OHUDHERA 6
JHIBO 18 Ginotamalela mukutho weenyu
Nnomutamalela vanlubale Yehova mwaha olevelela dhothega dhehu
“Mulugu ohudhivela vanlubale elabo, [ofiyedha] omuleva mwanaye mmodha.” — JUWA. 3:16.
DHITHU NNAAHUDHERIHU
Nnere woona makalelo owenjhedhedha otamalela wehu mwaha Yehova onilevelela ni ethu oliye eriliyena wihina alevelele dhothega dhehu.
1-2. Ni makalelo baani athu eli velaboni yavati, enaliganiwa ni muzombwe anasorihiwa va ddima 1?
KAMUBUWELE muzombwe abaliwe murala woreela vanlubale. Mbwenye enompadduwela ethu yowuukuliha. Makolo aye enomwera asidenti ofiyedha okwa. Vano muzombwe ole nuwiwa muselu ole, anowukuwa vanlubale. Ohiya eyo, oliye onowiwa muselu mmodhaya wothabwa wukuliha, makolo aye ehimala ononga korowa dhatedhene yanniwana, teto yahikanna mangawu owinjhiva. Vano, ohiya muzombwe ola ohalana dhoreela dha makolo aye, oliye anaahalana baahi mangawu yahile makolo aye. Teto muzombwe ole anowaddihedhiwa waaliva mangawu maatene mowaguva. Mbwenye yowukulihaya, oliye kanna korowa wihina aalive mangawu maatene yahile makolo aye.
2 Ni makalelo mamodhave, iyo nnaligana ni muzombwe ole. Makolo ehu oobajha Adawu ni Eva, yaali athu oologomana, teto yakala mparayizu mwilaboni yeela yavati. (Gén. 1:27; 2:7-9) Yahere aliwa edidela omwiwelela Yehova, aliwa yere okanna egumi yapama mparayizu mwilaboni yeela. Yowukulihaya, aliwa othoma ohiya omwiwelela Yehova, mwaha wa yeyo, aliwa othamagihiwa mparayizu yaliwamo ni oyelela ofuru wokalawo ni mukalakala. Mbwenye ethu baani aliwa yahiyedhiwa aniwa? Bibiliya anihina: “Mwaha wa yothega ya muthu mmodha [Adawu], yothega ehivolowa mwilaboni teto okwa ohuvolowa mwaha wa yothega. Nimukalelo mmodhave okwa ohafwanya athu aatene mwaha wi aatene ehithega.” (Rom. 5:12) Ethu Adawu anihiyedhiliye si yothega, enanithukulela okwa. Yothega Adawu anivalihiliye eli ninga mangawu, kaavo muthu velaboni yavati ananda oliva yowobola vamburoni vehu. — Sal. 49:8.
3. Ni makalelo baani dhothega dhehu dhinaliganiwa ni “mangawu?”
3 Bibiliya analiganiha yothega ni mangawu. (Mat. 6:12; Luk. 11:4) Iyo nerana yothega, enakala ninga ninna mangawu ni Yehova. Teto Yehova ahafune eere onikukusa wi naalive mangawu ninnihuna. Vano nahaliva mangawuya, nakwa kanakanne ejhehedhelo yovenyihiwa muukwani. — Rom. 6:7, 23.
4. a) Ahere Yehova ahinikavihera, ddiniyani yanipadduwelege? (Salmo 49:7-9) b) MBibiliyani madhu owi “yothega” enatapulela ddi? (Osugwe kwaduru enna musolo “Yothega.”)
4 Yekihu, kadhandeya ohogolowela okanna dhithu Adawu ni Eva yayeleliwa. (Omwileri Salmo 49:7-9.) Ahere Yehova ahinikavihera, iyo kanakanne ejhehedhelo yowakela egumi yohimala osogolo, newene ejhehedhelo yovenyihiwa muukwani. Ohiya eyo, nerege okwa baahi nahinna ejhehedhelo yohogolowela okalawo, ndala ninga enapadduwa ni anenyama. — Ecl. 3:19; 2 Ped. 2:12.
5. Nimakalelo baani Babihu Yehova anikaviheriye waaliva mangawu nannihuna, mwaha okala athu oothega? (Osugwe fotu.)
5 Kabiha wubuwela dila biili yoladdaniha ya muzombwe asorihiwe mundduli. Oliye aakale aavi, ahere muthu ooreela athoma omukavihera wodhela waaliva mangawu aye aatene? Mohanganyedha, oliye eere ohagalala vanlubale ni eere otamalela mwaha okaviheriwa ni makalelo yaale. Ni makalelo mamodhave, Babihu oodhivela Yehova, ohunivaha mukono onanikavihera oliva yothega Adawu anivalihiliye. Yesu ohuwoga pamadhene wodhela mukono ola, nuwoga egi: “Mulugu ohudhivela vanlubale elabo, [ofiyedha] omuleva mwanaye mmodha, wi athu aatene enaamuroromele yahitolosiwe, mbwenye ekanne egumi yohimala.” (Juwa. 3:16) Ohiya eyo, mukono ola onoonivaha ofuru wowandana ni Yehova.
Yesu ohulaleya muthenga dhapama wodhela olevelela wa Yehova alabihedhaga mukutho wa yowobola. (Juwa. 3:16) Nuwindo oliye opeleka egumi yaye wihina anobole (Osugwe ddima 5)
6. Madhu baani Bibiliya analabihedhiye nnafunihu wawonelamo muwari mwa ohudhera wula, ki mwahaya bwaddi?
6 Nnande aavi opurelamo mukono ola, Yehova anivahiliye wihina dhothega dhehu dhileveleliwe? Bibiliya anowaakula nikoho nna wodhela walabihedha madhu ninga wandanihiwa, oleveleliwa wa dhothega, yowobola, woboliwa ni wooniwa ninga athu owogowa. Muwari mwa ohudhera wula, nnere woona yotapulela ya kadda madhu ala. Naapenddaga wodhela dhithu Yehova eriliyena wihina anilevelele dhothega dhehu, nnerege othabwa omutamalela.
YEHOVA ANOFUNA WI NANDANE NULIYE
7. a) Ddiniyani Adawu ni Eva eyeleliwa nuuthega? b) Iyo ninga ahima a Adawu ni Eva ddiniyani nnahowelihu werana? (Romanu 5:10, 11)
7 Adawu ni Eva nuuthega kiyayelenle baahi ofuru wokalawo ni mukalakala, mbwenye yahiyelela wandana yanniwana ni Yehova. Omambelelowene Adawu ni Eva nupaddusiwa, yokosa epaddi ya emudhi ya Yehova. (Luk. 3:38) Mbwenye nuumuthegela Yehova, aliwa ohiya okala epaddi ya emudhi ya Yehova, yahinathi wabaala ahima. (Gén. 3:23, 24; 4:1) Bumwahaya iyo ninga ahima a Adawu, noohowela wandanihiwa ni Yehova. (Omwileri Romanu 5:10, 11.) Ni madhu mamodha, nnohowela okanna wandana wapama nuliye. Madhu owi “wandanihiwa” ni Egerego, enatapulela “okanna wandana ni mwiddani awo.” Ethu enathabwa otikiniha sowihina Yehova dambele wandana ni iyo, naarive nigaali amwiddani aye. Ni makalelo baani?
YEHOVA OHULEVELELA DHOTHEGA DHEHU WI NANDANE NULIYE
8. a) Oleveleliwa wa dhothega ddiniyani? b) Ki wandaniha ddiniyani?
8 Yehova ohenya wi athu ohulogomana ekanne wandana nuliye. Bibiliya anowoniha wi ethu enikavihere okanna wandana ni Yehova fuleveleliwa wa dhothega dhehu. Oleveleliwa wa dhothega, winatapulela ovenyihavo ethu ni ohogoloselavo ethu enna muthengo mmodhave. Ni makalelo yaala, Yehova ohusayela makalelo oohogolosa ethu enna muthengo mmodhave Adawu ayeleliye. Dholebela dhegerego dhinowalabihedha madhu owi wandaniha enna monelo woligana ni “oleveleliwa wa dhothega.” (Rom. 3:25) Wandaniha sithu enamuthukulela muthu okanna murenddele ni Mulugu ni wandana nuliye.
9. Ddiniyani Yehova eriliyena wihina dhothega dha amwaana Ezarayeli dhileveleliwe?
9 Yehova ahenya wi dhothega dha amwaana Ezarayeli dhileveleliwe wihina ekanne wandana nuliye. Yaka dhatedhene yowajha mathanga a nlabo nooleveleliwa dhothega. Nafiya nlabo nenna, namakutha munlubale owakutha anenyama wi dhileveleliwe dhothega dha nlogo. Ebaribari wi mukutho ndhe dha anenyama kadhakunela dhothega dha muthu di muthu, mwaha wi anenyama kinna thima wapitha athu. Mbwenye amwaana Ezarayeli yathwaruwa ni murima wewa waatene ni yanvaha Yehova mukutho wa anenyama aalobiye, Yehova oolevelela dhothega dhewa. (Ebe. 10:1-4) Ohiya eyo, waakutha mukutho anenyama malabo maatene, yowawubusedha aliwa wi yaali athu oothega. Teto yowawubusedha wi yegi dhothega dhewa dhileveleliwe mowakwanela, yohowela mukutho munlubale opitha wa anenyama.
10. Ddiniyani Yehova eriliyena wihina athu eleveleliwe dhothega dhewa ni mukalakala?
10 Ddiniyani Yehova eriliyena wihina athu eleveleliwe dhothega dhewa ni mukalakala? Oliye ohenya wi mwanaye anathabwiye omudhivela, Yesu, avelele egumaye ‘dila modha wihina athukule dhothega dhaathu owinjhiva.’ (Ebe. 9:28) Yesu ohuvelela “egumaye wihina awobole anamwinjhi.” (Mat. 20:28) Yowobola ddiniyani?
MUTHENGO OLIVIWE WI NANDANE NI YEHOVA
11. a) Mowiwanana ni Bibiliya, yowobola ddi? b) Dhithu tharu dhahoweleya egi muthu alive yowobola siivi?
11 Bibiliya anihina Yehova ahithoma wi yohoweleya oliviwa yowobola wi dhothega dhehu dhileveleliwe ni nandane ni Yehova.a Mbwenye muthengo baani wahoweleya oliviwa wi nikanne ele Adawu ayeleliye? Kuddiwale wi Adawu ni Eva nuuthega aliwa yahiyelela egumi yologomana ni ofuru wokalawo nimukalakala. Bumwahaya muthengo wa yowobola, wohowela okala mmodhave ni ole Adawu ayeleliye. (1 Tim. 2:6) Yere ohoweleya muthengo oIa oliviwa ni muthu ali pogo ni aakale: (1) oologomana; (2) anna ofuru wokalawo ni mukalakala velaboni yavati; (3) aarumedhe ovelela egumaye ninga mukutho wi anoobole. Muthu ninga yola eere wanda oliva muthengo wa ele Adawu ayeleliye.
12. Mwahaya bwaddi Yesu aali muthu ofwanelela oliva yowobola?
12 Kasugwa dhithu tharu dhinoniha wi Yesu aali muthu oofwanelela oliva muthengo wa yowobola. (1) Oliye aali oologomana teto ‘kerilena yothega.’ (1 Ped. 2:22) (2) Ahikanna ofuru wokalawo ni mukalakala velaboni yavati. (3) Oliye ahirumedha ovelela egumaye ninga mukutho wi anoobole. (Ebe. 10:9, 10) Yesu aali oologomana ndala ninga Adawu ahinathi otheega. (1 Kor. 15:45) Bumwahaya Yesu nuukwa mwaha wa dhothega dhehu, oliye ahanda oliva muthengo wa dhithu dhatedhene Adawu aayeleliye. (Rom. 5:19) Ni makalelo yala, Yesu okala “Adawu oogomihedha.” Kinahoweleya odha muthu mmodha oologomana wi alive muthengo wa ele Adawu ayeleliye. Mwaha Yesu akwile ‘dila modha ni mukalakala.’ — Ebe. 7:27; 10:12.
13. Ohiyana baani olivo wa oleveleliwa wa dhothega ni yowobola?
13 Ohiyana baani olivo wa oleveleliwa wa dhothega ni yowobola? Oleveleliwa wa dhothega, sithu Yehova aneriyena wihina nandane nuliye. Mbwenye yowobola, muthengo oliviwe wi dhothega dhehu dhileveleliwe. Muthengo wa yowobola, thi nikame nathima na Yesu nikuthuliwe wihina dhileveleliwe dhothega dhehu. — Efe. 1:7; Ebe. 9:14.
YEHOVA OHUNOBOLA MUUTHEGANI NI MUKWANI NI ANONOONA NINGA ATHU OWOGOWA
14. Nikoho baani nnafunihu wakula ddima dhinaharela?
14 Mareeliho baani nnawakelihu mwaha Yehova onilevelela dhothega dhehu? Wi nande wakula nikoho nna, nnere woona yotapulela ya madhu menddi, enalabihedhiwa mBibiliyani enanikavihera wonelamo makalelo oopurelamo olevelela wa Yehova.
15-16. a) MBibiliyani madhu owi “woboliwa,” enagiwana ddi? b) Nnakala aavi mwaha onona wi nihoboliwa muuthegani ni muukwani?
15 MBibiliyani madhu owi, woboliwa enagiwana woboliwa nakenlihu mwaha oliviwa yowobola. Murumiwi Peduru ohuwoga wodhela woboliwa wula, nuuleba egi: ‘Nyu muhunona wi kahiyo ni dhithu dhinavudda ninga parata ni oru moboliwinyuna, ‘[obe mutapuliwinyuna]’ mwaha wa yothega muvalihiwinyu ni makolo enyu, mbwenye moboliwe nnikame nathima, ninga nikame na nimbila nahiraganle ni nahinna nihonya nili nikame na Kiristu.’ — 1 Ped. 1:18, 19.
16 Mwaha wa yowobola, nihoboliwa muuthegani ni muukwani vamodha ni goyi yaatene enanifwanya mwaha wa yothega ni okwa. (Rom. 5:21) Mwebaribarene iyo nihikanna mangawu manlubale ni Yehova vamodha ni Yesu, mwaha Yehova anobole nnikame nathima na Yesu, obe neere ni egumi ya Yesu. — 1 Kor. 15:22.
17-18. a) Wooniwa ninga athu owogowa vamentoni va Yehova enatapulela ddi? b) Mareeliho baani nnawakelihu nambela wooniwa ni Yehova ninga athu owogowa?
17 Wooniwa ninga athu owogowa enatapulela wi Yehova ananoona ninga athu nahinna nihonya ni kananikukusa mwaha wa dhothega nnerihuna. Naarive dhigaali ndo, Yehova anajheha wi nawiwelelege malamulo aye. Mwaha akala Yehova anonoona ninga athu owogowa, kahi wihina nili athu oofwanelela, mbwenye mwaha wa opama wohinifwanelela. Teto kahi wihina Yehova anodhiveliwa naamuthegelaga obe anorumedha dhothega dhehu. Mbwenye oliye anothoma odduwala dhothega dhehu, nooniha wi nnororomela mukutho wa Yesu.— Rom. 3:24; Gal. 2:16.
18 Mareeliho baani nnawakelihu, nambela wooniwa ni Yehova ninga athu owogowa? Ale esakuliwe wihina yathonge ni Yesu odhulu, enooniwa ninga ahima owogowa a Mulugu. (Titu 3:7; 1 Juwa. 3:1) Mwaha dhothega dhewa dhihileveleliwa, teto enakala ninga aliwa kineregena yothega. Bumwahaya enorumedhiwa wihina yathongege Mumweneni mwa Mulugu. (Rom. 8:1, 2, 30) Athu amodha Yehova anawonihe ninga owogowa, baale enna ejhehedhelo yokala velaboni yavati ni mukalakala. Athu yala ehikanna wandana nuliye, teto Yehova ohumala olevelela dhothega dhewa. (Tiya. 2:21-23) Muthithi waathu, onaavuluwe va koddo ya Armajedo, onere okanna ofuru wohilawiha okwa. (Juwa. 11:26) Teto “athu owogowa” ni “athu ohogowa” enafwanyeya mmahame ehikanna ejhehedhelo yovenyihiwa muukwani. (Dho. 24:15; Juwa. 5:28, 29) Mudhidhi waviraga, adhaari aatene a Yehova enakalege velaboni yavati ni enamwiwelelege, enere “okanna ofuru ni nthithimiho na ahima a Mulugu.” (Rom. 8:21) Nnohagalala vanlubale nubuwelaga mudhidhi iyo aatene, nnafunihu okala ahima ologomana a Babihu Yehova!
19. Mareeliho baani enakumelelavo mwaha ethu Yehova ni Yesu enereliwa? (Osugwe kwaduru enna musolo “Yotapulela ya kadda madhu ala.”)
19 Iyo naali ninga muzombwe ole asorihiwe omambelelo wa ohudhera wula, aayelele dhatedhene ni aahiyedhiwe mangawu ahandiye waaliva. Mbwenye ni mahala a Yehova, nihoboliwa mwaha oleveleliwa dhothega dhehu ni oliviwa muthengo wa yowobola. Teto nroromelo ninnihuna ni Yesu nnonenya woboliwa mutheegani ni muukwani. Ohiya eyo, Yehova podi olevelela dhothega dhehu. Vano Yehova alevelela dhothega dhehu, enakala ninga kannamuthegelege. Mbwenye yathimaya opitha dhithu dhatedhene, sowihina vano iyo podi wandana ni Babihu oodhivela, Yehova.
20. Ohudhera onaharela nnakule nikoho baani?
20 Iyo nnowoniha wihina nnomutamalela vanlubale Yehova ni Yesu naapenddaga dhithu dhatedhene enereliwa. (2 Kor. 5:15) Yahere yahinikavihera, iyo kanakanne ejhehedhelo. Mbwenye woona wihina Yehova ohunilevelela, eyo enatapulela ddi wa kadda muthu wa iyo? Ohudhera onaharela nnere woona yowakula ya nikoho nna?
JHIBO 10 Ninvuwihe Yehova Mulugu!
a Dhiwogelo dhimodha madhu owi “yowobola” enatapulela “muthengo wa egumi” obe “muthengo oliviwe.”