Kõtlok Bwe Yokwe In Jemjãn Jemjaten Eo Am En Wõnmanlok Wõt!

“Jab bõjrak jãn ami yokwe rũttõmak ro jeimi im jatimi.”​—HEBREWS 13:1.

1. Ta eo kwo naj kar kõmõne bwe juõn kijeek en urur wõt ilo juõn buñ emolo, im ta eddo eo einlok wõt ewõr ibbed aolep?

EMOLO nabõj im kauwatata, im joñan molo eo ewitlok. Juõn unjen kõmõn mãnããn ilo mweo imõm ej juõn kijeek ilo jikin kijeek eo. Mour ej atartar ion kõmõne kijeek eo bwe en urur wõt. Kwon kar baj jijet wõt ke im lale an mijlok ururu eo im jakolok an kõmelle kane ko im etal em mõjeno, im kũben ubaj eo emij? Kwo ban kar. Kwoj jab mõk in ankane kaan kijeek eo bwe en mour wõt. Ilo juõn wãwen einlok wõt, kajjojo iad ewõr juõn an jerbal eo einlok wõt ñe ej itok ñõn juõn “kijeek” eo elaplok an aorõk​—eo ej aikwij bwil ilo buruõd​—yokwe.

2. (a) Etke jemaroñ ba bwe yokwe emwij an mololok ilo ran kein eliktata? (b) Ewi aorõkin yokwe ñõn Christian ro remol?

² Jej mour ilo juõn ien eo ke, einwõt an kar Jesus kanan ien ko etto, yokwe ej mololok ibiljin ro rej ba rej Christian ibelakin lõl. (Matthew 24:12) Jesus ear jitõñlok ñõn kain yokwe eo ej make wõt aorõk, yokwe eo ñõn Jehovah Anij im ñõn Nan eo an Bible eo. Bar kain yokwe ko jet rej bareinwõt diklok. Bible eo ear kanan bwe ilo “ran ko eliktata,” elõñ enaj “ejelok air yokwe.” (2 Timothy 3:1-5) Emol menin! Family eo ej aikwij juõn jikin jokane in yokwe, ak meñe ijin, kõmõn jorrãn im jerbal nana​—jet ien lãj ko rekamijak​—emwij an oktak im jikin eo ekkã an walok men kein ie. Ak, ilo mejatoto in lõl in, Christian ro rej kaiñ ir bwe ren jab yokwe wõt don ak bwe en wõr yokwe in karmejjete, likit ro jet iman mokta jen armij eo make. Jen kwalok yoke in ilo juõn wãwen eo ealikar ñõn aolep, im ej oktak im juõn kakõllan congregation eo emol an Christian.​—John 13:34, 35.

3. Ta in yokwe in jemjãn jemjatin, im ta melelen kõtlok bwe en wõnmanlok wõt?

³ Ri jilek Paul kar kakõrmole ñõn an kaiñ: “Yokwe in jemjãn jemjatin eo ami en wõnmanlok wõt.” (Hebrews 13:1) Ekkar ñõn juõn publication an juõn ri kabel, nan in Greek eo ej ukõt nan in “yokwe in jemjãn jemjatin” (phi·la·del·phiʹa) “ej jitõñlok ñõn yokwe eo emãnãn, kwalok joij, lemnak kin eo juõn, lelok jibañ.” Im ta melelen eo an Paul ke ear ba bwe jej aikwij kõtlok bwe yokwe rot in en wõnmanlok wõt? “Ejamin eddeklok im molo,” ejja jerbal eo wõt ej kwalok. Inem ejjab bwe wõt ñõn lemnak kin ro jeid im jatid; jej aikwij kwalok bwe en alikar. Bareinwõt, jej aikwij kõmõne yokwe in bwe en to an bed, jab kõtlok bwe en eddeklok im molo. Menin aitwerõk? Aet, ak jitõb eo an Jehovah emaroñ jibañ kij kalek yokwe in jemjãn jemjatin in im debiji wõt. Jen lemnak kin jilu wãwen ko ñõn ankane kijeek in yokwe in ilo buruõd.

Kwalok Eñjake eo ñõn eo Mõttam

4. Ta in eñjake eo ñõn eo mõttad?

⁴ Elañe kwoj kõnan bwe en laplok yokwe eo am ñõn Christian maan im kõrã ro jeim im jatim, mokta kwo maroñ aikwij bwe en wõr am eñjake kin ir, ñõn am lemnak kin ir ilo melejoñ im aitwrõk ko rej jelmaiki ilo mour. Ri jilet Peter ear kwalok an lemnak ilo menin ke ear je: “En buruõmi wõt juõn, kwalok ami eñjake kin don, yokwe einwõt jemjãn jemjatin, keini don, en ettã buruõmi.” (1 Peter 3:8) Nan in Greek eo rej kejerbale ijin ej kwalok “eñjake eo ñõn eo mõttam” ej kalikar “eñtan ibben.” Juõn eo ewõr an maroñ kin Bible in Greek ej ba kin nan in: “Ej kwalok bwe lemnak eo ej bed ñe jej bõk konad ilo eñjake ko an ro jet einwõt ñe kar ad make.” Eindein, lemnak kin eo juõn ej menin aikwij. Juõn emman ri karejar eritto im tiljek an Jehovah juõn ien ear ba: “Lemnak kin eo juõn ej metak eo an ilo buruõ.”

5. Ewi wãwen ad jela bwe Jehovah ewõr an eñjake eo kin eo mõttad?

⁵ Ewõr ke kain eñjake rot in ibben Jehovah? Aet. Ñõn wanjoñok, jej konono kin eñtan ko an armij in Israel ro an: “Ilo aolepen ien jorrãn eo air ear menin eñtan ñõn e.” (Isaiah 63:9) Jehovah ear jab baj lo wõt jorrãn ko air; ear wõr an eñjake kin armij ro. Kin joñan eñjake eo an menin ej alikar ikijen nan ko an Jehovah make ñõn armij ro an, einwõt kar je ilo Zechariah 2:8: “Eo ej uñur yuk ej uñur iju in meja.”a Juõn ri news ilo TV ej ba kin eon in: “Mej ej juõn ian mõttan eo ekanuij ejjõm ilo ejak in enbwinin armij; im iju eo ilo mej​—ijo ej bellok im maram in lañ ej deloñ ie ñõn kõmõn an lolokjen—ekanuij bidodo an eñjake, bareinwõt mõttan eo elap tokjen ilo ejak in mej. Ejelok juõn men enaj emõnlok an kwalok lemnak eo kin kejbãrok eo an Jehovah kin yokwe eo an jen menin.”

6. Ewi wãwen an Jesus Christ kwalok eñjake eo kin eo mõttad?

⁶ Jesus bareinwõt ien otemjej ekin kalikar an jela kin eñjake eo an ro mõttan. E ar eljinmen an “emmakit kin tiriamo” kin eñtan ko an armij ro mõttan ro rar nañinmij im bed ilo abañ. (Mark 1:41; 6:34) E ar kwalok bwe ñe juõn ej likjap in joij ñõn ri kabit ro mõttan, ej make eñjake im einwõt ñe e eo ej bõk jorrãn eo. (Matthew 25:41-46) Im rainin einwõt “pris eo eutiej” ad ilañ, ej e eo emaroñ “bõk konan ilo mõjeno ko ad.”​—Hebrews 4:15.

7. Ewi wãwen an eñjake eo kin eo mõttad maroñ jibañ kij ñe juõn jemjãn jemjatin maan ak kõrã ej lõkatipi kij?

⁷ “Bõk konan ilo mõjeno ko ad”​—ejjab juõn lemnak in kainemõn ke? Inem, emol, jej kõnan kõmõn eindein ñõn don. Bwebõta, elaplok an bidodo bukwot mõjeno ko an eo juõn. (Matthew 7:3-5) Ak ien eo juõn jemjãn jemjati maan ak kõrã ej lõkatipi yuk, etke kwoj jab kajeoñ kin menin? Kalmenlokjen kin kwe make bwe kwoj bed ilo wãwen ko an armij eo, kin wãwen in, armij eo, likjap ko an armij eo bwe jen inemõn wõt kaki. Kwo maroñ ke tõmak bwe kwo jamin kõmõn ejja kain bwed rot kein wõt​—ak bõlen ko renanalok? Jen an lap ad kõtmene kin ro jet, jej aikwij kwalok eñjake eo an eo mõttad, menin enaj jibañ kij ñõn bõk eddo einwõt Jehovah, eo ej ‘kememej bwe kij bũñalñal.’ (Psalm 103:14; James 3:17) E jela joñan maroñ ko ad. E jamin laplok an kõtmene kin kij jen ad maroñ kõmõn. (Keidi 1 Kings 19:5-7.) Kij otemjej jen erakelok kain eñjake rot in kin ro mõttad ñõn ro jet.

8. En ewi wãwen ad aikwij emmakit ñe juõn jemjãn jemjatin maan ak kõrã ej bed ilo abañ?

⁸ Paul ear jeje bwe congregation eo ej einwõt juõn enbwin eo eoktak ra ko ran jen don ak rej aikwij jerbal ibben don ilo burukuk. E ar kobaiktok: “Elañe juõn ra ej eñtan, ra ko otemjej rej rej eñtan ibben.” (1 Korint 12:12-26) Jej aikwij eñtan ibben, ak lemnaklok ibben, ro rej eñtan. Elder ro rej tel ilo kõmõn eindein. Paul ear bareinwõt je: “Wõn emõjeno, im Ij jab mõjeno? Wõn ej latibñõl, im ejjab bwil buruõ?” (2 Korint 11:29) Elder ro im traveling overseer ro rej kajeoñwe Paul ilo wãwen in. Ilo konono ko air, ilo jerbal in shepherd eo air, im meñe ilo jerbal in ekajet ko rej kõmõni, rej kate ir bwe ren kwalok eñjake eo kin eo mõttair. Paul ear ba: “Jañ ibben ro rej jañ.” (Romans 12:15) Ñe sheep ro rej kile bwe shepherd ro emol eñjake eo air kin ir kin joñan maroñ ko air, im lemnak kin ir kin eñtan ko rej jelmaiki, ekkã air kõnan mõnõnõ in bõk kakabilek, ialin tel, im nanin kauwe. Rej itoklimo in bed ilo kwelok ko, im liki bwe ijo renaj lo ‘kaemlolo ñõn mour eo air.’​—Matthew 11:29.

Kwalok Kamolol

9. Ewi wãwen an Jehovah kwalok bwe ej kamolol kin men eo emõn ilo kij?

⁹ Juõn wãwen eo kein karuo ñõn ankane yokwe in jemjãn jemjatin eo ej ikijen kamolol. Ñõn kamolol ro jet, jej aikwij kalimjõke im kaorõk aorõkin kadkad im jibadbad ko air remõn. Ñe jej kõmõn eindein, jej kajeoñwe Jehovah make. (Ephesians 5:1) Ran otemjej ej jolok ad bwed kin elõn jerawiwi dikdik ko. Ej jolok meñe jerawiwi ko relap toan wõt an wõr ukwelok eo emol. Inem ñe emwij an jolok jerawiwi ko ad, ejjab likiti wõt. (Ezekiel 33:14-16) Ri jeje psalm ear kajitõk: “Elañe Kwe O Jehovah, kwoj kakõlleik jerawiwi ko, O Jehovah, wõn enaj jutak?” (Psalm 130:3) Men eo Jehovah ej kalimjõke rej men ko remõn jej kõmõni ilo ar karejar ñõn e.​—Hebrews 6:10.

10. (a) Etke ekauwatata ñõn ri belele ro ñõn air luji kamolol eo nae don? (b) Ta eo juõn ej aikwij kõmõne ñe ej luji an kamolol kin ri belele eo rejetan?

¹⁰ Elaptata an lap tokjen ñõn anõk wanjoñok in ilo family eo. Ñe jemen im jinen ajiri ro rej kwalok bwe rej kamolole don, rej kõmõne juõn joñok ñõn family eo. Ilo tõre in tõrõãn an kadu jetõñakin mour in belele, ekanuij in bidodo ñõn belele bajjõk im ñõn kalikar men ko rej kakkure men ko remõn im kejorrãn kadkad ko remõn. Lemnak wan kein rej kakkure mour in belele, im ukõtlok ñõn juõn eddeo eo ejelok lañliñ ie. Elañe kamolol eo am ñõn eo rejetam ej diklok, kajitkin yuk make, ‘Ri belele eo rejeta elukkun ejelok kadkad ko remõn ibben ke?’ Lemnak liklok kin un ko kwar yokwe e im belek e. Aolepen un kein ñõn kar yokwe armij in ejej uan relukkun jako ke? Emol rej jab; inem kate yuk ñõn am kamolol kin emõn eo ilo eo rejetam, im likit kamolol eo am ilo nan.​—Proverbs 31:28.

11. Bwe yokwe in belele eo en anemkwoj jen jela mon, ta manit ko rej aikwij bõpraiki?

¹¹ Kamolol ej bareinwõt jibañ ri belele ro kejbãrok yokwe eo air bwe en anemkwoj jen jela mon. (Keidi 2 Korint 6:6; 1 Peter 1:22.) Yokwe rot in, ej ankane kamolol eo jen eñjake in buru, enaj jamin kõtlok an wõr room ñõn lãj ilo air makelok iair, ejelok room ñõn nan in kõmetak im lakatip, ejelok room ñõn kejekdon ri belele eo rejetan im elõñ ran remotlok a ejjab konono ilo joij im inemõn, im ejelok room ñõn kõmõn jorrãn ñõn enbwin. (Ephesians 5:28, 29) Leo im lio ri belele ro emol air kamolol don rej kautiej don. Rej kõmõn eindin ejjab ilo ien air bed ilubilej wõt ak ien otemjej rej bed ilo lolokjen eo an Jehovah​—einwõt ba, ien otemjej.​—Proverbs 5:21.

12. Etke jemen im jinen ajiri ro rej aikwij kamolol kin emõn eo ilo ajiri ro nejiir?

¹² Ajiri ro bareinwõt rej aikwij eñjake air kamolol. Ejjab bwe jemen im jinen rej witdikdiki ir kin nebar eo ejelok kobban, ak rej aikwij nebar ajiri ro nejiir tellokin bõk nebar kin mwil emõn im emõn eo emol rej kõmõne. Kememej wanjoñok eo an Jehovah ilo an kwalok an buñburuõn kin Jesus. (Mark 1:11) Kememej bareinwõt, wanjoñok eo an Jesus einwõt “master eo” ilo juõn parable. E ar joñan wõt juõn an nebar ruo ‘ri karejar ro remõn im tiljek’ meñe ear wõr oktak ilo men eo kajjojo iaerro ear kwalok im juõn oktak eo uanlok wõt juõn ilo men eo kajjojo iaerro ear kwalok. (Matthew 25:20-23; keidi Matthew 13:23.) Jemen im jinen ro remeletlet ilo wãwen in lok wõt rej lo ialin air kamolol kin kadkad ko reinjuõn kadkad in kajjojo ajiri, maroñ ko air im tõbrak ko rej kõmõni. Ilo ejja ien eo wõt, rej kajeoñ in jab tarjen joñan air kwalok kin tõbrak ko emmakijkij an ajiri ro nejiir eñjake air iun ir bwe en emõnlok air kõmõne jen ro jet. Rej jab kõnan bwe ajiri ro nejiir ren rittolok im burollap ak inebata.​—Ephesians 6:4; Colossians 3:21.

13. Wõn ro rej tel ilo kwalok kamolol ñõn kajjojo ro uan congregation eo?

¹³ Ilo congregation eo an Christian, elder ro im traveling overseer ro rej tel ilo kwalok kamolol ñõn kajjojo ro uan bwij eo an Anij. Eddo eo air ej juõn eo ebin ke rej bareinwõt bõk eddo ko reddo ñõn kauwe ilo wãnik, ñõn kajimwe ro rej kõmõn bwed ilo juõn jitibõn inemõn, im lelok nanin kakabilek eo ekajur ñõn ro rej aikwiji. Ewi wãwen air kõmõn bwe en jokkin wõt juõn eddo kein reoktak jen don?​—Galetia 6:1; 2 Timothy 3:16.

14, 15. (a) Ewi wãwen an kar Paul kwalok jokkin wõt juõn ilo wãwen eo ikijen lelok nanin kakabilek eo ekajur? (b) Ewi wãwen an Christian overseer ro kõmõn bwe en jokkin wõt juõn aikwij eo ñõn kajimwe bwed ko kin aikwij eo ñõn lelok nebar? Wanjoñok.

¹⁴ Wanjoñok eo an Paul elap an jibañ. E kar juõn elder, im shepherd emõn. E ar jerbal ibben congregation ko ear wõr abañ ko relap ie, im ear jab mijak in jenlik jen an lelok kakabilek kajur ñe ear menin aikwij. (2 Korint 7:8-11) Ilo kalimjek jerbal in kwalok nan eo an Paul menin ej kwalok bwe ejjab kin ekkã an kejerbal kauwe eo ebin ilo kilen an katakin​—ilo wõt ien ñe wãwen eo ej kõmõn bwe en menin aikwij ak kakabilek. Ilo menin ear kwalok meletlet eo ekkar ñõn Anij.

¹⁵ Elañe jerbal eo an juõn elder iman congregation eo kar kõkkar kake einwõt juõn mõttan kajañjañ, inem kauwe im kaje eo ekajur enaj kar einwõt juõn noot eo ekwon ñõn ijo jikin ilo aolepen mõttan kajañjañ eo. (Luke 17:3; 2 Timothy 4:2) Kalmenlokjen kin juõn al eo juõn wõt noot ej bed ie, ej elij im bar elij im bar elij. Enaj kar mõkaj an kabõnõnõik lojidñid. Ilo juõn wãwen eo einlok wõt, Christian elder ro rej kajeoñ kakajurlok kilen katakin eo air ilo elõñ wãwen. Rej jab kõmõn bwe en wõr joñan katakin eo air ñõn kajimwe wõt abañ ko. Ak, ilo alepen wãwen katakin eo air ej menin kalek. Einwõt Jesus Christ, elder ro rej yokwe, rej mokta lale emõn eo ñõn nebar, jab likjap ko ñõn notaiki. Rej kamolol kin jerbal eo elap Christian ro mõttair rej kõmõne. Rej liki bwe, ilo tu lapin, kajjojo ej kõmõn joñan wõt an maroñ ñõn karejar ñõn Jehovah. Im elder ro rej bojak in likit eñjake in ilo nan.​—Keidi 2 Thessalonians 3:4.

16. Lemnak eo an Paul kin kamolol im itoklimo ta eo ear jelete ion Christian ro mõttan?

¹⁶ Ejelok kajitõk, bwe elõñ wõt ian Christian ro Paul ear kwalok nan ñõn ir rar eñjake an kamolol ir im wõr ibben eñjake eo kin ir einwõt ro mõttan. Ewi wãwen ad jela menin? Lale wãwen eñjake eo air kin Paul. Rar jab mijak e, meñe ear lap maroñ ibben. Jab, ear wõr yokwe im kamolol kin e. Eokwe, ke ear ilok jen juõn jikin, elder ro ‘rar buñ ion kenwan im mejenmaik e ilo yokwe’! (Jerbal 20:17, 37) Elder ro rej kamolol​—im kij otemjej—jej aikwij bwe ewõr ibbed joñok eo an Paul ñõn ad kajeoñwe! Aet, jen kwalok ad kamolol ñõn don.

Jerbal in Yokwe im Joij

17. Ta jet ian emõn ko rar walok jen jerbal in joij ko ilo congregation eo?

¹⁷ Juõn ian kane ko remõntata ñõn yokwe in jemjãn jemjatin eo ej juõn jerbal elamwan in yokwe. Einwõt an kar Jesus ba, “mõnõnõ in lelok elap jen bõk.” (Jerbal 20:35) Meñe jej lelok ilo jitõb, mweiuk ak ien im maroñ ko ad, jej jab kõmõn bwe ro jet ren mõnõnõ wõt ak jej kõmõn bwe kij make jen bareinwõt mõnõnõ. Ilo congregation eo, joij ekabono. Juõn kain jerbal ej kwalok jerbal ko ewõr tõbrak ie. Ejjabto, yokwe in jemjãn jemjatin eo ej ebbõl!​—Luke 6:38.

18. Ta melelen “joij” eo rej konono kake ilo Micah 6:8?

¹⁸ Jehovah ej rejañ armij in Israel ro an ñõn air kwalok joij. Ilo Micah 6:8, jej konono: “E ar jiroñ yuk, O armij in lõl, ta eo emõn. Im men eo Jehovah ej kajitõk jen yuk kake bwe kwon jerbale ekajet jimwe im yokwe im joij im emõn ilo am etetal ibben Anij eo am?” Ta melelen “yokwe im joij”? Nan in Hebrew eo rej kejerbal ijin kin “joij” (cheʹsedh) rej bareinwõt ukõt ñõn nanin English eo einwõt “tiriamokake.” Ekkar ñõn The Soncino Books ilo Bible eo, nan in “ej kwalok kin juõn men eo elaplok makitkit in jen nan in English eo tiriamokake. Ej melelen ‘tiriamokake rej ukõt ñõn jerbal ko,’ kõmõn ko an juõn armij kin yokwe im joij, ejjab ñõn ro wõt rejeramõl im aikwij, ak ñõn armij otemjej mõttan juõn armij.” Eindein juõn ri jelalokjen ej ba bwe cheʹsedh melelen “yokwe eo rej ukõt ñõn jerbal.”

19. (a) Ilo wãwen et ko kij eo jej make ijino ñõn kwalok joij ñõn ro jet ilo congregation eo? (b) Kwalok juõn wanjoñok kin wãwen an yokwe in jemjãn jemjatin eo kar kwalok ñõn yuk.

¹⁹ Yokwe in jemjãn jemjatin eo ad ejjab juõn menin lemnak bajjõk wõt. Ej juõn men eo ebin im mol. Kin menin, kabukwot wãwen ko ñõn kõmõn menin joij ñõn maan im kõrã ro jeim im jatim. Kwon einwõt Jesus, eo ear jab ien otemjej baj kõttar wõt ñõn an armij ro kebak e im kajitõk jibañ ak ekkã an e eo ej make jinoe. (Luke 7:12-16) Elaptata lemnak kin ro elaptata air bed ilo aikwij. Juõn elder ak juõn armij eo emõjeno rej aikwij ke lolok ak bõlen jibañ kin ial? Juõn ‘ajiri eo ejelok jemen’ ej aikwij ke jet ien ibben im lale? Juõn eo ej eñtan ej aikwij ke juõn lojilñin roñjake ak jet nanin kakabilek? Einwõt ad maroñ, jen kõmõn ien ñõn jerbal in joij rot in. (Job 29:12; 1 Thessalonians 5:14; James 1:27) Jab meloklok bwe ilo juõn congregation eobrak kin armij jab wãppen, juõn ian jerbal in joij ko rej make wõt lap tokjeir ej jolok bwed​—jolok jumae ilo inemõn, meñe ewõr juõn un eo ekkar ñõn abõnõnõ. (Colossians 3:13) Bõjak ñõn jolok bwed ej jibañ kejbãrok wõt congregation eo bwe en ejelok jebelbel, jumae, im dike don, ko rej einwõt kooj ko retutu rej kune kijeek in jemjãn jemjatin eo.

20. Ewi wãwen bwe kij otemjej jen aikwij etal wõt im etale kij make?

²⁰ Jen aolep bõk jemlok in ñõn kejbãrok wõt kijeek in yokwe in jemjãn jemjatin in elap tokjen bwe urur wõt ilo buruõd. Jen kejbãrok wõt ad etale kij make. Jej kwalok ke eñjake eo kin ro jet mõttad? Jej kwalok ke ad kamolol kin ro jet? Jej kõmõn ke jerbal in joij ko ñõn ro jet? Toan wõt ad kõmõn, kijeek in yokwe eo enaj kõmãnããn jemjãn jemjatin eo ad jekdon ewi joñan an lõl in oktak im molo im ejelok an eñjake. Inem, ilo jabdewõt wãwen, “jen etal wõt ilo yokwe in jemjãn jemjatin eo ad”​—kiõ im ñõn indio!​—Hebrews 13:1.

[Kamelele eo itulal]

Ta Lemnak eo Am?

◻ Ta in yokwe in jemjãn jemjatin, im etke jej aikwij kõtlok bwe en wõnmanlok wõt?

◻ Ewi wãwen an eñjake eo kin eo mõttad jibañ kij kejbãrok wõt yokwe in jemjãn jemjatin eo ad?

◻ Ta jerbal eo kamolol ej kõmõne ilo yokwe in jemjãn jemjatin eo?

◻ Ewi wãwen an jerbal in joij ko kõmõn bwe yokwe in jemjãn jemjatin eo en ebbõl ilo congregation eo an Christian?

[Pija eo ilo peij 29]

An kar Paul etal wõt im kwalok an kamolol ear kõmõn menin an bidodo kebak e