KATAK 46
Kwõj Kõjparok Wõt Ke ‘Tõmak eo Am̦ me ej Ãinwõt Juon Kein Tõrak eo El̦ap’?
“Bõk tõmak ãinwõt juon kein tõrak eo el̦ap.”—EPS. 6:16.
AL 119 Ej Aikuj Wõr Ad Tõmak
KÕMEL̦EL̦E EO ÑAN KATAK INa
1-2. (1) Ekkar ñan Epesõs 6:16, etke jej aikuji juon “tõmak ãinwõt juon kein tõrak eo el̦ap”? (2) Ta kajjitõk ko jenaaj etali?
EWÕR ke am̦ “tõmak ãinwõt juon kein tõrak el̦ap”? (Riit Epesõs 6:16.) Ejjel̦o̦k pere bwe ewõr. Ãinwõt juon kein tõrak el̦ap me ej kõjparoke enañin aolepen ãnbwinnin juon armej, tõmak eo am̦ ej kõjparok eok jãn kein kapo ko an lal̦ in ãinwõt m̦anit ko renana, lãj, im men ko me rejjab kautiej l̦õmn̦ak ko an Anij.
2 Bõtab, jej mour “ilo raan ko ãliktata,” im jenaaj wõnm̦aanl̦o̦k wõt im iiooni men ko me renaaj mãlejjoñe tõmak eo ad. (2 Tim. 3:1) Ewi wãween am̦ maroñ etale im lale el̦aññe kein tõrak eo am̦ epen? Im ewi wãween am̦ maroñ dãpij wõt kein tõrak eo am̦? Jen etale uwaak ko ñan kajjitõk kein.
LUKKUUN ETALE KEIN TÕRAK EO AM̦
Ãlikin aer tarin̦ae, rũttarin̦ae ro rar m̦õkaj in kõm̦adm̦õdi ijoko rejorrããn ilo kein tõrak ko aer (Lale pãrokõrããp 3)
3. Ta ko rũttarin̦ae ro rar kõm̦m̦ani ñan kein tõrak ko aer, im etke?
3 Ilo iien ko ilo Baibõl̦, ekkã an rũttarin̦ae ro kõjerbal kein tõrak ko me itulikier ej kõm̦m̦an jãn kilin menninmour. Rũttarin̦ae ro rar kõjerbal weil̦ ñan kõjparoke kilin kein tõrak ko aer im bwe en jab bar l̦õjo aen ko ie. Ñe juon rũttarin̦ae ear lo bwe ejorrããn kein tõrak eo an, ear lale bwe en m̦õkaj in kõm̦adm̦õde ijo ejorrããn bwe en kab pojak jabdewõt iien enaaj wõr tarin̦ae. Ewi wãween am̦ maroñ keidi waanjoñak in ñan tõmake eo am̦?
4. Etke kwõj aikuj etale tõmak eo am̦ me ej ãinwõt juon kein tõrak, im ewi wãween am̦ naaj kõm̦m̦ane men in?
4 Ãinwõt rũttarin̦ae ro ilo iien ko etto, kwõj aikuj keini am̦ etale im kõjparok tõmak eo am̦ me ej ãinwõt juon kein tõrak, bwe kwõn pojak ñan tarin̦ae aolep iien. Kõnke jej Kũrjin ro, jej tarin̦ae kõn tõmak eo ad im ri-kõjdat ro ad rej jetõb ro renana. (Eps. 6:10-12) Ejjel̦o̦k emaroñ kõjparoke kein tõrak eo am̦ ñan kwe. Ewi wãween am̦ jel̦ã ñe kwõpojak ñan jelm̦ae mãlejjoñ ko? M̦oktata, kwõj aikuj jar bwe Anij en jipañ eok. Innem kwõj aikuj kõjerbal Naanin Anij bwe en jipañ eok ñan loi men ko Jeova ej loi ippam̦. (Hib. 4:12) Baibõl̦ ej ba: “Kwõn lõke Jeova kõn aolepen bũruom̦, im kwõn jab atartar ioon jel̦ãl̦o̦kjen̦ eo am̦.” (JK. 3:5, 6) Kiiõ kwõmaroñ ke etale jet iaan pepe ko ej kab m̦õj am̦ kõm̦m̦ani? Ñan waanjoñak, kwõnañin ke kar iioon apañ kõn jããn? Kallim̦ur eo an Jeova ilo Hibru 13:5 ear ke pãd ilo l̦õmn̦ak eo am̦, me ej ba: “Ijjãmin el̦l̦o̦k jãn eok im ijjãmin kõjekdo̦o̦n eok”? Kallim̦ur in ear ke kõm̦m̦an bwe kwõn lõke bwe Jeova enaaj jipañ eok? El̦aññe aet, men in ej kaalikkar bwe kwõj kõm̦m̦an bwe kein tõrak in tõmak eo am̦ en pen wõt.
5. Ta ko kwõmaroñ loi ñe kwõj etale tõmak eo am̦?
5 Kwõmaroñ bwilõñ kõn men ko kwõj loi ñe kwõj lukkuun etale tõmak eo am̦. Kwõmaroñ kile bwe ewõr m̦õjn̦o̦ ko ippam̦ im kwaar jaje kaki. Ñan waanjoñak, kwõmaroñ lo bwe men ko kwõj iiooni ãinwõt, l̦ap am̦ inepata, riab ko, im ebbweer rej ko̦kkure tõmak eo am̦. El̦aññe men in ear wal̦o̦k ñan kwe, ewi wãween am̦ maroñ kõjparok bwe en jab jorrããnl̦o̦k wõt tõmak eo am̦?
KÕJPAROK EOK MAKE JÃN AN L̦E JÃN JOÑAN AM̦ INEPATA, JÃN RIAB KO, IM AM̦ EBBWEER
6. Ta jet waanjoñak ko kõn men ko rem̦m̦an jen l̦õmn̦aki im inepata kaki?
6 Ewõr jet men ko jej l̦õmn̦aki im inepata kaki me rem̦m̦an. Ñan waanjoñak, jej inepata im l̦õmn̦ak kõn wãween ad kabuñbũruon Jeova im Jesus. (1 Kor. 7:32) Ñe jaar kõm̦m̦ane juon jerawiwi el̦ap, jelukkuun kõn̦aan bwe en bar em̦m̦an jem̦jerã eo ad ippãn Anij. (Sam 38:18) Jej bar lukkuun kõn̦aan kabuñbũruon eo pãleed im l̦õmn̦ak kõn aikuj ko an baam̦le ko ad im rũttõmak ro m̦õttad.—1 Kor. 7:33; 2 Kor. 11:28.
7. Ekkar ñan Jabõn Kõnnaan 29:25, etke jejjab aikuj mijak armej?
7 Ijoke ñe el̦e jãn joñan ad inepata, men in emaroñ ko̦kkure tõmak eo ad. Ñan waanjoñak, jemaroñ inepata aolep iien el̦aññe enaaj bwe kijed im ballid. (Matu 6:31, 32) Im bwe en jako ad inepata kõn men in, jemaroñ jino kate kõj ñan koorl̦o̦k m̦weiuk. Joñan, jemaroñ jino yokwe jããn. El̦aññe jenaaj kõtl̦o̦k bwe men in en wal̦o̦k, tõmak eo ad ilo Jeova enaaj jino m̦õjn̦o̦ im enaaj l̦ap an jelõt kõtaan eo ad ippãn. (Mark 4:19; 1 Tim. 6:10) Ak jemaroñ jino lukkuun inepata kõn wãween an armej l̦õmn̦ak kõn kõj. Innem emaroñ l̦apl̦o̦k ad mijak kõn an armej ro kajjirere kake kõj ak kaeñtaan kõj jãn ad mijak in kabũrom̦õje Jeova. Ñan kõjparok kõj jãn men in ekauwõtata, jej aikuj akwel̦ap ñan Jeova bwe en letok ñan kõj tõmak im peran ñan jelm̦aiki apañ eo.—Riit Jabõn Kõnnaan 29:25; Luk 17:5.
(Lale pãrokõrããp 8)b
8. Ewi wãween ad maroñ uwaak ñan riab ko rej ba?
8 Setan, eo “jemãn aolep ri-riab,” ej kõjerbal ro me rej pãd ium̦win maroñ eo an ñan kajeeded riab ko kõn Jeova im kõn ro jeid im jatid. (Jon 8:44) Ñan waanjoñak, ri-jum̦ae ro me rar ilo̦k jãn doulul in rej kwal̦o̦k riab ko im mel̦el̦e ko rejjab m̦ool kõn doulul eo an Jeova ilo weepjait ko, tipi, im men ko ãierl̦o̦kwõt. Riab kein ej jet iaan “m̦ade kijeek ko an” Setan. (Eps. 6:16) Ta eo jemaroñ kõm̦m̦ane ñe juon ej kwal̦o̦k ñan kõj mel̦el̦e kein rejjab m̦ool? Jeban roñjake er! Etke? Kõnke ewõr ad tõmak ilo Jeova im jej lõke ro jeid im jatid. Ilo m̦ool, jejjab kõnono ñan ri-jum̦ae rein ñan jidik. Jejjab kõtl̦o̦k bwe jabdewõt men, ekoba ad kõn̦aan jel̦ã kõn men ko rej ba, en kaal ad akwããl ippãer.
9. Ñe jej ebbweer ewi wãween an men in maroñ jelõt kõj?
9 Ñe jej ebbweer men in emaroñ kõm̦m̦an bwe en m̦õjn̦o̦l̦o̦k tõmak eo ad. Jejjab maroñ ko jãn apañ ko jej iiooni. Ilo m̦ool, ejjab jim̦we ñan ad kõm̦m̦ane men in. Im ewõr iien jemaroñ ebbweer. Bõtab, jejjab aikuj kõtl̦o̦k bwe apañ ko jej iiooni ren koobrak l̦õmn̦ak ko ad. El̦aññe jenaaj kõm̦m̦ane men in, jemaroñ jino mel̦o̦kl̦o̦ke kõjatdikdik eo elukkuun em̦m̦an me em̦õj an Jeova letok ñan kõj. (Rev. 21:3, 4) Ñe jej ebbweer, men in emaroñ kam̦õjn̦o̦ik kõj im kõm̦m̦an bwe en bõjrak ad karejar ñan Jeova. (JK. 24:10) Bõtab jemaroñ bõbraik an men in wal̦o̦k ñan kõj.
10. Ta eo kwõj katak jãn lõta eo an juon jeid im jatid kõrã?
10 Lale wãween an juon jeid im jatid kõrã ilo Amedka kõkajoore wõt tõmak eo an meñe ej lale l̦eo pãleen me el̦ap an nañinmej. Ilo lõta eo an ñan ra eo el̦ap ilo New York, ear ba: “Kõn wãween in kõm̦ro ej pãd ie, jet iien kom̦ro ej inepata im ebbweer, bõtab kõjatdikdik eo am̦ro ej kajoor wõt. Ilukkuun m̦õn̦õn̦õ kõn kein jipañ ko Jeova ej litok ñan kõj ñan kõkajoore tõmak eo ad im ñan kõketak kõj. Jelukkuun aikuji naanin jiroñ in im naanin kõketak in. Ej jipañ kõj bwe jen wõnm̦aanl̦o̦k wõt im karejar ñan Jeova im ñan kijenmej wõt ium̦win mãlejjoñ ko Setan ej kade tok kõj kaki.” Men eo jej katak jãn naan kein an kõrã in jeid im jatid ej bwe jemaroñ anjo̦ jãn ad ebbweer! Ewi wãween? Ilo ad watõke wãween ko reppen me jej iiooni ãinwõt mãlejjoñ jãn Setan. Jen lõke bwe Jeova enaaj kaenõm̦m̦an kõj. Im jen m̦õn̦õn̦õ kõn m̦õñã ko ilo kõkkar me ej litok ñan kõj.
Kwõj ke kõjparok wõt tõmak eo am̦ me ej “ãinwõt juon kein tõrak el̦ap”? (Lale pãrokõrããp 11)c
11. Ñan lale el̦aññe tõmak eo ad ej kajoor wõt, ta kajjitõk ko jen kajjitõk ippãd make?
11 Kwõj ke kile bwe tõmak eo am̦ ej aikuj kajoorl̦o̦k? Ilowaan allõñ ko rej kab mootl̦o̦k, kwaar ke maroñ kõjparok eok jãn an l̦ap jãn joñan am̦ inepata? Kwaar maroñ ke kõjparok eok jãn am̦ roñjake ak akwããl ippãn ri-jum̦ae ro me rar ilo̦k jãn doulul in, kõn riab ko rej kajeededi? Im kwaar ke maroñ kijenmej ium̦win wãween ko rej kabbweere eok? El̦aññe aet, eokwe tõmak eo am̦ ej kajoor wõt. Ak jej aikuj ekkõl im kõjparok wõt kõnke ebar wõr kein tarin̦ae ko me Setan ej kajjioñ kõjerbali n̦ae kõj. Jen etale juon iaaer.
KÕJPAROK EOK JÃN ARÕK M̦WEIUK
12. Arõk m̦weiuk emaroñ kõm̦m̦an bwe jen ta?
12 Arõk m̦weiuk emaroñ kõm̦ad kõj im kõm̦m̦an bwe jen ilo̦k jãn tõmak eo ad me ej ãinwõt juon kein tõrak. Rijjilõk Paul ear ba: “Juon eo ej bõk jerbalin rũttarin̦ae eban bõk kun̦aan ilo jerbal ko jet ilo mour ñan koorl̦o̦k jããn el̦aññe ekõn̦aan bwe eo ear kadel̦o̦ñe . . . en m̦õn̦õn̦õ ippãn.” (2 Tim. 2:4) Ilo m̦ool ear mo̦ ñan an rũttarin̦ae ro an Rom bõk kun̦aaer ilo jerbal ko jet. Ta eo emaroñ kar wal̦o̦k el̦aññe rar jab roñjake kien in?
13. Etke juon rũttarin̦ae eban kõm̦m̦an an peejnej?
13 Baj pijaikl̦o̦k m̦õk. Ilo jibboñõn juon raan, juon jarin rũttarin̦ae ej kamminene kilen kõjerbale jãje ko aer, bõtab juon iaaer ejako. Rũttarin̦ae in epãd ilo taun im ej kõpooje juon an jikin wia m̦õñã. Ilo jota, rũttarin̦ae ro rej etale penjãn ob ko aer im rej jeme jaje ko aer. Ak eo me ewõr an jikin wia ej jol̦o̦k iien ñan kõpooji m̦õñã ko enaaj wiakaki raan eo tok juon. Bõtab, ilo jibboñõn raan eo tok juon, ilo jidimkij juon iaan ri-kõjdat ro aer ej jino an tarin̦aeik er. Ewi iaan rũttarin̦ae rein renaaj pojakin tarin̦ae im kõm̦m̦an bwe kapen eo aer en buñbũruon ippãn? Im el̦aññe kwaar tarin̦ae ilo iien in, kwõn kar ke kõn̦aan jutak iturin rũttarin̦ae ro me rar kõpooj er ñan iien in ak iturin eo me ear m̦ad?
14. Ãinwõt rũttarin̦ae ro an Christ, ta eo jej kaorõke?
14 Ãinwõt rũttarin̦ae ro rem̦m̦an, jejjab m̦ad jãn mejãnkajjik eo ad me eaorõktata, eñin bwe jen kabuñbũruon Kapen ro ak ro rej tõl kõj, Jeova im Christ. Jej watõk bwe men in ej men eo me el̦apl̦o̦k an aorõk jãn jabdewõt men jemaroñ bõk jãn lal̦ in an Setan. Jej lukkuun kõjparok bwe en wõr ad iien im maroñ ñan karejar ñan Jeova im kõm̦m̦an bwe tõmak eo ad me ej ãinwõt juon kein tõrak, ekoba kein tarin̦ae ko jet, ren pen im em̦m̦an wõt.
15. Ta naanin kakkõl eo Paul ear letok ñan kõj, im etke?
15 Jej aikuj ekkõl wõt aolep iien. Etke? Rijjilõk Paul ear kakkõl im ba bwe “ro rej kate er bwe ren m̦weiie” renaaj “jebwãbwe jãn tõmak.” (1 Tim. 6:9, 10) Naan in “jebwãbwe” ej kwal̦o̦k bwe jemaroñ jino m̦ad ilo ad kate kõj ñan kõttõpari men ko jejjab aikuji. Innem kiiõ jemaroñ kõm̦m̦an bwe en wõr ilo bũruod “kõn̦aan ko rebwebwe im remenin ko̦kkure.” Ijello̦kun ad kõtl̦o̦k bwe kõn̦aan kein ren pãd ilo bũruod, jej aikuj kile bwe eñjake kein rej kein tarin̦ae ko ilo kõkkar me remaroñ ko̦kkure kõj.
16. Ta kajjitõk ko bwebwenato eo ilo Mark 10:17-22 emaroñ kõm̦akũt kõj ñan kõl̦mãnl̦o̦kjen̦ kaki?
16 Jen ba bwe ewõr ad jããn ñan wiaik elõñ m̦weiuk. Ñe jej wiaik men ko jekõn̦aan me jejjab aikuji, ebõd ke men in jej kõm̦m̦ane? Ejjab. Bõtab, kõl̦mãnl̦o̦kjen̦ kõn kajjitõk kein: Meñe emaroñ wõr ad jããn ñan wiaik juon men, ak ewõr ke ad iien im maroñ ñan kõjerbale im kõjparoke? Bareinwõt, jemaroñ ke jino kaorõki m̦weiuk ko m̦weied el̦ap jãn joñan? Ad kaorõk m̦weiuk ko m̦weied emaroñ ke kõm̦m̦an bwe jen ãinwõt likao eo me ear jab etal ippãn Jesus ke Jesus ear kũr e bwe en kal̦apl̦o̦k ijo kun̦aan ñan Anij? (Riit Mark 10:17-22.) Enaaj em̦m̦anl̦o̦k ñe jej mour ilo juon wãween el̦amwaan im jej kõjerbale iien im maroñ ko ad me raorõk ñan kõm̦m̦ane ankilaan Anij!
DÃPIJ WÕT TÕMAK EO AM̦ ME EJ ÃINWÕT JUON KEIN TÕRAK
17. Ta eo jen jab mel̦o̦kl̦o̦ke?
17 Jen jab mel̦o̦kl̦o̦k bwe jej pãd ilo juon tarin̦ae im kajjojo raan jej aikuj pojak ñan tarin̦ae. (Rev. 12:17) Ro jeid im jatid rejjab maroñ kotake tõrak in tõmak eo ad ñan kõj. Kõj eo make jej aikuj lukkuun dãpiji.
18. Etke rũttarin̦ae ro ilo iien ko etto rar dãpij wõt kein tõrak ko aer?
18 Ilo kar iien ko etto, juon rũttarin̦ae ear bõk nõbar kõn an kar kwal̦o̦k peran ilo tarin̦ae eo. Bõtab ear juon menin kajjookok ñe en kar ro̦o̦l ñan kapijukunen eo an ak ejako kein tõrak eo an. Juon ri-jeje bwebwenato an Rom etan Tacitus, ear je im ba: “An juon kõjekdo̦o̦ne kein tõrak eo an ej juon men el̦ap an kajjookok im nana.” Eñin ej juon iaan un ko rũttarin̦ae ro rar lale bwe ren dãpij wõt kein tõrak ko aer.
Juon jeid im jatid kõrã ej dãpij wõt kein tõrak in tõmak eo an ilo an jar im katak kõn Naanin Anij, keini an pãd ilo kweilo̦k ko, im kate ilo an bõk kun̦aan ilo jerbalin kwal̦o̦k naan (Lale pãrokõrããp 19)
19. Ewi wãween ad maroñ dãpij wõt tõrak in tõmak eo ad?
19 Jej dãpij wõt tõrak in tõmak eo ad ilo ad keini ad pãd ilo kweilo̦k ko im ilo ad kõnono kõn etan Jeova im Aelõñ eo an ippãn ro jet. (Hib. 10:23-25) Ejjab men in wõt, ak jej jar im riiti Naanin Anij aolep raan im jerbali naanin jiroñ ko im tõl ko ie ilo aolep men ko jej kõm̦m̦ani. (2 Tim. 3:16, 17) Innem ejjel̦o̦k juon iaan kein tarin̦ae ko me Setan ej kõjerbali enaaj ko̦kkure kõj ñan indeeo. (Ais. 54:17) Tõmak eo ad me ej ‘ãinwõt juon kein tõrak el̦ap’ enaaj kõjparok kõj. Jenaaj jutak pen, aera ñan aera ippãn ro jeid im jatid. Im jeban bõk wõt anjo̦ ilo ad tarin̦ae kajjojo raan, ak men eo el̦aptata jenaaj jeraam̦m̦an kake ej ad pãd ilo jait eo an Jesus ilo iien eo ej bõk anjo̦ ilo tarin̦ae eo n̦ae Setan im ro rej l̦oore.—Rev. 17:14; 20:10.
AL 118 ‘Jipañ Kal̦apl̦o̦k Am Tõmak’
a Rũttarin̦ae ro rar aikuji kein tõrak ko aer ñan kõjparok er jãn aer jorrããn. Tõmak eo ad ej ãinwõt juon kein tõrak. Im ãinwõt juon kein tõrak, eaorõk bwe jen kõjparok wõt tõmak eo ad. Katak in ej kwal̦o̦k kõn ta ko jemaroñ kõm̦m̦ani ñan lukkuun lale bwe ‘tõmak eo ad me ej ãinwõt juon tõrak eo el̦ap,’ ej pen wõt.
b KÕMEL̦EL̦E EO KÕN PIJA EO: Ke ej wal̦o̦k juon ripoot ilo tipi kõn ri-jum̦ae ro me rar ilo̦k jãn m̦ool eo me rej kajeeded riab ko kõn Ri-Kõnnaan ro an Jeova, juon baam̦le me rej Ri-Kõnnaan ro an Jeova, rej m̦õkaj im kune tipi eo.
c KÕMEL̦EL̦E EO KÕN PIJA EO: Tokãlik, ilo iien kabuñ an baam̦le, jemãn baam̦le eo ej kõjerbale Baibõl̦ eo ñan kõkajoore tõmak eo an baam̦le eo.