Tall-y sũ-noog baa toog wakate
“Neb nins fãa yãmb sẽn lilldã tara sũ-noogo. Yaa sũ-noog sẽn ka sɛta.”—YƖƖL 5:12.
1, 2. a) Yel-bʋs n wat ne sũ-sãams rũndã-rũndã? b) Tood nins sẽn paamd ãdem-biisã fãa wã toor sẽn ka be, bõe me n paamd kiris-nebã?
ZU-LOEES nins sẽn paamd ãdem-biisã rũndã-rũndã wã paamda a Zeova Kaset rãmbã me. Nin-kʋʋrã, zabã la yel-kɛg a taab namsda Wẽnnaam nin-buiidã kẽere. Sabab-wẽnsã, naongã, bãasã la kũumã sãamda wʋsg sũyã. Tʋm-tʋmd a Poll sɩd bee bʋʋm a sẽn yeel woto wã: “Tõnd miime tɩ bõn-naandsã wẽeda siri, n namsd wa pag sẽn dat n dog tɩ ta masã.” (Rom 8:22) Tõnd sẽn pa zems zãngã me kɩtame tɩ d mi n baood yɛl n kõt d mense. Tõnd me sɩd tõe n yeela wa rĩm a Davɩɩd sẽn da yeelã. A yeela woto: “Mam yel-wẽnã zãntlem yɩɩda m zug woglem n yaa wa zɩɩbo, a zɩslem yɩɩda mam sẽn tõe.”—Yɩɩl 38:5.
2 Tood nins sẽn paamd ãdem-biisã toor sẽn ka be, kiris-neb hakɩkã ned kam fãa paamda toog a tẽebã yĩnga, tɩ b makd rẽ ne kũum da-luk tʋkre. (Luk 14:27) Sɩd me, b kisa a Zezi karen-biisã la b namsd-b wa b sẽn kisg a Zezi la b nams-a wã. (Mat. 10:22, 23; Zã 15:20; 16:2) Woto kɩtame tɩ yɩl n tõog n tũud Kiristã n gũud bark nins d sẽn na n paam dũni-paalgã pʋgẽ wã baood modgr wʋsg la tõog tõogo.—Mat. 7:13, 14; Luk 13:24.
3. Bõe n wilgd tɩ Wẽnnaam pa rat tɩ kiris-nebã vɩɩm yɩ sũ-sãams woo sũ-sãams bala?
3 La rẽ yĩnga woto rat n yeelame tɩ kiris-ned hakɩk vɩɩmã tõr fãa sũ-noog kae bɩ? Rẽ yĩnga d vɩɩmã segd n yɩɩ sũ-sãams la toogo, hal n tãag dũni kãngã saabã bɩ? Yaa vẽeneg t’a Zeova ratame tɩ d tall sũ-noogo, n gũud a kãabsã pidsgu. Biiblã pʋgẽ, b wilga naoor wʋsg tɩ Wẽnnaam nin-buiidã na n talla sũ-noogo. (Karm-y Ezai 65:13, 14.) Yɩɩl Sõamyã 5:12 wã yeta woto: “Neb nins fãa yãmb sẽn lilldã tara sũ-noogo. Yaa sũ-noog sẽn ka sɛta.” Hakɩka, baa toodã pʋgẽ, d tõe n talla sũ-noog la yam sẽn gãe bãane, la d kɩdemd bark nins d sẽn zoe n tarẽ wã yĩnga. Bɩ d lebs n ges Biiblã sẽn tõe n sõng-d to-to tɩ d mao ne d zu-loeesã la d kell n tall d sũ-noogã.
Wẽnnaam a Zeova yaa sũ-noog soaba
4. B sẽn kɩɩs Wẽnnaamã, maan-a-la bõe?
4 Ges-y a Zeova mengã makre. A sẽn yaa Wẽnnaam sẽn ka to wã, yaa yẽ n so bũmb fãa sẽn be yĩngr la tẽnga. Bũmb pa paoog-a, a pa baood ned sõngr me ye. La baa a Zeova sẽn yaa pãng sẽn ka to soabã, a malɛk a ye sẽn wa n yik n kɩɩs-a n lebg Sʋɩtãanã, a sũur tog n sãamame. Malɛgs a taab me sẽn wa n kɩɩs-a n lebg a Sʋɩtãan poorẽ dãmbã, segd n sãama a sũuri. Wẽnnaam naana a Ãdem ne a Hawa tɩ b ka to bũmb nins fãa a sẽn naan tɩ be tẽngã zugã sʋka. La tags-y n ges-y-yã a sũ-sãang sẽn yɩ to-to, bãmb me sẽn wa n kɩɩs-a wã. Rẽ tɛka, ãdem-biis milyaar dãmb tõdga a Zeova sakre.—Rom 3:23.
5. Sẽn yɩɩd fãa, bõe n sãamd a Zeova sũuri?
5 Hal n tãag rũndã-rũndã, a Sʋɩtãan kɩɩsgã kɩtame tɩ yɛlã tar kengre. Hal sẽn na maan yʋʋm 6 000, nebã pʋʋsda bõn-naandse, n tʋmd nen-kɛglem tʋʋma, n kʋʋd taaba, n yood la b tʋmd raglem tʋʋm toor-toor t’a Zeova neẽ. (Sɩng. 6:5, 6, 11, 12) Sẽn paase, a wʋmda neb sẽn tʋʋd-a, la a wʋmd rõdg buud toor-toor sẽn pa tõe n bãng n bilgi. Baa neb nins sẽn tũud-a wã meng mi n sãama a sũuri. Ad makr a ye sẽn be Biiblã pʋgẽ n wilgd rẽ. B yeela woto: “Yaa naoor wʋsg la b tõdg bãmb weoogã pʋgẽ n sãam bãmb sũur we-zãrgã pʋgẽ. Bãmb leb n maka Wẽnnaam yɛsa; bãmb beega Israɛll Sõng-soabã.” (Yɩɩl 78:40, 41) Sɩd me, a Zeova nin-buiidã sã n wa bas-a, sãamda a sũur hal wʋsgo. (Zer. 3:1-10) Vẽenega, yɛl sẽn pa tat a Zeova yam n mi n maandẽ, la sɩd sãamda a sũur hal wʋsgo.—Karm-y Ezai 63:9, 10.
6. Baa ne b sẽn kɩɩs Wẽnnaam tɩ sãam a sũurã, bõe la a maan-yã?
6 La a Zeova pa basd tɩ sũ-sãamsã la yɛlã sẽn pa wa a sẽn da ratã kɩt t’a bas bũmb nins a sẽn dat n maanã maaneg ye. Kɩɩsgã sẽn sɩngã bala, a Zeova yɩɩ tao-tao n maan bũmb sẽn na yɩl t’a bi-wẽnsã ra zãag zĩig wʋsg ye. A maana bũmb sẽn na yɩl t’a sẽn da ratã wa baas n pidsi. A Zeova sẽn maan woto wã kɩtame t’a sũur noomẽ, bala a miime t’a na n wa tõog n wilgame tɩ yẽ n sɩd segd n yɩ yĩngr la tẽng naaba, la a ning sakdbã barka. (Yɩɩl 104:31) Baa ne b sẽn dõd a Zeova to-to wã fãa, a ket n yaa Wẽnnaam sẽn tar sũ-noogo.—1 Tɩm. 1:11, NW; Yɩɩl 16:11.
7, 8. D sã n wa maood ne zu-loeese, wãn to la d tõe n dɩk a Zeova togs-n-taare?
7 Yaa sɩd tɩ bãng n welg yɛlã wɛɛngẽ, d pa tõe n mak d mens ne a Zeova ye. La d sã n wa maood ne d zu-loeesã, d tõe n dɩka a togs-n-taare. Yaa vẽeneg tɩ yell sã n paam-do, d sũur pa tõe n pa sãam ye. La d pa segd n bas tɩ sũ-sãangã menes d sũ-noogã fasɩ ye. A Zeova sẽn naan tõnd a meng wõnegã yĩnga, d tara yam n tõe n tagse, la d fees yell n yã a vɩʋʋgo, n mak a welgre.
8 Bũmb a ye sẽn tõe n sõng-d me yaa d sẽn na n sak n deeg tɩ yɛl n be d sẽn pa tõe n welge. Yel-kãens buudã sã n wa paam-d tɩ d sidgd n pa satẽ, tõe n kɩtame tɩ d lebg sũ-to-neda, la menes sũ-noog ning d sẽn tare, d sẽn paam n mi a Zeova wã. D sã n maan d sẽn tõe fãa n na n welg yell n pa tõoge, sẽn são yaa d sẽn na n mao n da le tagsd a yell wʋsgo, la d tagsd bũmb nins sẽn noogd d sũurã yelle. Biiblã kibay nins sẽn pʋgdã wilgdame tɩ rẽ n sɩd são.
Ra bas-y tɩ sũ-sãangã tõog-y ye
9. Bõe la a Ana maan tɩ wilgdẽ t’a pa bas t’a sũ-sãangã tõog-a?
9 Ges-y-yã a Ana makrã. Nand t’a rog no-rɛɛs a Sãmwɛlle, a ra yaa pʋg-kiri, tɩ b ra yaand-a rẽ yĩnga, tɩ ra sãamd a sũur hal wʋsgo. A sũurã ra mi n sãamame tɩ loog nugu, hal t’a yãbd n pa rat n dɩ meng ye. (1 Sãm. 1:2-7) Daar a yembre, a Ana ne a zakã rãmb kẽnga a Zeova roogẽ wã wa b sẽn da minim n maandẽ wã, la a Ana “sũurã sãamame t’a pʋʋs [a Zeova] n yãb wʋsgo.” (1 Sãm. 1:10) A sẽn pʋʋs a Zeova n togs-a a sũ-sãangã poore, maan-kʋʋdbã kãsem a Eli kolg n yeel-a-la woto: “Bɩ f kẽng ne laafɩ, tɩ Israɛll Wẽnnaamã kõ foom f sẽn kot bãmb bũmb ningã.” (1 Sãm. 1:17) Vẽenega, wakat kãng t’a Ana bãngame t’a maana a sẽn tõe tɛka. A ra pa tar a yellã tɩɩm ye. A pʋʋsgã zugẽ, a pa le bas t’a sũur sãam ye. Biiblã yeela woto: “Yẽ loogame. Yẽ rɩɩ rɩɩb n ka le gãnem a neng ye.”—1 Sãm. 1:18.
10. A Poll sẽn da wa n paam zu-loɛɛg a sẽn pa tõe n welgã, a manesem yɩɩ wãna?
10 Tʋm-tʋmd a Poll me sẽn da wa n maood ne zu-loɛɛga, a maana wa a Ana. A yellã ra nams-d lame, hal tɩ ra sãamd a sũur wʋsgo. A boola rẽ tɩ “yĩng gõaaga.” (2 Kor. 12:7) D pa mi a Poll toogã sẽn da yaa bũmb ning ye. La a maana a sẽn tõe fãa, hal n pʋʋs a Zeova n kos t’a yols-a. Yɩɩ naoor a wãn la a Poll pʋʋs a Zeova n kos a sõngre? Yɩɩ hal naoor a tã! La naoor a tãab-n-soabã poore, Wẽnnaam wilga a Poll t’a pa na n maan yel-solemd n yãk a “yĩng gõaagã” ye. La baa a Poll sẽn pa paam a yellã welgrã, a pa sãam a sũur wʋsg ye. A kell n wɩnga ne a Zeova raabã maanego.—Karm-y 2 Korẽnt dãmb 12:8-10.
11. Zu-loees sasa, wãn to la Wẽnnaam pʋʋsg la a sɛɛg yõkr tõe n sõng-do?
11 Kiba-kãensã pa wilgd tɩ d pa segd n ye pʋʋs a Zeova d zu-loɛɛg poorẽ ye. (Yɩɩl 86:7) Wẽnnaam Gomdã pʋd n sagenda tõnd woto: “Da bʋ-y bũmb baa a ye yĩng ye. Zu-loɛɛg sã n beẽ, bɩ y wɩng ne pʋʋsgo, n wɩng ne Wẽnd sɛɛg yõkr sẽn naag ne bark pʋʋsgo, la zu-loeesã wilgri.” D sã n wilg a Zeova d zu-loɛɛg la d yõk a sɛɛga, wãn to la a na n leok-do? Biiblã paasa woto: “Wẽnd na zĩndg yãmb fãa b laafɩ pʋgẽ, laafɩ ninga sẽn zʋʋg tõnd sẽn tõe n mamsã, laafɩ kãng n na n maas yãmb sũuri la y yam, Kirist a Zezi pʋgẽ.” (Fil. 4:6, 7, Sebr Sõngo) Tõe t’a Zeova pa na n kɩt tɩ d yellã sa ye. La a tõe n leoka d pʋʋsgã n kõ-d yam tɩ d tõog toogã. D pʋʋsgã poore, d yam na n gãandame, tɩ d bãng tɩ sẽn yaa wẽng n yɩɩd yaa d sẽn na n bas tɩ sũ-sãangã menes d sũ-noogã fasɩ.
Wẽnnaam daabã maaneg kõta sũ-noogo
12. Bõe yĩng tɩ d tõe n yeel tɩ d sã n bas tɩ d sũ-sãang kaoos wʋsgo, tõe n wã-d lame?
12 Yelbũn 24:10 (Sebr Sõngo) yeta woto: “Yɩɩr sã n tar-fo, bɩ f ra bas raood ye, ka rẽ f pãng na n lebga komslem.” Yel-bũnd a to me yeta woto: “Ned sũur sã n sãame, a neng gãnemdame.” (Yel. 15:13) Kiris-neb kẽer sũy sãama hal tɩ kɩt tɩ b bas Wẽnnaam Gomdã kareng la a zug bʋgsgo. B pʋʋsgã lebga rok-m-zugẽ, la tõe meng tɩ b wa n zãaga b mens ne b tẽed-n-taasã. Woto wilgda vẽeneg tɩ d sã n bas tɩ d sũ-sãang kaoos wʋsgo, tõe n wã-d lame.—Yel. 18:1, 14.
13. Bõe maaneg n tõe n boog sũ-sãams la noog sũuri?
13 Sẽn paase, d sã n tẽed tɩ d yɛlã na n wa manegame, tõe n sõng-d lame tɩ d bas rẽ yell tagsgo, la d tagsd yɛl a taab sẽn noogd d sũur yelle. A Davɩɩd ra yeelame t’a Zeova raabã maaneg kõta yẽ sũ-noogo. (Yɩɩl 40:8, NW ) D yɛlã sã n wa pa wa d sẽn da rat to-to wã, d pa segd n bas Wẽnnaam daabã maaneg sẽn kõt-d sũ-noogã ye. Bãng-y tɩ ned sã n tʋmd tʋʋm sẽn kõt-a sũ-noogo, boogda a sũ-sãamsã. A Zeova yeta tõnd tɩ d sã n karemd a Gomdã la d bʋgsd d sẽn karemdã zugu, d na n paama sũ-noogo. (Yɩɩl 1:1, 2; Zak 1:25) D sã n wa karemd Biiblã wall d sã n be tigissẽ wã, d wʋmda “gom-nood” sẽn kengd d raood la noogd d sũuri.—Yel. 12:25; 16:24.
14. Bõe la a Zeova pʋlem tõnd tɩ kõt-d sũ-noogo?
14 Wẽnnaam kõta tõnd bũmb toɛy-toɛy sẽn kɩt tɩ d sũy segd n yɩ noogo. A sẽn pʋlem t’a na n wa fãag-d lame wã meng yaa bũmb sẽn zoe n noom d sũy hal wʋsgo. (Yɩɩl 13:6) D miime tɩ baa sẽn yaa bũmb ning n paam tõnd rũndã-rũndã, a Zeova na n wa ninga neb nins sẽn maand a raabã ne b sũy fãa wã barka. (Karm-y Koɛɛg Soab 8:12.) No-rɛɛs a Habakuk rɩka makr n bilg rẽ hal tɩ be yamleoogo. A yeela woto: “Baa kankams sã n ka le ning puudu, tɩ sib me ka wom, tɩ oliiv tɩɩs me ka wom, tɩ pʋtã me ka wom koodo, tɩ piis ne niig me ka le be bãgr pʋgẽ, mam na n kell n maana sũ-noog Zusoab a Wẽnnaam sẽn yaa mam fãagdã yĩnga.”—Hab. 3:17, 18.
Neb nins Wẽnnaam sẽn yaa a Zeova wã tara sũ-noogo
15, 16. Sõdg-y yɛl kẽer sẽn kɩt tɩ d tõe n maand sũ-noog n gũud bark nins a Zeova sẽn pʋlem-dã.
15 A Zeova ratame tɩ d sẽn nan gũud bark nins a sẽn pʋlem-dã, bɩ d maand sũ-noog ne bõn-sõma nins a sẽn zoe n kõt-dã. Koɛɛg Soabã yeela woto: “Mam miime tɩ bũmb ka be sẽn noom ninsaal n yɩɩd yẽ sẽn na n paam sũ-noog la naar a vɩɩmã wakat ye. Ninsaalbã fãa sã n na n dɩ la b yũ la b yã b tʋʋmdã noom, yaa Wẽnnaam kũuni.” (Koɛ. 3:12, 13) Neb a taabã sõngr naaga tʋʋm nins d sẽn tõe n tʋm n ‘yã b noomã’ sʋka. A Zezi yeelame tɩ kũun kõta sũ-noog n yɩɩd reegre. Wala makre, d sã n maan d pagã bɩ d sɩdã wall d kambã neere, pa rẽ bɩ d maan d roagdbã wall d neb a taab me neere, kõt-d-la sũ-noog wʋsgo. (Yel. 3:27) D sã n wilgdẽ tɩ d nonga d tẽed-n-taasã, n deegd-b neer la d kõt-b sugri, d paamda sũ-noogo. (Gal. 6:10; Kol. 3:12-14; 1 Pɩɛ. 4:8, 9) Sẽn paase, d sã n sakd n mongd d mens n moond koɛɛgã la d maand karen-biisã, d paamda bark wʋsgo. La woto fãa noogda a Zeova sũuri.
16 Koɛɛg Soab sebrã goam nins d sẽn sõdg zugẽ wã wilga yɛl kẽer ninsaalbã sẽn maand b vɩɩmã pʋgẽ tɩ kõt-b sũ-noogo. Wala makre, a yeelame tɩ ninsaal sã n dɩ la a yũ, kõt-a-la sũ-noogo. Baa d sã n wa tar zu-loeese, bũmb nins fãa a Zeova sẽn naan tõnd neer yĩngã tõe n kɩtame tɩ d paam sũ-noogo. Sẽn paase, yɛl kẽer d sẽn pa wae n tagsd b zut meng n tõe n noog d sũuri. Wala makre, mood la tɩɩs kẽer sẽn yaa neer gesgo, liuuli wã kelgre, pa rẽ bɩ rũm-bõoneg sẽn deemd ne taab gesg tõe n bels-d lame. D sã n mi n bʋgsd bõn-kãensã fãa zutu, d na n maneg n nonga a Zeova hal wʋsg n paase, bala yaa yẽ la bõn-sõma fãa kõta.
17. Bõe yĩng t’a Zeova na n wa fãag-d ne vɩ-kãngã yɛlã, la nand tɩ wakat kãng ta, bõe n kõt-d belsgo?
17 Sẽn yɩɩd fãa, tõnd miime tɩ d sẽn nong Wẽnnaamã, d sẽn sakd a noyã la d sẽn tẽed a bi-riblã maoong sẽn yɩ rondã yĩnga, a na n wa fãag-d-la ne vɩ-kãngã yɛlã fãa, la a kɩt tɩ d paam sũ-noog sẽn pa na n tol n tall tɛk ye. (1 Zã 5:3) La nananda, d paamda belsgo, d sẽn mi t’a Zeova mii yɛl nins fãa sẽn namsd tõndã. A Davɩɩd yeela woto: “Mam kɩdemdame n maand sũ-noog yãmb nonglmã pʋgẽ. Yãmb yãa mam naongo. Yãmb mii mam toogo.” (Yɩɩl 31:8) A Zeova sẽn nong tõndã yĩnga, a na n yiis-d-la d toodã fãa pʋgẽ.—Yɩɩl 34:20.
18. Bõe yĩng tɩ segd n yɩ vẽeneg tɩ Wẽnnaam nin-buiidã tara sũ-noogo?
18 D sẽn nan gũud a Zeova pʋlem-noodã fãa pidsgã, bɩ d fãa rɩk a togs-n-taar n yɩ neb sẽn tar sũ-noogo. D ra tol n sak tɩ sũ-sãams kɩt tɩ d bas a raabã maaneg ye. Zu-loees sasa bɩ d tall yam, n tags neer la d fees yɛlã sõma. A Zeova na n sõng-d lame tɩ d tõog d sũ-sãamsã, la d maan d sẽn tõe fãa sẽn na yɩl tɩ zu-loeesã ra nams-d tɩ loog nug ye. Bɩ d noogd d sũy ne bõn-sõma nins fãa a sẽn a sẽn kõt-dã. D sã n kell n pa Wẽnnaam sakr pʋgẽ, d na n paama sũ-noogo, bala “neb nins fãa [Wẽnnaam] sẽn lilldã tara sũ-noogo!”—Yɩɩl 5:12.
Bõe la y zãms-yã?
• D sã n wa tar zu-loeese, wãn to la d tõe n dɩk a Zeova togs-n-taare?
• D sã n pa basdẽ tɩ d sũ-sãamsã tõogd-do, wãn to la tõe n sõng-do?
• Toog wakate, wãn to la a Zeova raabã maaneg tõe n kɩt tɩ d paam sũ-noogo?
[Foto rãmba, seb-neng 16]
Yɛl nins sẽn pa tat a Zeova yamã sãamda a sũuri
[Foto rãmbã soaadba]
© G.M.B. Akash/Panos Pictures
[Foto rãmba, seb-neng 18]
A Zeova kõo tõnd bũmb toor-toor sẽn tõe n kɩt tɩ d kell n tall sũ-noogo