-
¿Job ba ya kan?Baibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 16
¿Job ba ya kan?
Jehova ra mayuni waitnika kum Uz tawanka ra iwi kan. Job nina mâki kan, lalah ailal bri kan bara pamali tara kum bri kan. Baku sin upla pain kan, umpira, piarka bara tuktan rau nani ra hilp muni kan. Job diara pain nani dauki kan. ¿Man lukisma ba mita trabil nani briras kan?
Job nu âpu kan, kuna Dibil ba witin ra kaiki kan. Jehova Sitan ra win: “¿Man naipakan Job ba kaikatma ki? Witin baku, wala âpu sa tasba ra. Bîla wawalra sa bara pain taukisa”. Sitan pana win: “Rait bîlam walisa, main kaiki sma mita, blis munisma, tasba bara daiwan ailal yabisma... Sut mihta daks, bara kau mamyunbia apia”. Jehova win: “Traika kaikaia sip sma, kuna ikpara”. Jehova swin Sitan Job ra traika kaikbia, ¿nu sma dîa muni? Kan nu kan Job ba ban ai bîla wali kabia.
Sitan Job ra saura munan tnatka ailal ra traika kaikaia dukiara. Pas, yus munan upla nani sabeo nina mâki kan ba, bîpka mairin, bîpka wainhka bara birikuka nani implikbia dukiara. Ningkara, pauta klahwan kum mita sîp nani sut ikan. Upla wala nani, caldeo nani, kiamilka nani implikan. Daiwan main kakairika nani kan ba sin pruan. Kuna kau saura ba, ningkara takan: Job luhpia nani, plun pi kan watla ba witin nani purara kauhan bara sut pruan. Job sari pali takan, kuna Jehova ra mayunaia ba swiras kan.
Sitan want kan Job ba kau pât wauhbia, baha mita ai wîna aiska ra yan yukri tara takan. Baha lika latwan saura yabi kan. Witin nu âpu kan dîa muni diara saura nani taki kan witin ra, kuna baku tilara ban Jehova ra mayuni kan. Gâd baha kaikan bara lilia pali takan Job dîa daukan ba.
Ningkara, Sitan waitna yumhpa blikan Job traika kaikaia dukiara. Witin nani win: “Man saura daukram bara nânara yukukaia want sma. Ba mita Gâd klala maikisa”. Job pana win: “Yang diara saura daukras”. Kuna ningkara lukan ai trabilka nani ba Jehova pâtka brisa, bara win Gâd kasak apia sa witin wal.
Wahma kum nina Elihú, aisi banhwi kan ba wali kan kuna diara aisaras kan. Kuna ningkara, aisaia lukan bara win: “Man nani sut mistik aisisma. Jehova kau tara sa yawan luki ba wal. Witin aima kumi sin saura daukbia apia. Diara sut kaikisa bara upla nani ra hilp munisa trabil nani bri taim”.
Jehova sin Job wal aisan. Bara win: “Tasba bara kasbrika paskri taim, ¿man anira kapram? ¿Dîa muni lukisma yang kasak apia sna? Tânka briras aisisma dîa muni diara nani taki ba”. Job ai mistikka ba kaiki bara win: “Mistik takri. Dîa aisari ba padin ai muns. Man dukiam ra walri kan, kuna nanara mai kakaira pali sna, bara kaikri man diara sut daukaia sip sma”.
Traika kaikanka nani danh takan taim, Jehova Job ra rakan bara kainara bri kan ba pura praki yaban. Job rayaka yari bara lilia kum brin. Jehova blis munan piu sut ai bîla wali kan ba mita, ban sakuna piu kum kum isi apia kan. ¿Bara man? ¿Job baku kama bara Jehova ra mayuni kama, pât nani tilara?
“Job bapi buanka ba pat walram, bara kaikram ningkara nahki munan ba Dawan mita” (Jems 5:11).
-
-
Moses Jehova ra mayunaia saki brisaBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 17
Moses Jehova ra mayunaia saki brisa
Kau Idsip ra iwi kan ba ra, upla nani Jekob pamalika ra kan ba, Israel uplika nani nina mâkan. Jekob bara Josep pruan ningkara, fero raya kum aimakan. Naha feroka, sibrin kan Israel uplika nani ba, kau karnakira taki kan Idsip uplika nani wal. Baha tâwan alba daukan. Taibi muni kan blok paskaia, bara insla ra karna wark takaia. Idsip uplika nani piu bani kau saura muni kan kuna, Israel uplika nani ba kau ailal taki kan. Fero baha laik apia kan, Israel luhpia waitna aisuban nani sut ikaia adarka yan, kuna luhpia mairin nani lika apia. ¿Nu sma nahki Israel uplika nani sirang iwan?
Israel mairka kum nina Jocabed, bibi painkira kum baikan. Kan kahbaia wisi, baskit kum ra mangki Nilo awalka ra yauhrus tilara swin. Miriam, bibika lakrika mairin, lamara takaskan dîa takbia sapa kaikaia.
Fero luhpia mairin ba awala ra wan aihtabaia bara baskit ba kaikan. Bilara bibi kum ini kan ba kaiki umpira kaikan. Miriam makabi walan: “¿Want sma mairin kum plikamna, man sirkam ra tiala dakakbia dukiara?”. Witin âu win, bara Miriam, yaptika pali brih balan. Fero luhpia mairin Jocabed ra win: “Naha bibika brih was, main kaiks yang dukira bara mai aibapamna”.
Tuktika pâwan taim, Jocabed fero luhpia mairin ra brih wan. Witin Moses nina yan bara ai luhpia baku pakan. Moses pâwan king luhpia baku bara dîa brin dauki kan sip kan briaia. Kuna Jehova ra ai auya tikras pali kan. Moses nu kan witin ba Israel uplika kum kan, Idsip uplika lika apia, bara Jehova ra baman mayunan.
Mani 40 alkan taim, Moses lukan ai uplika nani ra hilp munaia. Yu kum kaikan Idsip uplika kum Israel uplika alba kum ra pruki kan. Baha kaikan ba ra, Moses Idsip uplika ra ai karnika aiska wal pruki ikan, bara wîna tara ba auhya ra yukukan. Fero nu takan taim, Moses ra ikaia trai kaikan, kuna witin plapi Madián ra wan. Bahara, Jehova witin ra main kaikan.
“Kasak lukan lâka mita Moses [...] Idsip kingka luhpia mairin ba luhpia mâkan kaia want apia kan. [...] Gâd uplika nani aikuki ni pât wahwaia ba kau pain lukan” (Hibru Nani 11:24, 25).
-
-
Dus sirpi ba pauta baku buki klauhisaBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 18
Dus sirpi ba pauta baku buki klauhisa
Moses Madián ra 40 mani iwan. Baha taim, luhpa nani brin marit takan ba ra. Yu kum, ai sîpka nani main kaiki kan Sainai ilka lamara, bara diara aihkakira kaikan. Dus sirpi kum pauta baku buki klauhi kan ¡kuna amras kan! Moses dîa taki ba bal kaikan taim, dus sirpi ba wina bîla baikra kum walan. Bîla baikra ba win: “¡Moses! Kau lamara balpara. Sûskam nani ba daiks tasba holi ra buisma”. Jehova kan, Moses wal aisaia wisi insal kum yus munan.
Moses sirang iwan bara ai mawan prakan. Bîla baikra win: “Yang kaikri Israel uplika nani ba pât pali wahwisa. Idsip uplika nani wina pri sakaisna bara tasba pain kum ra brih waia. Bara yang want sna, upliki nani ra Idsip wina man sâkma”. ¿Moses tâ iwan lukisma?
Moses witin ra makabi walan: “¿Ya ai blikan ba nu takaia want kabia taim, dîa wimna?”. Gâd pana win: “Man wis Jehova, Ebraham Gâdka, Aisak Gâdka bara Jekob Gâdka mai blikan”. Moses win: “¿Bara uplika nani ai walras kaka?”. Jehova sain kum yan witin ra hilp munai ba marikaia dukiara. Witin ra win ai kînka ba tasba ra batakbia. Batakan taim, ¡kînka ba piuta kum takan! Ningkara, Moses piuta ba waika ra alkan, bara kli kîn kum takan. Baku bara Jehova witin ra win: “Naha sainka na daukma taim, yang mai blikri ba marikma”.
Kuna Moses win: “Upla mawan ra yang pain turi sip aisaras”. Jehova pramis munan: “Yang mai wimna dîa aisaia sma ba, baku sin muihkam Eran blikamna hilp mai munbia dukiara”. Nanara Moses nu takan Jehova hilp munai ba. Idsip ra kli wan bara ai maya, ai luhpia nani brih wan.
“Dîa aisaia bara nahki aisaia sma ba dukiara lika uya lukpara; kan aisaia piua aimakbia ba ra, Gâd mita maikbia diara aisaia sma ba” (Matiu 10:19).
-
-
Klala yumhpa pas nani baBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 19
Klala yumhpa pas nani ba
Israel uplika nani ba alba kan bara Idsip uplika nani mita wark karna pali takaia taibi muni kan. Jehova blikan Moses bara Eran ra naha maisa pakanka fero ra yabaia: “Upla iwras tasbaya ra mayunaia dukiara swis upliki nani taki wabia”. Fero ba uba tara puli kan bara pana win: “Jehova dîa wibia ba kupi lukras. Israel uplika nani swirka wabia apia”. Baha wina, fero ba taibi munan wark kau karna takaia. Kuna Jehova smalkanka kum yabai kan. ¿Dîa daukan? Idsip ra klala ten blikan. Jehova Moses ra win: “Fero bîli walras sa. Witin Nilo awalka ra kabia yauhka titan. Upliki nani taki waia swiras kan bamna, awala laya ba aiska tala ra lakan kabia, wih bara maisa paks”. Moses bîla wali bara fero ra kaikaia wan. Fero kaikan Eran ba ai kînka wal Nilo awalka ra prukan, bara laya ba tala takan. Bisbaya takan, awala laya ba saura kan diaia, inska nani ba pruan. Kuna fero ba swiras kan upla iwras tasbaya ra wabia.
Yu 7 ningkara, Jehova Moses ra kli blikan fero ra maisa pakanka kum yabaia: “Upliki nani taki waia swiras sma kaka, Idsip ra pik pik ailal takbia”. Fero bîla walras kan bara, Eran ai kînka bukan bara kuntri aiska ra pik pik ailal takan. Upla nani watla ra pik pik nani man kan, krikrika nani ra, plun plitka nani ra... ¡Plis nani sut ra kan! Fero ba Moses ra win: “Klala ba Jehova ra makas danh takbia. Ningkara, Israel uplika nani swirka taki wabia”. Jehova klala ba alki takaskan, Idsip uplika nani pik pik ailal pruan ba asla daukan. Tasba aiska ba bisbaya takan kuna, aima wala fero swiras kan upla nani taki wabia.
Ningkara, Jehova Moses ra win: “Eran ai kînka wal tasba ra prukbia. Prukbia taim, tasba yuya ba tairi takbia”. Bara baku kan, plis sut ra tairi takan upla nani ra sami kan. Idsip uplika kum kum fero ra win: “¡Naha klalka na Gâd wina aula!”. Ban sakuna, fero Israel uplika nani taki wabia swiras kan.
“Karniki ba witin nani ra marikaia sna; baku witin nani tânka bribia yang nini ba [“Jehova”, TNM]” (Jirimaya 16:21).
-
-
Kau klala wala nani 6Baibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 20
Kau klala wala nani 6
Moses bara Eran wan fero ra kaikaia Gâd maisa pakanka yabaia dukiara: “Kuntri ra walmu nani blikamna upliki nani taki waia swiras sma kaka”. Walmu nani tausin tausin Idsip uplika lalahkira bara umpira nani watla ra diman. Walmu ni banhwan kan kuntri aiska. Gosen tasbaya ra Israel uplika nani iwi kan bâra lika apia. Naha klalka walhwal ba bara wala nani balan ba, Idsip uplika nani ra baman saura munan, kuna Israel uplika nani ra lika apia. Moses ra fero bik takan: “Jehova ra makas naha walmuka nani ba sâkbia, ba wina uplikam nani ba taki waia sip kabia”. Ban sakuna Jehova sakan taim, fero ai lukanka chens munan. ¿Jehova ya ba yu kum fero ba ai tânka bribia lukisma?
Jehova, ningkara win: “Fero ba, Upliki nani swika taki waras kabia kaka, Idsip uplika daiwra nani siknis taki prubia”. Yu wala ra, Jehova win kan ba takan, kuna Israel uplika daiwra nani lika pruras kan. Ban sakuna, fero kiama karna kan ba mita, swin taki waras kan.
Ba wina, Jehova Moses ra kli blikan fero ra wabia bara yamhpus pasa ra yakabaia. Bara yamhpus nani ba, tasba yuya sâtka kum ra tauan, bara Idsip uplika nani sut purara yakawan. Baha tasba yuya ba munan, witin nani bara daiwan nani ra yukri nani takbia. Kuna aima wala fero Isrel uplika nani ra win: “Taki wama apia”.
Jehova kli Moses ra blikan fero ra kaikaia naha maisa pakanka yabia dukiara: “¿Upliki nani taki wabia kau swiras? Yauhka yarka ais mâ auhbia”. Yu wala, ais mâ, pauta, aluani Jehova blikan. Idsip uplika nani baha sât payaska kaikras kan. Unta bara dus nani sut sauhkan, kuna Gosen ra lika apia. Ba ningkara fero ba win: “Jehova ra makas naha takaskbia, bara sip kabia taki waia”. Kuna isti pali lî bara ais mâ auhi kan ba takaskan taim, fero ai lukanka chens munan.
Baku bamna Moses win: “Pasa tara luan ningkara inma wahia takaskan ba, nanara kruhkru nani pibia”. Kruhkru nani ba, tristrisia talia sa. Dus wahia takaskan kan nani ba kruhkru milian nani tak pin. Fero Moses ra bik takan: “Jehova ra makas kruhkru nani ba sâkbia”. Kuna Jehova kruhkru nani sakan taim, fero ban ai kiama karna kan.
Ningkara, Jehova Moses ra win: “Kasbrika tani ra mihtam buks”. Isti tihmia pali takan. Yu yumhpa, Idsip uplika nani diara kaikras kan. Israel uplika nani baman ai watla nani ra ingni bri kan.
Fero ba Moses ra win: “Man bara uplikam nani sip sa taki waia, kuna daiwram nani ba nâra swis”. Moses pana win: “Wan Gâdka ra sakripais baku yabaia dukiara daiwan nani ba brih waia sna”. Fero ba ai kupia sauhki karna aisan: “¡Na wina taki was! Kli mai kaikamna kaka, mai ikamna”.
“Man nani aima wala ra tânka brima yamni ba saura ba wal tânka aihka ba, Gâd ra mayuni ba, Gâd ra mayunras ba” (Malaquías 3:18).
-
-
Klala 10 baBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 21
Klala 10 ba
Moses fero ra pramis munan kli wih kaikaia trai kaikbia apia. Bara kau waras kaina ra win: “Tihmia lilapas ra, Idsip pamalika luhpia almuk waitna nani, sut prubia. Fero luhpia almuk bara alba luhpia nani sin”.
Jehova Israel uplika nani ra win: “Plun sât wala kum ridi dauks. Mani kum gutska bara sîpka lupia kum iks, talia ba wal dur playka nani ra yûks. Wîna ba angki bara brit îs âpu wal pi banhs. Ridi bas taki waia dukiara, kwalkam bara sûskam nani dimi. Naha tihmia pri mai sakamna”. ¿Damra walisma Israel uplika nani nahki lilia kan?
Tihmia lilapas ra, Jehova insalka ba Idsip watla nani sut ra wan. Durka playa ra tala sainka âpu kan nani ba, luhpia waitna almuk ba pruan. Tala sainka bri kan watla nani ra, insal ba luhpa nani ra diara munras kan. Idsip uplika nani sut, lalahkira bara umpira nani, luhpa kum lus tiwan. Israel luhpia nani lika, kumi sin pruras kan.
Fero luhpia almukka sin pruan. Fero kau sip alki takaskras kan ba mita, Moses bara Eran ra win: “¡Na wina taki was! ¡Mahka was bara Gâdkam ra mayuns! ¡Daiwram nani brih mahka taki was!”.
Baha tihmika kati ba kau ingni piua ra kan. Israel uplika nani Idsip wina taki wan taim, pamali nani ra bara kiamka nani ra asla takan kan. Waitna 600.000 bâra kan, tuktan bara mairin nani dakni tara kum sin. Baku sin upla ailal Israel uplika nani apia kan ba, witin nani wal wan Jehova ra mayunaia dukiara. ¡Las kat Israel uplika nani pri kan!
Jehova pri sakan ba ai kupia kraukaia dukiara, mani bani baha pata sât wala ba ridi daukaia kan. Insal luan yua nina mâkan.
“Man bâk karniki ba marikaia king mai mangkri, bara tasba aiska ra yang nini ba latan marikaia” (Roman 9:17).
-
-
Sain tara ba kabu pauni raBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 22
Sain tara ba kabu pauni ra
Israel uplika nani Idsip wina takan ba fero walan taim, swin taki wan ba dukiara ai kupia lakan. Ai suldiarka nani ra adar yan: “War trukki nani ba ridi dauki kaisa nina blikaia. ¡Pri swiaia apia kan!”. Bamna, witin bara ai suldiarka nani Israel uplika nani ra alkaia nina blikan.
Jehova ai uplika nani ra tâ bri kan, kakna ra mukus kum wal, tihmia ra pauta klahwan kum wal. Kabu pauni ra brih wan bara win bahara ai tintka nani mâkbia.
Baha wina Israel uplika nani kaikan fero ai suldiarka nani wal ai nina bliki aula kan ba. Israel uplika nani ba Idsip suldiarka nani wih bara kabu pauni wal lilara kan. Witin nani karna aisi Moses ra win: “¡Yawan pruaisa! ¿Dîa kan Idsip wina ai sakram?”. Kuna Moses pana win: “Si bripara. Bîla kaiks bara kaikma nahki Jehova swaki wan sâkbia”. ¿Rait apia Moses ba Jehova ra luki tniwi pali kan?
Ningkara, Jehova win Israel uplika nani ra ai tintka watla nani slingbia. Baha tihmika, Jehova mukus ba kitbi Idsip uplika nani wih Israel uplika nani wal, lila kat mangkan. Idsip uplika nani sait ra tihmu kan, kuna Israel uplika nani tani ra ingni bâra kan.
Ningkara, Jehova Moses ra win ai mihta kabu purara sakbia. Ba wina, yan pasa karna kum kraukbia tihmia aiska. Kabu ba tar baiwan, bara lilara yabal kum takan. Israel uplika nani milian ba, tasba lâwan ku luan lî kutbanka wâl lila bâk baila wala kat.
Fero suldiarka nani ba Israel uplika nani ra nina blikan kabu munhta lâwan bâk. Kuna Jehova Idsip uplika tilara turban tara kum daukan. Ai trukka wîlka nani daiwi kan. Bara suldiar nani ba ai karma kalkan: “¡Naha wina mahka wap! Jehova ai uplika nani tâwan aiklabisa”.
Jehova Moses ra win: “Mihtam kabu purara sakbi bris”. Ban wina, lî kutbanka nani ba Idsip suldiarka nani purara kahwan. Fero bara ai suldiarka nani sut pruan. Kumi sin raya takaskras kan.
Kabu baila wala ra, lawana kum wal upla nani sut Gâd ra mayunan: “Jehova ra aiwanamni, pura luanka tara kum brin ba, aras âiulra nani araska kabu ra rungki tikan bamna”. Tawan ba aiwani kan, bara mairin nani ba dans puli singbaika nani pruki kan. Sut lilia pali kan, kan nanara witin nani rait pali pri takan.
“Yawan sip sa kasak luki kira wiaia: “Dawan sika yang ra hilp ai muni ba; yang sibrin lukamna apia. ¿Upla yang ra dîa ai munbia ki?”” (Hibru Nani 13:6).
-
-
Jehova ra pramis kum dauki banhwisaBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 23
Jehova ra pramis kum dauki banhwisa
Israel uplika nani ba Idsip wina taki wan, kati 2 luan ningkara Sainai ilka ra wan bara bahara takaskan. Baku ba ra Jehova Moses ra makaban baha ilka ra uli wabia, bara win: “Israel uplika nani yang swaki sakri. Lâika nani bara bîli wali banhbia kaka, wahbi sakri uplika nani kabia”. Moses il wina bal iwan taim, Israel uplika nani ra win Jehova dîa aisan ba. ¿Pana dîa win?: “Jehova wan wibia ba, yang nani sut daukamna”.
Ba wina, Moses kli il ra ulan. Bahara Jehova witin ra win: “Yu 3 lubia ningkara, upla nani wal aisamna. Sainai ilka ra ulaia apia upla nani ra maisa paks”. Moses bal iwan bara Israel uplika nani ra win ridi taki banhbia Jehova ra walaia dukiara.
Yu 3 ra, Israel uplika nani mukus siksa kum bara imyula nani il bahna ra kaikan. Baku sin, alwani karna pali kum bara aringka puhban binka walan. Ningkara, Jehova il bahna ra bal iwan pauta klahwan tilara. Israel uplika nani sibrin pali kan. Il aiska ba kiasma tilara kan bara karna pali nikwi kan. Aringka puhban binka ba kau kau karna taki kan. Bamna Jehova win: “Yang Jehova, gâd wala nani ra mayunaia apia”.
Moses kli il ra ulan, bahara Jehova lâ nani yan upla nani dukiara. Baha lâka nani ra win nahki witin ra mayunaia, bara nahki wataukaia ba. Moses ulban bara ningkara Israel uplika nani ra aisi kaiki yan. Witin nani pramis takan: “Jehova wan makabi ba, sut yawan daukbia”. Baku bara, Gâd ra pramis kum daukan, sakuna ¿daukbia ki?
“Jehova Gâdkam ra latwan kaiks kupiam aiskakira, sulkam aiskakira bara sinskam aiskakira wal” (Matiu 22:37 [TNM]).
-
-
Ai pramiska dauki banhrasBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 24
Ai pramiska dauki banhras
Jehova Moses ra win: “Il ra nâra sna, bal uls. Walpa tanhta ra lâika bîla nani ulbi maikaisna”. Moses ulan bara tihmia 40, kakna 40 il ra takaskan. Bâra kan taim, Jehova walpa tanhta 2 ra Lâ 10 Moses ra ulbi yaban.
Piu wiria, Israel uplika nani ba lukan Moses witin nani ra lulki swin. Ba mita Eran ra win: “¡Yawan tâ uplika kum want sa, bara gâd kum paski wanks!”. Eran pana win: “Gulkam nani sal aik”. Baku bara witin gul ba slilki bîp lupia lilka kum paskan. Upla nani ba win: “¡Naha bîpka lupia na wan gâdka sa, Idsip wina wan sakan ba!”. Lilia tara kum dauki banhwan bara tâ krikan gul bîpka lupia ba mayunaia. ¿Baha saura kan? Âu, kan upla nani ba pramis takan kan, Jehova ra baman mayunaia. Kuna nanara, ai pramiska ba daukras sa.
Jehova kaikan dîa taki ba, bara Moses ra win: “Upla nani ra was. Kan bîli wali daukras sa, gâd bahki ra mayunisa”. Moses walpa tanhta 2 ai mihta ra brih il wina bal iwan.
Moses upla nani lamara wan ba ra, aiwani kan walan. Bara witin kaikan upla nani dans puli bara bîp lupia lilka mayuni kan. Moses ai kupia tara baikan. Walpa tanhta 2 ba tasba ra lulkan, bara baiwan. Isti pali bîp lupia lilka ba sauhkan. Ba wina Eran ra makabi walan: “¿Nahki kupiam alkan naha diara saura pali na daukaia?”. Eran pana win: “Kupiam baikpara. Man nu sma witin nani nahki ba. Gâd kum want kan, baku gul ba pauta ra mangkri bara naha bîpka lupia lilka takan”. Eran baha daukan ba saura kan. Moses kli il ra uli wan bara Jehova ra bik taki makaban upla nani ra padin munbia.
Jehova ai bîla walaia want kan nani ra padin munan. Tânka tara pali kan Jehova bîla walaia bara Moses ra sin, ¿rait apia?
Gâd ra pramis munma ba ra, piua wihka takaskpara daukaia, kan witin kupia lâka apia sa taniskira ba. Pramiskam ba kat dauks (Smasmalkra 5:4).
-
-
Gâd ra mayunaia dukiara tint watla kumBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 25
Gâd ra mayunaia dukiara tint watla kum
Moses Sainai ilka ra kan taim, Jehova win tint watla kum paskbia, bara sât wala kaia kan, bahara Israel uplika nani Gâd ra mayunaia kan. Baku sin, Gâd tintka watla ba sip kan brih waia witin nani anira wabia ba ra.
Jehova win: “Upla nani ra makas dîa yabaia sip ba, hilp munaia Gâd tintka watla paskaia”. Israel uplika nani gul, silbar bara walpa manakira yaban. Baku sin sîp taya kwalka, linin kwalka, daiwan wala nani taya bara diara wala nani sin yan. Kupia pihnikira nani kan, diara ailal prisant yaban baha mita Moses wiaia kan: “¡Aitani sa! Kau bri balpara”.
Gâd tintka watla paskaia, diara lankira waitna bara mairin ailal hilp munan. Pain paskbia dukiara Jehova sins lâka yaban. Kum kum trit paski kan, pitbi kan apia kaka mami kan. Wala nani gul wal diara paski kan, walpa klaki kan, apia kaka dus wal tat paski kan.
Gâd adar yaban ba kat Gâd tintka watla ba paskan. Pamaia kwalka tara kum paskan, Gâd tintka watla ba pîs 2 ra baiki sakan: Plis Holi bara Holikira ba. Lâ auhbaika watla ba Holikira ra kan, gul bara akasia dusa wal paskan kan. Holi ba ra, kiandil mina kum gul ni paskan ba bâra kan, tibil kum bara altar kum sîka mâka kîa painkira angkaia dukiara. Lata tani ra, bisin tara kum bâra kan bara altar tara kum. Israel uplika nani lâ auhbaika watla kaikuya taim, Jehova bîla walaia pramiska ra, kupia krawi kan. ¿Nu sma Lâ daukanka kum ba dîa sa? Pramis tara kum sa.
Jehova, Eran bara ai luhpia nani ra wahbi sakan, prîs nani kaia bara Gâd tintka watla ra wark takbia. Bahara main kaikaia kan, Jehova ra prisantka nani dauki yabaia kan. Eran prîs tara ba baman Plis Holikira ra dimaia sip kan. Mani kum bilara aima kumi baman dimi kan, witin silp ai saurka, ai pamali saurka, bara Israel uplika nani saurka tâwan sakripais kum yabi kan.
Israel uplika nani ba Idsip wina takan mani 1 ningkara, Gâd tintka watla ba paski tnata mangkan. Jehova ra mayunaia dukiara nanara plis kum bri kan.
Jehova tintka watla banhta ra mukus kum mangki bara ai prana ni banhkan. Baku marikan Jehova lilia kan. Gâd tintka watla banhta ra mukus ba takaski kan kaka, Israel uplika nani ba baha kat takaski kan. Kuna mukus ba kitwi kan taim, nu taki kan plis wala ra waia kan. Gâd tintka watla ba slingbi bara mukus ba nina bliki kan.
“Bara yang bîla baikra tara kum walri king iwaika ba wina naku aisi kan: “Kaiks, nanara Gâd ba upla nani tilara ai watla brisa. Witin nani wal iwbia, bara witin nani ba ai uplika nani pali kabia, bara Gâd lika witin nani wal kabia”” (Param Marikan 21:3).
-
-
Biki kakaira nani 12 baBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 26
Biki kakaira nani 12 ba
Sainai ilka wina Israel uplika nani ba wan. Parán upla iwras tasbaya bâk impakan Cadés nina mâki pliska kat. Bahara Jehova Moses ra win: “Waitna 12 blîks kiamka bani wina kum, Kenan biki kaikaia, Israel uplika nani ra yabaisna tasbaya ba”. Baku ba ra, Moses waitna 12 wahbi saki bara win: “Kenan ra was, bara laki kaiks tasbaya ba insla daukaia sip sa sapa. Uplika nani ba karna apia kaka swapni, bara tawan ra apia kaka tint watla nani ra iwisa sapa”. Kenan ra wan biki kakaira nani 12 ba, Caleb bara Jasua sin tila ra wan.
Yu 40 ningkara biki kakaira nani ba balan, kwah damni mâ, drap bara wain mâ bri balan. Bara naha sturka aisan: “Kenan ba tasba pain kum sa, kuna uplika nani ba karna sa bara tawanka nani ba kutbanka pura ra pali brisa”. Bara Caleb naku win: “¡Yawan pura luaia sip sa! mahka wap!” ¿Caleb dîa muni baku win? Jasua bara witin Jehova ra luki tniwi kan bamna. Tânka wala ra biki kakaira wala nani 10 ba win: “¡Wabiara! uplika nani ba yari bara tarka tara nani sa, yawan tristrisia talia sa witin nani wal praki kaikbia kaka”.
Israel uplika nani spiritka mâya ra iwan, ai tila ra brukwan: “Tâ upla wala saki Idsip ra tawi wap. ¿Kenan ra dîa mata waia? ¿Wan ikbia dukiara? Jasua bara Caleb win: “Kaisa Jehova bîla walaia, witin wan kan kahbia. Si bripara”. Kuna Israel uplika nani ba bîla walras kan. Kau pali Caleb bara Jasua ra ikaia want kan.
¿Jehova dîa daukan? Moses ra win: “Israel uplika nani tâwan diara pain ailal daukri, kuna witin nani ban bîli walras sa. Baku ba ra, upla iwras tasbaya ra 40 mani swiaisna, prubia ba kat. Ai luhpia nani baman, Jasua bara Caleb Israel uplika nani ra yabaia pramis munri tasbaya ra iwbia.”
“¿Dîa kan man nani si brisma ki? ¡Man nani kasak lukan lâka uya briras sma!” (Matiu 8:26).
-
-
Jehova mapara buisaBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 27
Jehova mapara buisa
Piu kum ningkara, Israel uplika nani upla iwras tasbaya ra kau bâra kan taim, Coré, Datán, Abiram bara 250 waitna wala nani Moses mapara buan. Bara win: “¡Naha kat aitani sa, man nani wal! ¿Dîa muni man wan tâ briaia sma? ¿Bara dîa muni Eran prîs tara kaia sa? Jehova man bara Eran baman wal asla apia sa, yang nani wal sin sa”. Jehova laik apia kan baha aisi banhwan ba, kan ai dara walan ai mapara buan sa.
Moses Coré bara witin wal kan nani ra win: “Titan ra Gâd tintka watla ra bal, sîka mâka angkaia watlikam nani ba bri bal, Jehova wan marikbia yaura wahbi sakan ba”.
Yu wala, Coré bara 250 waitna nani Gâd tintka watla ra wan Moses wal asla prawaia. Prîs nani baku bahara witin nani sîka mâka angkaia tâ krikan. Baku ba ra, Moses bara Eran ra Jehova win: “Coré bara ai uplika nani lama wina taks”.
Coré Gâd tintka watla ra wan Moses bâra kan ba. Kuna Datán, Abiram bara ai pamali nani want apia kan takaia. Jehova Israel uplika nani ra win: “Coré, Datán bara Abiram tintka watla wina laihura taks”. Israel uplika nani isti pali takan. Datán, Abiram bara ai pamali nani ai tintka watla lata tani ra bui kan. Ban wina, tasba ba kwawan bara mapa babura nani ra langkan. Bara Gâd tintka watla ra, kasbrika pura wina pauta kum bal iwan, Coré bara upla 250 nani ra sauhkan.
Ningkara Jehova Moses ra win: “Kiamka bani tâ uplika nani ai kînka nani bri balbia. Ai kînka nani ra tâ uplika bani nina uls. Kuna, Libait kiamka kînka ra lika Eran nina uls. Gâd tintka watla ra dingks kînka sut. Baha waitnika wahbi sakri kînka ba ra, tangni nani baiwbia”.
Yu wala, Moses kîn nani saki tâ uplika nani ra marikan. Eran kînka ra, tangni nani baiwi kan, bara amans pâwan nani bri kan. Baku Jehova param marikan Eran ra wahbi sakan prîs tara kaia.
“Tâm bri uplika nani ba bîla wals, bara ai adarka nani kat dauki bas” (Hibru Nani 13:17).
-
-
Biriku kum turi aisisaBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 28
Biriku kum turi aisisa
Upla iwras tasbaya ra mani 40 lama Israel uplika nani bâra kan. Tawan karnakira nani ailal pura luan kan. Moab kuntrika twi bilara nanara takaski kan, Jordan awala lalma tani ra, pramis tasbaya ra dimaia lamara kan. Balac, Moab kingka ba, sibrin kan Israel uplika nani ba ai tasbaya dakbia. Ba mita waitna kum nina Balaam ra makaban Moab ra wabia Israel uplika nani ra lahtubia dukiara, ai bîla karna wal aisabia diara saura witin nani ra takbia.
Kuna Jehova Balaam ra win: “Israel uplika nani ra lahtuma apia”. Baku ba ra, Balaam want apia kan Moab ra waia. King Balac aima wala paiwan bara pramis munan dîa want ba yabaia. Kuna Balaam kli apia win paiwanka ba. Baku bamna Gâd win: “Adar maikisna waia, ban sakuna yang mai wimna ba kat aisama”.
Balaam ai birikuka ra uli Moab ra wan, waupasa tani ra. Ai lukanka kan ba, Israel uplika nani ra lahtubaia. Ban sakuna Jehova wi kan daukbia apia. Baku ba ra, Gâd insalka ba aima 3 yabal ra takan. Balaam insal ra sip kaikras kan, kuna ai birikuka lika. Tâura birikuka ba twi bîla kum ra diman. Ningkara, biriku ba walpa kutbanka kum lama pali ra wih prawan bara Balaam mina ba taiban. Las ra, biriku ba yabal lila kat bawan. Aima bani, Balaam dus kum wal biriku ra pruki kan.
Ningkara, Jehova yan biriku turi aisabia. Biriku ba Balaam ra makabi walan: “¿Dîa muni ai prukisma?”. Balaam win: “Kan upla sinskas baku ai sakisma. Ispara kum brisna kaka, mai ikamna”. Biriku ba win: “Mani ailal yang purira ulram. ¿Aima kum baku mai munri?”.
Baku ba ra, Jehova swin Balaam insal ba kaikbia. Insal ba win: “Jehova maisam pakan Israel ra lahtubaia wama apia”. Balaam pana win: “Yang mistik takri. Waitla ra kli wamna”. Kuna insal ba pana win: “Moab ra sip sma waia, kuna Jehova dîa mai wibia ba kat aisama”.
¿Balaam lisin ba lan takan lukisma? Apia. Kan ningkara, Israel ra lahtubaia aima 3 trai kaikan. Kuna aima 3 ra, Jehova yan blisin kum aisabia lahtuban kum watlika ra. Tnata ra, Israel uplika nani Moab mapara aiklaban bara Balaam pruan. Kau pain kaia kan, tâ wina Balaam Jehova bîla wali daukan kata, ¿rait apia?
“Upla diara bri ba tumisma ba aman kaiki damra wali bas man nani, kan upla rayaka ba lika diara ailal bri ba mita raya apia” (Luk 12:15).
-
-
Jehova Jasua ra wahbi sakisaBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 29
Jehova Jasua ra wahbi sakisa
Moses Israel nisanka ra mani ailal bilara tâ brin, nanara pruaia lamara balan. Jehova win: “Man apia kama Israel uplika nani ra pramis tasbaya ra brih wabia ba. Kuna mai swiaisna tasbaya ba kaikma”. Baku bamna, Moses Jehova ra makaban tâ upla raya kum wahbi sâkbia, upla nani ra main kaikbia. Jehova pana win: “Jasua wal aisas bara witin ra wahbi sakri ba wis”.
Moses Israel uplika nani ra win tisku witin prubia bara Jehova Jasua ra wahbi sakan sa pramis tasbaya ra tâ briaia dukiara. Baku bamna, Moses Jasua ra win: “Si bripara Jehova hilp mai munaisa”. Piu wiria ningkara, Moses Nebo ilka bahna ra ulan. Baha wina, Jehova marikan Ebraham, Aisak bara Jekob ra pramis munan tasbaya. Moses mani 120 bri kan taim pruan.
Jehova Jasua ra win: “Jordan awala ba lus bara Kenan ra dims. Yang hilp mai munamna Moses ra hilp munri baku. Yu bani lâika ba aisi kaikaia amya tikpara. Si bripara, kupia karnakira kaia sma. Was bara dîa mai wîri ba dauks”.
Jasua Jeriko tawanka ra biki kakaira 2 blikan. Sturi aula ba ra, lan taki kabia kau diara wala nani bahara takan ba. Biki kakaira nani Jeriko wina tawi balan taim maisa pakan Kenan ra dimaia piua ba pain kan. Yu wala, Jasua upla nani ra win tint watla nani slingbia. Pas, Lâ auhbaia watla twilki prîska nani ra Jordan awalka ra blikan. Awalka ba lisamra dingkan kan, kuna prîs nani mina lî ra kangban taim, awala ba aubras kan bara lâwan. Baku ba ra, prîs nani awala bîla lâwan bâk wapan. Lila kat wan taim bahara takaskan, Israel uplika nani sut baila wala ra luan ba kat. Baha sainka kaikan taim, ¿lukisma ai kupia kraukan Jehova kabu pauni ra daukan ba?
Baha manka nani sut ningkara, Israel uplika nani pramis tasbaya ra wan. Nanara sip kan utla nani mâkaia bara tawan nani paskaia. Sip kan wain nasla nani bara plun mâ wala nani mangkaia. Nasma bara bîp tialka laya bri tasbaya kum kan.
“Yang mita piua bani ra tâm bri kamna, bara upla iwras tasbaya ra plun ailal maikamna” (Aiseya 58:11).
-
-
Rahab biki kakaira nani ra yukukisaBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 30
Rahab biki kakaira nani ra yukukisa
Israel biki kakaira nani ba Jeriko tawanka ra wan bara mairin kum nina Rahab watla ra takaskan. Jeriko kingka nu takan taim, Rahab watla ra suldiar nani blikan. Witin ai watla banhta ra biki kakaira nani ra yukukan, bara suldiar nani ra win plis wala ra witin nani ra plikbia. Baku ba ra, Rahab biki kakaira nani ra win: “Hilp mai munaisna, kan nu sna Jehova man nani wal sa bara naha tasbaya na dakbi brima. Plis kam pali pramis ai muns pamaliki ba swaki sâkma”.
Witin nani Rahab ra win: “Windarkam ra kiwa pauni kum wilki swima kaka, pramis mai munisna upla nani wamtla bîla ra ba diara saura kumi sin takbia apia. Baku pamalikam ba swak takbia”.
Rahab biki kakaira nani ra hilp munan, ai watla windarka bâk kiwa kum wal alahbi, Jeriko wina yan taki waia. Biki kakaira nani Jasua ra kli tawi waras kaina ra yu 3 unta nani ra yukuwan. Ningkara, Israel uplika nani ba Jordan awala ba luan, bara baha tasbaya briaia ridi takan. Tâura, Jeriko tawanka ba dakbi briaia kan. Jehova adar yan, yu bani aima kum, tawan tnaya bâk wapaia. Baha daukan yu 6 bilara. Yua 7 ra, tawan tnaya bâk aima 7 wapan. Ningkara, prîs nani ba trumpit nani puhban, bara Israel suldiarka nani ai karnika aiska wal ai pura winan. Baku ba ra, tawan kutbanka nani ba slingwan. Rahab watla ba kutbanka ra kan, kuna slingwras kan. Rahab bara ai pamali ba swak takan, kan witin Jehova ra kasak lukan.
“Rahab ra sin baku takan. Gâd mita witin ra kasakkira baku kulkan, witin daukanka ba tâka mita, kan sturi brin uplika nani ba ai watla ra yukuki brin, ningkara yabal walak sakan wan” (Jems 2:25).
-
-
Jasua bara Gabaón uplika naniBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 31
Jasua bara Gabaón uplika nani
Jeriko ra dîa takan ba Kenan nisanka wala nani nu takan. Baha nisanka nani kingka nani ba Israel uplika nani mapara aiklabaia asla taki banhwan. Kuna Gabaón uplika nani lukanka wala brin. Kwala almuk nani dimi, Jasua ra kaikaia wan bara win: “Yang nani plis laihura wina aulna. Jehova dukiara wali banhri, Idsip bara Moab ra man nani tâmwan diara ailal daukan ba sin. Wan mapara aiklabaia apia pramis munma kaka, dukiam dadaukra nani kamna”.
Jasua kasak lukan bara pramis munan mapara aiklabaia apia. Kuna yu 3 ningkara, Jasua nu takan Gabaón uplika nani rait pali tasba laih wina apia kan, Kenan wina kan. Baha mita Jasua makabi walan: “¿Dîa muni kunin wan munram?”. Witin nani pana win: “Yawan si brin kan ba mita. Yawan nu sa Jehova Gâdkam ba tâmwan aiklabisa. Pliskam pali ai iki banhpara”. Jasua ai pramiska daukan bara diara munras kan.
Piu wiria, Kenan kingka 5 ai suldiarka nani wal Gabaón uplika nani mapara aiklabaia wan. Jasua bara ai suldiarka nani tihmia aiska wapan Gabaón uplika nani pri sakaia dukiara. Aiklabanka ba yu wala ra tâ krikan, titan pali ra. Kenan uplika nani plis sut ra plapi kan, kuna Jehova witin nani purara ais mâ tara nani yan kahwan. Baku ba ra, Jasua Jehova ra makaban lapta ba takaskbia. Kainara lapta ba aima kumi sin takaskras kan. ¿Jasua dîa muni baha makaban? Kan witin Jehova ra kasak luki kan. Ba mita lapta ba dimras kan. Baha yua ba tihmia iwras kan Israel uplika nani Kenan kingka bara ai suldiarka nani pura luan ba kat.
“Witin nani wisa ‘âu’, aisin ba baku âu kabia; witin nani wisa ‘apia’, aisin ba baku apia kabia, baha wina kau wala aisabia, baha saura” (Matiu 5:37).
-
-
Tâ upla raya kum bara mairin kupia karnakira wâlBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 32
Tâ upla raya kum bara mairin kupia karnakira wâl
Jasua Jehova uplika nani ra mani ailal tâ brin bara 110 mani alki pruan. Israel uplika nani Jehova ra mayunan Jasua raya kan ba ra. Pruan taim, aidul nani mayunan Kenan uplika nani baku. Israel uplika nani ba Jehova bîla wali daukras kan na ra, witin swin Kenan kingka Jabín, trabil ailal mapara bukbia. Bamna, tawan uplika ba Jehova ra bik takan hilp munbia. Baku Jehova tâ uplika raya kum yaban, Barac nina mâki kan. Witin upla nani ra hilp munaia kan kli Jehova ra mayunaia.
Débora ba prapit mairin kum kan. Barac ra makaban witin ra wih kaikbia, kan naha bîla Jehova blikan bara win: “Quisón tingnika ra was, 10.000 waitna nani wal, Jabín suldiarka nani mapara aiklabaia. Bahara, Sísara suldiarka nani lalka ba ra pura luma”. Barac witin ra pana win: “Wamna, yang wal wama kaka lika”. Bamna, Débora win: “Man wal wamna, kuna nu kaia sma Sísara man mita ikma apia. Jehova win mairin kum mita ikbia”.
Débora, Barac bara ai suldiarka nani wal Tabor ilka ra uli ridi takan aiklabaia dukiara. Sísara nu takan taim, ai war trukka nani bara ai suldiarka nani, il bilara asla daukan. Débora Barac ra win: “Naiwa Jehova pura luanka maikbia”. Baku, Barac bara 10.000 waitna nani il wina bal iwan Sísara suldiarka nani mapara aiklabaia.
Ningkara, Jehova daukan Quisón tingnika laya ba purak laiwbia, bara Sísara war aiklabaia trukka nani ba drapapa ra kakahwan. Sísara ai war trukka wina iwi plapi wan. Barac bara ai suldiarka nani Sísara suldiarka nani ra pura luan, kuna Sísara plapan bara mairin kum Jael nina mâki kan, tintka watla ra dimi yukuwan. Witin bîp tialka laya wiria yaban din bara blanhkit kum wal pura prakan. War aiklaklabra ba uba swapan kan ba mita yapan. Baku bara, Jael tawa pali lamara wan, bin daukras kira, tint watla dusa tatwa kum wal lal ra saban, bara witin pruan.
Ningkara, Barac Sísara ra pliki balan. Jael ai tintka watla wina taki win: “Bal dims, waitnika plikisma ba mamrikamna”. Barac tint watla ra diman bara kaikan Sísara ba pat pruan kan. Baku bara, Barac bara Débora lawana kum aiwanan Jehova dukiara, ai waihla nani pura luaia hilp munan ba mita. Israel uplika nani kupia kumi lâka ra 40 mani iwan.
“Dawan mita upla nani ra ai bîla kum blikan bara mairin nani manis upla ra smalkan” (Lawana Nani 68:11).
-
-
Rut bara NoemíBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 33
Rut bara Noemí
Israel ra plun wahwanka tara kum takan. Ba mita, Israel mairka kum nina Noemí ai maya waitna bara ai luhpia waitna wâl, Moab tasbaya ra wih iwan. Ba wina, Noemí maya waitna pruan. Ai luhpia waitna nani Rut bara Orpá wal marit takan, Moab mairka nani kan. Kuna piu luan taim sari kan, Noemí luhpia nani sin pruan.
Israel ra plun wauhras sa Noemí walan taim, kli ai kuntrika ra waia lukan. Rut bara Orpá witin wal wan, kuna yabal ra, Noemí win: “Man nani maya mairin bara mula yapti pain kapram. Kli marit taki banhma want sna. Wamtla ra tawi was Moab ra”. Mairka nani ba pana win: “Yang nani latwan mai kaikisna yakan mai swimna apia”. Noemí kli kli win ai tasbaya ra tawi wabia. Las kat, Orpá tawi wan, kuna Rut takaskan. Noemí Rut ra win: “Orpá ai uplika bara ai gâdka nani ra tawi wan. Witin wal was, bara mamikam watla ra was”. Kuna Rut win: “Mai swimna apia. Man uplikam nani ba, upliki nani kabia, man Gâdkam ba Gâdki kabia”. ¿Dîa lukisma, Noemí nahki ai dara walan Rut baha win taim?
Rut bara Noemí Israel ra balan, barli mâ (cebada) dâkaia tâ krikanka ra. Yu kum, Rut mâ kahwan ba wina wahbaia wan Booz nasla ra, witin Rahab luhpia waitna kan. Booz walan, Rut ba Moab mairka kum kan, Noemí ra kasak kan bara witin wal takaskan ba. Ai warkka tatakra nani ra win ai nasla ra mâ kau ailal swibia Rut wahbi bribia dukiara.
Baha tihmika Noemí Rut ra makabi walan: “¿Naiwa ya nasla ra wark takram?”. Rut pana win: “Booz nasla ra”. Noemí win: “Booz ba mayi taika kum sa. Witin nasla ra ban wark taki bas, tiara wala nani wal. Bâra pain kama”.
Rut ban Booz nasla ra wark taki kan mâ dâkaia piua danh takan kat. Booz ai tânka brin Rut mairin pain kum kan bara wark tatakra pali. Baha piua ra, waitna kum pruya ba ra, luhpa waitna âpu kaka, taika kum sip kan piarkika wal marit takaia. Baku ba ra, Booz Rut wal marit takan. Luhpa kum baikan bara nina Obed mâkan. Mani ailal ningkara, Obed king Debit damika kan. Noemí pânika mairin nani lilia pali kan. Witin ra wi kan: “Jehova tâura Rut maikan, man wal pain pali kan. Bara nanara, mula kum maikan. Jehova ra baha tâwan mayunpi”.
“Wan uplika kumi bâra sa, wan muihni wal kau karna dutki wan alki ba” (Sins Lâka 18:24).
-
-
Gedeón Madián uplika nani ra pura luisaBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 34
Gedeón Madián uplika nani ra pura luisa
Piu luan, Israel uplika nani Jehova ra kli swih gâd bahki nani ra mayunan. Mani 7 bilara, Madián uplika nani Israel daiwra nani impliki bara ai nasla nani sauhkan. Witin nani ai kan kahbaia dukiara, Israel uplika nani ba il nani bara tasba unta nani ra yukuwi kan. Las kat, Jehova ra makaban swaki sâkbia. Bara, Jehova insal kum blikan wahma kum nina Gedeón ra wiaia: “Jehova wahbi mai sakan sa war aiklaklabra karnakira kum kaia”. Gedeón makabi walan: “Yang kulkanka tara âpu sna na, ¿Israel ra nahki swaki sakamna?”.
Gedeón pain ai tânka briaia want kan Jehova rait witin ra wahbi sakan sapa. ¿Dîa daukan? Sîp taya pîs kum tasba ra mangkan bara Jehova ra win: “Yauhka titan, diwas laya ba sîp taya ba buskan kaia sa, kuna tasba ba buskras kaka, yang nu kamna wahbi ai sakram sa Israel swaki sakaia dukiara”. Yu wala, sîp taya ba buswan pali kan, kuna tasba ba lâwan kan. Baku ba ra, Gedeón Jehova ra makaban yauhka sîp taya ba lâwan kabia, kuna tasba ba buswan kabia. Gedeón makaban ba aima wala takan. Gedeón las kat ai tânka brin Jehova witin ra wahbi sakan ba. Ba mita, ai suldiarka nani asla daukan Madián uplika nani mapara aiklabaia.
Jehova Gedeón ra win: “Yang Israel uplika nani ra win takaia hilp munaisna. Kuna suldiar ailal brisma mita, witin nani sip sa lukaia silp win takan. Pain kabia wima sibrin bri nani ba ai watla ra wabia”. Ba mita, 22.000 waitna ba mahka wan, bara 10.000 takaskan. Ningkara Jehova win: “Kau uba ailal sa. Tingni ra brih was, bara wis lî dibia. Waihla aula sapa aihwaki kaiki lî di nani ba baman bris”. Waitna 300 baman aihwaki lî di kan. Jehova pramis munan baha daknika sirpi, 135.000 Madián suldiarka nani pura lubia.
Baha tihmika, Jehova Gedeón ra win: “Piua sa Madián uplika nani mapara aiklabaia”. Gedeón ai uplika nani ra yan sîp aringka bara pauta klauhan kum sumi nani bîla ra, bara win: “Ai kaiks, dîa daukisna ba baku dauks”. Gedeón aringka ba puhbi, sumi baikan, bara pauta klauhan ba sait kum wina wala ra wahwan, bara ai pura winan: “¡Jehova bara Gedeón sordka!”. Waitna 300 nani ba sim sât daukan. Madián uplika nani tâ iwan bara krisi baku plapan. Turban tara takan bara, kumi wala mapara aiklaban. Jehova kau aima kum, Israel uplika nani ra hilp munan ai waihla nani pura luaia.
“Naha karnika na yang nani wina apia, sakuna Gâd wina sa” (2 Korint 4:7).
-
-
Ana Jehova ra luhpa waitna kum makabisaBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 35
Ana Jehova ra luhpa waitna kum makabisa
Elcaná Israel uplika kan, maya mairin wâl bri kan: Ana bara Peniná. Kuna witin Ana ra kau latwan kan. Peniná luhpa ailal bri kan, kuna Ana kumi sin âpu. Ba mita, Peniná Ana lawaska kiki kan. Mani bani, Elcaná ai pamali Siló ra brih wi kan Gâd tintka watla ra Jehova ra mayunaia. Bahara kan ba ra, Elcaná kaikan ai maya latwankira Ana, sari pali kan. Bara win: “Pliskam pali Ana, inpara. Man yang ra ai brisma, bara yang latwan pali mai kaikisna”.
Ningkara, Ana yakan ai pura sunaia wan. Ini ba swiras kan, bara Jehova ra makaban hilp munbia. Pramis munan: “Jehova, luhpa kum aikma kaka, ai rayaka aiska dukiam dauki kaia maikamna”.
Elí prîs tara ba kaikan Ana ini bara ai un nani nikbi turi aisaras kan ba, bara lukan witin ba bla sa. Ana pana win: “Apia dawanki, bla apia sna. Trabil tara kum brisna bara Jehova wal aisi kapri”. Elí ai tânka brin mistik takan bara Ana ra win: “Jehova maikbia dîa makabram ba”. Ana kau pain ai dara walan bara baha wina mahka wan. Mani kum alkras kainara, witin luhpa kum baikan nina Samuil mâkan. ¿Lukisma nahki Ana lilia kan?
Ana Jehova ra pramis munan ba, ai âuya tikras kan. Samuil tiala dakban taim, Gâd dukia daukaia dukiara ai tintka watla ra brih wan. Witin Elí ra win: “Jehova ra puri sunri naha tuktika na aikbia. Nanara yabisna ai rayaka aiska ra ai dukia daukaia dukiara”. Elcaná bara Ana mani bani Samuil ra wih kaiki kan, bara prisant baku prâk klahkla âpu raya kum yabi kan. Piua luan ningkara, luhpa waitna yumhpa bara luhpa mairin wâl baikan, Jehova hilpka wal.
“Man nani makas, bara Gâd mita maikbia; pliks, bara sâkma” (Matiu 7:7).
-
-
Jefté pramiska baBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 36
Jefté pramiska ba
Israel uplika nani Jehova ra kli ai âuya tikan, gâd bahki nani ra mayunan. Baha gâdka bahki nani witin nani kan kahbras kan Amón uplika nani ai mapara aiklaban taim. Mani ailal upla nani ba pât wahwan. Las kat, Jehova ra win: “Yawan saura daukan. Du pali, wan waihla nani wina swaki wan sâks”. Israel uplika nani aidul nani ba sauhkan bara Jehova ra kli mayunan. Jehova want apia kan kaikaia pât wahwi ba.
War aiklaklabra kum nina Jefté ra wahbi sakan.Tâ uplika kaia war ra Amón uplika nani mapara. Jefté Jehova ra win: “Aiklabanka na pura luaia hilp wan munma kaka, pramis mai munisna maikaia waitla wina ai kaikaia ya pas bal takbia ba, kli balamna taim”. Jehova Jefté pura sunra ba walan, bara hilp munan aiklabanka ba pura luaia.
Jefté ai watla ra balan taim, pas upla witin ra kaikaia takan ba ai luhpia mairin kan. Ai luhpia mairin kumi ba. Singbaika pruki, dans puli bal takan. ¿Jefté dîa daukaia kan? Ai pramiska kupia krawan bara win: “¡Alai Luhpi mairin! Sari sna. Jehova ra pramis kum daukri, bara daukaia dukiara, tint watla Siló ra witin dukia daukaia mai blikaia sna”. Ai luhpia mairin pana win: “Aisiki, Jehova ra pramis munram sa kaka, daukaia sma. Kati wâl il nani ra pâinika mairin nani wal waia mamkabisna. Ningkara, tint watla ra wamna”. Jefté luhpia mairin ba kasak kan, bara ai rayaka aiska tint watla ra Gâd dukia daukan. Mani bani ai pânika nani Siló ra wih witin ra kaiki kan.
“Ya ai luhpia waitna, apia kaka ai luhpia mairin ra yang purkira latwan kaikisa kaka, yang upliki kaia sip apia sa” (Matiu 10:37).
-
-
Jehova Samuil ra aisisaBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 37
Jehova Samuil ra aisisa
Elí prîs tara ba, luhpa waitna wâl bri kan: Hofní bara Finees. Witin nani prîs kan bara Gâd tintka watla ra wark taki kan. Kuna Jehova lâka nani alki daukras kan bara upla nani ra saura muni kan. Israel uplika nani Jehova dukiara sakripais brihwi kan taim, Hofní bara Finees wîna pîska kau pain ba bri kan. Elí nu kan ai luhpia nani saura dauki kan ba, kuna diara daukras kan. ¿Lukisma Jehova diara kum daukbia?
Samuil ba kau sirpi kan Hofní bara Finees ba wal, sakuna diara saura nani daukras kan witin nani baku. Ba mita Jehova witin wal lilia kan. Tihmia kum, Samuil yapi kan bara bîla baikra kum witin ra wini kan ba walan. Bûi, Elí bâra kan ba ra plapi wih bara win: “Nâra sna”. Kuna Elí pana win: “Yang mai winras. Kli yaps”. Samuil prawaia wan. Aima wâl sim baku takan. Aima yumhpa Samuil bîla baikra ba walan taim, Elí nu takan Jehova Samuil ra wini ba. Elí tânka win kli bîla baikra ba walbia kaka, pana aisabia: “Jehova ai wis. Man dukiam dadaukra mai walisa”.
Samuil ai krikrika ra wan bara bîla baikra ba walan: “Samuil, Samuil”. Witin pana win: “Jehova ai wis. Man dukiam dadaukra mai walisa”. Jehova win: “Elí ra wis, witin bara ai pamali ra klala yabaisna. Witin nu sa ai luhpia waitna nani diara saura baman daukisa tintki watla ra, kuna lawi daukras sa”. Titan ra, Samuil Gâd tintka watla durka nani kwâkan, piu bani dauki kan baku. Si brin kan Jehova bîla ba, prîs tara ra wiaia. Kuna Elí wini bara makabi walan: “Luhpi waitna, ¿Jehova dîa mai win?”. Baku ba ra, Samuil aiska aisi win.
Samuil wahma takan, bara Jehova ai pânika ban kan. Kuntri pliska sut wina Israel uplika nani nu kan Jehova Samuil ra wahbi sakan ba, prapit bara wihta kaia dukiara.
“Man kau wahma bara tiara sma ba yua nani ra, Papaskrikam ra kupiam krauki bas” (Smasmalkra 12:1).
-
-
Jehova Samson ra karnika yabisaBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 38
Jehova Samson ra karnika yabisa
Israel uplika ailal kli aidul ra mayunan. Baku ba ra, Jehova swin Filisteo uplika nani Israel kuntrika ba taibi bribia. Kuna Israel uplika kum kum, Jehova ra latwan kaiki kan Manoa bara ai maya baku, witin nani luhpa âpu kan. Yu kum, Jehova ai insalka kum blikan Manoa maya mairin ra wiaia: “Luhpa kum baikma ba Israel uplika nani Filisteo uplika nani wina pri sâkbia. Nasariu kum kabia”. ¿Nasariu nani ba ya nani kan nu sma? Tnatka pranakira kum ra Jehova dukia dadaukra nani kan, bara ai tâwa klakras kan.
Piu luan ba ra, Manoa luhpia waitna ba aisuban, bara nina Samson mâkan. Pâwan taim, Jehova karnika tara yaban. ¡Ai mihta nani wal layan kum ikaia sip kan! Aima kum, upla wala hilpka âpu kira, Filisteo uplika nani 30 ra ikan. Ba mita Filisteo uplika nani misbara kaiki bara pliki kan nahki muni ikaia. Tihmia kum, Samson Gaza ra yapi kan. Bara ai waihla nani baha tawanka durka ra wan, bahara bîla kaiki kan titan ra ikaia. Kuna tihmia ra Samson buan, tawan dimaika ra wan bara kutbanka durka nani ba daikan. Ningkara, ai pahpaya ra twilki bara il banhta kum Hebrón lamara kan ba kat wan.
Ba wina, Filisteo uplika nani Dalila wal aisaia wan, Samson latwan kaiki mairka ba, bara win: “Samson dîa muni karnakira ba, param saki wan wima kaka, lalah ailal maikamna. Yawan alki silak ra mangkaia want sa”. Dalila lalahka ba want kan bara daukaia âu win. Tâura, Samson Dalila ra wiaia want apia kan ani wina ai karnika taki ba. Kuna witin uba makabi kan ba mita, Samson ai tânka yukukan ra ba param sakan. Bara win: “Nasariu sna ba mita, aima kumi sin tâiwa klakras. Tâiwa klakbia kaka, karniki ba tiwbia”. Mistik tara kum kan Samson baha Dalila ra win ba, ¿rait apia?
Isti pali, Dalila Filisteo uplika nani ra win: “¡Ai tânka yukukan ra ba yang pat nu sna!”. Ai lula nani purara yan Samson ba yapan bara upla kum ra winan tâwa ba klakbia dukiara. Bara Dalila ai pura winan: “¡Samson, Filisteo uplika nani nâra sa!”. Witin buan kuna ai dara walan ai karnika âpu takan. Filisteo uplika nani witin ra alkan, blain dauki bara silak ra mangkan.
Yu kum, Filisteo uplika tausin nani ai gâdka Dagón tempelka ra aidruban. Ai pura winan: “Wan gâdka ba, Samson wan mihta ra mangkan. Samson bri bal wira lilia wan daukbia dukiara”. Playa tara wâl lilara mangkan bara ai lawaska kikan. Samson ai bîla karna wal winan: “Jehova, pliskam pali kau aima kum karniki aik”. Kli ai tâwa ba pâwan kan, baku ba ra tempel playka tara wâl ba ai karnika aiska wal platukban. Bara watla tara ba slingwan, upla nani bahara kan ba sut pruan. Samson sin pruan.
“Diara sut mapara karnika brisni, Kraist mita karnika aiki ba mita” (Pilipai 4:13).
-
-
Israel kingka pas baBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 39
Israel kingka pas ba
Jehova Israel uplika nani ra tâ briaia dukiara wihta nani yaban. Kuna witin nani king kum want kan. Ba mita, Samuil ra win: “Nisan wala nani sut king nani brisa, yawan sin king kum want sa”. Samuil mapara baha pain apia kan. Baku ba ra, Jehova ra ai pura sunan bara witin pana win: “Upla nani ba man mampara apia sa, yang maipara sa. Witin nani ra wis king kum briaia sip sa, kuna baha kingka diara ailal witin nani ra makabia”. Ban sakuna, upla nani win: “¡Trabil âpu! ¡King kum brin wan daukisa!”.
Bamna, Jehova Samuil ra win waitna kum nina Saúl ba pas king kabia. Saúl Ramá ra Samuil ra wih kaikan taim, Samuil Saúl lal ra batana laya laikan king kabia dukiara.
Ba wina, Samuil Israel uplika nani ra asla daukan king raya ba marikaia. Kuna Saúl ra sip sakras kan. ¿Nu sma dîa muni? Maleta ailal tila ra yukuwi kan. Las kat kaikan taim, baha wina saki bara tawan uplika nani mawanra mangkan. Upla wala nani wal kau yari kan bara waitna painkira kan. Samuil win: “Kaiks Jehova yaura wahbi sakan na”. Bara upla nani ai pura winan: “¡King ba raya kabia!”.
Tâura, king Saúl Samuil ra bîla wali kan bara Jehova ra sin. Ba wina chens takan. Aima kum, Samuil Saúl ra win ai bîla kaikbia sakripais daukaia dukiara. King ba adar âpu kan sakripais nani daukaia. Kuna Samuil isti balras kan, ba mita Saúl yakan sakripais daukan. ¿Samuil dîa daukan? Witin ra win: “Jehova bîla walaia kapram, kuna walras kapram”. ¿Piua sut Jehova bîla walaia kan ba Saúl lan takan ki?
Ba wina, Saúl Amalec uplika nani mapara aiklabaia wan, bara Samuil win kumi ra sin raya swibia apia. Sakuna Saúl king Agag ra ikaia apia lukan. Baku ba ra, Jehova Samuil ra win: “Saúl ai swin, kau bîli walras sa”. Samuil sari pali takan, baku Saúl ra win: “Jehova king wala wahbi sakaisa, kan man ai bîla walras sma”. Samuil taki waia wilwi tawan taim, Saúl ai prâkka mahta ra alki bara kalkan. Samuil Saúl ra win: “Jehova kingkam lâka ba, baku daikbia”. Baha tânka ba, Jehova kingka lâka ba upla wala witin ra latwan kaiki bara ai bîla wali ra yabaisa.
“Kanra yamni kaiki ba sika, witin ai bîla wali daukaia ba, daiwan wîna aiska angki sakripais nani dauki yaia ba lika apia” (1 Samuil 15:22).
-
-
Debit bara GoliatBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 40
Debit bara Goliat
Jehova Samuil ra win: “Jesé watla ra was. Ai luhpia nani wina kum Israel kingka wala kabia”. Bamna, Samuil wan bara luhpia waitna almuk ra kaiki, lukan: “Kasak naha wahmika sika wahbi sakan ba”. Kuna Jehova Samuil ra win baha apia kan, bara win: “Yang upla kupia ba kaikisna, ai wîna tara ra kaiki ba baman apia”.
Jesé Samuil ra ai luhpia wala nani 6 bri balan. Kuna Samuil win: “Jehova kumi ra sin wahbi sakras. ¿Luhpa kau brisma?”. Jesé pana win: “Sirpika ba balras, Debit, sîp nani main kaikisa”. Debit bal diman taim, Jehova Samuil ra win: “¡Naha sika!”. Bara, Samuil Debit lal ra batana laya laikan. Baku wahbi sakan Israel kingka wala kabia.
Piu luan, Israel uplika nani Filisteo uplika nani mapara war aiklabi kan, ai suldiarka nani tilara waitna tarka tara kum bri kan nina Goliat. Yu bani, witin Israel uplika nani swira dauki kan, ai pura wini: “Waitna kum blîks yang wal aiklabia. Win ai munbia kaka, albikam nani kamna. Yang win munamna kaka, man nani albiki nani kama”.
Debit suldiar nani kiampka ra wan ai muihni nani suldiar kan ba ra plun yabaia. Bahara walan, Goliat ai pura wini kan ba, bara win: “¡Yang witin wal aiklabamna!”. King Saúl pana win: “Kuna man kau wahma pali sma”. Debit pana win: “Jehova hilp ai munbia”.
Baku, Saúl war aiklabaia ai dukia nani ba lin munan, kuna Debit win: “Naha dimi yang sip aiklabras”. Baku ba ra, Debit ai praukpraukika alkan, tânka ba walpa lulkaika kum. Tingni kum ra wan, walpa 5 wahbi ai bolsoka ra mangkan. Bara Goliat tani ra plapan. Waitna tarka tara ba ai pura winan: “¡Man tukta lupia, laimara bal bara brima! Tnawira nani bara daiwan wail nani pata mai daukamna”. Debit sibrin âpu kira pana win: “Man aiklabaia balram ispara bara langsa kum wal, kuna yang aiklabamna Jehova nina ra. Yang nani maipara aiklabras, Gâd mapara aiklabisma. Nâra upla nani sut kaikbia Jehova kau karnakira sa ispara kum apia kaka langsa kum wal. Witin man nani ra wan mihta nani ra mai mangkbia”.
Ba wina, Debit walpa lulkaika ra walpa kum mangki ai karnika aiska wal lulkan. Jehova hilpka wal walpa ba Goliat nakra nani purara kat diman, waitna tarka tara ba pruan. Baku ba ra, Filisteo nani ba plapan ikbia sîa. ¿Bara man? ¿Debit baku Jehova ra kasak lukisma?
“Upla nani naha sip daukbia apia, Gâd lika sip sa, Gâd mapara diara sut sip sa bamna” (Mark 10:27).
-
-
Debit bara SaúlBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 41
Debit bara Saúl
Debit Goliat ra ikan taim, king Saúl ai suldiarka nani lalka mangkan. Debit aiklabanka ailal win takan bara upla nani tara kulki kan. War wina aula bani, mairin nani ba dans puli bara aiwani aisi kan: “Saúl waihla nani tausin ra win munan, kuna Debit 10 tausin nani ra win munan”. Ba tâwan, Saúl misbara kaiki bara ikaia want kan.
Debit arp pain kangbi kan. Yu kum, Saúl dukiara kangbi kan ba ra, king ba ai langsika witin ra lulkan. Kuna Debit isti bawan, bara langsika ba utla kutbanka ra diman. Ba wina, Saúl aima ailal trai kaikan ikaia. Debit plapi bara upla iwras tasbaya ra yukuwan.
Bara Saúl suldiar 3.000 wal nina blikan. Saúl ai dara walras Debit bara ai uplika nani yukuwi kan walpaya untika ra diman. Waitna nani ba pusbi Debit ra win: “Sanskam sa Saúl ikaia”. Saúl ai tânka briras kan, Debit ai lamara wan bara prâkka mahta pîs kum klakan. Ba wina, saura ai dara walan Jehova wahbi sakan kingka ra rispik munras kan ba. Baku ba ra, ai uplika nani ra swiras kan Saúl ra saura munbia. Saúl walpa unta wina takan taim, Debit ai bîla baikra karna wal win: “Mai ikaia sip kapri, kuna daukras kapri”. ¿Lukisma Saúl ba Debit dukiara ai lukanka chens munan?
Apia. Saúl ban nina bliki kan. Baku ba ra, tihmia kum Debit bara ai tubani Abisai wal yukuwan ra Saúl kiampka ra diman. Abner kat sin, Saúl kaina kakahbra ba yapi kan. Abisai Debit ra win: “¡Naha sika wan sanska! Ai swis Saúl ra ikaia”. Kuna Debit pana win: “Jehova witin ra munbia. Kau yamni sa ai langsika bara laya watla ba brih bara mahka waia”.
Ningkara, Debit baha lamara il kum bâra kan ba ra ulan. Pura wina Saúl kiampka kaikaia sip kan. Debit ai pura winan: “¡Abner! ¿Dîa muni king ra main kaikras kapram? ¿Ai laya watla bara ai langsika ba anira sa?”. Saúl Debit bîla baikra ba pain walan bara win: “Ai ikaia sip kapram, kuna daukras kapram. Kaikisna Israel kingka wala ba man kama”. Baha wina Saúl king watla ra tawi wan. Kuna Saúl pamalika sut pali Debit ra misbara kaikras kan.
“Sip sma ba kat, upla sut wal kupia kumi lâka ra iwi kaia. Muihki laitwankira nani, saura mai munan ba tâwan upla ra pana saura munpara, sakuna swis Gâd mita uplika ba ra klala yabia” (Roman 12:18, 19).
-
-
Janatan kupia karnakira bara kasakkira saBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 42
Janatan kupia karnakira bara kasakkira sa
King Saúl luhpia almuk ba, Janatan, kupia karnakira aiklaklabrika kum kan. Debit win Janatan ba yakal kum wal kau isti bara layan kum wal kau karnakira sa. Yu kum Janatan, il kum ra Filisteo suldiarka kum kum ra kaikan. Baku, ai hilp mamunra ra win: “Jehova sain kum wankbia kaka yawan war aiklabia. Filisteo uplika nani, bal uls wan wibia kaka yawan nu kabia mapara aiklabaia sa”. Filisteo nani ai pura winan: “¡Aiklabaia bal uls!”. Baku Janatan bara ai hilp mamunra ba il ra ulan bara suldiar 20 ra win munan.
Janatan ba Saúl luhpia almuk kan ba mita, ai aisika prubia ningkara witin king kaia kan. Kuna Janatan nu kan Jehova Debit ra bâk sakan ba, Israel kingka wala kabia dukiara, bara witin ra tumras kan. Kau ni, Janatan bara Debit wal pâna painkira takan. Wâl pramis takan pana pana ai kan kahbaia bara ai tâwan aiklabaia. Wâl pâna kan ba marikaia dukiara Janatan ai prâkka yari, sord, pantamangka bara ai bilkka tara ba yaban.
Debit Saúl wina plapi kan taim, Janatan kaikaia wan bara win: “Karna bara kupiam karnakira kaia sma. Jehova bâk mai sakan sa king kaia dukiara. Aisiki kat sin pain nu sa”. ¿Want kama Janatan baku pâna painkira kum briaia?
Janatan ai rayaka piu ailal pât ra dingkan ai pânika hilp munaia. Witin nu kan ai aisa, king Saúl ba, Debit ra ikaia want kan, bara witin ra win: “Debit ikma kaka, saurka kum daukma. Witin saura daukras”. Saúl Janatan mapara ai kupia baikan. Mani wira luan, Saúl bara Janatan aiklabanka kum ra pruan.
Janatan pruan taim, Debit Mefi-bóset ra plikan, witin Janatan luhpia kan. Sakan taim witin ra win: “Rayakam aiska main mai kaikamna, kan aisikam ba pâinika pain kum kan. Yang waitla ra iwma bara tibilki ra yang wal pima”. Debit ai pânika Janatan ra aima kumi sin ai âuya tikras kan.
“Naha sika yang lâika bîla ba: Man nani pana pana walkam ra latwan kaikma, yang mita man nani ra latwan mai kaikisna ba baku. Latwan lâka kau tara upla briaia sip ba lika, ai uplika nani dukiara ai rayaka yabaia ba” (Jan 15:12, 13).
-
-
King Debit saurka baBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 43
King Debit saurka ba
Saúl pruan taim, king wala ba Debit kan. Mani 30 bri kan. Mani ailal luan, bara tihmia kum ai watla banhta wina mairin painkira kum ra kaikan. Debit nu takan ai nina ba Betsabé bara suldiar kum nina Urías wal ai maya kan. Bara Debit Betsabé ai watla ra brih balbia mata blikan, wâl yapan bara witin kwihra takan. Debit dîa daukan ba yukukaia trai kaikan. Ba mita ai war aiklaklabrika lalka ra win Urías ra war aiklabanka tâura mangkbia, bara tnaya wina taki yakan swibia. Urías baha aiklabanka ra pruan, ba ningkara Debit Betsabé wal marit takan.
Kuna Jehova diara saura takan ba kaikan. ¿Jehova nanara dîa daukaia kan? Prapit Natán ra blikan Debit wal aisaia. Natán witin ra win: “Upla lalahkira kum sîp ailal bri kan, bara upla umpira kum sîp kumi man bri kan bara latwan pali kan. Waitna lalahkira ba, waitnika sîp kumi bri kan ba mihta dakban”. Debit ai kupia baiki win: “¡Baha waitna lalahkira ba pruaia sa!” Bara Natán pana win: “¡Man baha waitna lalahkira ba baku sma!”. Debit sari pali takan bara Natán ra win: “Jehova mapara saura daukri”. Baha saurka ba Debit ra diara saura ailal bri balan, bara ai pamalika ra sin. Jehova Debit ra klala yaban, kuna swin raya kabia ai kupia param bara bawikira kan ba mita.
Debit Jehova ra tempel kum paski yabaia want kan. Kuna, Jehova Salaman ra wahbi sakan, Debit luhpia ba, paskbia dukiara. Baku Debit tâ krikan diara nani ridi daukaia Salaman dukiara bara win: “Jehova tempelka ba pranakira kaia sa. Salaman kau wahma sa, kuna diara sut ridi daukaia yang hilp munaisna”. Debit tempel paskaia dukiara lalah ailal prisant yaban. Wark tatakra nani lankira plikan, gul bara silbar asla daukan, bara yalam dusa Tiro bara Sidón wina brih balan. Debit pruaia lamara kan taim, tempel paskaia wauhkataya nani Salaman ra yaban bara win: “Jehova naha adarka nani aikan ulbi mangki bara maikamna. Witin hilp mai munbia, si bripara. Karna kaia sma bara warkka ba daukaia”.
“Ani uplika ai saurka nani pura biki ba, ai bisniska ba sip yamni takbia apia; sakuna baha nani ai dahra saki si mahka swi ba, saurka swih tikbia” (Sins Lâka 28:13).
-
-
Jehova dukiara tempel kumBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 44
Jehova dukiara tempel kum
Salaman Israel ra king aimakan taim, Jehova makabi walan: “¿Dîa maikamna want sma?”. Salaman win: “Wahma sna bara diara nani kau pain daukaia lan apia sna. Pliskam, tawankam uplika main kaikaia dukiara sins lâka aik”. Jehova win: “Sins lâka ai makabram bamna, tasba aiska ra waitna kau sinskira mai daukamna. Bara yuyaka sin maikamna, bara mani ailal iwma bîli walma kaka”.
Salaman tempel paskaia tâ krikan. Gul, silbar, dus bara walpa yus munan. Paskaia dukia sut ba kau pain nani kan. Mairin bara waitna lankira ailal paskaia warkka takan. Mani 7 ra tempel ba ridi kan. Bamna, Jehova ra yabaia yua balan, baku altar purara prisantka nani kahban. Salaman altar mawanra ai lula kriki ai pura sunan: “Jehova, man aitani sma tempel kau tara bara pranakira ba briaia. Kuna, pliskam pali wan mayunra bris bara wan pura sunra wals”. ¿Dîa lukisma? ¿Jehova tempel ba yamni kaikan? ¿Salaman pura sunra ba walan? Salaman ai pura suni danh takan taim, kasbrika pura wina pauta bal iwan. Bara prisantka nani angkan. Baku Jehova marikan tempel ba witin yamni kaikisa. Israel uplika nani baha kaikan taim, lilia pali takan.
King Salaman kulkanka tara brin Israel kuntrika aiska ra, plis laihura ra sin, sinskira kan bamna. Upla nani wih kaiki kan ai trabilka nani wapni mangkaia hilp munbia dukiara. Sabá kwinka sin wih kaikan makabi walanka karna nani wal traika kaikaia. Salaman aisan ba walan taim, win: “Man dukiamra walri ba kasak lukras kapri, kuna nanara kaikisna man kau sinskira sma, walri ba wal. Jehova Gâdkam ba, yamni mai munisa”. Israel ra upla nani ba pain iwi bara lilia kan. Kuna tisku diara nani ba chens takaikan.
“Kaiki banhs, nahara upla kum brisma Salaman purkara kau tara ba” (Matiu 12:42 [TNM]).
-
-
King lâka kum tar baiwisaBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 45
King lâka kum tar baiwisa
Salaman Jehova ra mayuni kan taim, Israel ra laman lâka bâra kan. Kuna witin kuntri wala mairka ailal wal marit takan, bara aidul nani ra mayuni kan. Tawa tawa Salaman chens takan bara aidul nani ra mayunan. Jehova lawi bara win: “Pamalikam ra Israel kingka lâka ba mihta dakbaisna bara tar baikamna. Pîska kau tara ba dukiam dadaukra kum ra yabamna, bara pîska sirpi ba ra pamalikam king aimakbia”.
Witin aisan ba pain ai tânka bribia dukiara Jehova diara wala daukan. Salaman dukia dadaukra kum nina Jeroboam impaki kan bara prapit Ahías wal yabal ra prawan. Prapit ba ai prâkka yari daiki pîs 12 ra kalkan bara Jeroboam ra win: “Jehova Salaman pamalika ra Israel kingka lâka ba mihta dakbaisa bara tar baikaisa. Naha prâkka yari wina 10 pîs alks, kan kiamka 10 kingka kama”. King Salaman, dîa takan ba nu takan taim, Jeroboam ra ikaia lukan. Ba mita, Jeroboam Idsip ra plapan. Piu luan taim, Salaman pruan bara ai luhpia Roboam king aimakan. Baku ba ra, Jeroboam lukan pât ba luan bara Israel ra kli balan.
Ba wina, Israel almukka nani Roboam ra win: “Tawan uplika ra pain munma kaka, man ra kasak kabia”. Kuna ai pânika wahma nani ba win: “Tawan ra karna muns. Kau wark takaia mangks”. Roboam ai pânika bîla walan bara saura kan. Ba mita tawan witin mapara bui bara Jeroboam ra kiamka 10 purara king mangkan. Baha kiamka 10 nani ba Israel kingka lâka nina mâkan. Kiamka 2 ba Juda kingka lâka nina mâkan, bara Roboam ra kasak kan. Baku tnatka ra Israel kiamka 12 ba tar baiwan.
Roboam Jerusalem ra kingka aimaki kan. Jeroboam want apia kan ai uplika nani bahara wabia Jehova ra mayunaia dukiara. ¿Nu sma dîa muni? Kan sibrin kan witin mapara bubia bara Roboam ra bîla walbia. Baku gul bîpka wâl paskan bara ai uplika nani ra win: “Jerusalem laihura sa. Nâra takaski naha bîpka lupia nani ra mayuns”. Upla nani ai bîla wali Jehova ra kli ai âuya tikan.
“Man nani kasak lukras uplika nani wal asla kapara; [...] ¿Kan nahki sip kabia diara wapni ba, diara saura wal ai dukia briaia? [...] ¿Nahki lalukra kum sip lukras uplika kum wal asla kabia ki?” (2 Korint 6:14, 15).
-
-
Jehova marikisa witin kasakkira Gâdka saBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 46
Jehova marikisa witin kasakkira Gâdka sa
Israel kiamka 10 kingka lâka ba king saura ailal bri kan, kuna kau saura nani wina Acab ba kumi kan. Baal ra mayuni mairka saura kum ai maya brin. Nina Jezabel. Acab bara Jezabel upla ailal ra munan Baal ra mayunaia. Baku sin Jehova prapitka ailal ra ikan. ¿Jehova dîa daukan? Ai prapitka Elías ra blikan Acab ra ai bîla blikan ba yabaia.
Elías Acab ra win ai saurka tâwan Israel ra lî auhbia apia. Mani yumhpa purkara, insla nani ra diara pâwras kan, upla ailal plun wahwi kan. Ningkara, Jehova Elías ra kli blikan Acab wal aisaia. King Acab Elías ra win: “Man trabil baman daukisma. Naha sut na man pâtkam mita sa”. Elías pana win: “Lî auhras ba yang pâtki apia. Lî auhras sa kan man Baal ra mayunisma. Carmelo ilka banhta ra, tawan uplika nani bara Baal prapitka nani asla praks. Kaisa kaikaia ya ba Gâd kasakkira sa”.
Il ra tawan aiska ba asla prawan, bara Elías win: “Man nani luki kaikaia sma. Jehova Gâd kasakkira sa kaka, nina blîks. Kuna Baal ba gâd kasakkira sa kaka, witin nina blîks. Kaisa kaikaia ya ba Gâd kasakkira sa: Baal prapitka 450 ba sakripais kum ridi dauki bara ai gâdka ra winbia. Yang sin sakripais kum ridi dauki bara Jehova ra winamna. Ani gâdka pauta klauhan blîkbia kaka, witin sika Gâd kasakkira ba”. Tawan ba âu win.
Baku, Baal prapitka nani ba ai sakripaiska ridi daukan. Yu aiska ai gâdka ra wini banhwi kan: “¡Baal, yawan ra aisas!”. Kuna Baal aisaras kan, Elías witin nani lawaska kiki aisan: “Karnikam aiska wal wins. Ban kra yapisa bara tatukbaia nit sa”. Pat tihmia iwuya kan, bara Baal prapitka nani ban wini kan, kuna Baal pana aisaras kan.
Elías ai sakripaiska altar kum ra mangki, lî ailal purara laikan. Bara ai pura sunan: “Jehova, tawan uplika ba kaikbia man Gâd kasakkira sma ba”. Minitka ra, Jehova pauta blikan sakripaiska ba angkaia dukiara. Upla nani ba ai pura winan: “¡Jehova sika, Gâd kasakkira ba!”. Nanara, Elías win: “Baal prapitka kumi sin swipara plapi swakbia”. Baha yua, Baal prapitka 450 nani ra ikan.
Ningkara, kabu purara mukus lupia kum takan, bara Elías Acab ra win: “Bahara pâsa tara kum aula. Trukkam ridi dauki wamtla ra was”. Kasbrika ba mukus siksa ni banhwan, pâsa ba krawan bara lî karna pali auhwan. Las kat lî auhras kan ba nanara auhwisa. Acab ai trukka ra isti pali uli wan. Jehova Elías ra hilp munan kau isti plapaia trukka ba wal. Kuna, ¿Elías trabilka nani ba sut luan? Kaisa kaikaia.
“Upla nani tânka bribia man ninam sika Jehova bara man baman laih purara pali sma tasba aiska purkara” (Lawana Nani 83:18 [TNM]).
-
-
Jehova Elías ra tâ baikisaBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 47
Jehova Elías ra tâ baikisa
Jezabel Baal prapitka nani ra dîa takan ba nu takan taim ai kupia saura baikan. Baku bîla twatwilkra kum blikan Elías ra wibia: “Baal prapitka nani baku, yauhka pruram kama”. Elías sibri pali taki bara upla iwras tasbaya ra plapan. Bahara ai pura sunan: “Jehova, yang kau sip apia sna. Pruaia want sna”. Elías swapan pali kan bara dus kum munhtara yapan.
Kuna insal kum Elías ra tatukban bara bîla baikra swapni wal win: “Bus bara plun pis”. Elías brit krukma kum walpa lapta nani purara bara lî kap kum kaikan. Plun pin bara lî din, bara kli yapan. Insal ba kli tatukbi bara win: “Plun pis. Karna kaia nit sma impakanka daukaisma ba dukiara”. Baku Elías plun kau wira pin. Ba wina, kakna 40 bara tihmia 40 impakan Horeb ilka ra wan ba kat. Bahara walpa unta kum ra diman yapaia. Bara Jehova witin ra aisan: “Elías, ¿nâra dîa daukisma?”. Elías pana win: “Israel uplika nani pramis mai munan ba daukras. Altarkam nani sauhkan bara prapitkam nani ikan. Bara nanara yang ra sin ai ikaia want sa”.
Jehova Elías ra win: “Taki bara il ra bûi bas”. Ba wina pâsa karna pali kum krawan, bara tasba nikban, ba wina, pauta klauhan kum. Las kat, Elías bîla baikra swapni kum walan. Baku ai mawan ba ai kwalka wal prakan bara walpa unta wina taki bûi kan. Jehova makabi walan dîa muni witin plapan. Bara Elías pana win: “Yang yakan prapit takaskri”. Kuna Jehova win: “Yakan apia sma. Israel ra kau upla 7.000 bâra sa mayunra aiki ba. Was bara Eliseo ra wis witin ba wahbi sakri sa prapit kaia man watlikam ra”. Elías isti pali wan Jehova dîa win ba daukaia. ¿Lukisma Jehova bîla walma kaka man ra sin hilp mai munbia? Âu sika. Lî auhras kan taim dîa takan ba kaisa kaikaia.
“Man nani diara kumi dukiara sin sari takpara, sakuna dîa dîa luha sma ba sut, Gâd ra puram sunra nani ra wis, makabi bas bara tingki sin wis” (Pilipai 4:6).
-
-
Piarka mairin kum luhpia ba kli raya takisaBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 48
Piarka mairin kum luhpia ba kli raya takisa
Lî auhras kan piua ra Jehova Elías ra win: “Sarepta ra was. Bâra piarka mairin kum ba plun maikbia”. Tawan lata tani ra, Elías piarka mairin kum kaikan pauta wahbi kan, bara lî kap kum makaban. Witin plikaia wan taim, Elías witin ra win: “Pliskam pali, brit pîs kum sin aik”. Kuna piarka mairin ba win: “Brit âpu sna, diara sip maikras. Batana laya bara plawar baman brisna, plun wira dauki yang bara luhpi waitna wal piaia”. Elías pana win: “Jehova pramis munan, man brit angki aikma kaka, batana laya bara plawar bri kama, lî auhras piua aiska ra”.
Baku piarka mairin ai watla ra wan, Jehova prapitka ra brit dauki yan. Piarka mairin bara ai luhpia waitna plun bri kan, lî auhras piua aiska, Jehova pramis munan baku. Ai plawarka bara batana laya watla ba imhti takras kan.
Ba wina, diara sari pali takan. Piarka mairin luhpia sirpi ba siknis pali taki pruan bara witin Elías ra bik takan hilp munbia. Baku ba ra Elías, ai yapti klahkla wina tuktika ba brin. Utla pura rumka kum ra brih ulan. Ba wina, krikri kum ra tniki bara ai pura sunan: “Jehova pliskam pali, naha tuktika ra ai rayaka kli yas”. ¿Nu sma dîa muni painkira sa Jehova baha daukan ba? Kan baha piua kat, pruan kumi sin kli buras kan. Bara baku sin, piarka mairin bara ai luhpia ba Israel uplika nani apia kan.
Baku ba ra, tuktika ba ai wingka puhban bara kli raya takan. Elías piarka mairin ra win: “¡Kaiks, luhpiam raya sa!”. Witin lilia pali taki bara Elías ra win: “Nanara nu sna, man ba Gâd uplika kum sma. Aisisma ba Jehova wina sa, baha mita piua bani rait takisa”.
“Kuskuspiram nani ba dukiara luki kaiks, witin nani lika plun mangkras, krikras, ai pata mâ auhbaia rumka, apia kaka watla sin âpu, ban sakuna baha nani ba Gâd mita plun dakakisa. ¡Bamna man nani ba lika tnawira nani purkara kau mana tara sma!” (Luk 12:24).
-
-
Kwin mairin saura kum ai klalka brisaBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 49
Kwin mairin saura kum ai klalka brisa
King Acab Jezreel ra ai watla windarka wina, waitna kum nina Nabot wainka nasla ba kaiki kan. Acab baha tasbaya ba want kan bara trai kaikan atkaia. Kuna Nabot atkaia want apia kan, Jehova lâka ra ulban sa ai aisa nani wina tasba pahni brin ba, sip apia sa atka waia. Nabot lâ kat daukan. ¿Nabot lâ kat daukan ba Acab rispik munan lukisma? Apia. Acab praut takan. Praut pali takan ba mita, ai rumka bîla wina takaia want apia kan, plun sin piras kan.
Acab maya ba, kwin saura Jezabel kan. Witin win: “Man Israel kingka sma, bara dîa want sma ba sip sma briaia. Baha tasbaya ba yang brih bara maikamna”. Baku ba ra, tawan almukka nani ra wauhtaya nani ulban. Baha wauhkataya nani ra adar yan Nabot ra dahra sâkbia witin Gâd ra lahtuban bara ningkara walpa ni sabi ikbia. Almuk nani ba Jezabel dîa adar yan ba sut daukan. Ba wina witin Acab ra win: “Nabot nanara pruan sa. Ai wainka nasla ba sip sma briaia”.
Nabot baman apia kan upla pâtkas Jezabel ikan ba. Witin Jehova ra latwan kaiki uplika wala nani ailal ra ikan. Baku sin aidul nani mayuni kan bara, diara saura wala nani sin dauki kan. Kuna Jehova ai saurka nani ba sut kaiki kan. ¿Jehova Jezabel ra dîa munbia?
Acab pruan wina piu kum luan, ai luhpia Joram King aimakan. Baku Jehova waitna kum nina Jehú ra blikan Jezabel bara ai pamali ra klala yabia dukiara.
Jehú ai trukka ra uli Jezreel ra wan, Jezabel tawanka ra. Joram sin ai trukka ra uli Jehú ra kaikaia wan. Kaikan taim, Joram makabi walan: “¿Kupia kumi lâka bâra sa ki wan tilara?”. Jehú pana win: “Yaptikam Jezabel ba, saurka nani ban daukisa kaka, kupia kumi lâka âpu”. Ba wina Joram trai kaikan wilwi tawaia ai trukka wal mahka waia dukiara, kuna Jehú trisba kum lulki bara ikan.
Ba wina, Jehú Jezabel watla ra wan. Witin nu takan Jehú aula ba, bara ai mawan bara ai tawa skahki ai watla pura windarka lamara bîla kaikan. Balan taim, Jezabel praut wal lakula daukan. Jehú Jezabel dukia dadaukra nani lamara kan ba ra adar yan: “¡Tukbi bataks!”. Witin nani windar bâk platukban, bara witin kauhi pruan.
Baha wina, Jehú Acab luhpia 70 ikan bara kuntri ba wina Baal mayunanka ba sakan. ¿Tânka brisma? Jehova diara sut nu sa bara, saurka dauki uplika nani ra piua kat klala yabisa.
“Pas tâura diara kum isi pali saki bri yaba, las pîska ra baha ba lilia lâka lika apia sa” (Sins Lâka 20:21 [ALM]).
-
-
Jehova ai waihla nani wina Josafat ra kan kahbisaBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 50
Jehova ai waihla nani wina Josafat ra kan kahbisa
Josafat Juda kingka kum kan, Baal altarka bara aidul nani kuntri ra bâra kan ba sauhkan. Witin want kan upla nani ba Jehova lâka nani kakaira takbia. Ba mita, tawan tâ uplika bara libait nani ra blikan Juda aiska ra Jehova lâka nani ba upla nani ra smalkaia.
Nisan nani lamara kan ba sibri kan Juda mapara aiklabaia, kan nu kan Jehova ai uplika nani ra hilp munisa. King Josafat ra prisant nani kat sin yabi kan. Kuna Amón, Moab bara Seír tasbaya wala uplika nani Juda mapara aiklabaia wan. Josafat nu kan Jehova hilpka nit takaia kan ba. Baku Jerusalem ra waitna, mairin bara tuktan nani sut asla prakan. Witin nani mawan ra pura sunra kum daukan: “Jehova man âpukira aiklabanka ba yawan nani win takbia apia. Pliskam pali, wan wis yawan dîa daukaia ba”.
Jehova Josafat ra walan bara pana win: “Si bripara, yang hilp mai munamna. Pliskam nani ra was, sâp bas, bara kaiks nahki swaki mai sakaisna ba”. ¿Jehova nahki swaki sâkbia?
Titan wala ra, Josafat aiwawanra nani wahbi sakan bara win aiklaklabra nani tâura wapbia. Witin nani Jerusalem wina takan, aiklabaia tasbaya tani ra wan, plis kum nina Tecoa mâki kan ba.
Ai karma binka karna wal Jehova ra lawana nani aiwani aiwawanra nani ba lilia kan. Jehova ai uplika nani tâwan aiklabi kan. Amón bara Moab uplika nani ra lal blakan, bara pâna pâna aiklabi sut pruan. Kuna Jehova Juda uplika nani ra suldiar bara prîs nani ra kan kahban. Nisan nani lamara kan ba sut nu takan Jehova dîa daukan ba, bara ai tânka brin witin ban ai waihla nani wina ai uplika nani kan kahbisa. ¿Jehova ai uplika nani ra nahki swaki sakisa? Tnatka ailal ra. Witin upla nani hilpka nit apia.
“Naha warka na man nani aiklabaia apia sma, pliskam pliki brih banhs, sâp banhwi bas, bara kaikma nahki Jehova bui swaki mai sâkbia ba” (2 Kronikas 20:17 [TNM]).
-
-
War aiklaklabra ba bara tuktan mairin baBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 51
War aiklaklabra ba bara tuktan mairin ba
Siria ra, Israel tuktika mairin kum kan ai watla bara ai pamali wina laihura kan. Siria suldiarka nani ba alki brih wan kan, bara nanara, suldiarka nani lalka kum nina Naamán maya mairin dukia dadaukra kan. Tukta mairin ba Jehova ra mayuni kan, kuna upla nani wal iwi kan ba lika apia.
Naamán ai taya ra siknis saura kum bri kan bara latwan muni kan. Tuktan mairin ba hilp munaia want kan, baku maya mairin ra win: “Upla kum kakaira sna mayam waitna ra hilp munbia kau pain ai dara walaia. Israel prapitka kum sa nina Eliseo. Witin mayam ra sip sa rakaia”.
Naamán maya ba win tukta mairin dîa aisan ba. Witin tnatka ailal plikan rawaia dukiara, ba mita Eliseo watla ra wan Israel ra. Naamán luki kan Eliseo ba taki kaikbia upla kulkanka tara bri baku. Kuna witin wal taki aisaia watlikara, Eliseo ai dukia dadaukra kum blikan witin ra kaikbia, bara naha maisa pahkanka yabia: “Was bara Jordan awalka ra aima 7 dims. Baku rawma”.
Naamán baha ba laik apia kan bara win: “Lukri naha prapitka na ai Gâdka ra wini bara ai mihta nani wahwi ai rakbia. Kuna diara kumi ai win ba sika yang wamna Israel awalka ra. Siria ra awala kau pain nani yawan brisa. ¿Dîa muni yang baha awalka nani ra sip waras?”. Naamán praut taki Eliseo watla wina mahka wan.
Naamán dukia dadaukra nani witin ra hilp munan diara ba kau pain luki kaikaia bara win: “¿Rait apia man, dîa kabia sin daukma rawaia dukiara? Naha prapitka mai mamkabi ba isi pali sa. ¿Dîa muni daukras?”. Naamán bîla wali bara Jordan awalka laya ra 7 taim diman. Aima las diman ba ra Naamán aiska pali rawi lî wina bal takan. Lilia pali kan bara Eliseo watla ra wan tingki wiaia. Bara win: “Nanara nu sna Jehova sika Gâd kasakkira ba”. Naamán rawi ai watla ra balan. Israel tuktika mairin witin ra kaikan taim, ¿nahki ai dara walan luki?
“Tukta sirpi swap lupia tiala di nani lawana ba wal man ra mamyunaia ba yaram sa” (Matiu 21:16).
-
-
Jehova war aiklaklabrika nani ba pauta klauhi baku saBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 52
Jehova war aiklaklabrika nani ba pauta klauhi baku sa
Siria kingka Bin-Hadad aima ailal Israel mapara aiklaban. Kuna prapit Eliseo ba piua sut Israel kingka ra maisa pahki kan plapi swakbia dukiara. Ba mita Bin-Hadad Eliseo ra alki priskaia lukan. Nu takan Dotán tawanka ra kan ba, bara Siria war aiklaklabrika nani blikan alkaia dukiara.
Siria uplika nani tihmia ra Dotán ra wan. Titan ra, Eliseo dukia dadaukra ba takan, bara kaikan tawan ba suldiar nani kutbi bri kan. Sirang iwan bara ai pura winan: “Eliseo, ¿yawan dîa daukbia?”. Eliseo pana win: “Yawan nani wal, suldiar kau ailal sa witin nani ba wal”. Baha minitka ra, Eliseo dukia dadaukra ra Jehova yan kaikan il nani ra war aiklabaia pauta klauhi araska bara trukka nani banhki kan.
Siria suldiarka nani Eliseo ra alkaia trai kaikan taim, witin ai pura sunan: “Jehova, du pali blain dauks”. Ban wina, suldiar nani ba ai tânka briras kan anira kan sapa, kaikaia sip kan kuna. Bara Eliseo win: “Tawan ba sip sakras sma, nini blîks, bara mai brih wamna waitnika plikisma ba ra”. Witin nani Eliseo nina bliki Samaria kat wan. Baha ra Israel kingka iwi kan.
Ba kat Siria uplika nani ba ai tânka brin anira kan ba, kuna diara daukaia sip apia kan. Israel kingka ba Eliseo ra makabi walan: “¿Ikamna?”. Siria uplika nani ba Eliseo ra saura munaia trai kaiki kan, ¿naha sanska wal witin pana munbia? Apia. Witin king ra pana win: “Ikpara. Yas plun pibia bara swis mahka wabia”. Baku king ba plun ailal ridi dauki, ba wina swin ai watla nani ra mahka wabia.
“Yawan lika Gâd ra wan kupia mangki lukisa, kan yawan kaikisa, witin ai kupia lâka kat dîa dîa makabuya ba wan walisa” (1 Jan 5:14).
-
-
Joiadá ba kupia karnakira saBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 53
Joiadá ba kupia karnakira sa
Jezabel ba luhpa mairin kum baikan nina Atalía, ai yapti baku saurakira kan. Atalía Juda kingka wal marit takan. King ba pruan taim, ai luhpia waitna king aimakan. Bara ai luhpia pruan taim, Atalía Juda kingka lâka ba brin. Upla kumi sin ai mihta dakbia apia dukiara, king luhpia nani ra ikaia trai kaikan bara upla wala nani sin witin ai watlikara king aimakaia sip ba. ¡Ai mula nani kat sin ikan! Ba mita upla sut sîa kan.
Prîs tara Joiadá bara ai maya mairin Joseba nu kan Atalía dîa dauki kan ba saura pali kan. Baku ai rayaka pât ra dingkan Atalía mulika kum ra kan kahbaia dukiara, bibi kum nina Joás. Tempel ra pakan.
Joás 7 mani alkan taim, Joiadá main kakaira nani lalka bara libait nani sut ra asla prakan. Bara win: “Tempel durka nani ba main kaiks, upla kumi sin swirka dimbiara. Ba wina, Joiadá Joás ra kraun mangkan Juda kingka kabia dukiara. Bara Juda uplika nani ai pura winan: “¡King ba ban kabia!”.
Kwin Atalía ba upla nani bin dauki ba walan bara tempel ra plapi wan. King raya ba kaikan taim, ai pura winan: “¡Maipara buan! ¡Maipara buan!”. Main kakaira nani lalka ba witin ra alkan, brih wan bara ikan. Witin tânka saura kum marikan kuntri ba mapara. ¿Nanara dîa takbia?
Joiadá kuntri ra hilp munan Jehova wal lâ kum daukaia. Baha lâka ba wal witin nani Gâd ra pramis takan witin ra baman mayunaia. Joiadá adar yan Baal tempelka ba slingbaia bara aidul nani ba sauhkaia. Prîs bara libait nani mangkan Jehova tempelka ra wark takbia, upla nani ba sip kabia bahara kli mayunaia dukiara. Baku sin main kakaira nani mangkan tempel ba aihwakaia, klin takras nani dimbia apia dukiara. Ba wina Joiadá bara main kakaira lalka nani ba Joás ra brih wan king watla ra, bara king iwaika ra yan iwan. Juda uplika nani lilia pali takan. Las kat Jehova dukia daukaia sip kan, Atalía saurakira bara Baal mayunanka ba wina pri. ¿Lukisma Joiadá kupia karnakira kan? ¿Tânka brisma baha daukan ba mita upla ailal ra hilp munan?
“Baha nani ra sin sibrin lukpara wan wîna tara iki ba, sakuna wan sulka lika sip ikras ba. Sakuna witinka ra lika sibrin lukma, wan sulka wan wîna tara sin Gehena ra sauhki tikaia sip ba” (Matiu 10:28 [TNM]).
-
-
Jehova, Jona wal ai kupia alki takaskisaBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 54
Jehova, Jona wal ai kupia alki takaskisa
Asiria tawanka kum Ninibi nina mâki kan uplika nani ba saura pali kan. Jehova ai prapitka Jona ra adar yaban Ninibi ra wabia bara uplika nani ra wibia chens takaia. Kuna Ninibi ra waia watlikara, Jona plis wala ra plapan. Tawan kum ra wan nina Tarsis but kum ra uli.
But ba kabu ra kan taim, pâsa tara kum krawan, bara but ra kan nani ba sibrin pali takan. Ai gâdka nani ra ai pura suni bara makabi walan: “¿Dîa muni naha wan takisa?”. Las ra, Jona win: “Yang pâtki mita. Jehova adar aikan ba daukaia apia dukiara plapisna. Pâsa tara takaskbia dukiara, liura ai lulks”. But uplika nani ba Jona ra liura lulkaia want apia kan, kuna witin kli makaban liura lulkbia. Baku kabu ra lulkan, bara pâsa tara ba takaskan.
Jona lukan witin prubia. Kabu ra kau kau rungwi auya kan ba ra, Jehova ra ai pura sunan. Baku Jehova inska tarka tara kum blikan Jona ra langkaia, kuna ikras kan. Inska biara bilara, Jona Jehova ra ai pura sunan: “Pramis mai munisna piua sut ra bîlam walaia”. Jehova Jona ra raya ban bri kan inska biara bilara yu yumhpa bara ningkara yaban inska ba sauhka ra aikabi sakan.
Jehova Jona ra swaki sakan, kuna baha ba ¿Ninibi ra wabia apia wiaia want kan? Apia. Jehova kli blikan, nanara lika Jona bîla walan. Bâra wan, upla saura nani ra win: “Jehova yu 40 bilara tawan ba sauhkaisa”. Sakuna diara bîla kaikras kan ba takan. Ninibi uplika nani ba bîla wali bara chens takan. Ninibi kingka ba ai uplika nani ra win: “Gâd ra bik taki makas bara kupiam laks, baku ban kra wan sauhkbia apia”. Jehova kaikan upla nani ba ai kupia lakan, ba mita sauhkras kan.
Jehova tawan ba sauhkras kan ba mita, Jona praut takan. Minit kum luks: Jehova, Jona wal ai kupia alki takaskan bara umpira kaikan. Kuna Jona, Ninibi uplika nani ra umpira kaikras kan. Baha watlika ra, tawan wina lata tani ra wih pispis distika ra iwi bara praut takan. Ba wina, pispis ba lâwan bara Jona ai kupia baikan. Baku ba ra, Jehova witin ra win: “Man baha inma wahia ba kau tara kulkisma Ninibi uplika nani wal. Yang witin nani ra umpira kaikri, ba mita swakwi takan”. ¿Gâd Jona ra dîa smalkaia want kan? Ninibi uplika nani ba kau kulkanka tara brisa inma wahia ba wal.
“Jehova [...] yawan wal witin ai kupia alki takaski brisa; kan witin brin daukras upla kumi kra sauhkan kabia, kuna upla sut ai daukanka saura wina ai kupia lakbia” (2 Pita 3:9 [TNM]).
-
-
Jehova insalka ba Ezequías ra kan kahbisaBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 55
Jehova insalka ba Ezequías ra kan kahbisa
Asiria kingka lâka ba Israel kiamka 10 kingka lâka ba dakbi brin kan. Nanara, Asiria kingka Senaquerib, Juda kiamka wâl kingka lâka ba sim briaia want kan. Ba mita Juda tawanka kumi bani dakbi briaia tâ krikan. Kuna tawanka kau brin dauki kan ba sika Jerusalem. Jehova kan kahbi kan ba sika Senaquerib nu âpu kan.
Ezequías Juda kingka ba, Senaquerib ra lalah ailal aibapan Jerusalem mapara aiklabia apia dukiara. Senaquerib lalahka ba brin, ban sakuna ai suldiarka karnakira nani blikan mapara aiklabia. Tawan uplika nani sirang iwan, kan Asiria uplika nani kau kau lamara bali kan. Bara, Ezequías win: “Si bripara. Asiria uplika nani ba karna sa, kuna Jehova kau karna wan daukbia witin nani ba wal”.
Senaquerib ai bîla twatwilkra rabsaqué ba blikan, Jerusalem uplika nani lawaska kikaia. Rabsaqué ba lata tani ra takaski ai pura winan: “Jehova hilp mai munbia apia. Swipara Ezequías kunin mai munbia. Wan mihta wina gâd kumi sin kainam kahbia apia”.
Ezequías dîa daukaia sapa Jehova ra makabi walan, bara Jehova pana win: “Rabsaqué ba dîa aisi ba wali sibripara. Senaquerib Jerusalem dakbi bribia apia”. Ba wina, Ezequías Senaquerib wina wauhtaya nani brin ba naku ulban kan: “Maipa bupara. Jehova swaki mai sâkbia apia”. Bara Ezequías ai pura sunan: “Jehova, du pali, swaki wan sâks bara upla sut nu takbia man baman Gâd kasakkira sma ba”. Bara Jehova pana win: “Asiria kingka ba Jerusalem ra dimbia apia. Yang tawanki ba kan kahbaisna”.
Senaquerib luki kan tisku Jerusalem dakbi bribia. Kuna tihmia kum, Jehova insal kum blikan Asiria uplika nani kiampka ra, tawan lata tani ra kan ba. ¡Insal ba 185.000 suldiar ra ikan! King Senaquerib ai uplika kau karnakira nani ba lus tiwan, kau diara wala daukaia sip apia kan, lus tiwi ai watla ra mahka wan. Baku Jehova Ezequías bara Jerusalem kan kahban, pramis munan kan ba baku. Man Jerusalem ra kapram kaka, ¿Jehova ra kasak lukaia kapram?
“Jehova ra yamni kulki uplika nani ba, ai insalka ba mita kan kahbi, swaki sakisa” (Lawana Nani 34:7 [TNM]).
-
-
Josías Gâd lâka ba latwan kaikisaBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 56
Josías Gâd lâka ba latwan kaikisa
Josías Juda ra king aimakan taim, 8 mani bri kan. Baha piua ra upla nani ba magia yus muni bara aidul nani mayuni kan. Josías 16 mani bri kan taim, lâ kat Jehova ra mayunaia want kan. Ba wina 20 mani bri kan taim, aidul bara altar nani kuntri aiska ra sauhkaia tâ krikan. Bara 26 mani bri kan taim, diara sut ridi daukan tempel kli paskaia.
Hilquías prîs tara ba, Gâd Lâka wauhkataya karbanka ba tempel ra sakan. Ban kra baha karbanka ba Moses ulban kata ba. Safán, king âiulbrika ba, karbanka ba Josías ra brih wan bara ai bîla baikra tara wal aisi kaiki yaban. Josías walan bara ai tânka brin tawan uplika ba mani ailal bilara Jehova ra bîla walras kan. Baku ba ra, king Josías Hilquías ra win: “Jehova yawan nani wal ai kupia sauhkan sa. Witin wal aisas bara wan wibia yawan dîa daukaia ba”. Jehova prapitka mairin Huldá ra naha bîla yaban: “Juda uplika nani ba ai swin. Yang klala yabaisna, kuna Josías king kabia piua ra lika apia, kan witin bawikira sa”.
King Josías naha bîla walan taim, tempel ra wan bara Juda uplika sut asla prakan. Ba wina Jehova lâka ba upla nani sut mawan ra aisi kaikan. Josías bara tawan uplika ba pramis takan ai kupia aiska Gâd ra bîla walaia.
Mani ailal kan Juda uplika nani ba Insal Luan Yua ba kulkras kan. Kuna Josías Lâ ra aisi kaikan Insal Luan Yua ba mani bani kulkaia kan, baku tawan uplika ra win: “Jehova dukiara, Insal Luan Yua liliaka kum bribia”. Ba wina, Josías adar yaban sakripais ailal ridi daukbia bara aiwawanra daknika kum tempel ra kabia. Baku, Brit Îs Mangkras Liliaka ba daukan yu 7 bilara. Insal Luan Yua kum baha baku daukras kan Samuil yua nani wina. Josías kasak pali Jehova Lâka ba latwan kaiki kan. ¿Bara man? ¿Jehova wina lan takaia laik sma?
“Man bîlam ba, yang mini nani lampka kum sa, bara ingni kum sa yabalki ra” (Lawana Nani 119:105).
-
-
Jehova Jirimaya ra smalkaia blikisaBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 57
Jehova Jirimaya ra smalkaia blikisa
Jehova Jirimaya ra wahbi sakan Juda tasbaya ra prapit kaia. Baha ra iwi uplika nani ra smalkaia blikan bara maisa pakbia diara saura dauki ba swibia. Kuna Jirimaya Jehova ra pana win: “Kau wahma lupia sna, upla ailal mawan ra turi aisaia sip apia sna”. Jehova pramis munan: “Si bripara, yang hilp mai munamna bara mai wimna dîa smalkaia sma ba”.
Jehova Jirimaya ra win tawan almukka nani ra asla prakbia, slaubla sumika kum witin nani mawan ra baiki bara wibia: “Naha sim baku Jerusalem ra takaisa”. Jirimaya baha daukan taim, tawan almukka nani praut takan. Prîs kum nina Pashur Jirimaya ra prukan, mina bara mihta nani tat ra priski swin. Jirimaya tihmia aiska sip aiawras kan. Pashur yauhkika titan ra lanhkan. Bara Jirimaya win: “Yang kau sip apia sna. Smalkamna apia”. Kuna ¿rait pali baha daukan? Apia. Jirimaya pain luki kaiki bara win: “Jehova bîla ba kupi ra pauta klauhan kum baku sa. Smalkaia swimna apia”. Baku ba ra, Jirimaya upla nani ra ban maisa paki kan.
Mani ailal luan bara king raya kum Juda ra king aimakan. Prîs bara prapit kuninkira nani ba Jirimaya smalkanka ba misbara kaiki kan. Baha mita tawan wihtka nani ra win: “Naha waitnika ba pruaia sa”. Jirimaya win: “Ai ikma kaka, waitna pâtkas kum ra ikma. Yang smalkanki ba Jehova wina sa, yang kupi wina lika apia”. Tawan wihtka nani baha walan taim aisan: “Naha waitnika na pruaia apia sa”.
Jirimaya ban smalki kan, kuna naha taim, wihta nani ba ai kupia saura baiki king ra makaban ikbia. King ba pana win: “Dîa daukaia want sma ba witin ra dauks”. Baku, alki liwanhta pakni drapapa ailal bri kan ba ra lulkan baha ra prubia wisi. Jirimaya tawa tawa, drapapa ra rungwi kan.
Ba wina king dukia dadaukra wihtka kum Ébed-Mélec nina mâki kan ba king ra win: “Wihta nani ba Jirimaya ra liwanhta kum ra lulkan. Yawan bâra swibia kaka, prubia”. King ba adar yaban Ébed-Mélec ra waitna 30 brih wabia bara Jirimaya ra liwanhta wina sâkbia. Jirimaya takaskras ban smalki kan. ¿Rait apia man witin baku kaia want sma?
“Upla sut mita yang tâiwan misbara mai kaikbia sakuna ya ya tnata kat ban bapi bubia ba, baha lika swaki sakan kabia” (Matiu 10:22).
-
-
Jerusalem sauhkanka baBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 58
Jerusalem sauhkanka ba
Juda uplika nani ba aima ailal Jehova ra swin bara aidul nani ra mayunan. Baha manka nani piua ra, Jehova trai kaikan prapit ailal bliki hilp munaia. Sakuna upla nani ba bîla walras kan bara lawaska kiki kan. Jehova aidul lâka âpu daukaia want kan. ¿Nahki daukbia?
Nabucodonosor, Babilon kingka ba, kuntri kum bara wala dakbi bri kan. Aima pas Jerusalem dakbi brin taim, king Joaquín, wihta, war aiklaklabra, bara diara papaskra nani ra alkan, bara Babilon ra brih wan. Jehova tempelka dukia manakira nani sin brih wan. Ba wina, Nabucodonosor lukan Sedequías ba Juda kingka kabia.
Tâ krikanka ra king Sedequías Nabucodonosor ra bîla wali kan. Kuna prapit kuninkira nani bara kuntri lamara uplika nani ba Sedequías ra wi kan Babilon mapara bubia. Jirimaya maisa pakan: “Mapara buma kaka, prura, plun wahwan bara siknis nani Juda ra takbia”.
Mani 8 luan ba ra, king Sedequías ba Babilon mapara buan, bara baha dukiara Idsip war aiklaklabrika nani hilpka makaban. Baku ba ra, Nabucodonosor ai war aiklaklabrika nani blikan Jerusalem mapara aiklabaia. Babilon war aiklaklabrika nani ba tawan aiska kutban. Jirimaya Sedequías ra win: “Jehova win Babilon uplika nani mapara buras sma kaka, man bara tawan ba swakbia. Kuna mapara buma kaka, witin nani Jerusalem ba angkbia bara silak uplika baku mai brih wabia”. Sedequías pana win: “¡Yang mapara aiklabamna!”.
Mani kum bakriki ningkara, Babilon uplika nani Jerusalem kutbanka nani ba pîs kum slingban. Bahak tawan ra dimi bara angkan. Tempel ba sin angkan, upla ailal ikan bara upla tausin nani silak ra brih wan.
Sedequías Jerusalem wina plapan, kuna Babilon uplika nani nina bliki Jeriko lamara alkan bara king Nabucodonosor ra brih wan. King ba Sedequías ra taibi munan kaikbia nahki ai luhpia nani iki ba. Ba wina, blain dauki silak ra mangkan. Sedequías bahara pruan. Kuna Jehova Juda uplika nani ra naha pramiska daukan: “Wamtla ra kli mai brih balamna Jerusalem ra mani 70 lubia taim”.
¿Babilon ra brih wan wahmika nani ra dîa takbia? ¿Jehova ra ban kasak kabia?
“Jehova Gâd, karnika sut brisma ba, lâ daukankam nani ba kasak bara wapni sa” (Param Marikan 16:7 [TNM]).
-
-
Wahma 4 ba Jehova bîla wali daukisaBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 59
Wahma 4 ba Jehova bîla wali daukisa
Nabucodonosor Juda wihtka nani Babilon ra brih wan, bara witin nani king lamara warkka taki nani lalka kum mihta ra mangkan Aspenaz nina mâki kan. Baku sin, adar yaban wark tatakra lalka ba wahma nani wîna tara yamni sinska yari nani ra plikbia baha wihtka nani tila ba wina. Naha wahmika nani skul pain kum briaia kan mani yumhpa bilara, Babilon ra kulkanka tara warkka briaia dukiara. Babilon bîla aisanka acadio ba aisi kaikaia, ulbaia bara aisaia lan takaia kan. King watla ra plun kahbi kan ba sim pata ba piaia kan. Naha wahmika nani tila ba wina Daniel, Ananías, Misael bara Azarías nina mâki kan. Kuna Aspenaz Babilon uplika nani nina yaban: Beltsasar, Sadrac, Mesac bara Abednego. ¿Baha skulka briaia kan ba lukisma sip kan Jehova wina laihura sakaia?
Naha wahmika walhwal want kan Jehova bîla wali daukaia. Witin nu kan king pata ba piaia apia kan, kan Jehova lâka nani ba saura kulki kan baha pata nani kum kum piaia. Ba mita, Aspenaz ra makaban: “Du pali, taibi wan munpara king pata piaia”. Kuna Aspenaz pana win: “Plun pain piras sma kaka, king ba kaikbia siknis sma, bara ai ikbia”.
Daniel lukanka kum sakan. Main kakaira ra win: “Du pali, upan âpu pata bara lî baman wanki bas yu 10 bilara. Ba wina king pata pi wahmika nani wal praki wan kaiks”. Main kakaira ba pain lukan.
Yu 10 luan taim, Daniel bara ai pânika nani wîna tara ba kau yamni kan wahma wala nani ba wal. Jehova lilia pali kan witin nani wal, kan ai bîla wawalra nani kan. Baku sin Daniel ra sins lâka yan nakra ra marikanka bara yapri sauhkanka nani tânka briaia dukiara.
Mani yumhpa skulka ba danh takan taim, Aspenaz Nabucodonosor mawan ra wahma nani ba brih wan. King ba witin nani wal aisan bara tânka brin Daniel, Hananías, Misael bara Azarías kau sinska yari kan wahma wala nani ba wal. Baku wahbi sakan ai lamara wark takbia dukiara. Ba wina, king ba aima ailal diara tara nani dukiara lukanka makabi kan. Jehova sins lâka kau yaban king uplika sinskira bara mago wala nani ba wal.
Daniel, Ananías, Misael bara Azarías ai kuntrika ra apia kan, kuna piua sut ai kupia krauki kan Jehova uplika kan ba. ¿Bara man? Aisikam nani man wal apia sa taim, ¿Ban Jehova ra kupiam krauki kama?
“Wahma sma ba ra wisi, upla nani mita yarka mai kulkras kabiara; sakuna tânkam ba ni lalukra nani ra lâ yabi bas, bîlam aisisma ba wal, taukisma ba wal, latwan lâka, kasak lukan lâka bara sunu lâka ni sin” (1 Timoti 4:12).
-
-
King lâka kum ban kaia ra ban kabiaBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 60
King lâka kum ban kaia ra ban kabia
Tihmia kum king Nabucodonosor yapri sauhkan aihka kum kaikan, baha luki sip yapras kan. Mago nani ra wini bara win: “Yapri sauhkan kaikri ba ai wis”. Witin nani pana win: “King tara, yapri sauhkankam ba wan wis”. Kuna king ba pana win: “¡Apia! Yapri sauhkanki ba man nani ai wis. Ai wiras sma kaka, mai ikamna”. Kli makaban: “Kuna yapri sauhkankam ba wan wis, bara ningkara tânka ba mai wimna”. Witin pana win: “Kunin ai munaia trai kaikisma. ¡Yapri sauhkanki ba ai wis!”. Witin nani pana win: “Na tasba ra upla kumi sin âpu sa makabisma ba daukaia. Sip apia sa daukaia”.
Nabucodonosor ai kupia baiki bara adar yan kuntri bilara sinskira nani ba sut ikbia. Baku Daniel, Sadrac, Mesac bara Abednego ra sin ikaia kan. Kuna Daniel king ra taim makaban. Baku, witin bara ai pânika nani Jehova ra ai pura sunan hilp munbia. ¿Jehova dîa daukan?
Jehova Daniel ra marikan Nabucodonosor yapri sauhkanka ba nakra ra marikanka kum ra, bara dîa tânka ba win. Yu wala, Daniel king dukia dadaukra ra wan bara win: “Sinskira nani kumi sin ikpara. Yang sip sna king yaprisauhkanka ba tânka wiaia”. Dukia dadaukra ba Daniel ra brih wan Nabucodonosor mawanra, Daniel king ra win: “Gâd naika piua ba mamrikan. Naha sa yaprisauhkankam ba: Gul ni kusbi paskan lal lilkika tara kum kaikram, lama bîla bara klahkla nani ba silbar kan, maisa bara kuhma nani ba bras kan, braka nani ba ayan kan bara mina nani ba ayan slaubla wal miks munan kan. Ba wina, il kum wina walpa kum takan bara lilka tara mina ra karna pali prukan. Lilka tara ba baiwi pukpuka takan, bara pâsa ba brih wan. Walpa ba il tara kum taki tasba aiska banhkan”.
Ba wina, Daniel win: “Yapri sauhkan tânka ba naha sa: kingkam lâka ba sika gul lal ba. Silbar pîska ba king lâka kum ninamra takbia ba. Bras ba king lâka wala kabia, ningkara balbia ba, bara tasba aiska purara king aimakbia. King lâka wala aula ba karna pali kabia ayan baku. Las ra king lâka tar baiwan kum kabia pîska karna bri kabia ayan baku, pîska swapni bri kabia slaubla baku. Walpa il kum takan ba Gâd kingka lâka sa, king lâka wala nani sut ra sauhkbia bara ban kaia ra ban kabia”.
Nabucodonosor Daniel mawan ra ai lula kriki ai lal makupi bara win: “Man Gâdkam yapri sauhkanki ba param sakan. Witin baku gâd wala âpu sa”. Daniel ra ikaia watlikara, Nabucodonosor sinskira nani sut lalka mangkan bara Babilon purara wihta tara mangkan. ¿Kaikram Jehova nahki Daniel pura sunra wali hilp munan ba?
“King nani sut plis kumi ra asla daukan, bara pliska ba Hibru bîla ra Armagedan mâkisa” (Param Marikan 16:16).
-
-
Lilka ba mawan ra bawi banhras saBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 61
Lilka ba mawan ra bawi banhras sa
King Nabucodonosor ba lilka wal yapri sauhkanka kaikan ba wina, adar yaban gul wal lilka tara kum paskbia. Dura langnika ra bapan bara kuntri uplika kulkanka tara bri nani sut ra, Sadrac, Mesac bara Abednego sin baha mawan ra asla prakan. King ba adar yaban: “Trumpit, arp bara miusik walma taim, lilka ba mawan ra bawaia sma. Ya ya daukras kabia kaka pauta klauhan kubuska ra klala yaban kabia”. ¿Dîa lukisma? ¿Hibru yumhpa ba lilka tara mawan ra bawbia? ¿Apia kaka Jehova ra baman mayunbia?
Bara, king ba miusik kangbaia adar yaban. Sut bawi lilka ba mayunan. Kuna Sadrac, Mesac bara Abednego mayunras kan. Waitna kum kum kaikan bara king ra win: “Baha hibruka yumhpa lilka ba mayunras”. Nabucodonosor wahmika yumhpa ra winan bara win: “Sans wala kum maikaisna lilka ba mayuni banhma dukiara. Daukras sma kaka, pauta klauhi kubuska tara ra mai lulkamna. Bara gâd kumi sin mihti wina swaki mai sâkbia apia”. Witin nani pana win: “Yang nani sans wala nit âpu sna. Wan Gâdka sip sa swaki wan sakaia. Swaki wan sakras kabia sin, king tara, lilka ba yang nani mayunamna apia”.
Nabucodonosor ai kupia baikan. Ai uplika nani ra win: “¡Kubus ba aima 7 taim kau lapta dauks!”. Ba wina ai suldiarka nani ra adar yan: “Naha waitnika nani mihta priski bahara lulks”. Kubus ba lapta pali kan suldiar nani ba lamara wan taim prui banhwan. Hibru nani yumhpa ba pauta ra kauhan. Ba wina, Nabucodonosor kubus lamara wan, bara upla walhwal wapi kan kaikan yumhpa watlika ra. Sirang pali iwi bara ai hilp mamunra nani ra makabi walan: “¿Yawan waitna yumhpa pauta ra lulkan apia? Walhwal kaikisna, ¡bara kum ba insal talia sa!”.
Nabucodonosor kubus lamara kau wih ai pura winan: “¡Laih pura Gâdka dukia dadaukra nani, bal taks!”. Sut sirang iwan Sadrac, Mesac bara Abednego pauta wina bal takan taim, bara witin nani ra diara kumi sin takras kan. Ai taya, tawa bara prâkka amras kan, kiasma kîa sin âpu kan.
Nabucodonosor win: “¡Sadrac, Mesac bara Abednego Gâdka ba tara sa! Ai insalka kum blikan swaki sâkbia. Witin nani Gâdka baku gâd wala âpu sa”.
Hibru yumhpa ba wilin kan Jehova ra kasak kaia, dîa takbia kra sin. ¿Man witin nani baku kasak kaia want sma?
“Jehova Gâdkam ra lulam kriki puram suni mayunma, bara witin dukia baman sin daukma” (Matiu 4:10 [TNM]).
-
-
King lâka kum ba dus tara kum baku saBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 62
King lâka kum ba dus tara kum baku sa
Tihmia kum, Nabucodonosor ba sirang iwan yapri sauhkan kum kaikan ba. Sinskira nani ra winan yapri sauhkan ba tânka wibia dukiara, kuna kumi sin tânka wiaia sip apia kan. Las ra, king ba Daniel wal aisan.
Nabucodonosor Daniel ra win: “Yapri sauhkan ra dus kum pâwi kasbrika kat alkan kaikri. Tasba pîska bani wina sip kan kaikaia. Wahia painkira nani bara mâ nani bri kan. Daiwan nani ai distika ra ris bri kan, daiwan tnawira nani dusa tnawa ra ai watla mâki kan. Ba wina, insal kum heven wina bal iwan bara ai pura wini aisan: ‘¡Dusa ba bara tnawa nani ba klaks! Kuna playa pîska kum wakia nani wal swis. Baku ba ra ayan bara bras kiwka wal wilks. Dusa kupia ba chens takbia. Waitna kupia kum apia kabia, kuna daiwan kupia kum bribia. Bara piu 7 lubia. Upla sut ai tânka bribia Gâd ba King sa bara witin king lâka kum yabaia sip sa yaura witin yabaia lukbia ba’”.
Jehova yapri sauhkanka tânka ba Daniel ra win. Daniel yapri sauhkan tânka ba brin taim, sirang iwi, aisan: “King tara, baha yapri sauhkanka ra kaikram ba waihlam nani ra takbia kaka pain kabia, kuna man ra mai takaisa. Dus tara klakan ba sika man. Kingkam lâka tikma bara latara daiwan wail baku inma wahia pima. Kuna insal ba win plamaya pîs kum wakia nani wal swibia. Baha tânka ba kli king kama”.
Mani kum ningkara, Nabucodonosor ai watla bahna ra kirhbi kan bara Babilon prana ba kaiki witin win: “¡Tawan pranakira paskri! ¡Yang kau tara sna!”. Baha aisi kan ba ra, heven wina bîla baikra kum witin ra win: “¡Nabucodonosor! Kingkam lâka ba lus tiwram”.
Ba minitka ra, Nabucodonosor krisi takan bara daiwan wail kum baku takan. Baku king watla wina kangban bara latara daiwan nani tilara iwan. Ai tawa yari pâwan bara yakal tnawa talia kan, ai asmala nani yari takan tnawira kum asmala nani baku.
Mani 7 luan, Nabucodonosor kli upla sinska brin, bara Jehova Babilon kingka kaia kli mangkan. Baku ba ra Nabucodonosor aisan: “Jehova ra mayunisna, heven Kingka ba. Upla tara puli nani ra witin swira daukisa. Nanara yang nu sna Jehova ba King sa bara witin king lâka kum yabaia sip sa yaura witin yabaia lukbia ba”.
“Praut lâka ninara sauhki tikan lâka sin aula; pura luaia spiritka ba ninara, kauhanka tara sin balisa” (Sins Lâka 16:18).
-
-
Utla bila kutbanka ra ulbanka baBaibil wina smalkanka nani lan takisna
-
-
SMALKANKA 63
Utla bila kutbanka ra ulbanka ba
Piu kum luan, Belsasar Babilon kingka aimakan. Tihmia kum, ai uplika nani tausin dukiara plun tara kum daukan. Kuntri uplika kau tara nani bâra kan. Bara ai dukia dadaukra nani ra adar yan gul kapka nani Nabucodonosor Jehova tempelka wina brih balan ba sâkbia. Belsasar bara ai uplika nani kapka nani yus munan diaia dukiara bara ai gâdka nani ra mayuni banhwi kan. Ban wina, upla mihta kum takan bara bîla aihkakira kum kum ba piaia pliska kutbanka ra ulbi kan.
Belsasar sirang iwan. Ai magoka nani ra wini pramis munan: “Ya ya kra bîla nani na tânka ai wibia kaka, Babilon waitnika tara nani tilara yumhpika ba man kama”. Trai kaiki banhwan, kuna bîla blikan ba kumi sin sip apia kan tânka wiaia. Ba wina kwin ba balan bara win: “Waitna kum nina Daniel Nabucodonosor ra yapri sauhkan bara bîla aihka nani tânka aisi wi kan. Witin sip sa naha bîla nani tânka ba mai wiaia”.
Daniel king mawanra wan. Wan taim, Belsasar witin ra win: “Naha bîla nani aisi kaiki tânka wiaia sip sma kaka, gul lilurka kum maikamna bara Babilon waitnika tara nani tilara yumhpika ba man kama”. Daniel pana win: “Prisant nani want apia sna. Kuna bîla nani tânka ba mai wimna. Nabucodonosor aisikam ba, tara papulra kan, bara Jehova bawikira kaia smalkan. Man nu sma witin ra dîa nani takan ba, kuna ban Jehova ra rispik munras sma. Baku ai tempelka gul kapka nani yus munram wain diaia dukiara. Ba tâwan Gâd naha bîla nani ulban: MENÉ, MENÉ, TEKEL bara PARSÍN. Tânka ba Media bara Persia uplika nani Babilon dakbi bribia, bara man king apia kama”.
Sip apia talia kan upla kum ba Babilon dakbi bribia. Tawan ba kutbanka tara nani bara awala tihu kum wal kan kahban kan. Kuna baha sim tihmika Media bara Persia uplika nani Babilon mapara aiklaban. Ciro, Persia kingka ba, awala laya ba tnaya ra lakan suldiar nani ba tawan durka nani kat waia sip kabia dukiara. Bahara wan taim, ¡durka nani kwawan kan! Suldiar nani ba isti pali mapara aiklaban, tawan ba dakbi brih bara king ra sin ikan. Nanara Ciro ba Babilon kingka aimakan.
Ai kingka lâka pas manka ra, Ciro maisa pakan: “Jehova Jerusalem ra ai tempelka ba kli paskamna ai win. Ju nani hilp munaia want ba sip sa waia”. Ba mita, Jerusalem sauhkan 70 mani luan ningkara, ailal ai tasbaya ra kli tawi wan. Baku Jehova pramiska ba aimakan. Baku, Ciro gul bara silbar kapka nani ba kli yaban, bara Nabucodonosor diara wala nani tempel wina brih wan kan ba sin. ¿Kaikram Jehova nahki Ciro ra yus munan ai uplika nani ra hilp munaia?
“¡Pat kauhan, pat kauhan Babilon tara ba! Nanara witin na dibil nani bara pirit saura nani watla takan sa” (Param Marikan 18:2).
-