TẼN-TƲMDBÃ TƲƲMA
1 Teofilli, mam pipi sebrã pʋgẽ, mam wilga bũmb nins fãa a Zeezi sẽn maane, la bũmb nins a sẽn zãms nebã hal sɩngrẽ wã,+ 2 n tãag daar ning a sẽn kõ tẽn-tʋmdbã a sẽn yãkã+ noy vʋʋsem sõngã maasem yĩnga, tɩ Wẽnnaam zẽk-a rẽ poor n dʋ saasẽ wã.+ 3 A sẽn namsã poore, a vẽnega a meng ne a karen-biisã naoor wʋsgo,+ sẽn na yɩl tɩ b kɩs sɩd ne b sũy fãa t’a vɩɩme. B yã-a-la rasem pis-naas pʋgẽ, t’a ra gomd Wẽnnaam Rĩungã yell ne-ba.+ 4 A sẽn wa n tigim ne-bã, a yeel-b lame: “Ra yi-y Zerizalɛm ye.+ Kell-y n gũ-y bũmb ning Ba wã sẽn pʋlme,+ tɩ mam gom rẽ yell tɩ y wʋmã. 5 Bala a Zã ra lisda nebã ne koom, la b na n lisa yãmb ne vʋʋsem sõng+ ka la rasem a wãn bala.”
6 B sẽn wa n tigim taabã, karen-biisã sok-a lame yaa: “Zu-soaba, yaa masã la yãmb na n lebs n lugl rĩungã n kõ Israyɛll bɩ?”+ 7 T’a Zeezi leok-b yaa: “Yaa Ba wã sẽn be saasẽ wã bal n tar sor* n na n yãk wakat nins bũmb sẽn na n maane, la pa tɩlɛ tɩ yãmb bãng wakat-kãens ye.+ 8 La vʋʋsem sõngã sã n wa sig yãmb zutu, yãmb na n paama pãnga.+ Yãmb na n yɩɩ mam kaset rãmb+ Zerizalɛm+ ne Zide soolmã fãa pʋgẽ la Samari,+ la hal n tãag dũniyã zĩig ning sẽn zãr n yɩɩdã.”* 9 A Zeezi sẽn yeel bõn-kãens poore, b zẽk-a lame. Rẽ tɩ karen-biisã ra ket n getame. La sawadg n lud-a, tɩ karen-biisã pa le ne-a ye.+ 10 B sẽn da ket n get sa-gãnã a Zeezi sẽn wa n loogdẽ wã, zĩig pʋgẽ rap a yiib sẽn yer fu-peels+ n wa n yals b sɛɛgẽ 11 n yeele: “Galile rapa, bõe yĩng tɩ yãmb yas n get sa-gãnã? Zeezi-kãngã b sẽn zẽk yãmb sʋk n dʋ saasẽ wã na n lebg n waame,* wa yãmb sẽn yã a sẽn dʋʋd saasẽ to-to wã.”
12 Dẽ, b yii tãng ning sẽn boond tɩ Oliiv tɩɩs tãngã zug n sig n leb Zerizalɛm.+ Tãn-kãng ra pẽe Zerizalɛm, t’a zãrmã yaa na maan kɩlo a yembre.* 13 B sẽn ta wã, b rʋʋ yĩngr doog ning pʋgẽ b sẽn da sigã. Ra yaa a Pɩyɛɛr ne a Zã, a Zak ne a Ãndere, a Filip ne a Toma, a Bartelemi ne a Matiye, a Zak sẽn yaa a Alfe biigã ne a Sɩmo b sẽn boond tɩ yẽesem soabã, la a Zak biig a Zida.+ 14 Ne yam a yembre, b fãa ra wɩngda ne pʋʋsgo, tɩ pagb kẽer+ n paas a Zeezi ma a Maari ne a Zeezi ma-biisã+ ra be ne-ba.
15 Ra-kãens sasa, a Pɩyɛɛr yika saam-biisã sʋka. (Nebã* fãa sõor ra yaa na maan koabg la pisi.) A yeelame: 16 “Rapa, m saam-biisi, ra yaa tɩlɛ tɩ Gʋls-sõamyã sẽn togs gomd ningã pidsi. Yaa gomd ning vʋʋsem sõngã sẽn tũnug ne a Davɩɩd n pĩnd n togs a Zida wɛɛngẽ wã.+ Yẽ n yɩ ned ning sẽn lʋɩ taoor n wilg nebã sor tɩ b yõk a Zeezi wã.+ 17 B ra sõt-a lame n naagd tõndo.+ B ra yãk-a lame t’a na n naag n tʋm tʋʋm-kãngã. 18 (Nin-kãng raa pʋʋg ne zãmbã yaoodo.+ A lʋɩɩme t’a zugã reng tẽnga, t’a pʋgã pusg t’a yãadã fãa yʋlme.+ 19 Rẽ lebga bũmb Zerizalɛm nebã fãa sẽn mi, hal tɩ b pʋd pʋʋgã ne b buud-gomdã tɩ Akɛldama, sẽn dat n yeel tɩ “Zɩɩm pʋʋgo.”) 20 Bala b gʋlsa Yɩɩn-sõamyã sebrã pʋgẽ yaa: ‘Bɩ a zakã lebg raboogo, la bɩ ned baa a ye ra zĩnd a pʋgẽ ye.’+ B paasame: ‘Bɩ ned a to reeg a tʋʋmdã n yɩ yel-gɛta.’+ 21 Woto wã, zemsame tɩ rap nins sẽn da tũud tõnd wakat ning fãa Zu-soab a Zeezi sẽn da tʋmd a tʋʋmã* tõnd sʋkã, 22 sẽn sɩng ne a Zã sẽn lis-a wã+ n tãag daar ning Wẽnnaam sẽn zẽk-a n loog n bas tõndã,+ nin-kãensã nin-yend segd n naaga tõnd n yɩ a vʋʋgrã kaset soaba.”+
23 Dẽ, b wilga neb a yiibu: Yaa a Zozɛf b sẽn boond t’a Barsabaas la b boond-a me t’a Zistuusã, ne a Matiyaase. 24 Rẽ poore, b pʋʋsame n yeele: “Zeova,* yãmb sẽn mi nebã fãa sũyã,+ bɩ y wilg nin-kãensã b yiibã sʋk yãmb sẽn yãk a soaba, 25 t’a na n deeg tʋʋm-kãngã n yɩ tẽn-tʋmda, a Zida sẽn bas tʋʋm-kãng n kẽng a meng zĩigẽ wã yĩnga.”+ 26 Dẽ, b maana bãnd bãmb yĩnga,+ tɩ bãndã lʋɩ a Matiyaas zugu. Rẽ tɛkã, b sõd-a lame* n naag tẽn-tʋmdb piig la a ye wã.
2 La Pãntekotã tigr+ daare, b fãa ra tigma taab zĩig a yembre. 2 Zĩig pʋgẽ, bʋrg sẽn wõnd sobg sẽn fugd ne pãng n yi yĩngri, n wa pid roog ning pʋgẽ b sẽn da zĩ wã.+ 3 La b yãa zɩlma sẽn wõnd bugum sẽn weel n tɩ sig b ned kam fãa zugu. 4 La bãmb fãa pida ne vʋʋsem sõngo,+ n sɩng buud-goam toɛy-toɛy goam wa sẽn zems vʋʋsem sõngã sẽn kõ-b tõog tɩ b tõe n gomã.+
5 Wakat kãng tɩ Zʋɩf-rãmb sẽn yaa wẽn-zoɛtb n yi dũniyã tẽnsã fãa n wa be Zerizalɛm.+ 6 Dẽ, bʋrgã sẽn maanã, neb kʋʋng n tigmi. La b ra pa wʋmd bũmb ning sẽn maandã võor ye. Bala b ned kam fãa ra wʋmda karen-biisã sẽn gomd yẽ mengã buud-gomdã pʋgẽ. 7 Sɩd me, ling-b-la wʋsg tɩ b yeele: “Ges-y-yã! Nin-kãensã fãa sẽn gomdã pa Galile neb+ sɩda? 8 La maana wãn tɩ tõnd ned kam fãa wʋmd ne a meng buud-gomdã a sẽn dog ne wã? 9 D yaa Part neba, Meed-dãmba,+ Elam neba,+ neb sẽn yit Mezopotami, Zide, Kapadoose, Põ, Aazi+ soolmẽ wã, 10 Firzi la Pãnfili, Ezɩpt la Libi babs nins sẽn pẽ Sirɛnnã, n paas sãamb sẽn yit Rom sẽn yaa Zʋɩf-rãmb la neb sẽn tuub n kẽ Zʋɩf-rãmbã tũudum,+ 11 Kɛrɛt neba, la Araab-rãmba. Tõnd fãa wʋmda b sẽn gomd Wẽnnaam bõn-kãsemsã yell ne tõnd buud-goamã.” 12 B fãa yɛɛsame n pa mi b sẽn maandga, n da sokd taab yaa: “Yãoã võor yaa bõe?” 13 La kẽer da yaanda karen-biisã n yetẽ: “B yũu divẽ-paalg* n tɩge.”
14 La a Pɩyɛɛr yika ne Piig la a ye wã+ n zẽk a koɛɛg n yeel-ba: “Zide neba, la yãmb fãa sẽn yaa Zerizalɛm neba, bɩ y bãng yãoã la y kelg mam goamã neere. 15 Sɩd-sɩda, nin-kãensã pa yũ rãam n tɩg wa yãmb sẽn tagsdã ye. Bala nan yaa sẽn zems yibeoog wakat a wɛ.* 16 Pa woto ye. Yãoã yaa bũmb ning Wẽnnaam sẽn da tũnug ne no-rɛɛs a Zowɛll n togsã: 17 ‘Wẽnnaam yeelame: “Yaoolem wakatã, mam na n pʋdga m vʋʋsmã neb buud fãa zutu, la yãmb kom-dibli wã ne y kom-pugli wã na n togsa bãngr-goama. Yãmb kom-bɩɩsã na n yãa vẽnegr toor-toore, tɩ y nin-kẽembã zãms zãmsdo.+ 18 Wakat kãnga, mam na n pʋdga m vʋʋsmã m yem-daadã la m yem-pogsã zut menga, la b na n togsa bãngr-goama.+ 19 Mam na n maana yel-soalem saasẽ, la bãn tẽngã zugu. Zɩɩm ne bugum la bug-zõos n na n zĩndi. 20 Wĩntoogã na n lebga lika, tɩ kiuugã lebg miuug wa zɩɩm nand t’a Zeova* daarã sẽn yaa kãseng la sẽn be ziirã ta. 21 La ned ning fãa sẽn pʋʋsd ne a Zeova* yʋʋrã na n paama fãagre.”’+
22 “Israyɛll neba, kelg-y gom-kãensã: Nazarɛt rao a Zeezi ra yaa ned Wẽnnaam sẽn wilg yãmb nebã fãa taoore, n tũnug ne tʋʋm-kãsemse, yel-soalem la bãn nins Wẽnnaam sẽn kɩt t’a maan yãmb sʋk+ wa yãmb mens sẽn mi wã. 23 B yõka ra-kãng wa sẽn zems ne Wẽnnaam raabã* la a sẽn pĩnd n bãngã,+ tɩ yãmb tũnug ne yel-wẽn-maandbã n ka-a ra-luk zug n kʋ-a.+ 24 La Wẽnnaam vʋʋg-a lame,+ n fãag-a ne kũum toogã,* bala kũumã ra pʋd n pa tõe n gãd-a kãn-kãe ye.+ 25 A Davɩɩd goma a yell n yeele: ‘Mam ningda a Zeova* m taoor* wakat fãa, bala a bee mam nug-rɩtg sẽn na yɩl tɩ m da tol n maan yɩɩr ye. 26 Woto yĩnga, mam sũur lebga noog tɩ m zɩlemdã kɩdem sũ-noog wʋsgo. Mam* na n vɩɩmda* ne saagre, 27 bala yãmb pa na n bas maam* Yaoogã* pʋgẽ, wall y bas y sɩd soabã t’a põog ye.+ 28 Yãmb kɩtame tɩ mam bãng vɩɩm soaya. Y na n kõo maam sũ-no-kãseng y taoore.’*+
29 “Rapa, m saam-biisi, sor beeme tɩ m na n gom ne yãmb tõnd yaab a Davɩɩd yell n pa yɛɛs ye. A kiime tɩ b mum-a,+ t’a yaoogã be tõnd sʋk hal ne rũndã. 30 A sẽn da yaa no-rɛɛsã yĩnga, la a miẽ tɩ Wẽnnaam wẽename n pʋlm-a t’a na n kɩtame tɩ sẽn yi-b a pendẽ wã nin-yend zĩnd a geerã zugã,+ 31 a reng n yãa Kiristã vʋʋgrã n gom rẽ yell n togs tɩ Wẽnnaam pa na n bas-a Yaoogã* pʋgẽ, la t’a yĩngã pa na n põog me ye.+ 32 Wẽnnaam vʋʋga Zeezi-kãnga, la tõnd fãa yaa bõn-kãng kaset rãmba.+ 33 Woto yĩnga, Wẽnnaam sẽn zẽk-a t’a be a nug-rɩtgã,+ la a sẽn deeg vʋʋsem sõngã Ba wã sẽn da pʋlmã+ a nengẽ wã yĩnga, a pʋdg-a-la tõnd zut wa yãmb sẽn ne la y wʋmdẽ wã. 34 Bala a Davɩɩd pa rʋ saasẽ ye. La a mengã yeelame: ‘A Zeova* yeela mam Zu-soabã yaa: “Zĩnd mam nug-rɩtgo, 35 n tãag m sẽn na n dɩgl f bɛɛbã wa nao-roagendg fo naoã yĩnga.”’+ 36 Woto yĩnga, bɩ Israyɛll buudã neb fãa bãng vẽeneg tɩ Wẽnnaam kɩtame tɩ Zeezi-kãng yãmb sẽn kʋ ra-luk zugã+ lebg Zu-soab+ la Kirist.”
37 La bãmb sẽn wʋm gom-kãense, kẽe b sũyã sõma tɩ b sok a Pɩyɛɛr ne tẽn-tʋmdb a taabã yaa: “Rapa, d saam-biisi, bõe la d segd n maane?” 38 T’a Pɩyɛɛr yeel-ba: “Bɩ y tek yam n kos sugri,+ la bɩ y ned kam fãa reeg lisg+ ne a Zeezi Kirist yʋʋr y yel-wẽnã sugr+ yĩnga, tɩ rẽ la y na n paam vʋʋsem sõngã Wẽnnaam sẽn kõt zaalmã. 39 Bala pʋlengã+ yaa yãmb ne y kambã yĩnga, la neb nins fãa sẽn zãrã yĩnga, neb nins fãa tõnd Wẽnnaam a Zeova* sẽn na n bool tɩ b wa a nengẽ wã yĩnga.”+ 40 La a le togsa goam a taab n kõ kaset sõma, la a ra sagend-b n yetẽ: “Bɩ y zoe n yi zãmaan-wẽn-kãngã+ pʋgẽ n põs sãoongo. 41 Dẽ, neb nins sẽn sak a Pɩyɛɛr goamã ne sũ-noogã reega lisgu.+ Baraare, na maan neb* tus a tãab n paase.+ 42 La b ra ket n wɩngda ne tẽn-tʋmdbã zãmsgã kelgre. B ra tigimda taaba,* n dɩt ne taab+ la b pʋʋsdẽ.+
43 Sɩd me, rabeem yõka nebã fãa,* tɩ tẽn-tʋmdbã me ra maand yel-soalem wʋsg ne bãna.+ 44 Neb nins sẽn lebg tẽedbã fãa ra tigimda taaba, n da naagd b bũmbã fãa taaba, 45 la b ra koosd b pʋt la bũmb nins fãa b sẽn so wã,+ n pʋɩt ligdã tɩ ned kam fãa paamd wa sẽn zems a raab sẽn yaa a soaba.+ 46 La daar ne a to fãa, b ra tigimda taab wẽnd-doogẽ wã ne yam a yembr n pa vaandẽ, la b ra kẽnd zags toɛy-toɛy pʋsẽ n dɩtẽ la b pʋɩt taab rɩɩb ne sũ-noog wʋsg la ne pʋ-peelem, 47 la b pẽgd Wẽnnaam, tɩ nebã fãa nand-ba. Wakat kãng me, a Zeova* ra paasd-b-la neb nins sẽn paamd fãagrã+ daar fãa.
3 La a Pɩyɛɛr ne a Zã rɩka sor n dabd wẽnd-doogẽ wã pʋʋsgã wakate. Ra yaa zaabr wakat a tãabã sẽnese.* 2 La rao sẽn da yaa põor hal a rogmẽ wã la neb ra tar n wat be. Daar fãa, b talld-a lame n wa zĩndg wẽnd-doogã rignoor ning b sẽn boond tɩ Rigno-neerã sɛɛgẽ, sẽn na yɩl t’a paamd n bõosd neb nins sẽn kẽed wẽnd-doogẽ wã. 3 A sẽn yã a Pɩyɛɛr ne a Zã tɩ b rat n kẽ wẽnd-doogẽ wã, a sɩng-b-la bõosgo. 4 La a Pɩyɛɛr ne a Zã ges-a-la pemm n yeel-a: “Ges tõndo.” 5 Dẽ, a ges-b-la kuii, n tẽed t’a na n paama bũmb b nengẽ. 6 La a Pɩyɛɛr yeelame: “Mam pa tar wanzuri ne sãnem ye. La yaa bũmb ning mam sẽn tarã la m kõt foom. Ne Nazarɛt rao a Zeezi Kirist yʋʋre, yik n kẽne!”+ 7 Rẽ poore, a gãda a nug-rɩtgã n tak-a t’a yiki.+ Zĩig pʋgẽ, a karsã ne a nao-sẽbã lebga kɛgemse,+ 8 t’a yɩk n tĩims a naoã zut+ n sɩng kẽna. A pʋg-b lame n kẽ wẽnd-doogẽ wã, n kẽnd la a yɩkd n tĩimsdẽ la a pẽgd Wẽnnaam. 9 Nebã fãa yãa a sẽn kẽnd la a pẽgd Wẽnnaamã. 10 La b bãngame tɩ yaa yẽ la rao ning sẽn da wae n zĩ wẽnd-doogã rignoor ning b sẽn boond tɩ Rigno-neerã+ n bõosdẽ wã. Bũmb ning sẽn paam daoã ling-b-la wʋsgo, la kɩt tɩ b sũyã pid ne sũ-noogo.
11 Raoã sẽn da ket n gãd a Pɩyɛɛr ne a Zã wã, linga nebã fãa wʋsgo, tɩ b zoe n bʋʋg-b zĩig ning b sẽn boond t’a Salomo zãndã.+ 12 A Pɩyɛɛr sẽn yã rẽ wã, a yeela nebã yaa: “Israyɛll rapa, bõe yĩng tɩ yãoã ling yãmb woto, la bõe yĩng tɩ yãmb get tõnd wa yaa ne tõnd mens pãnga, wall d wẽn-sakr yĩng la d kɩt tɩ raoã kẽnda? 13 A Abrahaam ne a Izaak la a Zakoob+ Wẽnnaamã sẽn yaa tõnd yaab-rãmbã Wẽnnaamã waooga a Tʋm-tʋmd+ a Zeezi,+ soab ning yãmb sẽn yõk n kɩse,+ la y kɩɩs a Pɩlat taoor tɩ y pa mi-a, t’a Pɩlat yaool n da yãk yam n na n bas-a wã. 14 Yãmb kɩɩsame tɩ y pa mi nin-kãng sẽn yaa sõng la tɩrgã, n kos tɩ b bas rao sẽn da yaa nin-kʋʋda,+ 15 la y yaool n kʋ Vɩɩm naabã.+ La Wẽnnaam vʋʋg-a lame n yiis kũ-rãmb sʋka, tɩ tõnd yaa bõn-kãng kaset rãmba.+ 16 La yaa yẽ yʋʋr yĩnga, ne tõnd sẽn tẽed a yʋʋrã yĩng la ra-kãngã yãmb sẽn ne la y miẽ wã sẽn paam keelmã. Yaa tẽeb ning tõnd sẽn paam yẽ maasem yĩngã n kɩt tɩ ra-kãngã paam laafɩ zãng yãmb fãa taoorã. 17 La masã, m saam-biisi, mam miime tɩ yãmb tʋma ne zɩɩlem,+ wa yãmb nanambsã me.+ 18 La woto, Wẽnnaam pidsa bũmb nins a sẽn da tũnug ne no-rɛɛsdbã fãa n pĩnd n togse, n wilg tɩ yẽ Kiristã ra na n namsame wã.+
19 “Woto yĩnga, bɩ y tek yam n kos sugri,+ la y toeem+ sẽn na yɩl tɩ b yẽes y yel-wẽnã,+ tɩ yolsg yi a Zeova meng nengẽ* n wa, 20 la t’a tʋm Kiristã a sẽn yãk yãmb yĩngã, rat n yeel t’a Zeezi. 21 A segd n paa saasẽ, n tãag bũmb fãa lebs n manegã wakate, bũmb nins Wẽnnaam sẽn tũnug ne a pĩnd wẽndẽ no-rɛɛs-sõamyã wã n gom b yellã. 22 Sɩd me, a Moyiiz yeelame: ‘Yãmb Wẽnnaam a Zeova* na n yãka no-rɛɛs yãmb saam-biisã sʋk sẽn yaa wa maam n kõ yãmba.+ Yãmb segd n kelga bũmb ning fãa a sẽn na n togs yãmba.+ 23 Hakɩɩka, ned ning fãa* sẽn pa na n kelg No-rɛɛs-kãnga, Wẽnnaam na n sãam-a-la zãng nin-buiidã sʋka.’+ 24 Sɩd me, sẽn sɩng ne no-rɛɛs a Sãmwɛlle, no-rɛɛsdbã fãa goma wakat kãngã yell vẽenega.+ 25 Yãmb yaa no-rɛɛsdbã kamba, la kaool ning Wẽnnaam sẽn maan ne y yaab-rãmbã kamba.+ A yeela a Abrahaam yaa: ‘Fo yagengã maasem yĩnga, buud nins fãa sẽn be tẽngã zugã na n paama barka.’+ 26 Wẽnnaam sẽn yãk a Tʋm-tʋmdã poore, a reng n tʋm-a-la yãmb nengẽ+ sẽn na yɩl t’a ning-y barka, n sõng y ned kam fãa t’a tek yam n bas a tʋʋm-wẽnsã.”
4 La tẽn-tʋmdb a yiibã sẽn wa n gomd ne nebã, maan-kʋʋdbã ne wẽnd-doogã gũudbã naabã, la Sadiseyẽ-rãmbã+ waa bãmb nengẽ. 2 Nin-kãens sũy yikame, tẽn-tʋmdbã sẽn da zãmsd nebã la b yet vẽeneg t’a Zeezi vʋʋgame n yi kũ-rãmb sʋkã yĩnga.+ 3 Dẽ, b yõka bãmb n pag+ n tãag vẽkembeoogo, bala ra zoe n yaa zĩ-sobdo. 4 La neb nins sẽn kelg goamã wʋsg tẽeme, tɩ rapã sõor lebg na maan tus a nu.+
5 Vẽkembeoogã, Zʋɩf-rãmbã nanambsã, b kãsem-dãmbã la b gʋlsdbã tigma taab Zerizalɛm 6 ne maan-kʋʋdb taoor soab a Anne,+ ne a Kayife,+ a Zã, a Alɛgsãndr la ne neb nins fãa sẽn da kĩ ne maan-kʋʋdb taoor soabã. 7 B kɩtame t’a Pɩyɛɛr ne a Zã wa yals b tẽn-sʋk tɩ b sok-ba: “Yaa ne tõ-bʋgo, bɩ ne ãnd yʋʋr la yãmb maan bõn-kãngã?” 8 Dẽ, a Pɩyɛɛr sẽn pid ne vʋʋsem sõngã+ yeel-b lame:
“Yãmb a nin-buiidã nanambs la b kãsem-dãmba, 9 rũndã, sã n yaa tõnd sẽn maan rao sẽn yaa koamsã+ bõn-sõngã yĩng la yãmb feesd tõndo, la y rat n bãng ned ning sẽn kɩt tɩ ra-kãng paam laafɩ wã, 10 bɩ yãmb fãa ne Israyɛll nebã fãa bãng tɩ yaa ne Nazarɛt rao a Zeezi Kirist yʋʋre,+ soab ning yãmb sẽn kʋ ra-luk zugã,+ la Wẽnnaam sẽn vʋʋg a soab n yiis kũ-rãmb sʋkã+ maasem yĩng la ra-kãngã sẽn tar laafɩ n yas yãmb taoor ka wã. 11 Zeezi-kãng n yaa ‘kugr ning yãmb a tãn-metbã sẽn ges t’a ka yõodã, la sẽn wa n lebg roogã pãng kugrã.’*+ 12 Sẽn paase, fãagr pa be ned a to nengẽ ye. Bala yʋʋr+ a to ka be saagã tẽngr b sẽn kõ nebã sʋk tɩ tõnd tõe n paam fãagr a maasem yĩng ye.”+
13 B sẽn yã a Pɩyɛɛr ne a Zã sẽn gomd ne raoodã, n bãng me tɩ b pa paam zãmsg* n le yaa nin-talsã,+ ling-b-la wʋsgo. Sẽn paase, b bãngame t’a Pɩyɛɛr ne a Zã ra bee ne a Zeezi.+ 14 La b sẽn da ne rao ning sẽn paam laafɩ wã sẽn yas ne-bã,+ b ra pa tar b sẽn na n yɛɛlg ye.+ 15 Rẽ n so tɩ b yeel-b tɩ b yi Sãnedrẽ wã roogẽ. La b yẽsa ne taab 16 n yeele: “Bõe la d segd n maan ne nin-kãensã?+ Bala b sɩd maana yel-solem-kãsenga, yel-solemd sẽn yaa vẽeneg Zerizalɛm nebã fãa nifẽ,+ tɩ tõnd pa tõe n kɩɩs ye. 17 Sẽn na yɩl tɩ bõn-kãng ra piuug nebã sʋk n paase, bɩ d sõog-b nug n yeel-b tɩ b ra le gom ne ned baa a yembr yʋ-kãngã yell ye.”+
18 Dẽ, b bool-b lame n yeel tɩ b ra le saag n gom a Zeezi yʋʋrã yelle, bɩ n zãms nebã n gom yʋ-kãng yell baa bilf ye. 19 La a Pɩyɛɛr ne a Zã leokame yaa: “Bɩ yãmb mens tags n ges sã n sakda Wẽnnaam nifẽ tɩ tõnd kelg yãmb n bas Wẽnnaam. 20 La sã n yaa ne tõndo, tõnd pa tõe n bas n pa gom bũmb nins tõnd sẽn yã la d wʋmã yell ye.”+ 21 Dẽ, b maneg n sõog-b-la nugu, la b bas-b tɩ b looge, b sẽn da pa tar bũmb n na n tik n sɩbg-bã yĩnga, la nin-buiidã yĩng me.+ Bala nebã fãa ra pẽgda Wẽnnaam bũmb ning sẽn maanã yĩnga. 22 Rao ning b sẽn maan yel-solemdã* n sãoogã ra tara yʋʋm pis-naas la zaka.
23 B sẽn bas-bã, b kẽnga b tẽed-n-taasã nengẽ, n tɩ togs-b bũmb ning maan-kʋʋdbã taoor dãmb la kãsem-dãmbã sẽn yeel bãmbã. 24 B sẽn wʋm dẽ wã, b naaga taab n pʋʋs Wẽnnaam n yeele:
“Zu-soab Sẽn-ka-to, yaa yãmb n naan saasã la tẽngã ne mogrã, n paas bũmb nins fãa sẽn be b pʋsẽ wã.+ 25 Leb n yaa yãmb n tũnug ne vʋʋsem sõngã n gom ne tõnd yaab a Davɩɩd+ sẽn yaa yãmb tʋm-tʋmdã noor n yeele: ‘Bõe yĩng tɩ buud toɛy-toɛyã neb pa zĩ sɩɩ, la bõe yĩng tɩ nin-buiidã tagsd bõn-vɩɩd yelle? 26 Dũniyã rĩm-dãmb segla b mense, tɩ b nanambsã sũ taab wa nin-yɛng n na n zab ne a Zeova* la ne a sẽn yãk* a soabã.’*+ 27 Bala a Erood ne a Põns Pɩlat+ la bu-zẽmsã neb n paas Israyɛll nebã fãa tigma taab tẽn-kãngã pʋgẽ n zab ne yãmb tʋm-tʋmd a Zeezi sẽn yaa sõngã, yãmb sẽn yãk* a soabã.+ 28 B tigmame n na n maan bũmb nins yãmb sẽn pĩnd n togs ne y pãngã* la y raabã.+ 29 La masã, Zeova,* kelg-y b sẽn sõog tõnd nug to-to wã, la y sõng y yembsã tɩ b kell n moon yãmb gomdã ne raood wʋsgo. 30 Bɩ y ket n tẽegd y nug n sãoogd neba, la y maand bãn la yel-soalem+ y tʋm-tʋmd a Zeezi sẽn yaa sõngã yʋʋr yĩnga.”+
31 La b sẽn wa n yõk Wẽnnaam sɛɛg* n sa wã, zĩig ning b sẽn da tigmã rigimdame tɩ b ned kam fãa pid ne vʋʋsem sõngo,+ n da togsd Wẽnnaam gomdã ne raoodo.+
32 Sẽn paase, neb kʋʋngã sẽn tẽ wã ra tara yam a yembre,* la b ned baa a ye ra pa yet tɩ bũmb nins a sẽn so wã bõn-yɛng meng yaa yẽ rẽnd ye. B ra naagda b bũmbã fãa taaba.+ 33 La tẽn-tʋmdbã ra ket n kõta kasetã ne pãn-kãsenga, n gomd Zu-soab a Zeezi vʋʋgrã yelle.+ Sẽn paase, Wẽnnaam ninga b fãa zut bark wʋsgo. 34 Sɩd me, bũmb ra pa paoogd b ned baa a yembr ye.+ Bala neb nins fãa sẽn da tar pʋt wall zagsã ra koosdame, n talld ligd ning b sẽn koos n paamã 35 n wat n kõt tẽn-tʋmdbã,+ tɩ b pʋɩt tɩ ned kam fãa paamdẽ tɩ zemsd a raab sẽn yaa a soaba.+ 36 Dẽ, a Zozɛf sẽn yaa rao ning tẽn-tʋmdbã sẽn da boond me t’a Barnabasã+ (sẽn dat n togs tɩ “Belsg biigã”) sẽn yaa Levi buudã ned sẽn yit Sɩprã 37 ra tara pʋʋgo. La a koos-a lame, n tall ligdã n wa kõ tẽn-tʋmdbã.+
5 Rao yʋʋr sẽn boond t’a Ananiyaas ne a pag a Safɩɩra koosa b pʋʋgo. 2 La a soos n yãka pʋʋgã ligdi, t’a pagã ra mi tiiri. Rẽ poore, a talla kellã bal n wa kõ tẽn-tʋmdbã.+ 3 La a Pɩyɛɛr sok-a lame: “Ananiyaas, bõe yĩng t’a Sʋɩtãan keng f sũur tɩ f yag vʋʋsem sõngã ziri,+ n soos n wedg pʋʋgã ligdi? 4 Fo sẽn wa n nan pa koos pʋʋgã, a ra pa fo rẽnd la? Fo sẽn koos-a wã poore, fo ra pa tar sor n na n maan f sẽn dat ne ligdã sɩda? Bõe yĩng tɩ f tags tʋʋmd a woto buud yell f sũurẽ? Pa ninsaalb la fo sẽn yag ziri wã ye. Yaa Wẽnnaam.” 5 A Ananiyaas sẽn wʋm gom-kãense, a lʋɩɩme n ki. La rabeem-kãseng yõka neb nins fãa sẽn wʋm dẽ wã. 6 Dẽ, kom-bɩɩsã yikame n vil-a ne pɛɛl n dɩk-a n tɩ mumi.
7 Sẽn zems lɛɛr a tãab poore, a pagã waame n pa mi bũmb ning sẽn maanã ye. 8 A Pɩyɛɛr sok-a lame: “Togs-m wɛ, yãmb y yiibã sẽn koos pʋʋgã n paam ligd ningã la woto bɩ?” T’a leok yaa: “N-ye, fãa la woto.” 9 Rẽ la a Pɩyɛɛr yeel-a: “Bõe yĩng tɩ yãmb y yiibã zems taab n na n mak a Zeova* vʋʋsem sõngã? Ade! Neb nins sẽn mum f sɩdã bee rignoorẽ wã, la b na n dɩka foo n looge.” 10 Zĩig pʋgẽ, a lʋɩɩ a Pɩyɛɛr taoor n ki. Kom-bɩɩsã sẽn kẽ wã, b mikame t’a kiime tɩ b rɩk-a n tɩ mum n yɛgl a sɩdã. 11 Dẽ, rabeem-kãseng yõka tigingã tõr ne neb nins fãa sẽn wʋm bõn-kãensa wã.
12 Sẽn paase, tẽn-tʋmdbã ra ket n maanda bãn ne yel-soalem wʋsg nin-buiidã sʋka.+ La b fãa ra tigimda taab a Salomo zãndẽ wã.+ 13 Yaa sɩd tɩ neb a taabã sʋka, ned baa a ye ra pa tar daood n na n naag karen-biisã ye. Baa ne rẽ, nin-buiidã ra pẽgd-b-la wʋsgo. 14 Sẽn yɩɩd menga, neb nins sẽn tẽed Zu-soabã sõor da paasdame, hal tɩ lebg pagb la rap kʋʋngo.+ 15 Nebã pʋd n da tara bãad-rãmb n wat n gãnegd so-kãsemsã noy pãnday ne pĩy zutu, sẽn na yɩl t’a Pɩyɛɛr sã n wa loogdẽ bɩ baa yaa a maasmã bui kẽere.+ 16 Sẽn paase, neb kʋʋng n da yit tẽns nins sẽn pẽ Zerizalɛmmã n wat ne bãad-rãmb la neb zĩn-dãmb* sẽn da namsde. La b ned kam fãa paama sãoogre.
17 La maan-kʋʋdb kãsmã ne neb nins fãa sẽn da be ne-a wã sẽn yaa Sadiseyẽ-rãmbã sull nebã yikame, n da maand sũ-kiir wʋsgo. 18 B yõga tẽn-tʋmdbã n sui bãens roogo.+ 19 La a Zeova* malɛk n wa ne yʋngã, n pak bãens roogã kʋɩlens+ n tall-b n yi, la a yeel-ba: 20 “Kẽng-y n tɩ yaas-y wẽnd-doogẽ wã n kell n togs nebã vɩ-kãngã goamã fãa.” 21 B sẽn wʋm dẽ wã, b kẽe wẽnd-doogẽ wã yibeoogã pĩnda, n sɩng nebã zãmsgo.
Maan-kʋʋdb kãsmã ne neb nins sẽn be ne-a wã sẽn ta, b boola Sãnedrẽ wã ne Israyɛll nebã kãsem-dãmbã fãa n tigmi, la b tʋm tɩ b kẽng bãens roogẽ wã n tɩ tall tẽn-tʋmdbã n wa bãmb taoore. 22 La gũudbã sẽn ta be, b pa yã tẽn-tʋmdbã bãens roogẽ wã ye. Dẽ, b lebgame 23 n wa yeele: “Tõnd taame n mik bãens roogã sẽn pag sõma, tɩ gũudbã yas rignoyẽ wã. La d sẽn pakã, d pa yã ned baa a ye a pʋgẽ ye.” 24 Wẽnd-doogã gũudbã naab ne maan-kʋʋdbã taoor dãmb fãa sẽn wʋm gom-kãensã, b yɛɛsame, b sẽn da pa mi rẽ sẽn na n baas to-to wã yĩnga. 25 La ned n wa n yeel-b yaa: “Ade! Rap nins yãmb sẽn da sui bãens roogã bee wẽnd-doogẽ wã n yas n zãmsd nebã.” 26 Dẽ, wẽnd-doogã gũudbã naab yii ne a gũudbã n tɩ tall-b n wa. La b pa maan-b pãng ye. Bala b ra yɛɛsda nin-buiidã ra wa lob bãmb kug ye.+
27 Dẽ, b tall-b lame n wa yals Sãnedrẽ wã taoore, tɩ maan-kʋʋdbã kãsem sok-b sogsgo. 28 A yeelame: “Tõnd sõoga yãmb nug n yeel-y tɩ y ra le zãms nebã n gom yʋ-kãngã yell ye.+ La yãmb kɩtame tɩ y zãmsgã pid Zerizalɛm, la y rat n ning ra-kãng zɩɩmã taal tõnd zutu.”+ 29 T’a Pɩyɛɛr ne tẽn-tʋmdb a taabã leok yaa: “Wẽnnaam la naab ning tõnd sẽn segd n sakã, pa ninsaalbã ye.+ 30 Tõnd yaab-rãmbã Wẽnnaam vʋʋga a Zeezi yãmb sẽn ka* a soab ra-luk* zug n kʋ wã.+ 31 Wẽnnaam zẽk-a lame t’a be a nug-rɩtgo,+ n yaa Naab+ la Fãagd+ sẽn na yɩl tɩ Israyɛll nebã tõog n tek yam n kos sugri, n paam b yel-wẽnã sugri.+ 32 La tõnd yaa bõn-kãens kaset rãmba,+ tɩ vʋʋsem sõngã+ Wẽnnaam sẽn kõ neb nins sẽn sakd-a a sẽn yaa naabã yĩngã me yaa kaset soaba.”
33 B sẽn wʋm dẽ wã, b sũyã yika wʋsgo,* tɩ b ra rat n kʋ tẽn-tʋmdbã. 34 La Fariziyẽ a ye yʋʋr sẽn boond t’a Gamaliyɛll+ n yik Sãnedrẽ wã sʋka. A ra yaa Tõogã karen-saamb nin-buiidã sẽn nand wʋsgo. A yeelame tɩ b yiis rapã yɩng tɩ yɩ bilfu. 35 Rẽ poore, a yeel-b lame: “Israyɛll neba, gũus-y y mens ne y sẽn dat n maan nin-kãensã bũmb ningã. 36 Wala makre, sẽn pa kaoose, a Tedaas yikame n yetẽ t’a yaa nin-kãsenga, n paam tɩ rap na maan kobs-naas kẽ a sullã. La b kʋ-a lame, tɩ neb nins fãa sẽn da pʋgd-a wã sãeeg tɩ b magbã lebg zaalem. 37 Yẽ loogr poore, Galile ned a Zida me yika sõadgã wakat n paam tɩ neb pʋg-a. Ra-kãng me kiime, tɩ neb nins sẽn da pʋgd-a wã fãa sãeege. 38 Woto yĩnga, mam yeta yãmb tɩ y ra kẽes y toog nin-kãensã yellẽ wã ye. Yãmb we n bas-b sɩɩ. Bala mag-kãngã wall tʋʋm-kãngã sã n yita ninsaalb nengẽ, a na n lʋɩɩme. 39 La a sã n yita Wẽnnaam nengẽ, yãmb pa na n tõog n lub bãmb ye.+ Bɩ y gũusi, bala y tõe n wa mikame tɩ y zabda ne Wẽnnaam mengã.”+ 40 Dẽ, b reega a saglgã la b bool tẽn-tʋmdbã n pãb-b ne kalwaase,*+ n yeel-b tɩ b ra le gom ne a Zeezi yʋʋre, la b bas-b tɩ b looge.
41 Dẽ, tẽn-tʋmdbã yii Sãnedrẽ wã taoor n loog ne sũ-noogo,+ bala b paamame tɩ b nams-b a Zeezi yʋʋrã yĩnga. 42 La daar fãa, b ra ket n zãmsda nebã la b moond a Zeezi sẽn yaa Kiristã koe-noogã+ wẽnd-doogẽ wã la zak-zaka,+ n pa basdẽ ye.
6 La wakat kãnga, karen-biisã sõor sẽn da fɩɩgdã, Zʋɩf-rãmb nins sẽn gomd Gɛrkã wa n sɩnga yẽgeng ne Zʋɩf-rãmb nins sẽn gomd Ebre wã, bala daar fãa rɩɩbã pʋɩɩb sasa, b pʋg-kõapã ra pa paamd tɩ b get b yell sõma ye.+ 2 Dẽ, Piig la a yiibã boola karen-biisã sẽn yaa kʋʋngã n tigim n yeele: “Pa zems* tɩ tõnd bas Wẽnnaam gomdã n na n pʋɩ rɩɩb ye.+ 3 Woto wã, d saam-biisi, bɩ y yãk yãmb sʋkã rap a yopoe sẽn tar yʋ-noog*+ la sẽn pid ne vʋʋsem sõng la sẽn tar yam,+ tɩ d kõ-b tʋʋm-kãngã sẽn yaa tɩlɛ wã.+ 4 La tõnd na n wɩnga ne pʋʋsgo, la ne tʋʋmd ning d sẽn tar Wẽnnaam gomdã zãmsg pʋgẽ wã.” 5 Bũmb ning b sẽn yeelã yɩɩ kʋʋngã fãa noogo, tɩ b yãk a Etɩɛn sẽn yaa rao sẽn pid ne tẽeb la vʋʋsem sõngã, n paas a Filip+ ne a Porkoore, a Nikanoor ne a Tɩmo, a Parmenas ne a Nikola sẽn yaa Ãntiyos ned sẽn da tuub n kẽ Zʋɩf-rãmbã tũudmã. 6 B tall-b lame n kẽng tẽn-tʋmdbã nengẽ. Tẽn-tʋmdbã pʋʋsame la b yaool n tik-b ne b nusi.+
7 Woto, Wẽnnaam gomdã ra ket n piuugdame,+ tɩ karen-biisã sõor ket n paasd wʋsg+ Zerizalɛm. Maan-kʋʋdb wʋsg me lebga tẽedba.+
8 A Etɩɛn sẽn pid ne Wẽnnaam lohormã la a pãngã ra maanda yel-solem-kãsems la bãn nin-buiidã sʋka. 9 La tigsg roog ning b sẽn boond tɩ Sẽn yi-b yembdã tigsg roogã rap kẽer n kolge, ne neb sẽn yi Sirɛn la Alɛgsãndri, Silisi la Aazi n na n wẽ no-koeemd ne a Etɩɛnne. 10 La b ra pa tõe n gom n lub a Etɩɛn ye. Bala a ra gomda ne yam wʋsgo, la ne vʋʋsem sõngã sõngre.+ 11 Dẽ, b soosame n tõg rap tɩ b yeele: “Tõnd wʋma a sẽn gomd goam sẽn paoogd a Moyiiz ne Wẽnnaam.” 12 B pirsa nin-buiidã ne kãsem-dãmbã la gʋlsdbã sẽn na yɩl tɩ b maan a Etɩɛn wẽnga. B soos n bʋʋg-a lame, n yõk-a ne pãng n tall n kẽng Sãnedrẽ wã taoore. 13 La b waa ne zirẽ-be-kaset rãmb tɩ b yeele: “Ra-kãngã tara zĩ-kãngã sẽn yaa sõngã ne Tõogã sãbsg n pa basdẽ ye. 14 Wala makre, tõnd wʋma a sẽn yeel tɩ Zeezi-kãngã sẽn yaa Nazarɛt raoã na n sãama zĩ-kãngã, la a toeem minund nins a Moyiiz sẽn kõ tõndã.”
15 La neb nins fãa sẽn zĩ Sãnedrẽ wã roog pʋgẽ wã sẽn ges-a wã, b yãame t’a nengã ra yaa wa malɛk nenga.
7 La maan-kʋʋdb kãsmã sokame: “Gom-kãensã yaa sɩd bɩ?” 2 T’a Etɩɛn leok yaa: “Rapa, m saam-biis la m ba-rãmba, kelg-y-yã. Wẽnnaam ning sẽn tar ziirã vẽnega a meng ne d yaab a Abrahaam a sẽn wa n ket Mezopotami nand t’a tɩ zĩnd Harannã+ 3 n yeel-a: ‘Yik n bas f ba-yirã la f roagdbã n kẽng tẽng ning mam sẽn na n wilg foomã.’+ 4 Dẽ, yẽ yikame n yi Kalde nebã tẽngã, n tɩ zĩnd Haran. La a ba wã kũum poore,+ Wẽnnaam kɩtame t’a yi be n wa zĩnd tẽn-kãngã pʋgẽ yãmb sẽn be masã wã.+ 5 Baasgo, Wẽnnaam pa kõ-a pʋɩɩr tẽn-kãngã pʋgẽ, baa zĩig bilf sẽn sek a na rɩgl a naoor ye. La Wẽnnaam pʋlmame t’a na n kõ-a-la tẽngã tɩ yɩ a rẽnda, t’a loogr poor bɩ a kambã la a yagensã sooge,+ baa ne a sẽn da nan pa tar biigã. 6 Sẽn paase, Wẽnnaam yeel-a lame t’a yagensã ra na n wa yɩɩ sãamb tẽng b sẽn pa so pʋgẽ, la tɩ tẽn-kãng nebã na n kɩtame tɩ b lebg yembse, la b nams-b yʋʋm kobs-naase.+ 7 Wẽnnaam yeelame: ‘Mam na n kaoo buud ning sẽn na n kẽes-b yembdã bʋʋdo.+ Bõn-kãens poore, b na n yiime, la b waoog maam zĩ-kãngã.’+
8 “Wẽnnaam maana bãong kẽesg kaool+ me ne-a. La a roga a Izaak+ n kẽes-a bãong rasem a nii-n-soabã daare,+ t’a Izaak rog* a Zakoobe, t’a Zakoob rog tõnd yaab-rãmb piig la a yiibã. 9 La tõnd yaab-rãmbã maana sũ-kiir ne a Zozɛf+ n koos-a Ezɩpti.+ La Wẽnnaam ra bee ne-a,+ 10 n fãag-a a toodã fãa pʋgẽ, n kõ-a yam la a kɩt t’a paam lohorem Ezɩpt rĩm a Farawõ taoore, t’a yãk-a t’a soog Ezɩpt tẽngã la a zakã fãa.+ 11 La kom n wa n kẽ Ezɩpt la Kanaã tõre, hal tɩ yɩ toog tɛkẽ, tɩ tõnd yaab-rãmbã ra pa tõe n paam baa fʋɩ n dɩ ye.+ 12 La a Zakoob wʋmame tɩ rɩɩb bee* Ezɩpti, t’a tʋm d yaab-rãmbã tɩ b kẽng b dẽenem kẽnde.+ 13 B yiib-n-soab kẽndã sasa, a Zozɛf togsa a ba-biisã a sẽn yaa ned ningã, t’a Farawõ bãng a Zozɛf buudã.+ 14 Dẽ, a Zozɛf tʋma koɛɛg Kanaã n bool a ba a Zakoob ne a zakã rãmb fãa.+ B fãa ra yaa neb* pis-yopoe la a nu.+ 15 Woto, a Zakoob kẽnga Ezɩpt+ n maan kaalem be.+ Tõnd yaab-rãmbã me maana kaalem be.+ 16 B rɩk-b lame n kẽng Sikɛm n tɩ mumi, yaoog ning a Abrahaam sẽn da ra ne wanzuri ligd a Amoor kom-dibli wã nengẽ Sikɛmmã pʋgẽ.+
17 “Pʋleng ning Wẽnnaam sẽn pʋlem a Abrahaamã pidsg sẽn wa n kolgdẽ wã, nin-buiidã fɩɩgame n lebg wʋsg Ezɩpt 18 n tãag wakat ning rĩm a to sẽn deeg naamã Ezɩpti. La yẽ soabã pa bãng a Zozɛf ye.+ 19 Rĩm-kãng maana sɩlem n wẽg tõnd buudã. A namsa tõnd yaab-rãmbã, n modg-b tɩ b raag b kom-peelsã n bas sẽn na yɩl tɩ b ra kell n vɩɩmd ye.+ 20 Yɩɩ wakat kãng la a Moyiiz rog-yã, la a ra yaa neer wʋsgo.* B wub-a-la* a ba wã zakẽ kiis a tãabo.+ 21 La b sẽn wa n daag-a n basã,*+ a Farawõ bi-puglã rɩk-a lame n wub wa a meng biiga.+ 22 Woto, b zãmsa a Moyiiz Ezɩpt nebã bãngrã fãa. Sɩd me, a goamã la a tʋʋmã ra tara pãnga.+
23 “La a sẽn wa n ta yʋʋm pis-naase, a yãka yam* n na n tɩ kaag a saam-biisã sẽn yaa Israyɛll nebã.*+ 24 A sẽn yã b sẽn maand b nin-yend pãnga, a sõng-a lame la a kʋ Ezɩpt nedã n dok b sẽn da namsd a soabã sũuri. 25 A tagsame t’a saam-biisã na n bãngame tɩ Wẽnnaam ra tũnugda ne yẽ n na n fãag-ba, la b pa bãng rẽ ye. 26 Vẽkembeoogã, a waa b nengẽ n mik tɩ b zabd taaba, la a makame n na n kɩt tɩ sẽn zabd-b taabã le zems taaba. A yeelame: ‘Rapa, yãmb yaa saam-biisi. Bõe yĩng tɩ yãmb wẽneg n zabd taaba?’ 27 La ned ning sẽn da maand a to wã pãngã tus-a lame n lake, n yeele: ‘Ãnda n yãk foo tɩ f yaa tõnd naab la d bʋ-kaooda? 28 Fo we n pa rat n kʋ maam wa f sẽn kʋ Ezɩpt nedã zaamẽ wã la?’ 29 A Moyiiz sẽn wʋm dẽ wã, a zoeeme n kẽng Madiyã soolmẽ wã n tɩ vɩɩmd sãand weoogo. A paama kom-dibli a yiib beenẽ.+
30 “Yʋʋm pis-naas poore, malɛk n vẽneg a meng ne-a gõos tuug sẽn wit bugum pʋgẽ,+ Sinayi tãngã we-raoogẽ wã. 31 A Moyiiz sẽn yã rẽ wã, a sẽn da ne bũmb ningã ling-a-la wʋsgo. La a sẽn wa n kolgd n na n ges neerã, a wʋma a Zeova* koɛɛgã sẽn yete: 32 ‘Mam yaa fo yaab-rãmbã Wẽnnaam. A Abrahaam ne a Izaak la a Zakoob Wẽnnaam.’+ A Moyiiz sɩnga rigb n pa le saag n na n ges n paas ye. 33 A Zeova* yeel-a lame: ‘Piid f neooda wã, bala zĩig ning fo sẽn yasã yaa zĩ-sõngo. 34 Sɩd-sɩda, mam yãa m nin-buiidã sẽn be Ezɩpt n namsdẽ wã, la m wʋm b wõosgã.+ Mam sigame n na n fãag-ba. Masã, wa tɩ m na n tʋm-f lame tɩ f kẽng Ezɩpti.’ 35 Moyiiz ning b sẽn da zãgs n yeele: ‘Ãnda n yãk foo tɩ f yaa tõnd naab la d bʋ-kaooda?’+ Yaa Moyiiz-kãng la Wẽnnaam tũnug ne malɛk ning sẽn vẽneg a meng ne-a gõos tuugẽ wã, n tʋm+ t’a na n yɩ naab la fãagda. 36 Ra-kãng n lʋɩ b taoor n yiis-ba,+ n maan yel-soalem la bãn Ezɩpti,+ Mog-miuugẽ wã+ la we-raoogã pʋgẽ yʋʋm pis-naase.+
37 “Yaa Moyiiz-kãng la sẽn yeel Israyɛll nebã: ‘Wẽnnaam na n yãka no-rɛɛs yãmb saam-biisã sʋk sẽn yaa wa maam n kõ yãmba.’+ 38 Yaa yẽ la sẽn da be ne Israyɛll nebã we-raoogẽ wã. A ra bee ne malɛk+ ning sẽn gom ne-a+ Sinayi tãngẽ wã, la ne tõnd yaab-rãmbã. A reega Wẽnnaam koees sẽn vɩ n kõ tõndo.+ 39 Tõnd yaab-rãmbã zãgsame tɩ b pa na n sak-a ye. La b yeelame tɩ b pa rat-a ye.+ B sũyã pʋsẽ, b leba Ezɩpti.+ 40 B yeela a Aarõ yaa: ‘Maan wẽnnaam-dãmb n kõ tõnd tɩ b lʋɩ tõnd taoore. Bala tõnd pa mi bũmb ning sẽn paam Moyiiz-kãngã sẽn yiis tõnd Ezɩpt soolmẽ wã ye.’+ 41 Dẽ, b maana nag-bil wakat kãnga, n wa ne maoong n kõ bõn-naandgã, la b sɩng n na n kɩdem sũ-noog b nus tʋʋmã yĩnga.+ 42 Dẽ, Wẽnnaam wẽnemda a neng n bas-ba. A bas-b lame tɩ b waoog wĩntoogã, kiuugã la ãdsã sẽn be saasẽ wã+ wa sẽn gʋls No-rɛɛsdbã sebr pʋgẽ wã: ‘Yamb a Israyɛll neba, yʋʋm pis-naasã yãmb sẽn zĩnd we-raoogẽ wã n da kõt kũun nins la y kʋʋd maand ninsã, yaa maam la y ra kõt sɩda? 43 Ayo. Ra yaa a Molok+ fu-roogã n paas wẽnnaam a Refan ãdgã la yãmb sẽn da zɩtã, sẽn yaa bõn-naands nins yãmb sẽn maan n na n waoogã. Woto yĩnga, mam na n kɩtame tɩ b yõg yãmb n kẽng zĩig sẽn yõsg Babilonne.’+
44 “Tõnd yaab-rãmbã ra tara kaset fu-roogã we-raoogẽ wã. Wẽnnaam da yeela a Moyiiz a sẽn wa n gomd ne-a wã t’a maan fu-ro-kãnga, tɩ zems mamsg ning a sẽn yã wã.+ 45 La tõnd yaab-rãmbã reega fu-roogã tɩ lebg b soolem, tɩ bãmb ne a Zozuwe tall-a n kẽ tẽng ning bu-zẽms+ nins Wẽnnaam sẽn dig tõnd yaab-rãmbã taoorã+ sẽn da so wã pʋgẽ. A paa be n tãag a Davɩɩd zãmaanẽ wã. 46 A Davɩɩd paama lohorem Wẽnnaam nengẽ, n kos n na n paam sor n me roog a Zakoob Wẽnnaamã yĩnga.+ 47 La yɩɩ a Salomo n me roog n kõ-a.+ 48 Baasgo, Sẽn ka-a to wã pa be rot ninsaalb nus sẽn me pʋsẽ,+ wa no-rɛɛsã sẽn togsã: 49 ‘A Zeova* yeelame: Saagã yaa mam geere,+ tɩ tẽngã yaa mam nao-roagendga.+ Ro-bʋg buud la y na n me n kõ maam? Wall mam vʋʋsg zĩig bee yɛ? 50 Yaa mam nug n maan bõn-kãensã fãa. Pa sɩda?’+
51 “Yãmb sẽn yaa tõatb la neb sũy sẽn diglim la tʋb-kɩd rãmba,* yãmb kɩɩsda vʋʋsem sõngã wakat fãa. Y maanda wa y yaab-rãmbã sẽn maanã.+ 52 No-rɛɛsdbã sʋka, bʋg la y yaab-rãmbã pa namse?+ B kʋʋ sẽn deng n togs-b tɩrlem soabã waoongã,+ soab ning yãmb sẽn zãmb la y kʋ sẽn nan pa kaoosã.+ 53 Wẽnnaam tũnuga ne malɛgsã+ n kõ yãmb Tõogã, la y pa sak-a ye.”
54 B sẽn wʋm gom-kãensa wã, b sũyã yika wʋsg* ne-a, tɩ b sɩng b yẽnã wãbre. 55 La yẽ sẽn pid ne vʋʋsem sõngo, a gesa saasã kuii, n yã Wẽnnaam ziirã, la a Zeezi sẽn yas Wẽnnaam nug-rɩtgo,+ 56 la a yeelame: “Ges-y-yã! Mam nee saasã sẽn pake, tɩ Ninsaal biigã+ yas Wẽnnaam nug-rɩtgo.”+ 57 Rẽ la b kelem ne b pãng fãa, n dɩk b nusã n pĩ b tʋbã, la b fãa naag taab n zoe n pig a Etɩɛnne. 58 B sẽn veo-a n yi tẽngã poore, b sɩngame n lobd-a kuga.+ Kaset rãmbã+ rʋʋga b zugẽ futã bi-bɩɩg yʋʋr sẽn boond t’a Soll taoore.+ 59 B sẽn wa n lobd a Etɩɛn kugã, a boola a Zeezi, n yeele: “Zu-soab a Zeezi, reeg-y m yõorã.”* 60 Rẽ poore, a yĩgimda a rũm-kura, n zẽk a koɛɛg n kelem ne pãng n yeele: “Zeova,* ra ning-y-b taal yel-wẽn-kãngã poorẽ ye.”+ La a sẽn yeel woto wã poore, a kiime.*
8 La sã n yaa ne a Solle, a Etɩɛn kʋʋbã taa a yam.+
Baraar tɛka, b namsa tiging ning sẽn da be Zerizalɛmmã neb wʋsgo, tɩ b fãa sãeeg n kẽ Zide ne Samari soolmã, sã n pa tẽn-tʋmdbã bala.+ 2 Rap sẽn yaa wẽn-zoɛtb n dɩk a Etɩɛn n tɩ mumi, la b yãb wʋsg a kũumã yĩnga. 3 La a Soll sɩnga tigingã neb namsgo. A ra kẽeda roog fãa pʋgẽ, n yiisd rap la pagb n kẽnd n kõtẽ tɩ b kẽesd bãens roogo.+
4 La neb nins sẽn sãeegã saaga soolmã fãa, n moond Wẽnnaam gomdã koe-noogã.+ 5 A Filip kẽnga Samari+ galʋ-tẽngã* pʋgẽ n sɩng mooneg n gomd Kiristã yell ne nebã. 6 Neb kʋʋn-kʋʋngã naaga taab yam a yembre, n maag b yĩng n kelgd a Filip goamã neere. B ra kelgd-a lame la b get bãnã a sẽn maandã. 7 Bala zĩn-dãmb* n da tar neb wʋsgo, la zĩn-dãmbã ra zẽkda b koees n kelemdẽ la b yit n basd-ba.+ Sẽn paase, neb wʋsg sẽn da yaa põy la wobs ra paamda sãoogre. 8 Rẽ waa ne sũ-no-kãseng tẽn-kãng pʋgẽ.
9 Rao n da be tẽngã pʋgẽ t’a yʋʋr boondẽ t’a Sɩmo. Sẽn deng rẽ, a ra tara tɩɩm n maand yel-soalem n yɛɛsd Samari nebã, la a yetẽ t’a yaa nin-kãsenga. 10 La nebã fãa, sẽn sɩng ne sẽn yaa-a bilf n yɩɩdã n tãag sẽn yaa-a kãseng n yɩɩdã ra kelgd-a-la neer la b yetẽ: “Ra-kãngã yaa Wẽnnaam Pãnga, b sẽn boond a soab tɩ Kãsengã.” 11 Dẽ, b ra kelgd-a-la neere, bala hal sẽn kaoose, a ra tara a tɩɩmã n maand yel-soalem tɩ lingd nebã. 12 La b sẽn wa n tẽ a Filip sẽn da moond Wẽnnaam Rĩungã koe-noog+ n paas a Zeezi Kirist yʋʋrã koe-noogã, rap la pagb fãa ra reegda lisgu.+ 13 Sẽn paase, a Sɩmo meng lebga tẽeda. A lisgã poore, a kell n paa ne a Filip.+ A sẽn da ne bãnã la tʋʋm-kãsemsã sẽn maandã ra lingd-a-la wʋsgo.
14 Tẽn-tʋmdbã sẽn be Zerizalɛmmã sẽn wʋm tɩ Samari nebã saka Wẽnnaam gomdã,+ b tʋma a Pɩyɛɛr ne a Zã bãmb nengẽ. 15 B kẽngame n tɩ pʋʋs b yĩng sẽn na yɩl tɩ b paam vʋʋsem sõngã.+ 16 Bala vʋʋsem sõngã ra nan pa sig bãmb ned baa a ye zug ye. B ra reega lisg bal ne Zu-soab a Zeezi yʋʋrã.+ 17 Dẽ, tẽn-tʋmdbã tik-b-la ne b nusi,+ tɩ b paam vʋʋsem sõngã.
18 La a Sɩmo sẽn yã tɩ tẽn-tʋmdbã tikda nebã ne b nus tɩ b paamd vʋʋsem sõngã, a pʋlm-b-la ligd 19 n yeele: “Kõ-y ma-me tõ-kãngã, sẽn na yɩl tɩ m sẽn na n tik ned ning fãa ne m nusi, bɩ a paam vʋʋsem sõngo.” 20 La a Pɩyɛɛr yeel-a lame yaa: “Bɩ foo ne f ligdã* fãa sãame, fo sẽn tags tɩ f tõe n daa Wẽnnaam kũunã a sẽn kõt zaalmã ne ligdã yĩnga.+ 21 Fo pa tar pʋɩɩr yel-kãngã pʋgẽ baa bilf ye. Bala fo sũurã pa tɩrg Wẽnnaam nifẽ ye. 22 Woto wã, bɩ f tek yam n kos sugr f tags-wẽngã yĩnga, la f yõk a Zeova* sɛɛga, tɩ sã n tõe bɩ a kõ-f sugr f sũurã tagsgã sẽn yaa wẽngã yĩnga. 23 Bala m neeme tɩ fo yaa zẽnem, la tʋʋm-wẽns yamba.” 24 La a Sɩmo yeela bãmb yaa: “Bɩ y yõk a Zeova* sɛɛg mam yĩnga, tɩ bũmb nins yãmb sẽn yeelã baa a ye ra paam maam ye.”
25 Bãmb sẽn kõ kasetã sõma la b togs a Zeova* gomdã poore, b rɩka sor n lebd Zerizalɛm la b moond koe-noogã Samari nebã tẽn-bõones wʋsg pʋsẽ.+
26 La a Zeova* malɛk+ n gom ne a Filip n yeele: “Yik n kẽng goabg sẽnesã n dɩk sor ning sẽn yit Zerizalɛm n dabd Gaaza wã.” (Yaa sor sẽn pasgd we-rasempʋɩɩga.) 27 Dẽ, a yikame n kẽnge. La a yãa Etiyopi nin-naab a ye sẽn yaa Etiyopi rĩm-poak a Kãndas tʋm-tʋmd-kãsenga. Yẽ n da get a paoongã fãa yelle. A ra kẽnga Zerizalɛm n tɩ waoog Wẽnnaam+ 28 n lebg n kuiisẽ. A ra zĩi a saarã* pʋgẽ n zẽk a koɛɛg n karemd no-rɛɛs a Ezayi sebrã. 29 Dẽ, vʋʋsem sõngã yeela a Filip yaa: “Kẽng n kolg saarã.” 30 A Filip wudgame n kolge, n wʋm a sẽn zẽk a koɛɛg n karemd no-rɛɛs a Ezayi sebrã, t’a sok-a: “Rẽ yĩnga, fo wʋmda* bũmb ning f sẽn karemdã võor sɩda?” 31 T’a leok yaa: “Mam na n yɩɩ wãn n wʋm a võore, tɩ ned pa zãms-ma?” La a bõosa a Filip t’a rʋ n zĩnd ne-a. 32 Ad Gʋls-sõamyã zĩig ning a sẽn da karemdã: “B tall-a-la wa pesg b sẽn tar n na n tɩ kodge, la a pa yaagd a noore, wa pe-bil sẽn paad sɩɩ a wõrsd taoorã.+ 33 B sẽn wa n paoogd-a wã, b pa kao a bʋʋdã tɩrg ye.+ Ãnda n na n gom a zãmaanã yɛl yell ball-balle? Bala b yiisa a vɩɩmã tẽngã zugu.”+
34 La nin-naabã soka a Filip yaa: “M bõos tɩ f togs-m wɛ. Yaa ãnd yell la no-rɛɛsã sẽn gomd ka wã? Yaa yẽ meng yell bɩ, bɩ yaa ned a to yelle?” 35 A Filip sɩnga ne Gʋls-sõamyã gom-kãens n moon-a koe-noogã n gom a Zeezi yelle. 36 La b sẽn da ket n kẽnd sorã zugã, b wa n taa koom zĩigẽ tɩ nin-naabã yeele: “Ad koom! Bõe n gɩdg maam ne lisg reegre?” 37* —— 38 Dẽ, nin-naabã kɩtame tɩ b yals saarã, tɩ yẽ ne a Filip sig n kẽ koomẽ wã, t’a Filip lis-a. 39 B sẽn yi koomẽ wã, a Zeova* vʋʋsem sõngã talla a Filip zĩig pʋgẽ n looge, tɩ nin-naabã pa le yã-a ye. La a le rɩka a sore, n kɩdemd sũ-noogo. 40 A Filip wa n mikame tɩ yẽ tɩ bee Asdoode. A pasga soolmã n da moond koe-noogã tẽnsã fãa pʋsẽ, hal n tãag Sezaare.+
9 La a Soll sẽn da ket n kis Zu-soabã karen-biisã wʋsgã, la a bugsd-b t’a na n kʋ-b lame wã yĩnga,+ a kẽnga maan-kʋʋdb kãsmã nengẽ, 2 n kos-a t’a gʋls sɛb n kõ-a t’a tɩ kɩs Damaas tigsg rotã neba, sẽn na yɩl n tõog n sẽb neb nins fãa a sẽn na n yã tɩ b tũud Zu-soabã sorã,+ pagb la rap fãa, n tall-b n wa Zerizalɛm.
3 La a sẽn wa n be sorẽ n kolgd Damaasã, vẽenem n yi saasẽ zĩig pʋgẽ n yãg n bui-a+ 4 t’a lʋɩ tẽnga. A wʋma koɛɛg sẽn yeel-a yaa: “Solle, Solle, bõe yĩng tɩ fo namsd maam?” 5 T’a leok yaa: “Zu-soaba, yãmb yaa ãnda?” La a yeelame: “Mam yaa a Zeezi,+ fo sẽn namsd a soabã.+ 6 Bɩ f yik n kẽ tẽngã pʋgẽ, tɩ b na n togsa foo bũmb ning f sẽn segd n maane.” 7 Rap nins sẽn da togd sor ne-a wã ra yasame n pa tõe n gom ye. B ra wʋmda koɛɛgã rãamde, la b ra pa ne ned ye.+ 8 Dẽ, a Soll yikame, la baa a ninã sẽn da pukã a ra pa ne baa fʋɩ ye. Rẽ n so tɩ b gãd a nugã n tɛ-a n kẽ Damaase. 9 A maana rasem a tãab n pa ne baa fʋɩ,+ n pa rɩ wall a yũ bũmb me ye.
10 Karen-biig n da be Damaas t’a yʋʋr boondẽ t’a Ananiyaase.+ Zu-soabã vẽnega a meng ne-a n yeele: “Ananiyaas!” T’a leok yaa: “Ad maam, Zu-soaba.” 11 Zu-soabã yeel-a lame yaa: “Yik n dɩk sor ning b sẽn boond tɩ Tɩrgã, n kẽng a Zida zakẽ wã n tɩ bao Tars+ rao yʋʋr sẽn boond t’a Solle. Ade! A pʋʋsdame, 12 la a paama vẽnegr n yã rao yʋʋr sẽn boond t’a Ananiyaas sẽn wa n tik-a ne a nusi, sẽn na yɩl t’a ninã puki.”+ 13 La a Ananiyaas leokame yaa: “Zu-soaba, mam wʋma neb wʋsg sẽn gomd ra-kãngã yelle, la wẽng ning fãa a sẽn maan yãmb nin-sõamyã nins sẽn be Zerizalɛmmã yelle. 14 A waa ka ne tõog a sẽn deeg maan-kʋʋdbã taoor dãmb nengẽ n na n yõg* neb nins fãa sẽn pʋʋsd ne yãmb yʋʋrã.”+ 15 La Zu-soabã yeel-a lame: “Yik n kẽnge! Bala ra-kãngã yaa tʋʋm-teoog mam sẽn yãk+ t’a na n wilg bu-zẽmsã+ ne rĩm-dãmbã+ la Israyɛll nebã mam yʋʋrã. 16 Bala mam na n wilg-a-la namsg nins fãa a sẽn segd n paam mam yʋʋrã yĩngã vẽenega.”+
17 Dẽ, a Ananiyaas kẽngame n tɩ kẽ zakẽ wã, n tik a Soll ne a nus n yeele: “M saam-biig a Solle, Zu-soab a Zeezi sẽn vẽneg a meng ne foo, f sẽn wa n be sorã zug n watẽ wã n tʋm maam sẽn na yɩl tɩ f ninã le puki, la f pid ne vʋʋsem sõngo.”+ 18 La zĩig pʋgẽ, bũmb sẽn wõnd zĩm-pagd n yi a ninẽ wã n dʋʋge, t’a ninã puki. Dẽ, a yikame n deeg lisgu, 19 la a rɩ rɩɩb n paam pãnga.
Yẽ paa ne karen-biisã sẽn be Damaasã+ rasem a wãna. 20 La tao-tao bala, a sɩnga tigsg rotẽ wã moonego, n gomd a Zeezi yell n yetẽ tɩ yẽ la Wẽnnaam Biigã. 21 La neb nins fãa sẽn da wʋmd a goamã yɛɛsda wʋsg n sokdẽ: “Pa rao ning sẽn nams neb nins sẽn be Zerizalɛm n pʋʋsd ne yʋ-kãngã la woto la?+ A pa wa ka n na n yõg-b n tall n kẽng* maan-kʋʋdbã taoor dãmb nengẽ sɩda?”+ 22 La a Soll ra paamda pãng n paasdẽ. A ra gomd n lubda Zʋɩf-rãmb nins sẽn be Damaasã, n wilgd vẽeneg t’a Zeezi n yaa Kiristã.+
23 La rasem wʋsg loogr poore, Zʋɩf-rãmbã seda ne taab n na n kʋ a Solle.+ 24 La a Soll wa n bãnga rẽ. Sẽn paase, b ra gũuda tẽngã rignoyã sõma wĩntoog ne yʋng sẽn na yɩl n paam-a n kʋ. 25 Dẽ, a karen-biisã rɩk-a-la ne yʋng n ning peoogẽ, n tũnug lalgã võor n sik-a yɩnga.+
26 A sẽn ta Zerizalɛmmã+ a modga wʋsg n na n naag karen-biisã, la b ra zoet-a lame, b sẽn pa tẽed t’a sɩd yaa karen-biigã yĩnga. 27 La a Barnabaas+ sõng-a lame, n tall-a n kẽng tẽn-tʋmdbã nengẽ, n togs-b a Soll sẽn yã Zu-soabã sorã zug to-to,+ la tɩ Zu-soabã goma ne-a. Sẽn paase, a wilg-b-la a sẽn gom ne raood to-to a Zeezi yʋʋrã yĩng Damaasã.+ 28 Dẽ, a paa ne bãmba, n gilgd* Zerizalɛm tɩ gɩdgr kae, n gomd ne raood Zu-soabã yʋʋrã yĩnga. 29 A ra gomda ne Zʋɩf-rãmb nins sẽn gomd Gɛrkã, la a wẽed no-koeemd ne-ba. La nin-kãens baoome n na n kʋ-a.+ 30 Saam-biisã sẽn bãng rẽ wã, b tall-a lame n kẽng Sezaare n kɩt t’a loog Tarse.+
31 La Zide ne Galile la Samari+ tigimsã fãa neb ra zĩi bãane, tɩ b tẽebã pãng paasdẽ. B sẽn da zoet a Zeova* la b paamd vʋʋsem sõngã belsgã yĩnga,+ b sõorã ra tara paasgo.
32 A Pɩyɛɛr sẽn da gilgd soolmã tõrã, a kẽnga nin-sõamyã nins sẽn be Lida+ wã me nengẽ. 33 A yãa rao be t’a yʋʋr boondẽ t’a Ene, sẽn da gãe a gãag zug yʋʋm a nii, a sẽn da lebg koamsã yĩnga. 34 A Pɩyɛɛr yeel-a lame yaa: “Ene, a Zeezi Kirist sãooga foo.+ Yik n maneg f gãagã.”+ La zĩig pʋgẽ, a yikame. 35 Neb nins fãa sẽn be Lida ne Saarõ wã sẽn yã a Ene wã, b tẽe Zu-soabã.
36 Karen-biig a ye n da be Zope t’a yʋʋr boondẽ t’a Tabita, sẽn dat n yeel tɩ “Dorkas.”* A ra tʋmda tʋʋm-sõma wʋsgo, la a ra sõngd naong rãmbã me. 37 La wakat kãnga, a lʋɩɩ bãag n ki. Dẽ, b so-a-la koom n gãneg-a yĩngr doog pʋgẽ. 38 Lida ra pẽe Zope. Rẽ n so tɩ karen-biisã sẽn wʋm t’a Pɩyɛɛr bee tẽn-kãngã, b tʋma rap a yiib tɩ b tɩ yeel-a yaa: “D bõos tɩ f wa tõnd nengẽ tao-tao.” 39 Dẽ, a Pɩyɛɛr yikame n tũ-ba. A sẽn ta wã, b tall-a lame n dʋ yĩngr doogã. La pʋg-kõapã fãa ra wata a nengẽ n yãbd la b wilgd-a kasaabs* la fut a taab a Dorkas sẽn sẽ n kõ-ba, a sẽn wa n ket n vɩ wã. 40 Dẽ, a Pɩyɛɛr kɩtame tɩ nebã fãa yi yɩnga.+ Rẽ poore, a yĩgimdame n pʋʋse, n yaool n wẽnemd n tees kũumã n yeele: “Tabita, yiki!” A Tabita puka a ninã, la a sẽn yã a Pɩyɛɛrã a yikame n zĩndi.+ 41 A Pɩyɛɛr gãda a nugã n tak-a n yiki, la a bool nin-sõamyã wã ne pʋg-kõapã n wilg-b a Tabita sẽn vʋʋgã.+ 42 Kiba-kãng saaga Zope soolmã fãa, tɩ neb wʋsg lebg Zu-soabã tẽedba.+ 43 A Pɩyɛɛr paa Zope a Sɩmo+ sẽn yaa zapã zakẽ n kaoos rasem a wãna.
10 La rao n da be Sezaare t’a yʋʋr boondẽ t’a Korney. A ra yaa sodaas koabg naaba, n be soda-sull ning b sẽn boond tɩ Itali rãmbã sullã* pʋgẽ. 2 A ra yaa wẽn-tũuda, tɩ yẽ ne a zakã rãmb fãa ra zoet Wẽnnaam. A ra kõta naong rãmbã kũun wʋsgo, la a yõkd Wẽnnaam sɛɛg wakat fãa. 3 Daar a yembre, zaabr wakat a tãabã sẽnese,*+ a paama vẽnegr n yã Wẽnnaam malɛk sẽn wa a nengẽ n yeele: “Korney!” 4 A Korney yɛɛsame, n ges-a n soke: “Zu-soaba, bõe la y rat tɩ m maane?” T’a yeel-a yaa: “Fo pʋʋsgã ne f sẽn kõt naong rãmbã kũunã taa Wẽnnaam nengẽ, la a tẽra rẽ yelle.+ 5 Masã, tʋm rap Zope tɩ b tɩ bool rao yʋʋr sẽn boond t’a Sɩmo b sẽn boond me t’a Pɩyɛɛrã. 6 Ra-kãng siga a Sɩmo sẽn yaa zap n tar zak sẽn pẽ mogrã noorã sãando.” 7 Malɛkã sẽn da gomd ne-a wã sẽn loogã bala, a boola a tʋm-tʋmdb a yiibu, n paas sodaag sẽn yaa wẽn-zoɛt n da be a tʋm-tʋmdbã sʋk 8 n togs-b bũmb nins sẽn maanã fãa, la a tʋm-b Zope.
9 Vẽkembeoogã, b sẽn wa n be sorẽ n kolgd tẽngã, a Pɩyɛɛr rʋʋ roogã zug wĩntoog wakat piig la a yiibã sẽnes* n na n pʋʋse. 10 La kom n yõk-a wʋsg t’a rat rɩɩbo. B sẽn wa n segend rɩɩbã, a paama vẽnegre,+ 11 n yã saasã sẽn pake, la bũmb* sẽn wõnd lẽ gĩs fu-yaleng b sẽn gãd a kɩrems a naasã n sikd tẽngã zugu, 12 tɩ rũms buud fãa sẽn tar nao a naase, ne tẽngã bõn-vuuds n paas bõn-yɩgdɩ wã sẽn yɩgd yĩngrã be a pʋgẽ. 13 Rẽ la koɛɛg yeel-a yaa: “Pɩyɛɛre, yik n kʋ n wãbe!” 14 La a Pɩyɛɛr yeelame: “Zu-soaba, a bada. Bala m zɩ n dɩ bũmb sẽn kisi, wall bũmb tõogã sẽn wilg tɩ yaa rẽgd ye.”+ 15 La koɛɛgã le goma ne-a naoor a yiib-n-soab n yeele: “Da le bool bũmb nins Wẽnnaam sẽn yɩlgã tɩ rẽgd ye.” 16 Bõn-kãng maana naoor a tãab-n-soaba, la zĩig pʋgẽ b zẽka bũmbã* n kẽng saasẽ.
17 La a Pɩyɛɛr sẽn wa n ket n baood n na n wʋm bũmb ning a sẽn yã wã võorã, rap nins a Korney sẽn tʋmã soka a Sɩmo zakã sẽn beẽ, n wa yas a rignoorẽ wã.+ 18 Bãmb zẽka b koees n sok n na n bãng a Sɩmo b sẽn boond me t’a Pɩyɛɛrã sã n siga sãand be. 19 A Pɩyɛɛr sẽn wa n ket n tagsd vẽnegrã yellã, vʋʋsem sõngã+ yeelame: “Ade! Rap a tãab n sokd fo yelle. 20 Bɩ f yik n sig n tũ bãmb la f ra sãmb baa bilf ye. Bala yaa maam n tʋm-ba.” 21 Dẽ, a Pɩyɛɛr sigame n bʋʋg rapã n yeele: “Ad maam, yãmb sẽn baood a soabã. Bõe n wa ne yãmb ka?” 22 Tɩ b leok yaa: “Wẽnnaam kɩtame tɩ malɛk-sõng yeel a Korney+ sẽn yaa sodaas koabg naaba, n yaa nin-tɩrg la wẽn-zoɛt tɩ Zʋɩf-rãmbã buudã neb fãa pẽgd-a wã, t’a tʋm tɩ b bool foo tɩ f wa a yiri, t’a kelg bũmb ning fo sẽn tar n na n togsã.” 23 Dẽ, a kɩtame tɩ b kẽ t’a reeg-b sãando.
Beoogã sẽn vẽege, a yikame n tũ-ba. Zope saam-biis kẽer me tũu yẽnda. 24 Vẽkembeoogã, a Pɩyɛɛr taa Sezaare. A Korney ra gũuda bãmba, la a bool a roagdb ne a zo-rãmb n tigmi. 25 A Pɩyɛɛr sẽn ta wã, a Korney seg-a lame n yĩgimd a taoor n wõgemde. 26 La a Pɩyɛɛr roog-a lame n yeele: “Yik tɩ ma-me yaa ninsaal bala.”+ 27 A sẽn da ket n sõsd ne a Korney wã, a kẽe roogẽ wã n yã neb wʋsg sẽn tigim taaba. 28 A yeel-b lame yaa: “Yãmb mii vẽeneg tɩ pa zems ne tõogã tɩ Zʋɩf naag bu-zẽng ned bɩ n kolg-a ye.+ Baasg zãnga, Wẽnnaam wilga maam tɩ m pa segd n bool ned tɩ rẽgd ye.+ 29 Rẽ n so tɩ b sẽn tʋm tɩ b bool maamã, m sɩd waame n pa zãgs ye. La mam kotame tɩ y togs-m bũmb ning yĩng y sẽn bool maamã.”
30 Rẽ la a Korney yeel-yã: “Rab-naasẽ sẽn zems wakat kãngã, zaabr wakat a tãabã sẽnese,* mam da bee m doogẽ wã n pʋʋsdẽ, tɩ rao sẽn yer fuug sẽn pɩnd wa yals mam taoor 31 n yeel yaa: ‘Korney, Wẽnnaam deega fo pʋʋsgã, la a tẽega fo sẽn kõt naong rãmbã kũunã yelle. 32 Woto wã, tʋm neb tɩ b kẽng Zope n tɩ bool a Sɩmo b sẽn boond me t’a Pɩyɛɛrã. Ra-kãng siga sãand a Sɩmo sẽn yaa zapã zakẽ, mogrã noore.’+ 33 Dẽ, mam yɩɩ tao-tao n tʋm tɩ b tɩ bool foo, la fo sẽn wa wã, fo maana neere. Masã, tõnd fãa bee Wẽnnaam taoor n na n kelg bũmb nins fãa a Zeova* sẽn kõ noor tɩ fo togsã.”
34 Dẽ, a Pɩyɛɛr sɩnga goama, n yeele: “Masã, mam bãnga vẽeneg tɩ Wẽnnaam pa bakd neda,+ 35 la tɩ buud fãa pʋgẽ, ned ning sẽn zoet-a la a maand sẽn yaa tɩrg tata a yam.+ 36 A tʋma koɛɛg Israyɛll nebã nengẽ n na n taas-b koe-noogã,+ n wilg tɩ na n tũu ne a Zeezi Kirist sẽn yaa nebã fãa Zu-soabã+ tɩ laafɩ wa. 37 Yãmb mii bũmb ning yell b sẽn gom Zide soolmã fãa pʋgẽ wã. Bõn-kãng sɩnga Galile,+ a Zã sẽn moon n gom lisg yellã poore: 38 Yaa Nazarɛt rao a Zeezi kibarã. Wẽnnaam zae-a-la ne vʋʋsem sõng+ la a kõ-a pãnga. A gilga tẽngã fãa pʋgẽ n da maand neer la a sãoogd neb nins fãa Sʋɩtãanã* sẽn da namsdã,+ Wẽnnaam sẽn da be ne-a wã yĩnga.+ 39 La tõnd yaa bũmb nins fãa a sẽn maan Zʋɩf-rãmbã tẽngẽ ne Zerizalɛmmã kaset rãmba. La b ka-a-la* ra-luk* zug n kʋ-a. 40 Wẽnnaam vʋʋga nin-kãng rasem a tãab-n-soabã daar+ n kõ-a sor t’a vẽneg a menga. 41 La pa ne nebã fãa ye. Yaa ne kaset rãmb Wẽnnaam sẽn da reng n yãke, rat n yeel tɩ tõnd sẽn yaa neb nins sẽn naag-a n dɩ la d yũ, a sẽn vʋʋg n yi kũ-rãmb sʋk poorã.+ 42 Sẽn paase, a kõo tõnd noor tɩ d moon nin-buiidã, la d kõ kaset sõma+ n wilg tɩ yẽ n yaa soab ning Wẽnnaam sẽn yãk t’a na n yɩ nin-vɩɩs la kũ-rãmb bʋ-kaoodã.+ 43 Yaa yẽ kaset la no-rɛɛsdbã fãa kõta,+ n wilgdẽ tɩ ned ning fãa sẽn tẽed yẽ paamda a yel-wẽnã sugr a yʋʋrã maasem yĩnga.”+
44 A Pɩyɛɛr sẽn wa n ket n gomd bõn-kãens yelle, vʋʋsem sõngã siga neb nins fãa sẽn da kelgd Wẽnnaam gomdã zutu.+ 45 La tẽedb nins sẽn kẽ bãongã* sẽn tũ a Pɩyɛɛr n wa wã yɛɛsa wʋsgo, vʋʋsem sõngã Wẽnnaam sẽn kõt zaalmã sẽn sig bu-zẽms neb me zugã yĩnga. 46 Bala b ra wʋmda b sẽn gomd buud-gom-zẽna, la b pẽgd Wẽnnaam.+ Dẽ, a Pɩyɛɛr sokame: 47 “Ned tõe n gɩdga nin-kãensã sẽn paam vʋʋsem sõng wa tõndã tɩ b pa reeg koom lisg sɩda?”+ 48 Dẽ, a kõo noor tɩ b lis-b ne a Zeezi Kirist yʋʋre.+ Rẽ poore, b bõosa a Pɩyɛɛr t’a pa ne bãmb rasem a wãna.
11 La tẽn-tʋmdbã ne saam-biisã sẽn be Zide wã wʋmame tɩ bu-zẽmsã neb me saka Wẽnnaam gomdã. 2 Dẽ, a Pɩyɛɛr sẽn lebg n wa Zerizalɛmmã, neb nins sẽn yet tɩ bu-zẽmsã segd n kẽe bãongã+ sɩnga no-koeemd wẽeb* ne-a, 3 n yetẽ: “Fo kẽnga neb sẽn pa kẽ bãong zakẽ n dɩ ne-ba.” 4 Rẽ la a Pɩyɛɛr sɩng n na n bilg-b yellã ball-balle, n yeele:
5 “Mam da bee Zope tẽngã pʋgẽ n pʋʋsdẽ, la m paama vẽnegre, n yã bũmb* sẽn yi saasẽ n sigda, n wõnd lẽ gĩs fu-yaleng b sẽn gãd a kɩrems a naasã. La a sigame n ta mam nengẽ.+ 6 Mam sẽn maag m yĩng n ges a pʋgẽ wã, m yãa tẽngã rũms sẽn tar nao a naase, we-rũmsi, n paas bõn-vuuds la bõn-yɩgdɩ wã sẽn yɩgd yĩngrã. 7 Mam wʋma koɛɛg me sẽn yeel maam yaa: ‘Pɩyɛɛre, yik n kʋ n wãbe!’ 8 La mam yeelame: ‘Zu-soaba, a bada. Bala bũmb sẽn kis bɩ bũmb tõogã sẽn wilg tɩ yaa rẽgd zɩ n kẽ mam noorẽ ye.’ 9 La koɛɛgã sẽn yi saasẽ wã goma naoor a yiib-n-soaba, n yeele: ‘Da le bool bũmb nins Wẽnnaam sẽn yɩlgã tɩ rẽgd ye.’ 10 Bõn-kãng maana naoor a tãab-n-soaba, la bũmb fãa zẽkame n leb saasẽ. 11 Sẽn paase, wakat kãng bala, rap a tãab n wa n yals zak ning pʋgẽ tõnd sẽn da be wã noore. Yaa neb b sẽn tʋm tɩ b yi Sezaare n wa mam nengẽ.+ 12 Rẽ la vʋʋsem sõngã yeel maam tɩ m tũ-b la m da maan sãmbs baa bilf ye. La saam-bi-kãensã b yoobã me tũu maam tɩ tõnd tɩ kẽ raoã zakẽ.
13 “A wilga tõnd t’a yãa malɛk sẽn wa n yaas a roogẽ wã, n yeele: ‘Tʋm rap Zope tɩ b tɩ bool a Sɩmo b sẽn boond me t’a Pɩyɛɛrã,+ 14 t’a na n togsa foo bũmb nins sẽn tõe n kɩt tɩ foo ne f zakã neb fãa paam fãagrã.’ 15 La mam sẽn wa n sɩng goamã, vʋʋsem sõngã siga bãmb zut wa a sẽn sig tõnd me zut to-to sɩngrẽ wã.+ 16 Rẽ kɩtame tɩ m tẽeg Zu-soabã goamã, a sẽn da wae n yetẽ: ‘A Zã lisa nebã ne koom,+ la b na n lisa yãmb ne vʋʋsem sõngo.’+ 17 Woto yĩnga, Wẽnnaam sã n kõ bãmb me kũun ning a sẽn kõ tõnd sẽn tẽ Zu-soab a Zeezi Kiristã, mam yaa ãnda, n tõe n gɩdg Wẽnnaam?”+
18 B sẽn wʋm gom-kãensa wã, b pa le kɩɩs ye.* La b ra pẽgda Wẽnnaam n yetẽ: “Dẽnd Wẽnnaam paka sor tɩ bu-zẽmsã me tõe n tek yam n kos sugr n wa paam vɩɩm.”+
19 La namsg ning sẽn sɩng a Etɩɛn kũumã poorã sẽn sãeeg b rãmbã+ kẽnga hal Fenisi ne Sɩpr la Ãntiyoose, la yaa Zʋɩf-rãmbã bal la b ra moond koɛɛgã.+ 20 La karen-biisã sʋka, rap kẽer n yi Sɩpr ne Sirɛn n wa Ãntiyoos n sɩng neb nins sẽn gomd Gɛrkã moonego, n togsd-b Zu-soab a Zeezi koe-noogã. 21 Sẽn paase, a Zeova* nug ra bee ne-ba, la neb wʋsg lebga tẽedba, n sɩng Zu-soabã tũubu.+
22 B kibarã lʋɩɩ Zerizalɛm tigingã neb tʋbrẽ, tɩ b tʋm a Barnabaas+ hal Ãntiyoose. 23 A sẽn ta n yã Wẽnnaam barkã,* a sũur yɩɩ noog wʋsgo. A sɩnga b fãa raood kengre, sẽn na yɩl tɩ b kell n sak Zu-soabã ne b sũur fãa.+ 24 Bala a ra yaa nin-sõngo, n pid ne vʋʋsem sõng la ne tẽebo. La neb ka tɛk n tẽ Zu-soabã.+ 25 Rẽ poore, a kẽnga Tars n tɩ gẽes a Soll zĩig fãa.+ 26 A sẽn yã-a wã, a tall-a lame n kẽng Ãntiyoose. Woto, b ra tigimda ne tigingã nebã la b zãmsd neb wʋsgo. B kell n maana woto yʋʋmd tõre. Yɩɩ Ãntiyoos la b bool karen-biisã tɩ kiris-neb pipi,+ wa sẽn zems Wẽnnaam daabã.
27 Wakat kãnga, no-rɛɛsdb+ n yi Zerizalɛm n wa Ãntiyoose. 28 B nin-yend yʋʋr sẽn boond t’a Agabus+ yikame n togs bãngr-gomd ne vʋʋsem sõngã maasem, n wilg tɩ kom-kãseng n na n wa dũniyã gill zugu.+ La komã sɩd zĩnda a Kolood zãmaanẽ wã. 29 Dẽ, karen-biisã yãka yam tɩ ned kam fãa na n kõ a sẽn tõe n paame,+ tɩ b tool saam-biisã sẽn be Zide wã sõngre.+ 30 B sɩd maana woto, n tũnug ne a Barnabaas la a Soll+ n tool kãsem-dãmbã sõngrã.
12 Sẽn zems wakat kãnga, rĩm a Erood sɩnga tigingã neb kẽer namsgo.+ 2 A kʋʋ a Zak sẽn yaa a Zã ba-biigã+ ne sʋʋga.+ 3 A sẽn yã tɩ rẽ yɩɩ Zʋɩf-rãmbã noogã, a kɩtame tɩ b yõk a Pɩyɛɛr me. (Ra yaa Bur sẽn pa ning rabɩllã tigr sasa.)+ 4 A yõk-a lame n sui bãens roogo,+ n kɩt tɩ sodaas sul a naas gũud-a n deesd taaba, tɩ sull fãa yaa sodaas a naase. A ra ratame tɩ Pakã sã n loog bɩ a tall-a n wa* nebã taoore. 5 Woto, b paga a Pɩyɛɛr bãens roogẽ wã, la tigingã neb ra pʋʋsda Wẽnnaam yẽ yĩng ne b sũur fãa.+
6 A Erood sẽn wa n dat n yiis a Pɩyɛɛr n kao a bʋʋdã, yʋn-kãnga, b ra sẽba a Pɩyɛɛr ne bãens a yiib t’a gõe sodaas a yiib sʋka. La gũudb n da be rignoorẽ wã n gũud bãens roogã. 7 La ade! A Zeova* malɛk n wa n yals be,+ la bãens roogã pʋg lebga vẽenem. Malɛkã pĩnga a Pɩyɛɛr lʋgrã n nek-a n yeele: “Yik tao-tao!” La bãensã yii a nusẽ wã n dʋʋge.+ 8 Malɛkã yeel-a lame: “Yeelg f fuugã* la f pid f neooda wã.” T’a Pɩyɛɛr maan woto. Malɛkã paasame: “Yeelg f zugẽ fuugã la f pʋg maam.” 9 A yiime n pʋgd malɛkã, la a ra pa mi tɩ malɛkã sẽn maand bũmb ningã yaa sɩd ye. A ra tẽedame tɩ yaa vẽnegr la a sẽn paamã. 10 B sẽn loog pipi gũudbã zĩig la zĩig a yiib-n-soabã, b taa kutã kʋɩleng ning nebã sẽn tũud n yit bãensã roogẽ n kẽed tẽngã pʋgẽ wã. La kʋɩlengã paka a toor tɩ b looge. B sẽn yi wã, b rɩka sor a ye n sɩng loogre. La zĩig pʋgẽ, malɛkã loogame n bas a Pɩyɛɛre. 11 La a Pɩyɛɛr sẽn bãng bũmb ning sẽn maanã, a yeelame: “Masã, m bãnga vẽeneg t’a Zeova* tʋma a malɛk n fãag maam a Erood nugẽ, la ne bũmb ning fãa Zʋɩf-rãmbã sẽn da tẽed tɩ na n maaname wã.”+
12 A sẽn bãng rẽ wã poore a kẽnga a Maari zakẽ wã. Yaa Zã ning b sẽn boond me t’a Markã+ ma. Neb wʋsg n da tigim taab be n pʋʋsdẽ. 13 A sẽn wẽ zakã noor kʋɩlengã, tʋm-tʋmd-poak yʋʋr sẽn boond t’a Rood waame n na n ges sẽn yaa ned ninga. 14 A sẽn bãng a Pɩyɛɛr koɛɛgã, a sũur yɩɩ noog wʋsgo, hal t’a pa pak kʋɩlengã ye. A wudgame n leb pʋgẽ, n tɩ yeel t’a Pɩyɛɛr yasa rignoorẽ wã. 15 Tɩ b yeel-a yaa: “Fo zugã lebgame.” La a ra ket n pẽdgdame n yetẽ tɩ yaa sɩda. Tɩ b yeele: “Rẽnd yaa a malɛka.” 16 La a Pɩyɛɛr ra ket n yasa be n kogsdẽ. B sẽn wa n pak kʋɩlengã, b yã-a lame tɩ ling-b wʋsgo. 17 La a zãas-b-la nug sẽn na yɩl tɩ b sĩndi. A togs-b-la a Zeova* sẽn maan to-to n yiis-a bãens roogẽ wã, la a yeele: “Kẽng-y n tɩ togs-y-yã a Zak+ ne saam-biisã bõn-kãense.” Rẽ poore, a yiime n kẽng zĩig a to.
18 Beoogã sẽn wa n vẽege, zũnd-zãnd wʋsg zĩnda sodaasã sʋka, b sẽn da pa mi a Pɩyɛɛr sẽn beẽ wã yĩnga. 19 A Erood gẽes-a-la zĩig zãnga, la a sẽn pa yã-a wã, a feesa gũudbã la a kɩt tɩ b tall-b n tɩ sɩbge.+ Rẽ poore, a yii Zide n kẽng Sezaare n tɩ pa be wakat bilfu.
20 A Erood sũur da yika* ne Tɩɩr la Sɩdõ nebã. Dẽ, b waa rĩmã nengẽ ne yam a yembr n na n bao laafɩ, bala b ra raada b rɩɩbã rĩmã soolmẽ. La b reng n yẽsa ne a Balastis sẽn yaa ned ning sẽn get rĩmã zakã yellã* t’a sak n na n sõng-ba. 21 Daar ning b sẽn yãkã sẽn ta, a Erood yeelga a naam fuug n zĩnd bʋʋdã kaoob geer zugu, n sɩng n na n gom zãma wã taoore. 22 Dẽ, neb nins sẽn da tigmã zẽka b koees n yeele: “Woto yaa wẽnnaam koɛɛga, pa ninsaal koɛɛg ye!” 23 Zĩig pʋgẽ, a Zeova* malɛkã wẽ-a lame, a sẽn pa kõ Wẽnnaam waoogrã yĩnga. La zũnzũy n dɩ-a t’a ki.
24 La a Zeova* gomdã ra piuugda zĩig fãa, tɩ neb wʋsg me lebgd tẽedba.+
25 A Barnabaas+ ne a Soll sẽn kõ Zerizalɛm saam-biisã sõngrã+ n sa, b lebg n leba Ãntiyoose. La b peega a Zã+ b sẽn boond me t’a Markã.
13 La no-rɛɛsdb ne karen-saam-dãmb n da be Ãntiyoos tigingã pʋgẽ.+ Ra yaa a Barnabaase, a Sɩmeyõ b sẽn boond me t’a Nizɛɛrã, Sirɛn rao a Lisiyusi, a Manayɛn sẽn naag soolmã naab a Erood n karmã, la a Solle. 2 B sẽn wa n tʋmd a Zeova* tʋʋmdã la b loet noorã, vʋʋsem sõngã yeelame: “Welg-y-yã a Barnabaas ne a Soll+ toor n kõ-ma, sẽn na yɩl tɩ b tʋm tʋʋmd ning yĩng mam sẽn bool-bã.”+ 3 Dẽ, b sẽn loe noor la b pʋʋs poore, b tik-b-la ne b nusi, la b bas-b tɩ b looge.
4 Woto, nin-kãensã vʋʋsem sõngã sẽn tʋmã kẽnga Selesi. Be, b kẽe koom-koglg n kẽng Sɩpre. 5 B sẽn ta Salamin tẽngã, b sɩnga Wẽnnaam gomdã mooneg Zʋɩf-rãmbã tigsg rotẽ. Sẽn paase, a Zã ra bee ne-b n sõngd-ba.+
6 B sẽn wa n pasg ko-sʋk tẽngã tõr n ta hal Pafoosã, b yãa Zʋɩf a ye yʋʋr sẽn boond t’a Bar-Zeezi sẽn da yaa tɩɩm soab la zirẽ-be-no-rɛɛsa. 7 A ra bee ne guvɛrneer a Sɛrziyus Polus sẽn yaa rao sẽn tar yam wʋsgã. A Sɛrziyus Polus boola a Barnabaas ne a Soll yẽ nengẽ, a sẽn dat n kelg Wẽnnaam gomdã ne a sũur fãa wã yĩnga. 8 La a Elimas sẽn yaa tɩɩm soabã ra kɩɩsd-b lame, n baood n na n kɩt tɩ guvɛrneerã ra tẽ Zu-soabã ye. (Elimasã rat n yeelame tɩ tɩɩm soaba.) 9 Dẽ, a Soll b sẽn boond me t’a Pollã pida ne vʋʋsem sõngo, n ges-a kuii 10 n yeele: “Fo sẽn yaa ned sẽn pid ne zãmb buud fãa la wẽnem buud fãa, n yaa Sʋɩtãanã* biiga,+ la bũmb ning fãa sẽn yaa tɩrg bɛ wã, fo pa na n bas a Zeova* soayã sẽn yaa tɩrsã goleng sɩda? 11 Ade! A Zeova* nugã bee fo zugu, la fo na n lebga zoanga, n pa le tõog n yã wĩntoogã vẽenem wakat bilf pʋgẽ ye.” Zĩig pʋgẽ, bũmb fãa lebga wulug la lik ne-a, t’a gilgd n babend n baood ned sẽn na n gãd a nugã n tɛ-a. 12 Dẽ, guvɛrneerã sẽn yã bũmb ning sẽn maanã, a lebga tẽeda, bala a Zeova* zãmsgã yɛɛs-a-la wʋsgo.
13 A Poll ne a tũud-n-taasã yii Pafoos n dʋʋg mogrã n ta Pɛrze sẽn be Pãnfili soolmẽ wã. La a Zã+ bas-b lame n lebg n leb Zerizalɛm.+ 14 La b yii Pɛrze n kẽng Ãntiyoos ning sẽn be Pisidi soolmẽ wã. Vʋʋsg daare, b tɩ kẽe tigsg roogẽ wã+ n zĩndi. 15 Tõogã ne No-rɛɛsdbã sɛbã kareng+ poore, tigsg roogã taoor dãmb tʋma koɛɛg n yeel-b yaa: “Rapa, d saam-biisi, yãmb sã n tar gomd sẽn kengd raood n na n taas nin-buiidã, bɩ y gome.” 16 Dẽ, a Poll yikame n zãas-b nug n yeele:
“Rapa, Israyɛll neb la yãmb a neb nins sẽn zoet Wẽnnaamã, kelg-y-yã. 17 Israyɛll Wẽnnaamã yãka tõnd yaab-rãmbã, n kɩt tɩ b lebg buud sẽn tar pãng b sẽn wa n be sãand Ezɩpt soolmẽ wã, la a yiis-b be ne a kangã sẽn tar pãngã.+ 18 La na maan yʋʋm pis-naas pʋgẽ, a maana sũ-mar ne bãmb we-raoogẽ wã.+ 19 A sẽn sãam buud a yopoe Kanaã soolmẽ wã poore, a rɩka b tẽngã n kõ tõnd yaab-rãmbã tɩ lebg rogem-pʋɩɩre.+ 20 Bõn-kãensã fãa yɩɩ na maan yʋʋm kobs-naas la pis-nu pʋgẽ.
“Rẽ poore, a yãka bʋ-kaoodb tɩ b lʋɩ tõnd yaab-rãmbã taoor hal n tãag no-rɛɛs a Sãmwɛlle.+ 21 La rẽ zugẽ, b kosa rĩm+ tɩ Wẽnnaam kõ bãmb a Kis biig a Sayull sẽn yaa Bẽnzame buudã nedã,+ t’a rɩ naam yʋʋm pis-naase. 22 Wẽnnaam sẽn sik yẽ wã poore, a yãka a Davɩɩd t’a lebg b rĩma.+ Wẽnnaam kõo kaset yẽ zug n yeele: ‘Mam yãa a Zese+ biig a Davɩɩd sẽn yaa ned mam sũur sẽn noom ne wã.+ A na n maana bũmb nins fãa mam sẽn datã.’ 23 Ra-kãng yagensã sʋka, Wẽnnaam yãka fãagd Israyɛll nebã yĩng wa a sẽn da pʋlmã: Yaa a Zeezi.+ 24 Sẽn deng nin-kãng waoongo, a Zã moona Israyɛll nebã fãa n yeel tɩ b reeg lisg sẽn na yɩl n wilg tɩ b teka yam n kos sugri.+ 25 La a Zã sẽn wa n baasd a tʋʋmdã, a ra wae n yetame: ‘Yãmb tagsdame tɩ mam yaa ãnda? Mam pa Kiristã ye. Ade! Ned n wat mam poorẽ. Mam pa zems tɩ piid a neooda ye.’+
26 “Rapa, m saam-biisi, yãmb a Abrahaam yagens la neb nins sẽn be yãmb sʋk n zoet Wẽnnaamã, b taasa tõnd koe-kãng sẽn gomd tõnd fãagrã yellã.+ 27 Bala Zerizalɛm nebã ne b nanambsã pa bãng nin-kãng ye. La b sẽn kao a bʋʋdã, b pidsa bũmb nins No-rɛɛsdbã sẽn togs+ tɩ b zẽkd b koees n karemd vʋʋsg daar fãa wã. 28 Baa bãmb sẽn pa yã bũmb a sẽn maan tɩ segd ne kũumã,+ b yeela a Pɩlat t’a kɩt tɩ b kʋ-a.+ 29 B sẽn wa n maan bũmb nins fãa sẽn gʋls yẽ zugã n sa wã, b sik-a-la ra-lukã* zug n tɩ mumi.+ 30 La Wẽnnaam vʋʋg-a lame n yiis kũ-rãmb sʋka.+ 31 Rasem wʋsg pʋgẽ, a vẽnega a meng tɩ neb nins sẽn tũ-a n yi Galile n wa Zerizalɛmmã yã-a. Masã, nin-kãens yaa yẽ kaset rãmb nin-buiidã sʋka.+
32 “Dẽnd tõnd moonda yãmb koe-noogã, n gomd pʋleng ning b sẽn pʋlem tõnd yaab-rãmbã yelle. 33 Wẽnnaam vʋʋga a Zeezi+ n pids pʋlen-kãnga, tõnd sẽn yaa nin-kãens kambã nafr yĩnga, wa sẽn gʋls Yɩɩn-sõamyã a yiib-n-soabã pʋgẽ wã: ‘Fo yaa mam bi-ribla. Rũndã, mam lebga fo ba.’+ 34 La sã n yaa ne Wẽnnaam sẽn vʋʋg-a n yiis kũ-rãmb sʋk n kõ-a yĩng sẽn pa tõe n põogã wɛɛngẽ, a pĩnd n togsa rẽ n yeele: ‘Mam na n nonga yãmb ne nonglem hakɩɩk ning m sẽn pʋlem a Davɩɩdã sẽn yaa pʋleng b sẽn tõe n kɩs sɩd ne wã.’*+ 35 B yeela Yɩɩn-sõamyã a to pʋgẽ me: ‘Yãmb pa na n bas y sɩd soabã t’a põog ye.’+ 36 La a Davɩɩd maana Wẽnnaam daabã* a zãmaanẽ wã, n wa maan kaalem* tɩ b mum-a ne a yaab-rãmbã, la a põogame.+ 37 La Wẽnnaam sẽn vʋʋg a soabã pa põog ye.+
38 “Woto yĩnga, m saam-biisi, bɩ y bãng tɩ nin-kãng maasem yĩnga, b moondame n wilgd yãmb tɩ y tõe n paama y yel-wẽnã sugri,+ 39 la tɩ bũmb nins fãa wɛɛngẽ a Moyiiz Tõogã+ sẽn pa tõe n yeel tɩ y pa tar taalã, yẽ maasem yĩnga, b yeelame tɩ ned ning fãa sẽn tẽed pa tar taal ye.+ 40 Woto yĩnga, gũus-y tɩ bũmb nins b sẽn yeel No-rɛɛsdbã sɛb pʋsẽ wã ra wa paam yãmb ye. B yeelame: 41 ‘Yãmb a nin-sãbsdbã, ges-y bõn-kãngã tɩ ling-yã, la y sãame. Bala mam tʋmda tʋʋmd yãmb wakatẽ wã, tɩ baa ned sã n togs yãmb rẽ ball-ball bɩ y pa na n tol n tẽ ye.’”+
42 La a Poll ne a Barnabaas sẽn wa n yitã, nebã bõosa bãmb tɩ b le gom bõn-kãens yell Vʋʋsg daar ning sẽn pʋgdã. 43 La sẽn da tigm-b tigsg roogẽ wã sãeegr poore, Zʋɩf-rãmb wʋsgo, n paas neb sẽn tuub n kẽ Zʋɩf-rãmbã tũudum n tũud Wẽnnaam n pʋg a Poll ne a Barnabaase. A Poll ne a Barnabaas sẽn wa n gomd ne-bã, b sagl-b lame tɩ b kell n pa Wẽnnaam barkã* pʋgẽ.+
44 Vʋʋsg daar ning sẽn pʋglã, tẽngã nebã fãa la bal tigma taab n na n kelg a Zeova* gomdã. 45 Zʋɩf-rãmbã sẽn yã kʋʋngã, sũ-kiir n yõk-ba, tɩ b yik n kɩɩsd bũmb nins a Poll sẽn da yetã ne paoogr goama.+ 46 Rẽ la a Poll ne a Barnabaas yeel-b ne raood yaa: “Ra segdame tɩ b reng n taas yãmb Wẽnnaam gomdã.+ La yãmb sẽn zãgsd-a la y pa get tɩ y segda ne vɩɩm sẽn ka sɛtã yĩnga, ade, tõnd wẽnemd n teesa bu-zẽmsã.+ 47 Bala a Zeova* yeela tõnd yaa: ‘Mam yãka foo tɩ f yɩ buud toɛy-toɛyã vẽenem, sẽn na yɩl tɩ f moon fãagrã koɛɛg n tãag dũniyã tɛk fãa.’”+
48 Bu-zẽmsã neb sẽn wʋm dẽ wã, b sɩnga sũ-noog kɩdengo, la b pẽgd a Zeova* a gomdã yĩnga, la neb nins fãa sẽn tar yam ning sẽn zems ne vɩɩm sẽn ka sɛtã lebga tẽedba. 49 Sẽn paase, a Zeova* gomdã ra piuugda soolmã tõre. 50 La Zʋɩf-rãmbã tõga pagb yʋy sẽn yi la sẽn yaa wẽn-zoɛtba, n paas tẽngã nin-kãsemsã tɩ b yik n nams+ a Poll ne a Barnabaase, n dig-b n yiis b soolmẽ wã. 51 Dẽ, b pĩmsa b naoã tom tɩ yɩ keoogr bãmb yĩnga, la b kẽng Ikoniyom.+ 52 La karen-biisã ra ket n paamda sũ-noog wʋsgo,+ la b pit ne vʋʋsem sõngo.
14 La Ikoniyom, b tũu taab n kẽ Zʋɩf-rãmbã tigsg roogã pʋgẽ n gome, hal tɩ b sẽn gom to-to wã kɩt tɩ neb kʋʋng sẽn yaa Zʋɩf-rãmb la Gɛrk-rãmb lebg tẽedba. 2 La Zʋɩf-rãmb nins sẽn pa tẽ wã pirsa bu-zẽmsã neba, n kɩt tɩ b kisg saam-biisã.+ 3 Dẽ, b paa be n kaoose, n da gomd ne raood a Zeova* tõogã yĩnga. Wẽnnaam sakame tɩ b maan bãn la yel-soalem+ n kõ kaset a barkã* zugu. 4 La tẽngã nin-buiidã welgame. Kẽer da bee Zʋɩf-rãmbã poorẽ, tɩ sãnda be tẽn-tʋmdbã poorẽ. 5 Bu-zẽmsã neb ne Zʋɩf-rãmbã la b nanambsã ra magd n na n namsa tẽn-tʋmdbã la b lob-b kuga.+ 6 Neb n wa n togs-ba, tɩ b zoe n kẽng Listr ne Dɛrbe tẽnsã sẽn be Likawoni soolmẽ wã, la tẽn-bõones nins sẽn pẽ Listr ne Dɛrbe wã.+ 7 B kell n moona koe-noogã tẽn-kãens pʋsẽ.
8 La Listri, rao n da zĩ t’a naoã ki. A ra yaa põor hal a rogmẽ n zɩ n kẽn ye. 9 A Poll sẽn wa n gomdã tɩ raoã kelgd-a lame. A Poll ges-a-la kuii n bãng t’a tara tẽeb n tõe n paam sãoogre,+ 10 n zẽk a koɛɛg n yeele: “Yik n yals f naoã zugu.” Dẽ, raoã yika yagbgo, n sɩng kẽna.+ 11 Kʋʋngã sẽn yã a Poll sẽn maan bũmb ningã, b zẽka b koees n gom ne Likawoni buud-gomdã n yeele: “Wẽnnaam-dãmbã lebga wa ninsaalb n sig n wa tõnd nengẽ!”+ 12 B sɩngame n boond a Barnabaas t’a Zeese, la b boond a Poll t’a Ɛrmese, a sẽn da so goamã yĩnga. 13 La a Zees wẽnd-doogã sẽn da be tẽngã noorã maan-kʋʋdã talla lols ne vãad b sẽn wʋg n wa tẽngã rignoyẽ wã, n dat n naag kʋʋngã tɩ b maan maando.
14 La a Barnabaas ne a Poll sẽn yaa tẽn-tʋmdbã sẽn wʋm dẽ wã, b pãrsa b futã* n zoe n kẽ kʋʋngã sʋk n zẽk b koees n yeele: 15 “Rapa, bõe yĩng tɩ yãmb maand bõn-kãensã? Tõnd me yaa ninsaalba, n tar pãn-komsem nins yãmb sẽn tarã.+ La tõnd taasda yãmb koe-noogã sẽn na yɩl tɩ y wẽnemd n bas bõn-kãensã sẽn yaa bõn-vɩɩdã, la y tũ Wẽnnaam ning sẽn vɩ wã sẽn yaa soab ning sẽn naan saasã, tẽngã, mogrã la bũmb nins fãa sẽn be b pʋsẽ wã.+ 16 Zãmaan nins sẽn loogã pʋsẽ, a basa buud toɛy-toɛyã fãa tɩ b tũ b mens soaya.+ 17 Baa ne rẽ fãa, a pa bas n pa kõ kaset a mengã zug ye.+ Bala a maana neer n kõt yãmb saag sẽn yit saasẽ la bõn-bɩʋʋng wakate,+ n kõt yãmb rɩɩb tɩ sekdẽ la a pidsd yãmb sũyã ne sũ-noogo.”+ 18 La baa b sẽn togs gom-kãensa wã, yɩl n tõog n gɩdg kʋʋngã tɩ b ra kʋ maoong n kõ-bã yɩɩ toogo.
19 La Zʋɩf-rãmb n yi Ãntiyoos ne Ikoniyom n wa tõg kʋʋngã,+ tɩ b lob a Poll kug n vu-a n yiis tẽngã, n da tẽed t’a kiime.+ 20 La karen-biisã sẽn wa n gũbg-a wã, a yikame n kẽ tẽngã pʋgẽ. Vẽkembeoogã, a yii ne a Barnabaas n kẽng Dɛrbe.+ 21 B sẽn moon koe-noogã tẽn-kãng pʋgẽ la b sõng neb wʋsg tɩ b lebg karen-biis poore, b lebg n leba Listr ne Ikoniyom la Ãntiyoose. 22 Tẽn-kãens pʋsẽ, b kenga karen-biisã raood+ n sagl-b tɩ b kell n pa tẽebã pʋgẽ, la b yeele: “Tõnd segd n paama namsg wʋsg+ n yaool n kẽ Wẽnnaam Rĩungã pʋgẽ.” 23 Sẽn paase, b yãka neb tɩ b lebg kãsem-dãmb tiging fãa pʋgẽ.+ B pʋʋsame la b loe noore,+ la b rɩk-b n ning a Zeova* sẽn yaa soab ning b sẽn tẽ wã nugẽ.
24 Rẽ poore, b pasga Pisidi n kẽng Pãnfili.+ 25 La b sẽn moon koɛɛgã Pɛrze poore, b kẽnga Atali. 26 Be, b kẽe koom-koglg n kẽng Ãntiyoose, zĩig ning saam-biisã sẽn da pʋʋs Wẽnnaam n kos t’a ges b yell tɩ b tʋm tʋʋmd ning b sẽn tʋm n sa masã wã.+
27 B sẽn ta wã, b tigma tigingã neb fãa n togs bũmb wʋsgã Wẽnnaam sẽn tũnug ne bãmb n maanã, la b wilg me tɩ Wẽnnaam paka kʋɩleng bu-zẽmsã yĩng sẽn na yɩl tɩ b tõe n tẽ.+ 28 Dẽ, b paa ne karen-biisã n kaoose.
15 La neb kẽer n yi Zide n wa, n sɩng saam-biisã zãmsg n yetẽ yaa: “Yãmb sã n pa kẽ bãong wa sẽn zems ne a Moyiiz Tõogã,+ y pa tõe n paam fãagr ye.” 2 La a Poll ne a Barnabaas sẽn kɩɩs wʋsg n wẽ no-koeemd ne-b poore, saam-biisã yãka yam n na n tʋm a Poll ne a Barnabaase, n paas bãmb neb kẽer tẽn-tʋmdbã ne kãsem-dãmbã sẽn be Zerizalɛmmã+ nengẽ yel-kãng* poorẽ.
3 Dẽ, nin-kãensã sẽn paam tɩ tigingã neb yãag-b n zãag bilfu, b kell n pasga Fenisi ne Samari n da togsd bu-zẽmsã neb sẽn tuubd to-to wã ball-balle, tɩ kõt saam-biisã fãa sũ-noog wʋsgo. 4 B sẽn ta Zerizalɛmmã, tigingã neb la tẽn-tʋmdbã ne kãsem-dãmbã reeg-b-la neere. B togsa bũmb nins fãa Wẽnnaam sẽn tũnug ne bãmb n maanã. 5 La Fariziyẽ-rãmbã sullã neb kẽer sẽn lebg tẽedbã yika b zĩisẽ n yeele: “Yaa tɩlɛ tɩ b kẽes-b bãong la b yeel-b tɩ b tũ a Moyiiz Tõogã.”+
6 Dẽ, tẽn-tʋmdbã ne kãsem-dãmbã tigma taab n na n ges yel-kãng yelle. 7 La b sẽn wẽ no-koeemd wʋsg n kaoos poore, a Pɩyɛɛr yikame n yeel-ba: “Rapa, m saam-biisi, yãmb mii vẽeneg tɩ hal sẽn kaoose, Wẽnnaam yãka maam yãmb sʋka, sẽn na yɩl tɩ tũ ne mam no-goam tɩ bu-zẽmsã neb wʋm koe-noogã la b tẽ.+ 8 Wẽnnaam sẽn mi sẽn be ned sũurẽ wã+ wilgame tɩ b taa a yam n kõ-b vʋʋsem sõngã,+ wa a sẽn kõ tõnd me wã. 9 Sẽn paase, Wẽnnaam pa geelg baa bilf tɩ bu-zẽmsã yaa toor ne tõnd ye.+ La a yɩlga b sũyã b tẽebã yĩnga.+ 10 Woto wã, bõe yĩng tɩ yãmb makd Wẽnnaam masã, n zɩlgd karen-biisã zɩɩb sẽn yaa zɩsgo,+ zɩɩb tõnd yaab-rãmbã ne tõnd me sẽn pa tõog n tʋke?+ 11 La tõnd tẽedame tɩ yaa Zu-soab a Zeezi barkã* maasem yĩng la tõnd paam fãagre,+ wa bãmb me sẽn paam fãagr to-to wã.”+
12 Rẽ la sullã neb fãa sĩnd-yã, n kelgd a Barnabaas ne a Poll tɩ b togsd bõn-bãnã la yel-soalem wʋsgã Wẽnnaam sẽn tũnug ne bãmb n maan bu-zẽmsã neb sʋkã. 13 B sẽn gom n sa wã, a Zak yeelame: “Rapa, m saam-biisi, kelg-y maam. 14 A Sɩmeyõ*+ maaga a yĩng n wilg Wẽnnaam sẽn sɩng bu-zẽmsã yell gesg to-to, sẽn na yɩl n yãk neb bãmb sʋk tɩ b yɩ nin-buiid a yʋʋrã yĩnga.+ 15 La gom-kãensã zemsa ne No-rɛɛsdbã sɛbã sẽn yeelã. B yeelame: 16 ‘Bõn-kãensã poore, mam na n lebg n waame, n lebs n tilg a Davɩɩd fu-roogã* sẽn da lʋɩ wã. Mam na n lebs n mee a raboogã la m maneg-a, 17 sẽn na yɩl tɩ neb nins sẽn ketã ne buud toɛy-toɛyã fãa neb sẽn yaa nin-buiid b sẽn bool ne mam yʋʋrã bao maam a Zeova* ne b sũur fãa. Woto yaa a Zeova* sẽn yaa soab ning sẽn maand bõn-kãensa wã goama.+ 18 B sɩng n mii bõn-kãens hal pĩnd wẽndẽ wã.’+ 19 Woto wã, mam tagsdame* tɩ d pa segd n sãam bu-zẽmsã neb nins sẽn dat n tũ Wẽnnaamã sũy ye.+ 20 La bɩ d gʋls sebr n tool-b n yeel tɩ b lak b mens ne bũmb b sẽn maan maoong n kõ bõn-naandse,+ ne yoobo,*+ ne rũng sẽn sãre,* la ne zɩɩm.+ 21 Bala sẽn sɩng hal tẽn-kʋdemd wẽndẽ n tãag rũndã, a Moyiiz tara neb sẽn moond a goamã tẽng fãa pʋgẽ, bala vʋʋsg daar fãa b zẽkda b koees n karemd a sɛbã tigsg rotã pʋsẽ tɩ nebã kelgdẽ.”+
22 Dẽ, tẽn-tʋmdbã ne kãsem-dãmbã la tigingã fãa rɩka sard n na n yãk rap bãmb sʋkã tɩ b tũ a Poll ne a Barnabaas n kẽng Ãntiyoose. B tʋma a Zida b sẽn boond me t’a Barsabaasã ne a Sɩlaase.+ Yaa rap sẽn da lʋɩt taoor b saam-biisã sʋka. 23 B gʋlsa sebr n tũnug ne-b n toole. Ad b sẽn gʋlsã:
“Tẽn-tʋmdbã ne kãsem-dãmbã sẽn yaa y saam-biisã n toond saam-biis nins sẽn be Ãntiyoose,+ Siiri la Silisi sẽn yaa bu-zẽms nebã b pʋʋsem. 24 Tõnd wʋmame tɩ neb n yi tõnd sʋkã n wa yãmb nengẽ n sãamd yãmb sũyã ne b goamã,+ la b baood n na n sãam yãmb tẽebã, baa ne tõnd sẽn pa kõ-b noorã. 25 Rẽ n so tɩ d zems taab n dɩk sard n yãk rap n tʋm tɩ b tũ a Barnabaas ne a Poll d sẽn nong wʋsgã n wa yãmb nengẽ. 26 A Barnabaas ne a Poll yaa rap sẽn gẽnegd b yõy tõnd Zu-soab a Zeezi Kirist yʋʋrã yĩnga.+ 27 Rẽ n so tɩ d tʋmd a Zida ne a Sɩlaas sẽn na yɩl tɩ bãmb me tõog n togs yãmb bõn-kãens ne noore.+ 28 Bala vʋʋsem sõngã+ ne tõnd mens tagsame tɩ zemsame tɩ d ra paas yãmb zɩɩb a to n zʋʋg bõn-kãensã sẽn yaa tɩlɛ wã ye: 29 Lak-y y mens ne bũmb b sẽn maan maoong n kõ bõn-naandse,+ ne zɩɩm,+ ne rũng sẽn sãre,*+ la ne yoobo.*+ Yãmb sã n lak y mens fasɩ ne bõn-kãense, y vɩɩmã na n yɩɩ sõma. Wẽnd na zĩnig-y laafɩ!”*
30 Dẽ, b sẽn bas nin-kãens tɩ b loogã, b kẽnga Ãntiyoos n tɩ tigim sullã neb fãa n kõ-b sebrã. 31 B sẽn karem sebrã n sa wã, b sũy yɩɩ noog wʋsg b sẽn paam raood kengrã yĩnga. 32 Sẽn paase, a Zida ne a Sɩlaas sẽn da yaa no-rɛɛsdb me wã yĩnga, b goma naoor wʋsg n keng saam-biisã raood la b paas-b pãnga.+ 33 B sẽn pa be n kaoos bilfu, saam-biisã pʋʋs-b-la wẽnd-na-taase, la b bas-b tɩ b leb neb nins sẽn tʋm bãmbã nengẽ. 34* —— 35 La a Poll ne a Barnabaas paa Ãntiyoose, tɩ bãmb ne neb wʋsg ra zãmsd nebã la b moond koe-noogã sẽn yaa a Zeova* gomdã.
36 Rasem a wãn poore, a Poll yeela a Barnabaas yaa: “Masã,* bɩ d lebg n kẽng tẽns nins fãa pʋsẽ d sẽn moon a Zeova* koɛɛgã, n tɩ kaag saam-biisã n bãng b keelem.”+ 37 A Barnabaas da rata ne a sũur fãa n peeg a Zã b sẽn boond me t’a Markã.+ 38 La a Poll ra tagsdame tɩ pa zems tɩ b peeg-a, a sẽn lebg n bas bãmb Pãnfili n pa tũ-b n tʋmã yĩnga.+ 39 Rẽ waa ne sũ-pu-kãseng bãmb sʋka, hal tɩ b welg taaba. A Barnabaas+ peega a Mark n kẽ koom-koglg n loog Sɩpre. 40 La a Poll yãka a Sɩlaase. Saam-biisã sẽn pʋʋs a Zeova* n kos t’a ges a Poll yell poore, a loogame.+ 41 A pasga Siiri ne Silisi n kengd tigimsã neb raoodo.
16 Dẽ, a Poll taa Dɛrbe, la a yi be n kẽng Listri.+ La karen-biig n da be be t’a yʋʋr boondẽ t’a Tɩmote.+ Yẽ yaa Zʋɩf-poak sẽn yaa tẽed biiga, la a ba wã yaa Gɛrke. 2 A ra tara yʋ-noog Listr ne Ikoniyom saam-biisã sʋka. 3 A Poll yeelame t’a nongẽ lame t’a Tɩmote yãagd-a. Dẽ, a tall-a lame n tɩ kẽes bãongo, Zʋɩf-rãmb nins sẽn da be tẽn-kãens pʋsẽ wã yĩnga.+ Bala b fãa ra miime t’a ba wã ra yaa Gɛrke. 4 B sẽn da kẽnd tẽng-tẽngã, b ra togsda saam-biisã sard ning tẽn-tʋmdbã ne kãsem-dãmbã sẽn da be Zerizalɛmmã sẽn dɩkã, sẽn na yɩl tɩ b tũ.+ 5 Dẽ, tigimsã neb tẽeb pãng ra paasdame, tɩ b sõorã me ra fɩɩgd wʋsg daar fãa.
6 Sẽn paase, b pasga Firzi ne Galasi+ n looge, bala vʋʋsem sõngã gɩdg-b lame tɩ b ra moon koɛɛgã Aazi soolmẽ wã ye. 7 La b sẽn wa n ta Miizi wã, b modgame n na n kẽng Bitini,+ la a Zeezi tũnuga ne vʋʋsem sõngã n gɩdg-ba. 8 Dẽ, b yɛga* Miizi n kẽng Torwaase. 9 Yʋn-kãnga, a Poll paama vẽnegre, n yã Masedoan ned sẽn yas a taoor n bõosd-a n yetẽ: “Wa Masedoan ka, n sõng tõndo.” 10 A sẽn yã vẽnegrã bala, tõnd baoome n na n kẽng Masedoanne, d sẽn tagsd tɩ Wẽnnaam ra yeta tõnd tɩ d tɩ moon Masedoan nebã koe-noogã yĩnga.
11 Dẽ, tõnd yii Torwaas n pasg mogrã n tees tɩrg n ta Samotarse. La vẽkembeoogã, d taa Neyapoliisi, 12 n yi be n kẽng Filip+ sẽn yaa Rom neb tẽnga,* la Masedoan soolmã tẽng ning sẽn yaa kãseng n yɩɩdã. D zĩnda tẽn-kãng n maan rasem a wãna. 13 Vʋʋsg daare, tõnd yii tẽngã n kẽng kʋɩlgã noore, d sẽn da tagsd tɩ pʋʋsg zĩig n be be wã yĩnga. D zĩndame, n sõsd ne pagb nins sẽn da tigim taabã. 14 La pag yʋʋr sẽn boond t’a Lidi sẽn koosd fu-miid-miid* n yit Tiyatiir+ tẽngã, la sẽn yaa wẽn-tũud n da kelgde. A Zeova* paka a sũurã yaleng t’a kelg bũmb nins a Poll sẽn da yetã sõma. 15 La yẽ ne a zakã rãmb sẽn deeg lisg poore,+ a kosa tõnd n yeele: “Yãmb sã n tagsdẽ tɩ mam maanda sɩd ne a Zeova,* bɩ y wa sig mam zakẽ wã.” A pẽdga tõnd wʋsg tɩ d kẽnge.
16 La tõnd sẽn wa n dabd pʋʋsgã zĩigẽ, tʋm-tʋmd-poak zĩn sẽn tare, la sẽn kɩtd t’a mi beoog yɛl+ n seg tõndo. A bagrã bʋgb maasem yĩnga, a ra kẽesda a zu-soben-dãmbã yõod wʋsgo. 17 Bi-puglã ra pʋgda a Poll ne tõnd n zẽkd a koɛɛgã n yetẽ: “Nin-kãensã yaa Wẽnnaam sẽn ka to wã yembse,+ n moond yãmb fãagrã sore.” 18 A kell n maana woto rasem wʋsgo. La a Poll yam wa n yii ne rẽ, t’a wẽnemd n yeel zĩnã yaa: “Mam yeta foo ne a Zeezi Kirist yʋʋr tɩ f yi n bas-a.” La a yii wakat kãng bala.+
19 Bi-puglã zu-soben-dãmbã sẽn bãng tɩ bãmb sẽn teeg bũmb ning n paamd yõodã saame wã,+ b yõka a Poll ne a Sɩlaas n veo-b n kẽng raagẽ wã nanambsã nengẽ.+ 20 B sẽn tall-b n ta tẽngã taoor dãmb nengẽ wã, b yeelame: “Nin-kãensã rãmbda tõnd tẽngã wʋsgo.+ B yaa Zʋɩf-rãmba, 21 la b moonda minund tõnd sẽn pa segd n sak wall d tũ, d sẽn yaa Rom nebã yĩnga.” 22 La kʋʋngã naaga taab n yik n dat n zab ne a Poll la a Sɩlaase. Tẽngã taoor dãmb yeelame tɩ b pãrs b futã la b pãb-b ne rasaba.+ 23 B sẽn pãb-b wʋsg poore, b kẽes-b-la bãens roogo, la b yeel bãensã roog gũudã t’a gũ-b neere.+ 24 B sẽn yeel-a woto wã, a kẽes-b-la bãensã ro-yaangẽ wã la a sẽb b naoã ne ra-bãongo.
25 La sẽn wa n zems yʋn-sʋkã, a Poll ne a Sɩlaas ra pʋʋsdame la b yɩɩnd n pẽgd Wẽnnaam+ tɩ bi-beesã kelgdẽ. 26 Zĩig pʋgẽ, tẽn-digimd-kãseng n zĩnd hal tɩ bãens roogã yẽbgr rigimdi. Sẽn paase, kʋɩlensã fãa pagsa wakat kãnga, tɩ ned kam fãa bãens sogse.+ 27 Bãensã roog gũudã sẽn nek n yã tɩ bãensã roog kʋɩlens pagsame wã, a wõoga a sʋʋgã n dat n kʋ a menga, a sẽn tẽed tɩ bi-beesã zoeeme wã yĩnga.+ 28 La a Poll zẽka a koɛɛg n tool n yeele: “Da maan f meng yell tɩ tõnd fãa bee ka!” 29 Dẽ, bãensã roog gũudã yeelame tɩ b kõ-a bugum. A zoeeme n kẽ n yĩgimd a Poll ne a Sɩlaas taoor n digda. 30 A tall-b lame n yi yɩng n soke: “Bõe la mam segd n maan n paam fãagre?” 31 Tɩ b yeel yaa: “Tẽ Zu-soab a Zeezi, tɩ foo ne f zakã rãmb na paam fãagre.”+ 32 Dẽ, b moona yẽ ne neb nins fãa sẽn be a zakẽ wã a Zeova* koɛɛgã. 33 La a tall-b-la ne yʋn-sʋkã n tɩ pegs b noadã. Rẽ poore, yẽ ne a zakã rãmb fãa reega lisg n pa bas tɩ kaoos ye.+ 34 A tall-b lame n kuil a yir n tɩ bao rɩɩb n kõ-ba. La yẽ ne a zakã rãmb fãa kɩdma sũ-noog wʋsgo, a sẽn tẽed Wẽnnaam masã wã yĩnga.
35 Beoogã sẽn wa n vẽege, tẽngã taoor dãmb tʋma gũudb tɩ b tɩ yeele: “Bas nin-kãens tɩ b looge.” 36 Bãensã roog gũudã taasa a Poll b goamã n yeele: “Tẽngã taoor dãmb tʋma rap tɩ b wa kɩt tɩ b yiis yãmb y yiibã. Woto wã, bɩ y wa yi n loog ne laafɩ.” 37 La a Poll yeel-b lame: “Baa ne tõnd sẽn yaa Rom nebã,+ b pãba tõnd nebã taoor tɩ b yaool n pa kao tõnd bʋʋd n ning-d taale, la b kẽes tõnd bãens roogo. La masã, bãmb rat n soos n yiisa tõnd bɩ? Pa saagd ye! Bɩ bãmb mensã wa yiis tõndo.” 38 Gũudbã tɩ togsa tẽngã taoor dãmb gom-kãensã. B sẽn wʋm tɩ rapã yaa Rom nebã,+ rabeem yõk-b lame. 39 Dẽ, b waame n kos a Poll ne a Sɩlaas sugri. B sẽn yiis-bã poore, b bõos-b lame tɩ b yi tẽngã. 40 La b yii bãensã roogẽ n kẽng a Lidi zakẽ wã. B sẽn yã saam-biisã, b kenga b raood+ la b looge.
17 B pasga Amfipolis ne Apoloni n ta Tesaloniki.+ Zʋɩf-rãmbã tigsg roog n da be be. 2 Dẽ, a Poll tɩ kẽe tigsg roogã pʋgẽ wa a sẽn minim n maandẽ wã,+ la a sõsa ne-b Gʋls-sõamyã wɛɛngẽ+ vʋʋsg ray a tãabo, 3 n wilgd-b tɩ ra yaa tɩlɛ tɩ Kiristã namse,+ la a vʋʋg n yi kũ-rãmb sʋka.+ A ra karemda Gʋls-sõamyã zĩis kẽer n wilgd-b rẽ, n yetẽ: “Zeezi-kãngã mam sẽn gomd a yell ne yãmbã, yaa yẽ la Kiristã.” 4 Rẽ kɩtame tɩ bãmb neb kẽer lebg tẽedba, n naag a Poll ne a Sɩlaase.+ Gɛrk-rãmb wʋsg sẽn tũud Wẽnnaam n paas pagb wʋsg sẽn yaa nin-kãsems me n wa n naag-ba.
5 La sũ-kiir yõka Zʋɩf-rãmbã,+ tɩ b tigim nin-wẽns kẽer sẽn da be raagẽ wã n pa tar tʋʋma, tɩ b lebg kʋʋng n sɩng tẽngã rãmbgo. B tɩ kẽe a Zaazõ zakã n baood a Poll ne a Sɩlaas n na n tall-b n tɩ kõ kʋʋngã. 6 B sẽn pa yã-bã, b veoa a Zaazõ ne saam-biis kẽer n kẽng tẽngã soaadb nengẽ, n tɩ zẽk b koees n yeele: “Neb nins sẽn dãmbd* dũniyã fãa wã bee ka masã,+ 7 la a Zaazõ reeg-b-la sãando. Nin-kãensã fãa kɩɩsda a Sezaar noyã, n yetẽ tɩ rĩm a to n be: A Zeezi.”+ 8 Kʋʋngã ne tẽngã soaadb sẽn wʋm gom-kãensã, b yɛɛsame. 9 B sẽn kɩt t’a Zaazõ ne saam-biisã yao ligd ning b sẽn segd n yao tɩ b bas-bã poore, b bas-b lame tɩ b looge.
10 Ne yʋngã, saam-biisã yɩɩ tao-tao n kɩt t’a Poll ne a Sɩlaas kẽng Beere. B sẽn ta wã, b kẽnga Zʋɩf-rãmbã tigsg roogẽ wã. 11 La Zʋɩf-rãmb nins sẽn be Beere wã ra tara yam-sõng n yɩɩd sẽn be-b Tesalonikã. Bala b reega goamã ne b sũy fãa, n da maagd b yĩns n vaeesd Gʋls-sõamyã daar fãa n dat n bãng gom-kãens sã n yaa sɩda. 12 Woto yĩnga, bãmb neb wʋsg lebga tẽedba. Gɛrk-rãmbã sʋka, pagb wʋsg sẽn yaa nin-kãsems n paas rap kẽer me n lebg tẽedba. 13 La Zʋɩf-rãmb nins sẽn be Tesalonikã sẽn wa n bãng t’a Poll moonda Wẽnnaam koɛɛgã Beere me wã, b waa be n na n tõg kʋʋngã+ tɩ b zab ne a Poll dãmba. 14 Zĩig pʋgẽ, saam-biisã kɩtame t’a Poll kẽng mogrã noore,+ la a Sɩlaas ne a Tɩmote paa be. 15 Neb nins sẽn da yãagd a Pollã tall-a lame n kẽng hal Atɛnne. A Poll yeel-b lame tɩ b tɩ togs a Sɩlaas ne a Tɩmote+ tɩ b modg n bʋʋg yẽ tao-tao. Rẽ poore, b loogame.
16 A Poll sẽn wa n gũud-b Atɛnnã, a sẽn da ne tɩ tẽngã pida ne bõn-naandsã ra sãamda a sũuri. 17 Dẽ, a ra sõsda tigsg roogẽ wã ne Zʋɩf-rãmbã, la ne neb a taab sẽn tũud Wẽnnaam. Daar fãa, a ra sõsda ne neb nins sẽn wat raagẽ wã. 18 La Epikiriyẽ-rãmbã ne Ɛstoyisiyẽ-rãmbã bãngdb kẽer sɩngame n wẽed no-koeemd ne-a. Sãnda ra sokdame yaa: “Bõe la nin-kãngã sẽn yaa gom-to-nedã goamã rat n yeele?” Tɩ kẽer yetẽ: “Wõnda a yaa wẽn-sãams koe-moonda.” Yaa a sẽn da moond a Zeezi koe-noogã, la a gomd kũum vʋʋgr yellã+ yĩng la b sẽn da yet woto wã. 19 Dẽ, b gãd-a lame n tall-a n kẽng Areyopaazẽ* wã n yeele: “Fo tõe n togsa tõnd zãms-paalgã fo sẽn zãmsd nebã sẽn yaa bũmb ning bɩ? 20 Bala fo bilgda tõnd bũmb kẽer d sẽn zɩ n wʋme, la tõnd rat n bãnga bõn-kãens võore.” 21 Sɩd me, Atɛn nebã fãa ne sãamb nins sẽn be be wã* sã n paam sẽk fãa, b pa maand bũmb a to n zʋʋg kiba-paal togsg wall b kelgr ye. 22 La a Poll yalsa Areyopaazã+ tẽn-sʋka, n yeele:
“Atɛn neba, mam yãame tɩ bũmb fãa pʋgẽ, wõnda yãmb wilgdame tɩ y zoeta wẽnnaam-dãmbã* n yɩɩd neb a taabã.+ 23 Wala makre, mam sẽn wa n loogdẽ la m maag m yĩng n get bũmb nins yãmb sẽn pʋʋsdã,* m tol n yãa tẽn-kugr tɩ b gʋls a zug tɩ ‘Wẽnnaam d sẽn pa mi yĩnga.’ Woto wã, yãmb sẽn waoogd a soab la y yaool n pa mi-a wã, yaa yẽ yell la mam sẽn gomd ne yãmbã. 24 Wẽnnaam ning sẽn naan dũniyã ne bũmb nins fãa sẽn be a pʋgẽ wã sẽn yaa yĩngr la tẽng Zu-soabã,+ a pa be wẽnd-dot ninsaalb nus sẽn me pʋsẽ ye.+ 25 Leb n pa ninsaalb nus n sõngd-a, wa bũmb n paoog-a ye.+ Bala yaa yẽ meng n kõt ninsaalbã fãa vɩɩm, vʋʋsem+ la bũmb fãa. 26 Sẽn paase, a tũnuga ne rao a ye+ n maan buud toɛy-toɛyã fãa sẽn na yɩl tɩ b zĩnd tẽngã gill zugu,+ la a yãk wakat nins bũmb kẽer sẽn segd n maane, la ninsaalbã sẽn tog n zĩndẽ wã todse,+ 27 sẽn na yɩl tɩ b bao Wẽnnaam, tɩ b sã n babl n bao-a bɩ b sɩd yã-a,+ bala a pa zãr ne tõnd ned baa a yembr ye. 28 Yaa yẽ maasem yĩng la tõnd vɩya, n kẽnd la d beẽ, wa yãmb mens seb-gʋlsdbã kẽer sẽn pʋd n yeelã. B yeelame: ‘Bala tõnd me yaa a kamba.’
29 “Rẽnd tõnd sẽn yaa Wẽnnaam kambã,+ d pa tog n tags tɩ Wẽnnaam wõnda sãnem wall wanzuri bɩ kugr bõn-naandga, bũmb ninsaalb sẽn tags n maan ye.+ 30 Yaa sɩd tɩ Wẽnnaam basa nebã taal wakat nins b sẽn da maand bõn-kãensã b zɩɩlem pʋgẽ wã yĩnga,+ la masã, a yeta nebã fãa sẽn be zĩig zãngã tɩ b segd n teka yam n kos sugri. 31 Bala a yãka daar n dat n kɩt tɩ rao ning a sẽn yãkã kao dũniyã tõr bʋʋd+ ne tɩrlem. A vʋʋga nin-kãng n yiis kũ-rãmb sʋk+ n na n wilg nebã fãa tɩ daar-n-kãng sɩd na n waame.”
32 La b sẽn wʋm t‘a Poll gomd kũum vʋʋgr yellã, kẽer sɩnga a yaalgo,+ tɩ sãnda yetẽ: “Tõnd na n le kelga foo bõn-kãngã wɛɛngẽ nindaare.” 33 Dẽ, a Poll loog n bas-b lame. 34 La neb kẽer n tɩ naag-a n lebg tẽedba. Bãmb kẽer yaa a Denis sẽn yaa Areyopaazã bʋ-kaoodbã nin-yendã, ne pag yʋʋr sẽn boond t’a Damaris la neb a taaba.
18 Rẽ poore, a yii Atɛn n kẽng Korẽnte. 2 Be, a yãa Zʋɩf yʋʋr sẽn boond t’a Akila+ sẽn yit Põ soolmẽ wã. Yẽ ne a pag a Pirsill yii Itali n nan wa be paalem, bala a Kolood ra yiisa noor n yeel tɩ Zʋɩf-rãmbã fãa yi Rom tẽngã. Woto, a Poll kẽnga b nengẽ. 3 La b nug-tʋʋmdã sẽn da yaa a ye wã yĩnga, a paa b zakẽ wã n da tʋmd ne-ba.+ Bala b ra sẽta fu-roto. 4 A ra sõsda ne nebã tigsg roogẽ wã+ vʋʋsg daar fãa,+ n tõogdẽ tɩ Zʋɩf-rãmb la Gɛrk-rãmb tẽed a koɛɛgã.
5 La a Sɩlaas+ ne a Tɩmote+ sẽn wa n yi Masedoan n wa wã, a Poll sɩngame n kẽesd a sẽkã fãa koɛɛgã mooneg pʋgẽ, n wilgd Zʋɩf-rãmbã t’a Zeezi la Kiristã.+ 6 La b sẽn da ket n kɩɩsd-a la b paoogd-a wã, a fugsa a futã+ n yeel-ba: “Bɩ yãmb zɩɩmã taal zĩnd yãmb mens zutu.+ Mam pa tar taal yel-kãensã pʋgẽ ye.*+ Masã tɛka, mam na n kẽnga bu-zẽmsã neb nengẽ.”+ 7 Dẽ, a yii be* n tɩ moond rao a ye yʋʋr sẽn boond t’a Titiyus Zistuus zakẽ. A yaa wẽn-tũud t’a zakã yɛg tigsg roogã. 8 La a Kirispus+ sẽn yaa tigsg roogã taoor soabã tẽe Zu-soabã, yẽ ne a zakã rãmb fãa. Korẽnt nebã wʋsg sẽn wʋm koe-noogã lebga tẽedb n deeg lisgu. 9 Sẽn paase, a Poll paama vẽnegr ne yʋngo, tɩ Zu-soabã gom ne-a n yeele: “Da zoe rabeem ye. Bɩ f ket n gomd la f ra sĩnd ye. 10 Mam bee ne foom.+ Ned baa a ye pa na n zab ne foo n maan-f wẽng ye. Bala mam tara neb wʋsg tẽn-kãngã pʋgẽ.” 11 Woto, a paa be n maan yʋʋmd la kiis a yoobe, n zãmsd-b Wẽnnaam gomdã.
12 A Galyõ sẽn wa n yaa Akayi guvɛrneerã, Zʋɩf-rãmbã zemsa taab n zab ne a Polle, la b tall-a n kẽng bʋʋdã kaoob geer taoor 13 n tɩ yeele: “Ra-kãngã zãmsda nebã n dat tɩ b tũ Wẽnnaam ne manesem sẽn pa zems ne tõogã ye.” 14 La a Poll sẽn wa n dat n gomã, a Galyõ yeela Zʋɩf-rãmbã yaa: “Yãmb a Zʋɩf-rãmba, sã n da yaa yel-kɛgr poorẽ, wall bũmb sẽn yaa wẽng wʋsg poorẽ, zemsame tɩ mam maag m yĩng n kelg yãmba. 15 La sã n yaa goam poorẽ no-koɛɛma, yʋy la yãmb tõogã poorẽ no-koɛɛma,+ yaa yãmb mens n segd n ges rẽ yelle. Mam pa rat n yɩ bõn-kãens bʋ-kaood ye.” 16 Dẽ, a rig-b-la bʋʋdã kaoob geer taoore. 17 La b fãa yõka a Sostɛn+ sẽn yaa tigsg roogã taoor soabã n sɩng a pãbr bʋʋdã kaoob geer taoore. La a Galyõ pa kẽes a toog bõn-kãens pʋgẽ baa bilf ye.
18 A Poll sẽn zĩnd be n maan rasem wʋsg poore, a pʋʋsa saam-biisã la a kẽ koom-koglg n na n kẽng Siiri. A Pirsill ne a Akila tũ-a lame. A Poll kɩtame tɩ b wõrs a zoobdã koees-koees Sãnkre,+ bala a ra pʋlma Wẽnnaam bũmbu. 19 Dẽ, b taa Efɛɛze, t’a bas bãmb beenẽ. La yẽ tɩ kẽe tigsg roogẽ wã n sõs ne Zʋɩf-rãmbã.+ 20 Baa b sẽn da kot-a t’a pa be n kaoosã, a pa sak ye. 21 A pʋʋs-b lame n yeel-b yaa: “A Zeova* sã n data, m na n lebg n waa yãmb nengẽ yɛsa.” A kẽe koom-koglg Efɛɛz 22 n kẽng Sezaare. La a kẽnga Zerizalɛm n tɩ kaag tigingã neb n yaool n kẽng Ãntiyoose.+
23 A sẽn zĩnd be n kaoos bilf poore, a loogame n kẽng tẽng-tẽng Galasi ne Firzi+ soolmẽ wã, n kengd karen-biisã fãa raoodo.+
24 La Zʋɩf a ye yʋʋr sẽn boond t’a Apolos+ sẽn dog Alɛgsãndri n wa Efɛɛze. A ra yaa gom-minim soaba, la sẽn mi Gʋls-sõamyã sõma. 25 Ra-kãng ra paamame tɩ b zãms-a a Zeova* sorã. A ra tara yẽesem wʋsg vʋʋsem sõngã maasem yĩnga, tɩ kɩt t’a sẽn da yet bũmb ninsã la a sẽn zãmsd nebã bũmb nins a Zeezi zugã ra yaa kɛpɩ. La a ra mii a Zã lisgã bala. 26 A sɩngame n gomd ne raood tigsg roogẽ wã. A Pirsill ne a Akila+ sẽn wʋm a goamã, b peeg-a lame n tɩ wilg-a Wẽnnaam sorã sõma n paase. 27 Sẽn paase, a sẽn da rat n kẽng Akayi wã yĩnga, saam-biisã gʋlsa sebr n tool karen-biis nins sẽn be be wã n bõos-b tɩ b reeg-a neere. Dẽ, a sẽn ta be wã, a sõnga neb nins sẽn lebg tẽedb Wẽnnaam barkã* maasem yĩngã ne sõngr tɛkẽ. 28 Bala a ra gomda nebã sʋk ne yẽesem wʋsgo, n wilgd vẽeneg tɩ Zʋɩf-rãmbã tudgame, la a ra tũnugd ne Gʋls-sõamyã n wilgd-b t’a Zeezi la Kiristã.+
19 A Apolos+ sẽn wa n be Korẽntã, a Poll pasga tẽns nins sẽn zãr ne mogrã n kẽng Efɛɛze.+ A yãa karen-biis a wãn be 2 n sok-b yaa: “Yãmb sẽn wa n lebg tẽedbã, y paama vʋʋsem sõng bɩ?”+ Tɩ b leok-a n yeele: “Tõnd zɩ n wʋm tɩ vʋʋsem sõng n be ye.” 3 Rẽ la a sok-yã: “La yaa lisg bʋg buud la yãmb reeg-yã?” Tɩ b yeele: “A Zã lisgã.”+ 4 T’a Poll yeele: “A Zã ra lisda nebã ne lisg sẽn wilgd tɩ b teka yam n kos sugri,+ la a ra yet-b tɩ b tẽ soab ning sẽn na n pʋgl yẽ wã,+ rat n yeel t’a Zeezi.” 5 B sẽn wʋm dẽ wã, b reega lisg ne Zu-soab a Zeezi yʋʋre. 6 A Poll sẽn tik-b ne a nus poore, vʋʋsem sõngã siga b zutu,+ tɩ b sɩng buud-gom-zẽn goama, la b togsd bãngr-goama.+ 7 B fãa ra yaa rap piig la a yiibu.
8 Kiis a tãab pʋgẽ, a ra gomda ne raood tigsg roogẽ wã,+ n wɛgsd sõss tɩ nebã kelgdẽ, la a gomd Wẽnnaam Rĩungã yell ne tõogo.+ 9 La neb kẽer sẽn diglim b sũy n zãgs tɩ b kõn tẽ, la b gomd n sãbsd Sorã+ zãma wã taoorã yĩnga, a Poll laka a meng ne-ba.+ A peega karen-biisã, n tɩ sõsd ne nebã daar fãa a Tiranus lekollã roogẽ. 10 Bõn-kãng kaoosa yʋʋm a yiibu, hal tɩ neb nins fãa sẽn be Aazi soolmẽ wã, Zʋɩf-rãmbã ne Gɛrk-rãmbã wʋm Zu-soabã koɛɛgã.
11 La Wẽnnaam ra ket n tũnugda ne a Poll n tʋmd tʋʋm-kãsemse,+ 12 hal tɩ nebã ra rɩgsd pɛɛl la fut sẽn sɩɩs a Poll n kẽnd n kõt bãad-rãmbã+ tɩ b paamd laafɩ, tɩ zĩn-dãmbã me yita.+ 13 La Zʋɩf-rãmb kẽer sẽn da gilgd n digd zĩn-dãmb me makame n na n dig zĩn-dãmbã ne Zu-soab a Zeezi yʋʋre. B ra wae n yetame: “Mam yeta yãmb ne a Zeezi ning a Poll sẽn moondã yʋʋr tɩ y yi!”+ 14 Zʋɩf-rãmbã maan-kʋʋdbã taoor soab a Seva kom-dibli a yopoe me n da maand bõn-kãnga. 15 La zĩnã yeel-b lame yaa: “Mam mii a Zeezi,+ la m mi a Poll sẽn yaa a soaba.+ La yãmb yaa ãnd dãmba?” 16 Rẽ poore, rao ning zĩnã sẽn tarã yẽeg-b lame, n zab ne-b n tõog-b yembr-yembr hal tɩ b zoe n yi ro-kãng pʋg bɛɛla, la ne sãmpoaga. 17 Nebã fãa sẽn da be Efɛɛzã, Zʋɩf-rãmbã ne Gɛrk-rãmbã bãnga bõn-kãnga. La rabeem yõka b fãa, tɩ Zu-soab a Zeezi yʋʋrã ra paamd waoogre. 18 La neb nins sẽn lebg tẽedbã wʋsg ra wat n togsda bũmb nins b sẽn da maandã vẽeneg-vẽenega. 19 Sɩd me, neb nins sẽn da tar tɩt n maand yel-soalmã wʋsg talla b sɛbã n wa naag taab n yõog bugum nebã fãa taoore.+ La b geelga b ligdã n mik tɩ taa wanzuri ligd-koeems tus-pis-nu. 20 Woto, ne a Zeova* pãngã, a gomdã ra ket n piuugdame la a tõogdẽ.+
21 Bõn-kãensã maanegã poore, a Poll yãka yam n na n pasg Masedoan+ ne Akayi, n kẽng Zerizalɛm.+ A yeelame: “Mam sã n ta be, m segd n kẽnga Rom me.”+ 22 Dẽ, a tʋma neb nins sẽn sõngd-a wã sʋk neb a yiib Masedoanne. Yaa a Tɩmote+ ne a Eraste.+ La yẽ mengã paa Aazi soolmẽ wã n kaoos bilfu.
23 Wakat kãnga, rãmbg wʋsg+ n zĩnd Sorã poorẽ.+ 24 Bala rao a ye yʋʋr sẽn boond t’a Demetiryus n yaa yõaka, n da maand a Artemis wẽnd-do-bõoneg ne wanzuri. A ra sõngda a yõg-taasã me tɩ b paamd ligd wʋsgo.+ 25 A tigma neb nins sẽn tʋmd ne-a wã n paas yõgs a taabã n yeele: “Rapa, yãmb mii vẽeneg tɩ tõnd paoongã yita tʋʋm-kãngã pʋgẽ. 26 La yãmb neeme, la y wʋmd Poll-kãngã sẽn maand to-to n tõogdẽ tɩ neb wʋsg toeemd yamã. A yetame tɩ wẽnnaam-dãmb nins ninsaalb nus sẽn maanã pa wẽnnaam-dãmb sɩd-sɩd ye.+ Pa Efɛɛz+ bal la a maand rẽ ye. Yaa Aazi soolmã fãa la bala. 27 Sẽn paase, yellã pa nebã sẽn na n wa pa le nand tõnd tʋʋmdã yĩng bal ye. Yaa b sẽn na n wa get wẽn-poak a Artemis sẽn yaa kãsengã roogã wa zaalem, la a Artemis b sẽn waoogd Aazi soolmã tõr la dũniyã gill zugã sẽn na n kong a ziirã yĩng me.” 28 Nin-kãens sẽn wʋm dẽ wã, b sũyã puuga wʋsg tɩ b ra zẽkd b koees n yetẽ: “Efɛɛz nebã Artemisã yaa kãsenga!”
29 Woto, tẽngã tõr wulumdame. La nebã fãa naaga taab n kaoog n dabd reemã zĩigẽ, n tɛt a Gayus ne a Aristark+ sẽn yaa Masedoan neb sẽn yãagd a Pollã. 30 La a Poll mengã ra rat n kẽ n bʋʋga nebã, la karen-biisã gɩdg-a lame. 31 Baa sẽn sigind-b tigã la reemã kẽer moor sẽn da noom ne a Pollã tʋma koɛɛg n bõos-a t’a ra saag n kẽ reemã zĩigẽ ye. 32 Sɩd me, neb kẽer da zẽkda b koees n yet bũmbu, tɩ sãnda yet bũmb a to. Bala zũnd-zãnd n da be kʋʋngã sʋka, la wʋsg ra pa mi bũmb ning sẽn kɩt tɩ b tigim taabã meng ye. 33 Dẽ, b yiisa a Alɛgsãndr kʋʋngã sʋka, tɩ Zʋɩf-rãmbã tus-a n lʋɩɩs taoore. A Alɛgsãndr zãasa nebã nug n dat n gom ne-ba. 34 La b sẽn wa n bãng t’a yaa Zʋɩfã, b fãa zẽka b koeesã n naag taab na maan lɛɛr a yiibu, n yetẽ: “Efɛɛz nebã Artemisã yaa kãsenga!”
35 Tẽngã taoor soab sẽn wa n tõog tɩ kʋʋngã ya n sĩndã, a yeelame: “Efɛɛz nebã, ãnd n be ninsaalbã sʋka, n pa mi tɩ Efɛɛz tẽngã n gũud a Artemis sẽn yaa kãsengã roogã, ne a bõn-naandgã sẽn yi saasẽ n lʋɩ wã? 36 Sẽn mik tɩ ned pa tõe n kɩɩs bõn-kãensa wã, yãmb segd n yõka y mens la y ra maan bũmb ne yãgb ye. 37 Bala yãmb talla nin-kãensã n wa ka, tɩ b yaool n pa neb sẽn zɛɛd wẽnd-dot teedo, wall sẽn paoogd tõnd wẽn-poakã ye. 38 Woto wã, a Demetiryus+ ne a tʋmd-n-taasã sẽn be ne-a wã sã n tara yell ne neda, bʋʋd kaoob ray beeme, tɩ guvɛrneer-dãmb me beẽ. Bɩ b ned kam fãa wa ra-kãense, n togs yell ning a sẽn tar ne a to. 39 La yãmb sã n baood bũmb sẽn zʋʋg rẽ, yaa tigsg sẽn zems ne tõogã sasa la b segd n ges yel-kãng yelle. 40 Bala rũndã yellã poorẽ, b tõe n dõda tõnd n yeel tɩ d yaa tẽn-dãmbdba, bala bũmb kae d sẽn tõe n tik n wilg gudg-kãngã võor ye.” 41 A sẽn yeel woto wã poore, a kɩtame tɩ kʋʋngã sãeege.
20 Rãmbgã sẽn sa wã, a Poll tʋmame tɩ b bool karen-biisã. A kenga b raood la a pʋʋs-ba, n yaool n dɩk sor n na n kẽng Masedoanne. 2 La a kẽnga tẽng-tẽng soolem-kãng pʋgẽ n sõsd ne tẽedbã n kengd-b raood wʋsgo. Rẽ poore, a taa Gɛrɛse. 3 A paa be kiis a tãabo, la a sẽn wa n dat n kẽ koom-koglg n kẽng Siiri wã, a bãngame tɩ Zʋɩf-rãmbã zemsa taab n dat n kʋ-a.+ Rẽ n so t’a yãk yam n na n lebg n tũ Masedoan n looge. 4 Neb nins sẽn da yãagd-a wã yaa Beere rao a Pirus biig a Sopatɛɛre, a Aristark+ ne a Sekõndus sẽn yaa Tesalonik nebã, Dɛrbe ned a Gayusi, a Tɩmote,+ n paas a Tisik+ ne a Torfim+ sẽn yit Aazi soolmẽ wã. 5 Nin-kãens renga taoor n tɩ be Torwaas n gũud tõndo. 6 La Bur sẽn pa ning rabɩllã tigrã+ poore, tõnd kẽe koom-koglg Filip n maan rasem a nu n yaool n ta b nengẽ Torwaase, n zĩnd be rasem a yopoe.
7 Semennã pipi daare,* tõnd sẽn wa n tigim taab n na n dɩ, a Poll sẽn da segd n loog vẽkembeoogã yĩnga, a sɩngame n sõsd ne neb nins sẽn tigmã. A gomame n kaoos n tãag yʋn-sʋka. 8 Fɩtl-dãmb wʋsg n da be yĩngr doog ning pʋgẽ tõnd sẽn da tigim taabã. 9 Bi-bɩɩg yʋʋr sẽn boond t’a Etikus n da zĩ fenetrẽ wã. A Poll sẽn wa n gomdã, a gũsa tamm. A sẽn da gõe wã yĩnga, a yii yĩngr doog a tãab-n-soabã n lʋɩ tẽnga, la b sẽn tɩ zẽk-a wã b mikame t’a kiime. 10 La a Poll sigame n gãand a zug n mobg-a+ la a yeele: “Da le maan-y yɩɩr ye. Bala a vɩɩme.”+ 11 Dẽ, a lebg n dʋʋme, n kao burã, la a sɩng rɩɩbo. A kell n gomame n kaoos wʋsgo, hal n tãag sõorã pukr n yaool n looge. 12 Woto, b talla bi-bɩɩgã vɩɩg n kuili, tɩ b sũy yaa noog wʋsgo.
13 La tõnd denga taoor n tɩ kẽ koom-koglgã n na n kẽng Asose, zĩig ning d sẽn da magd n na n dɩk a Pollã. Bala a sẽn kõ tõnd noy rẽ wɛɛngẽ wã poore, a yãka yam n na n kẽng be ne nao. 14 Dẽ, a sẽn wa n paam tõnd Asosã, d rɩk-a-la koom-koglgã pʋgẽ n kẽng Mitilɛnne. 15 La d sẽn yi be wã, vẽkembeoogã d taa Kiyoose, la ra-yɩt-n-daarã, d yaasa Samos bilfu. La ra-tãt-n-daarã, d taa Milɛ. 16 A Poll yãka yam n na n loog Efɛɛz+ n da yaase, sẽn na yɩl n da kaoos Aazi soolmẽ wã ye. Bala a ra yãgdame tɩ sã n tõe bɩ a zĩnd Zerizalɛm+ Pãntekotã raare.
17 La Milɛ, a toola koɛɛg tɩ b bool Efɛɛz tigingã kãsem-dãmbã. 18 B sẽn wa a nengẽ wã, a yeel-b lame: “Yãmb mii mam sẽn zã m meng to-to yãmb sʋkã sõma, sẽn sɩng ne pipi daarã mam karg sẽn tag Aazi soolmẽ wã tɛka.+ 19 Mam tʋma Zu-soabã tʋʋmdã ne sik-m-meng wʋsg+ wa yamba, la ne nintãm. La Zʋɩf-rãmbã sẽn sed naoor wʋsg n na n kʋ maamã yĩnga, m paama zu-loees buud toor-toore. 20 La mam pa bas bũmb nins sẽn nafdã* baa a ye n pa togs yãmba, wall m bas n pa zãms yãmb zãma sʋk+ la zak-zak ye.+ 21 La mam kõo Zʋɩf-rãmbã ne Gɛrk-rãmbã fãa kasetã sõma, n wilg-b tɩ b segd n teka yam+ n bao Wẽnnaam la b tẽ tõnd Zu-soab a Zeezi.+ 22 La ade! Vʋʋsem sõngã kɩtame* tɩ m dabd Zerizalɛm, baa ne mam sẽn pa mi bũmb ning sẽn na n paam maam be wã. 23 Mam sẽn mi bal yaa tɩ tẽng fãa pʋgẽ, vʋʋsem sõngã keoogda maam n yɩlemdẽ tɩ bãens roog ne tood n gũud maam.+ 24 Baasg zãnga, mam pa get tɩ mam mengã vɩɩmã* tara yõod baa bilf ne maam ye. Bũmb ning sẽn tar yõod yaa m we n baas m zoeesã,+ la m baas tʋʋmd ning Zu-soab a Zeezi sẽn kõ maamã, rat n yeel tɩ m moon Wẽnnaam barkã* koe-noogã sõma.
25 “Masã, mam miime tɩ yãmb a neb nins sʋk mam sẽn da moond Rĩungã ned baa a ye pa na n le yã mam nengã ye. 26 La mam yetame tɩ yãmb tõe n kõo kaset rũndã, tɩ mam pa tar taal ned baa a ye zɩɩm wɛɛngẽ ye.+ 27 Bala mam pa bas n pa togs yãmb Wẽnnaam daabã zãng* ye.+ 28 Maan-y gũusg ne yãmb mensã,+ la ne bãgrã fãa, bala vʋʋsem sõngã yãka yãmb tɩ y yaa bãgrã yel-gɛtba,+ sẽn na yɩl tɩ y kɩɩm Wẽnnaam tigingã+ a sẽn da ne a meng Biigã zɩɩmã.+ 29 Mam miime tɩ mam loogr poore, we-baas sẽn yaa toos n na n kẽ yãmb sʋka.+ B pa na n zã bãgrã ne bʋgsem ye. 30 Rap n na n yik yãmb sʋk n zãms nebã zãms-goalma, sẽn na yɩl tɩ karen-biisã lak n pʋg bãmba.+
31 “Woto wã, bɩ y kell n gũus la y tẽeg tɩ yʋʋm a tãab tõre,+ mam sagla yãmb ned kam fãa ne nintãm wĩntoog la yʋng n pa tol n bas ye. 32 La masã, mam ningda yãmb Wẽnnaam nugẽ, la m basd-y ne a barkã* koɛɛgã, koɛɛg ning sẽn tõe n keng y raood la a kɩt tɩ y paam pʋɩɩr Wẽnnaam sẽn welg b rãmb toorã fãa sʋkã.+ 33 Mam pa tʋlg ned baa a ye wanzuri bɩ a sãnem wall a fuug ye.+ 34 Yãmb mens miime tɩ mam tʋma ne m nusã n ges m meng yelle,+ la m ges neb nins sẽn be ne maamã yelle. 35 Mam wilga yãmb bũmb fãa pʋgẽ tɩ y tog n wɩsga y mens n tʋm woto+ n tõog n sõng sẽn ka-b pãngã, la tɩ y segd n tẽegda Zu-soab a Zeezi goamã, a meng sẽn yeele: ‘Kũun wata ne sũ-noog+ n yɩɩd reegre.’”
36 A sẽn togs gom-kãens poore, yẽ ne bãmb fãa naaga taab n yĩgimd tẽng t’a pʋʋse. 37 La b fãa raaga nintãm wʋsgo, la b mobg a Poll n mok-a sõma, 38 bala b sũur sãama wʋsgo, sẽn yɩɩd fãa, a sẽn yeel tɩ bãmb pa na n tol n le yã a nengã yĩnga.+ Rẽ poore, b yãag-a lame n ta koom-koglgẽ wã.
21 Tõnd sẽn wa n tõog n bas-bã, d kẽe koom-koglgã n tees tɩrg n ta Koose. La vẽkembeoogã d taa Rood n yi be n kẽng Patara. 2 Tõnd sẽn wa n paam koom-koglg sẽn dabd Fenisi, d kẽe a pʋgẽ n looge. 3 D sẽn wa n tool n ne Sɩpr sẽn yaa ko-sʋk tẽngã, d bas-a-la nug-goabg n tees Siiri n tɩ sig Tɩɩre, zĩig ning koom-koglgã sẽn da segd n sik a zɩɩbã. 4 Tõnd gẽesa karen-biisã n yã-ba, n pa be rasem a yopoe. La karen-biisã yeela a Poll naoor wʋsg t’a ra saag n tag Zerizalɛm, vʋʋsem sõngã sẽn sõng-b tɩ b bãng bũmb ningã yĩnga.+ 5 La tõnd loogrã wakat sẽn wa n ta, d yiime n dɩk sore, tɩ b fãa yãag tõnd hal tɩ d yi tẽngã, baa pagbã la kambã. D yĩgimda mogrã noor n pʋʋse. 6 D sẽn pʋʋs taabã poore, d kẽe koom-koglgã pʋgẽ, tɩ bãmb me leb b zagsẽ.
7 Dẽ, tõnd yii Tɩɩr ne koom-koglgã n ta Tolemayiisi. D tɩ pʋʋsa saam-biisã, n pa raar-n-yɛng ne-ba. 8 Vẽkembeoogã, d loogame n kẽng Sezaare n tɩ sig koe-moond a Filip zakẽ wã. Yẽ ra yaa rap a yopoe wã nin-yende.+ D paa ne-a. 9 Ra-kãng ra tara kom-pugli a naas sẽn pa kẽ kãadem* la sẽn togsd bãngr-goama.+ 10 La tõnd sẽn pa be n kaoos rasem wʋsg poore, no-rɛɛs yʋʋr sẽn boond t’a Agabus+ n yi Zide n wa. 11 A waa tõnd nengẽ n dɩk a Poll sẽbdgã, n sẽb a meng naoã la a nusã n yeele: “Ad vʋʋsem sõngã sẽn yeele: ‘Zʋɩf-rãmbã na n sẽba rao ning sẽn so sẽbd-kãnga wã woto Zerizalɛm,+ n ning-a bu-zẽmsã neb nusẽ.’”+ 12 Tõnd sẽn wʋm dẽ wã, tõnd ne neb nins sẽn da be be wã fãa sɩnga a Poll bõosgo, n yetẽ t’a ra kẽng Zerizalɛm ye. 13 Rẽ la a Poll yeel-yã: “Bõe yĩng tɩ yãmb yãbda, la y baood n na n koms m daoodo? Bas-y y yam tɩ Zu-soab a Zeezi yʋʋrã yĩnga, mam seglame n sa n na n sak sẽbr la m sak kũum meng Zerizalɛm.”+ 14 Tõnd sẽn wa n bãng tɩ d pa na n tõog t’a tek yamã, d basa a pẽdgre,* n yeele: “Bɩ a Zeova* raabã maane.”
15 Ra-kãens loogr poore, d segla d mens so-toakã yĩng n dɩk Zerizalɛm sore. 16 Sezaare karen-biis kẽer tũu tõndo, n tall-d n kẽng Sɩpr rao a Menasõn nengẽ. A ra naaga sẽn yɩ-b pipi n lebg karen-biisã sʋka. Yaa yẽ zakẽ wã la d ra segd n tɩ sigi. 17 Tõnd sẽn wa n ta Zerizalɛmmã, saam-biisã reega tõnd ne sũ-noogo. 18 La vẽkembeoogã, a Poll talla tõnd n kẽng a Zak nengẽ,+ la kãsem-dãmbã fãa ra bee beenẽ. 19 A pʋʋs-b lame, la a sɩng n na n togs-b bũmb nins Wẽnnaam sẽn tũnug ne yẽ koe-moonegã tʋʋmdã n maan bu-zẽmsã sʋkã ball-balle.
20 B sẽn wʋm dẽ wã, b sɩnga Wẽnnaam pẽgre. La b yeela a Poll yaa: “Fo neeme, d saam-biiga, Zʋɩf-rãmb tusa n lebg tẽedba, la b fãa wɩngda ne Tõogã sakre.+ 21 La b wʋmdame tɩ b gomd fo yell n yetẽ tɩ fo zãmsda Zʋɩf-rãmb nins fãa sẽn be bu-zẽmsã sʋkã n yetẽ tɩ b bas a Moyiiz Tõogã, la tɩ b ra kẽes b kambã bãong la b ra tũ minundã ye.+ 22 Woto wã, bõe la d segd n maan yel-kãngã taoore? Vẽenega, b na n wʋmame tɩ fo waame. 23 Bɩ f maan bũmb ning tõnd sẽn na n yeel foomã: Tõnd tara rap a naas sẽn pʋlem Wẽnnaam bũmbu. 24 Peeg nin-kãense, n tɩ yɩlg f meng wa Tõogã sẽn wilgã ne bãmb me, la f yao b zutã põngr ligdi. Woto, nebã fãa na n bãngame tɩ b sẽn wʋmd tɩ b gomd bũmb ning fo zugã pa sɩda, la tɩ fo zãada f meng sõma, n sakd Tõogã me.+ 25 La sã n yaa ne tẽedb nins sẽn yaa bu-zẽms nebã, tõnd gʋlsa sard ning d sẽn da rɩkã n tool-ba, n yeel-b tɩ b segd n laka b mens ne bũmb b sẽn maan maoong n kõ bõn-naandse,+ ne zɩɩm,+ ne rũng sẽn sãre,*+ la ne yoobo.”*+
26 Dẽ, a Poll peega rapã vẽkembeoogã, n tɩ yɩlg a meng wa Tõogã sẽn wilgã ne bãmb me,+ la a kẽ wẽnd-doogẽ wã n na n wilg yɩlgrã ray sẽn na n pid wakat ningã, la b ned kam fãa maoong sẽn segd n kõ wakat ningã.
27 La rasem a yopoe wã sẽn wa n kolgd saabã, Zʋɩf-rãmb nins sẽn yit Aazi wã sẽn yã a Poll wẽnd-doogẽ wã, b pirsa kʋʋngã tõr sẽn na yɩl tɩ b maan-a wẽnga. B yõk-a lame, 28 n tãsd n yetẽ: “Israyɛll neba, sõng-y-do! Rao ning sẽn zãmsd nebã zĩig fãa bũmb toor-toor sẽn faagd tõnd buudã ne Tõogã la zĩ-kãnga wã la woto. A pʋd n talla Gɛrk-rãmb n kẽ wẽnd-doogẽ wã, n dẽgem zĩ-kãngã sẽn yaa sõngã.”+ 29 Bala b ra yãa Efɛɛz rao a Torfim+ ne a Poll tẽngã pʋgẽ, n da tẽed t’a Poll tall-a lame n kẽ wẽnd-doogẽ wã. 30 Tẽngã tõr wulumdame, la nebã naaga taab n zoe n wa yõk a Poll n veo-a n yi wẽnd-doogẽ wã, la b yɩ tao-tao n pag kʋɩlensã. 31 B sẽn wa n segend n na n kʋ-a wã, neb n tɩ togs sodaas sullã naab tɩ Zerizalɛm tõrã zũndgame. 32 Tao-tao bala a peega sodaas ne sodaas koabg nanambse, n zoe n kẽng b sẽn beẽ wã. B sẽn yã sodaas naabã ne sodaasã, b basa a Poll pãbre.
33 Dẽ, sodaas sullã naab kolgame n kɩt tɩ b yõk-a, la a yeel tɩ b sẽb-a ne bãens a yiibu.+ Rẽ poore, a sokame n na n bãng a Poll sẽn yaa ned ninga, la a sẽn maan bũmb ninga. 34 La kʋʋngã sʋka, neb kẽer da zẽkda b koees n yet bũmb a ye, tɩ sãnda yet bũmb a to. Dẽ, bʋʋrã sẽn kɩt tɩ sodaas naabã pa tõe n wʋm baa fʋɩ võorã, a yeelame tɩ b tall-a n kẽng sodaasã zakẽ. 35 La a Poll sẽn wa n ta rʋʋdsã, yɩɩ tɩlɛ tɩ sodaasã zẽk-a, kʋʋngã sẽn da rat n maan-a wẽngã yĩnga. 36 Bala neb kʋʋng n da pʋgda, n zẽkd b koees n yetẽ: “Kʋ-y-yã-a!”
37 B sẽn wa n dat n kẽes a Poll sodaasã zakẽ wã, a yeela sodaas naabã yaa: “M tõe n yeel-y-la bũmb bɩ?” T’a sok yaa: “Fo wʋmda Gɛrk la? 38 Rẽnd pa foo la Ezɩpt ned ning sẽn wa ne tẽn-dãmbg sẽn nan pa kaoose, la sẽn tall rap tus a naas sẽn zãad munmun-dãmb n kẽng we-raoogẽ wã wɛ?” 39 Rẽ la a Poll yeel-yã: “Sɩd-sɩda, mam yaa Zʋɩf+ sẽn yit Tars+ sẽn be Silisi soolmẽ wã, n yaa tẽng b sẽn mi sõma tẽng-n-biiga. M bõosd-y lame tɩ y kõ-m sor tɩ m gom ne nin-buiidã.” 40 A Poll sẽn paam t’a kõ-a sorã, a yalsa rʋʋdsẽ wã n zãas nebã ne a nugu. Nebã sẽn wa n sĩnd sɩɩ wã, a goma ne-b ne Ebre+ n yeele:
22 “Rapa, m saam-biis la m ba-rãmba, kelg-y tɩ m wilg-y tɩ m pa tar taal ye.”+ 2 B sẽn wʋm a Poll sẽn gomd ne-b ne Ebre wã, b maneg n sĩndame t’a yeele: 3 “Mam yaa Zʋɩf+ sẽn dog Tars sẽn be Silisi soolmẽ wã.+ Mam karma tẽn-kãngã pʋgẽ, la yaa a Gamaliyɛll+ n zãms maam. B zãmsa maam sẽn na yɩl tɩ m tũ yaab-rãmbã Tõogã dem-deme.+ Mam da tara yẽesem Wẽnnaam tũudmã pʋgẽ wa yãmb fãa sẽn tar rũndã wã.+ 4 Mam namsa neb nins sẽn tũud So-kãnga wã, hal n kɩt tɩ b kʋ sãnda. Mam da sẽbda pagb la rap fãa n kẽnd n kõtẽ tɩ b kẽesd bãens roogo.+ 5 Maan-kʋʋdb kãsmã ne kãsem-dãmbã sull fãa tõe n kõo kaset rẽ zugu. Sẽn paase, mam da paamame tɩ b kõ maam sɛb tɩ m na n tɩ kõ Damaas saam-biisã, n da rɩk sor n na n tɩ sẽb sẽn be-b be wã n tall n wa Zerizalɛm tɩ b sɩbg-ba.
6 “La mam sẽn wa n be sorẽ n kolgd Damaase, vẽenem-kãseng n yi saasẽ zĩig pʋgẽ n yãg n bui maam.+ Rẽ tɩ zemsa wĩnto-sʋka. 7 La mam lʋɩɩ tẽnga, n wʋm koɛɛg sẽn yet-m yaa: ‘Solle, Solle, bõe yĩng tɩ fo namsd maam?’ 8 Tɩ mam leok n yeele: ‘Zu-soaba, yãmb yaa ãnda?’ La a yeela maam yaa: ‘Mam yaa Nazarɛt rao a Zeezi, fo sẽn namsd a soabã.’ 9 La rap nins sẽn da be ne maamã yãa vẽenemã, la b ra pa wʋmd sẽn gomd-a ne maamã koɛɛg ye. 10 Rẽ la m sok-yã: ‘Zu-soaba, bõe la m segd n maane?’ Tɩ Zu-soabã yeel maam yaa: ‘Yik n kẽng Damaase. Be, b na n wilga foo bũmb nins fãa b sẽn yãk tɩ fo tog n maanã.’+ 11 La vẽenemã sẽn yãg wʋsg tɩ mam pa tõe n yã baa fʋɩ wã yĩnga, yɩɩ neb nins sẽn da be ne maamã n gãd mam nug n tɛ maam tɩ m ta Damaase.
12 “Dẽ, rao yʋʋr sẽn boond t’a Ananiyaas sẽn yaa ned sẽn da sakd Tõogã ne a sũur fãa, n tar yʋ-noog Zʋɩf-rãmb nins sẽn be be wã sʋk 13 n wa mam nengẽ. A yalsa mam sɛɛgẽ n yeel-m yaa: ‘M saam-biig a Solle, bɩ f ninã puki!’ La wakat kãng bala, mam zẽka m neng n yã-a.+ 14 A yeelame: ‘Tõnd yaab-rãmbã Wẽnnaam yãka foom sẽn na yɩl tɩ f bãng a raabã, la f yã tɩrlem soabã+ la f wʋm a noor goama. 15 Bala fo segd n yɩɩ a kaset soaba, n wilg nebã fãa bũmb nins fo sẽn yã la f wʋmã.+ 16 La masã, bõe yĩng tɩ fo kaoosdẽ? Yik n deeg lisg la f pʋʋs ne a Zeezi yʋʋre,+ tɩ rẽ la Wẽnnaam na n kõ foo sugr f yel-wẽnã yĩnga.’+
17 “La mam sẽn lebg n wa Zerizalɛmmã poore,+ mam sẽn wa n be wẽnd-doogẽ wã n pʋʋsdẽ, m paama vẽnegre, 18 n yã-a t’a yeel maam yaa: ‘Maan tao-tao n yi Zerizalɛm n da kaoos ye. Bala b pa na n deeg kaset ning fo sẽn kõt mam zugã ye.’+ 19 Tɩ mam yeel yaa: ‘Zu-soaba, bãmb mens mii vẽeneg tɩ mam da kẽesda neb nins sẽn tẽed yãmbã bãens roogo, la m pãbd-b ne kalwaas tigsg rotã pʋsẽ.+ 20 Sẽn paase, b sẽn wa n daagd yãmb kaset soab a Etɩɛn zɩɩmã, mam da yasa be hal tɩ tat m yam, la m da gũud neb nins sẽn kʋʋd-a wã zugẽ futu.’+ 21 Baasgo, a yeela maam yaa: ‘Looge, bala mam na n tʋma foo zĩ-zãrgẽ, bu-zẽmsã nengẽ.’”+
22 La b kelga a Poll n tãag gom-kãensã. Rẽ poore, b zẽka b koees n yeele: “Menes-y ra-kãngã tẽngã zugu, bala a pa tog ne vɩɩm ye!” 23 B sẽn da kaasde, n lobd b zugẽ futã la b fãeed tom yĩngrã yĩnga,+ 24 sodaas naabã yeelame tɩ b kẽes a Poll sodaasã zakẽ, n yeel tɩ b pãb-a ne kalwaase, la b sok-a sogsg sẽn na yɩl tɩ yẽ bãng bũmb ning takɩ sẽn kɩt tɩ nebã zẽkd b koees n yetẽ tɩ b kʋ-a wã. 25 La b sẽn wa n sẽb a Poll n na n pãb ne kalwaasã, a soka sodaas koabg naab ning sẽn da yas be wã yaa: “Tõogã kõta yãmb sor tɩ y pãb Rom ned* ne kalwaase, n pa reng n kao a bʋʋd n ning-a taal bɩ?”+ 26 Sodaas koabg naabã sẽn wʋm dẽ wã, a kẽnga sodaas naabã nengẽ n tɩ yeele: “Bõe la yãmb magd n na n maane? Bala ra-kãngã yaa Rom neda.” 27 Dẽ, sodaas naabã kolgame n sok-a yaa: “Togs-m wɛ. Fo yaa Rom neda?” T’a yeele: “N-ye.” 28 Sodaas naabã leokame n yeele: “Sẽn na yɩl n lebg Rom tẽng-n-biiga, mam yaoo ligd wʋsgo.” T’a Poll yeel yaa: “La mam dogame n yaa Rom tẽng-n-biiga.”+
29 Woto yĩnga, neb nins sẽn da rat n nams-a la b sok-a sogsgã yɩɩ tao-tao n tar n leb poorẽ n bas-a. La sodaas naabã yɛɛsa wʋsgo, a sẽn bãng t’a Poll yaa Rom neda, tɩ yẽ yaool n kɩt tɩ b sẽb-a ne bãensã.+
30 Dẽ, vẽkembeoogã, sodaas sullã naab sẽn da rat n bãng bũmb ning Zʋɩf-rãmbã sẽn dõt a Poll takɩ wã, a yiis-a lame la a yeel tɩ maan-kʋʋdbã taoor dãmbã ne Sãnedrẽ wã tõr tigim taaba. Rẽ poore, a talla a Poll n tɩ yals b sʋka.+
23 A Poll gesa Sãnedrẽ wã kuii n yeele: “Rapa, m saam-biisi, mam zãa m meng Wẽnnaam taoor ne sũur-kaset* sẽn yaa yɩlemd zãng+ n tãag rũndã.” 2 Rẽ la maan-kʋʋdbã kãsem a Ananiyaas yeel neb nins sẽn yas a Poll sɛɛgẽ wã tɩ b wẽ a noorã. 3 T’a Poll yeel-a yaa: “Pʋ-lik soaba,* Wẽnnaam na n wẽe foo. Fo zĩndame n na n kao mam bʋʋd wa sẽn zems Tõogã, la f wẽneg n kɩɩsd Tõogã n yetẽ tɩ b wẽ maam la?” 4 Neb nins sẽn yas a Poll sɛɛgẽ wã sokame yaa: “Fo tʋʋda Wẽnnaam maan-kʋʋdbã kãsem la?” 5 T’a Poll yeele: “M saam-biisi, mam da pa mi tɩ yẽ n yaa maan-kʋʋdbã kãsem ye. Bala b gʋlsame yaa: ‘Fo pa segd n gom n paoog f buudã taoor soab ye.’”+
6 La a Poll sẽn da mi tɩ nebã pʋɩ-sʋk yaa Sadiseyẽ-rãmba, tɩ pʋɩ-sʋkã yaa Fariziyẽ-rãmbã, a zẽka a koɛɛg Sãnedrẽ wã roogẽ n yeel yaa: “Rapa, m saam-biisi, mam yaa Fariziyẽ,+ n yaa Fariziyẽ-rãmb biiga. Yaa mam sẽn tẽed kũum vʋʋgrã yĩng la b sẽn kaood mam bʋʋdã.” 7 A sẽn yeel woto wã yĩnga, no-koeemd n yik Fariziyẽ-rãmbã ne Sadiseyẽ-rãmbã sʋk tɩ nebã sẽn da tigmã welg taaba. 8 Bala Sadiseyẽ-rãmbã yetame tɩ kũum vʋʋgr wall malɛk kae ye. La Fariziyẽ-rãmbã yetame tɩ bõn-kãensã fãa beeme.+ 9 Dẽ, b wʋsg sɩnga kaasgo, la gʋlsdbã kẽer sẽn yaa Fariziyẽ-rãmbã sullã neb yikame n tãsd ne pãng n yetẽ: “Tõnd pa ne bũmb ra-kãngã sẽn maan tɩ yaa wẽng ye. Bala tõe tɩ yaa malɛk n gom ne-a.”+ 10 La no-koɛɛmã sẽn wa n lebgd wʋsgã, sodaas naabã sẽn zoet nebã na wa n tɛ a Poll n tõsã, a yeela sodaasã tɩ b kẽng n tɩ tak-a n yiis b sʋk n tall-a n kẽng sodaasã zakẽ.
11 La yʋn-kãnga, Zu-soabã yalsa a Poll sɛɛgẽ n yeele: “Keng f pɛlga!+ Bala fo segd n kõo kaset Rom me+ wa fo sẽn kõ kaset n gom mam yell sõma Zerizalɛmmã.”
12 Beoogã sẽn wa n vẽegã, Zʋɩf-rãmbã seda ne taab n wẽen n yeel tɩ b sã n pa kʋ a Poll n yaool n dɩ wall b yũ, bɩ kãab-wẽng zĩnd b zutu. 13 Ra yaa rap pis-naas ne zak la sẽn sed ne taab n wẽen woto wã. 14 Nin-kãens kẽnga maan-kʋʋdbã taoor dãmb la kãsem-dãmbã nengẽ n tɩ yeele: “Tõnd wẽename n yeel tɩ d sã n pa kʋ a Poll n yaool n dɩ bũmbu, bɩ kãab-wẽng zĩnd d zutu. 15 Woto wã, yãmb ne Sãnedrẽ wã tog n yeela sodaas naabã t’a segd n talla a Poll n wa yãmb nengẽ, tɩ yaa wa yãmb rat n maneg n vaeesa a yellã neere. La nand t’a kolge, rẽ tɩ tõnd segla d mens n sa n na n kʋ-a.”
16 La a Poll tãoã biigã wʋma b sẽn da magd n na n soos n maan bũmb ningã, n tɩ kẽ sodaasã zakẽ n togs a Polle. 17 Dẽ, a Poll boola sodaas koabg naab a yembr n yeele: “Tall-y bi-bɩ-kãngã n kẽng sodaas naabã nengẽ, bala a tara bũmb n na n togs-a.” 18 Dẽ, a peeg-a lame n tall-a n kẽng sodaas naabã nengẽ n tɩ yeele: “A Poll sẽn be bãens roogẽ wã boola maam, n kos tɩ m tall bi-bɩ-kãngã n wa yãmb nengẽ, bala a tara bũmb n na n togs yãmba.” 19 Sodaas naabã gãda a nugã n tall-a n lak n yi kɛɛng n sok-a: “Bõe la fo tar n na n togs maam?” 20 T’a yeele: “Zʋɩf-rãmbã zemsa taab n na n kos yãmb tɩ y tall a Poll beoog n wa Sãnedrẽ wã taoore, wa b rat n bao n bãnga a yellã vɩʋʋg n paase.+ 21 La ra kelg-y-b ye. Bala b sʋkã rap pis-naas la zak n solg n gũud n na n maan-a wẽnga. B wẽename tɩ b sã n pa kʋ a Poll n yaool n dɩ wall b yũ, bɩ kãab-wẽng zĩnd b zutu.+ La masã b seglame n sa n gũud y sẽn na n kõ sore.” 22 Dẽ, sodaas naabã basa bi-bɩɩgã t’a looge. La nand t’a looge, a yeel-a lame: “Ra yeel ned baa a ye tɩ fo togsa maam yel-kãngã ye.”
23 La a boola sodaas koabg nanambs a yiibu, n yeel-b yaa: “Segl-y sodaas kobs-yi, n paas wed-rʋʋdb pis-yopoe, la rap kobs-yi sẽn zãad kãna, tɩ yʋng wakat a wɛ wã sẽnes* bɩ b kẽng hal Sezaare. 24 Bao-y wiid me sẽn na yɩl t’a Poll zomb tɩ b tall-a n kẽng guvɛrneer a Feligs nengẽ ne laafɩ.” 25 Sẽn paase, a gʋlsa sebr n yeel yaa:
26 “A Kolood Lisiyas n toond Nin-kãseng a Feligs sẽn yaa Guvɛrneerã seb-kãngã: Mam pʋʋsda yãmba! 27 Zʋɩf-rãmbã ra yõka ra-kãngã. B ra segend n na n kʋ-a lame, la mam kẽnga tao-tao ne m sodaasã n tɩ fãag-a,+ mam sẽn bãng t’a yaa Rom nedã yĩnga.+ 28 La m sẽn da rat n bãng bũmb ning b sẽn dõt-a wã, m tall-a lame n kẽng b Sãnedrẽ wã roogẽ.+ 29 Mam mikame tɩ b sẽn dõt-a bũmb ninsã yaa bãmb Tõogã yɛl poorẽ,+ la pa bũmb baa a ye sẽn segd ne kũum wall ne bãens roog ye. 30 La b sẽn wa n togs maam tɩ neb n sed ne taab n na n kʋ-a wã yĩnga,+ mam yɩɩ tao-tao n tʋm-a yãmb nengẽ, la m yeel a rõtbã tɩ b wa togs yell ning b sẽn tar ne-a wã yãmb taoore.”
31 Dẽ, soda-kãens talla a Poll+ wa b sẽn yeel-bã ne yʋngã n kẽng Ãntipatirisi. 32 Vẽkembeoogã, b basa wed-rʋʋdbã tɩ b kell n loog ne-a. La bãmb lebg n waa sodaasã zakẽ. 33 Wed-rʋʋdbã taa Sezaare, n kõ guvɛrneerã sebrã, la b ning a Poll a nugẽ. 34 Dẽ, a karma sebrã, la a sok a Poll sẽn yit soolem ningã, n bãng tɩ yaa Silisi.+ 35 A yeelame: “Fo rõtbã sã n wa wa,+ m na maag m yĩng n kelg-fo.” Rẽ poore, a yeelame tɩ b tɩ pag-a a Erood na-yirã.
24 Rasem a nu loogr poore, maan-kʋʋdb kãsem a Ananiyaas+ ne kãsem-dãmb kẽer n paas gom-minim soab* yʋʋr sẽn boond t’a Tɛrtull waame, n na n togs guvɛrneerã+ b sẽn dõt a Poll bũmb ningã. 2 B sẽn wa n yeel a Tɛrtull t’a gomã, a sɩnga a Poll rõadg n yeele:
“Yãmb maasem yĩnga tõnd tara bãan hakɩɩka. Sẽn paase, yãmb sẽn tagsd sõma n yaool n maan bũmbã yĩnga, bũmb toor-toor n tar manegr bu-kãngã pʋgẽ. 3 Nin-kãseng a Feligsi, wakat fãa la zĩig fãa d sakd n deegda rẽ, n pʋʋsd-y bark wʋsgo. 4 La m sẽn pa rat n sãam yãmb sẽk wʋsgã, m bõosd-y lame tɩ y kelg tõnd bilf bal y sõmblmã yĩnga. 5 Bala tõnd yãame tɩ ra-kãngã yaa wa bã-loangdga,*+ n wat ne tẽn-dãmbg buud toor-toor+ Zʋɩf-rãmbã fãa sẽn be dũniyã gill zugã sʋka. Sẽn paase, a yaa Nazarɛt nebã tũudum-paallã taoor soaba.+ 6 A makame me n na n dẽgem wẽnd-doogã. Yaa rẽ la tõnd sẽn yõk-a wã.+ 7* —— 8 Y sã n fees-a y toore, y na n yãame tɩ bõn-kãensã fãa tõnd sẽn yet a zugã yaa sɩda.”
9 Rẽ la Zʋɩf-rãmbã me naag n ningd a Poll taale, n yetẽ tɩ bõn-kãensã yaa sɩda. 10 Guvɛrneerã sẽn wa n lob a Poll nug t’a gomã, a leokame n yeele:
“Mam mii vẽeneg tɩ yãmb yaa bu-kãngã bʋ-kaood na maan yʋʋm wʋsgo. Rẽ n so tɩ m sũur noom m sẽn na n gom yãmb taoor n wilg tɩ m pa tar taalã.+ 11 Yaa sẽn zems rasem piig la a yiib rũndã la mam kẽng Zerizalɛm n na n tɩ waoog Wẽnnaam.+ Yãmb mengã tõe n vaeesame n bãng tɩ sɩd yɩɩ woto. 12 La b pa yã maam wẽnd-doogã pʋgẽ, tigsg rotẽ wã wall tẽngã pʋg tɩ m wẽed no-koeemd ne neda, wall m kɩt tɩ neb kʋʋng tigim taab ye. 13 B pa tõe n wilg me tɩ b sẽn dõd maam ne bũmb nins mas-masã wã yaa sɩd ye. 14 Ad bũmb ning mam sẽn sak n deeg yãmb taoore: Mam tũuda sor ning bãmb sẽn boond tɩ tũudum-paallã, n waoogd m yaab-rãmbã Wẽnnaam,+ m sẽn tẽed bũmb nins fãa sẽn gʋls Tõogã pʋgẽ la No-rɛɛsdbã sɛbã pʋsẽ wã yĩnga.+ 15 Mam tẽeda wa nin-kãensã me sẽn tẽedã, tɩ Wẽnnaam na n vʋʋga+ nin-tɩrsã ne sẽn pa-b nin-tɩrsã me.+ 16 Rẽ n so tɩ mam modgd n dat n kell n tall sũur-kaset* sẽn yaa sõma Wẽnnaam taoore, la ninsaalbã taoore.+ 17 La mam sẽn loog yʋʋm wʋsg poore, m talla kũun+ n lebg n wa n na n kõ m buudã neb la m maan maand n kõ Wẽnnaam. 18 Mam sẽn wa n maand bõn-kãensã, b yãa maam wẽnd-doogẽ wã. Rẽ tɩ mam yɩlga m meng wa tõogã sẽn wilgã.+ La m da pa be ne kʋʋngo, wall m wat ne zũnd-zãnd ye. La Zʋɩf-rãmb sẽn yit Aazi soolmẽ wã kẽer n da be be. 19 B sã n sɩd da tara yell ne maam, b ra segd n wa togsa rẽ yãmb taoore,+ 20 wall bɩ neb nins sẽn be ka wã mens wilg b sã n yãa bũmb mam sẽn maan tɩ yaa wẽnga, m sẽn wa n yas Sãnedrẽ wã taoorã, 21 sã n pa bõn-yɛngã mam sẽn zẽk m koɛɛg n togs mam sẽn wa n yas b sʋkã. M yeelame: ‘Yaa kũum vʋʋgrã yĩng la m sẽn yas yãmb taoor tɩ y kaood m bʋʋd rũndã wã!’”+
22 La a Feligs sẽn mi bũmb wʋsg So-kãngã wɛɛngẽ wã,+ a kõ-b-la sor tɩ b looge, la a yeele: “Sodaas naab a Lisiyas sã n wa wa, m na wilg m sẽn yãk yam ning y yel-kãensã wɛɛngẽ.” 23 Rẽ poore, a yeela sodaas koabg naabã t’a kell n bas a Poll bãensã roogẽ, la a kõ-a lohorem bilfu, la t’a kõ a Poll nebã sor tɩ b sõng-a.
24 Rasem a wãn poore, a Feligs waa ne a pag a Dursill sẽn da yaa Zʋɩf-poakã, n tʋm tɩ b tɩ bool a Polle. A kɩtame t’a Poll gom tẽ Kirist Zeezi wã sẽn dat n yɛɛlgã yell t’a kelge.+ 25 La a Poll sẽn gom tɩrlem ne yõk-m-meng la bʋ-kaoorã sẽn watã yellã,+ rabeem yõka a Feligs t’a yeele: “Loog masã, tɩ m sã n wa paam weere, m na le tʋm tɩ b bool-fo.” 26 A ra tẽedame me t’a Poll na n kõ-a-la ligdi. Rẽ n so t’a ra tʋmdẽ tɩ b boond a Poll n pẽdemdẽ, n sõsd ne-a. 27 Yʋʋm a yiib loogr poore, a Feligs sigame t’a Porsius Fɛstus ledg-a. La a Feligs sẽn da rat n noog Zʋɩf-rãmbã sũurã yĩnga,+ a basa a Poll bãensã roogẽ.
25 Dẽ, a Fɛstus+ sẽn ta soolmẽ wã n deeg naamã rasem a tãab poore, a yii Sezaare n kẽng Zerizalɛm. 2 Maan-kʋʋdbã taoor dãmb ne Zʋɩf-rãmbã nin-kãsemsã togs-a lame tɩ bãmb tara yell ne a Polle.+ B sɩnga a Fɛstus bõosgo, 3 n yetẽ t’a sak b kosgã la a kɩt tɩ b tall a Poll n wa Zerizalɛm. La b ra magdame n na n solg n gũ a Poll n kʋ sorã zugu.+ 4 La a Fɛstus leokame n yeel t’a Poll segd n paa Sezaare, la tɩ pa na n kaoos la yẽ mengã lebg n leb be ye. 5 A paasame: “Woto wã, bɩ neb nins sẽn yaa taoor dãmb yãmb sʋkã tũ maam, tɩ sã n mikame t’a sɩd maana bũmb sẽn yaa wẽng bɩ b togs a taoore.”+
6 La a sẽn zĩnd bãmb sʋk rasem a nii bɩ piig bal poore, a lebg n leba Sezaare. Vẽkembeoogã, a zĩnda bʋʋdã kaoob geer zugu, n yeel tɩ b tall a Poll n wa. 7 A sẽn kẽ wã, Zʋɩf-rãmb nins sẽn yi Zerizalɛm n wa wã yikame n gũbg-a, n dõt-a bõn-wẽns wʋsgo. La b ra pa tõe n wilg tɩ b sẽn yetã yaa sɩd ye.+
8 La sẽn na yɩl n wilg t’a pa tar taale, a Poll yeelame: “Mam pa maan bũmb n kɩɩs Zʋɩf-rãmbã Tõogã, wall n paoog wẽnd-doogã, bɩ n kɩɩs a Sezaar ye.”+ 9 A Fɛstus sẽn da rat n noog Zʋɩf-rãmbã sũurã,+ a soka a Poll yaa: “Fo rat n kẽnga Zerizalɛm tɩ b tɩ kao fo bʋʋd yel-kãensã wɛɛngẽ mam taoor bɩ?” 10 La a Poll yeelame: “Mam yasa a Sezaar bʋ-kaoor geerã taoore, zĩig ning b sẽn segd n kao mam bʋʋdã. Mam pa maan Zʋɩf-rãmbã wẽng ye. Yãmb meng bãnga bõn-kãng vẽeneg masã. 11 Mam sã n sɩd yaa nin-wẽnga, la m sã n maana bũmb sẽn segd ne kũum,+ mam kõn zãgs tɩ b ra kʋ-m ye. La nin-kãensã sẽn dõd maam bũmb ninsã sã n pa tar tikri, ned baa a ye pa tar sor n na n ning maam bãmb nusẽ, a sẽn dat n noog b sũy yĩng bal ye. Mam kotame t’a Sezaar meng ges yel-kãngã yelle!”+ 12 Dẽ, a Fɛstus sẽn gom ne sagendbã sullã poore, a yeelame: “Fo sẽn dat t’a Sezaar kao fo bʋʋdã, yaa a Sezaar n na n kao fo bʋʋdã.”
13 Rasem a wãn loogr poore, rĩm a Agripa ne a Berenis waa Sezaare, n na n pʋʋs a Fɛstusi. 14 B sẽn kaoos rasem wʋsg be wã yĩnga, a Fɛstus goma a Poll yell ne rĩmã n yeele:
“Rao a ye la a Feligs bas bãensã roogẽ, 15 la mam sẽn wa n be Zerizalɛmmã, maan-kʋʋdbã taoor dãmb ne Zʋɩf-rãmbã kãsem-dãmb goma a yell ne maam,+ n kos tɩ b kao a bʋʋd n ning-a taale. 16 La mam leokame tɩ pa zems ne Rom nebã minung tɩ b ning ned baa a ye a rõatb nugẽ, b sũur na yɩ noog bal yĩng ye. B sẽn dõt a soabã segd n deng n yalsa a rõatbã taoore, tɩ b kõ-a sor t’a gom n wilg t’a pa tar taal yellã pʋgẽ ye.+ 17 Dẽ, b sẽn ta ka wã, m pa bas tɩ kaoos ye. La vẽkembeoogã, m zĩnda bʋ-kaoor geerã zugu, la m yeel tɩ b tɩ tall raoã n wa. 18 A rõatbã sẽn yikã, b pa rõd-a bõn-wẽns nins mam sẽn da tẽed t’a maaname wã baa a yembr ye.+ 19 B ra wẽeda no-koɛɛm bal ne-a b tũudmã yɛl wɛɛngẽ,+ la rao yʋʋr sẽn boond t’a Zeezi zugu. Ra-kãng kiime, la a Poll yetame t’a vɩɩme.+ 20 Mam sẽn da pa mi m sẽn maandg no-koeemdã wɛɛngẽ wã yĩnga, m sok-a-la a sã n na n sak n kẽnga Zerizalɛm tɩ b tɩ kao a bʋʋd yɛl-kãensã wɛɛngẽ.+ 21 La a Poll sẽn yeel t’a ratame tɩ b bas-a bãensã roogẽ n gũ Rom rĩm-kãsengã+ sẽn na n yãk yam ningã, m yeelame tɩ b kell n pag-a hal tɩ m wa kɩt tɩ b tall-a n kẽng a Sezaar nengẽ.”
22 Rẽ la a Agripa yeel a Fɛstus yaa: “Mam da nongẽ lame n kelg raoã m toore.”+ T’a Fɛstus yeele: “Beoogo, yãmb na n kelg-a lame.” 23 Dẽ, a Agripa ne a Berenis naga ne wilg-m-meng wʋsg n wa vẽkembeoogã, tɩ bãmb ne sodaas nanambs la tẽngã nin-kãsemsã kẽ bʋʋdã kaoob roogẽ. Rẽ poore, a Fɛstus yeela sodaasã tɩ b tɩ tall a Poll n wa bʋʋdã kaoob zĩigẽ. 24 A Fɛstus yeelame: “Rĩm a Agripa, n paas yãmb fãa sẽn be ka ne tõndã, ges-y ra-kãngã. Zʋɩf-rãmbã nin-buiidã fãa kosa maam Zerizalɛm ne ka me, n da zẽkd b koees n yetẽ t’a pa segd n le vɩɩmd yɛs ye.+ 25 La mam mikame t’a pa maan baa fʋɩ sẽn segd ne kũum ye.+ Rẽ n so tɩ yẽ mengã sẽn yeel t’a ratame tɩ Rom rĩm-kãsengã kao a bʋʋdã, mam yãka yam n na n kɩt tɩ b tall-a n kẽng a nengẽ. 26 La m pa tar bũmb takɩ n na n gʋls yẽ zug n tool m Zu-soabã ye. Woto wã, m tall-a lame n wa yãmb fãa taoore, sẽn yɩɩda, yãmb a rĩm a Agripa taoore, sẽn na yɩl tɩ y sã n sok-a sogsgã n sa, bɩ m tõog n paam n gʋls bũmbu. 27 Bala mam tagsdame tɩ pa zems tɩ m kɩt tɩ b tall ned b sẽn kẽes bãens roog n kẽng Romme, n yaool n pa wilg bũmb ning b sẽn dõt-a wã me ye.”
26 A Agripa+ yeela a Poll yaa: “Fo tara sor n tõe n gom n wilg tɩ f pa tar taal ye.” Dẽ, a Poll tẽega a nug la a sɩng goam n yeele:
2 “Rĩm a Agripa, m sũur nooma m sẽn paam tɩ yaa yãmb taoor la m na n gom rũndã, n wilg tɩ m pa tar taal bũmb nins fãa Zʋɩf-rãmbã sẽn dõt maamã wɛɛngẽ,+ 3 sẽn yɩɩd fãa, yãmb sẽn mi Zʋɩf-rãmbã minundã la b no-koɛɛmã sõma wã yĩnga. Woto wã, m bõosd-y lame tɩ y maag y yĩng n kelg-ma.
4 “Hakɩɩka, Zʋɩf-rãmb nins fãa sẽn bãng maam pĩndã mii mam sẽn da vɩ to-to m buudã* sʋka, la Zerizalɛm pʋgẽ hal m sẽn wa n yaa bi-bilfã.+ 5 B sã n na n sak n togse, mam da yaa Fariziyẽ,+ la d sẽn segd n tũ Wẽnnaam to-to wã wɛɛngẽ, Fariziyẽ-rãmbã n yaa dem-dem n yɩɩd Zʋɩf-rãmb a taabã.+ 6 La masã, yaa mam sẽn gũud pʋleng ning Wẽnnaam sẽn pʋlem tõnd yaab-rãmbã pidsgã yĩng+ la b sẽn kaood mam bʋʋdã. 7 Yaa pʋlen-kãng me pidsgã la tõnd buud piig la a yiibã neb sẽn gũudi, n tũud Wẽnnaam ne b sũur fãa wĩntoog la yʋngã. M Dĩma, yaa pʋlen-kãng yĩng la Zʋɩf-rãmbã sẽn dõd maamã.+
8 “Bõe yĩng tɩ yãmb neb kẽer getẽ tɩ b pa tõe n tẽ tɩ Wẽnnaam vʋʋgda kũ-rãmba? 9 Sã n yaa ne maam, mam da kɩsa sɩd tɩ m segd n maana m sẽn tõe fãa n kɩɩs Nazarɛt rao a Zeezi. 10 Mam maana woto bal kɛpɩ Zerizalɛm, n yõg nin-sõamyã wʋsg n kẽes bãens rotẽ,+ bala m da paama tõog maan-kʋʋdbã taoor dãmb nengẽ+ n na n maan dẽ. Sẽn paase, b sã n da rat n kʋ-ba, m wilgdame tɩ m sakame. 11 Mam da wae n sɩbgd-b-la tigsg rotã fãa pʋsẽ, n da modgd-b n dat tɩ b kɩɩs b tẽebã. Mam sũurã sẽn da kãbd ne-bã yĩnga, m kẽnga hal baa tẽns a taab pʋsẽ n tɩ nams-ba.
12 “Mam wa n dabda Damaase, maan-kʋʋdbã taoor dãmb sẽn kõ maam tõog la b tʋm maam tɩ m tɩ maan woto be wã yĩnga. 13 M Dĩma, m sẽn wa n be sorẽ wĩnto-sʋk sẽnese, m yãa vẽenem pãng sẽn yɩɩd wĩntoogã vẽenem sẽn yi saasẽ, n yãg n bui maam ne neb nins sẽn da togd sor ne maamã.+ 14 La tõnd fãa sẽn wa n lʋɩ tẽngã, m wʋma koɛɛg sẽn yet maam ne Ebre buud-gomdã yaa: ‘Solle, Solle, bõe yĩng tɩ fo namsd maam? Fo sẽn zabd ne maamã,* fo pogenda f menga.’ 15 La mam sokame: ‘Zu-soaba, yãmb yaa ãnda?’ Tɩ Zu-soabã yeele: ‘Mam yaa a Zeezi, fo sẽn namsd a soabã. 16 La yik n yals f naoã zutu. Ad bũmb ning sẽn kɩt tɩ mam vẽneg m meng ne foomã: Yaa sẽn na n yãk foom tɩ f yɩ tʋm-tʋmda, la kaset soab n togs bũmb nins fo sẽn yã wã, la bũmb nins mam sẽn na n kɩt tɩ fo yã mam zugã.+ 17 Mam na n fãaga foo bu-kãngã neb nusẽ, la bu-zẽmsã neb nusẽ. Mam tʋmda foo bãmb nengẽ+ 18 tɩ f tɩ puk b nini,+ la f kɩt tɩ b yi likẽ n kẽ vẽenemẽ,+ la f yiis-b a Sʋɩtãan nugẽ+ n ning-b Wẽnnaam nugẽ, sẽn na yɩl tɩ b paam b yel-wẽnã sugri,+ la b naag neb nins Wẽnnaam sẽn welg toor b sẽn tẽed maamã yĩngã n paam pʋɩɩre.’
19 “Rẽnd mam pa kɩɩs vẽnegrã sẽn yi saasẽ wã ye, rĩm a Agripa. 20 La mam sɩnga ne sẽn be-b Damaasã,+ n yaool n ta sẽn be-b Zerizalɛmmã nengẽ,+ la Zide soolmã tõre, n paas bu-zẽmsã sʋk me, n da taasd koɛɛg ning sẽn yet tɩ b segd n teka yam n kos sugri, la b tũ Wẽnnaam, n tʋm tʋʋm sẽn wilgd tɩ b teka yam n kos sugrã.+ 21 Yaa rẽ yĩng la Zʋɩf-rãmbã sẽn yõk maam wẽnd-doogẽ wã, n mak n na n kʋ maamã.+ 22 La mam sẽn paam Wẽnnaam sõngrã yĩnga, hal n tãag rũndã m ket n kõta nin-bõones la nin-kãsems kaseto, n pa togsd bũmb a to n zʋʋg bũmb nins No-rɛɛsdbã ne a Moyiiz me sẽn yeel tɩ na n maaname wã ye.+ 23 B yeelame tɩ Kiristã segd n namsame,+ la t’a sẽn na n yɩ pipi n vʋʋg n yi kũ-rãmb sʋkã,+ a na n goma vẽenem yell ne bu-kãngã neba, la ne bu-zẽmsã neb me.”+
24 A Poll sẽn wa n gomd bõn-kãensã yell n na n wilg t’a pa tar taalã, a Fɛstus zẽka a koɛɛg n yeele: “Fo zugã lebgame, Polle! Fo bãngrã sẽn yaa wʋsgã kɩtame tɩ fo zugã lebge!” 25 La a Poll yeelame: “Nin-kãseng a Fɛstusi, mam zugã pa lebg ye. Mam togsda goam sẽn yaa sɩda, la yam-vẽenem goama. 26 Bala mam sẽn gomd ne bas-m-yam woto ne rĩm ningã mii bõn-kãensã fãa sõma. Mam kɩsa sɩd tɩ bũmb pa be bõn-kãensã sʋk a sẽn pa mi ye. Bala bõn-kãensã baa a ye pa sẽn solg n maan ye.+ 27 Rĩm a Agripa, yãmb tẽeda No-rɛɛsdbã bɩ? Mam miime tɩ yãmb tẽedame.” 28 La a Agripa yeela a Poll yaa: “Kellẽ-la bilf bal tɩ fo kɩt tɩ m lebg kiris-neda.” 29 Rẽ la a Poll yeel-yã: “Mam kota Wẽnnaam tɩ baa sã n keta bilf tɩ keta wʋsg me, yãmb na lebg wa mam sẽn yaa a soabã, bãn-kãensã sẽn yãk b toogo. La m pa kot tɩ yɩ yãmb y yembr bal ye. M kotame tɩ yɩ woto me ne neb nins fãa sẽn kelgd maam rũndã wã.”
30 Dẽ, rĩmã yikame, tɩ guvɛrneerã ne a Berenis n paas neb nins sẽn da zĩ ne bãmbã me yiki. 31 La b sẽn wa n loogdẽ wã, b ra gomda ne taab n yetẽ yaa: “Ra-kãngã pa maan baa fʋɩ sẽn segd ne kũum, bɩ bãens roog ye.”+ 32 Rẽ la a Agripa yeel a Fɛstus yaa: “A sã n da pa yeel t’a ratame t’a Sezaar kao a bʋʋdo, b ra tõe n bas-a lame.”+
27 La b sẽn wa n yãk yam tɩ tõnd na n kẽ koom-koglg n kẽng Itali wã,+ b rɩka a Poll ne neb a taab b sẽn yõg n pag bãens roogo, n ning sodaas koabg naab yʋʋr sẽn boond t’a Zilyuus nugẽ. Yẽ naaga a Ogust* soda-sullã. 2 Tõnd kẽe koom-koglg Adarmisiom n looge. Koglgã ra rabda koom-kogend yalsg zĩis sẽn be mogrã noor Aazi soolmẽ wã. A Aristark+ sẽn yaa Masedoan ned sẽn yit Tesalonikã ra bee ne tõndo. 3 Vẽkembeoogã, d yaasa Sɩdõ. A Zilyuus maana a Poll neere, n kõ-a sor t’a kẽng a zo-rãmbã nengẽ n paam tɩ b sõng-a.
4 Tõnd sẽn kẽ koom-koglgã n yi be n looge, d yɛga Sɩpr sẽn na yɩl n gil sobgã sẽn da segd tõndã. 5 Rẽ poore, tõnd kẽnga mogrã tẽn-sʋk n yɛg Silisi ne Pãnfili n yaas Miir sẽn be Lisi soolmẽ wã. 6 Be, sodaas koabg naabã yãa koom-koglg sẽn yi Alɛgsãndri n dabd Itali, n kẽes tõnd a pʋgẽ. 7 Dẽ, tõnd sẽn kẽng bilf-bilf n kaoos rasem wʋsg poore, d namsame n yaool n ta Kiniidi. La sobgã sẽn kɩt tɩ d pa tõe n kẽng taoorã yĩnga, d sɩnga Salmone n yɛg Kɛrɛt sẽn na yɩl n gil sobgã. 8 Tõnd namsa ne koom-koglgã n yɛg mogrã noore, n ta zĩig b sẽn boond tɩ Bo-poor sẽn pẽ Laaze tẽngã.
9 Ra kaoosa wʋsgo, tɩ mogrã zug kẽnd lebg yell masã, bala Paasg daarã no-loeerã+ meng ra zoe n loogame. Rẽ n so t’a Poll sagl-b 10 n yeel yaa: “Rapa, mam neeme tɩ so-toakã na n waa ne sãoong la bõn wʋsgo. La pa na n yɩ koom-koglgã sãoong la zɩɩbã bõn bal ye. D tõe n bõna d vɩɩmã* me.” 11 La sodaas koabg naabã kelga sẽn wẽnd-a koglgã ne koglgã soaba, n bas a Poll sẽn da yetã. 12 Sẽn mik tɩ koom-kogend yalsg zĩigã pa zems tɩ b tõe n pa be waood wẽndã yĩnga, nebã wʋsg tagsame tɩ yɩta sõma tɩ b yi ne koom-koglgã be n ges b sã n pa tõe n kẽng Fenigs n pa be n gũ tɩ waoodã wakat looge. Fenigs yaa koom-kogend yalsg zĩig sẽn be Kɛrɛt n tees yaanga.
13 Sobg sẽn wa n yit nug-goabg n fʋʋsd bilf-bilfu, b tagsame tɩ b raabã na n pidsame. Dẽ, b zẽka bũmb ning sẽn tar n yalsd koom-koglgã n sɩng Kɛrɛt yɛgbo, n pa zãagd ne mogrã noor ye. 14 La pa yã n kaoos la sob-kãseng b sẽn boond tɩ Erakilõ* sɩng fugb ne pãng ye. 15 Sobgã sẽn da wẽed koom-koglgã ne pãng t’a pa tõe n kẽng taoorã yĩnga, tõnd bas-a lame tɩ sobgã peeg-a n looge. 16 Dẽ, d yɛga ko-sʋk tẽn-bil b sẽn boond tɩ Koda sẽn na yɩl n gil sobgã. La baa ne rẽ, pa yɩ nana tɩ d tõog n gãd koom-kogl-bilã* sẽn be koglgã poorẽ wã ye. 17 La b sẽn kẽes-a koom-koglgã pʋgẽ wã poore, b sɩnga koglgã sẽbr sẽn na yɩl n paas a pãngã. B sẽn da yɛɛsd koglgã na wa n tɩ sud Sirtã* yĩnga, b logsa peendã wĩy n bas koglgã tɩ sobgã peeg-a n looge. 18 Sobgã sẽn da lengd tõnd ne pãngã yĩnga, b sɩnga koglgã zɩɩb boogr vẽkembeoogã. 19 La rasem a tãab-n-soab daarã, b loba koglgã teed ne b mens nusi.
20 Sẽn maan rasem wʋsg tɩ wĩntoogã ne ãdg baa a ye pa pukã, n paas sobg sẽn tar pãngã* sẽn da lengd tõndã, d wa n pa le tẽed tɩ d na n põsame ye. 21 B sẽn kaoos wʋsg n pa rɩ rɩɩbã poore, a Poll yik n yalsa b sʋk n yeele: “Rapa, yaa vẽeneg tɩ yãmb ra segd n kelga mam saglgã, n da kẽ koglgã n yi Kɛrɛt ye. Yaa rẽ n wa ne sãoongã la bõnã.+ 22 Baasgo, mam yeta yãmb masã tɩ y keng y pelse, bala yãmb ned* baa a ye pa na n ki ye. Yaa koglgã bal n na n sãame. 23 Yʋngẽ, Wẽnnaam ning sẽn so maamã, Wẽnnaam ning mam sẽn sakd ne m sũur fãa wã malɛk+ n wa n yals mam sɛɛgẽ 24 n yeele: ‘Polle, ra zoe rabeem ye. Fo segd n yalsa a Sezaar taoore.+ La ade! Wẽnnaam rɩka neb nins fãa sẽn togd sor ne foo koglgã pʋgẽ wã n ning fo nugẽ.’ 25 Woto yĩnga, rapa, keng-y y pelse. Bala mam kɩsa sɩd ne Wẽnnaam tɩ na n yɩɩ wa malɛkã sẽn yeel maamã bal kɛpɩ. 26 La tõnd koglgã na n sãama ko-sʋk tẽng a ye sɛɛgẽ.”+
27 Yʋng piig la a naas-n-soabã, sobgã sẽn da tar tõnd n lengd Adiryatik mogrã zugã, yʋn-sʋkã, koom-koglgã pʋgẽ tʋm-tʋmdbã sɩngame n tẽed tɩ b kolgda tẽn-koɛɛnga. 28 B maka mogrã zulum n mik tɩ zemsa metr pis-tã la a yoobe.* Dẽ, b kẽnga taoor bilfu, n le mak a zulmã n mik tɩ zemsa metr pisi la a yopoe.* 29 B sẽn da yɛɛsd d na wa n tɩ fão kug-bɛdã, b leba koglgã poorẽ n sigs bũmb a naas sẽn tar n yalsd koglgã, n yãgd n dat tɩ beoogã vẽege. 30 La koom-koglgã pʋgẽ tʋm-tʋmdbã ra baood n zoe n basa koglgã. Rẽ n so tɩ b ra sikd koom-kogl-bilã mogrã zug la b yetẽ: “Tõnd na n kẽnga taoorã n tɩ sigs bũmb nins sẽn tar n yalsd koglgã.” 31 La a Poll sẽn bãng rẽ wã, a yeela sodaas koabg naabã ne sodaasã yaa: “Nin-kãensã sã n pa kell n pa koglgã pʋgẽ, y pa tõe n põs ye.”+ 32 Dẽ, sodaasã wãa koom-kogl-bilã wĩyã n bas-a t’a lʋɩ.
33 La beoogã sẽn wa n kolg vẽegrã, a Poll sagla b fãa tɩ b rɩ. A yeelame: “Rũndã n yaa rasem piig la a naas-n-soab yãmb sẽn gũud ne yɩɩre, n pa rɩ baa fʋɩ ye. 34 Woto yĩnga, mam sagenda yãmb tɩ y rɩ bũmb y mens sõngr yĩnga. Bala yãmb ned baa a ye zug zoobg pa na n lʋɩ ye.” 35 A sẽn yeel woto n sa, a rɩka bur n pʋʋs Wẽnnaam bark b fãa taoore, n kao n sɩng wãbre. 36 Dẽ, b fãa paama raoodo, n sɩng rɩɩbo. 37 Tõnd fãa sẽn da be koom-koglgã pʋgẽ wã ra yaa neb* kobs-yi la pis-yopoe la a yoobe. 38 B sẽn wa n dɩ n tɩge, b loba bɩle wã mogrã pʋgẽ sẽn na yɩl n boog koglgã zɩɩbo.+
39 Beoogã sẽn wa n vẽege, b ra pa tõe n bãng sẽn yaa tẽng ningã ye.+ La b yãa zĩig sẽn be mogrã noor n tar bĩisri, n da rat tɩ sã n tõe bɩ b yals koglgã be. 40 Dẽ, b wãa bũmb nins sẽn tar n yalsd koglgã wĩyã n bas-b tɩ b lʋɩ mogrã pʋgẽ. B ra maanda rẽ la b logsd wẽnemdgã wĩyã. Rẽ poore, b zẽka koglgã taoor peendã sẽn na yɩl tɩ sobgã peeg koglgã n kẽng mogrã noore. 41 B tɩ fãoo bĩis-rʋr sẽn be koomã pʋgẽ, tɩ koglgã taoorã sud t’a pa le tõe n yẽrg ye. La ko-pɛmã ra wat n wẽeda koglgã poorã ne pãnga, t’a wesd pees-peese.+ 42 Dẽ, sẽn na yɩl tɩ neb nins sẽn da be bãens roogẽ wã ned baa a ye ra wa rug koomã n yi n zoe, sodaasã yãka yam n na n kʋ-ba. 43 La sodaas koabg naabã da rat n fãaga a Polle. Rẽ n so t’a gɩdg sodaasã tɩ b ra maan wa b sẽn magã ye. A yeela neb nins sẽn mi rugbã tɩ b yɩg n lʋɩ mogrã pʋgẽ n dug n ta tẽn-koɛɛngẽ wã pipi, 44 la tɩ sẽn ket-bã kẽer segd n pʋgla ne ra-pegdo, tɩ sãnda pʋgl ne koglgã peese. Woto, nebã fãa taa tẽn-koɛɛngẽ wã ne laafɩ.+
28 Tõnd sẽn paam n põsã poore, d bãngame tɩ ko-sʋk tẽngã yʋʋr boondame tɩ Malte.+ 2 Tẽngã nebã* maana tõnd neer wʋsgo. Saagã sẽn da niidã n paas waoodã yĩnga, b tugla bugum la b reeg tõnd fãa sõma. 3 La a Poll sẽn wa n dɩk ra-kill n ning bugmẽ wã, bug-walmã kɩtame tɩ põeer yi raadẽ wã n kɛ a nugã n pa be. 4 Tẽngã nebã sẽn yã põeerã sẽn luund a Poll nugẽ wã, b sɩngame n gomd ne taab n yetẽ: “Yaa vẽeneg tɩ ra-kãngã yaa nin-kʋʋda. Baa a sẽn põs mogrã, Tɩrlmã wẽn-poakã* pa sak t’a na n kell n vɩɩmd ye.” 5 La a mesga põeerã t’a lʋɩ bugmẽ wã, la baa fʋɩ pa maan yẽ mengã ye. 6 B ra tẽedame t’a yĩngã na n modame, wall t’a na n lʋɩɩ zĩig pʋgẽ n ki. La b sẽn gũ n kaoos n pa yã bũmb sẽn maan-a wã, b toeema yam n yetẽ t’a yaa wẽnde.
7 Pʋt n da pẽ zĩ-kãnga, n yaa ko-sʋk tẽngã taoor soabã yʋʋr sẽn boond t’a Pibilyuusã rẽnda. Nin-kãng reega tõnd sõma, n ges d yell rasem a tãabo. 8 La a Pibilyuus ba wã ra gãee ne yĩn-wɩngr la sãb-noaadga, t’a Poll kẽ a nengẽ n pʋʋs la a tik-a ne a nus n sãoog-a.+ 9 Bõn-kãng sẽn maanã poore, ko-sʋk tẽngã neb a taab sẽn da yaa bãad-rãmb sɩngame n wat a Poll nengẽ n paamd sãoogre.+ 10 Sẽn paase, b waooga tõnd n kõ-d kũun wʋsgo. La tõnd sẽn wa n kẽed koom-koglgã pʋgẽ wã, b kõo tõnd bũmb nins fãa d sẽn datã, n kẽes bõn-kãens koglgã pʋgẽ.
11 Kiis a tãab poore, tõnd kẽe koom-koglg sẽn tar a Zees kom-dibli wã bõn-naands a taoorã n looge. Koglgã yii Alɛgsãndri, la a paa ko-sʋk tẽngã pʋgẽ waoodã wakate. 12 Tõnd sẽn sig Sɩrakuusi, d paa be rasem a tãabo, 13 n yi be n ta Reziyom. Vẽkembeoogã, sobg sẽn yit nug-goabg n da fugd tɩ tõnd ta Puteoli da-yɩt-n-daarã. 14 Be, tõnd yãa saam-biisã, tɩ b kos tõnd tɩ d pa ne-b rasem a yopoe, n yaool n dɩk Rom sore. 15 Rom saam-biisã sẽn wʋm tɩ tõnd wata be wã, b wa n sega tõnd hal Apiyus raagẽ wã la Sik-zĩis a tãabã zĩigẽ. A Poll sẽn yã-bã, a pʋʋsa Wẽnnaam barka. Rẽ kenga a raood me.+ 16 Tõnd sẽn wa n ta Rommã, b kõo a Poll sor t’a tõe n tɩ rɩk roog n zĩnd ne sodaag ning sẽn gũud-a wã.
17 La rasem a tãab poore, a Poll boola Zʋɩf-rãmbã taoor dãmbã fãa. B sẽn wa n tigim taabã a yeel-b lame: “Rapa, m saam-biisi. Baa mam sẽn pa maan bũmb n beeg buudã, wall n kɩɩs tõnd yaab-rãmbã minundã,+ b yõka maam Zerizalɛm n ning Rom nebã nugẽ.+ 18 La b sẽn bao n bãng yellã vɩʋʋg poore,+ b ra rat n bas-m lame, bũmb sẽn da pa be b sẽn tõe n tik n kʋ maamã yĩnga.+ 19 La Zʋɩf-rãmbã kɩɩsgã yĩnga, yɩɩ tɩlɛ ne maam tɩ m kos tɩ m datame t’a Sezaar kao m bʋʋdã.+ La pa m sẽn da tar bũmb n dat n dogl m buudã yĩng ye. 20 Rẽ n so tɩ m kos n na n yã yãmb la m sõs ne-yã. Bala yaa Israyɛll nebã sẽn da gũud a soabã yĩng la b sẽn sog maam bãn-kãnga wã.”+ 21 Tɩ b yeel-a yaa: “Tõnd pa paam sɛb sẽn yi Zide sẽn gomd fo yell ye. Saam-biis nins sẽn yi be n wa wã me ned baa a ye pa togs tõnd bũmb sẽn yaa wẽng fo zugu, wall b gom fo yell wẽng ye. 22 La tõnd tagsame tɩ zemsame tɩ d kelg foo n bãng f tagsg sẽn yaa a soaba. Bala sã n yaa ne tũudum-paan-kãngã,+ d miime tɩ nebã sãbsd-a-la zĩig fãa.”+
23 B zemsa taab n yãk daar n na n le wa a Poll nengẽ. Daar-n-kãnga, b maneg n waa wʋsg a gãagã zĩigẽ n yɩɩg pipi wã. La sẽn sɩng ne yibeoog n tãag zaabre, a Poll moon-b lame, n kõ kaset sõma Wẽnnaam Rĩungã wɛɛngẽ. Yẽ tika a Moyiiz Tõogã+ ne No-rɛɛsdbã sɛbã,+ n bao n na n kɩt tɩ b tẽ a Zeezi.+ 24 Kẽer sɩngame n tẽed bũmb nins a sẽn yetã, la sãnda pa tẽ ye. 25 B sẽn da kɩɩsd taabã yĩnga, b sɩnga loogre, t’a Poll yeel yaa:
“Vʋʋsem sõngã bee bʋʋm la a sẽn tũnug ne no-rɛɛs a Ezayi n gom ne y yaab-rãmbã 26 n yeele: ‘Kẽng bu-kãngã neb nengẽ n tɩ yeel yaa: “Sɩd-sɩda, yãmb na n kelgame, la y pa na n tol n wʋm a võor ye. Sɩd-sɩda, y na n gesame, la y pa na n tol n yã ye.+ 27 Bala bu-kãngã neb sũyã riglmame. B tʋbã wʋmame, la b pa reeg ye. B muma b nini, sẽn na yɩl tɩ b ninã ra tol n yã, tɩ b tʋbã ra wʋme, la b ra wa wʋm a võor b sũyã pʋsẽ, n lebg n wa mam nengẽ tɩ m sãoog-b ye.”’+ 28 Woto wã, bɩ y bãng tɩ b moonda fãagrã koɛɛg sẽn yit Wẽnnaam nengẽ wã bu-zẽmsã sʋka.+ La yaa vẽeneg tɩ b na n kelg-a lame.”+ 29* ——
30 Dẽ, yẽ paa be yʋʋm a yiib tõre, roog ning a sẽn da rɩkã pʋgẽ.+ La a ra reegda neb nins fãa sẽn wat a nengẽ wã neere, 31 n moond-b Wẽnnaam Rĩungã koɛɛgã, la a ra zãmsd-b bũmb toor-toor Zu-soab a Zeezi Kirist zug ne raood wʋsgo,*+ tɩ gɩdgr kaẽ ye.
Bɩ, “tõog.”
Bɩ, “dũniyã tɛk fãa.”
Gɛrk, “na n waame.”
Bɩ, “zems ned sẽn tar sor n na n kẽn n zãag to-to vʋʋsg daare.”
Bɩ, “Neb kʋʋngã.”
Gɛrk, “kẽed la a yit.”
Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa A5.
Bɩ, “geelg-a lame,” rat n yeel tɩ b ra get-a-la wa b sẽn get 11 wã to-to wã.
Gɛrk, “divẽ-noog.”
Gɛrk, “yaa yibeoog wakat a tãab-n-soabã.”
Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa A5.
Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa A5.
Bɩ, “saglgã.”
Pa rẽ bɩ, “wĩyã.”
Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa A5.
Bɩ, “mam ninã taoor.”
Gɛrk, “Mam yĩn-nemsã.”
Bɩ, “zĩnda.”
Bɩ, “mam sɩɩgã.”
Ges-y gom-biis võor bilgrã zĩigẽ.
Bɩ, “yãmb nengã taoore.”
Ges-y gom-biis võor bilgrã zĩigẽ.
Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa A5.
Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa A5.
Bɩ, “sɩɩs.”
Bɩ, “pʋɩta b sẽn tarã ne taaba.”
Bɩ, “sɩɩg fãa.”
Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa A5.
Gɛrk, “wakat a wɛ soabã.”
Gɛrk, “a Zeova nen-wamdẽ wã.” Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa A5.
Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa A5.
Bɩ, “sɩɩg ning fãa.”
Gɛrk, “gõdrã zugã.”
Bɩ, “tɩ b yaa neb sẽn pa karme,” rat n yeel tɩ sẽn pa karem tũudmã karen-saam-dãmbã karengo. Pa rat n yeel tɩ sẽn pa mi sebr ye.
Bɩ, “bãndã.”
Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa A5.
Gɛrk, “zae.” Ges-y gom-biis võor bilgrã zĩigẽ.
Bɩ, “ne a Kiristã.”
Gɛrk, “zae.” Ges-y gom-biis võor bilgrã zĩigẽ.
Gɛrk, “yãmb nugã.”
Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa A5.
Bɩ, “b sẽn pʋʋs ne b sũy fãa.”
Gɛrk, “sũur a ye la sɩɩg a ye.” Ges-y gom-biis võor bilgrã zĩigẽ, zĩig ning b sẽn gʋls tɩ “Sɩɩgã.”
Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa A5.
Bɩ, “malɛg-wẽns.”
Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa A5.
Gɛrk, “luul.”
Bɩ, “tɩɩg.”
Bɩ, “b sũyã yĩigame.”
Bɩ, “n pãb-ba.”
Gɛrk, “noom tõnd.”
Bɩ, “rap a yopoe nebã sẽn gomd b yell neer.”
Pa rẽ bɩ, “maan woto me ne.”
Bɩ, “kood bee.”
Bɩ, “sɩɩs.”
Bɩ, “neer Wẽnnaam nifẽ.”
Bɩ, “gesa a yell.”
Bɩ, “yiis-a wã.”
Gɛrk, “a tagsa a sũurẽ.”
Bɩ, “gilg n ges a saam-biisã sẽn yaa Israyɛll nebã yɛl sẽn yaa to-to.”
Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa A5.
Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa A5.
Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa A5.
Gɛrk, “sũy la b tʋb sẽn pa kẽ bãongo.”
Bɩ, “b sũyã yĩiga.”
Bɩ, “vʋʋsmã.”
Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa A5.
Gɛrk, “a gũsame.”
Pa rẽ bɩ, “galʋ-tẽng a ye.”
Bɩ, “malɛg-wẽns.”
Bɩ, “wanzuri wã.”
Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa A5.
Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa A5.
Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa A5.
Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa A5.
Yaa bũmb sẽn wõnd sarɛt tɩ wed-moos tatẽ.
Gɛrk, “mii.”
Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa A3.
Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa A5.
Gɛrk, “sẽb.”
Gɛrk, “sẽb-b n tall n kẽng.”
Gɛrk, “n kẽedẽ la a yit.”
Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa A5.
Dorkas yaa ne Gɛrke, tɩ Tabita yaa ne Arameyẽ. La b yiibã fãa rat n yeelame tɩ “Yãka.”
Bɩ, “yĩngr fut.”
Bɩ, “kowortã,” Rom dãmb sodaas 600 sulli.
Gɛrk, “wakat a wɛ soabã sẽnese.”
Gɛrk, “wakat a yoob-n-soabã sẽnes.”
Gɛrk, “laok buud.”
Gɛrk, “laokã.”
Gɛrk, “wakat a wɛ soabã.”
Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa A5.
Gɛrk, “diabolos” sẽn dat n yeel tɩ “munaafɩɩka.”
Gɛrk, “luul-a-la.”
Bɩ, “tɩɩg.”
Bɩ, “La maan-sɩd rãmb nins.”
Bɩ, “zabr.”
Gɛrk, “laok buud.”
Gɛrk, “b sĩndame.”
Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa A5.
Bɩ, “lohorem d sẽn pa segd ne wã.”
Bɩ, “yiis-a n kao a bʋʋd.”
Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa A5.
Bɩ, “Sẽb f sẽbdgã.”
Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa A5.
Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa A5.
Bɩ, “A Erood ra baooda zabr.”
Gɛrk, “rĩmã ro-gãag yellã.”
Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa A5.
Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa A5.
Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa A5.
Gɛrk, “diabolos” sẽn dat n yeel tɩ “munaafɩɩka.”
Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa A5.
Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa A5.
Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa A5.
Bɩ, “tɩɩgã.”
Bɩ, “b sẽn tõe n teegã.”
Bɩ, “tʋma Wẽnnaam tʋʋmã.”
Gɛrk, “n wa gũs.”
Bɩ, “lohorem d sẽn pa segd ne wã.”
Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa A5.
Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa A5.
Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa A5.
Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa A5.
Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa A5.
Bɩ, “lohorem d sẽn pa segd ne wã.”
Ges-y gom-biis võor bilgrã zĩigẽ, zĩig ning b sẽn gʋls tɩ “Fut pãrsgã.”
Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa A5.
Bɩ, “no-koeemdã.”
Bɩ, “lohorem d sẽn pa segd ne wã.”
Rat n yeel t’a Pɩyɛɛre.
Bɩ, “zãndã. roogã.”
Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa A5.
Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa A5.
Gɛrk, “mam yam-yãkrã yaa.”
Gɛrk, porneya. Ges-y gom-biis võor bilgrã zĩigẽ.
Bɩ, “rũng b sẽn kʋ n pa raag a zɩɩmã.”
Bɩ, “rũng b sẽn kʋ n pa raag a zɩɩmã.”
Gɛrk, porneya. Ges-y gom-biis võor bilgrã zĩigẽ.
Bɩ, “Wẽnd na kõ-d nindaare.”
Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa A3.
Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa A5.
Pa rẽ bɩ, “Sẽn yaa a soab fãa.”
Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa A5.
Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa A5.
Bɩ, “pasga.”
Tẽng sẽn pa be Itali, t’a nebã yaool n da tar lohorem wa sẽn be-b Itali wã.
Bɩ, “sẽn koosd monom.”
Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa A5.
Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa A5.
Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa A5.
Bɩ, “sẽn wat ne gudgr.”
Ges-y gom-biis võor bilgrã zĩigẽ.
Bɩ, “sẽn wa n na n kaag tẽngã.”
Bɩ, “yãmb yaa wẽn-tũudb.”
Bɩ, “waoogdã.”
Gɛrk, “Mam yaa yɩlemde.”
Rat n yeel tɩ tigsg roogẽ wã.
Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa A5.
Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa A5.
Bɩ, “lohorem d sẽn pa segd ne wã.”
Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa A5.
Ges-y tẽngr vẽnegr ning sẽn be Matiye 28:1 wã.
Bɩ, “sẽn yaa yãmb neer yĩngã.”
Bɩ, “modga maam.”
Bɩ, “sɩɩgã.”
Bɩ, “lohorem d sẽn pa segd ne wã.”
Gɛrk, “saglgã fãa.”
Bɩ, “lohorem d sẽn pa segd ne wã.”
Gɛrk, “sẽn pa mi rao.”
Gɛrk, “d sĩndame.”
Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa A5.
Bɩ, “rũng b sẽn kʋ n pa raag a zɩɩmã.”
Gɛrk, porneya. Ges-y gom-biis võor bilgrã zĩigẽ.
Bɩ, “Rom tẽng-n-biig.”
Ges-y gom-biis võor bilgrã zĩigẽ.
Gɛrk, “Lalg b sẽn puus goor tɩ yaa pɛɛlga.”
Gɛrk, “yʋngã wakat a tãab-n-soabã.”
Bɩ, “ned sẽn gomd n sõngd neb bʋʋd zĩigẽ.”
Bɩ, “yaa ned sẽn wat ne zũnd-zãnde.”
Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa A3.
Ges-y gom-biis võor bilgrã zĩigẽ.
Gɛrk, “m nebã.”
Gɛrk, “Fo sẽn tãood bãngã.” Yaa bãn-sɩleng b sẽn tar n lekd rũnga.
Yaa Rom rĩmã naam yʋʋre, pa yʋ-peell ye.
Bɩ, “sɩɩsã.”
Rat n yeel tɩ sobg sẽn yit rɩtg ne yaang sʋka.
Yell sã n maan mogrã pʋgẽ, yaa kogl-bilã pʋgẽ la b kẽesd nebã sẽn na yɩl tɩ b põse.
Ges-y gom-biis võor bilgrã zĩigẽ.
Gɛrk, “sẽn pa bilfã.”
Bɩ, “sɩɩg.”
Baras 20. Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa B14.
Baras 15. Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa B14.
Bɩ, “sɩɩs.”
Gɛrk, “Sẽn gomd-b buud-gom-zẽngã.”
Gɛrk, “Dike,” leb n tõe n yaa tɩrlmã yell la b gomda, tɩ yaa wa a yaa neda.
Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa A3.
Bɩ, “n pa yɛɛsdẽ.”