A MALAKI SEBRE
1 Bʋ-kaoor koɛɛga:
Ad goam nins a Zeova sẽn kɩt t’a Malaki* taas Israyɛll nebã:
2 A Zeova yeelame: “Mam wilgame tɩ m nonga yãmba.”+
La yãmb sokdame yaa: “Wãn to la yãmb wilg tɩ y nonga tõndo?”
T’a Zeova yeele. “A Ezayu pa a Zakoob ba-biig sɩda?+ La mam da nonga a Zakoobe, 3 la m kisga a Ezayu.+ Mam kɩtame t’a tãensã lebg zĩ-vɩɩdo.+ Mam dɩka a pʋɩɩrã n kõ we-raoogã we-baase.”+
4 “Ad a Zeova sẽn yaa tãb-biis naabã sẽn yeele: ‘Baa Edom nebã sẽn yete: “B sãama tõndo, la d na n lebg n wa mee raboodã,” b na n meeme, la mam na n tus n lubame. B na n bool-b lame tɩ “wẽnemã tẽngã,” la “buud ning a Zeova sẽn ning taal wakat fãa yĩngã.”+ 5 Yãmb ninã na n yãa rẽ, tɩ y yeele: “Bɩ a Zeova paam pẽgr Israyɛll soolmã fãa pʋgẽ.”’”
6 “Maam a Zeova sẽn yaa tãb-biis naabã yeta yãmb a maan-kʋʋdb nins sẽn paoogd mam yʋʋrã yaa:+ ‘Biig waoogda a ba,+ tɩ tʋm-tʋmd waoogd a zu-soaba. Mam sã n yaa yãmb ba,+ mam sẽn segd ne waoogr ningã bɛɛ?+ Mam sã n yaa yãmb zu-soaba,* mam sẽn segd ne zoees* ningã bɛɛ?’
“‘La yãmb sokdame yaa: “Wãn to la tõnd paoog yãmb yʋʋrã.”’
7 “‘Yaa yãmb sẽn kõ rɩɩb* sẽn yaa rẽgd mam tẽn-kugrã zugã yĩnga.’
“‘La yãmb sokdame yaa: “Wãn to la tõnd dẽgem yãmba?”’
“‘Yaa y sẽn yete: “A Zeova taablã+ yaa bũmb sẽn zems ne paoogrã.” 8 Yãmb sã n kõ rũng sẽn yaa zoang tɩ yɩ maoongo, yãmb yetame: “Pa bũmb sẽn yaa wẽng ye.” Yãmb sã n kõ rũng sẽn yaa woabg wall bãada, yãmb yetame yaa: “Pa bũmb sẽn yaa wẽng ye.”’”+
“M bõos tɩ y rɩk-b n tɩ kõ yãmb guvɛrneerã n ges a sũur na n yɩɩ noog ne yãmb sɩda? Yãmb na n paama a lohorem sɩda?” Yaa a Zeova sẽn yaa tãb-biis naabã n yeele.
9 “Masã, m bõos tɩ y yõk Wẽnnaam sɛɛg t’a maan-y lohorem. Yãmb sã n kõt kũun a woto buudu, yãmb nin-yɛng meng na n paama a lohorem sɩda?” Yaa a Zeova sẽn yaa tãb-biis naabã n yeele.
10 “Yãmb sʋkã, ãnda n na n sak n pag kʋɩlensã* ne yamleoogo?+ Bala yãmb pa na n sak meng n widg bugum mam tẽn-kugrã zugu, n pa reeg yaood ye.+ Mam sũur pa noom ne yãmb baa bilf ye. Kũun nins yãmb sẽn kõtã baa a ye pa noom maam ye.”+ Yaa a Zeova sẽn yaa tãb-biis naabã n yeele.
11 “Bala sẽn sɩng ne wĩndgã sẽn yitẽ n tɩ tãag a sẽn kẽedẽ,* mam yʋʋrã na n yɩɩ kãseng buud toɛy-toɛyã sʋka.+ Zĩig fãa, b na n maanda maand sẽn na yɩl tɩ bug-zõos ruki, la b kõt kũun mam yʋʋrã waoogr yĩnga, kũun sẽn yaa yɩlemde. Bala mam yʋʋrã na n yɩɩ kãseng buud toɛy-toɛyã sʋka.”+ Yaa a Zeova sẽn yaa tãb-biis naabã n yeele.
12 “La yãmb paoogd-a lame,*+ y sẽn yete: ‘A Zeova taablã rẽgmame. Maand nins sẽn be a zugã, rat n yeel t’a rɩɩbã zemsa ne paoogre.’+ 13 Sẽn paase, yãmb yetame yaa: ‘Tʋʋm-kãngã kõta tõnd yaamse!’ Yãmb midgda y nengã tɩ wilgdẽ tɩ y paoogd-a lame.” Yaa a Zeova sẽn yaa tãb-biis naabã n yeele. “Yãmb wata ne rũms b sẽn zu, rũms sẽn yaa wobs la rũms sẽn bẽede. Yãmb tallda rũms a woto buud n wat n kõt maam! Mam segd n sak n deeg-b lame sɩda?”+ Yaa a Zeova n yeele.
14 “Kãab-wẽng bee ne sɩlem soab sẽn tar rũng sẽn yaa raoogo, la sẽn pa tar zang a rũm-bõonegã sʋka, t’a sã n maan pʋleng bɩ a yãk rũng sẽn tar zang* n kõ a Zeova tɩ yɩ maoongo. Bala mam yaa Rĩm-kãsenga.+ Buud toɛy-toɛyã sʋka, nebã na n zoee mam yʋʋrã la b waoog-a.”+ Yaa a Zeova sẽn yaa tãb-biis naabã n yeele.
2 “La masã, yãmb a maan-kʋʋdba, no-kãngã yaa yãmb yĩnga.+ 2 Yãmb sã n zãgs tɩ y kõn kelge, la y pa yãk yam n na n pẽg mam yʋʋrã ne y sũur fãa, mam na n kɩtame tɩ kãab-wẽng wa y zutu.+ Mam na n kɩtame tɩ bark nins y sẽn paamdã lebg kãab-wẽnse.+ Mam kɩtame tɩ bark toor-toorã lebg kãab-wẽnse, bala yãmb pa yãk yam ne y sũur fãa n na n tũ noorã ye.” Yaa a Zeova sẽn yaa tãb-biis naabã n yeele.
3 “Kelg-y-yã! Yãmb yĩnga, mam na n sãama bõn-buudã y sẽn bʋdã.+ Mam na n fãeega y nensã bĩndu, y tigã wakat bĩndã. B na n yiisa yãmb tɩ y bʋʋg bĩndã.* 4 Woto, yãmb na n bãngame tɩ mam kõo yãmb no-kãngã, sẽn na yɩl tɩ kaool ning mam sẽn maan ne Levi buudã nebã kell n pa.”+ Yaa a Zeova sẽn yaa tãb-biis naabã n yeele.
5 “Mam sẽn maan kaool ning ne bãmbã ra yaa vɩɩm la laafɩ kaoole. Mam kõ-b-la vɩɩm la laafɩ sẽn na yɩl tɩ b zoe maam. B ra zoeta* maam. B ra zoeta mam yʋʋrã la b waoogd-a. 6 Sɩdã tõogã* ra bee b noyẽ wã.+ B ra zɩ n gom gomd sẽn pa tɩrg ye. B ra kẽnda ne maam laafɩ la tɩrlem pʋgẽ.+ B sõnga neb wʋsg tɩ b bas wẽng maanego. 7 Bala maan-kʋʋd no-bɩms segd n zãmsa nebã Wẽnnaam bãngrã. Nin-buiidã segd n kẽnga yẽ nengẽ sẽn na yɩl n bãng tõogã,*+ bala a yaa a Zeova sẽn yaa tãb-biis naabã koe-taasda.
8 “La yãmb mensã bʋdg n basa sorã. Yãmb yĩnga, neb wʋsg pa tõog n tũ tõogã ye.*+ Yãmb sãama Levi buudã kaoolã.”+ Yaa a Zeova sẽn yaa tãb-biis naabã n yeele. 9 “Rẽ n so tɩ mam na n kɩt tɩ y paam paoogre, la m ning-y yãnd buudã tõr taoore, bala yãmb pa tũ mam noyã ye. Yãmb pʋd n baka neb n sõng tõogã yɛl wɛɛngẽ.”+
10 “Tõnd fãa pa ba a ye sɩda?+ Pa Wẽnnaam-yɛngã n naan tõnd fãa la? Woto wã, bõe yĩng tɩ tõnd zãmbd taaba,+ n sãamd d yaab-rãmbã kaoolã? 11 Zida nebã maana zãmbo. Bũmb sẽn yaa wẽng la b maan Israyɛll ne Zerizalɛm pʋgẽ. Bala Zida nebã paooga a Zeova sẽn nong sẽn yaa sõngã,+ n kẽ kãadem ne pʋg-sadb sẽn waoogd wẽn-sãanga.+ 12 Ned ning fãa sẽn maand woto, baa a sẽn yaa a soaba,* a Zeova na n yiis-a-la a Zakoob fu-rotẽ wã, baa a sã n kõt a Zeova sẽn yaa tãb-biis naabã kũuni.”+
13 “Bũmb a to* la yãmb maanda, tɩ kɩtdẽ tɩ nintãm raagd a Zeova tẽn-kugrã zugu, tɩ yãbr la sir wẽeb rãamd me yit be. Rẽ kɩtame t’a pa le get yãmb kũunã ye. Bũmb nins fãa yãmb sẽn kõtã me pa noom-a ye.+ 14 La yãmb sokdame yaa: ‘Bõe yĩnga?’ Yaa t’a Zeova yɩɩ kaset soab foo ne f bi-bɩɩlem wakatẽ pagã sʋka, pag ning fo sẽn zãmbe, baa a sẽn yaa fo zoa, la f paga, kaool maasem yĩngã.+ 15 La ned n be n pa maan woto, a sẽn da tar Wẽnnaam vʋʋsmã bilfã yĩnga. Bõe la nin-kãng ra baooda? Kamb la yagens sẽn yit Wẽnnaam nengẽ. Woto wã, gũus-y y mens ne yam ning y sẽn tarã, la y ra zãmb y bi-bɩɩlem wakatẽ pagã ye. 16 Bala mam kisa* kãadem kaoobo,+ la ned ning sẽn tʋmd nen-kɛglem tʋʋma.” Yaa Israyɛll Wẽnnaam a Zeova n yeele. “Woto wã, gũus-y y mens ne yam ning y sẽn tarã, la y ra maan zãmb ye.”+ Yaa a Zeova sẽn yaa tãb-biis naabã n yeele.
17 “Yãmb kɩtame t’a Zeova ya ne yãmb goamã.+ La yãmb sokdame yaa: ‘Wãn to la tõnd kɩt t’a ya?’ Yaa y sẽn yete: ‘Ned ning fãa sẽn maand wẽng yaa nin-sõng a Zeova nifẽ. A sũur nooma ne yẽ soaba.’+ Leb n yaa y sẽn sokd tɩ ‘Tɩrlmã Wẽnnaam bee yɛ?’ wã yĩnga.”
3 “Kelg-y-yã! Mam na n tʋma m koe-taasdã t’a maneg* sorã mam taoore.+ Zĩig pʋgẽ, Zu-soab sɩd-sɩdã yãmb sẽn baoodã na n waa a roogẽ wã.+ Kaoolã koe-taasdã me na n waame, soab ning yãmb sũur sẽn noom ne wã. Hakɩɩka, a na n waame.” Yaa a Zeova sẽn yaa tãb-biis naabã n yeele.
2 “La ãnda n na n tõog toog a waoongã daare? A sã n wa puki, ãnda n na n tõog n yalse? Bala a na n yɩɩ wa bugum sẽn yẽnegd wanzuri* sẽn na yɩl n yɩlg-a, la wa safãnd+ sẽn tar n pegd futu. 3 A na n zĩnda wa ned sẽn yẽnegd wanzuri n yɩlgd-a.+ A na n yɩlga a Levi yagensã. A na n yɩlg-b-la wa sãnem la wanzuri. Hakɩɩka, b na n lebga neb sẽn kõt kũun ne tɩrlem a Zeova nifẽ. 4 Sɩd-sɩda, Zida ne Zerizalɛm nebã kũunã na n le yɩɩ a Zeova noog wa pĩnd wẽndẽ wã.+
5 “Mam na n kolga yãmb n kao y bʋʋdo. Mam na n yɩɩ tao-tao n kõ kaset n ning tɩtã rãmb taale,+ bãmb ne yoaadbã, sẽn wẽend-b zirẽ-be-wẽenegã,+ sẽn wẽgd-b neb nins b sẽn dɩk tʋʋmã,+ sẽn wẽgd-b pʋg-kõapã ne kɩɩbsã,*+ n paas sẽn zãgsd-b tɩ b kõn sõng sãambã.+ Nin-kãensã pa zoet maam ye.” Yaa a Zeova sẽn yaa tãb-biis naabã n yeele.
6 “Bala mam yaa a Zeova. Mam pa toeemd ye.*+ Yãmb yaa a Zakoob yagense. Yãmb nan pa menem ye. 7 Hal yãmb yaab-rãmbã wakatẽ, yãmb bʋdg n basa mam noyã n pa tũ-b ye.+ Lebg-y n wa-y mam nengẽ, tɩ ma-me na n lebg n waa yãmb nengẽ.”+ Yaa a Zeova sẽn yaa tãb-biis naabã n yeele.
La yãmb sokdame yaa: “Tõnd bʋdg n basa yãmb la, n segd n lebg n wa yãmb nengẽ?”
8 “Ninsaal tõe n zuu Wẽnnaam sɩda? La yãmb zuuda maam.”
Yãmb sokdame yaa: “Wãn to la tõnd zu yãmba?”
“Yaa yãmb sẽn pa wat ne piig-pʋɩɩrã la kũun toor-toorã yĩnga. 9 Sɩd-sɩda, kãab-wẽng bee yãmb zutu,* bala yãmb zuuda maam. N-ye. Buudã tõr zuuda maam. 10 Tall-y piig-pʋɩɩrã fãa n wa teedã bĩngr dotẽ,+ sẽn na yɩl tɩ rɩɩb zĩnd mam doogẽ wã.+ M bõos tɩ y mak maam bõn-kãng wɛɛngẽ, n ges m kõn pak saasã ko-nini,+ la m kɩt tɩ bark sig* yãmb zut hal tɩ bũmb pa paoog-y sɩda?”+ Yaa a Zeova sẽn yaa tãb-biis naabã n yeele.
11 “Mam na n gɩdga* sʋyã tɩ b ra sãam y soolmã koodã ye. Yãmb pʋtã viyn tɩɩsã me pa na n pa n pa wom ye.”+ Yaa a Zeova sẽn yaa tãb-biis naabã n yeele.
12 “Na n yɩɩ tɩlɛ tɩ buud toɛy-toɛyã fãa yeel tɩ yãmb yaa buud sẽn tar sũ-noogo,+ bala yãmb soolmã na n lebga sũ-noog zĩiga.” Yaa a Zeova sẽn yaa tãb-biis naabã n yeele.
13 A Zeova yeelame yaa: “Yãmb goma maam wẽng wʋsgo.”
Tɩ yãmb sok yaa: “Wãn to la tõnd gom yãmb wẽng tõnd sʋka?”+
14 “Yãmb yeelame yaa: ‘Wẽnnaam tũub pa tar yõod baa bilf ye.+ Tõnd sẽn kell n tʋm tʋʋm nins a Zeova sẽn yaa tãb-biis naabã sẽn kõ-dã, la d kẽnd a taoor ne nen-gãnegã yõod yaa bõe? 15 Masã, tõnd getame tɩ wuk-m-mens rãmbã tara sũ-noogo. Sẽn paase, sẽn maand-b wẽngã yɛl yãkda nenga.+ B makda Wẽnnaam, tɩ baa fʋɩ pa maand-b ye.’”
16 Wakat kãnga, neb nins sẽn zoet a Zeova wã goma ne taaba, ned kam fãa ne a tũud-n-taaga, t’a Zeova ra maagd a yĩng n kelgdẽ. Tẽegr sebr la b gʋls a Zeova taoore,+ neb nins sẽn zoet-a la b tagsd a yʋʋrã yellã* yĩnga.+
17 A Zeova sẽn yaa tãb-biis naabã yeelame yaa: “Daar ning mam sẽn na n yãk neb tɩ b lebg buud sẽn yaa toor zallã,+ b na n yɩɩ mam dẽnda.+ Mam na n zoee b nimbãanega, wa rao sẽn zoet a biig sẽn tʋmd n kõt-a nimbãaneg to-to wã.+ 18 Dẽ, yãmb na n le yãa welgr ning sẽn be nin-tɩrg ne nin-wẽng sʋka,+ welgr ning sẽn be ned sẽn tũud Wẽnnaam, ne ned sẽn pa tũud-a sʋka.”
4 “Kelg-y-yã! Daarã watame, n wit wa wʋng bugum.+ Daar-n-kãnga, wuk-m-mens rãmbã ne tʋʋm-wẽns-maandbã fãa na n lebga wa moodo. Sɩd-sɩda, daar ning sẽn watã na n dɩ-b lame, n pa kell yẽgr wall will ye.” Yaa a Zeova sẽn yaa tãb-biis naabã n yeele. 2 La tɩrlem wĩntoog n na n yãg yãmb a neb nins sẽn waoogd* mam yʋʋrã zutu, t’a vẽenemã wat ne maagre. Yãmb na n yɩgd n tirsda wa nag-bi-nobdse.”
3 “Yãmb na n taba nin-wẽnsã ne y naoã, bala daar ning mam sẽn na n kɩt tɩ rẽ yɩ wã, b na n yɩɩ wa tom yãmb naoã tẽngre.” Yaa a Zeova sẽn yaa tãb-biis naabã n yeele.
4 “Tẽeg-y mam tʋm-tʋmd a Moyiiz Tõogã yelle. Yaa tõod la noy nins mam sẽn yeel Israyɛll nebã fãa Horɛɛb tɩ b tũ wã.+
5 “Kelg-y-yã! Mam na n tʋma no-rɛɛs a Eli+ yãmb nengẽ, nand t’a Zeova daarã sẽn yaa kãseng n kẽesd rabeem wʋsgã ta.+ 6 A na n kɩtame tɩ ba-rãmbã sũyã le wẽnemd n tees kambã,+ la a kɩt tɩ kambã sũyã le wẽnemd n tees ba-rãmbã, sẽn na yɩl tɩ m da wa wa, n wẽ dũniyã n sãam-a ye.”
(Biiblã babg ning b sẽn da gʋls ne Ebre la Arameyẽ wã lebgr saame. Sẽn pʋgdã yaa Biiblã babg ning b sẽn da gʋls ne Gɛrkã.)
Rat n yeel tɩ “Mam koe-taasda.”
Bɩ, “zu-soben-kãsenga.”
Bɩ, “waoogr.”
Ebre, “bur.”
Vẽenega, yaa wẽnd-doogã kʋɩlensã pagb yell la b gomda.
Bɩ, “sẽn sɩng yaang n tãag nin-taoore.”
Pa rẽ bɩ, “paoogda maam.”
Bɩ, “sẽn pa sõma.”
Rat n yeel tɩ b kẽng zĩig ning b sẽn da lobd maoongã rũmsã bĩndã.
Bɩ, “waoogda.”
Bɩ, “zãmsgã.”
Bɩ, “zãmsgã.”
Ebre, “neb wʋsg lak n lʋɩɩ tõogã wɛɛngẽ.”
Ebre, “sẽn nek-a la sẽn leokd-a.”
Ebre, “yiib-n-soab.”
Ebre, “a kisa.”
Bɩ, “segl.”
Ebre wã gom-bilã bilgda ned sẽn yẽnegd sãnem la bũmb a taaba.
Ebre, “kamb nins sẽn pa tar ba-rãmbã.”
Bɩ, “Mam pa toeem ye.”
Pa rẽ bɩ, “Yãmb kãabda maam wẽnga.”
Ebre, “la m zuk bark.”
Ebre, “lenga.”
Bɩ, “bʋgsd a yʋʋrã zugã.” Pa rẽ bɩ, “sẽn nong a yʋʋrã wʋsgã.”
Ebre, “zoet.”