Ri Karejar Ro Remõnõnõ An Jehovah
“Emõnõnõ ro rej lemnak kin aikwij eo air ilo jitõb.” —MATTHEW 5:3, New World Translation.
1. Ta in mõnõnõ eo emol, im ta eo ej kalikare?
MÕNÕNÕ ej juõn men elap an aorõk ibben armij ro an Jehovah. Ri jeje sam David ear ba: “Emõnõnõ ro dri ailiñ ñe air Anij Jeova.” (Sam 144:15) Mõnõnõ ej juõn eñjake ej jelet ejmour eo am. Mõnõnõ eo emũlaltata—eo ej tõbar armij eo iloa—ej itok jen ad jelã bwe Jehovah ej kajerammõn kij. (Jabõn Kennan Ko 10:22) Mõnõnõ rot in ej kalikar juõn kõtan ebak ibben Jemed ilañ im jelãlokjen eo bwe jej kõmanman ankil an. (Sam 112:1; 119:1, 2) Ekaitoktoklimo kinke, Jesus ear kwalok ratimjuõn un ko unin ad maroñ mõnõnõ. Juõn etale kin mõnõnõ kein im katak eo tok ilal enaj jibañ kij ñan kile ewi joñan ad maroñ mõnõnõ elañe jej jerbal ilo tiljek ñan “Anij emõnõnõ,” Jehovah.—1 Timote 1:11.
Kile Aikwij eo Ad ilo Jitõb
2. Ilo ien et eo Jesus ear konono kin mõnõnõ, im kar ta nan in kabellok eo an?
2 Ilo 31 C.E., Jesus ear kwalok juõn ian katak ko an rebuñbuñ ilo aolepen bwebwenato eo an lal in. Kar naetan Katak eo ion Tol eo kinke Jesus ear kwalok e ion tol eo iturin Lomalo in Galili. Gospel eo an Matu ear ba: “Ke [Jesus] ear lo jar ko, Ej wanliñlok ñan tol eo, im ke ej jijet ri kalor ro an rar itok ñan ibben; im ear walõñi loñin im katakin ir, im ba: ‘Emõnõnõ ro rej lemnak kin aikwij eo air ilo jitõb, bwe air ailiñ in lañ.’ ” Ekkar ñan ukok eo nan kin nan, nan in kabellok ko an Jesus rej ba: “Emõnõnõ ro rej jeramel ilo burueir,” ak “Emõnõnõ ro rej eowor kin men ko ilo jitõb.” (Matthew 5:1-3; Kingdom Interlinear; footnote) Ukok eo Today’s English Version ej ba: “Emõnõnõ ro rej jelã bwe rej jeramel ilo jitõb.
3. Ewi wãwen ettã buru emaroñ jelet mõnõnõ eo ad?
3 Ilo Katak eo an ion Tol eo, Jesus ear kamelele bwe juõn armij emaroñ kalaplok an mõnõnõ elañe ej kile bwe ej aikwiji men ko ilo jitõb. Ri Christian ro ettã burueir, rej kile bwe rej ri jerawiwi, im rej remaroñ eowore Jehovah bwe en jeorlok bwid ko air ikijen binmour eo an Christ. (1 Jon 1:9) Inem rej lo ainemõn im mõnõnõ eo emol. “Emõnõnõ eo emwij jolok bwir eo an, im kalibubu an kõmõn nana.”—Sam 32:1; 119:165.
4. (a) Ilo wãwen et ko jemaroñ kile aikwij eo ad im an ro jet lor men ko ilo jitõb? (b) Ta eo ej kalaplok mõnõnõ eo ad ñe jej kile aikwij eo kin men ko lor jitõb?
4 Kile aikwij eo ad kin men ko ilo jitõb ej kamakit kij ñan ad konono Bible jen ran ñan ran, ñan bõk ekan ko lor jitõb “ilo ien eo emõn” jen “ri korijer eo etiljek im meletlet,” im keini ad bed ilo kwelok ko an Christian. (Matu 24:45; Sam 1:1, 2; 119:111; Dri Hibru 10:25) Ad yokwe ro ri turud ej kamakit kij ñan ad kile aikwij eo an armij ro jet kin men ko ilo jitõb im kamakit kij ñan kwalok nan ilo kijejeto im katakin ir kin news eo emõn kin Ailiñ eo. (Mark 13:10; Dri Rom 1:14-16) Kwalok katak ko remol ilo Bible ñan ro jet ej bõktok mõnõnõ ñan kij. (Jerbal 20:20, 35) Mõnõnõ eo ad emaroñ laplok bareinwõt ñe jej kalmenlokjen kin kejatdikdik eo eaibujuij kin Ailiñ eo im jerammõn ko Ailiñ eo enaj bõktok. Ñan “bwij [eo] erik” an Ri Christian ri kabit ro, kejatdikdik eo an Ailiñ eo ej melelen bõk mour eo ejjab wabanban im ej indio ilañ ilo ailiñ eo an Christ. (Luk 12:32; 1 Dri Korint 15:50, 54) Ñan “bar [jet] s̃ip” ej melelen mour indio ilo paradise eo ion lal iumin kien eo an Ailiñ eo.—Jon 10:16; Sam 37:11; Matu 25:34, 46.
Ewi Wãwen Ro Reburomõj Remaroñ Mõnõnõ
5. (a) Ta melelen nan eo “ro rej buromõj”? (b) Ewi wãwen an ro rej buromõj bõk kainemõn?
5 Nan kein an Jesus ilal kin mõnõnõ rej einwõt idaptõk ibben don. Ear ba: “Emõnõnõ ro rej buromõj: bwe naj kainemõn ir.” (Matu 5:4) Ewi wãwen an juõn armij maroñ buromõj im mõnõnõ ilo ejja ien eo wõt? Ñan ad melele kin nan kein an Jesus, jej aikwij lemnak kin kain buromõj rot eo ear konono kake. Ri kalor James ear kamelele bwe wãwen jerawiwi eo ad en kar juõn men in kaburomõj kij. Ear je: “Karreo peimi, kom dri jerawiwi; im kokwojarjar buruemi kom dri buru jibil. Komin buromõj im liajlol im jõñ: ami lea en erom liajlol, im ami lõñliñ en erom buromõj. Komin kõtãik kom iman mejen Iroij, im E naj koutiej kom.” (Jemes 4:8-10) Ro me rej lukkun buromõj kinke rej ri jerawiwi rej bõk kainemõn ñe rej jelã bwe bwid ko air remaroñ jeorlok ilo air jerbale tõmak ilo binmour eo an Christ im kamol ukwelok eo air ilo air kõmanman ankil an Jehovah. (Jon 3:16; 2 Dri Korint 7:9, 10) Remaroñ bed ilo juõn kõtan emõn ibben Jehovah im bõk kejatdikdik eo ñan mour indio ñan jerbal im wijtak e. Men in ej bõktok ñan ir mõnõnõ eo elap.—Dri Rom 4:7, 8.
6. Ilo wãwen et eo jet armij rej buromõj, ewi wãwen rej bõk kainemõn?
6 Katak eo an Jesus ej bareinwõt kobaik ro rej buromõj kin wãwen ko renana rej walok ion lal. Jesus ear jerbale nan in kanan eo ilo Aiseia 61:1, 2 ñan emake, eo ej ba: “Jitõb an Iroij Jeova ej ioõ; bwe Jeova e ar kabit Iõ bwe In kwalok nan ko remõn ñõn ro etã burueir; E ar jilkintok Iõ bwe in kitimi ro erup burueir, . . . [im] kainemõn ro otemjej rej liãjlol.” Nan in kaiñi in ej jerbal bareinwõt ñan Christian ri kabit ro ion lal, im bõk jibañ jen ri jerbal ro mõttair, “s̃ip ro jet” me rej jibañ ir ñan kajejjeti. Ir aolep rej bõk kunair ilo jerbal eo ñan kakõlleik ilo kõkkar demõn armij ro rej buromõj im liãjlol kin aolep men in kajõjõ ko rej kõmmani ilo [Jerusalem eo enana, ej pijaik Christendom].” (Ezekiel 9:4, NW) Armij rein reburomõj rej bõk kainemõn jen “news eo emõn kin Ailiñ eo.” (Matu 24:14) Rej mõnõnõ in jelã bwe mõttan jidik jukjuk im bed ko renana an Satan renaj jako im lal eo ekãl im wãnik an Jehovah enaj bõk jikin.
Emõnõnõ Ro Etã Burueir
7. Ta eo ejjab melelen nan eo “etã burueir”?
7 Jesus ear wõnmanlok ilo Katak eo an ion Tol eo ilo an ba: “Emõnõnõ ro etã burueir; bwe re naj jolit lõl.” (Matu 5:5) Ñe juõn armij ej ettã buruen jet ien armij ro remaroñ watõk e juõn ri mõjno ak ebikõt. Ak, ejjab eindein. Ilo an kamelele kin melelen nan eo kar ukõte “etã buru,” juõn ri meletlet ilo Bible ear je: “Kadkad eo elaptata an juõn armij eo ej [ettã buru] ej lukkun jatõr ien otemjej. Inemõn ejjab melelen ejelok an maroñ, im ejokane wõt kinke ejjab kõnan bõk kunan ilo juõn men. Ej melelen jutak bin kin jatõr.” Jesus ear ba kin emake: “Komin bõk Aõ ine im likite i aerami, im katak iba; bwe Ij inemõn im etã buruõ.” (Matu 11:29) Ak, Jesus ear beran ilo an jojomare kien ko rewãnik.—Matu 21:12, 13; 23:13-33.
8. Ettã Buru ej ekkejel ñan ta, im etke jej aikwij jerbale kadkad in ilo kõtan eo ad ibben ro jet?
8 Inem, inemõn ej ekkejel ñan jatõr. Emol, ri jilek Paul ear likit inemõn im jatõr ibben don ke ear kwalok “leen ko leen jitõb.” (Dri Galetia 5:22, 23) Ñan kaddek inemõn jej aikwij bõk jibañ jen jitõb kwojarjar. Ej juõn kadkad in Christian eo ej kõmman ainemõn ibben ro ilikin im iloan congregation eo. Paul ear je: “Komin kõnõk buruen tiriamo, joij, etã buru, inimõn, jejanunoij; im komin meamiwõr ñõn dron, im jeorilok nana jen dron.”—Dri Kolosse 3:12, 13.
9. (a) Etke ettã buru ejjab jelet wõt kõtan eo ad ibben armij ro jet? (b) Ewi wãwen ro ettã burueir rej “jolit lõl”?
9 Bõtab, inemõn ejjab jerbal wõt ñan kõtan eo ad ibben armij ro jet. Ilo ad kõttãik kij ilo mõnõnõ ñan iroij bõtata eo an Jehovah, jej kwalok inemõn. Joñok eo emõntata kin men in kar Jesus Christ, ke ear bed ion lal ear kwalok inemõn im kõttãik emake kin aolepen buruen ñan Jemen. (Jon 5:19, 30) Jesus ej e eo moktata ñan jolet lal, kinke emwij kãlet e einwõt Iroij eo an. (Sam 2:6-8; Daniel 7:13, 14, NW) Ej kõmman bwe 144,000 ren bõk men in jolet in einwõt “dri jolit [ro] iben,” ñan iroij einwõt “kiñ ion lõl.” (Dri Rom 8:17; Reveles̃õn 5:9, 10; 14:1, 3, 4; Daniel 7:27, NW) Christ im iroij ro mõttan renaj iroij ion elõñ million maan im kõrã ro rej einwõt sheep im ro me nan in kanan eo ilo Sam in enaj jejjet kitien ioir ilo mõnõnõ: “Ro etã burueir re naj jolit ene eo, im re naj kalõñliñ ir mõke kin ainemõn elõñlok.”—Sam 37:11; Matu 25:33, 34, 46.
Emõnõnõ Ro Rej Kwuli im Mãro kin Kwojarjar
10. Ta juõn ian wãwen ko ro ‘rej kwuli im maro kin kwojarjar’ renaj mat?
10 Bar juõn ennan eo ekamõnõnõ me Jesus ear konono kake ke ear bed ion tol ko iturin Galili kar: “Emõnõnõ ro rej kwuli im maro kin kwojarjar; bwe re naj mat.” (Matu 5:6) Ñan Ri Christian ro, Jehovah ej likit juõn kien ekwojarjar. Inem, jemaroñ ba bwe ro rej kwuli im maro kin kwojarjar rej kwuli im maro kin nan in jiroñ ko jen Anij. Armij rein relukkun jelã bwe rej jerawiwi im rejjab wãppen im lukkun kijoror in kabuñburuen Jehovah. Elap air mõnõnõ ñe rej katak jen Nan in Anij bwe elañe rej ukwelok im kajitõk kin jolok bwid eo ej wawa ion katok in binmour eo an Christ, renaj bed ilo juõn wãwen emõn ñan air bed ilo juõn kõtan ekwojarjar ibben Anij!—Jerbal 2:38; 10:43; 13:38, 39; Dri Rom 5:19.
11, 12. (a) Ewi wãwen Christian ri kabit ro rej bõk kwojarjar? (b) Ewi wãwen ro mõttan ri kabit ro rej mat kin men ko rekwojarjar?
11 Jesus ear ba bwe armij rein renaj mõnõnõ, kinke renaj “mat.” (Matu 5:6, Kingdom Interlinear) Christian ri kabit ro me “renaj iroij einwõt kiñ” iben Christ ilañ emwij kowãnik ir ñan “mour.” (Dri Rom 5:1, 9, 16-18) Jehovah ear kõmman bwe ren ro nejin ilo jitõb. Renaj ri jolet ro mõttan Christ, im king im priest ro ilo Ailiñ eo an ilañ.—Jon 3:3; 1 Piter 2:9.
12 Ri jerbal ro mõttan ri kabit ro ejañin kowãnik ir ñan mour. Bõtab, ewõr juõn joñan wãnik ibbeir jen Jehovah ilo air tõmak ilo bõtõktõkin Christ eo ear torlok. (Jemes 2:22-25; Reveles̃õn 7:9, 10) Jehovah ej kowãnik ir einwõt ro jeran rebojak ñan deod ilo ien “iñtan [eo] elap.” (Reveles̃õn 7:14) Air maro kin kwojarjar enaj mat iumin “lõñ ko rekãl bareinwõt, ñe rej erom mõttan lal eo ekãl ijo me “wãnik enaj bed ie.”—2 Peter 3:13, NW; Sam 37:29.
Emõnõnõ Ro Rej Tiriamo
13, 14. Ilo wãwen et ko rekeie jej aikwij kwalok ad tiriamo, im ta tokjen eo jenaj bõke jen e?
13 Ilo ad wõnmanlok ilo Katak eo an ion Tol eo, Jesus ear ba: “Emõnõnõ ro rej tiriamo, bwe naj tiriamokake ir.” (Matu 5:7) Ilo kajin kien, tiriamo ej jitõñlok ñan juõn ri ekajet eo ej kõmõrãiklok kaje eo an juõn ri nana ekkar ñan kien eo. Bõtab, ekkar ñan wãwen an Bible kajerbale, nan ko rar ukõt “tiriamo” enañin aolepeir rej jitõñlok ñan juõn lemnak ejoij ak buromõj kin juõn armij ejorrãn im kõnan jibañ e. Inem, ro rej tiriamokake ro jet elap air kamole yokwe eo air. Wanjoñok eo an Jesus kin ri Samaria eo ej likit juõn joñok emõn kin wãwen an juõn armij jerbal im “tiriamokake” juõn armij eo ej aikwiji jibañ.—Luk 10:29-37.
14 Ñan lo mõnõnõ eo ej itok jen ad kwalok tiriamo, jej aikwij kõmmani jerbal ko rejoij ñan ro rej aikwiji. (Dri Galetia 6:10) Jesus ear tiriamokake armij ro ear loi. “Ej tiriamokake ir, bwe ir einwõt s̃ip ko ñe ejelok air s̃eperd: im Ej jino An katakin ir men ko relõñ.” (Mark 6:34) Jesus ear jelã bwe aikwij eo elaptata an armij kar aikwij eo ilo jitõb. Kij bareinwõt jej aikwij kwalok tiriamo ilo ad leto-letak men in aikwij eo eaorõktata ñan ro jet—“news eo emõn kin ailiñ eo.” (Matthew 24:14, NW) Bareinwõt jemaroñ jibañ Ri Christian ro reritto mõttad, ro ejako beleir, im ro atajinimjin im “kaberan ro rej kũmkũm.” (1 Tessalonika 5:14; Jabõn Kennan Ko 12:25; Jemes 1:27) Men in ejjab kamõnõnõik kij wõt ak enaj kõmman bwe Jehovah en tiriamokake kij bareinwõt.—Jerbal 20:35; Jemes 2:13.
Ro Erreo Burueir im Ro Ri Kilajrak
15. Ewi wãwen ad maroñ erreo ilo buru im kõmman ainemõn?
15 Jesus ear kalikar mõnõnõ eo kein kajiljino im jiljilimjuõn ilo wãwen in: “Emõnõnõ ro erreo burueir; bwe re naj lo Anij. Emõnõnõ ro dri kilajrõk; bwe naj naetair ro nejin Anij.” (Matu 5:8, 9) Juõn buru erreo ejjab erreo wõt ilo mwil ak ej bareinwõt erreo ilo jitõb im juõn wõt ilo kabuñ ñan Jehovah. (1 Kronikel 28:9; Sam 86:11) Nan in Greek eo “kainemõn” ej melelen “ro rej kõmman ainemõn.” Ro rej kõmman ainemõn rej mour ilo ainemõn ibben Christian ri tõmak ro mõttair im, elañe emaroñ, ibben ro ri turiir. (Dri Rom 12:17-21) Rej “bukõt ainemõn im lor e.”—1 Piter 3:11.
16, 17. (a) Etke kar naetan ri kabit ro “nejin Anij”? (b) Ewi wãwen an “sheep ro jet” “lo Anij”? (c) Ewi wãwen im ñããt eo, ilo juõn wãwen eyu, ‘sheep ro jet’ renaj erom ro “nejin Anij”?
16 Ñan ri kainemõn ro rej erreo ilo burueir, kar kallimur bwe renaj ro “nejin Anij” im renaj “lo Anij.” Christian ri kabit ro rej lotak ilo jitõb im Jehovah ear bõk ir einwõt “ro nejin” meñe rej mour wõt ion lal. (Dri Rom 8:14-17) Ñe rej bojak in jerkakbiji im bed ibben Christ ilañ, renaj jerbal iman mejen Jehovah im lukkun lo E kin mejeir.—1 Jon 3:1, 2; Reveles̃õn 4:9-11.
17 ‘Sheep ro jet’ rainemõn rej jerbal ñan Jehovah iumin tel eo an Shepherd eo Emõn, Christ Jesus, eo ej erom “Jeme[eir] Indio.” (Jon 10:14, 16; Aiseia 9:6) Ro rej lo tõbrak im ellã jen melejoñ eo eliktata elikin Iroij eo an Christ iumin Juõn Thousand Yiõ Ko naj naetair ro nejin Jehovah ion lal im bõk “[anemkwoj] in aibujuij an ro nejin Anij.” (Dri Rom 8:21; Reveles̃õn 20:7, 9) Meñe rej reimanlok wõt ñan ien in, rej naetan Jehovah einwõt Jemeir, kinke rar wujleplok air mour ñan e, im kile bwe eo ej Ri Lelok-Mour. (Aiseia 64:8) Einwõt Job im Moses etto, remaroñ “lo Anij’ kin mejen burueir. (Job 42:5; Dri Hibru 11:27) Kin ‘mejen burueir’ im jelãlokjen eo ejejjet an Anij, rej lo kadkad ko raibujuij an Jehovah im kate wõt ir ñan air kajeoñe e ilo air kõmanman ankil an.—Dri Epesõs 1:18; Dri Rom 1:19, 20; 3 Jon 11.
18. Ekkar ñan mõnõnõ ko jiljilimjuõn itumanin katak eo an Jesus, wõn ro rej lo mõnõnõ eo emol ilo ran kein?
18 Emwij ad lo bwe ro rej kile aikwij eo air ñan bõk men ko ilo jitõb, ekoba ro rej buromõj, ro ettã burueir, ro rej kwuli im maro kin kwojarjar, ro rej tiriamokake, ro erreo burueir, im ro ri kilajrak rej lo mõnõnõ eo emol ilo air jerbal ñan Jehovah. Ak, rein rej jelmae melejoñ ko ien otemjej, im matõrtõr bareinwõt. Melejoñ kein rej kokkure ke mõnõnõ eo air? Jenaj etale im uake kajitõk in ilo katak eo tok ilal.
Ilo Elij
• Ta mõnõnõ eo ej itok ñan ro rej lemnak kin aikwij ko air ilo jitõb?
• Ilo wãwen et ko ro rej buromõj rej bõk kainemõn?
• Ewi wãwen jej kwalok ettã buru?
• Etke jej aikwij kwalok tiriamo, erreo ilo buru, im kõmman ainemõn?
[Pija eo ilo peij 8]
‘Emõnõnõ ro rej lemnak kin aikwij eo air ilo jitõb’
[Pija ko ilo peij 8]
“Emõnõnõ ro rej buromõj: bwe naj kainemõn ir”
[Pija eo ilo peij 8]
“Emõnõnõ ro rej kwuli im maro kin kwojarjar; bwe re naj mat.”