwi ya cuza itu yangatutumila malyasi ya ufi pa email nanti pa intaneti. Fwandi mutataila malyasi yonsi yano mwapokelela yano mutamanyile kuno yafumile.
Mwasininkizya ukuti ivyeo ivili umwi lyasi lilyo asi vya mpiti nupya ivya cumi. Mwalola uwanda uno ivyeo vivyo vyalemvilwe, alino ni ivisinka ivikutungilila ici kulandwapo. Mwacenjela ndi cakuti ilyasi ilicindame iyalyangusya pa kulilemba nanti ndi cakuti ilyasi lilyo likusosya antu.
Ukuvwikisya Sana Ivyaya Umu Malembo
w03 5/15 ifwa 22 mapa. 5-6
Twalililini Ukuya Acumi nu Kucimvya Ulwilo Lwa ku Umi
Ukuya umwi iuvi umwaya yakapepa ya cumi umu nsi yonsi kukatukomya. Isyuko sana ukulaombela pamwi na ina na ya nkazi aatemwana umu nsi yonsi. (1 Petulo 2:17) Fwandi naswe kwene tungakomelezyako yakapepa yanji.
Elenganyini pali vimwi ivingatwazwa vino umonsi umwi uwaula umulandu Yobo wacitanga. Nanti sile a Elifazi kakomelezya wa ufi wapatikiziwe ukulanda ukuti: “Uku mazwi yako wemo watungililanga intalanganyi, nu kukomya inteo zya maulu azakazanga.” (Yobo 4:4) Nga swemo tukaazwa uli yauze? Swensi kwene wenga na wenga twakwata umulimo wakwazwa aina na ya nkazi lwa ku mupasi pakuti yatwalilile ukuzizimizya lino ya kuomba umulimo wakwe Leza. Lino tuli nayo tungacita wakwe vino amazwi yaa yakalanda ukuti: “Kanzini amakasa atolompoke, mukomye na makokola atembokele.” (Ezaya 35:3) Fwandi tungimika uyo uwa kukomelezya umwina Klistu wenga nanti yaili lyonsi lino twakwata isyuko ilyakucita vivyo. (Aebele 10:24, 25) Amazwi akukomelezya alino nu kuyataizya pali vino yakuombesya ukuzanzya Yeova kungayazwa ukutwalilila ukuya acumi nu kucimvya ulwilo lwa ku umi.
OKOTOBA 16-22
IVYUMA IVYAYA UMWI IZWI LYAKWE LEZA | YOBO 6-7
“Ndi Cakuti mu Kuyuvwa Ukuti Mutange Muzizimizye”
w06 3/15 ifwa 14 pala. 10
Visinka Ivyaya Mwi Buku Lyakwe Yobo
7:1; 14:14—Uzye amazwi yakuti “mulimo wakupatikizya” yakapiliula cani? Intazi zino Yobo wakweti zyalenzile atandike ukwelenganya ukuti ivintu umu umi vyatala sana, caya kwati ukuomba umulimo utale sana uwakupatikiziwa. (Yobo 10:17) Pa mulandu wakuti insita ino umuntu akaikala umwilindi ukwizafika pa nsita ino alatutululwa insita ya kupatikiziwa—Yobo wakolinye insita ii uku mulimo wakupatikiziwa ukuomba.
“Yeova Akapususya Yayo Aali nu Ulanda”
INSITA zimwi tungaelenganya ukuti umi u wa pa nsita inono nupya “wavulisya amalanda.” (Yobo 14:1) Fwandi cikalenga twauvwa ulanda insita zimwi. Aomvi yakwe Yeova aingi aliko mpiti nayo yayuvwanga vivyo kwene. Yamwi yalondanga sile nu kufwa. (1 Yamw. 19:2-4; Yobo 3:1-3, 11; 7:15, 16) Nomba insita izingi, Yeova Leza wino yataile wayatekezyanga nu kuyakomelezya. Ivyayacitikile vyalemvilwe pakuti twasambililako nu kutekeziwa.—Loma 15:4.
g 1/12 mafwa 16-17
Lino Mukuyuvwa Ukuti Imutovooka
Nanti cakuti insita zimwi ivintu vingatala, mwaiusya ukuti mutaya mwenga ni ca ulanda icakuti umupipi na antu yonsi ndakai yakakwata intazi zino mukakwatako. Baibo ikati: “uumbo watwalilila ukutetela capamwi nu kuwaikilwa capamwi ukufika na ndakai.” (Loma 8:22) Pa nsita imwi cingaloleka kwati intazi inu italatala isile, lelo ivintu vingaya vikuzipa panono panono. Nomba i vyani ivingamwazwa lino mucikweti intazi?
Mwanenako cuza winu vino mukuyuvwa uwakula muli vyakwe Leza nupya wino mwataila. Baibo ikati: “Cuza, umukundwe insita ili yonsi. Uwina nao uwacani fwandi ndi cakuti asi wakuculila pamwi?” (Mapinda 17:17) Yobo umonsi aatali nu mulandu waipalamikanga uku yantu asi mulandu ni ntazi zino wakweti. Lino wayuvwile ukuti ‘icifuula ukwikala pano nsi’ watile: “Fwandi nkanalukuilizyanya sile.” (Yobo 10:1) Ndi cakuti tukuitemelwa ukunenako yauze intazi zino tukweti cingalenga tutasakamala sana nupya tungaelenganya pa visuma.
Mwapepa kuli Leza nu kumunena vino mukuyuvwa. Yamwi yakaelenganya ukuti ipepo icintu cimwi cino ungacita ndi cakuti ukulonda sile umwi akwazwe lelo Baibo ikalanda ivipusaneko. Pa Masamu 65:2 pakalanda pali Yeova Leza ukuti: ‘Akauvwa amapepo,’ pali 1 Petulo 5:7 napo pakati: “Pano wene akamusakamala.” Baibo yalandapo sana pa mulandu uno cacindamila kutaila Leza.
“Uwataila muli Yawe nu mwenzo wako onsi, utaezya ukutaila amano yako foo. Waiusya Yawe muli vyonsi vino ukucita, nga nawe amakulanganga muno ungacitila pe.”—MAPINDA 3:5, 6.
“Wene akapeela ivikalonda akamoopa, akauvwa ukukuuta kwao nu kuyatuula.”—MASAMU 145:19.
“Nupya utailo uno twakwata muli aliwe u wakuti, consi cino twamulenga icikuvwana nu kulonda kwakwe, akatuvwa.”—1 YOANI 5:14.
“Umwenzo wa muntu mulungami ukaelenganya ukucita ivisuma. Akanwa ka ntalanganyi kene kakalanda ivyaukakasi.”—MAPINDA 15:29.
Nga mwanena Leza intazi zino mukupitamo, alamwazwa. Ali mulandu uno Baibo ikamukomelezezya ukuti “mwataila muli Leza! Mwamutula amacuzi inu lyonsi.”—Masamu 62:8.
Ukuvwikisya Sana Ivyaya Umu Malembo
Mwakolanya Yeova Muli Vino Mukacitila Ina na ya Nkazi
10 Tungakolanya Yeova lino tukulonda ukumanya aina na ya nkazi. Manyini ningo aina inu na ya nkazi. Mwalanda nayo lino mutatala mwatandika ukulongana na pa cisila ca kulongana, ukuomba nayo umu mulimo wa kusimikila, nupya nga calinga, mungayamako nu ku ng’anda pakuti muliile pamwi. Nga mwacita vivyo, mulazana ukuti nkazi wino mukalola ukuti waifinya wakwata sile insonyi, umwina uwakwata sana impiya waya na ukapekape nanti ulupwa luno lukacelwa umu kulongana lyonsi lukazizimizya ukukanya. (Yobo 6:29) Ukuya kwene tutalinzile ukulalanda malyasi atatukumile. (1 Tim. 5:13) Nomba i cisuma ukumanya vimwi pa ina itu na ya nkazi ni vintu vimwi ivyayacitikiile.
OKOTOBA 23-29
IVYUMA IVYAYA UMWI IZWI LYAKWE LEZA | YOBO 8-10
“Kutemwa Kwako Leza Ukwa Cumi Kukatucingilila Uku Ufi Wakwe Satana”
Uzye Naswe Tungacita Ivingazanzya Leza?
Yobo wene walolanga kwati aatafyengwa lino walwile indwala iipisye. Watandike ukwelenganya iviipe pali Leza, pano walolanga ukuti ataamusakamiile. (Yobo 920-22) Yobo wasininkizye sana ukuti wali uwakayele, icakuti antu yamwi yalolanga kwati akuitakizya ukuya uwakayele kucila Leza.—Yobo 32:1, 2; 35:1, 2.
Uzye Ukutemwa Kwa Cumi Kwakwe Yeova Kukapiliula Cani Kuli Mwemwe?
14 Ukutemwa kwakwe Leza ukwa cumi kukatucingilila muli vyakwe Leza. Umwi pepo lino Devedi wapefile kuli Yeova, watiile: “Awewe uli cele lyane, awewe ukancingilila umu ntazi. Nemo awewe nkaimbila inyimbo zya ufyusi. . . . Lelo wiyo uwataila umu Mwene, wene alacingililwa nu kutemwa kwakwe ukwa pe.” (Masa. 32:7, 10) Umu nsita ino ivyalumbulwa muli Baibo vyacitikanga, ilinga lyacingililanga antu ali mu musumba ku alwani. Ukutemwa kwa cumi kwakwe Yeova kwaya wi linga ilikatucingilila kuli vyonsi ivingonona ucuza witu na aliwe. Nupya, ukutemwa kwa cumi kwakwe Yeova kukalenga atupalamike kuli aliwe.—Yele. 31:3.
Ukuvwikisya Sana Ivyaya Umu Malembo
w10 10/15 mafwa 6-7 mapa. 19-20
“A Weni Uwamanya Melenganyo Yakwe Yeova?”
19 I vyani vino twasambilila pa “melenganyo yakwe Yeova”? Tulinzile ukuleka Izwi Lyakwe Leza lyatwazwa ukumanya vino Yeova akaelenganya. Tutalinzile ukulalola ukuti Yeova alinzile ukulacita ivintu ukulingana na vino tukulonda nanti vino tukwelenganya. Yobo watiile: “Leza asi muntu unji, uwakuti twapazyanya nawe nu kutwalana nu mu vilye.” (Yobo 9:32) Wakwe Yobo, naswe kwene nga twatandika ukuvwikisya vino Yeova aakaelenganya, tungalanda wakwe vino Yobo walanzile ukuti: “Vyonsi vivyo, atumwi tumwi sile apa vintu nyanya vino vikalanga amaka yakwe Leza. Tukauvwa sile tunono umu kutotoza sile. Lelo ukuuza kwa kupangalansya kwakwe aweni angakwiluka?”—Yobo 26:14.
20 Lino tukubelenga Baibo, ivyani vino tulinzile ukucita nga twazana ilyasi ilitale ukuvwikisya, sana sana ilikulanda pali vino Yeova akaelenganya? Ndi cakuti tutazanile icasuko na pa cisila ca kulondelezya, tungelenganya ukuti vya musango uu vikwezya utailo uno twakwata muli Yeova. Mwaiusya ukuti insita zimwi vino tukabelenga vikalenga tukwate isyuko lya kulanga ukuti twataila ukuti Yeova wakwata imiyele isuma. Fwandi lekini twaicefya nu kuzumila ukuti tutange tuvwikisye vyonsi vino Yeova akacita. (Kasa. 11:5) Tunguvwikisya amazwi akuti: “Iye mwe vino Leza wakwatisya mapaalo na mano ni vintu uwingi vino wamanya! Kusi aangalondolola upinguzi wakwe ni milimo yakwe! Pano ‘a weni uwamanya vino Yeova akaelenganya, nanti a weni uwaya impandamano yakwe?’ Nanti ‘a weni uwamupeezile vimwi, pakuti angamuwezezya?’ Pano ivintu vyonsi vyafuma kuli aliwe nupya vyayako ukupitila muli aliwe alino na pa mulandu wakwe. Ululumbi luye kuli aliwe amanda pe. Ameni.”—Loma 11:33-36.
OKOTOBA 30–NOVEMBA 5
IVYUMA IVYAYA UMWI IZWI LYAKWE LEZA | YOBO 11-12
“Ivintu Vitatu Ivingalenga Muye na Mano na Vino Ukucita Vivyo Kungamwazwa”
w09 4/15 ifwa 6 pala. 17
Yobo Wacindike Sana Izina Lyakwe Yeova
17 I cani cazwile Yobo ukutwalilila ukuya uwa cisinka? Lino intazi zitatala zyamucitikila ala wapanga mpiti ucuza ukome na Yeova. Nanti icakuti kutaya ivikalangilila ukuti Yobo wamanyile vino Satana watwisike ukateeka wakwe Yeova, Yobo watwalilile ukuya uwa cisinka. Watile: “Mpaka sile ni mfwa yane, ntalatala inte ukuvwanga ukuti nene muntu umwi uwakaele.” (Yobo 27:5) Uzye Yobo wacisile uli pakuti akomye ucuza wakwe na Yeova? Ukwaula nu kutwisika afwile uvwile vino Leza wacitile Abulahamu, Isaki, na Yakobo ali ya lupwa yakwe. Nupya ukulola vino Yeova waumba kwalenzile Yobo ukumanya imiyele iingi ino Yeova wakwata—Belengini Yobo 12:7-9, 13, 16.
Lyonsi Yeova Akaya Namwe, Fwandi Mutaya Mwenga
10 Mwapanga ucuza na Ina Klistu aaya na ucisinka. Mwapanga ya cuza umu cilongano yano mungasambililako. Yangaya ance nanti aikolo pali mwemwe nanti sile ankulilo izipusanepusane. Baibo ikatwiusyako ukuti “Akoloci alio yakwata amano.” (Yobo 12:12) Aikolo yangasambililako ivingi uku acance aaya na ucisinka. Davidi wali umwance pali Yonatani, nomba cico citalenzile yafilwe ukuipakizya ucuza usuma. (1 Sam. 18:1) Davidi na Yonatani yazwananga ukutwalilila ukuombela Yeova asi mulandu ni ntazi. (1 Sam. 23:16-18) Nkazi Irina uwaya ali Nte sile wenga umu lupwa walanzile ukuti: “Aina na ya nkazi yakaya ali ya lupwa itu. Yeova angalenga yaye ya lupwa yano tukalondekwa.”
11 Cingatala ukupanga ivyuza ivipya sana sana ndi cakuti mwakwata insonyi. Nkazi Ratna uwasambilile icumi nanti icakuti yauze yamukanyanga, walanzile ukuti: “Nizile iniluka ukuti nalondekwanga uwazwilizyo ukufuma uku ina na ya nkazi amu cilongano.” Cingatala ukunena umwi vino mukuyuvwa, nomba nga mwacita vivyo, cingalenga muye na ucuza upalamisye nu muntu wiyo. Ya cuza inu yakalondesya ukumukomelezya nu kumwazwa, nomba mulinzile ukuyanena pakuti yamanye vino yangacita.
12 Inzila yonga ino tungapangilamo ivyuza u kulaomba umulimo wa kusimikila na Ina Klistu yanji. Carol wino itulandapo mpiti watiile: “Napanga ivyuza ivingi ivisuma ukupitila mu kuombako umulimo wa kusimikila na ya nkazi alino ni milimo yuze yakwe Leza. Yeova wangazwa pa myaka ingi ukuomvya ya cuza kwene yaa.” Ivintu vikatuzipila sana ndi cakuti twapanga ucuza na Ina Klistu aaya na ucisinka. Yeova akaomvya ya cuza yaa ukutukomelezya lino twasakamikwa, wakwe lino tukuvwa ukuzukilwa.—Mapi. 17:17.
it-2 ifwa 1190 pala. 2
Mano
Mano akafuma kuli Leza. Amano imiyele ino Yeova Leza wakwata, “Uwakwata sile mano wenga.” (Loma 16:27; Kuso. 7:12) Ukuya na mano kwakolanako nu kuya uwa cisinka, nupya vino Yeova akaumba, ‘uwaliko nupya uwayelelela,’ (Masa. 90:1, 2), wamanya vyonsi pali vino insi yaya, ivyayamo kufuma pa kutandika kufika na ndakai. Wamanya masunde yano antu yikako na vino yataila amasunde kwene yayo na vino yakayalondela icakuti yakaelenganya nu kuti yatange yakwanisye ukwikala ukwaula masunde kwene yayo. (Yobo 38:34-38; Masa. 104:24; Mapi. 3:19; Yele. 10:12, 13) Masunde yakwe Yeova yene yaya ningo ukucilapo, pano tukauvwikisya vino akapingula ivintu nupya vikaazwa umuntu ali wensi. (Malan. 32:4-6; [A Leza uwaya ni miyele isuma].) Kusi icacila vino Yeova akauvwikisya ivintu. (Eza. 40:13, 14) Nanti cakuti limwi angazumilizya ivintu ivisikuvwana na vino wene akalonda ivintu ukuya mu nzila yampomvu, ku nkoleelo alalenga ivintu vyonsi ukuya ukulingana na vino akalonda, kulingana na vino umwineco walanda ukuti “suka lyatala lyacita vino nkulonda.”—Eza. 55:8-11; 46:9-11.
Ukuvwikisya Sana Ivyaya Umu Malembo
w08 8/1 ifwa 11 pala. 5
Vino Mungalanzyanya ni Misepela
▪ ‘Uzye nkamanya umwati mulola amazwi yamwi?’ Pali Yobo 12:11 pakati: “Amatwi ali yano yakakutikila ivyakuvwauvwa, na kanwa nako kakasaasula nu kuvwa ukulyompa kwa vilyo.” Ndakai alino mulinzile ukukutika sana kuli vino ana inu alumendo na akazyana yakalanda. Alumendo na Akazyana nga yakulanda yakalanda kwati avino cikaya lyonsi. Wakwe, limwi umwana winu umulumendo nanti umukazyana angalanda ukuti “Lyonsi mukancita kwati nene mwance!” nanti limwi angalanda ukuti “Musikutika kuli vino nkulanda!” Ukucila ukwika mano uku mazwi yano imuvwa akuti “lyonsi” na “musikutika,” mulinzile ukulaiusya ukuti vino umwana akulanda cisisenula ukuti lyonsi kwene avino avino caya. Katulangilile, amazwi yakuti “Lyonsi mukancita kwati nene mwance!” yangalozya nu mu kuti “Nkayuvwa ukuti mutantaila,” nupya amazwi akuti “Musikutika kuli vino nkulanda” limwi nayo yangalozya umukuti “Nkulonda ukuminena vino nkuyuvwa.” Mwaezya ukumanya umwati mulola amazwi yamwi.