Watchtower ONLINE L̦ÃIBRÃRE
Watchtower
ONLINE L̦ÃIBRÃRE
Kajin M̦ajel̦
O̦
  • N̦
  • n̦
  • M̦
  • m̦
  • L̦
  • l̦
  • O̦
  • o̦
  • BAIBÕL̦
  • BOK IM KEIN KATAK
  • KWEILO̦K KO
  • w04 6/1 p. 10-15
  • Kejbãrok Yuk Jen Etao

Ejjañin wõr pija in ilo tõre in.

Jol̦o̦k bõd, ewõr juon problem ej kõm̦m̦an an jab jo̦ pija in.

  • Kejbãrok Yuk Jen Etao
  • Imõniaroñroñ Ej Kwalok kin Ailiñ eo an Jeova—2004
  • Unin Tõl Jidikdik Ko
  • Katak ko Jet
  • Etke Elap Etao ilo Ran Kein?
  • Kejbãrok Yuk Jen Etao ko an Ri Jumae Ro Rebukwelok
  • Kejbãrok Jen Ad Etaouk Kij Make
  • Kejbãrok Yuk Jen Riap ko an Satan
  • Kejbãrok Yuk Jen Men in Etao eo
  • Kwõnaaj Ke Roñjake Naan in Kakkõl ko jãn Jeova?
    Imõniaroñroñ Ej Kwalok kin Ailiñ eo an Jeova—2011
  • Kwõn Ekkõl im Kõjparok bwe Setan Ekõn̦aan Ko̦kkure Eok!
    Naan in Keeañ Kõn Aelõñ eo an Jeova—2015
  • Kom̦win Kõnono M̦ool
    Naan in Keeañ Kõn Aelõñ eo an Jeova (Kein Katak)—2018
  • Jab Najikin Devil Eo
    Imõniaroñroñ Ej Kwalok kin Ailiñ eo an Jeova—2006
Ebar Wõr
Imõniaroñroñ Ej Kwalok kin Ailiñ eo an Jeova—2004
w04 6/1 p. 10-15

Kejbãrok Yuk Jen Etao

“Komin kejbãrok kom bwe ejelok juõn en rakimi kom kin . . . an mon bata.”​—DRI KOLOSSE 2:8.

1-3. (a) Ta joñok ko rej kwalok bwe etao ear deloñ ilo enañin wãwen ad mour otemjej jen ran ñan ran? (b) Etke jejjab aikwij bwilõñ kin etao eo ilo lal in?

“JETE iami kom ar jibañ juõn armij im ear riap ñan yuk?” Jejjo yiõ ko remotlok, juõn ri meletlet ri kien ear kõmman juõn etale ilo an jomantak kajitõk in. Kar ewi tõbrakin? Ej ba: “Jen ian elõñ thousand lawyer ro, juõn wõt ear ba bwe eo ear jibañ e ear jab riap ñan e.” Ta unin? “Lawyer eo ej kab jino jerbal eo ilo juõn jikin business elap ejañin kar konono ibben eo ear jibañ.” Bwebwenato in ej kwalok juõn mol ekaburomõjmõj bwe​—ej juõn manit ekkã an armij ro riap im mone ro jet ilo ran kein.

2 Jelã mon ej itok ilo elõñ wãwen ko im ear jelet wãwen mour otemjej ilo ran kein ad. Report ko ilo news rej obrak kin wanjoñok ko​—ri kien ro rej riap kin makitkit ko air, ro rej lale account im lawyer ro rej kalaplap kin joñan money ko rar korlok ilo company ko air, kareelel ko rej mone armij ñan wiaik mweiuk ko air, armij ro rej naruin armij ro jet ilo imõn ekajet eo, armij ro rej kwot jen insurance company ko, men kein rej jejjo wõt wanjoñok ko. Bareinwõt, ewõr jelã mon ilo kabuñ. Ri tel ro an kabuñ rej mone ro uair ilo air katakin katak ko rewan ñan ir, einwõt aan armij eban mij, eñtan ilo kijeek, im Jilu Anij ilo Juõn.​—2 Timote 4:​3, 4.

3 Jej aikwij bwilõñ ke kin men in etao kein? Jaab jejjab aikwij. Ikijen “ran ko eliktata,” Bible eo ear kakkõl: “Armij renana im ro dri jela mon re naj laplok ilo air nana, re naj mone im naj mone ir.” (2 Timote 3:​1, 13) Einwõt Ri Christian ro, jej aikwij ekil wõt bwe katak ko retao ren jab kajerlok kij jen mol eo. Men in ej bõkmantak kajitõk ko ruo: Etke elap etao ilo ran kein, im ewi wãwen ad maroñ kejbãrok kij jen men ko retao?

Etke Elap Etao ilo Ran Kein?

4. Ewi wãwen an Bible eo kamelele kin unin an etao kobrak lal in?

4 Bible eo ej kamelele ilo alikar kin unin an lal in obrak kin men ko retao. Ri jilek John ear je bwe “aolepen lõl ej berwõt ilo dri nana eo.” (1 John 5:​19) “Dri nana” eo ej Satan Devil eo. Kin e, Jesus ear ba: “E jab jutõk ilo mol, bwe ejelok mol ilo e. Ke ej konono riõp ej konono jen men ko an bwe e dri riõp im jemen riõp.” Inem, jej aikwij bwilõñ ke, bwe lal in ej kwalok jitõbõn, men ko raorõk, im kadkad ko retao kadkadin iroij eo an?​—Jon 8:​44; 14:30; Dri Epesõs 2:​1-3.

5. Ewi wãwen an kar Satan kalaplok kõmman ko an ñan etaouk armij ilo jemlokin ien in, im ear kajejjet jerbal ko an ñan wõn?

5 Ilo jemlokin ien in, Satan ear kalaplok jerbal ko an. Ear wanlaltak ñan lal in. Ejelã bwe jidik wõt ien ibben, im “elap an illu.” Kinke ear beek ilo buruen ñan kokkure elõñ armij ro joñan wõt an maroñ, ej “mone aolepen lõl.” (Reveles̃õn 12:​9, 12) Satan ejjab mone armij jet wõt ien. Ak, ekkeini an kate wõt e ñan mone armij otemjej.a Ej kajerbal wãwen etao otemjej an​—ekoba ketak im kabo armij​—ñan kabiloik lolãtãt ko an ro rejjab tõmak im kajenolok ir jen Anij. (2 Dri Korint 4:4) Jibadbad eo an ri etao in ekabel ekõnan kañ ro rej kabuñ ñan Anij “ilo jitõb im mol.” (Jon 4:​24; 1 Peter 5:8) Jab meloklok bwe Satan ear ba: ‘Imaroñ ukõtlok jabdewõt buruen armij jen Anij.’ (Job 1:​9-​12) Jen etale jet ian men in “etao ko an” Satan im ewi wãwen ad maroñ kejbãrok kij jen i.​—Dri Epesõs 6:​11.

Kejbãrok Yuk Jen Etao ko an Ri Jumae Ro Rebukwelok

6, 7. (a) Ta eo ri jumae ro rebukwelok rej ba? (b) Ewi wãwen Jeje ko rej kalikar kin ta eo ri jumae ro rebukwelok relukkun kõnan?

6 Jen ien ko etto Satan ear kajerbal ri jumae ro rebukwelok ñan kabo ri karejar ro an Anij. (Matu 13:36-​39) Ri jumae rein rej ba iman mejen armij bwe rej kabuñ ñan Jehovah im tõmak ilo Bible eo, ak rej karmijeteik dolul eo an jemaroñ loe. Jet iair rar bar jeblak im katak kin katak ko rejjab kautiej Anij jen “Babylon eo Elap,” ak dolul in kabuñ ko rewan ibelakin lal. (Reveles̃õn 17:5; 2 Piter 2:​19-​22) Ilo kakõrmol, ri jeje Bible ro rar kajerbal nan ko rekajur ñan kajerwawaik kõnan im jibadbad ko an ri jumae rein rebukwelok.

7 Ta eo ri jumae ro rebukwelok rekõnan? Enañin aolep ir rejjab juburueir in illok jen kabuñ eo rar watõk einwõt kabuñ eo emol. Ekkã an walok bwe, rekõnan karel buruen armij ro jet ñan ir. Jen air etal im kõmman ri kalor ro air make, elõñ ri jumae rein rej bukõt kilen “karel ro dri kalor [ak, ri kaloran Christ] ilokair.” (Jerbal 20:29, 30) Ikijen ri kaki ro rewan, ri jilek Paul ear kwalok nan in kakkõl in: “Komin kejbãrok kom bwe ejelok juõn en rakimi kom.” (Dri Kolosse 2:8) Ejjab ke bwe eñin men eo elõñ ri jumae ro rebukwelok rekõnan kõmmane? Einwõt juõn ri kwot ej rakimi im kwote juõn uan family eo an, ri jumae ro rebukwelok rej bukõt ro uan congregation eo im rej liki ir, im kwote ir jen bwij eo.

8. Ta wãwen ko ri jumae ro rebukwelok rej kajerbali ñan kõtõbar jibadbad eo air?

8 Ta wãwen ko ri jumae rein rej kajerbali ñan kõtõbar mejenkajjik in air? Ekkã air kõnan ikiri katak ko remol, kwalok jimettan mol ko, im elaptata kariape mol eo. Jesus ear jelã bwe ro rej konono “nan ko renana otemjej nae” ri kalor ro an renaj kar melejoñe ir. (Matu 5:​11) Kain ri jumae ro relej renaj kar jab konono mol bwe ren mone ro jet. Ri jilek Piter ear kakkõl armij kin ri jumae ro rebukwelok im rej kajerbal “nan in etao ko,” kajededlok katak in “mon ko,” im ‘ikiri Jeje ko’ ñan jibadõk mejenkajjik ko air make. (2 Piter 2:​3, 13; 3:​16) Ekaburomõj bwe, ri jumae ro rar lo tõbrak kin men in ilo air “ukoji tõmak an jet.”​—2 Timote 2:​18.

9, 10. (a) Ewi wãwen ad maroñ kejbãrok kij jen wãwen ko retao an ri jumae ro rebukwelok? (b) Etke jejjab inebata elañe jej kõkãle melele eo ad kin karõk ko an Anij?

9 Ewi wãwen ad maroñ kejbãrok kij jen ad lorak ilo aujid in an ri jumae ro rebukwelok? Ilo ad bokake nan in kakabilek eo jen Nan in Anij, eo ej ba: “Komin kakõle ro rej kõmõn jibil ko im lõkatip ko jumae katak eo kom ar katak ie, im illok jen ir.” (Dri Rom 16:17) Jej “illok jen ir” ilo ad karmijeteik kõmmanwa ko air​—ilo likieo, ilo jeje ko air, ak ikijen Internet eo. Etke jej jutak bin ilo wãwen in? Moktata, kinke Nan in Anij ej jiroñ kij ñan kõmmane men in, im jej liki bwe Jehovah ekõnan letok ñan kij men ko remõntata ien otemjej.​—Aiseia 48:17, 18.

10 Kein karuo, jej yokwe dolul eo ear katakin kij kin katak ko remol im aorõk im rej ba bwe jen bed etolok jen Babylon eo Elap. Ilo ejja ien eo wõt, jej kile bwe jelãlokjen eo ad kin karõk ko an Anij ejañin wãppen; iumin elõñ yiõ ko jar aikwij kõkãle melele ko ad. Ri Christian ro remol rej mõnõnõ in kõttar Jehovah bwe en kalikarlok melele ko. (Jabõn Kennan Ko 4:​18) Mae ien eo, jejamin illok jen dolul eo Anij ej mõnõnõ in kajerbale, kinke jej lo ilo alikar bwe ej kajerammõn e.​—Jerbal 6:7; 1 Dri Korint 3:6.

Kejbãrok Jen Ad Etaouk Kij Make

11. Etke armij ro rejjab wãppen rekin etaouk ak mone ir make?

11 Armij ro rejjab wãppen rekin kõmmane juõn manit im Satan ekõnan kajerbale​—ej etaouk ak mone ir make. “Buru ejelã mon jen jabdewõt men im elap an kate,” Jeremiah 17:​9 (NW) ej ba. Im Jemes ear je: “A emwij kabo jabrewõt armij ñe mõm ko an rej karel buruen im kamej e.” (Jemes 1:​14) Elañe buruõd ej iten bo, emaroñ kamejajaik bwid eo iman mejed bwe jen watõke einwõt juõn bwid ejjab nana. Lemnak rot in ej juõn men in etao, kinke ñan kõmman jerawiwi ej tellok ñan jorrãn ilo jemlokin.​—Dri Rom 8:6.

12. Ilo wãwen et ko jemaroñ mone kij make?

12 Etaouk kij make emaroñ kalorak kij. Buru eo etao im lej emaroñ kowãnik juõn likjap ilo kadkadid ak mone kij ñan jerawiwi. (1 Samuel 15:13-​15, 20, 21) Bareinwõt buru eo einebata buruõd emaroñ kabukõt ial ko ñan kowãnik makitkit ko ad rejõkkar. Ñan wanjoñok, baj lemnak mõk kin men in kamõnõnõ eo. Jet men in kamõnõnõ ko rej kakajur im kalañliñ kij. Bõtab, elõñ ian men in kamõnõnõ ko an lal​—ilo movie im program in television ko im ilo Internet eo​—retton im obrak kin mour in ejej. Ebidodo ad etaouk kij make im ba bwe jemaroñ aluij men in kamõnõnõ kein rejõkkar im jab jorrãn. Jet armij remaroñ ba ilo kõmmanwa, Ejjab kokkure bõklikit eo aõ, inem ewi jorrãn eo?” Ak armij rein rej ‘etaouk ir make kin lemnak in etao eo.’​—Jemes 1:​22.

13, 14. (a) Ta joñok ko ilo Bible eo rej kwalok bwe bõklikit eo ad ejjab jimwe ien otemjej? (b) Ewi wãwen ad maroñ kejbãrok kij jen mone kij make?

13 Ewi wãwen ad maroñ kejbãrok kij jen ad etaouk kij make? Moktata, jej aikwij kememej bwe jejjab maroñ atartar ion bõklikit eo ad ien otemjej. Baj lemnak mõk kin ri jilek Paul. Mokta jen an kar erom juõn Christian, ear matõrtõre ri kalor ro an Christ. (Jerbal 9:​1, 2) Bõlen bõklikit eo an ear jab jelet e ilo ien eo. Alikar bwe, ear jab tel e ilo jimwe ilo ien eo. Paul ear ba, “I ar jaje wõt im jañin tõmak.” (1 Timote 1:​13) Inem meñe jet men in kamõnõnõ remaroñ jab jelet bõklikit eo ad ejjab melelen rejimwe wõt. Juõn bõklikit ekajur eo me Nan in Anij ear katakin e emaroñ tel kij ilo jimwe.

14 Ñan kejbãrok kij jen ad etaouk kij make, ewõr jet men ko jemaroñ kememeji. Ilo jar jen etale kij make. (Sam 26:2; 2 Dri Korint 13:5) Juõn etale emol ñan kij make emaroñ kabellok mejed im kile aikwij eo ñan ukõt jet wãwen lemnak ko ad. Roñjake armij ro jet. (Jemes 1:​19) Kinke ejjab jimwe ad maroñ etale kij make, ej men in meletlet bwe jen roñjake nan in kajimwe ko jen Ri Christian ro reritto mõttad. Elañe kwoj kõmman bebe ko ak makitkit ilo wãwen ko rejõkkar ekkar ñan ri tõmak ro mõttam reritto ilo jitõb, kwon kajitõk ibbam make, ‘Emaroñ ke bwe bõklikit eo aõ ejjab jimwe ak buruõ ej mone iõ make?’ Ekkeini ad mõñã jen Bible eo im book ko rej bedbed ion Bible eo. (Sam 1:2) Am kõmman eindein enaj jibañ yuk bwe lemnak, wãwen, im eñjake ko am ren ekkar ñan kien ko an Anij.

Kejbãrok Yuk Jen Riap ko an Satan

15, 16. (a) Ñan an kate wõt e ñan mone kij, ta men ko reriap ak etao Satan ej kajerbali? (b) Ewi wãwen ad maroñ kejbãrok kij jen kain riap rot kein?

15 Satan elõñ wãwen ko reriap ej kajerbali ñan mone kij. Ej kajeoñ in karel buruõd ñan lemnak bwe mõnõnõ ej itok jen mweiuk ko, ak ekkã an mol bwe mõnõnõ ej itok jen jeramel. (Ekklisiastis 5:​10-​12) Ekõnan bwe jen tõmak bwe lal in enana enaj bedwõt ñan indio, meñe ej alikar bwe jej bed ilo “ran ko eliktata.” (2 Timote 3:​1-5) Satan ej rejañ armij ñan bõk lemnak eo bwe ejelok jorrãn ñan jibadõk juõn wãwen mour in ejej, meñe ekkã an ro rej mour kin men in kamõnõnõ ko jerata. (Dri Galetia 6:7) Ewi wãwen ad maroñ kejbãrok kij jen riap kein?

16 Bõk tokjen ko jen joñok ko ilo Bible eo. Elõñ joñok in kakkõl ko ilo Bible eo kin armij ro me Satan ear etaouk ir kin riap. Rar kaorõk mweiuk ko, madjake men ko ejelok tokjeir im jab lemnak kin wãwen tõre eo rar bed ie, ak lelok ir ñan mour in ejej​—im jorrãn kin aolep wãwen kein. (Matu 19:16-​22; 24:36-​42; Luk 16:14; 1 Dri Korint 10:​8-​11) Katak jen joñok ko ilo ran kein ad. Ekaburomõjmõj bwe, emakijkij an jet Ri Christian ro luji lemnak in ekakaiuriur im tõmak bwe ro rej jerbal ñan Anij rej luji juõn men emõn. Rej illok jen mol eo im jibadõk juõn wãwen mour ñan kamõnõnõik ir make. Bõtab, armij rot rein rej etetal ilo juõn “ial ejirjir,” kinke elañe jab kiõ inem tokelik renaj lo leen mwil eo ejõkkar mwiliir. (Sam 73:18, 19) Emenin meletlet bwe jen katak jen bwid ko an armij ro jet.​—Jabõn Kennan Ko 22:3.

17. Etke Satan ej kowõnmanlok riap eo bwe Jehovah ejjab yokwe ak kaorõk kij?

17 Ebar wõr juõn men in etao Satan ej kajerbale ilo bolemen​—eñin bwe Jehovah ejjab yokwe kij ak ejjab kaorõk kij. Iumin elõñ thousand yiõ ko Satan ear kalimjek makitkit ko an armij ro rejjab wãppen. Elukkun jelã bwe ebwer emaroñ kamõjnoik kij ilo jitõb. (Jabõn Kennan Ko 24:10) Kin men in, ej kowõnmanlok lemnak eo bwe ejelok tokjen armij ro iman mejen Anij. Elañe rej “jolallok” kij im tõmak bwe Jehovah ejjab yokwe kij, jemaroñ ebwer. (2 Dri Korint 4:9) Eñin lemnak eo Ri Etao eo ekõnan bwe jen bõke! Inem, ewi wãwen ad maroñ kejbãrok kij jen lemnak in etao in jen Satan?

18. Ewi wãwen an Bible eo kallimuri kij bwe Jehovah ej yokwe kij?

18 Kwon make kalmenlokjen kin ta Bible eo ej ba kin wãwen an Anij yokwe kij. Nan in Anij ej kajerbale jet wanjoñok ko rej tõbar buruõd ñan kabin tõmak eo ad bwe Jehovah Anij ej lo im yokwe kij kajjojo. Ej likit den in kemjalal ko am ilo “boto eo” an, melelen bwe ej lo im kememej kin den in kemjalal ko kar toor jen mejem ilo ien am kate wõt yuk ñan jutak bin ilo tiljek eo am. (Sam 56:8) Ej jelã ñããt “eruj buru[õm]” im ej ebak ñan kwe ilo ien kein. (Sam 34:18) Ej jelã ilo tibdikin kin kwe, ekoba oran “kolan bõr[õm] otemjelok.” (Matu 10:29-​31) Ilõñin men otemjej, Anij ear “letok juõn wõt Nejin e ar keutak” ñan lomoren kij. (Jon 3:​16; Dri Galetia 2:​20) Jet ien, emaroñ bin am tõmak bwe eon kein rej jerbal ñan kwe make. Bõtab, jej aikwij tõmak ilo nan eo an Jehovah. Ekõnan bwe jen tõmak bwe ej yokwe kij jab einwõt juõn jar in armij wõt ak bareinwõt kij kajjojo.

19, 20. (a) Etke ej aorõk bwe kwon kile im karmijeteik riap eo an Satan bwe Jehovah ejjab yokwe yuk? (b) Ewi wãwen an juõn overseer eo eitoitak kar jibañ ro rar ebwer im mõjno ilo jitõb?

19 Kile im karmijeteik men in riap eo. Elañe kwoj jelã bwe juõn armij ej riap, kwomaroñ kejbãrok yuk jen an mone yuk. Eindein, ad baj jelã wõt bwe Satan ekõnan bwe jen tõmak bwe Jehovah ejjab yokwe kij emaroñ juõn men in jibañ elap ñan kij. Ñan uake juõn katak ilo magazine in Imõniaroñroñ kin men in etao ko an Satan, juõn Ri Christian ear ba: “Iar jab kile bwe Satan ej kajerbal eñjake ko aõ ñan kabwer iõ. Kin aõ jelã men in kiõ ej kamakit iõ ñan tarinaik im anjo ion eñjake kein.”

20 Kalmenlokjen kin bwebwenato eo an juõn overseer ej itoitak ilo juõn ailiñ ilo Iturõkin America. Ñe ej lolok ri tõmak ro mõttan rej mõjno ilo jitõb, ekkã an kajitõkin ir, ‘Kwoj tõmak ke ilo katak in Trinity ak Jilu Anij ilo Juõn?’ Ekkã an ro remõjno uak im ba, “Emol jaab,’ kin an jelã bwe ej juõn ian nan in riap ko an Satan. Inem overseer eo ej itoitak ej kajitõk, ‘Kwoj tõmak ke ilo eñtan ilo kijeek?’ Ro remõjno rebar uak, ‘Emol Ijjab tõmak ñan jidik!’ Inem overseer eo ej jiroñ ir bwe ebar wõr juõn nan in etao eo an Satan im ejeja an armij ro kile. Ej jitõñlok ñan page 249, paragraph 21, ilo book eo Draw Close to Jehovah,b eo ej kwalok kin nan in riap eo bwe Jehovah ejjab yokwe kij kajjojo. Overseer in ej itoitak ej report bwe ear lo elap tõbrak ilo an kajerbal wãwen in ñan jibañ ro rej ebwer im mõjno ilo jitõb bwe ren kile im karmijeteik nan in etao in an Satan.

Kejbãrok Yuk Jen Men in Etao eo

21, 22. Etke jejjab bilo kin wãwen ko retao an Satan, im ta eo jej aikwij beek ilo buruõd?

21 Ilo tujemlokin ran ko eliktata, jej aikwij kõtmene bwe Satan enaj kalutoktok elõñ nan in riap im katak ko retao. Jej kamolol bwe, Jehovah ear jab kõtlok bwe jen bilo wõt kin wãwen ko retao an Satan. Bible eo im book ko rej bedbed ion Bible jen “ri korijer eo etiljek im meletlet” rej kwalok ilo alikar kin wãwen kein enana an Devil eo. (Matu 24:45) Kin ad jelã kin men kein ilo ien lok iman, jej bojak in anjo ioir..​—2 Dri Korint 2:​11.

22 Inem, jen kejbãrok kij nae lemnak in kõmmanwa ko an ri jumae ro rebukwelok. Jen beek ilo buruõd bwe jen jab lorak ilo aujid in mone kij make. Im jen kile im karmijeteik nan in riap ko otemjej an Satan. Ilo ad kõmman eindein, jenaj kejbãrok kõtan eo ad ibben “Anij in mol,” eo ej jõjõik etao.​—Sam 31:5; Jabõn Kennan Ko 3:​32.

[Kamelele ko itulal]

a Ikijen nan eo “mone” ilo Reveles̃õn 12:9, juõn book ej kamelele bwe nan in ej “jitõñlok ñan juõn wãwen ej wõnmanlok wõt im ear erom juõn manit ealikar.”

b Ri Kennan ro an Jehovah rar jeje im printi.

Kwoj Kememej Ke?

• Etke elap etao ilo lal in ilo ran kein?

• Ewi wãwen ad maroñ kejbãrok kij nae etao eo an ri jumae ro rebukwelok?

• Ewi wãwen ad maroñ kejbãrok kij jen ad mone kij make?

• Ewi wãwen ad maroñ kejbãrok kij jen ad lorak ilo men ko reriap an Satan?

[Pija eo ilo peij 12]

Jab mone kwe make ikijen men in kamõnõnõ ko

[Pija ko ilo peij 13]

Ñan kejbãrok kij jen ad mone kij make, jej aikwij jar, roñjake armij ro jet, im keini ad mõñã jen Nan in Anij

    Bok im Kein Katak ilo Kajin M̦ajel̦ (1983-2026)
    Log Out
    Log In
    • Kajin M̦ajel̦
    • Share
    • Preferences
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Kilen Kõjerbale
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Share