Watchtower ONLINE L̦ÃIBRÃRE
Watchtower
ONLINE L̦ÃIBRÃRE
Kajin M̦ajel̦
O̦
  • N̦
  • n̦
  • M̦
  • m̦
  • L̦
  • l̦
  • O̦
  • o̦
  • BAIBÕL̦
  • BOK IM KEIN KATAK
  • KWEILO̦K KO
  • w05 4/1 p. 3-p. 5 pãr. 10
  • Katak Ko Relap Itukaduin Jen Book In Juõn Samuel

Ejjañin wõr pija in ilo tõre in.

Jol̦o̦k bõd, ewõr juon problem ej kõm̦m̦an an jab jo̦ pija in.

  • Katak Ko Relap Itukaduin Jen Book In Juõn Samuel
  • Imõniaroñroñ Ej Kwalok kin Ailiñ eo an Jeova—2005
  • Unin Tõl Jidikdik Ko
  • Katak ko Jet
  • SAMUEL EJ BÕK JIKIN ELI EINWÕT RI EKAJET
  • (1 Samuel 1:1–​7:​17)
  • KING EO KEIN KA JUÕN ILO ISRAEl​—JUÕN TÕBRAK KE AK LIKJAP?
  • (1 Samuel 8:1–​15:35)
  • JUÕN LADIK RI LALE SHEEP KAR KÃLETE BWE EN KING
  • (1 Samuel 16:1–​31:13)
  • Ta Men eo “Emõn Jen Katok”?
  • Kiiñ Eo M̦oktata An Israel
    Katak jãn Bwebwenato ko ilo Baibõl̦
  • Ear Kijenmej Wõt Meñe Elõñ Men ko Renana Rar Wal̦o̦k
    Kajjioñe Tõmak eo Aer
  • Saul—Kiñ Eo Moktata An Israel
    Aõ Buk in Bwebwenato Ko Jen Baibel
  • “Bokake Emõn jen Katok”
    Imõniaroñroñ Ej Kwalok kin Ailiñ eo an Jeova—2011
Ebar Wõr
Imõniaroñroñ Ej Kwalok kin Ailiñ eo an Jeova—2005
w05 4/1 p. 3-p. 5 pãr. 10

Nan Eo an Jehovah Ej Mour Wõt

Katak Ko Relap Itukaduin Jen Book In Juõn Samuel

YIÕ eo ej 1117 B.C.E. Jilu buki jima yiõ ko remotlok jen ien eo ke Joshua ear bõk anjo ion aolepen Enen Kallimur eo. Maan ro reritto ilo Israel rar kebak ri kanan eo an Jehovah im kajitõk kin juõn men in aikwij ejejuan. Ri kanan eo ej jar kin men eo rej aikwiji, im Jehovah ej kõtlok bwe ren bõk men in rar kajitõk kake. Men in ej kalikar jemlokin ien eo an Ri Ekajet ro iroij im jinoin ien eo an king ro ion armij ro. Book in Juõn Samuel ilo Bible eo ej kwalok kin men ko rar walok juõn ien im ear ukõt aolepen bwebwenato ko an ailiñ in Israel.

Jen ri jeje rein Samuel, Nathan, im Gad, Juõn Samuel ej bwebwenato kin men ko rar walok iumin 102 yiõ ko​—jen 1180 ñan 1078 B.C.E. (1 Kronikel 29:29) Ej juõn bwebwenato kin ri tel ro emen ilo Israel. Ruo rej jerbal einwõt ri ekajet ro; ruo einwõt king ro; ruo rej bokake Jehovah, ro ruo rejjab. Bareinwõt jej konono kin ruo kõrã emõn joñok ko air im juõn ri tarinae eberan ak joij. Joñok rot kein rej letok katak ko elap tokjeir kin lemnak ko im makitkit ko remõn jej aikwij kajeoñe im ko jej aikwij kejbãrok kij jeni. Kobban book in Juõn Samuel emaroñ kajur ion lemnak im kõmman ko ad.​—Dri Hibru 4:​12.

SAMUEL EJ BÕK JIKIN ELI EINWÕT RI EKAJET

(1 Samuel 1:1–​7:​17)

Ej ien kiõ ñan Kwojkwoj in Madmõd eo, im Hannah, eo ej jokwe ilo Ramah, ej lañliñ.a Jehovah ear uake jar ko an, im ear keotak juõn nejin ladik. Ñan kajejjet kitien kallimur eo an, Hannah ej lelok Samuel eo nejin bwe en jerbal ilo mweo “imõn Jeova.” Ladik eo ej “korijer ñõn Jeova iman Ilai, pris eo.” (1 Samuel 1:​24; 2:​11) Ke Samuel ear dik wõt, Jehovah ej konono ñan e, im kwalok juõn nan in ekajet nae family eo an Eli. Ke Samuel ear rittolok, Ri Israel ro otemjej rej kile bwe ear juõn ri kanan an Jehovah.

Tokelik, Ri Pilistia ro rej tarinaik Israel. Rej kwote Tebteb eo im urõt likao ro ruo nejin Eli. Ke ear roñ kin men kein, Eli eo eritto ear mij, elikin an “ekajete Israel iomin eñoul yiõ.” (1 Samuel 4:​18) Kin an Ri Pilistia ro bõk Tebteb eo elap jorrãn kar walok ñan ir, inem rar karol e ñan Ri Israel ro. Kiõ Samuel ej ekajete Israel, im ewõr ainemõn ilo ene eo.

Emwij Uaki Kajitõk ko Rej Bedbed ion Bible:

2:​10​—Etke Hannah ear jar bwe Jehovah en “lelok kajur ñõn kiñ eo An” ke ejañin kar wõr juõn king ion Israel? Kien eo an Moses ear kanan bwe enaj kar wõr juõn king jen armij. (Duteronomi 17:14-​18) Mokta wõt jen an kar mij, Jacob ear kanan im ba: “Septer e jamin ilok jen Juda.” (Jenesis 49:10) Bareinwõt, ikijen Sarah​—jibwin Ri Israel ro​—Jehovah ear ba: “Kiñ ro re naj walok jen e.” (Jenesis 17:16) Inem, Hannah, ear jar kin juõn king enaj itok tokelik.

7:​7-9, 17​—Etke Samuel ear katok ilo Mizpah im ejaak juõn lokatok ilo Ramah, ñe rar aikwij keini in katok men ko ilo jikin eo Jehovah wõt ear kãlete? (Duteronomi 12:​4-7, 13, 14; Joshua 22:19) Elikin an kar bõk Tebteb eo ekwojarjar jen imõn kabbed eo ilo Shiloh, Jehovah ear jako jen ijo. Inem einwõt juõn eo ear jutak ilo etan, Samuel ear katok ilo Mizpah im ejaak juõn lokatok ilo Ramah. Alikar bwe Jehovah ear buñburuen kin aolepen makitkit kein.

Tokjen Katak ko ñan Kij:

1:8. Elkanah ear likit juõn joñok emõn ilo an kakajur ro jet kin nan ko an! (Job 16:5) Moktata ear kajitõk ilo ejelok ekajet ibben Hannah eo ear buromõj: “Hanna etke kwo jõñ?” Kajitõk in ear rejañ e bwe en konono kin eñjake ko an. Inem Elkanah ear kainemõne ilo an ba bwe ear yokwe e, im ba: “Ña i jab emõnlok ibõm jen joñoul nejõm man ke?”

4:​3, 4, 10. Bareinwõt juõn men ekwojarjar einwõt tebteb in bujen eo ear jab kejbãrok ir. Jej aikwij ‘kejbãrok kij jen ekjap ko.’​—1 Jon 5:​21.

KING EO KEIN KA JUÕN ILO ISRAEl​—JUÕN TÕBRAK KE AK LIKJAP?

(1 Samuel 8:1–​15:35)

Samuel ej tiljek ñan Jehovah toan wõt an mour, ak likao ro nejin rar jab etetal ilo ial ko an Anij. Ke lõmaro ri utiej ro ilo Israel rar kajitõk bwe juõn armij en iroij ioir einwõt king, Jehovah ear kõtlok bwe juõn en iroij ioir. Samuel ej lor nan in jiroñ ko an Jehovah im kabit Saul, juõn ri Benjamin ewulio, einwõt juõn King. Saul ej kabinlok maroñ eo an einwõt king ilo an anjo ion Ri Amon ro.

Jonathan likao eo eberan nejin Saul ej kokkure juõn camp an ri tarinae ro an Pilistia. Juõn jar in tarinae elap an Pilistia ro ej wõnmaik Israel. Saul ej wũdiddid im ilo kiblia ej make katok juõn men in katok. Ilo an bõk wõt ri kwotak kein tarinae eo an ibbenlok, ilo beran Jonathan ej nitbwili bar juõn camp an ri tarinae ro an Pilistia. Bõtab, kin an Saul kwalok juõn kallimur ilo mõkaj, anjo eo an ejjab eyu. Ej tarinaik ri kijirãt ro an otemjej “ijoko otemjej.” (1 Samuel 14:47) Bõtab, elikin an bõk anjo ion Ri Amalek ro, ejjab bokake Jehovah ilo an jab kokkure men eo emwij an Anij beek in kokkure ak “mij.” (Livitikõs 27:28, 29) Kin men in, Jehovah ej karmijeteik Saul einwõt king.

Emwij Uaki Kajitõk ko Rej Bedbed ion Bible:

14:24-​32, 44, 45​—Jonathan ear luji ke buñburu eo an Anij kin an kokkure kallimur eo an Saul ilo an mõñã honey? Men in Jonathan ear kõmmane ear jab rupe kõtan eo an ibben Anij. Moktata, Jonathan ear jab jelã bwe Jemen ear kõmmane kallimur in. Bareinwõt, kõmmane kallimur in, ear bedbed ion kijejeto wan ak juõn lemnak ebwid kin jerbal eo an einwõt king, ear kabañ armij ro. Ewi wãwen Anij emaroñ kar buñburuen kake kallimur rot in? Meñe Jonathan ear bojak in bõk kaje kin an jumae kallimur in, ear jab mij.

15:6​—Etke Saul ear kwalok joij ñan Ri Kenite ro? Ri Kenite ro rar nejin jemen lio belen Moses. Rar jibañ Ri Israel ro elikin air ilok jen Tol Sinai. (Bwinbwin 10:29-​32) Ilo enen Canaan, Ri Kenite ro rar jokwe ibben Ri Judah ro juõn ien. (Dri Ekajet 1:​16) Meñe rar jokwe tokelik ibben Ri Amalek ro im ri ailiñ ko jet, Ri Kenite ro rar joij wõt ñan Israel ro. Inem, kin unin, Saul ear jab mõn Ri Kenite ro.

Tokjen Katak ko ñan Kij:

9:​21; 10:22, 27. Inemõn im ettã buru eo an Saul ke ear erom king ilo jinoin ear kejbãrok e jen an emmakit ke jet “dri nana” ro rar jumae e einwõt king. Lemnak rot in ej kejbãrok kij jen ad kõmman men ko renana!

12:20, 21. Jab kõtlok bwe “men ko rewan,” einwõt liki armij, liki kajur eo an ri tarinae ro an ailiñ ko, ak kabuñ ñan ekjap, ren kajeorlok yuk jen am karejar ñan Jehovah.

12:24. Ki ak men eo eaorõk ñan mijak Jehovah ilo jimwe im karejar ñan e kin aolepen buruõd ej ñan “lo men ko relap E ar kõmõni” ñan armij ro an ilo ien etto im ran kein jimor.

13:10-​14; 15:22-​25, 30. Kejbãrok kij jen wãlok​—jekdon elañe ej waloktok jen kõmman ko rekiblia ak jen juõn buru eutiej.​—Jabõn Kennan Ko 11:2.

JUÕN LADIK RI LALE SHEEP KAR KÃLETE BWE EN KING

(1 Samuel 16:1–​31:13)

Samuel ej kabite David jen bwijin Judah bwe en king. Ejjabto tokelik, David ear mõn Ri Pilistia ri inea eo Goliat kin juõn wõt dekã in buwat. David im Jonathan rej ejaak juõn kõtan ebake don. Saul ej jitõñ David bwe en iroij ion ri tarinae ro. Kin an David bõk anjo ion elõñ tarinae ko, kõrã in Ri Israel ro rej al: “Saul e ar mõn an tausan ko, im Devid joñoul tausan ko.” (1 Samuel 18:7) Kin an junmad, Saul ej bukõt kilen an mõn Devid. Elikin an Saul tarinaik e jilu alen, David ej ko im erom juõn ri kamakoko.

Ilo yiõ ko ke ear juõn ri kamakoko, David ear maroñ Saul ruo alen ak ear jab. Ej lo Abigail eo ekanuij deeo im mareiki. Ke Ri Pilistia ro rar jumae Israel, Saul ear kajitõk jibañ jen Jehovah. Ak Jehovah ear ilok jen e. Samuel ear mij. Kin an lap an inebata, Saul ear bõk jibañ jen juõn kõrã ej konono ibben dimon ro, im ej jiroñ e bwe enaj mij ñe ej tarinaik Ri Pilistia ro. Ilo ien tarinae eo, Saul ear jorrãn im kinejnej, im likao ro nejin rar mij. Ilo jemlokin bwebwenato eo ej kwalok bwe Saul ear mij im likjap einwõt juõn king. David ej kũttiliek wõt.

Emwij Uaki Kajitõk ko Rej Bedbed ion Bible:

16:14​—Ta jitõb eo enana ear kamijake Saul? Jitõb enana eo ear debiji juõn lemnak in ainemõn jen Saul kar juõn eñjake enana ilo lemnak im buruen​—kõnan eo an ñan kõmman nana. Ke Jehovah ear bõk jitõb kwojarjar eo an jen e, Saul ear luji kejbãrok eo an im jitõb eo an enana ear iroij ion. Kinke Anij ear kõtlok bwe jitõb eo enana en bõk jikin jitõb kwojarjar eo An ilo e, kar naetan jitõb in enana “jitõb enana jen Jeova.”

17:55​—Kin an 1 Samuel 16:17-​23 ba, etke Saul ear kajitõk David kar nejin wõn? Saul ear jab kõnan jelã kin ãt eo etan jemen David wõt. Ilo mol, ear kõnan jelã kin kain armij rot eo kar jemen ladik eo ej kab kõmman juõn men ekabwilõñlõñ ilo an mõn juõn ri inea.

Tokjen Katak ko ñan Kij:

16:​6, 7. Jen ad bwilõñ wõt kin ta eo jej loi tulikin armij ro ak ekajete ir ilo mõkaj, jej aikwij lo ir einwõt an Jehovah lo ir.

17:47-​50. Jemaroñ jelmae jumae ak matõrtõr ilo beran jen ri kijirãt ro relej einwõt Goliat kinke “tõrinae eo an Jeova.”

18:​1, 3; 20:41, 42. Jerad ro remol rej ibben ro rej yokwe Jehovah.

21:12, 13. Jehovah ej kõtmene bwe jen kajerbal lemnak im maroñ ko ad ñan kajimwe abañ ko rebin ilo mour. Ear letok An in nan emwij kakõrmole, eo ej letok lolokjen, jelãlokjen, im maroñ in lemnak. (Jabõn Kennan Ko 1:4) Bareinwõt ewõr jibañ jen Christian elder ro.

24:6; 26:11. David ear likit juõn joñok emõn im mol ñan kautiej ri kabit eo an Jehovah!

25:23-​33. Lolokjen eo an Abigail ej juõn joñok emõn.

28:​8-​19. Ilo air kate wõt ir ñan kajebwãbweik ak kajorrãn armij, jitõb ro renana remaroñ ukõt wãweir im emmakit einwõt ro remij. Jej aikwij kejbãrok kij jen aolep wãwen anijnij.​—Duteronomi 18:10-​12.

Ta Men eo “Emõn Jen Katok”?

Ta mol eo elap bwebwenato ko an Eli, Samuel, Saul, im David ej kalikare? Eñin: “Bokake emõn jen katok, im eoroñ emõn jen kioeo an jip koman ko. Bwe kabata ej einwõt jerawiwi in anijnij, im bõt [ak wãlok] ej einwõt kabuñ ñõn ekjõp.”​—1 Samuel 15:22, 23.

Ej juõn jerammõn elap ibbed ñan kwalok nan kin Ailiñ eo im kõmman ri kalor ro! Ñe jej katok ñan Jehovah “cow koman ko in tied,” jej aikwij bokake kin aolepen buruõd nan in jiroñ ko ej letok ñan kij jen An in Nan emwij kakõrmole im dolul eo an ion lal.​—Hosea 14:2, New World Translation; Dri Hibru 13:15.

[Kamelele ko itulal]

a Ñan jelã kin ia eo jikin ko me Juõn Samuel ej konono kaki, kwon lale page 18-19 ilo brochure eo “See the Good Land,” (“Lo Ene eo Emõn”) Ri Kennan ro an Jehovah rar kõmmane.

    Bok im Kein Katak ilo Kajin M̦ajel̦ (1983-2026)
    Log Out
    Log In
    • Kajin M̦ajel̦
    • Share
    • Preferences
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Kilen Kõjerbale
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Share