KOƐƐG SOAB SEBRE
1 Ad sẽn tigimd-a nebã+ sẽn yaa a Davɩɩd biiga, n yaa Zerizalɛm dĩmã goama.+
5 Wĩntoogã pukdame, la a lʋɩtẽ,
n yɩt tao-tao n lebd a sẽn pukdẽ wã, n na n le puki.+
6 Sobgã rabda goabga, n gilimd n leb rɩtgo.
A gilgda wakat fãa n sogdẽ. Sobgã gilgdame n pa basdẽ ye.
7 Kʋɩlsã fãa koom zoet n dabda mogrẽ wã, la mogrã pa pit ye.+
B lebgd n leba b sẽn da yiẽ wã, n na n le gilg n wa.+
8 Bũmba fãa wata ne yaamse.
Ned baa a ye pʋd n pa tõe n bilg b fãa ye.
Bũmb nins nif sẽn getã pa sekd-a,
la tʋbr me sẽn kelgd bũmb ninsã pa pit-a ye.
9 Yaa bũmb nins sẽn da be wã n na n le zĩndi,
la bũmb nins sẽn da maanã n na n le maane.
Bõn-paall pa be tẽngã zug ka ye.+
10 Bũmb bee ned sẽn tõe n gom a yell n yeel tɩ ad bõn-paall sɩda?
Bõn-kãng ra zoe n zĩnda hal pĩnda.
A ra zĩndame tɩ tõnd wakatã nan pa ta ye.
11 Ned baa a ye pa tẽr sẽn da zĩnd-b pĩndã yelle,
ned pa na n tẽeg sẽn nan wat-bã yell me,
la sẽn na n wa-b bãmb me poorẽ wã pa na n tẽeg-b yell ye.+
12 Maam a tigimdã yɩɩ Israyɛll rĩm n zĩnd Zerizalɛm.+ 13 Mam maoo ne m sũur fãa la m bao n na n bãng bũmb nins fãa sẽn maand tẽngã zugã ne yam,+ rat n yeel tɩ tʋʋm sẽn ka yõodã Wẽnnaam sẽn kõ ninsaalbã tɩ b tʋmd n pa tar vɩʋʋgã.
14 Mam yãa tʋʋm nins fãa b sẽn tʋmd tẽng zug ka wã.
La ade! Bõn-kãens fãa yaa zaalem, yaa wa f sẽn digd sobgo.+
15 Bũmb sẽn golem pa tõe n tẽeg ye.
La b pa tõe n sõd bũmb sẽn ka be ye.
16 Dẽ la mam yeel m sũurẽ yaa: “Gese! Mam gala yam wʋsgo, n yɩɩd neb nins fãa sẽn deng maam Zerizalɛmmã.+ Mam paama yam la bãngr wʋsgo.”+ 17 Mam baoo ne m sũur fãa n na n bãng yam ne gãeemd* la yalemd sẽn yaa bũmb ninga.+ La rẽ me yaa wa b sẽn digd sobgo.
18 Bala bãngr wʋsg wata ne sũ-sãams wʋsgo,
tɩ rẽ kɩt tɩ ned ning sẽn paasd a bãngr wʋsg paasd a toogo.+
2 Dẽ, mam yeela m sũurẽ yaa: “Mam na n nooga m yõor n bãng bõn-yõod sã n bee yõ-noogr pʋgẽ.” La gese, rẽ me yaa zaalem.
2 Mam yeelame yaa: “Laad yaa gãeemdo!”
La m sok yaa: “Yõ-noogr yõod yaa bõe?”
3 Mam yãka yam n na n yũ divẽ n bãng a yõodo,+ la m da ket n tara m yamã. Mam pʋd n tʋma yalemd n na n bãng bũmb ning sẽn yaa sõma n yɩɩd ne ninsaalbã tɩ b maan tẽngã zugu, b vɩɩmã wakat sẽn yaa bilfã sasa. 4 Mam tʋma tʋʋm-kãsemse.+ Mam mee roto,+ la m sel viyn tɩɩs m meng yĩnga.+ 5 Mam tuka zẽed zĩisi, b bɛd la b bõonego, n sel tɩɩs buud toor-toor sẽn womd biis b pʋsẽ. 6 Mam maana bãgs n na n zãgsd tɩ-poalã m tɩɩsã zĩigẽ. 7 Mam paama tʋm-tʋmdba, pagb la rapa.+ Mam talla tʋm-tʋmdb sẽn dog mam yirã.* Mam paama rũms wʋsg me, niis la rũm-bõonego,+ n yɩɩd neb nins fãa sẽn deng maam Zerizalɛmmã. 8 Mam paama wanzuri ne sãnem wʋsgo,+ rĩm-dãmb la soolem toɛy-toɛy laogo.+ Mam baoo yɩɩn-yɩɩndb wʋsg m meng yĩnga, pagb la rapa, n paas bũmb ning sẽn kõt ninsaalbã kom-dibli sũ-noog wʋsgã: Paga, n-ye, pagb wʋsgo. 9 Woto, mam yɩɩ kãseng n yɩɩg neb nins fãa sẽn deng maam Zerizalɛmmã.+ La mam yamã kell n paa ne-ma.
10 Mam pa mong m meng bũmb baa a ye mam sẽn tʋlg ye.*+ Mam pa mong m sũurã bũmb baa a ye sẽn noogd sũuri, bala mam sũurã ra nooma ne m tʋʋm-toogã fãa, la rẽnda n yɩ mam tʋʋm-toogã fãa keoore.*+ 11 La mam sẽn wa n tags tʋʋm nins fãa mam nugã sẽn tʋmã, la tʋʋm-toog ning fãa mam sẽn nams n tʋmã yellã,+ mam mikame tɩ bũmba fãa yaa zaalem. Yaa wa ned sẽn digd sobgo.+ Baa fʋɩ kae tẽngã zug* ka n sɩd tar yõod ye.+
12 Rẽ n so, tɩ mam maag m yĩng n tags yam la gãeemd ne yalemd yelle.+ (Bala bõe la ned ning sẽn na n pʋgl rĩmã na n maane? Yaa bũmb ning b sẽn zoe n maanã bala.) 13 La mam mikame tɩ yam yõod yɩɩda yalemdo,+ wa vẽenem yõod sẽn yɩɩd likã.
14 Yam soab nin pukame,*+ la yalem kẽnda lik pʋgẽ.+ Mam wa n bãngame me tɩ b fãa baasg yaa yembre.+ 15 Dẽ, mam yeela m sũurẽ yaa: “Bũmb ning sẽn paamd yalmã n na n paam ma-me.”+ Rẽ wã, mam sẽn bao yam wʋsgã yõod yaa bõe? Woto, mam yeela m sũurẽ yaa: “Yãoã me yaa zaalem.” 16 Bala b pa na n tẽeg yam soab yell n yɩɩg yalem ye.+ Wakat n wat tɩ b na n yĩm bãmb fãa yelle. La wãn to la yam soab na n ki? Wa yalem bala.+
17 Woto, mam wa n kisga vɩɩmã.+ Bala ne maam, bũmb ning fãa sẽn maand tẽngã zug ka wã yaa naongo. Bala bũmba fãa yaa zaalem.+ Yaa wa ned sẽn digd sobgo.+ 18 Mam wa n kisga tʋʋm-toog ning fãa mam sẽn tʋm tẽng zug ka wã,+ bala mam na n loog n basa rẽ tɩ sẽn na n ledg-a maamã sooge.+ 19 La ãnd n mi a sã n na n yɩɩ yam soab bɩ yalma?+ La baasgo, yẽ n na n soog bũmb nins fãa mam sẽn dɩk m pãngã la yam wʋsg n bao tẽngã zug ka wã. Yãoã me yaa zaalem. 20 Woto yĩnga, mam sũur sɩnga sãoong wʋsg ne tʋʋm-toogã fãa m sẽn nams n tʋm tẽngã zug ka wã. 21 Bala ninsaal tõe n tʋma wʋsg ne yam, bãngr la minim, la a na n basa a sẽn paamã fãa* ne ned sẽn pa tʋm n paame.+ Rẽ me yaa zaalem, la yel-beed meng-menga.
22 Bõe yõod la ned paamda, tʋʋm-toog ning fãa a tʋlsmã* sẽn kɩtd t’a tʋmd wʋsg tẽngã zug ka wã yĩnga?+ 23 Bala a vɩɩmã tõre, a tʋʋmã kõt-a-la toog ne sũ-sãamse,+ la baa yʋngo, a sũurã pa vʋʋsd ye.+ Yãoã me yaa zaalem.
24 Bũmb ka be n são ne ninsaal n yɩɩd a sẽn na n dɩ la a yũ, n noog a sũur a tʋʋm-toogã yĩng ye.+ Mam yãame tɩ rẽ me yaa Wẽnnaam kũuni.+ 25 Bala ãnd n dɩt la a yũud sõma n yɩɩd maam?+
26 Ned sã n tat Wẽnnaam yam, a kõt-a-la yam ne bãngr la sũ-noogo.+ La a kɩtdame tɩ yel-wẽn-maand tʋmdẽ la a tigsd n na n kõ ned ning sẽn tat Wẽnnaam yamã.+ Rẽ me yaa zaalem. Yaa wa ned sẽn digd sobgo.
3 Wakat sẽn zems n be bũmb fãa yĩnga.
Bũmb nins fãa sẽn maand tẽngã zugã tara b wakate:
2 Rogem wakat beeme, tɩ kũum wakat beẽ.
Selb wakat beeme, tɩ wakat b sẽn na n võ bũmb ning b sẽn selã beẽ.
3 Kʋʋb wakat beeme, tɩ tɩbsg wakat beẽ.
Siigr wakat beeme, tɩ meeb wakat beẽ.
4 Yãbr wakat beeme, tɩ laad wakat beẽ.
Wiisg wakat beeme, tɩ saoog* wakat beẽ.
5 Kug lobr wakat beeme, tɩ kug wʋkr wakat beẽ.
Mobgr wakat beeme, tɩ ra mobg wakat beẽ.
6 Baoob wakat beeme, tɩ wakat be f sẽn segd n sak bõne.
Tallg wakat beeme, tɩ lobr wakat me beẽ.
7 Kẽegr wakat beeme,+ tɩ sẽeb wakat beẽ.
Sĩndg wakat beeme,+ tɩ goam wakat beẽ.+
8 Nonglem wakat beeme, tɩ kisgr wakat beẽ.+
Zabr wakat beeme, tɩ bãan wakat beẽ.
9 Bõe la tʋm-tʋmd paamd a modgrã fãa pʋgẽ?+ 10 Mam yãa tʋʋmd ning Wẽnnaam sẽn kõ ãdem-biisã tɩ b tʋmd n ka vɩʋʋgã. 11 A maana bũmb fãa tɩ yaa neer* n zems a wakate.+ A pʋd n ninga wakat sẽn pa sat tagsg ninsaal sũurã pʋgẽ. La baasgo, ãdem-biisã pa na n tol n bãng tʋʋmd ning Wẽnnaam sẽn tʋmã sɩngr n tãag a baasg ye.
12 Mam bãngame tɩ bũmb pa be n são ne ãdem-biisã n yɩɩd b sẽn na n noog b sũur la b maan neer b vɩɩmã sasa,+ 13 la tɩ ned fãa segd n dɩɩme la a yũ n paam sũ-noog a tʋʋm-toogã fãa yĩnga. Yaa Wẽnnaam kũuni.+
14 Mam bãngame tɩ bũmb ning fãa Wẽnnaam sẽn maand na n paa wakat fãa. Bũmb kae b sẽn na n paas rẽ wall b boog ye. Wẽnnaam maana woto, sẽn na yɩl tɩ nebã zoe-a.+
15 Bũmb ning fãa sẽn maandã ra zoe n maaname, la bũmb ning fãa sẽn nan wat zoe n zĩndame.+ La Wẽnnaam baooda bũmb ning ninsaalbã sẽn bao wã.*
16 Ad mam sẽn leb n yã tẽngã zug* ka: Zemsg sẽn da segd n zĩnd zĩig ningã, wẽng n be be, tɩ wẽnem be tɩrlem sẽn da segd n zĩndẽ wã.+ 17 Rẽ la mam yeel m sũurẽ yaa: “Wẽnnaam na n kaoo nin-tɩrg la nin-wẽng bʋʋdo,+ bala tʋʋmd fãa la yel-manesem fãa tara a wakate.”
18 Mam leb n tagsa ãdem-biisã yell m sũurẽ n yeel tɩ Wẽnnaam na n mak-b lame n wilg-b tɩ b yaa wa rũmsi, 19 bala bũmb n be n paamd ninsaalbã, la bũmb n be n paamd rũmsã. Yaa bõn-yɛngã n paamd-ba.+ A ye kiida wa a to, la b fãa vʋʋsmã yaa yembre.+ Woto kɩtame tɩ ninsaal pa yɩɩd rũnga, bala bũmb fãa yaa zaalem. 20 B fãa rabda zĩ-yɛnga.+ B fãa yii tẽng tomẽ,+ la b fãa lebda tomẽ.+ 21 Ãnd n mi ninsaal vʋʋsem sã n dabda yĩngr tɩ rũng vʋʋsem sigd tẽnga?+ 22 Mam yãame tɩ bũmb pa be n são ne ãdem-biig n yɩɩd a sẽn na n paam sũ-noog a tʋʋmdã pʋgẽ ye.+ Bala rẽ la a keoore.* Bala ãnd n tõe n kɩt t’a yã bũmb ning sẽn na n maan a loogr poore?+
4 Mam leb n tagsa weoogr ning fãa b sẽn weoogd nebã tẽngã zug* ka wã yelle. Mam yãa b sẽn weoogd b rãmbã nintãm, la ned ra pa be n na n bels-b ye.+ Neb nins sẽn weoogd-bã ra tara pãnga, la ned ra pa be n na n bels-b ye. 2 Mam pʋʋsa neb nins sẽn da zoe n ki wã ne b zu-noogo, la pa sẽn ket n vɩ-bã ye.+ 3 La sẽn são-a bãmb fãa yaa ned ning sẽn nan pa roge,+ la sẽn nan pa yã tʋʋm-wẽns nins fãa b sẽn tʋmd tẽngã zug ka wã.+
4 Mam yãa nebã sẽn modgd to-to la b sẽn tʋmd ne minim to-to b sẽn wagsd taabã yĩngã.+ Rẽ me yaa zaalem. Yaa wa f sẽn digd sobgo.
5 Yalem kalemdeda a nus tɩ wat ne a wãabo.*+
6 Vʋʋsg sẽn zems nug-pidingu, n são tʋʋm-toog sẽn pid nug-pʋs a yiibu, la f sẽn na n digd sobgo.+
7 Mam gũus n yãa bũmb a to me sẽn ka yõod tẽngã zug ka: 8 Ned n be n yaa a yembre, n pa tar tũud-n-taag ye. A pa tar biig wall ba-biiga, la a tʋʋm-toogã pa tar saab ye. Arzɛk pa sekd-a ye.+ La rẽ yĩnga, a sokda a meng n get yaa ãnd yĩng la a tʋmd wʋsg woto la a mongd a meng bõn-sõma sɩda?+ Woto me yaa zaalem la tʋʋm sẽn ka yõodo.+
9 Neb a yiib n são nin-yende,+ bala b paamda b tʋʋm-toogã yõod* sõma. 10 Bala b nin-yend sã n lʋɩ, a to wã tõe n sõng-a lame t’a yiki. La bõe n na n paam ned sẽn lʋɩ, n yaool n pa tar ned sẽn na n sõng-a t’a yiki?
11 Sẽn paase, neb a yiib sã n gãe ne taaba, b wɩngda taab yĩnsi. La nin-yend na n maana a wãn n wɩng a yĩnga? 12 Ned tõe n tõoga nin-yende, la neb sã n yaa b yiibu, a pa tõe n tõog-b ye. Wĩir sẽn kal a tãab pa tõe n tõsg tao-tao* ye.
13 Biig sẽn yaa naong soab n yaool n tar yam, n são rĩm sẽn yaa nin-kẽem n yaool n yaa yalma,+ n pa le rat n deeg saglg ye.+ 14 Bala a* yii bãens roogẽ n na n lebg rĩma,+ baa a sẽn dog ne naong nin-kãngã naamẽ wã.+ 15 Mam yãa nin-vɩɩsã sẽn saagd tẽngã zug ka wã, n paas bi-bɩɩg ning sẽn ledg ned a to wã yɛl sẽn yaa to-to. 16 Baa ne a tɛɛndbã sõor sẽn ka tɛkã, neb nins sẽn na n yaool n wa wã sũur pa na n yɩ noog ne-a ye.+ Rẽ me yaa zaalem. Yaa wa f sẽn digd sobgo.
5 Fo sã n kẽng Wẽnnaam doogẽ wã bɩ f gũus ne f naoã.+ Fo sẽn na n kolg n kelge,+ n são f sẽn na n kolg n maan maoong wa yalembã.+ Bala b pa mi tɩ bũmb ning b sẽn maandã yaa wẽng ye.
2 Ra yɩ yãg-yãg n yiis gomd f noorẽ, la ra bas tɩ f sũurã kɩt tɩ f gom Wẽnnaam taoor n pa reng n tags ye.+ Bala Wẽnnaam bee saasẽ, tɩ fo be tẽngã zugu. Rẽ n so tɩ f goamã pa segd n yɩ wʋsg ye.+ 3 Bala tagsg wʋsg wata ne zãmsdo,+ la yalembã gom-toogã kɩtdame tɩ b gomd yaare.+ 4 Fo sã n pʋlem Wẽnnaam bũmbu, bɩ f pids-a n da bas tɩ kaoos ye.+ Bala a sũur pa noom ne yalembã ye.+ Fo sã n pʋlem bũmb bɩ f pidsi.+ 5 Fo sẽn na n pa pʋlem bũmb n são f sẽn na n pʋlem n pa pidsi.+ 6 Ra bas tɩ f noor kɩt tɩ f* maan yel-wẽnde,+ la ra yeel malɛkã* taoor tɩ f tudgame ye.+ Bõe yĩng tɩ f na n maan n yik Wẽnnaam sũur ne f no-goam t’a sãam f nusã tʋʋmã?+ 7 Tagsg wʋsg wata ne zãmsdo.+ Woto me, ned sã n gomd wʋsgo, a goamã yaa zaalem. La bɩ f zoe Wẽnnaam.+
8 Fo sã n yã tɩ nin-naab weoogd naong soaba, n kaood bʋʋd kɛgr la a maand sẽn pa zems fo babgẽ wã, bɩ f ra bas tɩ rẽ ling-f ye.+ Bala sẽn yɩɩd yẽ n gɛt-a, la neb n be n yɩɩd bãmb me.
9 Sẽn paase, b pʋɩtã tẽngã yõod bãmb ne taab sʋka. La baa rĩmã meng rɩta tẽngã bõn-koaadlã yõodo.+
10 Ned sã n nong wanzuri, wanzuri pa sekd-a ye. Ned sã n nong arzɛgs me, baa a paoongã paasda, pa sekd-a ye.+ Rẽ me yaa zaalem.+
11 Bõn-sõma sã n paasdẽ, b rɩtbã me sõor paasdame.+ La bõe yõod la a soabã paamda, sã n pa a sẽn get-b ne a nifã bala?+
12 Tʋm-tʋmd rɩt wʋsg tɩ yaa bilfu, a gõeem noom-a lame. La arzɛk soab paoongã sẽn yaa wʋsgã pa basd-a t’a gũs ye.
13 Yel-be-kãseng a ye la mam yã tẽngã zug* ka: Yaa arzɛgs wʋsg ned sẽn bĩngi, tɩ na n maan-a wẽnga. 14 Arzɛg-kãens menema b sẽn maan bũmb tɩ pa yãk neng yĩnga, t’a soabã sã n wa rog biig bɩ a pa le tar baa fʋɩ ye.+
15 Ninsaal yii a ma pʋgẽ zaala. Woto me, a na n looga a zaala.+ A pa tõe n zã baa fʋɩ n loog a tʋʋm-toogã fãa yĩng ye.+
16 Yãoã me yaa yel-be-kãsenga: A sẽn wa to-to wã, woto bal la a na n looge. Bõe yõod la ned sẽn tʋmd wʋsg sobg yĩng paamda?+ 17 Sẽn paase, daar fãa a rɩta lik pʋgẽ ne sũ-sãams wʋsgo, ne bãas la sũ-yikri.+
18 Ad bũmb ning mam sẽn yã tɩ yaa sõma: Yaa tɩ ninsaal segd n dɩɩme la a yũ, la a noog a sũuri, tʋʋm-toog+ ning fãa yẽ sẽn namsd n tʋmd tẽngã zug ka wã yĩnga, wakat bilfã Wẽnnaam sẽn kõ-a wã tɛka. Bala rẽ n yaa a keoore.*+ 19 Sẽn paase, Wẽnnaam sã n kõ ninsaal arzɛk la paoongo,+ la a kõ-a tõog t’a tõe n dɩ b yõodo, a segd n deega a keoorã* la a noog a sũur a tʋʋm-toogã yĩnga. Yaa Wẽnnaam kũuni.+ 20 A pa na n bãng* t’a rayã loogdame ye. Bala Wẽnnaam kɩtame t’a kɩdemd wakat fãa.+
6 Mam yãa yel-beed a to tẽngã zug* ka sẽn wae ninsaalbã sʋka: 2 Wẽnnaam kõta nina arzɛgs ne paoong la ziiri, tɩ bũmb nins a sẽn datã baa a ye pa paoogd-a ye. La Wẽnnaam pa basd t’a rɩ b yõodo, tɩ sãan yaool n tõe n dɩ bõn-kãens yõodo. Yãoã me yaa zaalem, la yel-beed meng-menga. 3 Ned sã n dog kamb koabga, n vɩɩmd n kaoos hal n kʋʋle, la a pa rɩ a bõn-sõma wã yõod n yaool n ki, mam yetame tɩ biig sẽn dog kɩɩng são-a lame.+ 4 Bala bi-kãng waa zaalem bal n lebg n loog lik pʋgẽ, t’a yʋʋrã menem lik pʋgẽ. 5 Baa a sẽn pa tol n yã wĩntoogã bɩ n pa bãng baa fʋɩ wã, a ket n sãoo* nin-kãnga.+ 6 Ned sã n vɩɩmd yʋʋm tus a yiib n pa tall sũ-noogo, a yõod yaa bõe? Ninsaalbã fãa pa rabd zĩ-yɛng sɩda?+
7 Ninsaal tʋʋm-toogã fãa yaa sẽn na n kõ a noorã.+ La ne rẽ fãa, bũmb pa sekd-a ye. 8 Yam soab yɩɩda yalem ne bõe,+ wall naong soab sẽn mi a sẽn na n mao ne vɩɩmã yɛl* to-to wã yõod yaa bõe? 9 Ned sẽn na n maand sũ-noog ne bũmb ning a nifã sẽn ne wã n são a sẽn na n saad n pʋgd bũmb nins a sẽn tʋllã. Rẽ me yaa zaalem. Yaa wa f sẽn digd sobgo.
10 Bũmb ning fãa sẽn be zoe n tara yʋʋre, la b mii ninsaal sẽn yaa a soaba. A pa tõe n wẽ no-koeemd ne soab ning pãng sẽn yɩɩd-a wã ye. 11 Goam* sã n yaa wʋsgo, maneg n yaa zaalem. La goam wʋsg yõod yaa bõe ne ninsaala? 12 Ãnd n mi sẽn yaa sõma n yɩɩd ne ninsaal t’a maan a vɩɩmã sẽn ka yõodã la sẽn loogd wa sulunsukã wakate?+ Bala ãnd n tõe n togs ninsaal bũmb ning sẽn na n maan tẽngã zug ka a loogr poore?
7 Yʋ-noog* n são ka-sõngo,+ la ned kũum daar n são a rogem daare. 2 Fo sẽn kẽngd kʋ-yir n são f sẽn na n kẽng tigr doogẽ.+ Bala ninsaal fãa baasg yaa woto. La nin-vɩɩsã segd n tagsa rẽ yell neere. 3 Sũ-sãang n são laado.+ Bala nen-gãneng kɩtdame tɩ ned sũur lebg sõma.+ 4 Yam soab sũur bee kʋ-yiri, la yalem sũur bee kɩdeng* roogẽ.+
5 Fo sẽn kelgd yam soab tãsg n são+ f sẽn na n kelg yalembã yɩɩla. 6 Bala yalem laad yaa wa gõos sẽn be rʋk tẽngr n dɩt bugum bʋrgo.+ La rẽ me yaa zaalem. 7 Weoogr tõe n kɩtame tɩ yam soab tʋm wa gãeenga, la noor-madgr wẽnemdeda sũuri.+
8 Bũmb baasg n são a sɩngre. La fo sẽn na n maand sũ-mar n são tɩtaam.+ 9 Ra bas tɩ f sũur yik tao-tao ye.+ Bala yaa yalembã pʋsẽ la sũ-yikr be.*+
10 Da sok tɩ bõe yĩng tɩ pĩnd são rũndã ye. Bala fo sã n sok woto pa yam tʋʋmd ye.+
11 Yam sẽn naag ne rogem-pʋɩɩr yaa sõma, n nafd neb nins sẽn vɩ wã. 12 Bala yam kogenda ninsaal+ wa ligd me sẽn kogend ninsaalã.+ La yam ne bãngr yõodã yaa tɩ b fãagda ned ning sẽn tar-bã.+
13 Tags Wẽnnaam tʋʋmã yell neere. Bala ãnd n tõe n tẽeg bũmb a sẽn golme?+ 14 Ra-sõng daar bɩ f maan neere.+ La toog daar bɩ f tags neer n bãng tɩ Wẽnnaam n maan ra-sõng ne toog daar fãa,+ tɩ ninsaalbã ra tõog n bãng bũmb ning sẽn na n paam-b beoog ye.+
15 Mam vɩɩmã sẽn ka yõodã sasa,+ mam yãa bũmb fãa, sẽn sɩng ne nin-tɩrg sẽn kiid a tɩrlmã pʋgẽ wã,+ n tãag nin-wẽng sẽn vɩ n kaoosdẽ baa ne a sẽn tʋmd tʋʋm-wẽnsã.+
16 Ra yɩ nin-tɩrg tɩ looge,+ la ra yɩ yam soab tɩ loog me ye.+ Bõe yĩng tɩ f na n wã f menga?+ 17 Ra yɩ nin-wẽng tɩ looge, la ra yɩ yalem me ye.+ Bõe yĩng tɩ f na n ki tɩ f wakat pa ta?+ 18 Sẽn yaa sõma n yɩɩd yaa f sak pipi keoogrã,* la f ra bas a to* wã me ye.+ Bala ned sẽn zoet Wẽnnaam deegda b yiibã fãa.
19 Ned sã n tar yam, a pãng yɩɩgda gãndaad piig sẽn be tẽng pʋgẽ.+ 20 Bala nin-tɩrg pa be tẽngã zug n maand sẽn yaa sõma wakat fãa n pa tol n maand yel-wẽnd ye.+
21 Sẽn paase, ra kelg goam nins fãa nebã sẽn yetã ye.+ Sã n pa rẽ, f na n wa wʋma f tʋm-tʋmd sẽn tʋʋd foom.* 22 Bala fo mengã mii f sũurẽ tɩ naoor wʋsgo, fo-me tʋʋ neba.+
23 Mam maka rẽ fãa ne yam, la mam yeelame yaa: “Mam na n lebga yam soaba.” La ra yɩɩda m pãnga. 24 Bũmb ning fãa sẽn maanã yɩɩda d pãnga, la b zulma wʋsgo. Ãnd n tõe n wʋm b võore?+ 25 Mam yãka yam n na n bãnge, n na n feese, la m gẽes yam la m wʋm yɛlã võore, la m bãng yalembã tʋʋm-wẽnsã, ne gãeemsã yalemdã võore.+ 26 La ad mam sẽn bãnge: Pag sẽn yaa wa tãoos kũusri, t’a sũurã yaa wa zĩm-gãmbre, t’a nusã yaa wa bãens roog sẽbdse, pʋg-kãng wẽnem* yɩɩda kũum. Ned ning sẽn tat Wẽnnaam yam põsgda pʋg-kãnga,+ la a yõkda sẽn maand-a yel-wẽna.+
27 Sẽn tigimd-a nebã+ yeelame yaa: “Ad mam sẽn bãng bũmb ningã: Mam feesa yɛlã yembr-yembr n na n bãng m sẽn na n kʋmb n yɛɛlga, 28 la mam pa yã m sẽn da baood bũmb ningã ye. Neb tusr sʋka, mam yãa rao a ye sẽn yaa tɩrga, la mam pa yã pag sẽn yaa tɩrg bãmb sʋk ye. 29 Ad bũmb ning bal mam sẽn yã: Wẽnnaam naana ãdem-biisã tɩ b yaa tɩrse.+ La bãmb maga magb wʋsgo.”+
8 Ãnd n yaa wa yam soabã? Ãnd n mi yell tɩɩm?* Ninsaal yam kɩtdame t’a neng pɩnda, la kɩtdẽ t’a neng yolse.
2 Mam yetame: “Sak rĩmã noore,+ f sẽn wẽen ne Wẽnnaamã yĩnga.+ 3 Da yɩ yãg-yãg n yi rĩmã taoor ye.+ Da teel bũmb sẽn yaa wẽng ye.+ Rĩmã sẽn tõe n maan sẽn noom yẽ wã yĩnga, 4 yaa a sẽn yeel n be.+ Ãnd n tõe n sok-a tɩ yaa bõe la a sẽn maandã?”
5 Bũmb pa na n maan ned ning sẽn tũud tõogã ye.+ La yam soab na n bãnga wakat ning sẽn zemse, la a sẽn segd n maan to-to.+ 6 Yell fãa tara a wakate, la b sẽn segd n maan-a to-to.+ Bala ãdem-biisã zu-loees waoogame. 7 Ned baa a ye sẽn pa mi bũmb ning sẽn na n maanã yĩnga, ãnd n tõe n togs sẽn na n yɩ to-to?
8 Ned pa tar pãng yõor* zugu, bɩ n tõe n gɩdg-a t’a ra loog ye. Woto me, ned pa tar kũum daar pãng ye.+ Tãb-biig pa tar sor n na n yiis a meng zabrẽ ye. Woto me, wẽnemã pa na n bas neb nins sẽn tʋmd wẽnemã tɩ b põs ye.*
9 Mam yãa bõn-kãensã fãa, la m bao n bãnga tʋʋmd ning fãa sẽn maan tẽngã zug* ka wã, wakat ning ninsaal sẽn soog a to tɩ wa ne a toogã.+ 10 Mam yãa b sẽn mumd nin-wẽnsã, neb nins sẽn da kẽed zĩ-sõngẽ wã la b yitã. La tao-tao bala, b yĩma b yell tẽng ning pʋgẽ b sẽn da tʋm woto wã.+ Rẽ me yaa zaalem.
11 B sẽn pa sɩbgd ned tao-tao a sẽn maan wẽng yĩngã,+ kɩtame tɩ ninsaalbã sũy lebg kɛgems tɩ b maand wẽnga.+ 12 Baa yel-wẽn-maand sẽn tõe n maan wẽng naoor koabg la a vɩɩmd n kaoosã, mam miime tɩ neb nins sẽn zoet Wẽnnaamã baasg na n yɩɩ neere, bala b zoet-a lame.+ 13 La nin-wẽng baasg pa na n yɩ neer ye.+ A pa tõe n paas a vɩɩmã sẽn yaa wa sulunsukã woglem me ye.+ Bala a pa zoet Wẽnnaam ye.
14 Bũmb sẽn ka yõod* n maand tẽngã zugu: Neb n be n yaa nin-tɩrs tɩ b maand-b wa nin-wẽnse,+ tɩ neb me be n yaa nin-wẽnse, tɩ b maand-b wa nin-tɩrse.+ Mam yetame tɩ rẽ me yaa zaalem.
15 Rẽ n so tɩ mam yet nebã tɩ b maan sũ-noogo.+ Bala bũmb pa be tẽngã zug sẽn yaa sõma ne ninsaal n yɩɩd a sẽn na n dɩ la a yũ, la a maan sũ-noog ye. A segd n maanda woto a tʋʋm-toogã fãa sasa,+ wakat ning Wẽnnaam sẽn kõ-a t’a vɩɩmd tẽngã zug ka wã.
16 Mam maoo ne m sũur fãa n na n bao yam, la m ges tʋʋm nins fãa sẽn tʋmd tẽngã zug ka wã,+ hal n da pa gõe wĩntoog la yʋng ye.* 17 Rẽ poore, mam tagsa Wẽnnaam tʋʋmã fãa yelle, n mik tɩ ãdem-biisã pa tõe n wʋm bũmb ning sẽn maand tẽngã zug ka wã võor ye.+ Baa b sẽn modg to-to fãa, b pa tõe n wʋm a võor ye. La baa b sã n yet tɩ b tara yam tɩ sek b tõe n bãnge, b pa tõe n sɩd wʋm a võor ye.+
9 Dẽ, mam tagsa bõn-kãensã fãa yell neere, n kʋmb n yeel tɩ nin-tɩrsã ne yam dãmbã la b tʋʋmã fãa bee Wẽnnaam nugẽ.+ Ninsaalbã pa mi neb nins sẽn deng bãmb n zĩndã sẽn da nong taab wall b kis taab to-to ye. 2 B fãa baasg yaa yembre:+ Nin-tɩrsã ne nin-wẽnsã,+ sẽn yaa-b sõma, sẽn yaa-b yɩlem la sẽn pa-b yɩlma, sẽn maand-b maand la sẽn pa maand-b maandã. Nin-sõng ne yel-wẽn-maand fãa yaa yembre. Sẽn wẽend-a ne sẽn gũusd-a n pa rat n wẽen fãa yaa yembre. 3 Ad bũmb a ye sẽn maand tẽngã zug* ka tɩ sãamd sũuri: B fãa baasg sẽn yaa yembrã yĩnga,+ ninsaalbã sũy pida ne wẽnga. Gãeemd n be b sũyẽ wã b vɩɩmã sasa, la rẽ poore, b maanda kaalem.
4 Ned ning fãa sẽn ket n vɩ tara saagre. Bala baag sẽn vɩ sãoo gɩgemd sẽn ki.+ 5 Bala nin-vɩɩsã miime tɩ b na n kiime,+ la sẽn ki-bã pa mi baa fʋɩ ye.+ B leb n pa tar keoore, bala b yĩma b yell fasɩ.+ 6 Sẽn paase, b nonglmã, b kisgrã la b sũ-kiirã zoe n saame. B pa le tõe n maan bũmb nins sẽn maand tẽngã zug ka wã ye.+
7 Kẽng n tɩ rɩ f rɩɩbã ne kɩdengo, la f yũ f divẽ wã ne sũ-noogo.+ Bala Wẽnnaam sũur zoe n nooma ne fo tʋʋmã.+ 8 Bɩ fo futã kell n yɩ peels* wakat fãa, la ra bas f zug kaam sõogr ye.+ 9 Noog f sũur ne f pʋg-nongrã,+ fo vɩɩmã sẽn ka yõodã Wẽnnaam sẽn kõ foo tẽngã zug ka wã fãa sasa, fo vɩɩmã sẽn ka yõodã fãa sasa. Bala yaa rẽ la fo pʋɩɩr vɩɩmã pʋgẽ, la f tʋʋm-toogã fãa fo sẽn namsd n tʋmd tẽngã zugã yĩnga.+ 10 Bũmb ning fo nugã sẽn tõe n maane, bɩ f maan ne f pãngã fãa. Bala tʋʋmd bɩ magbo, wall bãngr bɩ yam pa be Yaoogẽ* wã,+ zĩig ning fo sẽn dabdã ye.
11 Mam leb n yãa bũmb a to tẽngã zug ka: Pa sẽn tʋʋl-bã n tõogd zoees wakat fãa, la pa sẽn tar-b pãngã me n tõogd zabr wakat fãa ye.+ Pa yam soab n paamd rɩɩb wakat fãa, pa sẽn tar-a bãngr me n paamd arzɛk wakat fãa ye.+ Leb n pa sẽn tar-b minimã yɛl n yãkd neng wakat fãa ye.+ Bala wakat buud fãa, yel-lingdem tiigd n paamda b fãa. 12 Bala ninsaal pa mi wakat ning yel-beed sẽn na n paam-a ye.+ Wa b sẽn yõgd zĩm ne gãmbr to-to, la b yõgd liuuli ne bẽdg to-to wã, woto me, yel-beed tiigd n paamda ãdem-biisã wa b sẽn lʋɩ bẽdgẽ.
13 Ad bũmb a to mam sẽn gũus n yã yamã wɛɛngẽ tẽngã zug ka, la yaa bõn-kãseng hal wʋsgo: 14 Tẽn-bil n da be t’a nebã sõor paoodẽ, tɩ rĩm sẽn tar pãng wa me lal-kẽeng n gũbg-a, n na n zab ne-a. 15 Rao a ye n da be tẽngã pʋg n yaa naong soaba, n yaool n tar yam. A yamã yĩnga, a fãaga tẽngã. La ned baa a ye pa tẽeg naong soabã yell ye.+ 16 Rẽ la mam tags m sũurẽ tɩ yam sãoo pãnga.+ La b sãbsda naong soab yam, n pa reegd a goam ye.+
17 Fo sẽn deegd yam soab goam a sẽn maag a yĩng n togse, n são f sẽn kelgd ned sẽn dɩt naam yalemb sʋk porbo.
18 Yam sãoo zab-teedo, la yel-wẽn-maand a yembr bal tõe n sãama bõn-sõma wʋsgo.+
10 Yalemd bilf sãamda yam la ziiri,+ wa zõ-kɩɩms sẽn sãamd parfẽ-maand kaam tɩ lebg yũugã.
2 Yam soab sũur tar-a lame n dabd zĩ-sõngẽ,* la yalem sũur tar-a lame n dabd wẽng zĩigẽ.*+ 3 Yalem sẽn dɩk sor ning fãa, a pa na n tʋm ne yam ye.+ La a kɩtdame tɩ nebã fãa bãng t’a yaa yalma.+
4 Naab sũur sã n puug ne foom bɩ f ra serg ye.+ Bala bʋgsem boogda yel-wẽn-kãsemse.+
5 Bũmb sẽn sãamd sũur la mam yã tẽngã zug* ka. Yaa kongr nins zu-soben-dãmbã sẽn kongdã.+ 6 B zĩniga yalemb naam zĩisẽ, la b zĩnig arzɛgs rãmb* zĩ-zaalsẽ.
7 Mam yãa tʋm-tʋmdb sẽn zao wed-moose, tɩ nanambs kẽnd nao wa tʋm-tʋmdba.+
8 Ned sẽn tuud bok tõe n wẽneg n lʋɩɩ a pʋgẽ,+ la ned sã n poogd kug lalga, waaf n tõe n kɛ-a.
9 Ned sã n peesd kuga, tõe n pogl-a lame. La ned sã n wesd raoodo, yell n yɛgd-a.
10 Lar noor sã n mud tɩ b pa saas-a, yaa tɩlɛ tɩ ned ning sẽn tar-a n tʋmdẽ wã wɩsg a menga. La yam sõngda ned t’a tõogd a sẽn maande.
11 Waaf sã n kɛ ned tɩ b nan pa saool-a, sẽn mi-a waaf saoolg sõma tʋʋmd pa le tar yõod ye.
12 Yam soab no-goam wata ne barka,+ la yalem no-goam n wat ne a sãoongo.+ 13 Goam nins sẽn yit a noorẽ pipi wã yaa yalemdo,+ la a yaoolem goamã yaa gãeemd sẽn wat ne sãoongo. 14 La yalem gomdame n pa sĩndidẽ ye.+
Ninsaal pa mi bũmb ning sẽn na n maan ye. Ãnd n tõe n togs-a bũmb ning sẽn na n maan a loogr poore?+
15 Yalem tʋʋm-toogã yaamsd-a lame, bala a pʋd n pa mi a sẽn na n tũ sor ning n ta tẽngã pʋg ye.
16 Tẽng naab sã n yaa biiga,+ tɩ nanambsã sɩngd tigr maaneg yibeoogo, yaa kayto! 17 La na-biig sã n yaa tẽng naaba, t’a nanambsã rɩt wakat sẽn zems n na n paam pãng la pa sẽn na n yũ rãam n tɩge,+ ad tẽn-kãng nebã sɩd tara sũ-noogo!
18 Kʋɩɩng sẽn loog noor yĩnga, roogã zug nargame. La nus sẽn pa tʋmd yĩnga, roogã yũndame.+
19 Rɩɩb maana laad yĩnga, tɩ divẽ paasd vɩɩm noosem.+ La ligd kɩtdame tɩ f paam f sẽn dat fãa.+
20 Baa f tagsg pʋgẽ* bɩ f ra tʋʋs rĩmã,+ la f ra tʋʋs arzɛk soab f ro-gãagẽ ye. Bala liuul* tõe n dɩka koɛɛgã n tɩ taase, wall bõn-yɩgdg tõe n tɩ togsa goamã.
11 Lob f bur koom zugu,+ bala rasem wʋsg poore f na n le paam-a lame.+ 2 Yãk f sẽn tarã n kõ neb a yopoe wall neb a nii menga,+ bala f pa mi yel-beed ning sẽn na n maan tẽngã zug ye.
3 Sawatã sã n pid ne koom, b na n nii tẽngã zugu. La tɩɩg sã n lʋɩ goabg wall rɩtgo, zĩig ning a sẽn lʋɩ wã la a na n pa.
4 Ned sã n get sobgo, a pa na n bʋd ye. La ned sã n get sawatã, a pa na n kẽeb ye.+
5 Fo pa mi vʋʋsmã sẽn tʋmd biig sẽn nan ket a ma pʋgẽ+ kõabẽ to-to ye. Woto me, fo pa mi Wẽnnaam sẽn maand bũmb fãa wã tʋʋmd ye.+
6 Bʋd f bõn-buud yibeoogo, la hal n tãag zaabre, bɩ f ra bas tɩ f nug vʋʋs ye.+ Bala fo pa mi sẽn na n yɩ-a sõma ye. Fo pa mi sã n yaa a ye wã bɩ a to wã n na n yi, wall b yiibã fãa na n yiime ye.
7 Vẽenem bee yamleoogo, la nin sã n ne wĩntoogã, yaa sõma. 8 Ned sã n vɩ n kaoosd yʋʋm wʋsgo, bɩ a rɩ yʋʋm-kãens fãa yõodo.+ La a segd n tẽegame tɩ sũ-sãamsã ray tõe n yɩɩ wʋsgo. Bũmb nins fãa sẽn na n wa wã yaa zaalem.+
9 Bi-bɩɩga, noog f sũur f bi-bɩɩlmã wakate, la bɩ f sũurã yɩ noog f bi-bɩɩlmã fãa sasa. Tũ f sũurã raabo, la f kẽng zĩig ning f ninã sẽn date. La bɩ f bãng tɩ Wẽnnaam na n bʋʋ ne foo* bõn-kãens fãa poorẽ.+ 10 Woto yĩnga, yiis bũmb nins fãa sẽn tõe n wa ne yell f sũurẽ, la f zãag f yĩngã ne bũmb ning fãa sẽn tõe n sãam-fã, bala bi-bɩɩlem la bi-bɩɩlem wakatẽ keelmã yaa zaalem.+
12 Dẽ wã, tẽeg f Naandã sẽn yaa kãsengã yell f bi-bɩɩlem wakate,+ tɩ f toogã* wakat nan pa ta,+ la tɩ yʋʋm nins f sẽn na n yeel tɩ vɩɩmã pa le noom foomã nan pa ta ye. 2 Nand tɩ wĩntoogã, vẽenemã la kiuugã n paas ãdsã lebg lika,+ la tɩ sawatã lebg n wa saagã niib poore,* 3 la nand tɩ roogã gũudb sɩng rigbu, tɩ rap nins sẽn tar pãngã zõonde, tɩ pagbã bas werb b sõorã sẽn paoodã yĩnga, tɩ zĩigã lebg lik ne pagb nins sẽn da be fenetaẽ wã n lɩkdẽ wã,+ 4 nand tɩ kʋɩlensã sẽn tees sorã page, tɩ neerã bʋʋr booge, tɩ liuul bʋrg nekd neda, la tɩ kom-pugli nins sẽn da yɩɩndã fãa koees pãng boogã+ wakat pa ta ye. 5 Sẽn paase, f zoeta zĩ-zãntse, la f yɛɛsdẽ tɩ sorã pida ne rabeem. Amand tɩɩgã ningda puudu,+ sʋʋr vũnumdame, kapr tɩɩg pusgdame, bala ninsaal dɩka sor n dabd a yir ning a sẽn na n zĩnd n kaoosã,+ tɩ kʋ-yãbdbã kẽnd sorã zugu.+ 6 Tẽeg f Naandã sẽn yaa kãsengã yell nand tɩ wanzuri wĩirã kaooge, tɩ sãnem laagã wã, tɩ yʋʋrã sẽn be ko-bundgã zĩigẽ wã wãage, la tɩ kud-gilg ning b sẽn palg wĩir n takd koom bulgẽ wã wesge. 7 Dẽ, tomã lebda tẽngã tomẽ+ wa a sẽn da yaa to-to wã, tɩ vʋʋsmã* leb Wẽnnaam sẽn yaa soab ning sẽn da kõ-a wã nengẽ.+
8 Sẽn tigimd-a nebã+ yeelame yaa: “Yaa zaalem fasɩ! Bũmb fãa yaa zaalem!”+
9 Sẽn tigimd-a nebã pa paam yam bal ye. A ra zãmsda nebã bũmb ning a sẽn mi wã me,+ la a tags neere, n vaees n zulg n na n gʋls yel-bũn wʋsg pʋgd-pʋgdga.+ 10 Sẽn tigimd-a nebã maaga a yĩng n bao gom-noodo,+ la a gʋls goam sẽn yaa sɩd la sẽn zems kɛpɩ.
11 Yam dãmbã goam yaa wa bãn-sɩlems b sẽn tar n lekd niisi.+ La b goamã b sẽn tigmã yaa wa põent-rãmb b sẽn ka sõma. Gom-kãens fãa yita pe-kɩɩm-yɛng nengẽ. 12 La sẽn zʋʋg bõn-kãensã, m biiga, mam keoogda foo: Bãng tɩ sɛb wʋsg maaneg pa tar tɛk ye. La f sã n dɩkd sẽk wʋsg n karemd-ba, wata ne yaamse.+
13 D sẽn wʋm bũmba fãa wã, ad koɛɛgã baasgo: Zoe Wẽnnaam+ la f sak a noyã.+ Yaa ninsaal sẽn segd n maanã la woto.+ 14 Bala Wẽnnaam na n bʋʋ ãdem-biisã b tʋʋmã fãa poorẽ, baa bũmb ning fãa sẽn solge, n wilg sã n yaa sõma bɩ wẽnga.+
Ebre, “wĩntoogã tẽngr.”
Ebre, “yasa.”
Bɩ, “yalemd sẽn loog noor.”
Ebre, “zak kom-dibli.”
Ebre, “mam ninã sẽn kos ye.”
Bɩ, “pʋɩɩre.”
Ebre, “wĩntoogã tẽngr.”
Ebre, “bee a zugẽ.”
Bɩ, “a pʋɩɩrã.”
Ebre, “a sũurã modgrã.”
Ebre, “yɩgb.”
Bɩ, “sõma.”
Pa rẽ bɩ, “bũmb nins sẽn loogã.”
Ebre, “wĩntoogã tẽngr.”
Bɩ, “pʋɩɩre.”
Ebre, “wĩntoogã tẽngr.”
Ebre, “n wãbd a yĩn-nemse.”
Bɩ, “keoor.”
Bɩ, “nana.”
Tõe tɩ yaa biig ning sẽn yaa yam soabã.
Ebre, “f yĩn-nemsã.”
Bɩ, “koe-taasdã.”
Ebre, “wĩntoogã tẽngr.”
Bɩ, “pʋɩɩre.”
Bɩ, “pʋɩɩrã.”
Bɩ “tẽeg.”
Ebre, “wĩntoogã tẽngr.”
Ebre, “tara vʋʋsg n yɩɩd.”
Ebre, “a sẽn na n kẽn nin-vɩɩsã taoor.”
Pa rẽ bɩ, “Teed.”
Bɩ, “Yʋ-sõng.” Ebre, “Yʋʋr.”
Bɩ, “reem.”
Pa rẽ bɩ, “sũ-yikr yaa yalembã bãnde.”
Rat n yeel tɩ bũmb ning b sẽn yeel vɛrse 16 pʋgẽ wã.
Rat n yeel tɩ bũmb ning b sẽn yeel vɛrse 17 pʋgẽ wã.
Ebre, “kãabd foo.”
Ebre, “toolem.”
Bɩ, “yell vɩʋʋgo?”
Bɩ, “vʋʋsem, sobg.”
Pa rẽ bɩ, “nin-wẽnsã wẽnem pa tõe n fãag-b ye.”
Ebre, “wĩntoogã tẽngr.”
Bɩ, “sẽn sãamd sũur.”
Pa rẽ bɩ, “hal tɩ nebã pa gõe wĩntoog wall yʋng ye.”
Ebre, “wĩntoogã tẽngr.”
Rat n yeel tɩ fut sẽn pɩnda, sẽn wilgd tɩ f sũur noomame, la pa sũ-sãang fut ye.
Ges-y gom-biis võor bilgrã zĩigẽ.
Ebre, “bee a nug-rɩtgo.”
Ebre, “bee a nug-goabga.”
Ebre, “wĩntoogã tẽngr.”
Bɩ, “sẽn tar-b minimã.”
Pa rẽ bɩ, “f gãagẽ.”
Ebre, “saasẽ bõn-yɩgdg.”
Bɩ, “na n soka foom.”
Bɩ, “yel-beedã.”
Pa rẽ bɩ, “ne saagã.”
Bɩ, “vɩɩmã pãng.”