Tungikala Manda Pe

1. Uzye ukwelenganya pali vino Yeova watulaya ukuti tulikala manda pe kukatwazwa uli?

YEOVA walaya yonsi aakamuvwila ukuti yalaya nu “uumi wa pe.” (Loma 6:23) Nga tukwelenganya pali vino Yeova watulaya tukamutemwa sana. Tale elenganyini pali cii: Tata witu uwa kwi yulu watutemwa sana icakuti atalatala ate ukututemwa.

2. Uzye ulayo wakuti tulikala manda pe ukatwazwa uli?

² Ulayo wakwe Leza uwakuti tulikala manda pe ukatwazwa ukuzizimizya intazi zino tukakwata. Nanti cakuti alwani yatunena ukuti yamatukoma, tusita ukuombela Yeova. U mulandu ci? Umulandu onga u wakuti twamanya ukuti nga twafwa sweswe ya cisinka kuli Yeova, alatutuutulula nupya tulikala manda pe ukwaula ukufwa. (Yoa. 5:28, 29; 1 Kol. 15:55-58; Aeb. 2:15) U mulandu ci uno tungasininkizizya ukuti tungikala manda pe? Uvwini vimwi ivingalenga tusininkizye.

YEOVA WAYAKO MANDA PE

3. U mulandu ci uno tungasininkizizya ukuti Yeova angalenga tukikale manda pe? (Masamu 102:12, 24, 27)

³ Twamanya ukuti Yeova angalenga tukikale manda pe pa mulandu wakuti ali ntendekelo ya umi, nupya wayako manda pe. (Masa. 36:9) Loliniko ivikomo vimwi ivikalangilila ukuti Yeova wayako manda pe nupya alatwalilila ukuyako manda pe. Pali Masamu 90:2 pakalanda pali Yeova ukuti ‘akuno wali, nupya alayelelela.’ Pa Masamu 102 napo kwene pakalanda ivikolineko. (Belengini Masamu 102, 12, 24, 27.) Nupya kasesema Habakuku walemvile pali Tata witu uwa kwi yulu ukuti: “We Yawe, uzye usi wewe uwayelelela? Wewe uli Leza wane, wewe uli Wamuzilo wane wilya, aasifwa”—Haba. 1:12.

4. Uzye tulinzile ukusakamala ndi cakuti cikututalila ukuvwikisya ukuti Yeova wayako manda pe? Londololini.

⁴ Uzye cikamutalila ukuvwikisya ukuti Yeova “ali Leza wa pee”? (Eza. 40:28) Aingi cikayatalila. Eliu watiile: ‘Kusi angapenda imyaka ino Leza ali nayo.’ (Yobo 36:26) Nomba nga tutuvwikisye cimwi cisipiliula ukuti icintu cico cisi cacumi. Wakwe, nanti cakuti tutange tumanye ningo vino malaiti yakaomba, uzye cikupiliula ukuti malaiti yatayako? Awe foo. Umu nzila ili imwi kwene, swe yantunze cingatutalila ukuvwikisya ukuti Yeova wayako manda pe nupya alatwalilila ukuyako. Nomba cii cisikupiliula ukuti kutaya Leza. Ivisinka pali Kaumba witu vitasintilila pali vino tunguvwikisya nanti pali vino tutange tuvwikisye. (Loma 11:33-36) Nupya waliko lino ivyaya umwi yulu na pano nsi ukwikako sile na kasanya ni ntanda vitatala vyayako. Twasininkizya ukuti Yeova “aliwe waumba insi uku maka yakwe.” Nupya waliko lino atatala ‘wanza amayulu.’ (Yele. 51:15; Mili. 17:24) U mulandu ci na uze ungalenga tusininkizye ukuti Yeova alalenga twikale manda pe?

YEOVA WATUUMVILE UKUTI TWAIKALA MANDA PE

5. Upaalilo ci uno Yeova wapeezile atwalane ya kutandikilapo?

⁵ Yeova ataumvile ivya umi ivyaya pano nsi ukuti vyaikala amanda pe, suka sile antunze. Wayapeezile upaalilo wakuti yatwalilila ukuya nu umi ukwaula ukufwa. Nomba nanti ciye vivyo Yeova wanenyile Adamu ukuti: “Utakalye iviseekwa vya ku muti uno ukapeela amano ya kumanya visuma ni viipe. Pano uwanda kwene uno ulalyako, ulafwa.” (Utan. 2:17) Ndi cakuti Adamu na Eva iyuvwila Yeova nga yatafwile. Cingaya sile ningo ukwelenganya ukuti pa nsita imwi Yeova wali nu kuyazumilizya ukulyako uku “muti uno ukapeela umi.” Cii cali nu kulenga yasininkizye ukuti yali nu kwikalilila “nu umi.”b—Utan. 3:22.

6-7. (a) I vyani na vyuze ivikalangilila ukuti antu yataumvilwe ukuti yafwa? (b) I vyani vimwi vino mukalondesya vikacitike? (Lolini vikope.)

⁶ Ya sayansi yamwi yazana ukuti ongo ongo witu angasunga ivintu ivingi ukucila vino tungasambilila umi witu onsi. Icipande icali muli nyuzipepa iya mu 2010 iyakuti Scientific American Mind calanzile ukuti ongo ongo angasunga ivyeo ukufika kuli 2.5 milyoni gb, ivingalingana ni vyeo vino mungatamba pa TV pa maawazi 3 milyoni kuli kuti ukucila pa myaka 300. Nupya cazanwa ukuti ongo ongo witu angasunga ni vyeo ivingi ukucila papo. Cii cikalangilila ukuti Yeova wapanga ongo ongo witu ukuti asunga ivyeo ivingi ukucila vino tukasambilila pa myaka 70 nanti 80.—Masa. 90:10.

⁷ Yeova watupanzile umu nzila yakuti twalondesya ukwikala manda pe. Baibo ikalanda pa yantu ukuti Leza “watupeela ukulonda ukumanya ivintu iviliza.” (Kasa. 3:11) Ali mulandu uno tukaloleela imfwa ukuti umulwani. (1 Kol. 15:26) Ndi cakuti twalwala sana, uzye tukaikala sile nu kuloleela ukuti tufwe? Awe foo. Ilingi tukaya kuli ya dokota nupya insita izingi tukamwa umulembo pakuti tupole. Cino tukacitila vii vyonsi a pa mulandu wakuti tusilonda ukufwa. Nupya lino wino twatemwa wafwa asi mulandu umuntu wiyo uwikolo nanti umwance tukauvwa sana uwi pa nsita itali. (Yoa. 11:32, 33) Tungatwalilila ukusambilila manda pe nu kulondesya ukwikala manda pe pano avino Kaumba witu watuumvile. Nomba kwaya imilandu na yuze iingi ingalenga tusininkizye ukuti tungikala manda pe. Lekini tulande pali vino Yeova wacisile mpiti na vino wacita ivikalangilila ukuti ukulonda kwakwe ukwa pa kutandika kutasenuka.

VINO YEOVA WALONDANGA VITASENUKA

8. Uzye Ezaya 55:11 ikatusambilizya vyani pali vino Yeova akalonda ukutucitila?

⁸ Nanti cakuti Adamu na Eva yayembwike nu kuleta imfwa pa yana yao, Yeova atasenula ukulonda kwakwe. (Belengini Ezaya 55:11.) Acili akalonda ukuti antu aaya ni cisinka yakikale manda pe uku nkoleelo. Twasininkizya vivyo pa mulandu ni vintu vino Yeova walanzile nu kucita pakuti afikilizye ukulonda kwakwe.

9. I vyani vino Leza watulaya? (Danieli 12:2, 13)

⁹ Yeova watulaya ukuti alatuutulula afwe nu kuyapeela isyuko lya kwikala manda pe. (Mili. 24:15; Tito 1:1, 2) Umonsi wa utailo Yobo wasininkizye ukuti Yeova akalondesya ukutuutulula yayo yonsi afwa. (Yobo 14:14, 15) Kasesema Danieli wamanyile ukuti antu yalatuutululwa nu kukwata isyuko lya kwikala manda pe. (Masa. 37:29; belengini Danieli 12:2, 13.) Ayuda aliko umu manda yakwe Yesu yamanyile ukuti Yeova wali nu kupeela aomvi yakwe acisinka “umi wa pe.” (Luka 10:25; 18:18) Pa miku iingi Yesu walandanga pa ulayo uu, nupya nawe kwene Isi wamutuutulwile.—Mate. 19:29; 22:31, 32; Luka 18:30; Yoa. 11:25.

10. Uzye ukutuutuluka ukwacitiike mpiti kukatulangilila cani? (Lolini cikope.)

¹⁰ Yeova ali Kapeela wa Umi nupya wakwata amaka ya kulenga antu ukuya nu umi nupya. Wapeezile kasesema Eliya amaka ya kutuutulula umwana wakwe mukamfwilwa uwa ku Zalefati. (1 Yamw. 17:21-23) Lino papisile insita Leza wapeezile kasesema Elisya amaka ya kutuutulula umwana wa mwanaci umwina Syunemu. (2 Yamw. 4:18-20, 34-37) Ukutuutuluka kuu alino nu kwa yantu yauze kukalangilila ukuti Yeova wakwata amaka ya kutuutulula antu kuti yaye nu umi nupya. Lino Yesu wali pano nsi walangilile ukuti Isi wamupeela amaka ya kutuutuluka antu. (Yoa. 11:23-25, 43, 44) Ndakai Yesu ali ukwi yulu nupya wapeelwa “amaka yonsi umwi yulu na pano nsi.” Fwandi alafikilizya ulayo wakuti yonsi aya “umu malindi” yalatuutululwa nu kuya nu upaalilo wa kwikala manda pe.—Mate. 28:18; Yoa. 5:25-29.

11. Uzye ilambo lyakwe Yesu lyalenga uli ukuti tukikale manda pe?

¹¹ U mulandu ci uno Yeova wazumilizizye Umwanakwe ukufwa imfwa iipisye? Yesu waswike iuzyo lii lino walanzile ukuti: “Leza watemilwe sana antu amu nsi icakuti wapeezile Umwanakwe uwavyalwa wenga, pakuti wensi uwataila muli aliwe atakononwe lelo akaye nu umi wa pe.” (Yoa. 3:16) Vino Leza watumile Umwanakwe ukwizapeela ilambo pa membu zitu, calenga ukuti tukaye nu umi wa pe. (Mate. 20:28) Umutumwa Paulo walondolwile icisinka cii cicindame pa kulonda kwakwe Leza lino walemvile ukuti: “Wakwe vino imfwa izile ukupitila umu muntu wenga, avino nu kutuutululwa kwa yafwe kulizila umu muntu wenga. Pano wakwe viivi kwene vino yonsi yakafwila muli Adamu, avino yonsi yalaya nu umi muli Klistu.”—1 Kol. 15:21, 22.

12. Uzye Uwene ulalenga uli ukulonda kwakwe Yeova ukufikiliziwa?

¹² Yesu wasambilizye alondezi yakwe ukupepa ukuti Uwene Wakwe Leza wize nu kuti ukulonda kwakwe Leza kucitike pano nsi. (Mate. 6:9, 10) Pali vino Leza akalonda ukucita paya na antunze ukwikala manda pe pano nsi. Pakuti vivyo vicitike Yeova wasonta Umwanakwe ukuya Umwene wa Wene wa Umesiya. Leza watwalilila ukulonganya ya 144,000 ukufuma pano nsi aalaombela pamwi na Yesu ukufikilizya ukulonda kwakwe Leza.—Kuso. 5:9, 10.

13. I vyani vino Yeova akucita ndakai, nupya i vyani vino tulinzile ukucita?

¹³ Yeova akakolonganika antu amwi “iumba ilikalamba” nu kuyasambilizya vino yalaikala lino Uwene wakwe ulateeka. (Kuso. 7:9, 10; Yako. 2:8) Nanti cakuti antu mu nsi ii yataya alemane pa mulandu nu lupato ni nkondo, yayo aya umwi “iumba ilikalamba” yakaezya na maka ukukanaya nu lupato kuli yauze. Yakalanga muli vino yakacita ukuti yasula impanga zyao ukuya mase. (Mika 4:3) Yasilwako inkondo nanti ukukoma antu, lelo yakaazwa antu ukuzana “umi wa cumi cumi” lino yakuyasambilizya pali Leza wa cumi na pali vino akalonda ukutucitila. (1 Tim. 6:19) Yangayacuzya kuli ya lupwa lwao nanti ukulizya impiya pa mulandu wakuti yakatungilila Uwene wakwe Leza, nomba Yeova akasininkizya ukuti iyakwata vintu vino yakulondekwa. (Mate. 6:25, 30-33; Luka 18:29, 30) Ivisinka vii vikalenga tusininkizye ukuti Uwene Wakwe Leza u wa cumi nupya ulatwalilila ukufikilizya ukulonda kwakwe Yeova.

IVINTU VILAZIPA UKU NKOLEELO

14-15. Uzye ulayo wakwe Yeova uwa kufumyapo imfwa ulafikiliziwa uli?

¹⁴ Ndakai Yesu u Mwene wa Wene Wakwe Leza ukwi yulu, nupya alafikilizya malayo yonsi yano Yeova walaya. (2 Kol. 1:20) Ukufuma umu 1914 Yesu watwalilila ukucimvya alwani yakwe. (Masa. 110:1, 2) Likwene sile wene na ya kateeka yauze yasya yamalile ukucimvya nu konona antu yonsi aipe.—Kuso. 6:2.

¹⁵ Umu Kuteeka Kwakwe Yesu Ukwa Myaka 1,000, Yesu alatuutulula afwe nu kwazwa yayo aya ni cuvwila ukuya amalilike. Pa cisila ca wezyo wa kusyalikizya yayo yano Yeova alapingula ukuya amalilike “yalapyana impanga nu kusyukila ulongo ulumalilike.” (Masa. 37:10, 11, 29) Ni cilazipisya i cakuti “imfwa, ali mulwani aalasyalikizya ukucimviwa.”—1 Kol. 15:26.

16. I cani icilinzile ukuya ali mulandu ukalamba uno tukaombela Yeova?

¹⁶ Umu cipande cii itulola ukuti upaalilo wa kwikala manda pe wasintilila api Izwi Lyakwe Leza. Upaalilo uwo ungatwazwa ukutwalilila ukuya acisinka umu manda yaa akusyalikizya. Nomba pakuti twazanzya Yeova tutalinzile sile ukupelela pa kulondesya ukuya nu umi wa manda pe. Icicindamisye icilinzile ukutulenga tutwalilile ukuya acisinka kuli Yeova na Yesu u kutemwa kuno twayatemwa. (2 Kol. 5:14, 15) Kutemwa kukalenga twayakolanya nu kunenako yauze pa upaalilo uno twakwata. (Loma 10:13-15) Lino tukusambilila ukukanaya na ukaitemwe nu kuya na ukapekape tukaya antu yano Yeova akalonda ukuya ya cuza yakwe manda pe.—Aeb. 13:16.

17. U mulimo ci uno twakwata? (Mateo 7:13, 14)

¹⁷ Uzye tulaya pali yayo alikala amanda pe? Yeova watupeela isyuko lya kwikala manda pe. Fwandi tulinzile ukusoololapo ukutwalilila ukuya umu nzila ikatwala uku umi. (Belengini Mateo 7:13, 14.) Uzye ivintu vilaya uli lino tulaikala manda pe? Iuzyo lii lilasukwa umu cipande icilondelilepo.