Mõnõnõ Wõt Meñe Ewõr Matõrtõr
“Emõnõnõ kom ñe armij re naj kajirere kake kom, im matõrtõr kom, im naj ba nan ko renana otemjej nae kom, riõp wõt, kin Ña.”—MATU 5:11.
1. Ta kallimur eo Jesus ear lelok ñan ri kalor ro an ikijen mõnõnõ im matõrtõr?
KE Jesus ear jilkinlok ri jilek ro an ilo jinoin bwe ren kwalok nan kin Ailiñ eo, ear kakkõl ir bwe renaj kar jelmae melejoñ ko. Ear jiroñ ir: “Armij otemjej re naj kijirãte kom kin Eta.” (Matu 10:5-18, 22) Bõtab, ilo tujinoin Katak eo an ion Tol eo, ear kallimur ñan ri jilek ro an im ro jet bwe jumae in ejamin kar kokkure mõnõnõ eo air ilo burueir. Ilo mol, Jesus ear ekkeijaklok mõnõnõ ibben matõrtõr eo Ri Christian ro rej bõke! Ewi wãwen an matõrtõr maroñ bõktok mõnõnõ?
Matõrtõr kin Kwojarjar
2. Ekkar ñan Jesus im ri jilek Peter, kain eñtan rot eo ej bõktok mõnõnõ?
2 Mõnõnõ eo kein karalitõk Jesus ear konono kake ej: “Emõnõnõ ro emwij matõrtõr ir kin air kwojarjar, bwe air ailiñ in lõñ.” (Matu 5:10) Eñtan ejjab juõn men in nebar. Ri jilek Peter ear je: “Bwe ewi unin nebar, elañe komij kijenmij ke kom jerawiwi im iñtan kake? a elañe komij kijenmij ñe kom kõmõn emõn im iñtan kake, men in ej kabuñburuen Anij.” Ear bareinwõt ba: “A enjelok iami en iñtan kin an dr’urõt, ak dri kwot, ak dri kõmõn nana, ak dri wãlok ilo men ko an armij ro jet: A elañe armij ej iñtan kin an dri Kristian, en jab ãliklik, a en kaibujuij Anij ilo Ãt in.” (1 Piter 2:20; 4:15, 16) Ekkar ñan nan ko an Jesus, eñtan ej bõktok mõnõnõ ñe jej kijenmij kin kwojarjar.
3. (a) Ta melelen matõrtõr kin kwojarjar? (b) Ewi wãwen matõrtõr ear jelet Ri Christian ro mokta?
3 Kwojarjar ak wãnik eo emol ej wawa ion ad bokake im kõmanman ankil an Anij im kien ko an. Inem, eñtan kin kwojarjar ej melelen bwe juõn ej eñtan kinke ej jumae jabdewõt men ej jibede e ñan jumae kien ko an Anij. Ri tel ro an Ri Jew ro rar matõrtõre ri jilek ro kinke rar jab kõnan bõjrak jen air kwalok nan ilo etan Jesus. (Jerbal 4:18-20; 5:27-29, 40) Men in ear kadiklok ke air lañliñ ak kabõjrak air jerbal in kwalok nan? Jab ñan jidik! “[Rar] ilok jen iman mejen ro dri bebe, im lõñliñ bwe emwij likit ir im tellokõn kin air iñtan kin Ãt eo. Im ran otemjej iloan tempel, im ilo jikir e jab mwij air katakin im kwalok Jisõs bwe E dri Kraist.” (Jerbal 5:41, 42) Matõrtõr in ear bõktok lañliñ ñan ir im kõkãl kijejeto eo air kin jerbal in kwalok nan. Tokelik, Ri Rom ro rar matõrtõre Ri Christian ro jinoin kinke rar jab kõnan kabuñ ñan king eo.
4. Ta jet ian un ko unin ad Ri Christian ro bõk matõrtõr?
4 Ilo ran kein, Ri Kennan ro an Jehovah rar bõk matõrtõr kinke rar jab kõnan bõjrak jen air kwalok nan kin “gospel in ailiñ eo.” (Matu 24:14) Ke rar kabõjrak an Ri Christian ro kwelok ibben don, rar mõnõnõ in eñtan jen air jab kwelok ibben don ekkar ñan kien ko ilo Bible. (Dri Hibru 10:24, 25) Rar eñtan kinke rar jab bõk kunair ilo politic ak jab bõk bõtõktõk. (Jon 17:14; Jerbal 15:28, 29) Mekarta, kin air jutak bin kin wãnik ej bõktok ainemõn im mõnõnõ ilo buruen armij ro an Anij ran kein.—1 Piter 3:14.
Kajirere Kake Kom kin Christ
5. Ta un eo elap unin an armij ro an Jehovah bõk matõrtõr rainin?
5 Mõnõnõ eo kein ka ratimjuõn Jesus ear konono kake ilo Katak eo an ion Tol eo ej kitibuj matõrtõr bareinwõt. Ear ba: “Emõnõnõ kom ñe armij re naj kajirere kake kom, im matõrtõr kom, im naj ba nan ko renana otemjej nae kom, riõp wõt, kin Ña.” (Matu 5:11) Un eo unin an armij ro an Jehovah bõk matõrtõr ej kinke rejjab mõttan jukjuk im bed in enana. Jesus ear jiroñ ri kalor ro an: “Elañe kom an lõl, lõl e naj kar yokwe men eo an: a bwe kom jab an lõl, a I ar kãlet kom jen lõl, kin men in lõl ej kijirãte kom.” (Jon 15:19) Eindein, ri jilek Peter ear ba: “Rej lemnok e men in bwilõñ, bwe kom jab etõr ibeir ñõn dõr e kanuij lap einwõt air, im konono nae kom kake.”—1 Piter 4:4.
6. (a) Etke bwen ri kabit ro mõttair rej bõk kajirere im matõrtõr? (b) Kajirere rot in ej kadiklok ke mõnõnõ eo ad?
6 Emwij ad lo bwe Ri Christian ro jinoin rar bõk matõrtõr kinke rar jab bõjrak jen air kwalok nan kin etan Jesus. Christ ear kaiñi ri kalor ro an: “Kom naj Aõ dri kennan . . . ñõn eneo etolok tata i lõl.” (Jerbal 1:8) Bwen ri kabit ro retiljek jatin Christ, im ri jerbal ro mõttair “jar elap,” rej kijejeto wõt ilo air jerbal. (Reveles̃õn 7:9) Kin men in, Satan ej tarinaik “bween inen [inen “kõra,” ak dolul eo an Anij ilañ], ro rej kejbãrok kien ko an Anij, im kennan an Jisõs ibeir.” (Reveles̃õn 12:9, 17) Einwõt Ri Kennan ro an Jehovah, jej kennan kin Jesus, eo ej King kiõ ilo kien eo an Ailiñ eo, me enaj kokkure kien ko an lal rej jumae lal eo ekãl im wãnik an Anij. (Daniel 2:44, NW; 2 Piter 3:13) Kin men in rej kajirere im matõrtõre kij, ak meñe eindein jej mõnõnõ in eñtan kin etan Christ.—1 Piter 4:14.
7, 8. Ta eo ri jumae ro rar riap im ba nae Ri Christian ro mokta?
7 Jesus ear ba bwe ri kalor ro an ren kar mõnõnõ meñe armij ro rej “ba nan ko renana otemjej” nae ir kin e. (Matu 5:11) Men in ear walok ñan Ri Christian ro mokta. Ke rar debij ri jilek Paul ilo Rome, ilo 59-61 C.E., Ri tel ro an Ri Jew ro ijo rar ba kin Ri Christian ro: “Kin jar in, kim jela ijo ko otemjej rej konono nae e.” (Jerbal 28:22) Armij ro rar naruin Paul im Silas kin air “ukõje lõl,” im kõmman men ko “nae kien ko an Sizar.”—Jerbal 17:6, 7.
8 Ilo an jeje kin Ri Christian ro ilo ien eo Ailiñ in Rome ear kajurtata, ri bwebwenato eo K. S. Latourette ear ba: “Elõñ kain nan ko reriap rar walok. Kinke rar jab bõk kunair ilo kwojkwoj ko an ri pagan ro rar naetan Ri Christian ro einwõt ro rejjab tõmak ilo Anij. Kinke rar jab bõk kunair ilo makitkit ko an bukwon eo—kwojkwoj ko an ri pagan, men in kamõnõnõ ko ilobwilij . . .—rar naetair ro rej dike armij ro otemjej. . . . Emwij ba kin ir bwe Christian maan im kõrã ro jimor rar kwelok ibben don ilo boñ . . . im rar belele wan. . . . Kinke rar kememe Kwojkwoj in Kejota eo an Christ ibben ri tõmak ro wõt rar riap im ba bwe Ri Christian ro rar keini air katok kin juõn niñniñ im idak bõtõktõkin im mõña kõniekin.” Bareinwõt, kinke Ri Christian ro rar jab kabuñ ñan king ro, rar kananaik ir einwõt ri kijirãt ro an Ailiñ eo.
9. Ewi wãwen Ri Christian ro ilo ebeben eo kein ka juõn rar uake nan in kinaak ko nae ir, im ta wãwen eo ej walok ran kein?
9 Nan kein reriap rar jab kabõjrak Ri Christian ro mokta jen air kwalok nan kin news eo emõn kin Ailiñ eo. Ilo 60-61 C.E., Paul ear kwalok nan kin “gospel” eo me ear “jebar leen im laplok” wõt im “emwij kwalok e ñõn ro otemjej rej ber iomin lõñ.” (Dri Kolosse 1:5, 6, 23) Ej eindein rainin. Armij ro rej kananaik Ri Kennan ro an Jehovah, einwõt Ri Christian ro ilo ebeben eo kein kajuõn. Ak, rainin jerbal in kwalok nan kin Ailiñ eo ej laplok wõt im ej bõktok mõnõnõ ñan ro rej bõk kunair ie.
Rej Mõnõnõ in Bõk Matõrtõr Einwõt Ri Kanan ro
10, 11. (a) Ewi wãwen an kar Jesus kajemlok katak eo an kin mõnõnõ eo kein ka ratimjuõn? (b) Etke ri kanan ro rar bõk matõrtõr? Kwalok wanjoñok ko.
10 Jesus ear kajemlok mõnõnõ eo kein ka ratimjuõn ilo an ba: “Komin lõñliñ . . . , bwe ein drein air matõrtõr dri kanan ro mokta jen kom.” (Matu 5:12) Ekkã an Ri kanan ro an Jehovah kar bõk matõrtõr ke ear jilkinlok ir ñan kakkõl Israel eo ejjab tiljek (Jeremiah 7:25, 26, NW) Ri jilek Paul ear kamol men in, ke ear je: “Ta eo I naj bar ba? Bwe aõ ien e naj erik jen bwebwenato kin . . . ro kin tõmak . . . ar melejoñ ir kin kajirere im dreñlokwe ko, aet, kin kworak ko im prisõn.”—Dri Hibru 11:32-38.
11 Ilo ien iroij eo an King eo enana Ahab im lio ibben Jezebel, elõñ ri kanan ro an Jehovah rar mij “kin jãji eo.” (1 Kiñ Ro 18:4, 13; 19:10) Kar lukwõje ri kanan Jeremiah eo ear bed ilo kein lukwõje im tokelik rar doorlallok e ilo aebõjlõl eo ebedkat. (Jeremiah 20:1, 2; 38:6, NW) Ri kanan Daniel ear bed ilo roñ in lion eo. (Daniel 6:16, 17, NW) Aolep ri kanan rein rar mour mokta jen ien Christian rar bõk matõrtõr kinke rar jojomare kabuñ eo erreo an Jehovah. Ri tel ro an kabuñ eo an Ri Jew ro rar matõrtõre elõñ ri kanan ro. Jesus ear naetan scribe im Ri Pharisee ro “nejin ro r’ar mõn ro dri kanan.”—Matu 23:31.
12. Etke kij Ri Kennan ro an Jehovah jej watõk bwe bõk matõrtõr einwõt ri kanan ro etto ej juõn jerammõn elap?
12 Rainin, kij Ri Kennan ro an Jehovah ekkã ad bõk matõrtõr kinke jej kijejeto ilo jerbal in kwalok nan kin news eo emõn kin Ailiñ eo. Ri kijirãt ro ad rej notaik kij kin ad “kwalok nan ilo kijejeto,” ak jej jelã bwe ri kabuñ ro retiljek an Jehovah mokta rar jelmae ejja melejoñ ko wõt. (Jeremiah 11:21; 20:8, 11, NW) Jej watõke einwõt juõn men in kautiej ñan eñtan kin ejja un eo wõt ri kanan ro mokta rar eñtan kake. Ri kalor James ear je: “Ro jãtiõ, komin bõk joñok kin iñtan im kijenmij jen ro dri kanan, r’ar konono ilo etan Iroij. Lo, jej likit ir remõnõnõ ro r’ar kijenmij.”—Jemes 5:10, 11.
Un ko Remũlal kin Ad Mõnõnõ
13. (a) Etke matõrtõr ejjab kabwer kij? (b) Ta eo ej jibañ kij ñan jutak bin, im men in ej kamol ta?
13 Jen ad ebwer kin ad bõk matõrtõr, jej ainemõn kin lemnak in bwe jej lor jenkwon ne ko neen ri kanan ro, Ri Christian ro mokta, im Christ Jesus make. (1 Piter 2:21) Elap ad juburõd kin Jeje ko ilo Bible, einwõt jen nan ko an ri jilek Peter: “Komeo, ro jitenburu, komin jab lemnok kin men in kijeek e naj itok bwe en melejoñ kom, einwõt elañe men eo ekãl ej walok ñõn kom. Elañe rej kajirere kake kom kin etan Kraist, komij mõnõnõ, bwe Jitõb an aibujuij im an Anij ej ber iomi.” (1 Piter 4:12, 14) Emwij ad jelã bwe jemaroñ jutak bin iumin matõrtõr kinke jitõb eo an Jehovah ej bed iod im ej kakajur kij. Jibañ jen jitõb kwojarjar eo ej kamol bwe Jehovah ej kajerammõn kij, im men in elap an kamõnõnõik kij.—Sam 5:12; Dri Pilippai 1:27-29.
14. Ta un ko unin ad lañliñ ñe jej bõk matõrtõr kin kwojarjar?
14 Bar juõn un kin an jumae im matõrtõr kin kwojarjar ej kamõnõnõik kij ej kinke ej kamol bwe jej mour einwõt Ri Christian ro remol rej kabuñ ñan Anij. Ri jilek Paul ear je: “Ro otemjej re kõnan mour im kwojarjar ilo Kraist Jisõs, naj matõrtõr ir.” (2 Timote 3:12) Jej lukkun mõnõnõ kin lemnak eo bwe tiljek eo ad iumin melejoñ ko ej letok juõn uak ñan aitwerõk eo an Satan bwe men in kõmanman ko an Jehovah remour rej karejar ñan E kin juõn un ekibbon. (Job 1:9-11; 2:3, 4) Jej mõnõnõ bwe ewõr ijo kunad, meñe edik, ñan karreoik kajur bõtata eo ewãnik an Jehovah.—Jabõn Kennan Ko 27:11.
Komin Lañliñ bwe Elap Jinekjej
15, 16. (a) Ta un eo Jesus ear letok ñan kij ñan “lõñliñ im kanuij [buñburuõd]”? (b) Ta jinekjej eo ej bed ilañ ñan Christian ri kabit ro, im ewi wãwen ro mõttair “sheep ro jet” renaj bõk jinekjej eo air?
15 Jesus ear kwalok bar juõn un ñan ad lañliñ ñe jej bõk eñtan im matõrtõr einwõt ri kanan ro etto. Ilo tujemlokin mõnõnõ eo kein ka ratimjuõn, ear ba: “Komin lõñliñ, im kanuij buñburuemi: bwe elap jinekjij ñõn kom i lõñ: bwe ein drein air matõrtõr dri kanan ro mokta jen kom.” (Matu 5:12) Ri jilek Paul ear je: “Bwe wõnan jerawiwi, mij; a men in joij an Anij, mour in drio ilo Kraist Jisõs ar Iroij.” (Dri Rom 6:23) Aet, ‘jinekjij eo elap’ ej mour, im ejjab juõn jerammõn jej wiaiki. Ej juõn men in letok eo ejelok wõnãn. Jesus ear ba bwe jinekjij eo ej bed “ilañ” kinke ej itok jen Jehovah.
16 Ri kabit ro rej bõk “belin mour,” ak mour indio ibben Christ ilañ. (Jemes 1:12, 17) Ro rej bõk kejatdikdik ñan mour ion lal, ‘sheep ro jet,’ rej kijoror in jolet mour indio ilo juõn paradise ion lal. (Jon 10:16; Reveles̃õn 21:3-5) Ñan kumi kein ruo, “jinekjij” eo ejjab juõn men rej wiaiki. Ri kabit ro im ‘sheep ro jet’ rej jimor bõk jerammõn eo air ilo “joij” eo an Jehovah, eo me ear kamakit ri jilek Paul ñan an ba: “Kamolol Anij kin An men in letok eo elap jen maroñ in ba.”—2 Dri Korint 9:14, 15.
17. Etke jemaroñ mõnõnõ ñe jej bõk matõrtõr im ilo kõkkar “lañliñ im kanuij buñburuemi”?
17 Ñan jet Ri Christian ro me Iroij Nero ear bojak in matõrtõre ir, ri jilek Paul ear je: “Jej lõñliñ ilo iñtan ko ar; im jej jela bwe iñtan ej jerbale kijenmij; im kijenmij melejoñ; im melejoñ kejatrikrik; im kejatrikrik e jab kajok.” Ear bareinwõt ba: “Komin lõñliñ ilo kejatrikrik; ilo iñtan komin kijenmij.” (Dri Rom 5:3-5; 12:12) Jekdon elañe kejatdikdik eo ad ej bed ilañ ak ion lal, jinekjij eo kin ad tiljek ilo melejoñ ej juõn jerammõn elaplok jen jabdewõt men ej tellokid. Lañliñ eo ad kin kejatdikdik eo kin mour indio ñan wijtake Jemed eo ej yokwe kij, Jehovah, iumin King eo ad Jesus Christ ejelok joñan. Ilo kõkkar ekanuij lap ad “lañliñ” kake men in.
18. Ta eo ri ailiñ ko rej aikwij kõtmene ñe jemlokin jukjuk im bed in ej ebaktok, im ta eo Jehovah enaj kõmmane?
18 Ilo jet ailiñ ko, Ri Kennan ro an Jehovah rej bõk wõt matõrtõr. Ilo nan in kanan eo an kin jemlokin jukjuk im ber in, Jesus ear kakkõl Ri Christian ro remol: “Dri ailiñ otemjelok re naj kijirãte kom kin eta.” (Matu 24:9) Ke jemlokin jukjuk im bed in ej ebaktok wõt, Satan enaj kamakit ri ailiñ ko bwe ren kalikar kijirãt eo air nae armij ro an Jehovah. (Ezekiel 38:10-12, 14-16, NW) Enaj kakõllan ien emmakit eo an Jehovah. “Im inaj kautiej im kokwojarjar ña make im kõmman bwe ri ailiñ ko ren jelã bwe Ña Jehovah.” (Ezekiel 38:23, NW) Inem Jehovah enaj kokwojarjar ãt eo etan elap im kõtlok armij ro an jen matõrtõr. Kin men in, “Emõnõnõ armij eo ej kijenmij ilo melejoñ.”—Jemes 1:12.
19. Mae ien an “ran [eo elap] in Iroij” itok, ta eo jej aikwij kõmmane?
19 Ke “ran [eo elap] in Iroij” ej ebaktok, jej aikwij lañliñ “bwe emwij likit [kij] im tellokin kin [ad] iñtan kin Ãt eo” etan Jesus. (2 Piter 3:10-13; Jerbal 5:41) Einwõt Ri Christian ro mokta, jen wõnmanlok im jab bõjrak ilo ad “katakin im kwalok Jisõs bwe E dri Kraist.”—Jerbal 5:42; Jemes 5:11.
Ilo Elij
• Ta melelen eñtan kin kwojarjar?
• Ewi wãwen matõrtõr ear jelet Ri Christian ro mokta?
• Etke jemaroñ ba bwe Ri Kennan ro an Jehovah rej bõk matõrtõr einwõt ri kanan ro etto?
• Etke jemaroñ “lõñliñ im kanuij [buñburuõd]” ñe jej bõk matõrtõr?
[Pija ko ilo peij 14, 15]
“Emõnõnõ kom ñe armij re naj kajirere kake kom, im matõrtõr kom”
[Credit Line]
Kumi eo ilo kalbuj: Chicago Herald-American