Unin Noah Ear Lo Joij Iman Mejen Anij Etke Jej Aikwij Kar Kea

ENAÑIN kij aolep jej kememej ien ko ke jaar roñ kin ennan ko raorõk. Jej kememej tibdikin men ko rar walok ilo ien eo​​—jab ia eo wõt jaar bed ie im ta eo jaar kõmmane ak bareinwõt ewi wãwen jaar emmakit. Ejelok bere, Noah ear jab meloklok ran eo ear bõk ennan eo jen Jehovah Anij, Iroij Bõtata eo ijoko otemjej. Im ta ennan eo emaroñ kar laplok an aorõk? Jehovah ear ba bwe emwij an beek ñan an bõktok kokkure ion “kõniek otemjej.” Kar jiroñ Noah ñan an kalek juõn wa ekanuij in lap ñan kejbãrok e, family eo an, im menin mour ko rekajjo wãweir.​​—Jenesis 6:​9-​21.

Ewi wãwen Noah ear emmakit? Ear ke lañliñ ke ear roñ kin ennan eo, ak ear aol? Ewi wãwen an kar kennanik lio belen im family eo an kin ennan eo? Bible eo ejjab ba. Men eo wõt ej jiroñ kij ej men in: “Noa e ar kõmõn; einwõt men otemjej Anij ej jiroñ e, ein drein e ar kõmõne.”​​—Jenesis 6:​22.

Eñin lukkun point eo eaorõk, kinke nan kein rej kamelele etke Noah ear lo joij iman mejen Anij; Noah ear mõnõnõ in kõmmane men eo Anij ear kajitõk ibben bwe en kõmmane. (Jenesis 6:8) Bar ta eo ear kõmman bwe Noah en lo joij iman mejen Anij? Uak eo elukkun aorõk kinke jej aikwij einwõt Noah bwe jen ellã im mour ñe Anij enaj bar karreoik men ko renana ion lal. Bõtab, moktata jen etale ewi wãwen kar mour eo an Noah ilo ran ko mokta jen kar ibwijleplep eo.

Demon Ro Rej Itok ñan Lal

Noah ear mour ilo ien ko jinoin bwebwenato an armij. Ear lotak enañin juõn thousand yiõ ko elikin kar kõmanman emaan eo moktata. Armij ro ilo tõre in rar meletlet im kabel. Ilo tõre ko ear wõr kein jerbal ko kar kõmmani jen mãl im jinibõrõrõ, im Noah emaroñ kar kajerbal men kein ilo an kar kalek wa eo. Ear bareinwõt wõr kein kajañjañ ko. Armij ro rar mare, wõr air family, ekkat ekan ko, im nejnej menin mour. Rar wia im wiakake men ko. Ilo wãwen kein, mour ilo ien ko ear einlok wõt mour ilo ran kein.​​—Jenesis 4:​20-​22; Luk 17:​26-​28.

Ilo bar jet wãwen, men ko rar oktak jidik. Juõn oktak ej bwe ear aetoklok an armij ro mour. Juõn armij ekkã an kin mour elõñlok jen 800 yiõ ko. Noah ear mour 950 yiõ ko, Adam, 930 yiõ ko; im Methuselah, jimman Noah, 969 yiõ ko.a​​—Jenesis 5:​5, 27; 9:​29.

Bar juõn oktak ej walok ilo Jenesis 6:​1, 2, ej ba: “Im ilo ran ko, ke armij rar jino orlok ion mejen lõl, im rar keutak nejir kõra, inem lõmaro nejin Anij rar lo kõra ro nejin armij bwe re dreo; im rar bõk limaro beleir einwõt air mijkaiye.” ‘Lõmarein nejin Anij’ rar enjel ro jen lõñ me rar kõnak enbwinin armij ñan jokwe ibwiljin armij ro. Rar jab itok kinke Anij ear jilkintok ir, im rar jab itok ñan tokjen eo emõn ñan family eo an armij. Jen an eindein, rar “illok jen jikiir,” ilañ ñan belele ibben kõrã ro redeeo ion lal. Rein rar erom demon ro.​​—Jud 6.

Enjel rein rekiblia, etton mwiliir, elap air kajur im meletlet rar juõn kilan enana ion armij ro. Alikar bwe bõlen rein rar kajur im iroij ilo lej ion jukjuk im bed eo an armij ro. Rar jab jerbal ilo ittino, einwõt juõn ri nana ejelã kõppelak me ej noj e make im jerbal ko an renana ilo ittino. Jen an eindein, rar jab jook in kwalok air jumae karõk eo an Anij.

Enjel rein nejin Anij rar belele ibben kõrã ro, im kõrã ro rar keotak ajiri ro me rar rittolok im lukkun kajur. Kar naetair ilo nan eo ilo kajin Hebrew Nephilim ak ‘Ri Inea.’ Kar jiroñ kij: “E kar or ro re inea i lõl ilo ran ko; im bareinwõt tokelik, ke man ro nejin Anij rar dreloñ ñõn iben kõra ro nejin armij, im rar keutak ñõn ir: armij rein re kajur, ro re kin buñbuñ.” (Jenesis 6:4) Armij ro rar lukkun mijak Ri Inea rein. Nan eo Nephilim ej melelen “Feller ro,” ro rej kowõtlok ro jet. Rar ri mõnmõn ro me kõmman ko air relej rej einlok wõt ko rej walok ibben ri buñbuñ ro rekajur ilo inoñ ko im bwebwenato in etto ko.

Buromõj eo an Ro Rewãnik

Bible eo ej kwalok bwe nana eo me ear walok ilo ebeben in ear to an bed im jededlok. Ej ba: “Nana ko an armij ion lõl, im bwe lemnok otemjej i buruen renana wõt aolepen ien. . . . Im lõl e obrõk kin koaroñ. . . . Kõniek otemjej rar katton ial eo air ion lõl.”​​—Jenesis 6:​5, 11, 12.

Eñin kar wãwen lal eo Noah ear mour ie. Ilo keidi e ibben ro ibelakin, “Noa e dru wãnik” eo ear “etetal iben Anij.” (Jenesis 6:9) Ejjab bidodo ñan an juõn armij ewãnik mour ilo juõn jukjuk im bed enana. Emaroñ kar lap an Noah kar buromõj kin men ko armij rar ba im kõmmani! Ear bõlen bõk ejja eñjake eo wõt an Lot, bar juõn armij ewãnik me ear mour elikin Ibwijleplep eo. Lot, eo ear jokwe ibwiljin armij ro renana ilo Sodom, “elap an buromõj kin an ro dri nana kõmõn ilo ejej” im “kin an lo im roñjake ir, armij in emõn ke ej ber ibeir, e ar kaburomõj an emõn ran otemjej kin air kõmõn im kõtõrei kien.” (2 Piter 2:​7, 8) Inem emaroñ kar bar eindein ibben Noah.

Kwoj buromõj ke kin men ko rekailbõkbõk rej walok ilo news ak kin armij ro ibelakim me rejjab mour ekkar ñan kien ko an Anij? Elañe aet, kwomaroñ melele kin eñjake ko an Noah. Baj lemnak mõk kin joñan an kar bin ñan e ilo an kijenmij ilo juõn lal ejjab wãnik iumin 600 yiõ ko, kinke eñin kar joñan dettan ke Ibwijleplep eo ear itok. Emaroñ kar lukkun kijorore an jemlok nana otemjelok!​​—Jenesis 7:6.

Noah Ear Wõr an Beran ñan an Einjuõn

Noah ear “jime ilo ebeben eo an.” (Jenesis 6:9) Inem, Noah ear jimwe iman mejen Anij, bõtab ñan armij ro ilo lal eo mokta jen Ibwijleplep eo, Noah ear einjuõn. Jemaroñ liki bwe ear jab errã ibben lemnak ko rebuñbuñ, im bareinwõt ear jab kobalok ilo menin kamõnõnõ ko rejõkkar im makitkit ko air ilo ran eo. Baj lemnak mõk kin wãwen armij ro rar watõke ke ear jino jek wa eo! Rar bõlen ettõñ im kajirere kake e. Rar jab lemnak bwe men eo ear ba enaj kar lukkun walok.

Bareinwõt, ear kajur tõmak eo an Noah kin men ko ear tõmak kaki ilo kabuñ eo an, im ear jab debiji wõt ibben. Bible eo ej ba bwe ear juõn “dri kwalok ekwojarjar.” (2 Piter 2:5) Ejelok bere bwe, Noah ear kõtmene bwe enaj kar iion jumae. Leo jimman Noah etan Enoch, ear juõn emaan ewãnik eo ear kanan bwe Anij enaj kar bõktok ekajet nae armij ro renana. Alikar, men in ear bõktok matõrtõr nae Enoch, bõtab Anij ear jab kõtlok bwe ri jumae ro an ren mõn e. (Jenesis 5:​18, 21-​24; Dri Hibru 11:5; 12:1; Jud 14, 15) Kinke Satan, demon ro, ri inea ro, im enañin aolep armij ro ear ejelok air itoklimo ak rar jumae e, Noah ear aikwij beran im bareinwõt tõmak ilo maroñ eo an Jehovah ñan kejbãrok e.

Ro rej karejar ñan Anij aolep ien rej iion jumae jen ro rejjab karejar ñan e. Meñe Jesus Christ make ak rar dike, im bareinwõt ro rar lor e. (Matu 10:22; Jon 15:​18) Noah ear wõr an beran ñan karejar ñan Anij, meñe ear jab juõn men ebuñbuñ ñan kõmmane. Ear melele bwe lo joij iman mejen Anij elaplok an aorõk jen an kamõnõnõik ro rej jumae E. Inem Noah ear lo joij iman mejen Anij.

Noah Ear Kile

Einwõt ej kab mwij ad lo, Noah ear kwalok nan ñan ro jet ilo beran. Ewi wãwen rar emmakit ñan ennan eo ear bõklok? Bible eo ej ba bwe mokta jen an kar itok Ibwijleplep eo armij ro “r’ar mõña im irak, r’ar belele im lelok bwe ren belele, ñõn ran eo Noa e ar dreloñ iloan wa eo. Im re jaje ñõn ter eo ibij liplip ej itok, im bõklok ir otemjej.” Rar likjap in roñjake nan in kakkõl eo.​​—Matu 24:​38, 39.

Jesus ear ba bwe enaj wãwen dein an mol ilo ran kein ad. Iumin elõñlok jen jibuki yiõ ko, Ri Kennan ro an Jehovah emwij air kakkõl bwe Jehovah enaj bõk buñten nee ko relap ñan an kajejjet kallimur eo an ñan ejaake juõn lal ekãl im wãnik. Meñe elõñ million armij ro emwij air emmakit ilo wãwen eo emõn, billion ro rej jokwe ilal rejañin kile men in. “Armij rot rej . . . kejekdron mol in” kin aorõkin im kin an kar Ibwijleplep eo walok.​​—2 Peter 3:​5, 13.

Bõtab, Noah ear kile men in. Ear tõmak men eo Anij ear ba ñan e. Kin an kar bokake, men in ear tellok ñan an bõk lomor. Ri jilek Paul ear jeje: “Kin tõmak Noa, emwij an Anij kowe e kin men ko re jañin walok, ilo an mijõk Anij e ar kapojõk wa eo ñõn lomoren e im ro nukin.”​​—Dri Hibru 11:7.

Juõn Joñok ñan Kajeoñe

Wa eo Noah ear jeke ear kanuij in lap​​—aetoklok jen juõn field in ikkure football im joñan utiejen einwõt juõn em jilu deck in. Ear 100 nee aetoklok jen wan ejerakrõk eo etan Wyoming, me kar kwalok bwe ej wa eo ekilep tata kar jeke im kõmmane jen wijki. Emol, wa eo ear jab juõn tima; kar aikwiji wõt bwe en ebbebe ion den. Meñe eindein, ear aikwiji kilen jerbal in ekkal eo ekabel ñan jeke. Im kar aikwij unoke loan im tulikin kin bwil ak bij. Emaroñ kar bõk elõñlok jen 50 yiõ in kar jeke wa eo.​​—Jenesis 6:​14-​16.

Ebar lõñ men ko ear aikwij kõmmani. Noah ear aikwij kakonkon mõñã ko ñan juõn yiõ ñan family eo an im menin mour ko. Mokta jen an kar itok Ibwijleplep eo, kar aikwij aintok menin mour ko im kadeloñ ir iloan wa eo. “Noa e ar kõmõn einwõt men otemjej Jeova e ar jiroñ e.” Elap wõt an kar juõn ien kakije ke aolep men rar bojak im Jehovah ear kiil kejam in wa eo!​​—Jenesis 6:​19-​21; 7:​5, 16.

Inem Ibwijleplep eo ear itok. Ear wũt iumin 40 ran im 40 boñ. Aolep rar aikwij bed iloan wa eo iumin juõn yiõ eyu mae ien eo ear jako den ko. (Jenesis 7:​11, 12; 8:​13-​16) Aolep armij ro renana rar jako. Noah wõt im family eo an rar ellã im mour ñan loan juõn lal erreo.

Bible eo ej ba bwe Ibwijleplep eo ear walok ilo ran ko an Noah ej jutak ikijen juõn ‘joñok kin men ko tokelik.’ Ilo wãwen et? Jej read: “A lõñ ko kiõ im lõl, kin nan eo, kejbãroki ñõn kijeek ilo ran in ekajet im kokkure armij renana.” Bõtab, einwõt kar ilo ran ko an Noah, enaj wõr ro renaj ellã im mour. Kwomaroñ liki bwe “[Jehovah] e jela kijkan an kõtlok ro remõn jen men in kabo.”​​—2 Piter 2:​5, 6, 9; 3:7.

Noah ear juõn emaan ear tiljek ñan Anij, juõn armij ewãnik ibwiljin juõn ebeben enana. Ear bokake Anij ilo eyu. Ear wõr an beran ñan kõmmane men eo ejimwe meñe ear jelã bwe men in enaj kar bõktok kijirãt jen ro rar jab kõnan karejar ñan Anij. Ilo ad kajeoñe Noah ilo wãwen kein, jenaj bareinwõt lo joij iman mejen Anij im bõk jerammõn eo ñan bõk lomor im deloñ iloan lal eo ekãl me mõttan jidik enaj itok.​​—Sam 37:​9, 10.

[Kamelele Eo Itulal]

[Naan ko ilo peij 5]

Kõmman ko relej an Ri Inea ro remaroñ kar buñbuñ ilo bwebwenato ko ilo ien ko etto

[Pija eo ilo peij 7]

Ilo ad kajeoñe tõmak eo an Noah, jemaroñ lo joij iman mejen Anij

[Credit Line]

Alinari/Art Resource, NY