-
Sain tara ba kabu pauni raBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 22
Sain tara ba kabu pauni ra
Israel uplika nani Idsip wina takan ba fero walan taim, swin taki wan ba dukiara ai kupia lakan. Ai suldiarka nani ra adar yan: “War trukki nani ba ridi dauki kaisa nina blikaia. ¡Pri swiaia apia kan!”. Bamna, witin bara ai suldiarka nani Israel uplika nani ra alkaia nina blikan.
Jehova ai uplika nani ra tâ bri kan, kakna ra mukus kum wal, tihmia ra pauta klahwan kum wal. Kabu pauni ra brih wan bara win bahara ai tintka nani mâkbia.
Baha wina Israel uplika nani kaikan fero ai suldiarka nani wal ai nina bliki aula kan ba. Israel uplika nani ba Idsip suldiarka nani wih bara kabu pauni wal lilara kan. Witin nani karna aisi Moses ra win: “¡Yawan pruaisa! ¿Dîa kan Idsip wina ai sakram?”. Kuna Moses pana win: “Si bripara. Bîla kaiks bara kaikma nahki Jehova swaki wan sâkbia”. ¿Rait apia Moses ba Jehova ra luki tniwi pali kan?
Ningkara, Jehova win Israel uplika nani ra ai tintka watla nani slingbia. Baha tihmika, Jehova mukus ba kitbi Idsip uplika nani wih Israel uplika nani wal, lila kat mangkan. Idsip uplika nani sait ra tihmu kan, kuna Israel uplika nani tani ra ingni bâra kan.
Ningkara, Jehova Moses ra win ai mihta kabu purara sakbia. Ba wina, yan pasa karna kum kraukbia tihmia aiska. Kabu ba tar baiwan, bara lilara yabal kum takan. Israel uplika nani milian ba, tasba lâwan ku luan lî kutbanka wâl lila bâk baila wala kat.
Fero suldiarka nani ba Israel uplika nani ra nina blikan kabu munhta lâwan bâk. Kuna Jehova Idsip uplika tilara turban tara kum daukan. Ai trukka wîlka nani daiwi kan. Bara suldiar nani ba ai karma kalkan: “¡Naha wina mahka wap! Jehova ai uplika nani tâwan aiklabisa”.
Jehova Moses ra win: “Mihtam kabu purara sakbi bris”. Ban wina, lî kutbanka nani ba Idsip suldiarka nani purara kahwan. Fero bara ai suldiarka nani sut pruan. Kumi sin raya takaskras kan.
Kabu baila wala ra, lawana kum wal upla nani sut Gâd ra mayunan: “Jehova ra aiwanamni, pura luanka tara kum brin ba, aras âiulra nani araska kabu ra rungki tikan bamna”. Tawan ba aiwani kan, bara mairin nani ba dans puli singbaika nani pruki kan. Sut lilia pali kan, kan nanara witin nani rait pali pri takan.
“Yawan sip sa kasak luki kira wiaia: “Dawan sika yang ra hilp ai muni ba; yang sibrin lukamna apia. ¿Upla yang ra dîa ai munbia ki?”” (Hibru Nani 13:6).
-
-
Jehova ra pramis kum dauki banhwisaBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 23
Jehova ra pramis kum dauki banhwisa
Israel uplika nani ba Idsip wina taki wan, kati 2 luan ningkara Sainai ilka ra wan bara bahara takaskan. Baku ba ra Jehova Moses ra makaban baha ilka ra uli wabia, bara win: “Israel uplika nani yang swaki sakri. Lâika nani bara bîli wali banhbia kaka, wahbi sakri uplika nani kabia”. Moses il wina bal iwan taim, Israel uplika nani ra win Jehova dîa aisan ba. ¿Pana dîa win?: “Jehova wan wibia ba, yang nani sut daukamna”.
Ba wina, Moses kli il ra ulan. Bahara Jehova witin ra win: “Yu 3 lubia ningkara, upla nani wal aisamna. Sainai ilka ra ulaia apia upla nani ra maisa paks”. Moses bal iwan bara Israel uplika nani ra win ridi taki banhbia Jehova ra walaia dukiara.
Yu 3 ra, Israel uplika nani mukus siksa kum bara imyula nani il bahna ra kaikan. Baku sin, alwani karna pali kum bara aringka puhban binka walan. Ningkara, Jehova il bahna ra bal iwan pauta klahwan tilara. Israel uplika nani sibrin pali kan. Il aiska ba kiasma tilara kan bara karna pali nikwi kan. Aringka puhban binka ba kau kau karna taki kan. Bamna Jehova win: “Yang Jehova, gâd wala nani ra mayunaia apia”.
Moses kli il ra ulan, bahara Jehova lâ nani yan upla nani dukiara. Baha lâka nani ra win nahki witin ra mayunaia, bara nahki wataukaia ba. Moses ulban bara ningkara Israel uplika nani ra aisi kaiki yan. Witin nani pramis takan: “Jehova wan makabi ba, sut yawan daukbia”. Baku bara, Gâd ra pramis kum daukan, sakuna ¿daukbia ki?
“Jehova Gâdkam ra latwan kaiks kupiam aiskakira, sulkam aiskakira bara sinskam aiskakira wal” (Matiu 22:37 [TNM]).
-
-
Ai pramiska dauki banhrasBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 24
Ai pramiska dauki banhras
Jehova Moses ra win: “Il ra nâra sna, bal uls. Walpa tanhta ra lâika bîla nani ulbi maikaisna”. Moses ulan bara tihmia 40, kakna 40 il ra takaskan. Bâra kan taim, Jehova walpa tanhta 2 ra Lâ 10 Moses ra ulbi yaban.
Piu wiria, Israel uplika nani ba lukan Moses witin nani ra lulki swin. Ba mita Eran ra win: “¡Yawan tâ uplika kum want sa, bara gâd kum paski wanks!”. Eran pana win: “Gulkam nani sal aik”. Baku bara witin gul ba slilki bîp lupia lilka kum paskan. Upla nani ba win: “¡Naha bîpka lupia na wan gâdka sa, Idsip wina wan sakan ba!”. Lilia tara kum dauki banhwan bara tâ krikan gul bîpka lupia ba mayunaia. ¿Baha saura kan? Âu, kan upla nani ba pramis takan kan, Jehova ra baman mayunaia. Kuna nanara, ai pramiska ba daukras sa.
Jehova kaikan dîa taki ba, bara Moses ra win: “Upla nani ra was. Kan bîli wali daukras sa, gâd bahki ra mayunisa”. Moses walpa tanhta 2 ai mihta ra brih il wina bal iwan.
Moses upla nani lamara wan ba ra, aiwani kan walan. Bara witin kaikan upla nani dans puli bara bîp lupia lilka mayuni kan. Moses ai kupia tara baikan. Walpa tanhta 2 ba tasba ra lulkan, bara baiwan. Isti pali bîp lupia lilka ba sauhkan. Ba wina Eran ra makabi walan: “¿Nahki kupiam alkan naha diara saura pali na daukaia?”. Eran pana win: “Kupiam baikpara. Man nu sma witin nani nahki ba. Gâd kum want kan, baku gul ba pauta ra mangkri bara naha bîpka lupia lilka takan”. Eran baha daukan ba saura kan. Moses kli il ra uli wan bara Jehova ra bik taki makaban upla nani ra padin munbia.
Jehova ai bîla walaia want kan nani ra padin munan. Tânka tara pali kan Jehova bîla walaia bara Moses ra sin, ¿rait apia?
Gâd ra pramis munma ba ra, piua wihka takaskpara daukaia, kan witin kupia lâka apia sa taniskira ba. Pramiskam ba kat dauks (Smasmalkra 5:4).
-
-
Gâd ra mayunaia dukiara tint watla kumBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 25
Gâd ra mayunaia dukiara tint watla kum
Moses Sainai ilka ra kan taim, Jehova win tint watla kum paskbia, bara sât wala kaia kan, bahara Israel uplika nani Gâd ra mayunaia kan. Baku sin, Gâd tintka watla ba sip kan brih waia witin nani anira wabia ba ra.
Jehova win: “Upla nani ra makas dîa yabaia sip ba, hilp munaia Gâd tintka watla paskaia”. Israel uplika nani gul, silbar bara walpa manakira yaban. Baku sin sîp taya kwalka, linin kwalka, daiwan wala nani taya bara diara wala nani sin yan. Kupia pihnikira nani kan, diara ailal prisant yaban baha mita Moses wiaia kan: “¡Aitani sa! Kau bri balpara”.
Gâd tintka watla paskaia, diara lankira waitna bara mairin ailal hilp munan. Pain paskbia dukiara Jehova sins lâka yaban. Kum kum trit paski kan, pitbi kan apia kaka mami kan. Wala nani gul wal diara paski kan, walpa klaki kan, apia kaka dus wal tat paski kan.
Gâd adar yaban ba kat Gâd tintka watla ba paskan. Pamaia kwalka tara kum paskan, Gâd tintka watla ba pîs 2 ra baiki sakan: Plis Holi bara Holikira ba. Lâ auhbaika watla ba Holikira ra kan, gul bara akasia dusa wal paskan kan. Holi ba ra, kiandil mina kum gul ni paskan ba bâra kan, tibil kum bara altar kum sîka mâka kîa painkira angkaia dukiara. Lata tani ra, bisin tara kum bâra kan bara altar tara kum. Israel uplika nani lâ auhbaika watla kaikuya taim, Jehova bîla walaia pramiska ra, kupia krawi kan. ¿Nu sma Lâ daukanka kum ba dîa sa? Pramis tara kum sa.
Jehova, Eran bara ai luhpia nani ra wahbi sakan, prîs nani kaia bara Gâd tintka watla ra wark takbia. Bahara main kaikaia kan, Jehova ra prisantka nani dauki yabaia kan. Eran prîs tara ba baman Plis Holikira ra dimaia sip kan. Mani kum bilara aima kumi baman dimi kan, witin silp ai saurka, ai pamali saurka, bara Israel uplika nani saurka tâwan sakripais kum yabi kan.
Israel uplika nani ba Idsip wina takan mani 1 ningkara, Gâd tintka watla ba paski tnata mangkan. Jehova ra mayunaia dukiara nanara plis kum bri kan.
Jehova tintka watla banhta ra mukus kum mangki bara ai prana ni banhkan. Baku marikan Jehova lilia kan. Gâd tintka watla banhta ra mukus ba takaski kan kaka, Israel uplika nani ba baha kat takaski kan. Kuna mukus ba kitwi kan taim, nu taki kan plis wala ra waia kan. Gâd tintka watla ba slingbi bara mukus ba nina bliki kan.
“Bara yang bîla baikra tara kum walri king iwaika ba wina naku aisi kan: “Kaiks, nanara Gâd ba upla nani tilara ai watla brisa. Witin nani wal iwbia, bara witin nani ba ai uplika nani pali kabia, bara Gâd lika witin nani wal kabia”” (Param Marikan 21:3).
-
-
Biki kakaira nani 12 baBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 26
Biki kakaira nani 12 ba
Sainai ilka wina Israel uplika nani ba wan. Parán upla iwras tasbaya bâk impakan Cadés nina mâki pliska kat. Bahara Jehova Moses ra win: “Waitna 12 blîks kiamka bani wina kum, Kenan biki kaikaia, Israel uplika nani ra yabaisna tasbaya ba”. Baku ba ra, Moses waitna 12 wahbi saki bara win: “Kenan ra was, bara laki kaiks tasbaya ba insla daukaia sip sa sapa. Uplika nani ba karna apia kaka swapni, bara tawan ra apia kaka tint watla nani ra iwisa sapa”. Kenan ra wan biki kakaira nani 12 ba, Caleb bara Jasua sin tila ra wan.
Yu 40 ningkara biki kakaira nani ba balan, kwah damni mâ, drap bara wain mâ bri balan. Bara naha sturka aisan: “Kenan ba tasba pain kum sa, kuna uplika nani ba karna sa bara tawanka nani ba kutbanka pura ra pali brisa”. Bara Caleb naku win: “¡Yawan pura luaia sip sa! mahka wap!” ¿Caleb dîa muni baku win? Jasua bara witin Jehova ra luki tniwi kan bamna. Tânka wala ra biki kakaira wala nani 10 ba win: “¡Wabiara! uplika nani ba yari bara tarka tara nani sa, yawan tristrisia talia sa witin nani wal praki kaikbia kaka”.
Israel uplika nani spiritka mâya ra iwan, ai tila ra brukwan: “Tâ upla wala saki Idsip ra tawi wap. ¿Kenan ra dîa mata waia? ¿Wan ikbia dukiara? Jasua bara Caleb win: “Kaisa Jehova bîla walaia, witin wan kan kahbia. Si bripara”. Kuna Israel uplika nani ba bîla walras kan. Kau pali Caleb bara Jasua ra ikaia want kan.
¿Jehova dîa daukan? Moses ra win: “Israel uplika nani tâwan diara pain ailal daukri, kuna witin nani ban bîli walras sa. Baku ba ra, upla iwras tasbaya ra 40 mani swiaisna, prubia ba kat. Ai luhpia nani baman, Jasua bara Caleb Israel uplika nani ra yabaia pramis munri tasbaya ra iwbia.”
“¿Dîa kan man nani si brisma ki? ¡Man nani kasak lukan lâka uya briras sma!” (Matiu 8:26).
-
-
Jehova mapara buisaBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 27
Jehova mapara buisa
Piu kum ningkara, Israel uplika nani upla iwras tasbaya ra kau bâra kan taim, Coré, Datán, Abiram bara 250 waitna wala nani Moses mapara buan. Bara win: “¡Naha kat aitani sa, man nani wal! ¿Dîa muni man wan tâ briaia sma? ¿Bara dîa muni Eran prîs tara kaia sa? Jehova man bara Eran baman wal asla apia sa, yang nani wal sin sa”. Jehova laik apia kan baha aisi banhwan ba, kan ai dara walan ai mapara buan sa.
Moses Coré bara witin wal kan nani ra win: “Titan ra Gâd tintka watla ra bal, sîka mâka angkaia watlikam nani ba bri bal, Jehova wan marikbia yaura wahbi sakan ba”.
Yu wala, Coré bara 250 waitna nani Gâd tintka watla ra wan Moses wal asla prawaia. Prîs nani baku bahara witin nani sîka mâka angkaia tâ krikan. Baku ba ra, Moses bara Eran ra Jehova win: “Coré bara ai uplika nani lama wina taks”.
Coré Gâd tintka watla ra wan Moses bâra kan ba. Kuna Datán, Abiram bara ai pamali nani want apia kan takaia. Jehova Israel uplika nani ra win: “Coré, Datán bara Abiram tintka watla wina laihura taks”. Israel uplika nani isti pali takan. Datán, Abiram bara ai pamali nani ai tintka watla lata tani ra bui kan. Ban wina, tasba ba kwawan bara mapa babura nani ra langkan. Bara Gâd tintka watla ra, kasbrika pura wina pauta kum bal iwan, Coré bara upla 250 nani ra sauhkan.
Ningkara Jehova Moses ra win: “Kiamka bani tâ uplika nani ai kînka nani bri balbia. Ai kînka nani ra tâ uplika bani nina uls. Kuna, Libait kiamka kînka ra lika Eran nina uls. Gâd tintka watla ra dingks kînka sut. Baha waitnika wahbi sakri kînka ba ra, tangni nani baiwbia”.
Yu wala, Moses kîn nani saki tâ uplika nani ra marikan. Eran kînka ra, tangni nani baiwi kan, bara amans pâwan nani bri kan. Baku Jehova param marikan Eran ra wahbi sakan prîs tara kaia.
“Tâm bri uplika nani ba bîla wals, bara ai adarka nani kat dauki bas” (Hibru Nani 13:17).
-
-
Biriku kum turi aisisaBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 28
Biriku kum turi aisisa
Upla iwras tasbaya ra mani 40 lama Israel uplika nani bâra kan. Tawan karnakira nani ailal pura luan kan. Moab kuntrika twi bilara nanara takaski kan, Jordan awala lalma tani ra, pramis tasbaya ra dimaia lamara kan. Balac, Moab kingka ba, sibrin kan Israel uplika nani ba ai tasbaya dakbia. Ba mita waitna kum nina Balaam ra makaban Moab ra wabia Israel uplika nani ra lahtubia dukiara, ai bîla karna wal aisabia diara saura witin nani ra takbia.
Kuna Jehova Balaam ra win: “Israel uplika nani ra lahtuma apia”. Baku ba ra, Balaam want apia kan Moab ra waia. King Balac aima wala paiwan bara pramis munan dîa want ba yabaia. Kuna Balaam kli apia win paiwanka ba. Baku bamna Gâd win: “Adar maikisna waia, ban sakuna yang mai wimna ba kat aisama”.
Balaam ai birikuka ra uli Moab ra wan, waupasa tani ra. Ai lukanka kan ba, Israel uplika nani ra lahtubaia. Ban sakuna Jehova wi kan daukbia apia. Baku ba ra, Gâd insalka ba aima 3 yabal ra takan. Balaam insal ra sip kaikras kan, kuna ai birikuka lika. Tâura birikuka ba twi bîla kum ra diman. Ningkara, biriku ba walpa kutbanka kum lama pali ra wih prawan bara Balaam mina ba taiban. Las ra, biriku ba yabal lila kat bawan. Aima bani, Balaam dus kum wal biriku ra pruki kan.
Ningkara, Jehova yan biriku turi aisabia. Biriku ba Balaam ra makabi walan: “¿Dîa muni ai prukisma?”. Balaam win: “Kan upla sinskas baku ai sakisma. Ispara kum brisna kaka, mai ikamna”. Biriku ba win: “Mani ailal yang purira ulram. ¿Aima kum baku mai munri?”.
Baku ba ra, Jehova swin Balaam insal ba kaikbia. Insal ba win: “Jehova maisam pakan Israel ra lahtubaia wama apia”. Balaam pana win: “Yang mistik takri. Waitla ra kli wamna”. Kuna insal ba pana win: “Moab ra sip sma waia, kuna Jehova dîa mai wibia ba kat aisama”.
¿Balaam lisin ba lan takan lukisma? Apia. Kan ningkara, Israel ra lahtubaia aima 3 trai kaikan. Kuna aima 3 ra, Jehova yan blisin kum aisabia lahtuban kum watlika ra. Tnata ra, Israel uplika nani Moab mapara aiklaban bara Balaam pruan. Kau pain kaia kan, tâ wina Balaam Jehova bîla wali daukan kata, ¿rait apia?
“Upla diara bri ba tumisma ba aman kaiki damra wali bas man nani, kan upla rayaka ba lika diara ailal bri ba mita raya apia” (Luk 12:15).
-
-
Jehova Jasua ra wahbi sakisaBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 29
Jehova Jasua ra wahbi sakisa
Moses Israel nisanka ra mani ailal bilara tâ brin, nanara pruaia lamara balan. Jehova win: “Man apia kama Israel uplika nani ra pramis tasbaya ra brih wabia ba. Kuna mai swiaisna tasbaya ba kaikma”. Baku bamna, Moses Jehova ra makaban tâ upla raya kum wahbi sâkbia, upla nani ra main kaikbia. Jehova pana win: “Jasua wal aisas bara witin ra wahbi sakri ba wis”.
Moses Israel uplika nani ra win tisku witin prubia bara Jehova Jasua ra wahbi sakan sa pramis tasbaya ra tâ briaia dukiara. Baku bamna, Moses Jasua ra win: “Si bripara Jehova hilp mai munaisa”. Piu wiria ningkara, Moses Nebo ilka bahna ra ulan. Baha wina, Jehova marikan Ebraham, Aisak bara Jekob ra pramis munan tasbaya. Moses mani 120 bri kan taim pruan.
Jehova Jasua ra win: “Jordan awala ba lus bara Kenan ra dims. Yang hilp mai munamna Moses ra hilp munri baku. Yu bani lâika ba aisi kaikaia amya tikpara. Si bripara, kupia karnakira kaia sma. Was bara dîa mai wîri ba dauks”.
Jasua Jeriko tawanka ra biki kakaira 2 blikan. Sturi aula ba ra, lan taki kabia kau diara wala nani bahara takan ba. Biki kakaira nani Jeriko wina tawi balan taim maisa pakan Kenan ra dimaia piua ba pain kan. Yu wala, Jasua upla nani ra win tint watla nani slingbia. Pas, Lâ auhbaia watla twilki prîska nani ra Jordan awalka ra blikan. Awalka ba lisamra dingkan kan, kuna prîs nani mina lî ra kangban taim, awala ba aubras kan bara lâwan. Baku ba ra, prîs nani awala bîla lâwan bâk wapan. Lila kat wan taim bahara takaskan, Israel uplika nani sut baila wala ra luan ba kat. Baha sainka kaikan taim, ¿lukisma ai kupia kraukan Jehova kabu pauni ra daukan ba?
Baha manka nani sut ningkara, Israel uplika nani pramis tasbaya ra wan. Nanara sip kan utla nani mâkaia bara tawan nani paskaia. Sip kan wain nasla nani bara plun mâ wala nani mangkaia. Nasma bara bîp tialka laya bri tasbaya kum kan.
“Yang mita piua bani ra tâm bri kamna, bara upla iwras tasbaya ra plun ailal maikamna” (Aiseya 58:11).
-
-
Rahab biki kakaira nani ra yukukisaBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 30
Rahab biki kakaira nani ra yukukisa
Israel biki kakaira nani ba Jeriko tawanka ra wan bara mairin kum nina Rahab watla ra takaskan. Jeriko kingka nu takan taim, Rahab watla ra suldiar nani blikan. Witin ai watla banhta ra biki kakaira nani ra yukukan, bara suldiar nani ra win plis wala ra witin nani ra plikbia. Baku ba ra, Rahab biki kakaira nani ra win: “Hilp mai munaisna, kan nu sna Jehova man nani wal sa bara naha tasbaya na dakbi brima. Plis kam pali pramis ai muns pamaliki ba swaki sâkma”.
Witin nani Rahab ra win: “Windarkam ra kiwa pauni kum wilki swima kaka, pramis mai munisna upla nani wamtla bîla ra ba diara saura kumi sin takbia apia. Baku pamalikam ba swak takbia”.
Rahab biki kakaira nani ra hilp munan, ai watla windarka bâk kiwa kum wal alahbi, Jeriko wina yan taki waia. Biki kakaira nani Jasua ra kli tawi waras kaina ra yu 3 unta nani ra yukuwan. Ningkara, Israel uplika nani ba Jordan awala ba luan, bara baha tasbaya briaia ridi takan. Tâura, Jeriko tawanka ba dakbi briaia kan. Jehova adar yan, yu bani aima kum, tawan tnaya bâk wapaia. Baha daukan yu 6 bilara. Yua 7 ra, tawan tnaya bâk aima 7 wapan. Ningkara, prîs nani ba trumpit nani puhban, bara Israel suldiarka nani ai karnika aiska wal ai pura winan. Baku ba ra, tawan kutbanka nani ba slingwan. Rahab watla ba kutbanka ra kan, kuna slingwras kan. Rahab bara ai pamali ba swak takan, kan witin Jehova ra kasak lukan.
“Rahab ra sin baku takan. Gâd mita witin ra kasakkira baku kulkan, witin daukanka ba tâka mita, kan sturi brin uplika nani ba ai watla ra yukuki brin, ningkara yabal walak sakan wan” (Jems 2:25).
-
-
Jasua bara Gabaón uplika naniBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 31
Jasua bara Gabaón uplika nani
Jeriko ra dîa takan ba Kenan nisanka wala nani nu takan. Baha nisanka nani kingka nani ba Israel uplika nani mapara aiklabaia asla taki banhwan. Kuna Gabaón uplika nani lukanka wala brin. Kwala almuk nani dimi, Jasua ra kaikaia wan bara win: “Yang nani plis laihura wina aulna. Jehova dukiara wali banhri, Idsip bara Moab ra man nani tâmwan diara ailal daukan ba sin. Wan mapara aiklabaia apia pramis munma kaka, dukiam dadaukra nani kamna”.
Jasua kasak lukan bara pramis munan mapara aiklabaia apia. Kuna yu 3 ningkara, Jasua nu takan Gabaón uplika nani rait pali tasba laih wina apia kan, Kenan wina kan. Baha mita Jasua makabi walan: “¿Dîa muni kunin wan munram?”. Witin nani pana win: “Yawan si brin kan ba mita. Yawan nu sa Jehova Gâdkam ba tâmwan aiklabisa. Pliskam pali ai iki banhpara”. Jasua ai pramiska daukan bara diara munras kan.
Piu wiria, Kenan kingka 5 ai suldiarka nani wal Gabaón uplika nani mapara aiklabaia wan. Jasua bara ai suldiarka nani tihmia aiska wapan Gabaón uplika nani pri sakaia dukiara. Aiklabanka ba yu wala ra tâ krikan, titan pali ra. Kenan uplika nani plis sut ra plapi kan, kuna Jehova witin nani purara ais mâ tara nani yan kahwan. Baku ba ra, Jasua Jehova ra makaban lapta ba takaskbia. Kainara lapta ba aima kumi sin takaskras kan. ¿Jasua dîa muni baha makaban? Kan witin Jehova ra kasak luki kan. Ba mita lapta ba dimras kan. Baha yua ba tihmia iwras kan Israel uplika nani Kenan kingka bara ai suldiarka nani pura luan ba kat.
“Witin nani wisa ‘âu’, aisin ba baku âu kabia; witin nani wisa ‘apia’, aisin ba baku apia kabia, baha wina kau wala aisabia, baha saura” (Matiu 5:37).
-
-
Tâ upla raya kum bara mairin kupia karnakira wâlBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 32
Tâ upla raya kum bara mairin kupia karnakira wâl
Jasua Jehova uplika nani ra mani ailal tâ brin bara 110 mani alki pruan. Israel uplika nani Jehova ra mayunan Jasua raya kan ba ra. Pruan taim, aidul nani mayunan Kenan uplika nani baku. Israel uplika nani ba Jehova bîla wali daukras kan na ra, witin swin Kenan kingka Jabín, trabil ailal mapara bukbia. Bamna, tawan uplika ba Jehova ra bik takan hilp munbia. Baku Jehova tâ uplika raya kum yaban, Barac nina mâki kan. Witin upla nani ra hilp munaia kan kli Jehova ra mayunaia.
Débora ba prapit mairin kum kan. Barac ra makaban witin ra wih kaikbia, kan naha bîla Jehova blikan bara win: “Quisón tingnika ra was, 10.000 waitna nani wal, Jabín suldiarka nani mapara aiklabaia. Bahara, Sísara suldiarka nani lalka ba ra pura luma”. Barac witin ra pana win: “Wamna, yang wal wama kaka lika”. Bamna, Débora win: “Man wal wamna, kuna nu kaia sma Sísara man mita ikma apia. Jehova win mairin kum mita ikbia”.
Débora, Barac bara ai suldiarka nani wal Tabor ilka ra uli ridi takan aiklabaia dukiara. Sísara nu takan taim, ai war trukka nani bara ai suldiarka nani, il bilara asla daukan. Débora Barac ra win: “Naiwa Jehova pura luanka maikbia”. Baku, Barac bara 10.000 waitna nani il wina bal iwan Sísara suldiarka nani mapara aiklabaia.
Ningkara, Jehova daukan Quisón tingnika laya ba purak laiwbia, bara Sísara war aiklabaia trukka nani ba drapapa ra kakahwan. Sísara ai war trukka wina iwi plapi wan. Barac bara ai suldiarka nani Sísara suldiarka nani ra pura luan, kuna Sísara plapan bara mairin kum Jael nina mâki kan, tintka watla ra dimi yukuwan. Witin bîp tialka laya wiria yaban din bara blanhkit kum wal pura prakan. War aiklaklabra ba uba swapan kan ba mita yapan. Baku bara, Jael tawa pali lamara wan, bin daukras kira, tint watla dusa tatwa kum wal lal ra saban, bara witin pruan.
Ningkara, Barac Sísara ra pliki balan. Jael ai tintka watla wina taki win: “Bal dims, waitnika plikisma ba mamrikamna”. Barac tint watla ra diman bara kaikan Sísara ba pat pruan kan. Baku bara, Barac bara Débora lawana kum aiwanan Jehova dukiara, ai waihla nani pura luaia hilp munan ba mita. Israel uplika nani kupia kumi lâka ra 40 mani iwan.
“Dawan mita upla nani ra ai bîla kum blikan bara mairin nani manis upla ra smalkan” (Lawana Nani 68:11).
-
-
Rut bara NoemíBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 33
Rut bara Noemí
Israel ra plun wahwanka tara kum takan. Ba mita, Israel mairka kum nina Noemí ai maya waitna bara ai luhpia waitna wâl, Moab tasbaya ra wih iwan. Ba wina, Noemí maya waitna pruan. Ai luhpia waitna nani Rut bara Orpá wal marit takan, Moab mairka nani kan. Kuna piu luan taim sari kan, Noemí luhpia nani sin pruan.
Israel ra plun wauhras sa Noemí walan taim, kli ai kuntrika ra waia lukan. Rut bara Orpá witin wal wan, kuna yabal ra, Noemí win: “Man nani maya mairin bara mula yapti pain kapram. Kli marit taki banhma want sna. Wamtla ra tawi was Moab ra”. Mairka nani ba pana win: “Yang nani latwan mai kaikisna yakan mai swimna apia”. Noemí kli kli win ai tasbaya ra tawi wabia. Las kat, Orpá tawi wan, kuna Rut takaskan. Noemí Rut ra win: “Orpá ai uplika bara ai gâdka nani ra tawi wan. Witin wal was, bara mamikam watla ra was”. Kuna Rut win: “Mai swimna apia. Man uplikam nani ba, upliki nani kabia, man Gâdkam ba Gâdki kabia”. ¿Dîa lukisma, Noemí nahki ai dara walan Rut baha win taim?
Rut bara Noemí Israel ra balan, barli mâ (cebada) dâkaia tâ krikanka ra. Yu kum, Rut mâ kahwan ba wina wahbaia wan Booz nasla ra, witin Rahab luhpia waitna kan. Booz walan, Rut ba Moab mairka kum kan, Noemí ra kasak kan bara witin wal takaskan ba. Ai warkka tatakra nani ra win ai nasla ra mâ kau ailal swibia Rut wahbi bribia dukiara.
Baha tihmika Noemí Rut ra makabi walan: “¿Naiwa ya nasla ra wark takram?”. Rut pana win: “Booz nasla ra”. Noemí win: “Booz ba mayi taika kum sa. Witin nasla ra ban wark taki bas, tiara wala nani wal. Bâra pain kama”.
Rut ban Booz nasla ra wark taki kan mâ dâkaia piua danh takan kat. Booz ai tânka brin Rut mairin pain kum kan bara wark tatakra pali. Baha piua ra, waitna kum pruya ba ra, luhpa waitna âpu kaka, taika kum sip kan piarkika wal marit takaia. Baku ba ra, Booz Rut wal marit takan. Luhpa kum baikan bara nina Obed mâkan. Mani ailal ningkara, Obed king Debit damika kan. Noemí pânika mairin nani lilia pali kan. Witin ra wi kan: “Jehova tâura Rut maikan, man wal pain pali kan. Bara nanara, mula kum maikan. Jehova ra baha tâwan mayunpi”.
“Wan uplika kumi bâra sa, wan muihni wal kau karna dutki wan alki ba” (Sins Lâka 18:24).
-
-
Gedeón Madián uplika nani ra pura luisaBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 34
Gedeón Madián uplika nani ra pura luisa
Piu luan, Israel uplika nani Jehova ra kli swih gâd bahki nani ra mayunan. Mani 7 bilara, Madián uplika nani Israel daiwra nani impliki bara ai nasla nani sauhkan. Witin nani ai kan kahbaia dukiara, Israel uplika nani ba il nani bara tasba unta nani ra yukuwi kan. Las kat, Jehova ra makaban swaki sâkbia. Bara, Jehova insal kum blikan wahma kum nina Gedeón ra wiaia: “Jehova wahbi mai sakan sa war aiklaklabra karnakira kum kaia”. Gedeón makabi walan: “Yang kulkanka tara âpu sna na, ¿Israel ra nahki swaki sakamna?”.
Gedeón pain ai tânka briaia want kan Jehova rait witin ra wahbi sakan sapa. ¿Dîa daukan? Sîp taya pîs kum tasba ra mangkan bara Jehova ra win: “Yauhka titan, diwas laya ba sîp taya ba buskan kaia sa, kuna tasba ba buskras kaka, yang nu kamna wahbi ai sakram sa Israel swaki sakaia dukiara”. Yu wala, sîp taya ba buswan pali kan, kuna tasba ba lâwan kan. Baku ba ra, Gedeón Jehova ra makaban yauhka sîp taya ba lâwan kabia, kuna tasba ba buswan kabia. Gedeón makaban ba aima wala takan. Gedeón las kat ai tânka brin Jehova witin ra wahbi sakan ba. Ba mita, ai suldiarka nani asla daukan Madián uplika nani mapara aiklabaia.
Jehova Gedeón ra win: “Yang Israel uplika nani ra win takaia hilp munaisna. Kuna suldiar ailal brisma mita, witin nani sip sa lukaia silp win takan. Pain kabia wima sibrin bri nani ba ai watla ra wabia”. Ba mita, 22.000 waitna ba mahka wan, bara 10.000 takaskan. Ningkara Jehova win: “Kau uba ailal sa. Tingni ra brih was, bara wis lî dibia. Waihla aula sapa aihwaki kaiki lî di nani ba baman bris”. Waitna 300 baman aihwaki lî di kan. Jehova pramis munan baha daknika sirpi, 135.000 Madián suldiarka nani pura lubia.
Baha tihmika, Jehova Gedeón ra win: “Piua sa Madián uplika nani mapara aiklabaia”. Gedeón ai uplika nani ra yan sîp aringka bara pauta klauhan kum sumi nani bîla ra, bara win: “Ai kaiks, dîa daukisna ba baku dauks”. Gedeón aringka ba puhbi, sumi baikan, bara pauta klauhan ba sait kum wina wala ra wahwan, bara ai pura winan: “¡Jehova bara Gedeón sordka!”. Waitna 300 nani ba sim sât daukan. Madián uplika nani tâ iwan bara krisi baku plapan. Turban tara takan bara, kumi wala mapara aiklaban. Jehova kau aima kum, Israel uplika nani ra hilp munan ai waihla nani pura luaia.
“Naha karnika na yang nani wina apia, sakuna Gâd wina sa” (2 Korint 4:7).
-
-
Ana Jehova ra luhpa waitna kum makabisaBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 35
Ana Jehova ra luhpa waitna kum makabisa
Elcaná Israel uplika kan, maya mairin wâl bri kan: Ana bara Peniná. Kuna witin Ana ra kau latwan kan. Peniná luhpa ailal bri kan, kuna Ana kumi sin âpu. Ba mita, Peniná Ana lawaska kiki kan. Mani bani, Elcaná ai pamali Siló ra brih wi kan Gâd tintka watla ra Jehova ra mayunaia. Bahara kan ba ra, Elcaná kaikan ai maya latwankira Ana, sari pali kan. Bara win: “Pliskam pali Ana, inpara. Man yang ra ai brisma, bara yang latwan pali mai kaikisna”.
Ningkara, Ana yakan ai pura sunaia wan. Ini ba swiras kan, bara Jehova ra makaban hilp munbia. Pramis munan: “Jehova, luhpa kum aikma kaka, ai rayaka aiska dukiam dauki kaia maikamna”.
Elí prîs tara ba kaikan Ana ini bara ai un nani nikbi turi aisaras kan ba, bara lukan witin ba bla sa. Ana pana win: “Apia dawanki, bla apia sna. Trabil tara kum brisna bara Jehova wal aisi kapri”. Elí ai tânka brin mistik takan bara Ana ra win: “Jehova maikbia dîa makabram ba”. Ana kau pain ai dara walan bara baha wina mahka wan. Mani kum alkras kainara, witin luhpa kum baikan nina Samuil mâkan. ¿Lukisma nahki Ana lilia kan?
Ana Jehova ra pramis munan ba, ai âuya tikras kan. Samuil tiala dakban taim, Gâd dukia daukaia dukiara ai tintka watla ra brih wan. Witin Elí ra win: “Jehova ra puri sunri naha tuktika na aikbia. Nanara yabisna ai rayaka aiska ra ai dukia daukaia dukiara”. Elcaná bara Ana mani bani Samuil ra wih kaiki kan, bara prisant baku prâk klahkla âpu raya kum yabi kan. Piua luan ningkara, luhpa waitna yumhpa bara luhpa mairin wâl baikan, Jehova hilpka wal.
“Man nani makas, bara Gâd mita maikbia; pliks, bara sâkma” (Matiu 7:7).
-
-
Jefté pramiska baBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 36
Jefté pramiska ba
Israel uplika nani Jehova ra kli ai âuya tikan, gâd bahki nani ra mayunan. Baha gâdka bahki nani witin nani kan kahbras kan Amón uplika nani ai mapara aiklaban taim. Mani ailal upla nani ba pât wahwan. Las kat, Jehova ra win: “Yawan saura daukan. Du pali, wan waihla nani wina swaki wan sâks”. Israel uplika nani aidul nani ba sauhkan bara Jehova ra kli mayunan. Jehova want apia kan kaikaia pât wahwi ba.
War aiklaklabra kum nina Jefté ra wahbi sakan.Tâ uplika kaia war ra Amón uplika nani mapara. Jefté Jehova ra win: “Aiklabanka na pura luaia hilp wan munma kaka, pramis mai munisna maikaia waitla wina ai kaikaia ya pas bal takbia ba, kli balamna taim”. Jehova Jefté pura sunra ba walan, bara hilp munan aiklabanka ba pura luaia.
Jefté ai watla ra balan taim, pas upla witin ra kaikaia takan ba ai luhpia mairin kan. Ai luhpia mairin kumi ba. Singbaika pruki, dans puli bal takan. ¿Jefté dîa daukaia kan? Ai pramiska kupia krawan bara win: “¡Alai Luhpi mairin! Sari sna. Jehova ra pramis kum daukri, bara daukaia dukiara, tint watla Siló ra witin dukia daukaia mai blikaia sna”. Ai luhpia mairin pana win: “Aisiki, Jehova ra pramis munram sa kaka, daukaia sma. Kati wâl il nani ra pâinika mairin nani wal waia mamkabisna. Ningkara, tint watla ra wamna”. Jefté luhpia mairin ba kasak kan, bara ai rayaka aiska tint watla ra Gâd dukia daukan. Mani bani ai pânika nani Siló ra wih witin ra kaiki kan.
“Ya ai luhpia waitna, apia kaka ai luhpia mairin ra yang purkira latwan kaikisa kaka, yang upliki kaia sip apia sa” (Matiu 10:37).
-
-
Jehova Samuil ra aisisaBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 37
Jehova Samuil ra aisisa
Elí prîs tara ba, luhpa waitna wâl bri kan: Hofní bara Finees. Witin nani prîs kan bara Gâd tintka watla ra wark taki kan. Kuna Jehova lâka nani alki daukras kan bara upla nani ra saura muni kan. Israel uplika nani Jehova dukiara sakripais brihwi kan taim, Hofní bara Finees wîna pîska kau pain ba bri kan. Elí nu kan ai luhpia nani saura dauki kan ba, kuna diara daukras kan. ¿Lukisma Jehova diara kum daukbia?
Samuil ba kau sirpi kan Hofní bara Finees ba wal, sakuna diara saura nani daukras kan witin nani baku. Ba mita Jehova witin wal lilia kan. Tihmia kum, Samuil yapi kan bara bîla baikra kum witin ra wini kan ba walan. Bûi, Elí bâra kan ba ra plapi wih bara win: “Nâra sna”. Kuna Elí pana win: “Yang mai winras. Kli yaps”. Samuil prawaia wan. Aima wâl sim baku takan. Aima yumhpa Samuil bîla baikra ba walan taim, Elí nu takan Jehova Samuil ra wini ba. Elí tânka win kli bîla baikra ba walbia kaka, pana aisabia: “Jehova ai wis. Man dukiam dadaukra mai walisa”.
Samuil ai krikrika ra wan bara bîla baikra ba walan: “Samuil, Samuil”. Witin pana win: “Jehova ai wis. Man dukiam dadaukra mai walisa”. Jehova win: “Elí ra wis, witin bara ai pamali ra klala yabaisna. Witin nu sa ai luhpia waitna nani diara saura baman daukisa tintki watla ra, kuna lawi daukras sa”. Titan ra, Samuil Gâd tintka watla durka nani kwâkan, piu bani dauki kan baku. Si brin kan Jehova bîla ba, prîs tara ra wiaia. Kuna Elí wini bara makabi walan: “Luhpi waitna, ¿Jehova dîa mai win?”. Baku ba ra, Samuil aiska aisi win.
Samuil wahma takan, bara Jehova ai pânika ban kan. Kuntri pliska sut wina Israel uplika nani nu kan Jehova Samuil ra wahbi sakan ba, prapit bara wihta kaia dukiara.
“Man kau wahma bara tiara sma ba yua nani ra, Papaskrikam ra kupiam krauki bas” (Smasmalkra 12:1).
-
-
Jehova Samson ra karnika yabisaBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 38
Jehova Samson ra karnika yabisa
Israel uplika ailal kli aidul ra mayunan. Baku ba ra, Jehova swin Filisteo uplika nani Israel kuntrika ba taibi bribia. Kuna Israel uplika kum kum, Jehova ra latwan kaiki kan Manoa bara ai maya baku, witin nani luhpa âpu kan. Yu kum, Jehova ai insalka kum blikan Manoa maya mairin ra wiaia: “Luhpa kum baikma ba Israel uplika nani Filisteo uplika nani wina pri sâkbia. Nasariu kum kabia”. ¿Nasariu nani ba ya nani kan nu sma? Tnatka pranakira kum ra Jehova dukia dadaukra nani kan, bara ai tâwa klakras kan.
Piu luan ba ra, Manoa luhpia waitna ba aisuban, bara nina Samson mâkan. Pâwan taim, Jehova karnika tara yaban. ¡Ai mihta nani wal layan kum ikaia sip kan! Aima kum, upla wala hilpka âpu kira, Filisteo uplika nani 30 ra ikan. Ba mita Filisteo uplika nani misbara kaiki bara pliki kan nahki muni ikaia. Tihmia kum, Samson Gaza ra yapi kan. Bara ai waihla nani baha tawanka durka ra wan, bahara bîla kaiki kan titan ra ikaia. Kuna tihmia ra Samson buan, tawan dimaika ra wan bara kutbanka durka nani ba daikan. Ningkara, ai pahpaya ra twilki bara il banhta kum Hebrón lamara kan ba kat wan.
Ba wina, Filisteo uplika nani Dalila wal aisaia wan, Samson latwan kaiki mairka ba, bara win: “Samson dîa muni karnakira ba, param saki wan wima kaka, lalah ailal maikamna. Yawan alki silak ra mangkaia want sa”. Dalila lalahka ba want kan bara daukaia âu win. Tâura, Samson Dalila ra wiaia want apia kan ani wina ai karnika taki ba. Kuna witin uba makabi kan ba mita, Samson ai tânka yukukan ra ba param sakan. Bara win: “Nasariu sna ba mita, aima kumi sin tâiwa klakras. Tâiwa klakbia kaka, karniki ba tiwbia”. Mistik tara kum kan Samson baha Dalila ra win ba, ¿rait apia?
Isti pali, Dalila Filisteo uplika nani ra win: “¡Ai tânka yukukan ra ba yang pat nu sna!”. Ai lula nani purara yan Samson ba yapan bara upla kum ra winan tâwa ba klakbia dukiara. Bara Dalila ai pura winan: “¡Samson, Filisteo uplika nani nâra sa!”. Witin buan kuna ai dara walan ai karnika âpu takan. Filisteo uplika nani witin ra alkan, blain dauki bara silak ra mangkan.
Yu kum, Filisteo uplika tausin nani ai gâdka Dagón tempelka ra aidruban. Ai pura winan: “Wan gâdka ba, Samson wan mihta ra mangkan. Samson bri bal wira lilia wan daukbia dukiara”. Playa tara wâl lilara mangkan bara ai lawaska kikan. Samson ai bîla karna wal winan: “Jehova, pliskam pali kau aima kum karniki aik”. Kli ai tâwa ba pâwan kan, baku ba ra tempel playka tara wâl ba ai karnika aiska wal platukban. Bara watla tara ba slingwan, upla nani bahara kan ba sut pruan. Samson sin pruan.
“Diara sut mapara karnika brisni, Kraist mita karnika aiki ba mita” (Pilipai 4:13).
-