Tel Eo Ekwojarjar Ñan Kãlet Juõn Ñan Mareiki

“I naj kajelaik yuk im katakin yuk ilo ial eo kwo naj etal ie. I naj bebeik yuk ke meja ej lo yuk.”​​—⁠SAM 32:⁠8.

1. Bwe juõn mour in belele en wõr tõbrak ie ta men ko rej men in aikwij?

JUÕN RI BITTOTO ej kelok jen trapeze eo an, ãlkwõje enbwinin, im ilo makade juñaidi ilo mejatoto. Ilo mõkaj ej kajimwe enbwinin, kõtellok pein im juõn trapeze ri bittoto eo ej kalõlõ im toto jen ijo tu-rãjet ej bauri. Ruo armij (juõn emaan im juõn kõrã) Rej makade air skate ibben don ion ice ilo juõn ice-skating rink. Ilo idiñ, emaan eo ej kotak lio mõttan im kõkelok e. Ej iñiñlok ilo i mejatoto, im ej kaimera an jok kin juõn wõt skate, im wõnmanlok an raun ibben leo ion ice eo. Kõmman ko air ear einwõt ñe ebidodo air kõmmani. Ak, wõn enaj kajeoñ in kõmmani elañe ear ejelok an iminene, juõn mõttan eo emõn, im elaptata tel ak nan in jiroñ ko rejejjet. Eindein, juõn belele eo emõn emaroñ einwõt ear baj eindein im walok. Bõtab, e bareinwõt ej wawa ion juõn mõttan eo emõn, jibadbad ko emõn karõki, im elaptata kakabilek ko remeletlet. Emol, tel eo ekkar emenin eaorõk.

2. (a) Wõn eo ear kajutak karõk in belele eo, im kin un et eo? (b) Ilo wãwen et eo kar kõmman jet karõk in belele ko?

² Ekkã an likao im jiroñ ro rejañin mare lemnak kin juõn rejetan​​—⁠juõn mõttan ilo mour. Jen ien eo Jehovah Anij ear kajutake, belele an juõn maan im kõrã ej juõn wãwen mour. Ak armij eo moktata, Adam, ear jab kãlet lio belen. Ilo yokwe Jehovah ear lelok lio ñan e. (Jenesis 2:​18-​24) Kar karõk bwe ri belele ro ruo moktata ren timon im orlok bwe lal in en obrak kin armij. Elikin belele eo mokta, karõk in belele ko ekkã an jemeir im jineir kõmmane, jet ien elikin air bõk melim jen ro ej kitibuj ir. (Jenesis 21:21; 24:​2-4, 58; 38:6; Joshua 15:​16, 17) Meñe ilo jet ailiñ ko im manit ko ekkã air karõk wõt mour in belele, elõñ ilo ran kein rej make kãlet beleir.

3. Ewi wãwen air kãlet juõn ñan mareiki?

³ Ewi wãwen air kãlet juõn ñan mareiki? Jet rej reel kin baotokin​​—⁠men ko rej lo an emejaja im emõn ñan mejen. Ro jet rej bukõt tokjen ko ikijen mweiuk, juõn eo emaroñ lale ir im eo enaj kabwe aikwij im kõnan ko air. Ak wãwen kein ruo kajjojo renaj tellok ke ñan juõn kõtan eo ekamõnõnõ im kajuburu? “Joij e men in mon, im dreo men wan,” Jabõn Kennan Ko 31:30 ej ba, “a juõn kõra ej mijõk Jeova, naj nebar e.” Im eñin point eo eaorõk: Kwon etale lemnak eo an Jehovah ñe kwoj kãlet juõn ñan mareiki.

Tel eo Eyokwe Jen Anij

4. Jibañ ta eo Anij ej letoke ikijen ekãlel ñan juõn rejetan?

⁴ Jemed ilañ eo eyokwe, Jehovah, ear letok Nan eo an ñan tel kij ilo men otemjej. Ej ba: “Ña Jeova am Anij, Eo eor tokjen An katakin yuk, Eo ej tel yuk ilo ial eo emõn kwon etal ie.” (Aiseia 48:17) Inem, ejjab kailbõk kij ñan lo ilo Bible nan in tel ko emwij kamole ñan kãlet juõn rejetan. Jehovah ekõnan bwe mour in belele eo ad en bed indio im ekalañliñ. Kin men in, ear letok ñan kij jibañ eo ñan melele im jerbale nan in tel kein. Ejjab men eo kwoj kõtmene ke jen Ri Kõmanman eo ad eyokwe?​​—⁠Sam 19:⁠8.

5. Ta eo eaorõk bwe mõnõnõ in mour in belele en to an bed?

⁵ Ke Jehovah ear kajutak karõk in belele, ear kõnan bwe en juõn lukluk eo ej indio. (Mark 10:​6-​12; 1 Dri Korint 7:​10, 11) Eñin unin “ear dike jebel,” im kõtloke ion bedbed in “lũñ” wõt. (Malachi 2:​13-​16, New World Translation; Matu 19:⁠9) Kin men in, kãlet juõn ñan mareiki ej juõn ian buñten nee ko raorõktata jemaroñ kõmmane im jen jab kajettokjen e. Eiet bebe ko ewõr maroñ eo ñan bõktok mõnõnõ ak buromõj. Ke juõn jokãlet emõn emaroñ kakõmanmõn lok mour an juõn armij im kõmman an juburu, juõn jokãlet enana emaroñ bõktok buromõj ejelok jemlokin. (Jabõn Kennan Ko 21:19; 26:21) Bwe mõnõnõ en wõnmanlok, eaorõk bwe kwon kãlet ilo meletlet im mõnõnõ in kõmman juõn kallimur eto an bed, bwe Anij ear kajutak belele einwõt juõn karõk eo me enaj kajurlok ñe ewõr burukuk im rej jerbal ibben don.​​—⁠Matu 19:⁠6.

6. Etke likao im jiroñ ro elaptata air aikwij kejbãrok ñe rej kãlet juõn ñan mareiki, im ewi wãwen remaroñ kõmman bebe eo emeletlet tata?

⁶ Likao im jiroñ ro elaptata air aikwij kejbãrok bwe baotokin armij im kõnan ko rekajur ren jab ikũri lolokjen eo air ñe rej kãlet juõn rejetan. Emol, juõn kõtan eo ej wawa ion men kein wõt emaroñ mõkaj an oktak ñan kijirãt. (2 Samuel 13:15) Ijo tu-rãjet, jemaroñ kaddeklok yokwe eo eto an bed ke ej laplok ad jelã kajjen rejetad im ej emõnlok ad melele kin kij make bareinwõt. Jej aikwij kile bareinwõt bwe men eo emõntata ñan kij emaroñ jab ta eo buruõd ekõnan ilo jinoin. (Jeremiah 17:​9, NW) Eñin unin tel eo ekwojarjar me jemaroñ loe ilo Bible elap an aorõk. Ej jibañ kij ñan jelã wãwen eo jemaroñ kõmman bebe ko remeletlet tata ilo mour. Ri jeje psalm eo ear jutak ikijen Jehovah ke ear ba: “I naj kajelaik yuk im katakin yuk ilo ial eo kwo naj etal ie: I naj bebeik yuk ke meja ej lo yuk.” (Sam 32:8; Dri Hibru 4:​12) Ke belele emaroñ kabwe aikwij eo ad kin yokwe im mõttan don, ej bareinwõt bõktok abañ ko rej aikwiji ad kwalok ad ritto ilo lemnak im lolokjen.

7. Etke jet rejjab bõk kakabilek ko rej bedbed ion Bible ikijen ekãlel in juõn rejetan, ak ial in emaroñ tellok ñan ta?

⁷ Ej ial in meletlet ñan bokake ta eo Ri Kõmanman kin mour in belele ej ba kin kãlet juõn rejetan. Ak, jemaroñ abwin bokake ñe kakabilek eo ej bedbed ion Bible ej itok jen jemed im jined ak Christian elder ro. Jemaroñ eñjake bwe rejjab lukkun melele kake kij, im kõnan in eñjake ko ad rekajur remaroñ kamakit kij ñan lor kõnan ko an buruõd. Bõtab, tokelik, ñe jej jelmae makitkit ko rej walok jen ran ñan ran, jemaroñ ajlok bwe jaar jab bokake nan in kakabilek eo emeletlet kar ñan tokjed make. (Jabõn Kennan Ko 23:19; 28:26) Jemaroñ lorak ilo juõn mour in belele ejelok yokwe ie, ewõr ajiri ro ebin ad kakajiririk ir im bõlen juõn belen eo ejjab ri tõmak. Enaj lap an kaburomõjmõj elañe juõn karõk me ear maroñ bõktok elap lañliñ ej oktak im juõn unjen inebata!

Tiljek Ekwojarjar​​—⁠Juõn Men Eaorõk

8. Ewi wãwen tiljek ñan Anij ej jibañ ñan kõmman bwe juõn mour in belele en to an bed im ekalañliñ?

⁸ Emol, reel ibben don ej jibañ ñan kabinlok mour in belele eo. Ak men ko komro jimor komij kaorõki elaplok an aorõk ñan an kõmman bwe mour in belele eo en to an bed im ekalañliñ. Tiljek ibben don ñan Jehovah Anij ej kõmman juõn lukluk eo eto an bed im ej kaburukuk ilo juõn wãwen eo ejelok bar juõn men ej kõmmane. (Ekklisiastis 4:​12) Ñe ruo ri belele ro rej keolaplape mour ko air ion kabuñ eo emol ñan Jehovah, rej burukuk ilo jitõb, ilo lemnak, im ilo mour jimwe. Rej katak Nan in Anij ibben don. Rej jar ibben don, im men in ej kaburukuk burueir. Rej etal ibben don ñan kwelok ko in Christian im jerbal ibben don ilo jerbal in kwalok nan. Men kein aolep rej jibañ ñan kõmman juõn lukluk eo ilo jitõb me ej karuaklok ir ñan don. Elaplok an aorõk, ej walok ilo air bõk kajerammõn jen Jehovah.

9. Ta eo Abraham ear kõmmane ikijen an bukõt juõn belen Isaac, im kin tokjen ta eo?

⁹ Kin tiljek eo an ekwojarjar, ri patriarch eo etiljek Abraham ear jibadõk an kabuñburuen Anij ke ear jejjet ien ñan kãlet juõn belen Isaac nejin. Ñan ri karejar eo ear liki, Abraham ear ba: “I naj kõmõn bwe kwon kanõjnij kin Jeova, Anij in lõñ, im Anij in lõl, bwe kwon jab bukot juõn belen leo nejiõ ian limaro nejin dri Kenean, ro ij jokwe ibeir. . . . e [Jehovah] naj jilkinlok An enjel imam im kwo naj bukot belen leo nejiõ jen ijo.” Rebekah emol an kar juõn belen ekabwilõñlõñ, eo elap an Isaac yokwe.​​—⁠Jenesis 24:​3, 4, 7, 14-​21, 67.

10. Eddo ta ko ekkar ñan Jeje ko rej likiti ion lõmaro im limaro ri belele ro?

¹⁰ Elañe jej Ri Christian ro rejañin mare, tiljek eo ekwojarjar naj kamaroñ kij ñan kajejjet men in aikwij ko ilo Jeje ko kin belele. Ian eddo ko an lõmaro im limaro rej men kein me ri jilek Paul ear kwaloki: “Kõra ro, komin kõtãik kom ñõn lõmaro belemi, einwõt ñõn Iroij . . . Man ro, komin yokwe limaro belemi, einwõt Kraist e ar bareinwõt yokwe eklisia, im mõke lelok E kin e . . . lõmaro ren bareinwõt yokwe limaro beleir im einwõt enbwiniir. . . . Ijoke kom otemjej bareinwõt, jabrewõt iami en yokwe lio belen im einwõt e; im bareinwõt lio en mijõk leo belen.” (Dri Epesõs 5:​22-​33) Einwõt jemaroñ loe, nan in kakõrmol ko an Paul rar kalikar aikwij eo ñan kwalok yokwe im kautiej. Bokake nan in kakabilek in ej kitibuj ad mijak Jehovah. Ej aikwiji juõn kallimur eo kin aolepen buruõd ilo ien emõn im nana jimor. Ri Christian ro rej lemnak kin mare rej aikwij maroñ bõk eddo in.

Bebe kin Ñããt ñan Mare

11. (a) Kakabilek ta eo Jeje Ko rej letoke ikijen ñããt eo ren mare? (b) Wanjoñok ta eo ej kwalok kin meletlet in air lore nan in kakabilek eo ilo Bible emwij je ilo 1 Dri Korint 7:​36?

¹¹ Jelã eo kin ñããt jebojak in mare eaorõk. Kin an oktak men in ibben kajjojo armij, Jeje ko rejjab kalikar juõn dettan. Bõtab, rej kalikar bwe ej emõnlok ñan kõttar mae ien jej “ellã jen jinotak in jodikdik,” ñe kõnan eo ekajur in belele emaroñ kaikũr lolokjen eo emõn. (1 Dri Korint 7:​36) “Ke iar lo ro mõtta rej date im mare, elõñ ilo yiõ ko in air jodikdik, jet ien ear bin aõ jerbale kakabilek in,” Michelle ej ba. “Ak iar kile bwe kakabilek in ear itok jen Jehovah, im ej jiroñ kij men eo wõt ej ñan tokjed. Ilo aõ kar kõttar ñan mare, iar maroñ lemnak kin kõtan eo aõ ibben Jehovah im ñan bõk iminene ko kin mour, eo kwo ban bõke ñe kwoj jodikdik. Jet yiõ ko tokelik, ear emõnlok aõ bojak in jerbale eddo ko im bareinwõt abañ ko rej walok ilo mour in belele.”

12. Etke ej men in meletlet ñan jab mõkaj in mare ñe kwoj dik wõt?

¹² Ro rej kakaiur in belele ñe rej dik wõt ekkã air lo bwe aikwij im kõnan ko air rej oktak ñe rej ritto lok. Inem rej kile bwe men ko rar watõk remõn mokta rejjab aorõk kiõ. Juõn Christian jiroñ ear bebe ñan mare ke ear 16 an yiõ. Jibwin ear mare ke ear dettan in, im bareinwõt jinen. Ke juõn likao ear kõnan ear abwin mareik e ilo ien eo, ear kãlet bar juõn eo ear mõnõnõ in kõmmane. Ak, tokelik ilo an mour ear ajlok kin bebe eo an.

13. Ro rej mõkaj in mare ekkã air likjap ilo wãwen et?

¹³ Ñe kwoj lemnak in mare, eaorõk bwe kwon melele kin aolep men ko ej kitibuji. Belele ilo mõkaj emaroñ bõktok elõñ abañ ko me ri belele ro redik rejabojak in jerbali. Emaroñ jabwe iminene im kabel ko ibbeir me rej aikwiji ñan jerbale ijjibed ko an mour in belele im ñan kakajiriri ajiri. Ren mare ñe rebojak ilo enbwin, ilo lemnak, im ilo jitõb ñan deloñ ilo juõn kwon eo enaj to an bed.

14. Ta eo ej men in aikwij ñan jerbale wãwen ko rabañ ilo mour in belele?

¹⁴ Paul ear je bwe ro rej mare “e naj eor iñtan ibeir ilo kõniek.” (1 Dri Korint 7:​28) Abañ ko renaj walok kinke kadkad ko kadkadin ruo armij rekajju wãweier, im lemnak ko renaj oktak jen don. Kin ad jab wãppen, emaroñ bin ñan kajejjet eddo eo ad ekkar ñan Jeje Ko kin karõk in belele. (1 Dri Korint 11:3; Dri Kolosse 3:​18, 19; Taitõs 2:​4, 5; 1 Piter 3:​1, 2, 7) Armij rej aikwij kwalok air ritto ilo lemnak im kajur ilo jitõb ñan bukõt im bokake tel eo ekwojarjar bwe ren maroñ kamadmõde wãwen ko rabañ ilo yokwe.

15. Ta eo jemen im jinen remaroñ kõmmane ñan keboj ro nejiir kin mour in belele? Kwalok juõn wanjoñok.

¹⁵ Jemen im jinen remaroñ keboj ro nejiir kin mour in belele ilo air jibañ ir ñan melele kin aorõkin air lor tel eo ekwojarjar. Ilo air kabel in kajerbal Jeje ko im book ko an Christian, jemen im jinen remaroñ jibañ ro nejiir ñan jelã elañe ir ak ro rej lemnak in mare rebojak in kõmman juõn kallimur ñan mare.a Blossom eo ear joñoul ralitõk an yiõ ear lemnak bwe ear yokwe juõn likao ilo congregation eo an. Ear juõn ri kwalok nan eo ej jerbal in full-time pioneer, im rar kõnan mare. Ak jemen im jinen jiroñ eo rar kajitõk bwe en kõttar iumin juõn yiõ, kin air lemnak bwe ear dik wõt. Blossom ear je tokelik: “Ij lukkun kamolol bwe iar bokake nan in kakabilek in emeletlet. Iloan juõn yiõ, iar ritto lok jidik im jino kile bwe likao in ear jab kwalok kadkad ko me renaj kõmman bwe en juõn belen emõn. Tokelik ear ilok jen dolul eo, im iar joor jen juõn men me emaroñ kar oktak im juõn jerata ilo mour eo aõ. Elap an emõn bwe ewõr ibba jema im jinõ ro remeletlet im I maroñ liki lolokjen eo air!”

‘Mare Wõt ilo Iroij’

16. (a) Ewi wãwen Ri Christian ro remaroñ bõk melejoñ ikijen ‘mare ilo Iroij’? (b) Ñe rej bõk melejoñ ñan mareik juõn eo ejjab juõn ri tõmak, Ri Christian ro ren lemnak kin ta?

¹⁶ Tel eo an Jehovah ñan Ri Christian ro elukkun alikar: ‘Mare wõt ilo Iroij.’ (1 Dri Korint 7:​39) Christian ro jemen im jinen im ro nejiir remaroñ bõk melejoñ ikijen men in. Ewi wãwen? Likao im jiroñ ro remaroñ kõnan mare, ak emaroñ jabwe an wõr rejetair ilo congregation eo. Ej eindein an walok wãwen eo. Emaroñ eietlok an wõr emaan ro jen kõrã ro ilo juõn bukwon, ak emaroñ ejelok juõn eo ekkar ilo juõn jikin. Juõn likao eo ejañin wujleplok an mour ilo congregation eo emaroñ yokwe juõn Ri Christian jiroñ (ak wãwen eo emaroñ oktak), im remaroñ kõnan kajekdon kien eo Jehovah ear likite. Iumin wãwen rot kein, ej emõn ñan lemnak kin wanjoñok eo an Abraham. Juõn wãwen ear kejbãrok kõtan eo an emõn ibben Anij kar ikijen an kõmman bwe Isaac nejin en mareik juõn ri kabuñ eo emol an Jehovah. Ear eindein an Isaac kõmmane ñan Jacob nejin. Aolepeir rar aikwij kate ir, ak ear kabuñburuen Anij im ear kajerammõn jibadbad ko air.​​—⁠Jenesis 28:​1-4.

17. Etke mareik juõn eo ejjab juõn ri tõmak emaroñ tellok ñan jorrãn, im ta un eo eaorõktata ñan ‘mare wõt ilo Iroij’?

¹⁷ Jet ien, eo ejjab ri tõmak ej oktak im Ri Christian. Bõtab, belele ko ñan ro rejjab ri tõmak ekkã an iion jorrãn. Ro rej kadebijik ir ilo jakkar rejjab bõk ejja tõmak ko, kien mwil ko, ak mejenkajjik ko wõt. (2 Dri Korint 6:​14) Men in emaroñ jelet ilo nana air konono ibben don im mõnõnõ in belele eo air. Ñan wanjoñok, juõn Ri Christian kõrã ear buromõj bwe elikin an bed ilo juõn kwelok eo elap an kõketak, ear jab maroñ rol ñan mweo imõn im bwebwenato kin men ko lor jitõb ibben leo belen ejjab ri tõmak. Emol, elaplok an aorõk, ‘mare ilo Iroij’ ej jelet tiljek eo ad ñan Jehovah. Ñe jej lor Nan eo an Anij, buruõd ejjab liakelok kij, bwe jej kõmman men ko rej “men in mõnõnõ iman mejen.”​​—⁠1 Jon 3:​21, 22.

18. Ñe rej lemnak in mare, ren lemnak kin ta men ko raorõk, im etke?

¹⁸ Ñe rej lemnak in mare, en lap air lemnak kin mwil emõn im mour in jitõb eo an armij eo ej lemnak in mare. Kadkad ko kadkadin Christian, im yokwe ñan Anij im tiljek ñan e kin aolepen buru, elaplok air aorõk jen emõn in baotokiir. Ro rej kamolol im kajejjet eddo eo air bwe ren ri belele ro rekajur ilo jitõb rej lo buñburu an Anij. Im kajur eo elaptata ri belele ro ruo remaroñ kõtõbrake ej itok jen tiljek eo airro ñan Ri Kõmanman eo im air bõk tel eo an. Ilo wãwen in rej kautiej Jehovah, im mour in belele eo ej ijjino ion juõn bedbed ebin ilo jitõb me enaj kõmman bwe belele eo en to an bed.

[Kamelele ko itulal]

Ewi Wãwen Kwonaj kar Uak?

• Etke jej aikwiji tel eo ekwojarjar ñan kãlet juõn rejetan eo emõn?

• Ewi wãwen tiljek ñan Anij enaj jibañ ñan kakajurlok lukluk in belele eo?

• Ewi wãwen jemen im jinen remaroñ keboj ro nejiir kin mour in belele?

• Etke eaorõk ñan ‘mare wõt ilo Iroij’?

[Pija]

Jerbale nan in kakabilek eo an Anij ñe kwoj kãlet beleõm emaroñ walok ilo mõnõnõ elap

[Pija]

Jerammõn ko relap rej itok jen air ‘mare wõt ilo Iroij’