Bõe yĩng tɩ d maand Soaalã zaabr dɩɩbã?

1, 2. Yʋʋmd 33 Nizã kiuug rasem 14 yʋngo, bõe la a Zezi maan-yã? (Ges-y fotã sẽn be yĩngrã.)

YƲƲMD 33 Nizã kiuug rasem 14 yʋngã yɩɩ ki-pɛɛlg Zerizalɛm. A Zezi ne a tʋm-tʋmdbã maana Pakã sẽn da yaa kibs Israyɛll nebã sẽn maand n tẽegd b Ezipt yiibã. Rẽ t’a Zeova sẽn fãag-bã taa yʋʋm 1500 la zaka. A Zezi sẽn mi t’a na n kii daar-n-kãngã, a wilga a tʋm-tʋmdb 11 wã sẽn kell n pa ne-a wã bũmb b sẽn segd n maand n tẽegd a kũumã.a—Mat. 26:1, 2.

² A Zezi rɩka bur sẽn pa ning rabɩlle, n ning bark n kõ a tʋm-tʋmdbã n yeele: “Bɩ y reeg n dɩ.” A rɩka bõn-yũudl sẽn yaa divẽ me, n ning bark n yeele: “Bɩ yãmb fãa yũ.” (Mat. 26:26, 27) Yɩɩ bur la divẽ bal la a Zezi kõ a tʋm-tʋmdbã. La a ra na n zãms-b-la bũmb wʋsg yʋn-kãnga.

3. Sogs-bʋs la d na n leok sõs-kãngã pʋgẽ?

³ A Zezi ra ratame t’a karen-biisã tẽegd a kũumã yell yʋʋmd fãa. B boonda a Zezi kũumã tẽegr tɩ ‘Soaalã zaabr dɩɩb’ me. (1 Kor. 11:20, MN) La kẽer tõe n sokda b mens woto: Bõe yĩng tɩ d tẽegd a Zezi kũumã yell yʋʋmd fãa? Burã la divẽ wã makda bõe? Wãn to la d tõe n segl d mens tẽegrã yĩnga? Ãnd dãmb n segd n wãb burã, la b yũ divẽ wã? Wãn to la kiris-nebã tõe n wilg tɩ b nanda bũmb ning Wẽnnaam sẽn pʋlem-bã?

BÕE YĨNG TƖ D TẼEGD A ZEZI KŨUMÃ YELL YƲƲMD FÃA?

4. A Zezi kũumã paka sor tɩ d tõe n paam bõe?

⁴ D sẽn yaa a Ãdem yagensã, d rogda ne yel-wẽndã, n kiidẽ. (Rom 5:12) Ninsaalbã sẽn pa zems zãngã, b baa a ye pa tõe n yao Wẽnnaam n fãag a meng wall a taabã ye. (Yɩɩl 49:7-10) La a Zezi kõ a vɩɩmã sẽn zems zãngã tõnd yĩnga, tɩ rẽ poor t’a vʋʋg n tɩ wilg Wẽnnaam a maoongã yõodo. A sẽn maan woto wã, paka sor tɩ d tõe n wa paam d mens ne yel-wẽndã la ne kũumã, n vɩɩmd wakat sẽn kõn sa.—Rom 6:23; 1 Kor. 15:21, 22.

5. a) Bõe n kɩt tɩ d miẽ tɩ Wẽnnaam la a Zezi nonga tõndo? b) Bõe yĩng tɩ d kẽngd a Zezi kũumã tẽegre?

⁵ Wẽnnaam sẽn tʋm a Zezi t’a wa ki tõnd yĩngã wilgdame t’a nonga tõndo. (Zã 3:16) Yaa a Zezi me sẽn nong tõndã la a sẽn sak n ki tõnd yĩngã. Baa a sẽn wa n yaa ‘wa tʋʋm-mit’ n be Wẽnnaam sɛɛgẽ nand t’a wa tẽngã zugã, a ra nonga ninsaalbã wʋsgo. (Yel. 8:30, 31) D sũur sɩd nooma ne bũmb ning Wẽnnaam la a Biigã sẽn maan tõnd yĩngã. Yaa rẽ la d sẽn kẽngd a Zezi kũumã tẽegrã, n wilgdẽ tɩ d sakda a sẽn yeel bũmb ningã. A yeelame: “Bɩ y maan bõn-kãng n tẽegd mam yelle.”—1 Kor. 11:23-25.

BURÃ LA DIVẼ WÃ SẼN MAKD BŨMB NINSI

6. Bõe la d tõe n yeel tẽegrã burã la divẽ wã wɛɛngẽ?

⁶ Neb kẽer tẽedame t’a Zezi sẽn yeel tɩ ‘yãoã yaa yẽ yĩngã,’ la tɩ ‘yãoã yaa yẽ zɩɩmã,’ burã sɩd lebga a Zezi yĩngã, tɩ divẽ wã lebg a zɩɩmã. (Mark 14:22-24) La pa yɩ woto ye. A Zezi ra zĩi tʋm-tʋmdbã taoore, tɩ bur sẽn ka ning rabɩllã ne divẽ wã me rɩg b taoore. Rẽnd yaa vẽeneg tɩ yaa makr la a sẽn dɩkã, wa a sẽn da wae n dɩkd makr n zãmsd nebã.—Zã 2:19-21; 4:13, 14; 10:7; 15:1.

7. A Zezi kũumã tẽegr wakate, burã makda bõe?

⁷ Yʋʋmd 33 Nizã kiuug rasem 14 yʋngo, yɩɩ Pakã bur sẽn ka ning rabɩllã sẽn kellã la a Zezi kõ a tʋm-tʋmdbã. (Yik. 12:8) Biiblã sã n gomd rabɩll yelle, wakat ningã yaa yel-wẽn yell la a gomda. (Mat. 16:6, 11, 12; Luk 12:1) Rẽnd a Zezi sẽn kõ a tʋm-tʋmdbã bur sẽn ka ning rabɩllã zemsame. Bala, makda a yĩngã sẽn pa tar yel-wẽndã. (Heb. 7:26) Yaa rẽ yĩng la tõnd sẽn maand a Zezi kũumã tẽegr ne bur sẽn ka ning rabɩllã.

8. A Zezi kũumã tẽegr sasa, divẽ wã makda bõe?

⁸ Divẽ wã a Zezi sẽn kõ a tʋm-tʋmdbã makda a zɩɩmã. Yaa woto me ne a Zezi kũumã tẽegr divẽ wã. B kʋ a Zezi Golgota sẽn yaa zĩig sẽn pẽ Zerizalɛmmã, t’a zɩɩmã raag “yel-wẽnã sugr yĩnga.” (Mat. 26:28; 27:33) D sũur sã n noom ne a Zezi sẽn ki tɩ yɩ maoong tõnd yĩngã, d na n segenda d meng yʋʋmd fãa a kũumã tẽegr yĩnga. Wãn to la d tõe n maan dẽ?

BŨMB KẼER D SẼN TÕE N MAAN N SEGL D MENGA

9. a) Bõe yĩng tɩ d segd n karem Biiblã zĩis nins b sẽn yãk tɩ d karem tẽegrã yĩngã? b) Bõe n kɩt tɩ y sũur noom ne a Zezi sẽn ki tɩ yɩ maoongã?

⁹ Bũmb a ye d sẽn tõe n maan n segl d meng yaa d sẽn na n karemd Biiblã zĩis nins b sẽn yãk tɩ d karem tẽegrã yĩngã. B wilga zĩ-kãens D vaees Gʋlsg Sõamyã daar fãa sebrã pʋgẽ. D sã n maan woto, na n sõng-d lame tɩ d bʋgs a Zezi sẽn maan bũmb nins a kũumã sẽn wa n kolgã zugu. Saam-bi-poak a yembr yeela woto: “Tõnd gũuda tẽegrã ne yãgbo. Yʋʋmd fãa, tẽegrã maneg n noogda m sũur n paasdẽ.” A goma a ba wã sẽn wa n maan kaalmã yelle, n yeel tɩ yẽ sẽn wa n yas kũumã roogẽ n get a ba wã sẽn gãeyã, a tagsa a Zezi sẽn ki tɩ yɩ maoongã yell t’a sũur yɩ noogo. A paasame t’a sɩng n mii vɛrse nins sẽn gomd a Zezi maoongã yellã, n tõe n bilg b võor me, la tɩ yaa a ba wã kũumã sẽn nams-a to-to wã n kɩt t’a sũur maneg n yɩ noog ne bũmb nins Wẽnnaam sẽn na n maan a Zezi maoongã maasem yĩngã. Sɩd me, d sã n wa segend d mens tẽegrã yĩnga, yɩta sõma tɩ d bʋgs a Zezi maoongã sẽn nafd tõnd mengã to-to wã zugu.

10. Bõe me la d tõe n maan n segl d meng tẽegrã yĩnga?

¹⁰ Bũmb a to d sẽn tõe n maan n segl d meng yaa d sẽn na n moon koɛɛgã wʋsgo, n bool nebã tɩ b wa a Zezi kũumã tẽegre. Tõe tɩ d na n yɩɩ sõngr so-pakda. D sã n wa moond koɛɛgã n gomd Wẽnnaam la a Biigã yelle, la d wilgd nebã tɩ b tõe n wa paama vɩɩm sẽn ka sɛtã, d sũur noomame, bala d maanda bũmb Wẽnnaam sẽn dat tɩ d maane.—Yɩɩl 148:12, 13.

11. Bõe yĩng t’a Poll yeel tɩ Korẽnt kiris-neb kẽer da wãbda tẽegrã bur la b yũud divẽ wã tɩ pa zemse?

¹¹ Y sã n wa segend y meng tẽegrã yĩnga, yɩta sõma tɩ y bʋgs bũmb ning a Poll sẽn yeel Korẽnt kiris-nebã zugu. (Karm-y 1 Korẽnt dãmb 11:27-34.) A yeelame tɩ ned sẽn wãbd tẽegrã bur la a yũud divẽ wã sã n maan dẽ tɩ pa zemse, “a beegda Zu-soabã yĩngã ne b zɩɩmã.” Rẽ n so tɩ ned sẽn paam vʋʋsem sõngã zaeeb segd n “ges a meng sũur yelle,” n yaool n wãb burã la a yũ divẽ wã. A sã n pa maan woto, a “ningda bʋʋd a meng zugu.” Korẽnt kiris-neb wʋsg ra tara yel-manesem sẽn pa zemse. Rẽ n kɩt tɩ b ra “yaa bãad-dãmb n ka pãng ye, la wʋsg kiime,” rat n yeel tɩ b kii Wẽnnaam tũudmã wɛɛngẽ. Tõe tɩ kẽer dengd n dɩɩme la b yũ wʋsg n yaool n kẽng tẽegrã, wall b maand woto tẽegrã sasa. Rẽ kɩtame tɩ b yamã ra yuusdẽ wall b zĩ n suusdẽ. B manesmã ra wilgdame tɩ b pa nand tẽegrã ye. Rẽnd b sã n wa wãbd tẽegrã burã la b yũud divẽ wã, pa tat Wẽnnaam yam ye.

12. a) A Poll maka tẽegrã ne bõe? Bõe la a yeel sẽn wãbd-b tẽegrã burã la b yũud divẽ wã? b) Ned sẽn wãbd tẽegrã bur la a yũud divẽ wã sã n maan yel-wẽn-kãsenga, bõe la a segd n maane?

¹² A Poll maka tẽegrã ne rɩɩb neb sẽn naag taab n dɩtẽ, n yeel sẽn wãbd-b burã la b yũud divẽ wã woto: “Yãmb ka tõe n yũ Zu-soabã bõn-yũudla la zĩn-dãmbã bõn-yũudl ye. La yãmb ka tõe n dɩ Zu-soabã rẽnda la zĩn-dãmbã rẽnd ye.” (1 Kor. 10:16-21) Ned sẽn wãbd tẽegrã bur la a yũud divẽ wã sã n maan yel-wẽn-kãsenga, a segd n baoo kãsem-dãmbã sõngre. (Karm-y Zak 5:14-16.) Ned a woto sã n wilg t’a sɩd teka yam n kos sugri, a tõe n wãba tẽegrã bur la a yũ divẽ wã, tɩ pa paoog a Zezi maoongã ye.—Luk 3:8.

13. D saagd n na n wa tɩ vɩɩmda saasẽ tɩ yaa tẽngã zug me, bõe yĩng tɩ d segd n pʋʋs la d tags rẽ zug neere?

¹³ D saagd n na n wa tɩ vɩɩmda saasẽ tɩ yaa tẽngã zug me, d sã n wa segend d meng tẽegrã yĩnga, yɩta sõma tɩ d pʋʋs la d tags rẽ zug neere. D pa tol n dat n paoog a Zezi maoongã ye. Rẽ n so tɩ d sã n pa kɩs sɩd tɩ d paama vʋʋsem sõngã zaeebo, d pa na n wãb tẽegrã burã la d yũ divẽ wã ye. La wãn to la ned bãngd t’a tõe n wãba burã la a yũ divẽ wã?

ÃND DÃMB N SEGD N WÃB BURÃ LA B YŨ DIVẼ WÃ?

14. Sẽn paam-b vʋʋsem sõng zaeebã sẽn be kaool-paalgã pʋgẽ wã kɩtame tɩ b maand bõe tẽegrã sasa?

¹⁴ Neb nins sẽn wãbd tẽegrã burã la b yũud divẽ wã kɩsa sɩd tɩ b bee kaool-paalgã pʋgẽ. A Zezi goma divẽ wã yelle, n yeel woto: ‘Bõn-yũudl-kãngã yaa kãab-paalg sẽn yaa mam zɩɩm.’ (1 Kor. 11:25) A Zeova ra maana tõogã kaool ne Israyɛll buudã. La kaoosg zugẽ, a yeelame t’a ra na n ledg-a-la ne kaool-paalga. (Karm-y Zeremi 31:31-34.) Wẽnnaam maana kaool-paalgã ne Israyɛll sẽn yaa Wẽnnaam dẽndã. (Gal. 6:15, 16) Yaa Kiristã zɩɩm sẽn daagã maasem yĩng la a maan kaool-paalgã. (Luk 22:20) A Zezi n yaa kaool-paalgã sɛ-yõkda. Sẽn paam-b vʋʋsem sõng zaeebã sẽn be kaool-paalgã pʋgẽ wã sã n kell n sak Wẽnnaam, b na n zĩnda saasẽ ne a Zezi.—Heb. 8:6; 9:15.

15. Ãnd dãmb n be Rĩungã kaool pʋgẽ? B sã n kell n sak Wẽnnaam, bõe la b na n wa paame?

¹⁵ Neb nins sẽn segd n wãb tẽegrã bur la b yũ divẽ wã bee Rĩungã kaool pʋgẽ me. (Karm-y Luk 12:32.) Yaa a Zezi n maan kaool-kãng ne a karen-biis nins sẽn paam vʋʋsem sõng zaeebã, tɩ b sã n kell n pa ne-a a namsgã pʋgẽ bɩ b na n wa naag-a saasẽ n dɩ naam. (Fil. 3:10) Neb nins sẽn paam vʋʋsem sõng zaeebã n tũud a Zeova ne pʋ-peelem rũndã-rũndã wã me bee kaool-kãng pʋgẽ. B na n wa naaga Kiristã saasẽ n dɩ naam wakat sẽn kõn sa yĩnga. (Wil. 22:5) Yaa nin-kãens n segd n wãb burã la b yũ divẽ wã Soaalã zaabr dɩɩbã sasa.

16. Rom dãmb 8:15-17 goamã võor yaa bõe?

¹⁶ Yaa neb nins sẽn mi vẽeneg tɩ b yaa Wẽnnaam kambã bal n segd n wãb tẽegrã burã, la b yũ divẽ wã. (Karm-y Rom dãmb 8:15-17.) A Poll yeelame tɩ nin-kãens kelemdame n yetẽ: ‘Abba, Ba!’ “Abba” wã yaa arameẽ gom-bil sẽn dat n yeel tɩ “baaba.” Biig ra tõe n boola a ba woto, bala yaa gom-bil sẽn wilgd t’a nong-a lame la a waoogd-a. Neb nins sẽn paam vʋʋsem sõng zaeebã tõe n boola a Zeova woto. Bala, b ‘deega Sɩɩg Sõng sẽn kɩt tɩ b yaa Wẽnnaam kamba.’ Wẽnnaam vʋʋsem sõngã “kɩta kaset” ne bãmb tɩ b mi vẽeneg tɩ b yaa Wẽnnaam kamba. Pa b yam sẽn yi ne tẽngã zug vɩɩm yĩng ye. B miime tɩ b sã n kell n sak Wẽnnaam n tãag b kũum, b na n tɩ naaga a Zezi n dɩ naam saasẽ. B miime me tɩ yaa a Zeova sẽn yaa “Sõng soabã” n zae-b ne a vʋʋsem sõngã. Yaa neb 144000 n paam n lebg Wẽnnaam kamba, la rũndã-rũndã, yaa bãmb b wãn bal n ket tẽngã zugu. (1 Zã 2:20; Wil. 14:1) Yaa vʋʋsem sõngã maasem yĩng la b sẽn boond Wẽnnaam tɩ ‘Abba, Ba!’ wã. Ad sɩd yaa zu-zẽkr tɛkẽ!

WILG-Y TƖ Y SŨUR NOOMA NE BŨMB NING A ZEOVA SẼN PƲLM-Y-YÃ

17. Sẽn paam-b vʋʋsem sõng zaeebã saagd n na n tɩ vɩɩmda yɛ? Bõe n kɩtd tɩ b miẽ tɩ b paama vʋʋsem sõng zaeebo?

¹⁷ Y sã n yaa kiris-ned sẽn paam vʋʋsem sõngã zaeebo, y na n wae n pʋʋsd n gomda y sẽn saagd n na n wa tɩ vɩɩmd saasẽ wã yelle. Sẽn paase, y sẽn wʋmd Biiblã goam võor to-to wã me na n wilgda rẽ. Wala makre, y sã n karemd Biiblã sẽn gomd a Zezi ne a “pʋg-paalã” yi-kãadmã sẽn na n zĩnd saasẽ wã yelle, y miime tɩ yaa yãmb yell la a gomda, n gũud rẽ ne y sũur fãa. (2 Kor. 11:2; Zã 3:27-29; Wil. 21:2, 9-14) Y sã n yã Biiblã sẽn bilgd Wẽnnaam sẽn nong sẽn paam-b vʋʋsem sõng zaeebã to-to wã, y miime tɩ y bee nin-kãens sʋka. Y sã n karemd Wẽnnaam Gomdã n wa yã noor a sẽn kõ sẽn paam-b vʋʋsem sõng zaeebã bala, vʋʋsem sõngã kɩtdame tɩ y rat n tũ. Woto, Wẽnnaam vʋʋsem sõngã kõta yãmb kaset tɩ y na n wa tɩ vɩɩmda saasẽ.

18. Bõe la Wẽnnaam pʋlem a Zezi ‘piis a taabã’? Bõe n kɩt tɩ y sũur noom ne rẽ?

¹⁸ La yãmb sã n bee kʋʋn-kãsengã sʋk n naag a Zezi ‘piis a taabã,’ Wẽnnaam pʋlmame tɩ y tõe n wa vɩɩmda tẽng zug wakat sẽn kõn sa. (Wil. 7:9; Zã 10:16) Woto kɩtame tɩ y rat n wa vɩɩmd arzãnã pʋgẽ, tɩ y sã n bʋgsd Biiblã sẽn yet bũmb ning rẽ wɛɛngẽ wã zug bɩ kõt-y sũ-noogo. Y gũuda wakat ning y sẽn na n naag y zakã rãmb la wẽn-sakdb a taabã n vɩɩmd bãan pʋgẽ, tɩ kom, naongo, namsgo, bãas la kũum pa le beẽ ye. (Yɩɩl 37:10, 11, 29; 67:7; 72:7, 16; Ezai 33:24) Y yãgdame n na n yã y nebã la y zo-rãmbã vʋʋgre. (Zã 5:28, 29) Y sũur pa noom ne a Zeova sẽn pʋlm-y woto fãa wã sɩda? Baa y sẽn pa wãbd tẽegrã bur la y pa yũud divẽ wã, y na n kẽnga a Zezi kũumã tẽegre, n wilg tɩ y sũur nooma ne a sẽn ki tõnd yĩngã.

Y NA N ZĨNDA A ZEZI KŨUMÃ TẼEGRẼ BƖ?

19, 20. a) Bõe la y segd n maan n wa paam vɩɩm sẽn kõn sa wã? b) Bõe yĩng tɩ y na n kẽng a Zezi kũumã tẽegre?

¹⁹ Yaa y sẽn na n tẽ Wẽnnaam a Zeova, a Zezi Kirist la a maoongã bal la y na n wa paam n vɩɩmd wakat sẽn kõn sa tẽngã zugu, wall saasẽ. Y sã n kẽng a Zezi kũumã tẽegre, y na n tõog n bʋgsa bũmb ning a Zeova sẽn pʋlm-y-yã zugu, la y bʋgs a Zezi kũumã yõod sẽn ta zĩig ningã zugu. Dũniyã gill zugu, d na n maana tẽegrã yʋʋmd 2015 tʋʋl-nif kiuug rasem a 3 sẽn yaa arzũm daarã. Wĩndgã kõom poore, neb milyõ-rãmb n na tigim taab Rĩung rotẽ, wall zĩis a taaba.

²⁰ Y sã n kẽng a Zezi kũumã tẽegre, tõe n kɩtame tɩ y sũur maneg n yɩ noog ne a Zezi maoongã. Y sã n kelg tẽegrã sõsg sõma, y na n dat n moona koɛɛgã, n wilg y taabã y sẽn bãng bũmb ning a Zeova nonglmã la a raabã wɛɛngẽ wã. Woto la y wilgd tɩ y nong-b lame. (Mat. 22:34-40) Bɩ y maan y sẽn tõe tɛka, n kẽng a Zezi kũumã tẽegre.