Watchtower ONLINE L̦ÃIBRÃRE
Watchtower
ONLINE L̦ÃIBRÃRE
Kajin M̦ajel̦
O̦
  • N̦
  • n̦
  • M̦
  • m̦
  • L̦
  • l̦
  • O̦
  • o̦
  • BAIBÕL̦
  • BOK IM KEIN KATAK
  • KWEILO̦K KO
  • w08 5/15 p. 30-p. 32 pãr. 16
  • Katak ko Relap Jen Book in Jerbal

Ejjañin wõr pija in ilo tõre in.

Jol̦o̦k bõd, ewõr juon problem ej kõm̦m̦an an jab jo̦ pija in.

  • Katak ko Relap Jen Book in Jerbal
  • Imõniaroñroñ Ej Kwalok kin Ailiñ eo an Jeova—2008
  • Unin Tõl Jidikdik Ko
  • Katak ko Jet
  • PETER EJ KAJERBAL “KEY KO IN AILIÑ EO”
  • (Jerbal 1:​1-​11:​18)
  • KIJEJETO EO AN PAUL ILO JERBAL IN KWALOK NAN
  • (Jerbal 11:19–​28:​31)
  • “Wõnm̦aanl̦o̦k Wõt im Kõnnaan im Jab Ikõñ”
    En Lõt Ad Kwal̦o̦k Naan kõn Aelõñ eo an Anij
  • “Obrak kõn Lañlõñ im kõn Jetõb Kwõjarjar”
    En Lõt Ad Kwal̦o̦k Naan kõn Aelõñ eo an Anij
  • “Kõnono ilo Peran Ikijjeen Maroñ eo jãn Jeova”
    En Lõt Ad Kwal̦o̦k Naan kõn Aelõñ eo an Anij
  • “Ear Kõkajoor Eklejia Ko”
    En Lõt Ad Kwal̦o̦k Naan kõn Aelõñ eo an Anij
Imõniaroñroñ Ej Kwalok kin Ailiñ eo an Jeova—2008
w08 5/15 p. 30-p. 32 pãr. 16

Nan eo an Jehovah Ej Mour Wõt

Katak ko Relap Jen Book in Jerbal

BOOK in Jerbal ilo Bible eo ej letok ilo tibdikin bwebwenato eo kin jinoin kar ejaake Christian congregation eo im kin an kar laplok ilo ien ko tokelik. Doctor eo Luke, ear jeje kin bwebwenato in ekairujruj kin jerbal eo an Ri Christian ro iumin enañin 28 yiõ ko​​—jen 33 C.E. ñan 61 C.E.

Mõttan eo moktata ilo book in Jerbal ej kwalok kin jerbal eo an ri jilek Peter, im jemlokinlok ej kin jerbal eo an ri jilek Paul. Ilo an kajerbal nan ko einwõt “kij” im “kim,” Luke ej kalikar bwe ear bed ke jet ian makitkit ko rar walok. Ilo ad roñjake ennan in an book in Jerbal enaj jibañ kij ñan ad lukkun kaorõk kajur in Nan eo an Anij im jitõb kwojarjar eo an. (Hib. 4:​12) Enaj bareinwõt kamakit kij ñan ad lelok kij make im enaj kakajur tõmak eo ad ilo kejatdikdik eo kin Ailiñ eo.

PETER EJ KAJERBAL “KEY KO IN AILIÑ EO”

(Jerbal 1:​1-​11:​18)

Elikin air bõk jitõb kwojarjar eo, ri jilek ro rej kwalok nan ilo beran. Peter ej kajerbal key eo moktata ian “ki ko ki in ailiñ in lõñ” ñan kabellok kejam eo kin jelãlokjen im juõn jerammõn ebellok ñan Ri Jew ro im Ri Gentile ro me rar “bõk nan eo an” ñan deloñ ilo Ailiñ eo. (Mat. 16:19; Jerb. 2:​5, 41) Ear lap matõrtõr im kõmman bwe ri kalor ro ren jebliklok, bõtab men in ear kõmman bwe en laplok jerbal in kwalok nan.

Ke rar roñ bwe Ri Samaria ro rar bõk nan in Anij, ri jilek ro ilo Jerusalem rej jilkinlok Peter im John ñan ir. Peter ej kajerbal key eo kein karuo ilo an lelok jerammõn eo ñan Ri Samaria ro ñan deloñ ilo Ailiñ eo. (Jerb. 8:​14-​17) Bõlen ilo ejja iloan wõt yiõ eo Jesus ear jerkakbiji, Saul eo ej jen Tarsus ear ukõt wãwen mour eo an im erom juõn Christian. Ilo 36 C.E., Peter ej kajerbal key eo kein kajilu, im menin letok eo ejej wõnãn ej jitõb kwojarjar me kar lutõklok ion dri ailiñ ko rejjab mwijmwij.​​—Jerb. 10:45.

Emwij Uaki Kajitõk ko Rej Bedbed ion Bible:

2:​44-​47; 4:​34, 35​​—Etke ri tõmak ro rar wiakake men ko mweieir im ajeji jããn ko air? Elõñ ro me rar erom ri tõmak rar itok jen jikin ko retolok im ear jabwe jããn ak aikwij ko air jet ñan an aetoklok air bed ilo Jerusalem. Meñe eindein, rar kõnan kaetoklok wõt air bed ñan wõnmanlok im katak kin tõmak eo air ekãl im ñan kwalok nan ñan ro jet. Ñan jibañ rein, jet Ri Christian rar wiakake men ko mweieir, im rar ajeji jããn ko ñan ro rar aikwij.

4:​13​​—Etke armij ro rar ba bwe Peter im John rar ‘dri jab katak im dri jab meletlet’? Rar ba men in kinke Peter im John rar jab katak ilo school ko an kabuñ.

5:​34-​39​​—Ewi wãwen an kar Luke maroñ jelã kin ta eo Gamaliel ear ba ilo ien kwelok eo an Sanhedrin me ear jab bellok ñan armij otemjej? Ewõr jilu wãwen ko: (1) Paul, juõn ian kar ri school ro an Gamaliel, ear kejelãik ak ba ñan Luke; (2) Luke ear konono ak kajitõk ibben juõn eo ejoij ian Sanhedrin eo, einwõt Nicodemus; (3) Luke ear bõk melele in ikijen kakõrmol an Anij.

7:​59​​—Stephen ear jar ñan Jesus ke? Ear jab. Kabuñ eo an juõn​​—im jar ko an​​—rej aikwij etal ñan Jehovah Anij wõt. (Luk 4:8; 6:​12) Inem ekkã an Stephen naj kar jar ñan Jehovah ilo etan Jesus, ak men eo ear walok ear juõn wãwen ejej uan. (Jon 15:​16) Bõtab, ilo ien in, Stephen ear lo juõn vision im “Nejin armij ej jutõk i anbijmaroñõn Anij.” (Jerb. 7:​56) Ilo an jelã bwe kar lelok maroñ eo ñan Jesus ñan an kejerkakbiji ro remij, Stephen ear kennan ñan Jesus, ak ear jab jar ñan e, im kajitõk Ibben ñan kejbãrok jitõb in mour eo an.​​—Jon 5:​27-​29.

Tokjen Katak ko ñan Kij:

1:8. Jerbal in kwalok nan eo ibelakin lal me ri kabuñ ro an Jehovah rej kõmmane ejamin tõbrak elañe ejelok jibañ jen jitõb kwojarjar eo.

4:36–​5:​11. Joseph jen Cyprus ear bõk ãt eo juõn Barnabas, eo ej melelen “Juõn eo ej Keberan.” Ri jilek ro remaroñ kar lelok ãt in Barnabas kinke ear meanwõd, joij, im mõnõnõ in jibañ ro jet. Jej aikwij einwõt e im jab einwõt Ananias im Sapphira, ro me rar jerbal ilo jelã mon im etao.

9:​23-​25. Ñe jej ko jen ri kijirãt ro ad ñan ad maroñ wõnmanlok im kwalok nan ejjab melelen bwe jemõjno.

9:​28-​30. Elañe jej kwalok nan ilo jet jikin ko ak ibben jet armij im wãwen eo eoktak im kauwatata ñan mour eo ad ak kõtan eo ad ibben Jehovah, jenaj aikwij meletlet im jelã kãlet ia im ñããt eo jej kwalok nan ie.

9:​31. Ilo ien ko remõn, jej aikwij kajeoñ kakajur tõmak eo ad ikijen ad katak im kalmenlokjen. Men in enaj jibañ kij ñan etetal ilo mijak Jehovah ikijen ad jerbali men ko jej katak kaki im kijejeto ilo jerbal in kwalok nan.

KIJEJETO EO AN PAUL ILO JERBAL IN KWALOK NAN

(Jerbal 11:19–​28:​31)

Ilo 44 C.E., Agabus ej itok ñan Antioch, ijo Barnabas im Saul rar katakin “iomin aolepen juõn yiõ.” Agabus ear kwalok bwe enaj wõr juõn “ñitta elap,” eo me ear walok ruo yiõ ko tokelik. (Jerb. 11:​26-​28) Barnabas im Saul rar jeblak ñan Antioch jen Jerusalem “ke emwij air kamol jerbal eo air.” (Jerb. 11:​29, 30; 12:​25) Ilo 47 C.E.​​—12 yiõ elikin an kar Saul oktak im erom juõn Ri Christian​​—ikijen jitõb kwojarjar kar jilkinlok Barnabas im Saul bwe ren kõmman jerbal in missionary. (Jerb. 13:​1-4) Ilo 48 C.E., rar jeblak ñan Antioch, “ijo kar likit irro ilo joij in Anij kin jerbal eo rej kamwijlok.”​​—Jerb. 14:26.

Ruatimjuõn alliñ ko tokelik, Paul (ãt eo juõn Saul) ear kãlet Silas einwõt eo mõttan im illok ilo lolok eo airro kein karuo. (Jerb. 15:​40) Timothy im Luke rar kobalok ibben Paul. Luke ear bed ilo Philippi ke Paul ear etal wõt ñan Athens inem ñan Corinth, ijo ear iion Aquila im Priscilla im bed ijo iumin juõn yiõ im jiljino alliñ. (Jerb. 18:​11) Timothy im Silas rar bed wõt ilo Corinth, ak Paul ear bõk Aquila im Priscilla ibben im jeraklok ñan Syria ilo alliñ eo jinoin ilo 52 C.E. (Jerb. 18:​18) Aquila im Priscilla rar etal ibben ñan Ephesus im bed wõt ijo.

Elikin an bed jidik ien ilo Antioch ilo Syria, Paul ej kõmmane lolok eo an kein kajilu, ilo 52 C.E. (Jerb. 18:​23) Ilo Ephesus, “ein drein an kanuij laplok im kajurlok nan in Anij.” (Jerb. 19:​20) Paul ear bed ijo enañin jilu yiõ. (Jerb. 20:​31) Ilo Pentecost 56 C.E., Paul ej bed ilo Jerusalem. Elikin an kar kalbuj, ej kwalok nan ilo beran ñan ri utiej ro. Ilo Rome, Paul ej bed ilo mweo iumin ruo yiõ (c. 59-​61 C.E.), im jen loan mweo ej bukõt wãwen ko ñan an kwalok kin Ailiñ eo im katakin “men ko kin Iroij Jisõs Kraist.”​​—Jerb. 28:​30, 31.

Emwij Uaki Kajitõk ko Rej Bedbed ion Bible:

14:​8-​13​​—Etke armij in Lystra rej naetan “Barnabas Jupiter [Zeus], ak Paul Merkuriõs [Hermes]”? Jupiter ear iroij in anij ko an Greek, im kar jelã kake leo nejin Merkuriõs kin an wejepedik ilo konono. Kinke Paul ear tel ilo konono, armij ro ilo Lystra rar naetan Merkuriõs im rar naetan Barnabas Jupiter.

16:​6, 7​​—Etke jitõb kwojarjar ear jab kõtlok bwe Paul im ro mõttan ren kwalok nan ilo Asia im Bithynia? Ear wõr jet wõt ri jerbal ro ie. Kin men in, jitõb kwojarjar ear jilkinlok ir ñan ijoko elõñlok armij ie.

18:​12-​17​​—Etke Proconsul Gallio ear jab bõk kunan ke ri aluij ro rar jino deñõte Sosthenes? Bõlen Gallio ear lemnak bwe leo me ear tel ro jet ñan air jibwe Paul ear tellokin bõk deñdeñ. Bõtab, wãwen in ear walok ilo juõn tokjen emõn kinke ear kõmman bwe Sosthenes en oktak ñan juõn Ri Christian. Tokelik, Paul ear kennan kin Sosthenes einwõt “jeid im jatid.”​​—1 Cor. 1:1.

18:18​​—Ta kallimur eo Paul ear kõmmane? Jet ri meletlet rej ba bwe Paul ear kõmmane juõn an kallimur in Nazirite. (Bwin. 6:​1-​21) Bõtab, Bible eo ejjab ba kallimur rot eo kar an Paul. Bareinwõt, Jeje ko ilo Bible eo rejjab kwalok elañe kallimur eo ear kõmman mokta ak elikin an Paul oktak ak elañe ear jino ak kajemlok kallimur eo. Jekdon kar ta wãwen eo, ñan kõmmane juõn kallimur rot in ear jab juõn jerawiwi.

Tokjen Katak ko ñan Kij:

12:​5-​11. Jemaroñ im jej aikwij jar kin ro jeid im jatid.

12:​21-​23; 14:​14-​18. Herod ear kõnan bõk nebar eo me ej tellokin wõt Anij. Elap an oktak jen wãwen eo kar ibben Paul im Barnabas ke ear mõkaj airro kabõjrak ro rar kõnan nebar im kautiej erro! Jejjab kõnan bwe jen bõk nebar kin jabdewõt tõbrak ko jemaroñ kar kõmmani ilo jerbal eo an Jehovah.

14:​5-7. Jerbale lolokjen emaroñ jibañ kij ñan ad kijejeto wõt ilo jerbal.​​—Mat. 10:23.

14:22. Ri Christian ro rej kõtmene bwe renaj iion eñtan ko. Rejjab kajeoñ in ko jeni ilo air ebbururu kin tõmak eo air.​​—2 Tim. 3:​12.

16:​1, 2. Christian jodikdik ro rej aikwij kate ir ilo jerbal eo an Anij ilo congregation eo im bukõt jibañ eo an Jehovah ñan bõk juõn ãt emõn.

16:3. Jej aikwij kõmman joñan wõt ad maroñ ekkar ñan nan in kaiñi ko ilo Jeje ko ñan kõmman bwe ro jet ren mõnõnõ in roñjake news eo emõn.​​—1 Kor. 9:​19-​23.

20:​20, 21. Jerbal in kwalok nan jen em ñan em ej mõttan eo eaorõk ilo jerbal in kwalok nan.

20:24; 21:13. Ad tiljek ñan Anij elaplok an aorõk jen ad kejbãrok mour eo ad.

21:​21-​26. Jej aikwij mõnõnõ im kõnan bõk nan in kakabilek.

25:​8-​12. Ri Christian ro rainin remaroñ im rej aikwij kortokjen karõk ko rebellok “ilo lukwoja im kab ilo kejbãrok im kamol gospel eo.”​​—Pil. 1:7.

26:​24, 25. Jej aikwij keañ kin “nan ko remol im ko rejime” meñe remenin bwebwe ñan “armij.”​​—1 Kor. 2:​14.

[Pija eo ilo peij 30]

Ñããt eo Peter ear kajerbal “key ko in ailiñ eo”?

[Pija eo ilo peij 31]

Jerbal in kwalok nan eo ibelakin lal ejjab maroñ dedelok elañe ejjab kin jibañ eo an jitõb kwojarjar eo

    Bok im Kein Katak ilo Kajin M̦ajel̦ (1983-2026)
    Log Out
    Log In
    • Kajin M̦ajel̦
    • Share
    • Preferences
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Kilen Kõjerbale
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Share