Христијанското семејство ги става духовните работи на прво место
„Сите бидете еднодушни, полни со сочувство, братска љубов, милосрдие и понизност!“ (1. ПЕТРОВА 3:8, „Стварност“).
1. Каков избор имаме сите ние, и како може нашиот избор да влијае на нашата иднина?
КОЛКУ добро горниов стих може да се примени во најстарата институција на човештвото — семејството. И колку е важно родителите да предводат во овој поглед! Позитивните и негативните особини на родителите обично ќе се покажат кај децата. Сепак, секој член од семејството има прилика да бира. Како христијани, можеме да избереме да бидеме или духовни или телесни личности. Можеме да бираме да му угодиме на Бог или да не му угодиме. Тој избор може да доведе или до благослов, вечен живот и мир — или до проклетство, вечна смрт (1. Мојсеева 4:1, 2; Римјаните 8:5-8; Галатјаните 5:19-23).
2. а) Како ја покажал Петар својата грижа за семејството? б) Што е духовност? (Види ја фуснотата.)
2 Зборовите на апостолот во 1. Петрово, поглавје 3, стих 8, уследиле веднаш по еден извонреден совет што им го дал на жените и мажите. Петар бил вистински заинтересиран за благосостојбата на христијанските семејства. Знаел дека јаката духовност е клучот за обединето, сочувствително домаќинство.a Така, во стих 7 тој индиректно покажал дека ако неговиот совет до мажите се занемарува, ќе настане духовна бариера помеѓу мажот и Јехова. Молитвите на мажот можат да бидат спречени ако тој ги запоставува потребите на својата жена или ако ја задушува со нељубезност.
Христос — совршен пример за духовност
3. Како го нагласил Павле Христовиот пример за сопрузите?
3 Духовноста на едно семејство зависи од добриот пример. Кога сопругот е христијанин на дело, тој го презема водството во покажување на духовни особини. Ако мажот не е верник, таа одговорност обично се труди да ја исполни мајката. Како и да е, Исус Христос го дава совршениот пример што треба да се следи. Неговото однесување, неговите зборови и размислување секогаш биле изградувачки и освежувачки. Секогаш одново, апостолот Павле го упатува читателот на Христовиот љубезен пример. На пример, тој изјавува: „Мажот е глава на жената, како што е и Христос глава на Црквата [на собранието, NW], и Он е Спасител на телото. Вие, мажите, сакајте ги жените свои, како што и Христос ја засака Црквата [собранието, NW] и се предаде Себеси за неа“ (Ефесјаните 5:23, 25, 29; Матеј 11:28-30; Колошанима 3:19, Даничиќ-Караџиќ).
4. Каков пример на духовност дал Исус?
4 Исус бил истакнат пример на духовност и поглаварство што биле покажани со љубов, доброљубивост и сочувство. Тој бил самопожртвуван, а не самопопустлив. Секогаш го славел својот Татко и го почитувал неговото поглаварство. Го следел водството на Таткото, така што можел да каже: „Јас ништо не можам да правам Сам од Себе. Како што слушам, така и судам, и Мојот суд е праведен, оти не ја барам волјата Моја, а волјата на Отецот, Кој што Ме пратил“. „Ништо не правам Сам од Себе, туку, како што Ме научи Мојот Отец, така и зборувам“ (Јован 5:30; 8:28; 1. Коринтјаните 11:3).
5. Каков пример дал Исус за сопрузите со својата грижа за следбениците?
5 Што значи ова за сопрузите? Дека примерот којшто треба да го следат во сѐ е Христос, кој секогаш му се подложувал на својот Татко. На пример, како што Јехова обезбедил храна за сите животни облици на Земјата, така и Исус обезбедил храна за своите следбеници. Тој не ги занемарувал нивните основни материјални потреби. Неговите чуда кога нахранил 5.000 и 4.000 луѓе, се доказ за неговата грижа и чувство на одговорност (Марко 6:35-44; 8:1-9). Слично и денес, одговорните семејни поглавари се грижат за физичките потреби на своите домаќинства. Но, дали нивната одговорност завршува тука? (1. Тимотеј 5:8).
6. а) Кои важни семејни потреби мора да бидат задоволени? б) Како можат сопрузите и татковците да покажат разбирање?
6 Семејствата имаат и други, поважни потреби, како што истакнал Исус. Тие имаат духовни и емоционални потреби (5. Мојсеева 8:3; Матеј 4:4). Ние влијаеме едни на други, и во семејството и во собранието. Потребно ни е добро водство кое ќе нѐ мотивира да бидеме изградувачки. Во овој поглед сопрузите и татковците играат главна улога — уште повеќе ако се старешини или слуги помошници. На самохраните родители им се потребни слични особини кога им помагаат на своите деца. Родителите мораат да го разберат не само она што го рекол некој член од семејството, туку и она што останало неречено. Тоа изискува разбор, време и стрпливост. Тоа е една од причините зошто Петар можел да рече дека мажите треба да бидат обѕирни и со своите жени да живеат според спознанието (1. Тимотеј 3:4, 5, 12; 1. Петрова 3:7, Ст).
Опасности што треба да се избегнуваат
7, 8. а) Што е неопходно ако едно семејство сака да избегне духовен бродолом? б) Што е друго потребно освен добар почеток на христијанскиот пат? (Матеј 24:13).
7 Зошто духовноста е толку важна за семејството? За да го илустрираме тоа, би можеле да се прашаме: Зошто е важно кормиларот на бродот добро да ги испита своите карти кога го управува бродот низ опасни води што содржат плитки места? Во август 1992 крстосувачот Queen Elizabeth 2 (QE2) бил упатен низ подрачје со несигурни песочни наноси и карпи, за кое се вели дека навигаторските грешки таму се вообичаени. Еден мештанин коментирал: „Многу кариери пропаднале поради тоа подрачје“. Бродот QE2 удрил во подводен гребен. Грешката била скапо платена. Една третина од бродскиот труп била оштетена, а бродот морал да биде исклучен од употреба заради повеќенеделни поправки.
8 На сличен начин, ако семејниот „кормилар“ внимателно не ја испитува картата, Божјата Реч, неговото семејство лесно може да претрпи духовна штета. Како последица, еден старешина или слуга помошник може да ги изгуби предностите во собранието и можеби сериозно да им наштети на другите членови на семејството. Затоа, секој христијанин треба да се грижи да не биде совладан од духовно самозадоволство, па да се потпира само на поранешните добри навики на проучување и ревност. Не е доволно нашиот христијански пат само да се започне добро; целиот мора да се заврши успешно (1. Коринтјаните 9:24-27; 1. Тимотеј 1:19).
9. а) Колку е важна личната студија? б) Кое умесно прашање би можеле да си го поставиме?
9 За да избегнеме духовно плитки места, карпи и песочни наноси, треба да сме во тек со нашите „карти“ преку редовно проучување на Божјата Реч. Не можеме да се потпреме само на основната студија којашто нѐ довела во вистината. Нашата духовна сила зависи од редовна и урамнотежена програма на проучување и служба. На пример, додека присуствуваме на собранискава студија на изданието на Стражарска кула што го држиме в раце, можеме да се прашаме: ‚Дали јас или ние како семејство навистина сме ја проучиле статијава, сме ги побарале стиховите и длабоко сме размислувале за нивната примена? Или само сме ги потцртале одговорите? Дали, можеби, сум занемарил дури да ја прочитам статијата пред да присуствувам на состанокот?‘ Чесните одговори на овие прашања можат да нѐ поттикнат да размислиме сериозно за нашите навики на проучување и да ја разгорат желбата да се подобриме — ако е тоа неопходно (Евреите 5:12-14).
10. Зошто е важно самоиспитувањето?
10 Зошто е важно ваквото самоиспитување? Затоа што живееме во свет со кој господари духот на Сатана, свет кој на многу подмолни начини се обидува да ја разори нашата вера во Бог и во неговите ветувања. Тоа е свет кој сака да нѐ држи толку зафатени да немаме време да се грижиме за духовните потреби. Затоа би можеле да се запрашаме: ‚Дали моето семејство е духовно јако? Дали јас како родител сум онолку јак колку што треба да бидам? Дали ние како семејство ја негуваме таа духовна сила која го покренува умот кој ни помага да донесуваме одлуки што се темелат на праведност и лојалност? (Ефесјаните 4:23, 24, NW).
11. Зошто се духовно корисни нашите христијански состаноци? Наведи пример.
11 Нашата духовност треба да биде засилена со секој состанок на којшто присуствуваме. Тие скапоцени часови во Царската сала или на Собраниската студија на книга ни помагаат да се освежиме после долгите часови што мораме да ги поминеме трудејќи се да преживееме во Сатановиот непријателски свет. Колку освежувачки беше, на пример, да се студира книгата Најголемиот човек кој некогаш живеел! Тоа ни помогна да постигнеме подобро разбирање за Исус, неговиот живот и неговата служба. Внимателно ги читавме цитираните стихови, лично истражувавме и така научивме многу од примерот што го дал Исус (Евреите 12:1-3; 1. Петрово 2:21).
12. Како се проверува нашата духовност преку службата на подрачјето?
12 Добра проверка за нашата духовност е христијанската служба. Со цел да истраеме во нашето формално и неформално сведочење, честопати наспроти рамнодушна или противничка јавност, потребна ни е исправна мотивација, љубов кон Бог и љубов кон ближниот. Се разбира, никој не ужива кога е одбиен, а тоа може да се случи во нашата служба на подрачјето. Но, треба да запомниме дека она што се одбива е добрата вест, а не ние како поединци. Исус рекол: „Ако светот ве мрази, знајте дека Мене светот уште пред вас Ме замрази. Да бевте од овој свет, тогаш светот ќе го љубеше своето; но бидејќи не сте од светот, туку Јас ве избрав од светот, — затоа светот и ве мрази. . . . Но, сето ова ќе ви го прават заради Моето име, оти не Го знаат Оној, Кој што Ме пратил“ (Јован 15:18-21).
Делата зборуваат погласно од зборовите
13. Како може едно лице да ја поткопа духовноста на семејството?
13 Што се случува во едно семејство ако сите освен еден внимаваат на уредноста и чистотата во домот? На врнежлив ден сите освен заборавенкото внимаваат да не внесат кал во куќата. Калливите стапки наоколу даваат доказ за неговата негрижа, со што отвора додатна работа за другите. Истото може да се примени и на духовноста. Само еден себичен или немарен член на семејството може да го извалка добриот глас на семејството. Сите во домаќинството, а не само родителите, треба да се стремат да ја одразуваат Христовата умствена склоност. Колку е освежувачки кога сите соработуваат имајќи во вид вечен живот! Умствената склоност на тоа семејство е духовна (а не самоправична). Во такво семејство ретко кога има траги на духовна немарност (Проповједник 7:16, ДК; 1. Петрово 4:1, 2, NW).
14. Какви материјални искушенија ни поставува Сатана на нашиот пат?
14 Секој од нас има основни материјални потреби коишто мора да се задоволат заради секојдневна животна издршка (Матеј 6:11, 30-32). Но често нашите потреби се засенети од нашите желби. На пример, Сатановиот систем ни нуди секаков вид направи и уреди. Ако секогаш сакаме да имаме сѐ што е најново, никогаш нема да бидеме задоволни, бидејќи најновото бргу застарува, а се појавува нов уметнички модел. Комерцијалниот свет создал вртелешка која никогаш нема крај. Тоа нѐ наведува да бараме сѐ повеќе пари за да задоволиме сѐ повеќе желби. Тоа може да доведе до „многу бесмислени и штетни желби“ или „луди и опасни амбиции“. Може да доведе до неурамнотежен живот со сѐ помалку и помалку време за духовни активности (1. Тимотеј 6:9, 10, The Jerusalem Bible).
15. На кој начин е важен примерот на семејниот поглавар?
15 Овде повторно е многу важен примерот што го дава поглаварот на христијанското домаќинство. Неговиот урамнотежен став спрема световните и духовни одговорности треба да ги инспирира останатите членови на семејството. Сигурно би било штетно ако таткото би дал извонредна усна подука, а потоа пропушта да живее според своите сопствени зборови. Децата можат набргу да го проѕрат таквиот однос кон животот: ‚прави како што ти велам, а не како што правам‘. На сличен начин, старешината или слугата помошник кој ги храбри другите на служба од куќа до куќа, а ретко му се придружува на своето семејство во таа активност, набргу губи веровитост и во семејството и во собранието (1. Коринтјаните 15:58; спореди Матеј 23:3).
16. Кои прашања би можеле да си ги поставиме?
16 Затоа, корисно е да ги испитаме нашите животи. Дали сме преокупирани со постигнување на световни успеси наместо да напредуваме духовно? Дали напредуваме во светот, а назадуваме во собранието? Сети се на Павловиот совет: „Верно е словото: сака ли некој епископство [служба на надгледник, NW], тој сака добра работа“ (1. Тимотеј 3:1). Чувството за одговорност во собранието зборува повеќе за нашата духовност отколку унапредувањето на работното место. Мора внимателно да се одржува урамнотеженост, така што на нашите работодавачи да не им дозволиме да имаат контрола над нас, како да сме им се предале ним, а не на Јехова (Матеј 6:24).
Смисловната комуникација ја унапредува духовноста
17. Што придонесува да се негува искрена љубов во едно семејство?
17 Милиони домови денеска станале дословни преноќевалишта. Како тоа? Членовите на семејството доаѓаат дома за да спијат и јадат, а потоа брзо заминуваат. Ретко седнуваат на маса да уживаат заеднички во некој оброк. Недостига срдечно чувство на блискост во семејството. Каков е резултатот од тоа? Нема комуникација, нема значајни разговори. А тоа може да доведе до недостиг на интерес за другите членови, можеби недостиг на вистинска грижа. Ако се сакаме едни со други, наоѓаме време да разговараме и да слушаме. Охрабруваме и помагаме. Овој аспект на духовноста вклучува значајна комуникација помеѓу сопружниците и помеѓу родителите и децата.b Потребни се време и тактичност додека разговараме едни со други за да ги споделиме нашите радости, искуства и проблеми (1. Коринтјаните 13:4-8; Јаков 1:19).
18. а) Што е често главна препрека во комуникацијата? б) На што се градат смисловните односи?
18 Добрата комуникација бара време и напор. Тоа значи да се одвои време за меѓусебно да се зборува и слуша. Една од најголемите препреки за ова е апаратот којшто го краде времето и којшто зазема почесно место во повеќето домови — телевизорот. Тоа претставува предизвик: дали телевизорот те контролира тебе или ти него? Контролирањето на ТВ-то бара цврста решеност — вклучувајќи ја и силината на волјата да го исклучиш. Но ако правиш така, тоа ќе го отвори патот да си обрнеме внимание едни на други како семејни членови и како духовни браќа и сестри. Смисловните односи бараат добра комуникација, да се разбираме еден со друг, нашите потреби и радости, да си кажеме еден на друг колку многу ги цениме сите доброљубиви работи што се направени за нас. Со други зборови, смисловното разговарање покажува дека сме благодарни за другите и дека ги цениме (Соломонови изреки 31:28, 29).
19, 20. Што ќе правиме ако се грижиме за сите во семејството?
19 Затоа, ако се грижиме едни за други во семејниот круг — а тоа значи и да се грижиме за членовите на семејството кои не се соверници — многу ќе придонесеме кон изградувањето и задржувањето на нашата духовност. Во семејниот круг ќе го следиме Петровиот совет: „На крајот, сите бидете еднодушни, полни со сочувство, братска љубов, милосрдие и понизност! Не враќајте зло за зло, ниту навреда за навреда, туку напротив благословувајте, зашто на тоа сте повикани да наследите благослов!“ (1. Петрова 3:8, 9, Ст).
20 Можеме да го имаме Јеховиниот благослов сега ако се стремиме да ја задржиме нашата духовност, а тоа може да придонесе да го наследиме неговиот благослов во иднина, кога ќе го добиеме дарот на вечен живот на рајска Земја. Има и други работи кои можеме да ги правиме како семејство за да си помагаме еден на друг духовно. Следната статија ќе зборува за користите од меѓусебната соработка во семејството (Лука 23:43, NW; Откровение 21:1-4).
[Фусноти]
a Духовноста се дефинира како „осетливост или преданост на религиозни вредности: особина или состојба да се биде духовен“ (Webster’s Ninth New Collegiate Dictionary). Духовната личност е спротивна на телесната, анимална личност (1. Коринтјаните 2:13-16; Галатјаните 5:16, 25; Јаков 3:14, 15; Јуда 19 (NW).
b За натамошни предлози за комуникација во семејството види во Стражарска кула од 1. септември 1991, страници 20-22.
Дали се сеќаваш?
◻ Што е духовност?
◻ Како може поглаварот на семејството да го имитира Христовиот пример?
◻ Како можеме да ги избегнеме опасностите за нашата духовност?
◻ Што може да ја поткопа духовноста на семејството?
◻ Зошто е важна смисловната комуникација?
[Слика на страница 12]
Присуствувањето на Собраниската студија на книга духовно го зајакнува семејството