Watchtower ONLINE L̦ÃIBRÃRE
Watchtower
ONLINE L̦ÃIBRÃRE
Kajin M̦ajel̦
O̦
  • N̦
  • n̦
  • M̦
  • m̦
  • L̦
  • l̦
  • O̦
  • o̦
  • BAIBÕL̦
  • BOK IM KEIN KATAK
  • KWEILO̦K KO
  • w05 1/1 p. 28-p. 31 pãr. 12
  • Katak ko Relap Ilo Tukaduin Jen Book in Dri Ekajet Ro

Ejjañin wõr pija in ilo tõre in.

Jol̦o̦k bõd, ewõr juon problem ej kõm̦m̦an an jab jo̦ pija in.

  • Katak ko Relap Ilo Tukaduin Jen Book in Dri Ekajet Ro
  • Imõniaroñroñ Ej Kwalok kin Ailiñ eo an Jeova—2005
  • Unin Tõl Jidikdik Ko
  • Katak ko Jet
  • ETKE RAR AIKIJ RI EKAJET RO?
  • (Dri Ekajet Ro 1:1–​3:6)
  • JEHOVAH EJ KAJUTAK RI EKAJET RO
  • (Dri Ekajet Ro 3:7–​16:31)
  • BWID KO JET AN ISRAEL
  • (Dri Ekajet Ro 17:1–​21:25)
  • Lomor eo Ej Bed Imad
  • “Kwaar Itok Ãinwõt Juon Jinen ñan Armej in Israel”
    Naan in Keeañ Kõn Aelõñ eo an Jeova—2015
  • Ruo Kõra Re Beran
    Aõ Buk in Bwebwenato Ko Jen Baibel
Imõniaroñroñ Ej Kwalok kin Ailiñ eo an Jeova—2005
w05 1/1 p. 28-p. 31 pãr. 12

Nan eo an Jehovah Ej Mour Wõt

Katak ko Relap Ilo Tukaduin Jen Book in Dri Ekajet Ro

EWI wãwen an Jehovah emmakit ñe armij ro an make rej kajekdon e im jino kabuñ ñan anij ko rewan? Ta elañe ekkã air makoko in bokake e im kir ñan e kin jibañ ilo ien eo wõt rej bed ilo abañ? Jehovah ej kabellok ke ñan ir juõn ial in ko ilo ien rot in? Book in Dri Ekajet Ro ej uaki kajitõk kein im kajitõk ko jet. Ri kanan eo Samuel ear je book in ilo 1100 B.C.E., im ej kitibuj men ko rar walok iumin 330 yiõ ko​—jen ien mij eo an Joshua ñan ien eo kar kairoij king eo kein kajuõn an Israel.

Einwõt ke ej juõn mõttan nan, ak ennan, ekajur an Anij, book in Dri Ekajet Ro elap an aorõk ñan kij. (Dri Hibru 4:​12) Bwebwenato ko rekairujruj emwij je iloan rej letok ñan kij juõn lolokjen kin kadkad ko kadkadin Anij. Men ko jej katak jeni rej kakajurlok tõmak eo ad im jibañ kij ñan bõk “mour eo emol,” mour indio ilo lal eo ekãl me Anij ear kallimur kake. (1 Timote 6:​12, 19; 2 Piter 3:​13) Jerbal in lomor ko me Jehovah ear kõmmani ilo etan armij ro an rej jibañ kij ñan lo lomor eo elaplok an Nejin, Jesus Christ, ilo ran ko renaj itok.

ETKE RAR AIKIJ RI EKAJET RO?

(Dri Ekajet Ro 1:1–​3:6)

Elikin air anjo ion king ro an enen Canaan iumin tel eo an Joshua, bwij ko kajjojo an Israel rar etal ñan jikin eo rar jolete im bõk eneo. Bõtab, Ri Israel ro rar likjap in jolok aolep ro rar jokwe ilo eneo. Likjap in ear oktak im juõn aujid ñan Ri Israel ro.

Ebeben eo me ear walok elikin ran ko an Joshua ‘rar jaje Jehovah ak jerbal eo Ear kõmmane ñan Israel.’ (Dri Ekajet Ro 2:​10) Bareinwõt, armij ro rar jino belele ibben Ri Canaan ro im karejar ñan anij ko air. Inem Jehovah ear kõtlok bwe ri kijirãt ro ren anjo ion Ri Israel ro. Ak, ke ear lap air eñtan, ro nejin Israel rej kir ñan Anij eo emol kin jibañ. Iumin wãwen kein ikijen kabuñ, jukjuk im bed eo, im kien ej walok bwebwenato eo kin lajrak in ri ekajet ro me Jehovah ear kajutak ñan lomoren armij ro an jen ri kijirãt ro air.

Emwij Uaki Kajitõk ko Rej Bedbed ion Bible:

1:​2, 4​—Etke kar kãlet Judah bwe en bwij eo moktata ñan bõk eneo kar karõke ñan e? Ilo mol, jerammõn in en kar an bwij eo an Reuben, manje eo nejin Jacob. Ak ilo kanan eo an ke ear bojak in mij, Jacob ear kanan bwe Reuben ejamin utiej, kin an kar luji maroñ eo kin manje. Simeon im Levi, ro me rar jerbal ilo lej, kar kejebliklok ir ilo Israel. (Jenesis 49:​3-5, 7) Kin men in, armij eo jeltokin kar Judah, leo kein kemen nejin Jacob. Simeon, eo ear etal ibben Judah, ear bõk jet jikin ko ilujen eneo elap an Judah.a​—Joshua 19:9.

1:​6, 7​—Etke kar jebe addi ko relap in pein im neen king ro rar luuj? Juõn armij eo ear luji addi ko relap in pein im neen ear jab maroñ bõk kunan ilo tarinae. Elañe ejelok addi ko relap in pein, ewi wãwen juõn ri tarinae emaroñ jibwe juõn jãje ak made? Im kin an jako addi ko relap in neen enaj kar kõmman bwe en bin an jokkin wõt juõn im jutak.

Tokjen Katak ko ñan Kij:

2:​10-​12. Ej aikwij wõr ibbed juõn program in keini ad katak Bible bwe jen ‘jab meloklok men in kajerammõn ko an Jehovah.’ (Sam 103:2) Ro jemen im jinen rej aikwij kõmman bwe mol eo kin Nan eo an Anij en bed ilo buruen ro nejiir.​—Duteronomi 6:​6-9.

2:​14, 21, 22. Ewõr unin an Jehovah kõtlok bwe men ko renana ren walok ñan armij ro an​—ñan kajeik ir, ñan karreoik ir, im ñan kamakit ir ñan jeblak ñan e.

JEHOVAH EJ KAJUTAK RI EKAJET RO

(Dri Ekajet Ro 3:7–​16:31)

Bwebwenato ko rekairujruj kin jerbal ko an ri ekajet ro ej jino ilo an Othniel bõktok jemlokin an Israel bed iumin pein king in Mesopotamia eo iumin ralitõk yiõ. Ilo an kajerbal juõn kõl eberan, Ri Ekajet eo Ehud ej mõn king eo etebu an Moab, Eglon. Shamgar ilo beran e make ej mõn 600 Ri Philistine ro ilo an kajerbal juõn kein kajimwe ox ko. Ilo an bõk rejañ jen Deborah, eo ej jerbal einwõt juõn ri kanan im ri ekajet, im kin an Jehovah rejetak e, Barak im joñoul thousand ri tarinae ro an rej anjo ion jar in tarinae eo ekajur an Sisera. Jehovah ej kajutak Gideon im kõmman bwe e im maan ro jilu buki ibben ren anjo ion Ri Midia ro.

Ikijen Jephthah, Jehovah ej lomoren Israel jen Ri Ammon ro. Tola, Jair, Ibzan, Elon, im Abdon rej bareinwõt ibwiljin maan ro 12 me rar ekajete Israel. Ien ri ekajet ro ear jemlok ibben Samson, eo ej tarinaik Ri Philistia ro.

Emwij Uaki Kajitõk ko Rej Bedbed ion Bible:

4:8​—Etke Barak ear akwelap bwe ri kanan eo Deborah en etal ibben ilo tarinae? Alikar, Barak ear eñjake bwe maroñ eo ibben ejjab bwe ñan an make tarinaik jar in tarinae eo an Sisera. Ilo an ri kanan eo bed ibben men in enaj kar kamol ñan e im jar eo an bwe Anij ej tel ir im ej kõmman bwe en wõr air liki. Inem, an Barak akwelap bwe Deborah en etal ibben ear jab juõn kakõllan mõjno ak ej juõn kakõllan tõmak ekajur.

5:​20​—Ewi wãwen iju ko rar tarinae jen lañ ko ilo air rejetake Barak? Bible eo ejjab ba elañe men in ear kitibuj jibañ jen enjel ro, dekã ko rej wõtlok jen lañ me ri meletlet ro mõttan Sisera rar watõke einwõt juõn kakõllan jorrãn, ak bõlen kanan ko ikijen jedjed iju ko ñan Sisera me rar jab mol. Bõtab, ejelok bere Anij ear bõk kunan ilo juõn wãwen.

7:​1-3; 8:​10​—Etke Jehovah ear ba bwe maan ro 32,000 mõttan Gideon relõñ nae jar in ri kijirãt ro air 135,000? Men in ear eindein kinke Jehovah enaj kar kõmman bwe Gideon im lõmaro mõttan ren bõk anjo. Anij ear jab kõnan bwe ren bõk lemnak eo bwe rar anjo ion Ri Midia ro kin kajur eo air make.

11:30, 31​—Ke ear kõmmane kallimur eo an, Jephthah ear lemnak ke in katok kin juõn armij? Juõn lemnak einwõt in ear etolok jen lemnak eo an Jephthah, bwe Kien eo ear kalikar: “Ren jab lo ibõm jabrewõt eo ej kõmõn bwe nejin man ak kõra en dribuk kijeek.” (Duteronomi 18:10) Bõtab, Jephthah ear lemnak kin juõn armij im jab juõn menin mour. Ri Israel ro rar jab kejbãrok menin mour ko rekkar ñan katok kaki ilo moko imwiir. Im katok kin juõn menin mour ear jab juõn men in lelok ejej uan. Jephthah ear jelã bwe eo ej diojtok jen mweo imõn emaroñ kar jiroñ eo nejin. Armij in renaj kar leloke einwõt juõn “men in katok kijeek” ilo wãwen eo bwe enaj karejar ñan Jehovah ilo temple eo.

Tokjen Katak ko ñan Kij:

3:​10. Tõbrak ko kin jibadbad ko lor jitõb rej wawa ion, jab meletlet eo an armij, ak ion jitõb eo an Jehovah.​—Sam 127:1.

3:​21. Ehud ear kajerbal jãje eo an ilo juõn wãwen ekabel im ilo beran. Jej aikwij kõmman bwe jen kabel in kajerbal “jãji an Jitõb, eo ej nan in Anij.” Men in ej melelen bwe jej aikwij beran in kajerbal Jeje Ko ilo jerbal in kwalok nan eo ad.​—Dri Epesõs 6:​17; 2 Timote 2:​15.

6:​11-​15; 8:​1-3, 22, 23. Ettã buru eo an Gideon ej katakin kij kin jilu men ko raorõk: (1) Ñe rej letok ñan kij juõn jerammõn in jerbal, jej aikwij lemnak kin eddo eo ej kitibuji im jab kin buñbuñ ak utiej eo ekoba ibben. (2) Ñe jej jerbal ibben ro ekkã air akwel, kwalok ettã buru ej ial in meletlet. (3) Ettã buru ej kejbãrok kij jen ad le jen joñan ad lemnak kin utiejid.

6:​17-​22, 36-​40. Kij bareinwõt jej aikwij kejbãrok im “jab tõmak nan in kakõrmol otemjej.” Jen an eindein, jej aikwij “melejoñ nan in kakõrmol kein elañe rej jen Anij ke jab ke.” (1 John 4:​1, NW) Ñan kõmman bwe kakabilek eo ej karõk in kajerbale ej wawa ion Nan eo an Anij, ej juõn men in meletlet bwe juõn Christian elder ekãl en kebak juõn elder eo ewõr iminene ibben.

6:​25-​27. Gideon ear kajerbal lolokjen bwe en jab kaillu ri jumae ro an. Ñe jej kwalok kin news eo emõn, jej aikwij kejbãrok bwe jen jab lõkatipi ro jet ikijen wãwen jej konono.

7:6. Ñe jej karejar ñan Jehovah, jej aikwij einwõt maan ro 300 mõttan Gideon​—ekkõl im bojak.

9:​8-​15. Elap an juõn men in bwebwe ñan ad jerbal ilo utiej buru im jibadõk ad utiej ak kajur!

11:35-​37. Ejelok bere bwe wanjoñok eo emõn an Jephthah ear lap an jibañ ledik eo nejin ñan kaddek juõn tõmak ekajur im juõn jitõb in karmijete kõnan ko an make. Ro jemen im jinen rainin remaroñ likit juõn joñok rot in emõn ñan ro nejiir.

11:40. Lelok nan in nebar ko ñan juõn armij eo ej kwalok juõn jitõb in lelok e make ilo jerbal eo an Jehovah ej kõketak armij eo.

13:8. Ilo air katakin ro nejiir, ro jemen im jinen rej aikwij jar ñan Jehovah ñan bõk tel eo an inem lore.​—2 Timote 3:​16.

14:16, 17; 16:16. Jibede ak iun bar juõn armij ñan kõmmane kõnan eo ad ilo ad jañ im akwelap emaroñ kokkure kõtan eo ad ibben.​—Jabõn Kennan Ko 19:13; 21:19.

BWID KO JET AN ISRAEL

(Dri Ekajet Ro 17:1–​21:25)

Mõttan eo eliktata ilo book in Dri Ekajet Ro ewõr ruo bwebwenato ko rekabwilõñlõñ ie. Eo kein kajuõn ej ikijen juõn emaan etan Micah, eo ej kajutak juõn ekjap ilo mweo imõn im ej kajerbal juõn Ri Levi ñan jerbal einwõt priest ñan e. Elikin air kokkure jikin kwelok in Laish, ak Leshem, ro Ri Dan rar kalek jikin kwelok eo air make im likit etan Dan. Ilo air kajerbal ekjap im priest eo an Micah, rej kajutak bar juõn kabuñ ilo Dan. Ealikar, kar anjo ion Laish mokta jen an kar Joshua mij.​—Joshua 19:47.

Eo kein karuo ej walok elikin lok wõt jidik jen mij eo an Joshua. Juõn kowadoñ elap kin belele me jet emaan in Dan rar kõmmane ilo jikin kwelok in Gibeah ear tellok ñan an torlokboke enañin aolepen bwij eo an Benjamin​—600 wõt emaan ro rar mour. Bõtab juõn karõk ekeie ear kõtlok bwe ren bõk limaro beleir, im orair ear laplok ñan 60,000 ri tarinae ro ilo ien iroij eo an David.​—1 Kronikel 7:​6-​11.

Emwij Uaki Kajitõk ko Rej Bedbed ion Bible:

17:6; 21:25​—Elañe ‘kajjojo armij ear kõmman men eo emõn ilo mejen,’ men in ear kõmman ke bwe en walok airwaro? Jaab, bwe Jehovah ear kõmman karõk ko ñan tel armij ro an. Ear lelok ñan ir Kien eo im dolul in priest ro ñan katakin ir ilo ial eo an. Ikijen Urim im Thummim, priest eo elap ear maroñ kajitõk ibben Anij kin men ko raorõk. (Exodus 28:30) Bareinwõt kajjojo jikin kwelok ko ear wõr lõmaro reritto me rar maroñ lelok kakabilek ko remõn. Ñe juõn Ri Israel ear bõk tokjen men in letok kein, ear maroñ emõn an tel bõklikit eo an. An kõmman “men eo emõn ilo mejen” ilo wãwen in ear walok ilo emõn. Ijo tu-rãjet, elañe juõn armij ej kajekdon Kien eo im kõmman bebe ko an make kin mwil im kabuñ, tokjen eo ear walok ilo nana.

20:17-​48​—Etke Jehovah ear kõtlok bwe ro nejin Benjamin ren anjo ruo alen ion bwij ko jet, meñe ro nejin Benjamin rar aikwij bõk kaje? Ilo an kõtlok bwe bwij ko retiljek ren eñtan ilo jinoin, Jehovah ear melejoñe bebe eo air ñan jolok nana jen Israel.

Tokjen Katak ko ñan Kij:

19:14, 15. Jab mõnõnõ eo an armij ro ilo Gibeah ñan kwalok karuwainene ear kalikar juõn likjap kin mwil emõn. Kar rejañ Ri Christian ro ñan “komin lorlok kajijõtarmij.”​—Dri Rom 12:13.

Lomor eo Ej Bed Imad

Mõttan wõt jidik, Kien eo an Anij ilo pein Christ Jesus enaj kokkure lal in enana im lomoren ro rejimwe im ro rewãppen. (Jabõn Kennan Ko 2:​21, 22; Daniel 2:​44, NW) ‘Aolep ri kijirãt ro an Jehovah renaj jako, im ro rej yokwe E renaj einwõt al ke ej ilok ilo an kajur.’ (Dri Ekajet Ro 5:​31) Jen ibwiljin ro rej yokwe Jehovah ilo ad jerbale ta eo jaar katak jen book in Dri Ekajet Ro.

Mol eo me rej kalikare elõñ alen ilo bwebwenato ko kin ri ekajet ro ej eñin: Bokake Jehovah ej tellok ñan jerammõn ko relap, jab bokake ej tellok ñan jorrãn. (Duteronomi 11:26-​28) Elap an aorõk bwe jen “bokake jen [buruõd]” ankil an Anij, me ear kalikare ñan kij!​—Dri Rom 6:​17; 1 Jon 2:​17.

[Kamelele ko itulal]

a Ri Levi ro rar jab bõk juõn men in jolet ilo Enen Kallimur eo ijellokin 48 jikin kwelok ko rejebliklik ilujen Israel.

[Mab ko ilo peij 29]

(Ñan lale pija eo, jouj im lale ilo bok eo)

“Im Jeova e ar kajutõk ro dri ekajet, ro rar lomor ir jen pein ro dri rakimi ir.”​—Dri Ekajet Ro 2:​16

RI EKAJET RO

1. Othniel (MANASSEH)

2. Ehud (JUDAH)

3. Shamgar(JUDAH)

4. Barak (NAPHTALI)

5. Gideon (ISSACHAR)

6. Tola (MANASSEH)

7. Jair (MANASSEH)

8. Jephthah (GAD)

9. Ibzan (ASHER)

10. Elon (ZEBULUN)

11. Abdon (EPHRAIM)

12. Samson (JUDAH)

DAN

MANASSEH

NAPHTALI

ASHER

ZEBULUN

ISSACHAR

MANASSEH

GAD

EPHRAIM

DAN

BENJAMIN

REUBEN

JUDAH

[Pija eo ilo peij 30]

Ta eo kwar katak jen akwelap eo an Barak bwe Deborah en etal ñan jikin tarinae eo?

    Bok im Kein Katak ilo Kajin M̦ajel̦ (1983-2026)
    Log Out
    Log In
    • Kajin M̦ajel̦
    • Share
    • Preferences
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Kilen Kõjerbale
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Share