Kein Jipañ ñan Kein Katak eo Ad, Jerbal eo Ad im Wãween Ad Mour
© 2023 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
JEPTÕM̦BA 4-10
KATAK KO RAORÕK JÃN NAANIN ANIJ | ESTER 1-2
“Kate Eok ñan Kwal̦o̦k Ettã Bõro Ãinwõt Ester”
Kwõmaroñ Kwal̦o̦k Wõt Ettã Bõro Meñe ilo Iien ko Rejjab Pidodo
11 Ñe el̦e jãn joñan an ro jet nõbar kõj ak kautiej kõj, men in emaroñ bar kaalikkar ñe ettã bũruod ak jaab. L̦õmn̦ak m̦õk kõn joñak eo em̦m̦an an Ester. El̦ap an kar ro jet nõbare im kautieje. Ear juon iaan jiroñ ro me redeo̦tata ilo Põrsia, im ium̦win juon iiõ e im jiroñ ro jet redeo̦ rar ekkapit kõn kein ekkapit ko reñaj im kõm̦m̦ani men ko jet ñan kõm̦m̦an bwe en l̦apl̦o̦k wõt aer deo̦. Kajjojo raan ear pãd ibwiljin jiroñ rein jãn ipel̦aakin Põrsia me rar jiãiik doon ñan lale wõn iaaer kiiñ eo enaaj kar kããlõte bwe en lerooj. Meñe men kein rar wal̦o̦k ñan Ester, ak ear jab oktak im utiej bũruon. Ear kwal̦o̦k wõt an jouj im ettã bũruon, meñe ãlikin an kar kiiñ eo kããlõte bwe e eo en lerooj.—Ester 2:9, 12, 15, 17.
Ear Peran in Kõjparok Armej ro an Anij
15 Ke ear jejjet iien an Ester jãdel̦o̦k ñan kiiñ eo, kar kõtl̦o̦k bwe en make kããlõt jabdewõt iaan men ko enaaj aikuji, bõlen kein an tõrejab im kõm̦m̦an bwe en deo̦l̦o̦k wõt. Bõtab, joñan an ettã bũruon ear jab kajjitõke jabdewõt iaan men kein ak ear bõk wõt men ko Higeai ear lil̦o̦k ñane bwe en kõn̦aki. (Ester 2:15) Enañin aolep armej ro ilo m̦weo im̦õn kiiñ eo rar jet armej ro reutiej bũrueer. Im Ester emaroñ kar kile bwe kiiñ eo ejjab baj kõn̦aan wõt juon eo edeo̦, ak ebar kõn̦aan juon eo ettã bũruon. Ear ke jim̦we l̦õmn̦ak in an Ester?
Kwõmaroñ Kwal̦o̦k Wõt Ettã Bõro Meñe ilo Iien ko Rejjab Pidodo
12 Ñe ettã bũruod, aolep iien kõm̦m̦an ko ad im nuknuk ko jej kõn̦aki kab wãween ad tõreejab renaaj kaalikkar ad kautiej ro jet. Jeban kõmjãje ak kajjioñ kõm̦m̦an bwe ro jet ren nõbar kõj, bõtab jenaaj kwal̦o̦k wõt ‘ineem̦m̦an im jouj.’ (Riit 1 Piter 3:3, 4; Jeremaia 9:23, 24) Wãween ad l̦õmn̦ak kõn kõj make enaaj alikkar ilo men ko jej kõnnaan kaki im kõm̦m̦ani. Ñan waanjoñak, bõlen jej kajjioñ kõm̦m̦an bwe ro jet ren l̦õmn̦ak bwe el̦ap ad aorõk kõnke ewõr eddo ak jerbal ko raorõk jej kõm̦m̦ani, ewõr mel̦el̦e ko jejel̦ã kaki me rejaje, ak bwe jejel̦ã kajjien ro me elõñ aer eddo ko raorõk. Ak bõlen jej kajjioñ kõm̦m̦an an ro jet l̦õmn̦ak bwe jaar kõm̦m̦ane juon men eaorõk, bõtab ilo m̦ool ewõr rar jipañ kõj ñan katõprake men in. Bõtab bar l̦õmn̦ak m̦õk kõn joñak eo an Jijej. Emaroñ kar kõm̦m̦an bwe ro jet ren nõbare im kautieje kõn an mãlõtlõt, ak ear jab. Men ko ear ba ekkã aer itok jãn Naanin Anij. Ear jab kõn̦aan bwe armej ro ren nõbare, ak aolep iien ear kõn̦aan bwe ren nõbar im kaiboojoj Jeova.—Jon 8:28.
Kũbwij Naanin Anij
Kwaar Jel̦ã Ke?
Ri-etale ro rar loe jeje in etto ko jãn Põrsia me rej kwal̦o̦k kõn juon em̦m̦aan etan Marduka (kajin Pãlle Mordecai). Ear jerbal ilo Shushan ãinwõt juon eo ej loloodjake jerbal ko, bõlen ear juon eo ej loloodjake jããn ko. Ilo kar tõre in me kar loe jeje kein, Arthur Ungnad, eo me etijem̦l̦o̦k kõn bwebwenatoun armej ilo jikin kein, ear ba bwe men in ej kab kein kajuon in an wal̦o̦k etan Mordikeai ilo bar juon jikin ijello̦kun Baibõl̦ eo.
Jãn iien eo Ungnad ear ba men in, em̦õj an rimmãlõtlõt ro ukot elõñ to̦ujin jeje in etto ko jet jãn Põrsia. Men kein me rar ukoti ear kitibuj jeje ko ilo dekã kũl̦e jiddik ko me rar loi ilo juon jikin kweilo̦k jãn kar iien ko etto etan Persepolis. Kar loi dekã kũl̦e kein ilo jikin kakkon̦ jããn eo iturin wõrwõrin jikin in. Dekã kein rej jãn tõre eo Xerxes I ear tõl. Men kein rej pãd ilo kajin Ilam im jet iaan ãt ko ie rej wal̦o̦k ilo bokin Ester.
Jet iaan dekã ko jãn Persepolis rej kwal̦o̦k kõn juon armej etan Marduka, eo me ear jerbal ãinwõt juon ri-jeje ñan kiiñ eo ilo m̦weo im̦õn kiiñ eo ilo Shushan ilo tõre eo Xerxes I ear tõl. Juon iaan dekã kein ej kwal̦o̦k bwe Marduka ear jerbal ãinwõt juon ri-ukok. Kõmel̦el̦e in ejejjet ñan wãween an Baibõl̦ kwal̦o̦k kõn Mordikeai. Ear juon ri-utiej me ear jerbal ñan Kiiñ Ehasuirõs (Xerxes I) im ear kõnono ilo ruo kajin ko. Ekkã an kar Mordikeai jijet ilo kõjãm eo ilo m̦weo im̦õn kiiñ eo ilo Shushan. (Ester 2:19, 21; 3:3) Kõjãm in an kiiñ eo ear ãinwõt juon em̦ kileplep im ri-utiej ro an kiiñ eo rar jerbal ie.
Elõñ wãween ko rekãitoktoklimo me rej kwal̦o̦k bwe Marduka eo me ej wal̦o̦k ilo dekã in etto ko, ej ãinl̦o̦kwõt Mordikeai eo me Baibõl̦ ej kwal̦o̦k kake. Rein rar jim̦or mour ilo juon wõt iien ilo juon wõt jikin im rar jerbal ãinwõt ri-utiej ro ilo juon wõt jikin jerbal. Aolep kein kam̦ool kein rej kwal̦o̦k bwe Marduka im Mordikeai remaroñ jitõñl̦o̦k ñan juon wõt armej.
JEPTÕM̦BA 11-17
KATAK KO RAORÕK JÃN NAANIN ANIJ | ESTER 3-5
“Jipañ Ro Jet bwe Ren Kate Er Joñan Wõt Aer Maroñ”
it-2 431 pãr. 7
Mordikeai
Ear M̦akoko in Kabuñ ñan Heman. Ãlikin men in, Ehasuirõs ear kõm̦m̦an bwe Heman, eo me ej juon ri-Egag, en erom juon ri-utiej (prime minister). Kiiñ Ehasuirõs ear kakien bwe aolep ro rej jerbal ilo wõrwõr eo an Kiiñ eo, ren buñpedo ñan Heman kõn an bõk taitõl̦ eo an ekããl. Ilo peran im ilo m̦õkaj Mordikeai ear m̦akoko in kõm̦m̦ane men in, im ear kwal̦o̦k bwe unin an jab kõm̦m̦ane ej kõnke ej juon ri-Ju. (Est 3:1-4) An kar Mordikeai kwal̦o̦k unin an jab buñpedo ñan Heman ej kaalikkar bwe men in emaroñ kar jelõt jem̦jerã eo an ippãn Jeova Anij ãinwõt juon ri-Ju eo etiljek. Ear kile bwe ilo an naaj buñpedo ñan Heman, men in ejjab baj mel̦el̦ein wõt bwe ej kwal̦o̦k kautiej ñan juon armej eo ewõr an taitõl̦ ãinwõt an kar ri-Israel ro kõn kõm̦m̦ane, ak el̦apl̦o̦k mel̦el̦ein. (2Sa 14:4; 18:28; 1Kñ 1:16) Ekar wõr juon un em̦m̦an unin an kar Mordikeai jab buñpedo ñan Heman. Heman emaroñ kar juon ri-Amelek im Jeova ear ba bwe ej tarin̦aeik ri-Amelek ro “jãn epepen ñan epepen.” (Ex 17:16; lale HAMAN.) Kõn men in, Mordikeai ear jel̦ã bwe an kar tiljek ñan Anij aorõkl̦o̦k jãn an bõk kun̦aan ilo m̦akũtkũt in an Heman.
it-2 431 pãr. 9
Mordikeai
Kar Kõjerbale ñan Lo̦mo̦o̦ren Israel. Ke kar kõweeppãn kakien eo ñan ko̦kkure aolep ri-Ju ro ilo aelõñ eo, Mordikeai ear kwal̦o̦k an lukkuun tõmak bwe kar lel̦o̦k maroñ im utiej eo ñan Ester ãinwõt juon lerooj ilo iien eo bwe en maroñ lo̦mo̦o̦ren ri-Ju ro. Ear kaalikkar ñan Ester eddo eo an el̦ap im ear ba ñane bwe en kappok jipañ jãn kiiñ eo. Meñe men in ear likũt mour eo an ilo kauwõtata, ak ear errã ñan kõm̦m̦ane men in.—Est 4:7–5:2.
Ear Peran in Kõjparok Armej ro an Anij
22 Ester emaroñ kar lukkuun ikkũm̦kũm̦ im mijak ke ear roñ ennaan eo jãn Mordikeai. Eñin men eo el̦aptata an kar mãlejjoñe tõmak eo an Ester. Ear jilkinl̦o̦k juon ennaan ñan Mordikeai im ba bwe emijak. Ear bar kakeememeje Mordikeai kõn kien eo an kiiñ eo. Ta kar kien eo? Ej bwe ñe juon ej jãdel̦o̦k im̦aan kiiñ eo ak ear jab kũri, renaaj aikuj in m̦ane ñan mej. Wãween eo wõt bwe armej eo en maroñ mour ej ñe kiiñ eo ej erl̦o̦ke jokon̦ kool̦ eo an. Ester emaroñ kar l̦õmn̦ak bwe kiiñ eo eban kar kõtl̦o̦k an mour. Emaroñ kar bõk l̦õmn̦ak in, el̦aptata ke ear jel̦ã kõn jorrããn eo ear wal̦o̦k ñan Lerooj Vashtai kõn an kar m̦akoko in pokake kiiñ eo. Ester ear ba ñan Mordikeai bwe el̦o̦k de 30 raan ak kiiñ eo ejjañin bar kũri! Men in emaroñ kar kõm̦m̦an an Ester l̦õmn̦ak bwe eoktak kiiõ l̦õmn̦ak eo an kiiñ eo kake im ejako an yokwe e.—Ester 4:9-11, UBS.
23 Mordikeai ear uwaake Ester ilo juon wãween me ear jipañ Ester ñan kal̦apl̦o̦k an tõmak ilo Jeova. Ear kakeememeje Ester bwe el̦aññe ejjab kõm̦m̦an jabdewõt ñan lo̦mo̦o̦ren RiJu ro, enaaj bar wõr wãween ko jet Anij enaaj kõjerbali ñan lo̦mo̦o̦ren er. Ester ej aikuj m̦õkaj kake m̦okta jãn aer jino m̦anm̦an RiJu im jujen bar m̦an e. Mordikeai ear kaalikkar an lukkuun tõmak ilo Jeova. Ear jel̦ã bwe Jeova eban kar kõtl̦o̦k bwe aolep armej ro an ren mej. Im ear jel̦ã bwe aolep iien Ej kajejjet kallim̦ur ko An. (Jos. 23:14, UBS) Innem, Mordikeai ear ba ñan Ester: “Wõn ejjab ba unin am̦ kar erom juon lerooj in, kõnke en jejjet ñan iien in!” (Ester 4:12-14, UBS) Jej aikuj anõke joñak in em̦m̦an an Mordikeai. Etke? Kõnke ear lõke Jeova Anij kõn aolepen bũruon. Jej ke bar lõke Jeova kõn aolepen bũruod?—JK. 3:5, 6.
Kũbwij Naanin Anij
kr 160 pãr. 14
Bait kõn Jim̦we im Maroñ eo ad ñan Kabuñ ñan Jeova
14 Ãinwõt Ester im Mordikeai, armej ro an Jeova rainin rej bait kõn jim̦we im maroñ eo aer ñan kabuñ ñan Jeova ilo wãween eo ekõn̦aan. (Ester 4:13-16) Kwõmaroñ ke bõk kun̦aam̦ ilo bait in? Aet. Kwõmaroñ ekkeini am̦ jar kõn ro jeim̦ im jatũm̦ ilo tõmak me rej kiiõ eñtaan kõn an kien jab jim̦we ñan er. Jar rot kein relukkuun kajoor im remaroñ jipañ ro jeid im jatid me rej pãd ilo wãween kein reppen im ñe rej iioon matõrtõr ko. (Riit Jemes 5:16.) Jeova ej ke em̦m̦akũt ñe ej roñjake jar kein? Aet! Ad bõk anjo̦ elõñ alen ilo im̦õn ekajet ko ej kaalikkar bwe Jeova ej em̦m̦akũt im jipañ kõj.—Hib. 13:18, 19.
JEPTÕM̦BA 18-24
KATAK KO RAORÕK JÃN NAANIN ANIJ | ESTER 6-8
“Juon Men Jej Katak Ikijjeen Ad Kõnono ilo Juon Wãween Em̦m̦an”
Ear Mãlõtlõt, Peran, im L̦õmn̦ak kõn Ro Jet
15 Kõn an kar Ester kijenmej wõt im kõttar, men in ear kõtl̦o̦k iien ñan an Heman kwal̦o̦k ruõn make. Bõlen Jeova eo ear kõm̦m̦an bwe kiiñ eo en jaje kiki boñõn eo. (JK. 21:1, UBS) Eñin unin Baibõl̦ ej rõjañ kõj bwe jen jel̦ã “kõttar”! (Riit Maika 7:7.) Ñe jenaaj lõke Anij im kõttare wõt, jenaaj kile bwe wãween an kõm̦adm̦õdi apañ ko ad em̦m̦anl̦o̦k jãn ad nãj kar make kõm̦adm̦õdi.
Ester Ear Peran Ke Ear Kõnnaan
16 Ester ear jel̦ã bwe ñe etol̦o̦k wõt an kwal̦o̦ke kajjitõk eo an ñan kiiñ eo, men in emaroñ kõm̦m̦an an kiiñ eo illu. Kõn men in, ear aikuj ba aolep men ñane ilo iien kõjota eo kein karuo. Ak elemen an nãj kar bõkm̦aantak kajjitõk eo an? Eokwe ekkar ñan bwebwenato in, kiiñ eo make ear bar kajjitõk ippãn Ester ta eo ej aikuji. (Ester 7:2, UBS) Kiiõ eiien bwe Ester en “kõnono.”
Ear Mãlõtlõt, Peran, im L̦õmn̦ak kõn Ro Jet
17 Jemaroñ pijaikl̦o̦k an Ester jar ñan Anij ilo bũruon m̦okta jãn an kõnnaan. Innem ear ba ñan kiiñ eo: “El̦aññe em̦m̦an ippam̦, O Kiiñ, im el̦aññe kwõj m̦õn̦õn̦õ in eo̦roñ kajjitõk in aõ, innem eñin kõn̦aan eo aõ, bwe ña in mour, im armej ro doõ ren bar mour.” (Ester 7:3, UBS) Jej kile bwe Ester ear kaalikkar an kautiej pepe ko an kiiñ eo kõn men ko ej l̦õmn̦ak bwe rem̦m̦an im jim̦we. Ealikkar bwe Ester ear lukkuun oktak jãn Lerooj Vashtai kõnke Vashtai ear jab kautiej kiiñ eo im ear kajooke kiiñ in kar pãleen! (Ester 1:10-12, UBS) Ester ear jab kabwebweik kiiñ eo kõn an kar lõke rinana eo, Heman. Bõtab, ear akwel̦ap ñan kiiñ eo bwe en kõjparoke im lo̦mo̦o̦rene jãn aer itõn m̦ane.
Ear Mãlõtlõt, Peran, im L̦õmn̦ak kõn Ro Jet
18 Ejjel̦o̦k pere bwe wãween an kar Ester kõnnaan ippãn kiiñ eo ear kõm̦akũt bũruon im bareinwõt kailbõk e. Emaroñ kar l̦õmn̦ak ippãn make kõn wõn armej in eperan ñan an itõn m̦an lerooj in pãleen! Ester ear wõnm̦aanl̦o̦k wõt im ba: “Ña im armej ro doõ, em̦õj wiakake kõm bwe ren m̦an kõm. El̦aññe rar wiakake kõm bwe kõmin rũkõm̦akoko, innem inaaj kar ikõñ wõt im jab kaabn̦õn̦õik [kwe], ak kiiõ repojak in to̦o̦rl̦o̦kboke kõm!” (Ester 7:4, UBS) Ester ear kajju kwal̦o̦k apañ eo. Bõtab, ear ba bwe eban kar kwal̦o̦k jabdewõt ñan kiiñ eo ñe renaaj kar ba bwe ren rũkõm̦akoko. Ester ear aikuj ba ñan kiiñ eo kõn apañ eo kõnke enaaj kar bar jelõt kiiñ eo.
19 Joñak in an Ester ej katakin kõj kilen ad kõnnaan ippãn ro jet ñan kareel bũrueer. El̦aññe ewõr juon apañ el̦ap kwõj iioone im kokõn̦aan kwal̦o̦ke ñan juon eo kwõj yokwe ak ñan juon eo eutiej maroñ eo an bwe en kõm̦adm̦õde, eaorõk bwe kwõn jel̦ã kijenmej im kõttar. Ebar aorõk bwe kwõn kwal̦o̦k kautiej im m̦ool ilo am̦ kõnnaan.—JK. 16:21, 23.
Kũbwij Naanin Anij
Katak ko Relap Jen Book in Ester
7:4—Ewi wãwen jeebeplok eo an Ri Jew ro enaj kar “nawõnan kiñ eo kin jerata”? Ilo kabel ke ear bõk mantak kin ta eo enaj walok elañe renaj wiakake Ri Jew ro einwõt ri kamakoko, Esther ear kalikar kin jerata eo ñan king eo kin jeebeplok eo air. Mõttan silver ko 10,000 me Haman ear kallimur kake bwe enaj kar lelok ñan king eo, edik ñe keidi ibben joñan money eo enaj kar walok elañe Haman enaj kar wiakake Ri Jew ro einwõt ri kamakoko ro. Im elañe bebe eo enana an Haman enaj kar wõnmanlok wõt enaj kar melelen jorrãn ñan leroij eo bareinwõt.
JEPTÕM̦BA 25–OKTOBA 1
KATAK KO RAORÕK JÃN NAANIN ANIJ | ESTER 9-10
“Ear Kõjerbal Maroñ eo An ñan Jipañ Armej ro An”
it-2 432 pãr. 2
Mordikeai
Kiiõ, em̦õj an Mordikeai bõk jikin Heman ãinwõt ri-utiej eo (prime minister) im kiiñ eo ear lel̦o̦k ñane riiñ eo an make bwe en maroñ kõjerbale ñan kõweeppãne pepe ko raorõk. Ester ear kõm̦m̦an bwe Mordikeai en lale im bõk m̦weo im̦õn Heman, me kiiñ eo ekar lel̦o̦k ñan Ester. Innem kiiñ eo ear kamãlim Mordikeai ñan kõm̦m̦ane juon kakien ekããl me ej kõtl̦o̦k an ri-Ju ro jojomare er make. Ñan ri-Ju ro, kakien in ekããl ekar lel̦o̦k ñan er juon kõjatdikdik im ear kalañlõñ er. Elõñ iaan ro ilo Aelõñin Põrsia rar kobal̦o̦k ippãn ri-Ju ro ñan tarin̦ae, im ke ear jejjet allõñ in Adar ilo 13 raan, raan eo me kakien ko rar jejjet kũtieer, el̦ap an ri-Ju ro lukkuun pojak. Ri-utiej ro rar rejetake Mordikeai kõn an utiej jerbal eo an. Ilo jikin kweilo̦k in Shushan rekar tarin̦ae l̦o̦k ñan bar juon raan. Elõñl̦o̦k jãn 75,000 ri-kõjdat ro an ri-Ju ro ilo aelõñin Põrsia rar mej, ekoba l̦õm̦aro joñoul nejin Heman. (Est 8:1–9:18) Kõn an kar Ester kamãlim e, Mordikeai ear kakien armej ro bwe ren kakeememej kwõjkwõj eo kajjojo iiõ, etan “raan ko Purim” ilo allõñ in Adar 14 im 15 raan, ñan aer maroñ m̦õn̦õn̦õ im m̦õñã im lel̦o̦k menin lel̦o̦k ko ñan doon im ñan ro rejeram̦õl. Ri-Ju ro rar m̦õn̦õn̦õ in kõm̦m̦ane kwõjkwõj in im rar jiroñ ro ineer ñan bar keememeje im bareinwõt aolep ro jet me rar kobal̦o̦k ippãer. Ãinwõt l̦eo kein karuo ilo aelõñin Põrsia, el̦ap an aolep ri-Ju ro me rej armej ro an Anij lukkuun kautiej Mordikeai im Mordikeai ear wõnm̦aanl̦o̦k wõt im jerbal ñan em̦m̦an eo aer.—Est 9:19-22, 27-32; 10:2, 3.
it-2 716 pãr. 5
Purim
Unin aer kar Kõm̦m̦ane Kwõjkwõj in. Rainin jet armej me rej lale wãween an ri-Ju ro kõm̦m̦ane Kwõjkwõj in Purim eo rej ba bwe kwõjkwõj in ejjab lukkuun kõn kabuñ eo aer, ak el̦apl̦o̦k an ekkejell̦o̦k ippãn jerbal im men ko rej wal̦o̦k ilo mour ko an armej. Ijoke, ear jab ãindein ilo jinoin ke ri-Ju ro rar kõm̦m̦ane kwõjkwõj in. Mordikeai im Ester jim̦or rar ri-karejar ro an Anij eo em̦ool, Jeova, im kar kõm̦m̦ane kwõjkwõj in ñan nõbar E. Kar Jeova eo me ear lo̦mo̦o̦ren ri-Ju ro ilo tõre eo kõn wõt an kar Mordikeai kõn̦aan tiljek im kabuñ wõt ñan Jeova. Heman emaroñ kar itok jãn aelõñ in Amelek, juon aelõñ me Jeova ear ba enaaj lukkuun ko̦kkure. Kõn men in, Mordikeai aer kautiej pepe eo an Anij im ear m̦akoko im buñpedo ñan Heman. (Est 3:2, 5; Ex 17:14-16) Bareinwõt, naan ko an Mordikeai ñan Ester (Est 4:14) rej kaalikkar bwe ear reilo̦k ñan Anij bwe en lo̦mo̦o̦ren ri-Ju ro, im Ester ear bar kwal̦o̦k an reilo̦k ñan Anij bwe en jipañe ke ear jitl̦o̦k m̦okta jãn an del̦o̦ñ im̦aan mejãn kiiñ eo kõn kajjitõk eo an ñan kõm̦m̦ane juon m̦õñã el̦ap.—Est 4:16.
cl 101-102 pãr. 12-13
“Kom̦win Ri-Kajjioñe Anij” ilo Wãween Am̦ Kõjerbale Maroñ ko Am̦
12 Em̦õj an Jeova letok em̦m̦aan ro rej lale eklejia bwe ren tõl ilo eklejia eo an Kũrjin. (Hibru 13:17) Em̦m̦aan rein me ekkar bwe ren tõl eklejia eo rej kõjerbale maroñ eo aer me Anij ear lel̦o̦k ñan er, ñan aer jipañ im jerbal ñan em̦m̦an eo an bwij eo an Anij. Kõn aer kar bõk jerbal eo ñan lale eklejia, men in ej ke kõmaroñ er bwe ren irooj iioon ri-tõmak ro m̦õttaer ekkar ñan kõn̦aan ko aer make? Ejjab ñan jidik! Em̦m̦aan ro rej lale eklejia rej aikuj kõttãik er im en jim̦we aer l̦õmn̦ak kõn jerbal eo aer ilo eklejia eo. (1 Piter 5:2, 3) Baibõl̦ ej ba ñan ro rej lale eklejia: ‘Jabõt ro ilo eklejia eo an Anij, eo ear wiaiki kõn bõtõktõkin eo ej make wõt Nejin.’ (Jerbal 20:28) Eoon in ej kwal̦o̦k juon iaan un ko rel̦l̦ap unin an ro rej lale eklejia aikuj kõm̦m̦an ñan jiip ro ilo juon wãween ejouj im tũriam̦o.
13 Jemaroñ waanjoñak kake ilo wãween in. Jen ba bwe juon m̦õttam̦ eo kwõj epaake ej kajjitõk ippam̦ bwe kwõn lale im kõjparoke juon m̦weien eaorõk. Kwõjel̦ã bwe in m̦õttam̦ ear jol̦o̦k el̦ap jããn ñan wiaiki men in. Ejjel̦o̦k pere bwe kwõnaaj lukkuun lale im kõjparoke? Ejja ãindeinl̦o̦k wõt, Anij ear kwal̦o̦k an lõke em̦m̦aan ro rej lale eklejia ilo an kar lel̦o̦k eddo eo ñan aer lale im kõjparok juon m̦weien me elukkuun aorõk: men in ej eklejia eo, me ro uwaan rej ãinwõt jiip ro. (Jon 21:16, 17) Jiip ro an Jeova relukkuun aorõk ippãn—joñan aer aorõk, ear wiaik er kõn bõtõktõkin nejin eo ej make wõt jitõnbõro ippãn, Jesus Christ. Jeova eban kar maroñ kõl̦l̦aaki juon on̦ããn el̦apl̦o̦k ñan jiip ro an. Em̦m̦aan ro rej lale eklejia me ettã bũrueer rej keememeje wõt men in im kõm̦m̦an ñan jiip ro an Jeova ilo wãween eo ekkar.
Kũbwij Naanin Anij
Katak ko Relap Jen Book in Ester
9:10, 15, 16—Meñe kien eo ear kamelim bwe ren bõk menin rakim eo, etke Ri Jew ro rar jab kõmmane men in? Air makoko in kõmmane menin in ej lukkun kalikar bwe kõtõbar eo air kar ñan lomoren ir make, jab ñan air bõk elõñ mweiuk ko.
OKTOBA 2-8
KATAK KO RAORÕK JÃN NAANIN ANIJ | JOB 1-3
“Wõnm̦aanl̦o̦k Wõt im Kwal̦o̦k Joñan M̦wilal̦in Yokwe eo Am̦ ñan Jeova”
Anõke Joñak eo an Noa, Daniel, im Job kõn Aer kar Kwal̦o̦k Tõmak im Pokake
16 Wãween ko reppen Job ear iiooni. Elõñ oktak ko rel̦l̦ap rar wal̦o̦k ilo jidimkij ilo mour eo an Job. M̦okta jãn an kar iiooni wãween ko reppen, ear “ejjel̦o̦k en̦ ear m̦weiiel̦o̦k jãn e ilo aelõñ ko irear.” (Job 1:3, UBS) Ear m̦weiie, buñbuñ, im ear l̦ap an bar armej ro kile im kautieje. (Job 29:7-16, UBS) Ijoke meñe ear wõr ippãn aolep men kein, ak ear jab utiej bũruon im l̦õmn̦ak bwe ejjab aikuji Anij. Ilo m̦ool, Jeova ear n̦aetan “rũkarejera” im ba: “E juon armej eweeppãn im wãnõk, eo ej mijak Anij im jeorl̦o̦k jãn nana.”—Job 1:8.
17 Ilo jidimkij ear m̦õkaj an oktak wãween mour eo an Job. Wãween kein ear iiooni rar kõm̦m̦an bwe en lukkuun bũrom̦õj im jeram̦õl. Jejel̦ã bwe unin an kar Job ãindein, ej kõn riruruwe eo Setan, eo im ear riab im ba bwe unin an Job karejar ñan Anij ej kõnke ekũbbon̦. (Riit Job 1:9, 10, UBS.) Jeova ear jab kõjekdo̦o̦ni naanin kinaak kein an Setan. Bõtab, ear lel̦o̦k juon iien epel̦l̦o̦k ñan an Job kam̦ool bwe ej tiljek im karejar ñan Jeova kõn juon bõro em̦ool im ejjab kõn an kũbbon̦.
Dãpij Wõt Am̦ Tiljek!
10 Ewi wãween ad bar del̦o̦ñ ilo ejja naanin aitwerõk ko an Setan n̦ae Job? Eokwe ej ãinwõt ñe Setan ej ba bwe jejjab lukkuun yokwe Jeova Anij, im bwe enaaj bõjrak ad karejar ñan E bwe jen lo̦mo̦o̦ren kõj make, im ej ba bwe jeban dãpij wõt ad tiljek. (Job 2:4, 5; Rev. 12:10) Ta eñjake eo am̦ kõn men in? Ejjel̦o̦k pere bwe el̦ap an eddo bũruom̦ kõn naan kein an. Ak l̦õmn̦ak kõn men in: Jeova ej kõtl̦o̦k an Setan mãlejjoñe eok im lale ñe kwõnaaj tiljek wõt. El̦ap an lõke eok im ej lewaj juon iien em̦m̦an ñan am̦ dãpij wõt am̦ tiljek im kam̦ool bwe Setan ej juon ri-riab. Jeova ej lõke bwe kwõnaaj dãpij wõt am̦ tiljek, im ej kallim̦ur bwe enaaj jipañ eok ñan kõm̦m̦ane men in. (Hi. 13:6) Ej juon jeraam̦m̦an el̦ap kõn an Eo ej Irooj bõtata ioon aolepen lal̦ in kwal̦o̦k an lõke kõj! Kwõj ke loe joñan an aorõk bwe jen tiljek wõt? Men in enaaj kõmaroñ kõj ñan jum̦ae naanin riab ko an Setan im jojomare etan Jemãd ilañ im rejetake wãween An tõl. Innem ta eo jemaroñ kõm̦m̦ane ñan dãpij wõt ad tiljek?
Kũbwij Naanin Anij
Katak jãn Naan ko Ãliktata an Jesus
9 Ta eo Jesus ear ba? Ejjabto m̦okta jãn an Jesus mej, ear lam̦õj im ba: “Aõ Anij, aõ Anij, etke kwaar ilo̦k jãn eõ?” (Matu 27:46) Baibõl̦ ejjab kõmel̦el̦e etke Jesus ear ba naan kein. Bõtab, l̦õmn̦ak kõn ta ko jemaroñ katak jãn naan kein. Juon men jemaroñ katak ej bwe, ilo an kar Jesus ba naan kein, ear kajejjete kanaan eo ilo Sam 22:1. Ejjab men in wõt, ak naan kein rej kaalikkar bwe Jeova ear jab wõnm̦aanl̦o̦k wõt im likũt juon “wõrwõr in kõpool̦” ak kein kõjparoke eo Nejin. (Job 1:10) Jesus ear mel̦el̦e bwe em̦õj an Jemãn kõtl̦o̦ke ñan ium̦win pein ri-kõjdat ro an bwe ren lukkuun kõmaat joñan aer maroñ im mãlejjoñe tõmak eo an ñan mej. Ear iioon juon kain mãlejjoñ me ejjel̦o̦k juon armej enañin iioone. Kobal̦o̦k ippãn men in, naan kein rej kaalikkar bwe ejjel̦o̦k ruõn ilo jabdewõt nana bwe ren m̦ane ñan mej.
OKTOBA 9-15
KATAK KO RAORÕK JÃN NAANIN ANIJ | JOB 4-5
“Kõjparok Eok jãn Mel̦el̦e ko Reriab ak Rejjab Jim̦we”
it-1 713 pãr. 11
Elipaz
2. Juon iaan l̦õm̦aro jilu m̦õttan Job. (Job 2:11) Ear juon ri-Timan im emaroñ kar ineen armej eo me No. 1 itulõñ ej kõnono kake. Kõn men in, emaroñ kar juon ineen Ebream im emaroñ kar bar nukũn Job. Elipaz im ro ineen rekar kõmjãje kõn mãlõtlõt eo aer. (Jrm 49:7) Iaan aolep “ri-kaenõm̦m̦an” ro jilu, Elipaz emaroñ kar juon eo eaorõktata im el̦ap an kar armej reilo̦k ñane im kautieje. Men in emaroñ mel̦el̦ein bwe e eo erũtto tata. E eo m̦oktata ear kõnnaan ilo iien ko jilu rar kõbauwe, im ear aetokl̦o̦k an kõnnaan jãn l̦õm̦aro ro jet.
w05 9/15 26 pãr. 2
Jum̦ae L̦õmn̦ak ko Rebõd!
Ilo an kar keememej tok juon iien ear loe juon jetõb, Elipaz ear ba: “Innem juon jetõb ear itok im̦aan meja. Ear eo̦roñ kilũ. Ear bõjrak, a iar jab maroñ in kile wãween. Juon wãween ear im̦aan meja. Ear lur, iar roñjake juon ainikien.” (Job 4:15, 16) Kain jetõb rot eo ear jelõt l̦õmn̦ak eo an Elipaz? Eokwe, men ko Elipaz ear ba tokãlik rar kaalikkar bwe jetõb eo ejjab juon iaan enjel̦ ro rewãnõk an Anij. (Job 4:17, 18) Ijoke, jetõb in ear juon jetõb enana. Alikkar men in kõnke Jeova ear kauwe Elipaz im l̦õm̦aro ruo m̦õttan kõn aer kõnono riab. (Job 42:7) Aet, elukkuun alikkar bwe tim̦on̦ ro rar jelõt l̦õmn̦ak ko an Elipaz. Naan ko an rar jab itok jãn l̦õmn̦ak ko an Anij.
Kejbãrok Yuk jen Kareelel ko Retao an Setan
Setan ear kajerbale juõn ian lõmaro jilu jeran Job etan, Elipaz ñõn an ba bwe armij ro rejjab maroñ jutõk nae ijjibed ko jen Setan im tiljek wõt ñõn Anij. Ilo an jitõñlok ñõn armij ro bwe rej einwõt “ro rej jokwe ilo mo ko im kle,” ear ba nan kein ñõn Job, “loñtair ej ilo bõñõlñõl, im emwij ruji ir iman meninloaj! Ikõtan jiboñ im jota rej kokkure ir; re jokolok ñõn in drio im ejelok ej lemnok kake” ir.—Job 4:19, 20.
Jet eon ko ilo Baibel rej kõkkar kake kij einwõt “jãbi brij ko” remõjno kõmõn jen kle. (2 Kor. 4:7) Kij armij mõjino kinke jar jolit jerawiwi im jab wãppen. (Rom 5:12) Elañe kar kõtlok bwe jen mõke lale kij mõke, jenaj kar jorran jen men ko Setan ej bõktok nae kij. Ak einwõt Kristian ro, jemaroñ atartar ion jibõñ eo jen Jeova. Meñe jej mõjino im or likjõp ko iber, ak iben Jeova jelukkun aurõk. (Ais. 43:4) Bareinwõt, Jeova ej lelok jitõb kwojarjar eo an ñõn jibõñ ro rej kajitõk iben kake. (Luk 11:13) Jitõb eo an emaroñ letok ñõn kij kajur eo ‘elaplok jen maroñ eo ar mõke,’ im kõmõn bwe jen maroñ jutõk bin iomin melejoñ ko Setan ej bõktok ioir. (2 Kor. 4:7; Pil. 4:13) Anij enaj jibõñ kij bwe jen “bin ilo . . . tõmak,” elañe jej jutõk nae ijjibed ko an Devil eo. (1 Pit. 5:8-10) Kin men in, jejjab aikwij mijõk Setan Devil eo.
mrt 32 pãr. 13-17
Kõjparok Eok jãn Mel̦el̦e ko Reriab ak Rejjab Jim̦we
● Lukkuun etali ia ko mel̦el̦e ko rej itok jãni im ta ko rej kwal̦o̦k kaki
Men eo Baibõl̦ ej ba: “Kom̦win kanooj etale men otemjej.”—1 Tessalonika 5:21.
M̦okta jãn am̦ tõmake ak jilkinl̦o̦k juon bwebwenato ñan juon armej, meñe emaroñ juon bwebwenato ebuñbuñ ak el̦ap an wal̦o̦k ilo nuuj ko, kwõj aikuj lukkuun etale el̦aññe em̦ool. Ewi wãween?
Lukkuun etale el̦aññe kwõmaroñ lõke ia ko mel̦el̦e ko rej itok jãne. Kom̦bani in nuuj ko im doulul ko jet remaroñ ukote jidik bwebwenato ko ekkar ñan kõn̦aan ko aer ikijjeen politic ak bwe ren maroñ kõm̦m̦an jããn. Innem, keidi ta ko kwõj loe ilo juon iaan kom̦bani in nuuj ko ippãn ijoko jet nuuj ko rej itok jãne. Jet iien ilo aer jab lukkuun l̦õmn̦ak kake, ro m̦õttad remaroñ jilkintok mel̦el̦e ko rejjab jim̦we ikijjeen email im post ko aer ilo social media. Kõn men in, jab m̦õkaj im lõke juon nuuj m̦ae iien kwõmaroñ lukkuun kam̦oole im etale ia ko mel̦el̦e ko rej itok jãne.
Lukkuun lale bwe mel̦el̦e ko ilo juon nuuj ren m̦ool ekkar ñan men ko rej kab wal̦o̦k im ren jejjet. Lale raan ko im iien ko men kein rar wal̦o̦k ie, mel̦el̦e ko kwõmaroñ kam̦ooli, im kein kam̦ool ko me rej rejetake ta ko nuuj ko rej ba. El̦aptata, lukkuun kõjparok el̦aññe el̦e jãn joñan aer kapidodoik mel̦el̦e ko ilo nuuj ko, ak el̦aññe kar kõm̦m̦ane nuuj eo ñan kõm̦m̦an bwe armej ren lukkuun bũrom̦õj, illu, ak inepata.
Kũbwij Naanin Anij
w03 5/15 22 pãr. 5-6
Dãpij Wõt Ad Tiljek, im Wiini Iãekwõj eo ñan Mour
Ilo ad m̦õttan doulul in ri-karejar ro rem̦ool an Jeova ipel̦aakin lal̦ in, men in ej lukkuun kõkajoor kõj. Ej juon jeraam̦m̦an el̦ap ñan kobal̦o̦k ippãn ro jeid im jatid ipel̦aakin lal̦ in me el̦ap yokwe ippãer! (1 Piter 2:17) Im jemaroñ lukkuun kõkajoor ri-tõmak ro m̦õttad.
L̦õmn̦ak m̦õk kõn kõm̦m̦an ko rem̦m̦an an em̦m̦aan eo ewãnõk, Job. Meñe ear juon ri-kaenõm̦m̦an eriab, ak Elipaz ear kile men in kõn Job im ba: “Naan ko am̦ rar kajutak eo enañin buñ, im kwaar kapen bukwe ko rem̦õjn̦o̦.” (Job 4:4) Ejet kõm̦m̦an ko ad ilo wãween in? Kõj kajjojo epãd ippãd eddo eo ñan jipañ ro jeid im jatid ilo tõmak bwe ren kijenmej ilo aer karejar ñan Anij. Ilo wãween ad kõm̦m̦an ñan er, jemaroñ kõm̦m̦an ñan jetõbõn naan kein me rej ba: “Kom̦win kõkajoor pã ko rem̦õk, im ne ko rewũdiddid kõn aer m̦õjn̦o̦.” (Aiseia 35:3, UBS) Etke kwõjjab kõm̦m̦an bwe en am̦ mejãnkajjik ñan kõkajoor im rõjañ juon ak ruo iaan Kũrjin ro m̦õttam̦ aolep iien ñe kwõj pãd ippãer? (Hibru 10:24, 25) Naanin nõbar im kam̦m̦oolol ko me rej itok jãn bũruom̦ kõn aer kate er ñan wõnm̦aanl̦o̦k wõt im kabuñbũruon Jeova, remaroñ lukkuun jipañ er ñan tiljek wõt ñan E ilo aer kate er ñan wiini iãekwõj eo ñan mour.
OKTOBA 16-22
KATAK KO RAORÕK JÃN NAANIN ANIJ | JOB 6-7
“Ñe Kwõj Eñjake bwe Kwõjjab Maroñ Kijenmej Ium̦win Apañ ko Am̦”
Katak ko Relap Jen Book in Job
7:1; 14:14—Ta melelen an ba “jerbal in ri tarinae” ak “tõrinae”? Nan eo ilo kajin Hebrew rar ukõte “jerbal in ri tarinae” ak “tõrinae” ej bareinwõt melelen “juõn jerbal eddo me kien eo ej kakien yuk bwe kwon kõmmane.” An Job eñtan ear kanuij lap im kaeñtanan im ear kõmman bwe en lemnak bwe mour ej einwõt juõn jerbal ebin ej aikwij kõmmane. (Job 10:17) Kinke ien eo juõn ej bed ilo lũp—jen ien eo ej mij ñan ien eo ej jerkakbiji—ej juõn ien ej aikwij walok, Job ear kõkkar kin ien in einwõt juõn jerbal eddo kar kakien bwe jej aikwij kõmmane.
Jeova Ej Lo̦mo̦o̦ren Ro Rej Ebbweer
EWÕR iien, jemaroñ l̦õmn̦ak kõn an kadu mour im an “obrak kõn jorrããn.” (Job 14:1) Kõn men in, jemel̦el̦e bwe ewõr iien jenaaj ebbweer. Elõñ iaan ri-karejar ro an Jeova ilo tõre ko etto rar bar bõk ejja eñjake in. Joñan, ewõr jet rar kõn̦aan mej. (1 Kñ. 19:2-4; Job 3:1-3, 11; 7:15, 16) Bõtab elõñ alen an Jeova—Anij eo me rar lõke—kar kaenõm̦m̦an im kõkajoor er. Kar je bwebwenato kein aer ñan kaenõm̦m̦an im katakin kõj.—Rom 15:4.
g 1/12 16-17
Ñe Kwõj Eñjake Am̦ Ebbweer kõn Mour In
Meñe kwõmaroñ l̦õmn̦ak bwe ejjel̦o̦k am̦ kõjatdikdik kõn wãween eo kwõj iioone, ak keememej bwe kwõjjab make iaam im enañin aolep armej rej kijenmej kõn juon aer apañ rainin. Baibõl̦ eo ej ba: “Aolep menin kõm̦anm̦an ko [rej] iññũr im eñtaan ippãn doon ñan kiiõ.” (Rom 8:22) Meñe kiiõ emaroñ ãinwõt ñe eban jako apañ eo am̦, ak enañin aolep iien apañ ko renaaj em̦m̦anl̦o̦k ãlikin an jejjo iien mootl̦o̦k. Bõtab ta eo emaroñ jipañ eok kiiõ?
Kwal̦o̦k eñjake ko am̦ ñan juon m̦õttam̦ eo erũtto ilo kõl̦mãnl̦o̦kjen̦ me kwõj lõke. Baibõl̦ eo ej ba: “Juon jeran [eo em̦ool, NW] ej yokwe iien otemjej; im juon jein im jatin, ear l̦otak bwe en ri-jipañ ilo iien jorrããn.” (Jabõn Kõnnaan 17:17) Em̦m̦aan eo etiljek etan Job me Baibõl̦ eo ej kwal̦o̦k kake, ear kwal̦o̦k eñjake ko an ñan ro jet ke ear pãd ilo wãween ko reppen. Ke ear bõk eñjake eo im ba “Aõ ej m̦õk kõn aõ mour,” ear bar ba: “Inaaj kwal̦o̦k wõt aõ naan in ellotaan; inaaj kõnono ilo meo̦ in aõ!” (Job 10:1) Ilo am̦ kwal̦o̦k eñjake ko am̦ ñan ro jet, men in emaroñ kadikl̦o̦k am̦ inepata im eddodo, im emaroñ jipañ eok bwe en oktak wãween am̦ l̦õmn̦ak kõn apañ eo kwõj iioone.
Lutõkl̦o̦k bũruom̦ ñan Anij ilo jar. Jet armej rej ba bwe jar ej juon men bajjõk me ej kaenõm̦m̦an armej ak ejjab lukkuun jipañ, bõtab eoktak wãween an Baibõl̦ eo kwal̦o̦k kake. Ñan waanjoñak, Sam 65:2 ej ba bwe Jeova Anij ej “roñjake jar,” im ilo 1 Piter 5:7 ej ba: “Ej kaorõk [eok].” El̦ap an Baibõl̦ eo lukkuun kwal̦o̦k aorõkin ad atartar ioon Anij. Ñan waanjoñak:
“Kwõn lõke Jeova kõn aolepen bũruom̦, im kwõn jab atartar ioon jel̦ãl̦o̦kjen̦ eo am̦. Kwõn kwal̦o̦k E ilo ial̦ ko am̦ otemjel̦o̦k, innem Enaaj ba kajjien ial̦ ko am̦.”—JABÕN KÕNNAAN 3:5, 6.
“Enaaj kajejjet kõn̦aan an ro remijak E; Enaaj bareinwõt roñjake aer lam̦õj im lo̦mo̦o̦r er.”—SAM 145:19.
“Im men eo in jej lõke e kake, bwe jabdewõt men eo jej kajjitõk kake im ej ekkar ñan ankilaan, ej roñjake kõj.”—1 JON 5:14.
“Jeova ej ettol̦o̦k jãn ri-nana; a Ej eo̦roñ jar an rewãnõk.”—JABÕN KÕNNAAN 15:29.
El̦aññe kwõj kwal̦o̦k ñan Anij aolep wãween ko reppen kwõj iiooni, innem enaaj jipañ eok. Kõn men in, Baibõl̦ eo ej rõjañ eok ñan “lõke E iien otemjej . . . kwal̦o̦k bũruomi im̦aan.”—Sam 62:8.
Kũbwij Naanin Anij
Roñjake, Mel̦el̦e, im Kwal̦o̦k Tũriam̦o
10 Jemaroñ anõke Jeova ilo ad kajjioñ mel̦el̦e kõn ro jeid im jatid. Kal̦apl̦o̦k am̦ jel̦ã kajjien ro jeim̦ im jatũm̦. Bwebwenato ippãer m̦okta jãn kweilo̦k ko im ãlikin, jerbal ippãer ilo kwal̦o̦k naan, im ñe kwõmaroñ, kũrwaj er bwe ren m̦õñã ippam̦. Ilo am̦ naaj ãindein, kwõmaroñ kab jel̦ã bwe kõrã eo jeid im jatid me kwaar l̦õmn̦ak bwe ejjab lukkuun jouj ej ilo m̦ool, juon eo ejjookok, ak em̦m̦aan eo jeid im jatid me kwaar l̦õmn̦ak elukkuun lõñ an jããn, ejjab juon eo ej arõk m̦weiuk ak ej juon eo em̦õn̦õn̦õ in lel̦o̦k, ak juon baam̦le me ekkã aer rum̦wij waj ñan kweilo̦k ko rej kijenmej ium̦win jum̦ae. (Job 6:29) Alikkar, jejjab kõn̦aan ‘bõk kun̦aad ilo men ko ejjel̦o̦k ad l̦o̦k ie.’ (1 Tim. 5:13) Bõtab, em̦m̦an ñe jejel̦ã jet men ko kõn ro jeid im jatid im wãween ko rar iiooni ilo mour ko aer. Im men in emaroñ jipañ kõj bwe en l̦apl̦o̦k ad mel̦el̦e kõn er.
OKTOBA 23-29
KATAK KO RAORÕK JÃN NAANIN ANIJ | JOB 8-10
“Yokwe eo Em̦ool an Anij Ej Kõjparok Kõj jãn Riab ko an Setan”
Jemaroñ Ke Kabuñbũruon Anij?
Job ear eñtaan kõn elõñ wãween ko rejjab jim̦we ear iiooni. Ear bõk juon l̦õmn̦ak ebõd bwe Anij ejjab kea jekdo̦o̦n ñe enaaj tõmak wõt ilo E ak jaab. (Job 9:20-22, UBS) Joñan an Job jel̦ã bwe ejim̦we men ko ej kõm̦m̦ani im̦aan mejãn Anij, ro jet rar ba bwe el̦ap an kowãnõk e make jãn Anij.—Job 32:1, 2; 35:1, 2.
Ta Mel̦el̦ein Yokwe eo Em̦ool an Jeova Ippam̦?
14 Yokwe eo em̦ool an Anij ej kõjparok kõj ilo tõmak. Ilo jar eo an Devid ñan Jeova, Devid ear ba: “Kwe aõ likõpejñak; kwõnaaj kõjparok eõ jãn jorrããn; kwõnaaj kõpool̦ eõ kõn al ko al in lo̦mo̦o̦r . . . A eo ej lõke Jeova, tũriam̦o [ak “yokwe eo An em̦ool,” NW] enaaj kõpool̦e.” (Sam 32:7, 10) Ãinwõt an wõrwõr ko ilo iien ko etto kaapool̦ juon jikin kweilo̦k ñan kõjparoke armej ro ie, ãindein an yokwe eo em̦ool an Jeova kaapool̦e kõj, im ej kõjparok tõmak eo ad jãn menin kauwõtata ko me remaroñ ko̦kkure ak kam̦õjn̦o̦ikl̦o̦k kõtaan eo ad ippãn Jeova. Ejjab men in wõt, ak yokwe eo em̦ool an Jeova ej kõm̦akũt e ñan karuwaakl̦o̦k kõj ñane.—Jrm. 31:3.
Kũbwij Naanin Anij
“Wõn E Ar Jela Lolãtãt an Iroij” Jeova?
19Ta eo jar katak kin “lolãtãt an Iroij” Jeova? Jej aikwij kõtlok bwe Nan eo an Anij en letok melele eo ejime kin lemnok eo an Jeova. Jen kar jab watõk bwe lemnok eo an Jeova en einwõt kij ak ekajete e ekkar ñõn kien im wãwen lemnok ko ar. Job ear ba: “Bwe [Anij] E jab juõn eman, einwõt ña, bwe in uak E, bwe jen wõnmae dron kin ekajet.” (Job 9:32) Ñe jej jino melele kin wãwen lemnok eo an Jeova einwõt kar Job, buruer enaj kamakõt kij ñõn ar ba: “Lo, men kein jijidrik in ial ko An, im e nañin drik unojrikrik eo An jej roñjake! A jorur in kajur eo An wõn e maroñ im melele?”—Job 26:14.
20 Ñe jej riiti Baibel eo im eor jet eon ko ebin ñõn ar melele kaki, elaptata elañe ej ikijen wãwen lemnok eo an Jeova, ta eo jej aikwij kõmõne? Elañe jejañin lo uak eo ealikar elikin ar kõmõn etale ko, inem jemaroñ watõk men in einwõt juõn wãwen ñõn melejoñwe liki eo ar ilo Jeova. Kememej bwe jet ien emaroñ or jet eon ko im rej kebellok juõn ien emõn ñõn ar kwalok ar tõmak ilo Jeova ikijen karkar ko karkarin. Ilo etã buru, jen kalikar ar kile bwe jejjab melele kin aolep men ko Jeova ej kõmõni. (Ekk. 11:5) Men in enaj kamakõt kij ñõn ar errã ilo nan kein an dri jilik Paul: “O imlõl in mweien meletlet im jela an Anij! Ekajet ko An re nañin lãlok jen bukot! Im ial ko An je jab maroñ anõkilok! Bwe wõn e ar jela lemnok an Iroij? Ak wõn e ar dri bebe iben? Ak wõn e ar lelok ñõn E mokta, im bar bõk wõnan jen E? Bwe jen E, im kin E, im ñõn E, men otemjelok. Ñõn E aibujuij in drio. Amen.”—Rom 11:33-36.
OKTOBA 30–NOBÕM̦BA 5
KATAK KO RAORÕK JÃN NAANIN ANIJ | JOB 11-12
“Wãween ko Jilu ñan Bõk Mãlõtlõt im Bõk Tokjãn Jãne”
Job Ear Nebar Ãt eo Etan Jeova
17 Ta eo ear jibõñ Job ñõn drebij wõt an tiljek? Alikar, mokta jen an iion jorran ko, emwij an kar ejaak juõn kõtan ebak iben Jeova. Meñe ejelok kein kamol iber bwe Job ear jela bwe Setan ear aituerõke Jeova, Job ear beek ilo buruen bwe en drebij wõt an tiljek. Ear ba: “Ñõn ien aõ mij i jamin jolok aõ jime jen ña!” (Job 27:5) Ewi wãwen an kar Job ejaak kõtan in ebak iben Anij? Ejelok berre, ear kaurõk men ko ear roñ kin wãwen an kar Anij jerbal iben ro nukin, Ebream, Aisak, im Jekõb. Im ilo an kar kalimjek menin kõmõnmõn ko, Job ear maroñ kile elõñ ian karkar ko karkarin Jeova.—Riit Job 12:7-9, 13, 16.
Kwõjjab Make Iaam̦ Kõnke Aolep Iien Jeova Ej Pãd Ippam̦
10 Ejaak juon am̦ jem̦jerã ippãn Kũrjin ro retiljek. M̦õttãik ro ilo eklejia eo me kwõmaroñ katak jãn er, emaroñ oktak iiõ ko aer jãn kwe ak wãween aer kar dik im rũttol̦o̦k. Baibõl̦ eo ej kakeememej kõj bwe mãlõtlõt epãd ippãn ro rerũtto. (Job 12:12) Elõñ men ko ro rerũtto remaroñ bareinwõt katak jãn ro reddik. Ñan waanjoñak, Devid ear lukkuun dik jãn Jonetan ak men in ear jab bõbraik erro jãn aerro lukkuun epaake doon. (1 Sa. 18:1) Devid im Jonetan rar jipañ doon ñan karejar ñan Jeova meñe ewõr apañ ko reppen erro ar iiooni. (1 Sa. 23:16-18) Irina, juon jeid im jatid jiroñ me e wõt jãn baam̦le eo an ej pãd ilo m̦ool eo, ej ba: “Ro jeid im jatid remaroñ oktak im lukkuun ãinwõt ro jemãd im jined ak jeid im jatid. Jeova emaroñ kõjerbal er ekkar ñan aikuj eo ad.”
11 Ejjab pidodo ñan jino m̦õttãik ro jet ñe kwõj juon eo emmijakjak. Ratna, juon jeid im jatid kõrã me ear katak kõn m̦ool eo meñe ear iioon jum̦ae, im ej juon eo emmijakjak, ej ba: “Iar aikuj in mel̦el̦e bwe ij aikuji jipañ eo an baam̦le eo aõ ilo tõmak.” Meñe emaroñ jab juon men epidodo ñan kwal̦o̦k eñjake ko am̦ ñan ro jet, bõtab am̦ kõm̦m̦ane men in emaroñ kõm̦m̦an bwe en epaak kõtaan eo am̦ ippãer. Ro m̦õttam̦ rekõn̦aan jipañ im kõkajoor eok, bõtab rej aikuji am̦ kwal̦o̦k ewi wãween aer maroñ jipañ eok.
12 Juon iaan wãween ko rem̦m̦antata ñan ad maroñ jino m̦õttãik ro jet ej ikijjeen ad bõk kun̦aad ilo jerbalin kwal̦o̦k naan ippãn Kũrjin ro jet m̦õttad. Carol, eo kar kõnono kake m̦oktal̦o̦k, ej ba: “Ear lõñl̦o̦k ro m̦õtta rem̦m̦an itok wõt jãn aõ jol̦o̦k iien ippãn kõrã ro jeid im jatid ilo jerbalin kwal̦o̦k naan im bareinwõt ilo m̦akũtkũt ko jet an doulul in. Jeova ear jipañ eõ ium̦win elõñ iiõ ko m̦aantak ikijjeen rein.” Ad kate kõj ejaake juon jem̦jerã epaak ippãn Kũrjin ro retiljek m̦õttad, ej juon men me el̦ap an wõr tokjãn. Jeova ej kõjerbal kain jem̦jerã rot in ñan jipañ kõj tarin̦aeik eñjake ko rekabbweerer ãinwõt eñjake eo bwe jemake iaad—JK. 17:17.
it-2 1190 pãr. 2
Mãlõtlõt
Mãlõtlõt eo an Anij. Jeova ej wũnjãn mãlõtlõt, “eo ej make wõt mãlõtlõt.” (Rom 16:27; Rev 7:12) Jel̦ãl̦o̦kjen̦ ej ekkejell̦o̦k ippãn men ko rem̦ool, im kõnke Jeova ej ri-Kõm̦anm̦an eo, eo ej “jãn indeeo ñan indeeo” (Sam 90:1, 2), ejel̦ã aolep men kõn lañ im lal̦, wãween an kar kõm̦anm̦ani, im men ko rar wal̦o̦k ie tok ñan kiiõ. Aolep kien ko em̦õj likũt ilo menin kõm̦anm̦an ko im cycle ko me el̦ap an armej atartar ioon ñan kõm̦m̦ani jerbal ko aer im ñan kõm̦m̦ani menin kõm̦anm̦an ko aer make, rej itok jãn Jeova. (Job 38:34-38; Sam 104:24; JK 3:19; Jrm 10:12, 13) Ejjab men in wõt, ak kien ko an kõn mour jim̦we ak erreo rej menin aikuj bwe armej ro ren lo m̦õn̦õn̦õ im tõprak ilo mour ko aer. (Dt 32:4-6; Lale JEHOVAH [A God of moral standards].) Ejjel̦o̦k juon men Jeova ejjab mel̦el̦e kake. (Ais 40:13, 14) Meñe emaroñ kõtl̦o̦k an wal̦o̦k jet men ko me rej n̦ae kien ko an rewãnõk ium̦win jidik iien im emaroñ ãinwõt ñe retõprak, ak men ko me renaaj lukkuun wal̦o̦k ilju im jekl̦aj rej tok jãn E im naaj jejjet ekkar ñan ankilaan, im men ko ej ba “enaaj jeraam̦m̦an [ak lukkuun tõprak, NW].”—Ais 55:8-11; 46:9-11.
Kũbwij Naanin Anij
Konono Iben Jodrikdrik Ro
▪ ‘Ij kile ke ta melele eo ilikin ennan ko ej kennan kaki?’ Job 12:11 ej ba: “Lojiliñin e jab melejoñ nan ko ke, einwõt bri ej erjoñwe kijen?” Kiõ ej ien eo emõn ñõn ‘melejoñ’ nan ko an ladrik eo ak ledrik eo nejõm ej kennan kaki. Jodrikdrik ro ekkã air kwalok lemnok ko air einwõt remol aolep ien. Ñõn wanjoñok, ladrik ak ledrik eo nejõm remaroñ ba, “Aolep ien kwoj lemnok bwe ij juõn ajiri!” ak rej ba “Aolep ien kwoj jab roñjake iõ!” Ijellokin am inebata kin nan ko ajiri eo nejõm ear kajerbali ke ear ba “aolep ien,” kememej bwe nejõm ej baj kalaplap wõt. Ñõn wanjoñok, “Aolep ien kwoj lemnok bwe ij juõn ajiri jidrikdrik wõt” emaroñ melele eo an bwe “Ij lemnok bwe kwoj jab liki iõ,” im “Aolep ien kwoj jab roñjake ña” emaroñ melele eo an bwe “I kõnan kwalok ta eo ij lukkun lemnok kake.” Kajeoñ in lukkun melele nan ko ej kwaloki.