Sak 43
A Zezi rɩka makr toɛy-toɛy n zãms nebã
WÕNDA a Zezi sẽn da wa n zabd Fariziẽ rãmbã t’a ra ket n bee Kapɛrnawom. Rẽ poor baraar bala, a yii zakẽ wã n kẽng Galile Mogrã noore. Neb wʋsg n da tigim be. A kẽe koom koglg n zãag ne kʋɩlga noore, n sɩng n zãmsd nebã sẽn da be mogrã noorã saasẽ Rĩungã yɛla. A tũnuga ne kɩbay, bɩ makr toɛy-toɛy sẽn tɩ loe ne vɩɩmã yɛl neba sẽn mi sõma.
Pipi, a Zezi goma bʋt sẽn fẽrgd bõn-buud yelle. Bõn-buud kẽer dʋʋga sorã kɩreng tɩ liuuli nog-ba. A taab n lʋɩ zĩig sẽn yaa kugri, tom sẽn ka waoogẽ. La ka-bulã yẽg sẽn ka tõe n kɩ n zãag zĩigã, wĩntoogã kʋ-b lame. Bõn-buud a taab n lʋɩ gõos sʋka, tɩ gõosã rɩ ka-bulã. Sẽn na n baase, bõn-buud kẽer n lʋɩ zĩ-sõngẽ, tɩ kẽer wom pis-tã-tã, kẽer pis-yoob-yoobe, kẽer koabg-koabga.
A Zezi leb n maka Wẽnnaam Rĩungã ne rao sẽn bʋd bõn-buudu. Rayã tara loogre, tɩ rao wã gõe la a yikdẽ, tɩ ki wã me bɩtẽ. Rao wã ka bãng sẽn yɩ to-to ye. Ki wã ra bɩta b toor bal n womda. Koodã sẽn wa n bɩ wã, rao wã tʋg n kẽebame.
A Zezi leb n dɩka makr a tãab-n-soab sẽn tɩ loe ne rao sẽn bʋd bõn-buud sõng a pʋʋgẽ. La “neb gõeem wakate,” bɛ n wa n bʋd nadens n naag pʋʋgã pʋgẽ. Raoã tʋm-tʋmdb sokame n ges b sã n segdame n võ nadensã. La a leokame tɩ: ‘Ayo, yãmb sã n võ nadensã, daar ninga, yãmb na n võo ki wã me. Bɩ y bas bãmb b yiiba fãa tɩ b bɩ ne taaba hal tɩ ta tigisg wakate. La tigisg wakate mam na n yeela tigisdba tɩ b reng n kɛ nadensã n loe kila n yõog bugum, la b wʋk ki wã n sui m baoorẽ wã.’
A Zezi kẽnga taoor ne a sõasgã, n togs kʋʋngã sẽn be mogrã noorã makr a yiib n paase. A wilgame tɩ saasẽ Rĩungã yaa wala mutard bil ned sẽn bʋd a pʋʋgẽ. Mutard yaa tɩɩg t’a biisã wõnd siili. A yeelame tɩ baa ne a sẽn paood n yɩɩd bõn-buud a taabã fãa wã, a bɩtame n lebg bedr n yɩɩd zẽed tɩɩs a taaba fãa. A wat n lebga wa tɩɩg meng-meng tɩ liuuli wat n soond a wilẽ.
Rũndã-rũndã kẽer tõe n yeelame tɩ bõn-buud a taab n be n yaa bõoneg n yɩɩd mutard biisi. La a Zezi ra pa kõt zãmsg tɩɩsã yɛl wɛɛngẽ ye. Yẽ wakatã, bõn-buudã fãa Galile nebã sẽn da mi wã sʋka, mutard biis n sɩd ra yaa bõoneg n yɩɩda. Dẽ, b ra tõe n bãngame t’a Zezi ra gomda bɩʋʋng sẽn yaa kãseng yelle.
Sẽn na n baase, a Zezi maka saasẽ Rĩungã ne rabɩll pag sẽn na n dɩk n gẽdem ne zom nagdg wam a tãabo. A yeelame tɩ tarẽ-n-tarẽ, rabɩllã wa n wuka zoma fãa.
A Zezi sẽn togs mak-kãensã a nu wã poore, a kuilsa kʋʋngã la a leb zak ning a sẽn da beẽ wã. Pa kaoos la a tʋm-tʋmdb 12 wã ne neb a taab wa bʋʋg-a be ye.
B rɩɩ a Zezi makr toɛ-toɛyã nafa
Sõasgã a Zezi sẽn tall ne nebã mogrã noorã poore, a karen-biisã waa a nengẽ. B ra ratame n bãng a Zezi sẽn tũnugd ne manesem paalg n zãmsd neba võore. B ra zoe n wʋma a Zezi sẽn tũnug ne makr n zãms neb pĩnda, la b zɩ n yã t’a maan dẽ wʋsg woto ye. Rẽ n so tɩ b sok woto: “Yaa bõe tɩ yãmb wẽed yel-bũn ne bãmba?”
Bũmb a yembr sẽn kɩt t’a maand woto yaa sẽn na yɩl n pids no-rɛɛsã gom-kãensã: “Mam na n yaaga m noor n wẽ yel-bũna. Mam na n togsa bũmb nins sẽn solg hal dũniyã naaneg wakatã.” La ka rẽ bal ye. A makr toɛy-toɛyã na n sõngame n vẽneg bũmb ning sẽn be neba sũyẽ wã.
Togs sɩda, neb wʋsg sẽn nong a Zezi zĩigẽ wã, ya a sẽn mi kɩbay togsg la a maand yel-soalmã bala. La b ka get tɩ b segd n sakame t’a yaa b Soaala, la b tũ-a ne pʋ-peelem ye. B ka rat t’a Zezi zãmsgã kẽ b sũyã hali n wa toeem b tagsgã ne b vɩɩm manesmã ye.
Dẽ a Zezi yeelame: “Yaa woto yĩnga, tɩ mam wẽed yel-bũn ne bãmba, tɩ bõe, b getame la b ka ne ye, la b kelgdame n ka wʋmdẽ la b ka bãngd a võor ye. La Wẽnnaam no-rɛɛs a Ezai bãngr-goama pidsa ne bãmba, b sẽn yeele: ‘ . . . Tɩ bõe, nin-kãens sũyã riglmame.’ ”
A Zezi leb n yeelame: “La bark bee yãmb zutu yãmb nin sẽn yãta la y tʋba sẽn wʋmda yĩnga. Mam yeta yãmb sɩda tɩ Wẽnnaam no-rɛɛsdb ne nin-tɩrs wʋsg rag n dat n yãa bũmb nins yãmb sẽn yãtã, la b ka yã ye, la b wʋm yãmb sẽn wʋmdã, la b ka wʋm ye.”
N-ye, tʋm-tʋmdb 12 wã la b rãmb nins sẽn da be ne-bã sũy ka riglem ye. Yaa rẽ yĩng la a Zezi sẽn yeel woto wã: “B kõo yãmb tɩ y bãng Wẽnnaam [Rĩungã] yel-solgdse, la b ka kõ bãmb ye.” A Zezi karen-biisã sẽn da rat n wʋm yɛlã võorã kɩtame t’a wilg-b bʋtã makr võore.
A Zezi yeelame tɩ “bõn-buudã yaa Wẽnnaam goama,” tɩ zĩigã makd sũurã. A wilga bõn-buud nins b sẽn bʋd sor kɩreng sẽn yaa koɛɛngã wɛɛngẽ woto: “Sʋɩtãana wa n yiisa Wẽnnaam koɛɛga bãmb sũyã pʋsẽ tɩ bãmb kõn tẽ n paam fãagr ye.”
La bõn-buud nins sẽn lʋɩ zĩig sẽn yaa kugrã zugã makda neb nins sũy sẽn deegd koɛɛgã ne sũ-noogã. La sɩdã sẽn ka tõe n kɩ yẽg sõma neb a woto sũy pʋsẽ wã yĩngã, makr bɩ namsg sã n wa b zut b tẽebã yĩnga, b lʋɩtame.
A Zezi wilgame tɩ bõn-buud nins sẽn lʋɩ gõosã sʋkã makda neb sẽn wʋm koɛɛgã. La nin-kãensã basame tɩ yɩɩre, arzɛka la vɩɩmã bõn-nood tõog-ba. Yel-kãensã rɩta nin-kãensã zãng tɩ b ka tõe n wom biis ye.
Sẽn na n baase, a Zezi yeelame tɩ bõn-buud nins sẽn lʋɩ zĩ-sõngẽ wã makda neb nins sẽn wʋmd koɛɛgã ne sũ-sõngã. Nin-kãensã sakd-a lame la b womd biis ne sũ-mare.
Ad karen-bi-kãensã sẽn bʋʋg a Zezi n kos-a t’a togs-b a zãmsgã võorã sɩd paama barka! A Zezi ra ratame tɩ b wʋm a zãmsgã võore, sẽn na yɩl n tõog n zãms sɩdã neb a taab me. A Zezi sokame: “Rẽ yĩnga ned tõe n dɩka fɩtl n fõgen ne peoogo, walla ning-a gãag tẽngr bɩ?” Ayo, “yẽ kõn dogl-a fɩtl-doagendga zug sɩda?” Dẽ a Zezi paasame: “Gũus-y neer ne bũmb ninga yãmb sẽn wʋmdã.”
B paama zãmsg n paase
Karen-biisã sẽn paam t’a Zezi togs-b bʋtã makr võorã poore, b ra le tʋllame n bãng yɛl n paase. B kos-a-la woto: “Wilg-y tõnd nadensa sẽn be pʋʋg pʋgẽ wã yel-bũndã.”
Ad karen-biisã manesem sɩd yaa toor ne kʋʋngã neb a taabã sẽn da be mogrã noorã! Nin-kãensã ra ka rat ne pʋ-peelem n bãng makr toɛ-toɛyã võor ye. Sã n yaa ne bãmba, kɩbarã kelgr zug-zugẽ bal ra sekame. A Zezi wilgame tɩ mogrã noor kɛlgdb manesem yaa toor ne a karen-biisã sẽn wa n bʋʋg-a zakẽ wã, n yeele:
“Ne makdg ninga yãmb sẽn na n mak n kõ nebã, Wẽnnaam na n maka woto n lebs yãmba, la b na n ninga yãmb lɛnga.” Karen-biisã tũuda gom-kãensã, b sẽn kelgd a Zezi neerã. Rẽ n so t’a zãms-b n paase. Dẽ a Zezi leoka a karen-biisã sokre, n yeele:
“Yaa Ninsaal Biigã n fẽrgd bõn-buud sõma wã. Pʋʋgã yaa dũniyã. Bõn-buud sõma wã yaa [saasẽ Rĩungã] kamba, la nadensa yaa wẽng soaba kamba. Bɛyã sẽn fẽrg nadensa yaa Sʋɩtãana. Tigisga yaa [zãmaan baasgo] la tigisdba yaa malɛk rãmba.”
A Zezi wilga a makrã neng fãa võore, la rẽ fãa sẽn na n wa baas to-to. A yeelame tɩ zãmaanã baasgẽ, tigisdbã, bɩ malɛgsã, na n welga ziri kiris-nebã sẽn wõnd nadensã ne saasẽ Rĩungã komdibli. Rẽ poore, b na n yãka ‘wẽng soaba kamb’ n sãame, la Wẽnnaam Rĩungã komdibli, sẽn yaa “nin-tɩrsa” na n yãga wa wĩndg b Ba wã Rĩung pʋgẽ.
A karen-biisã sẽn dat n bãng n paasã, a Zezi togs-b-la makr a tãab n paase. Pipi, a yeelame: “[Saasẽ Rĩungã] wẽnda wa bõn-sõama sẽn solg pʋʋg pʋgẽ, tɩ rao a ye yã-a, n solg-a. La a sũur sẽn yaa noog bõn-kãng yĩnga, a kẽngame n koos a sẽn tara fãa n da pʋʋgã.”
A leb n yeelame: “[Saasẽ Rĩungã] leb n wẽnda wa toand a yembre sẽn baood kĩndi sẽn yaa sõama. Yẽ yãa kĩndf a yembr sẽn yaa sõama wʋsgo, la yẽ kẽngame n koos a sẽn tara fãa n da-a.”
A Zezi mengã yaa wala rao ning sẽn yã bõn-sõma sẽn solgã, la wala toandã sẽn yã kĩndf sẽn tar yõod wʋsgã. Makr wɛɛngẽ, a Zezi koosa a sẽn tara fãa, a sẽn bas a saasẽ ziirã n lebg ninsaalã. Rẽ poore, a sẽn da wa n yaa ninsaal tẽng zugu, a saka yaalg la namsgo, tɩ rẽ wilg tɩ zemsame t’a yɩ Wẽnnaam Rĩungã naaba.
La a Zezi karen-biisã me ra na n sakame n koos b sẽn tarã fãa sẽn na yɩl n paam n dɩ naam ne Kiristã, bɩ n yɩ Rĩungã tẽng zug nin-buiid bɩ? Rẽ yĩnga, d getame tɩ pʋɩɩr paoong Wẽnnaam Rĩungã pʋgẽ yaa wala arzɛk yõod b sẽn ka tõe n sɩf bɩ kĩndf sẽn tar yõod wʋsgo, bũmb sẽn tar yõod n tɩ yɩɩd vɩɩmã pʋgẽ bɩ?
Sẽn na n baase, a Zezi maka saasẽ rĩungã ne zĩm gãmbr sẽn yõg zĩm buud toor-toore. B tũusa zĩm sõma wã n bĩng la b lob zĩm nins sẽn ka sõma wã. A Zezi yeelame tɩ na n yɩɩ woto zãmaanã baasg wakate. Malɛgsã na n welga nin-wẽnsã ne nin-tɩrsã, n bĩng nin-wẽnsã sãoong yĩnga.
A Zezi mengã n sɩng yẽebã, n bool a pipi karen-biisã tɩ b wa yẽ ninsaalba, sẽn dat n yeel tɩ b yɩ ‘neb baoodba.’ Malɛgsã gesame tɩ yẽebã kell n kẽng taoor yʋʋm kobsã sẽn loogã pʋsẽ. Wakat wa n taame masã tɩ b segd n tak ‘zĩm gãmbrã’, sẽn makd tẽng zug sigls nins fãa sẽn yet tɩ b yaa kiris-neb siglsã, tɩ kiris-neb nins sẽn zae ne vʋʋsem sõngã tiging naag be.
B sãama zĩm nins sẽn ka sõma wã yaa sɩda, la zu-noogo, b bĩnga ‘zĩm sõma wã.’ D wilg tɩ d rata ne d sũur fãa n bãng la d wʋm yɛlã võor n paas wa a Zezi karen-biisã. Dẽ, d na n paama zãmsg n paase, la Wẽnnaam bark ning sẽn yaa vɩɩmd wakat sẽn ka sɛtã. Matɩe 13:1-52; Mark 4:1-34; Luk 8:4-18; Yɩɩl Sõamyã 78:2; Ezai 6:9, 10.
▪ Wakat bʋgo, la yɛ la a Zezi gom ne kʋʋngã n tũnug ne makr toɛy-toɛya?
▪ Makr a nu bʋs la a Zezi kõ kʋʋngã masã?
▪ Bõe yĩng t’a Zezi yeel tɩ mutard biis yaa bõoneg n yɩɩd bõn-buud a taaba fãa?
▪ Bõe yĩng t’a Zezi rɩk makr toɛ-toɛy n zãms nebã?
▪ Wãn to la a Zezi karen-biisã wilg tɩ b yaa toor ne kʋʋngã neba?
▪ A Zezi wilgame tɩ bʋtã makr võor yaa bõe?
▪ Wãn to la karen-biisã yaa toor ne mogrã noor kʋʋngã?
▪ Bʋtã, pʋʋgã, bõn-buud sõma wã, bɛ wã, tigisgã, la tigisdbã makda ãnda bɩ makda bõe?
▪ Makr a tãab bʋs la a Zezi rɩk n paase, la bõe la rẽ tõe n zãms tõndo?