Sebr d sẽn tõe n wʋm a goamã võore

Biiblã sɩd yaa seb-kʋdre. A kaoosa yʋʋm a wãna? B sɩnga a gʋlsgã yʋʋm 3 500 rũndã, Pors Oriã soolmẽ wã. Rẽ zemsa wakat ning Sɩn nanambs nins b sẽn boond tɩ dinasti Sang sẽn wa n dɩt naamã. Leb n yaa yʋʋm tusr sẽn deng budismã sẽn na n kẽ Ẽnd soolmã.—Ges-y zĩ-gũbr ning gom-zug sẽn yaa: “Kibay kẽer Biiblã zugu.”

Sẽn na yɩl tɩ sebr naf nebã, b segd n gʋls-a lame t’a võorã wʋmb yaa nana, t’a sẽn gomd bũmb ning yellã me zems ne nebã yɛlã. Biiblã yaa sebr sẽn yaa woto bal kɛpɩ. A leokda sogsg kẽer nebã sẽn wae n sokd b mense.

Wala makre, tõe tɩ y zoe n soka y meng woto: ‘Wẽnnaam naana ninsaalbã bõe yĩnga?’ Nebã sɩng n baooda sok-kãngã leoor hal na maan yʋʋm tusa, n ket n pa mi a leoorã ye. La a leoorã yaool n bee Sɩngr sebrã sẽn yaa Biiblã pipi sebrã pʋgẽ. Yaa a pipi sags a yiibã pʋgẽ la y tõe n paam sokrã leoore. Sag-kãens pʋsẽ, b gomda “sɩngr wẽndẽ” yelle. Rẽ yaa yʋʋm milyaar-dãmb rũndã. Yaa wakat ning Wẽnnaam sẽn naan ãdsã, tẽngã la ãndũniyã bũmb a taabã. (Sɩngre 1:1) Rẽ poore, b wilga Wẽnnaam sẽn maan to-to tɩ tẽngã wa lebg vɩɩm zĩiga, ninsaalbã la bõn-vɩɩs a taabã naaneg sẽn yɩ to-to, la b wilg b naanegã võore.

B GƲLS-A LAME TƖ D TÕE N WƲM A VÕORE

Biiblã tara sagls d sẽn tõe n tũ n welg d zu-loeese. Sagl-kãens võorã wʋmb pa toog ye. Bũmb a yi n kɩt tɩ yaa woto.

Pipi, a gʋlsdbã tũnuga ne goam sẽn yaa vẽenese, t’a kareng be yamleoogo. B pa tũnug ne gom-bɩndem ye. B sẽn gʋls to-to wã kɩtame tɩ d tõe n mams bũmb nins b sẽn yetã d yamẽ. B sã n wa na n bilg bũmb võor wʋmb sẽn yaa toogo, b wae n dɩkda makr ne bũmb tõnd sẽn mi.

D tõe n goma a Zeezi sẽn da zãmsd nebã to-to wã yelle. A ra wae n dɩkda makr toɛy-toɛy sẽn tik yɛl b sẽn mi n maandẽ, sẽn na yɩl tɩ b wʋm a zãmsgã võore. D yãta makr nins a sẽn dɩkã wʋsg Matye sak a 5 n tãag sak a 7 pʋgẽ. Sag-kãens gomda a Zeezi sẽn zĩnd tãngã zug n zãms nebã yelle. Biibl-mit a ye yeelame tɩ sagls nins a sẽn kõ baraarã yaa sõma wʋsgo. A paasame: “A pa gom n na n pids tõnd zutã ne bãngr ye. Yaa sẽn na n wilg tõnd d sẽn segd n zã d mens to-to.” Y tõe n karma sag-kãens minit 15 bɩ 20. La y na n yãame t’a Zeezi tũnuga ne goam võor wʋmb sẽn yaa nana, la sẽn kẽed sũuri, hal tɩ ling-yã.

Biiblã sẽn gomd bũmb ning yellã me kɩtame t’a goamã võor wʋmb yaa nana. Pa sebr sẽn gomd soalem yell ye. Sebr a yembr yeelame tɩ Biiblã gomda nin-kãsems la nin-zaals yelle. A bilgda zu-loees nins b sẽn segã, b sẽn da tẽed bũmb ninsi, b sẽn kong ne bũmb ninsi, la b sẽn tõog n maan bõn-kãsems ninsã. Biiblã sẽn gomd neb sẽn sɩd zĩndi, la yɛl sẽn sɩd zĩnd yellã kɩtame tɩ d sã n karemd-a bɩ d wʋmd a goamã võore, n tõe n dɩk yam b pʋsẽ.—Rom-dãmbã 15:4.

SEBR PAOONG SẼN YAA NANA

Sẽn na yɩl tɩ y karem sebr n wʋm a võore, yaa tɩlɛ tɩ y paam sebrã ne buud-gomd y sẽn wʋmde. Rũndã-rũndã, nebã fãa la bal tõe n paama Biiblã ne buud-gomd b sẽn wʋmde. Rẽ pa be ne b sẽn vɩ zĩig ninga, wall b sẽn yaa tẽng ning neb ye. Bõe n kɩt tɩ yaa woto?

B lebg-a-la ne buud-goam wʋsgo. Sɩngrẽ wã, b gʋlsa Biiblã ne ebre, arameẽ la gɛrke. Yaa vẽeneg tɩ woto ra kɩtame tɩ pa neb wʋsg n tõe n karm-a ye. Sẽn na yɩl tɩ Biiblã zĩnd buud-goam a taab pʋsẽ, pʋ-peelem dãmb n modg wʋsg n lebg-a. Nin-kãens modgrã maasem yĩnga, Biiblã tõrã wall a pʋɩ-sʋk bee buud-goam 2 700 la zak pʋsẽ rũndã-rũndã. Woto rat n yeelame tɩ dũniyã gill zugu, neb 90 la zak koabg zug n tõe n paam Biiblã n karem b buud-gomdã pʋgẽ.

B sẽn yiisd-a to-to wã. Sɩngrẽ wã, b ra gʋlsda Biiblã goam gãnd la papirus-rãmb zutu, tɩ bõn-kãens yaool n da pa zɛɛd sãoong ye. B ra geta pipi sɛbã n lebsd n gʋlsd sɛb a taaba, sẽn na yɩl tɩ nebã tõe n paam n karem. La b ligdã ra yaa toogo, tɩ neb wʋsg pa tõe n da ye. La a Gutenberg sẽn bãng masĩn sẽn yiisd sɛb maanegã tɛka, yɛlã toeema fasɩ. Rẽ yaa yʋʋm 550 la zak rũndã. Kɩtame tɩ b yiisd Biibl-dãmb wʋsgo. B magame n mik tɩ b sẽn yiis Biiblã tõr wall a pʋɩ-sʋkã yɩɩda bãmb milyaar a nu.

Zĩ-kãensã wɛɛngẽ, tũudum sebr ka be n tõe n mak a meng ne Biiblã ye. Vẽenega, Biiblã yaa sebr y sẽn segd n bao n wʋm a goamã võore. Yaa sɩd tɩ rẽ tõe n yɩɩ toogo, la y tõe n paama sõngre. Y maanda wãn n paam sõngre? Y sã n wʋm Biiblã goam võore, wãn to la na n naf-yã? Sõsg ning sẽn pʋgdã leokda sogs-kãensã.