Gũusd-y ne bũmb nins sẽn tõe n wa kɩt tɩ y kẽ makr pʋgẽ wã

1-2. a) Bõe la a Zeezi yeel a karen-biisã? b) Bõe yĩng tɩ karen-biisã zoe n bas a Zeezi? (Ges-y fot-rãmbã me.)

“SƖDA, sũurã tʋllame, la yĩn-nemsã ka pãng ye.”a (Mat. 26:41b) A Zeezi sẽn yeel woto wã, a wilgame t’a miime tɩ tõnd yaa pãn-komsem dãmba. La a gomdã yaa keoogr me. Wilgdame tɩ d pa segd n kɩs d meng sɩd tɩ loog noor ye. Lɛɛr a wãn nand t’a Zeezi togs gom-kãensã, a karen-biisã yeelame tɩ b pa na n tol n bas b zu-soabã ye. B ra rat n maana sẽn yaa tɩrga. (Mat. 26:35) La b ra pa mi tɩ zu-loees taoore, b tõe n komsa raood tao-tao n pa tõog n maan sẽn yaa tɩrg ye. Rẽ n so t’a Zeezi keoog-b yaa: “Bɩ y gũudẽ la y pʋʋsd wakat fãa, n da wa kẽ makr pʋgẽ ye.”—Mat. 26:41a.

² Bʋko, karen-biisã pa tõog n kell n gũ ye. B sẽn wa n yõk a Zeezi wã, karen-biisã tõogame n kell n pa ne-a bɩ? Bɩ b yɛɛsame n zoe? B sẽn pa kell n gũ wã yĩnga, b maana bũmb ning b sẽn da yeel tɩ b pa na n saag n maanã. B zoeeme n bas a Zeezi.—Mat. 26:56.

3. a) Sẽn na yɩl n kell n maan sɩd ne a Zeova, bõe yĩng tɩ d pa segd n kɩs d meng sɩd tɩ loog noore? b) Bõe yell la d na n gom sõs-kãngã pʋgẽ?

³ D pa segd n kɩs d meng sɩd tɩ loog noor ye. Yaa sɩd tɩ d yãka yam n pa na n tol n maan baa fʋɩ n sãam a Zeova sũur ye. Baasgo, d yaa neb sẽn pa zems zãng n tõe n paam makr nana-nana. Zĩig pʋgẽ, yell ning tõe n wa kɩtame tɩ d yamã be wẽng maanego. (Rom. 5:12; 7:21-23) Sẽn na yɩl n kell n maan sɩd ne a Zeova la a Biigã, d segd n tũu a Zeezi saglgã n kell n gũ n da wa kẽ makr pʋgẽ ye. Sõs-kãngã tõe n sõng-d lame tɩ d maan dẽ. D na n deng n yãa zĩis nins wɛɛngẽ d sẽn segd n maan gũusg n yɩɩdã. Rẽ poore, d na n yãa d sẽn tõe n gil makr to-to. Sẽn na n baase, d na n yãa d sẽn tõe n kell n gũ to-to.

ZĨ-BƲS WƐƐNGẼ LA D SEGD N GŨUS N YƖƖDA?

4-5. Bõe yĩng tɩ d segd n gũus n da wa maan baa yel-wẽn-bõonese?

⁴ Baa yel-wẽn-bõones tõe n booga tõnd ne a Zeova zoodã pãnga. B tõe n kɩtame me tɩ d wa maan yel-wẽn-kãsemse.

⁵ D fãa mi n paama makr sẽn tõe n kɩt tɩ d maan yel-wẽnde. La d pãn-komsmã yaa toor-toore. Rẽ n so tɩ makr ning tõe n tall pãng tõnd zug n yɩɩda. Wala makre, nina tõe n maooda sẽn na yɩl n da yo, tɩ nina maood sẽn na yɩl n da wa tʋm tʋʋm-dẽgd wala raoolem bɩ poglem salengo, wall yoob yɛl gesgo. Sãnda maooda ne ninsaal zoeese, wuk-m-menga, sũur sẽn yikd tao-tao wall bũmb a to. “Ned kam fãa paamda makr a mengã ratem sẽn tusd-a la a belgd-a wã yĩng” wa a Zak sẽn yeelã.—Zak 1:14.

6. Bõe wɛɛngẽ la d segd n pelg d pʋg ne d menga?

⁶ Y mii bũmb nins wɛɛngẽ yãmb sẽn paamd makr n yɩɩdã bɩ? D sã n belgd d meng n tagsdẽ tɩ d pa tar pãn-komsem wall d tagsdẽ tɩ d tẽebã tara pãng tɩ bũmb pa tõe n mak-d tɩ d maan wẽnga, pa sõma ye. (1 Zã 1:8) A Poll yeelame tɩ baa “neb nins tẽeb sẽn bɩ wã” sã n pa gũusi, b tõe n lʋɩɩ makr pʋgẽ. (Gal. 6:1) D segd n pelga d pʋg ne d meng n sak n deeg tɩ d tara pãn-komsem bũmb kẽer wɛɛngẽ.—2 Kor. 13:5.

7. Zĩ-bʋs wɛɛngẽ la d segd n maan gũusg n tɩ yɩɩda? Rɩk-y makre.

⁷ D sã n bãng bũmb nins wɛɛngẽ d sẽn tar pãn-komsmã, bõe la d segd n maan rẽ poore? D segd n segla d meng sẽn na yɩl tɩ d pãn-komsmã ra wa tõog-d ye! D rɩk makre. Pĩnd wẽndẽ wã b ra meta lals n gũbgd tẽnsã, la lalgã zĩig ning bɛɛb sẽn da tõe n tũ n kẽ tẽngã pʋgẽ nana-nana yaa rignoyẽ wã. Rẽ n so tɩ b ra kɩtdẽ tɩ gũudb wʋsg be be n gũudẽ. Woto me, yaa bũmb nins fãa wɛɛngẽ d sẽn mi tɩ d tara pãn-komsmã la d segd n maan gũusg n tɩ yɩɩda.—1 Kor. 9:27.

D SẼN TÕE N MAAN GŨUSG TO-TO

8-9. Wãn to la bi-bɩɩg ning yell b sẽn gomd Yel-bũn sak a yopoe wã pʋgẽ wã ra tõe n gil yel-wẽndã? (Yel-bũnã 7:8, 9, 13, 14, 21)

⁸ Bõe la d tõe n maan n da wa lʋɩ makr pʋgẽ? Tẽeg-y bũmb ning sẽn paam bi-bɩɩg ning yell b sẽn gomd Yel-bũn sebrã sak a 7 wã pʋgẽ. A yoo ne pʋg-yoodre. Vɛrse 22 yeelame tɩ bi-bɩɩgã pʋga pʋg-yoodrã “zĩig pʋgẽ.” La vɛrse nins sẽn deng vɛrse 22 wilgdame t’a reng n maana bũmb toor-toore, la tɩ bilf-bilfu, bõn-kãens wa n kɩtame t’a maan yel-wẽnde.

⁹ Bõe n kɩt t’a wa maan yel-wẽndã? Pipi, a “tũu pʋg-kãng sotiisã sɛɛg” zaabr wẽnde. Rẽ poore, a rɩka a zakã sore. (Karm-y Yel-bũn 7:8, 9.) Sẽn paase, a sẽn wa n yã pagã a pa toeem sor ye. A pʋd n sakame t’a mok-a, la a kelg a goamã. Pʋg-yoodrã yeelame t’a maana zems-n-taar maando. Tõe tɩ yaa a sẽn da rat tɩ bi-bɩɩgã tẽ t’a pa nin-wẽng yĩnga. (Karm-y Yel-bũn 7:13, 14, 21.) Bi-bɩɩgã sã n da pa maan bõn-kãensã, a ra pa na n paam makr tɩ kɩt t’a maan yel-wẽnd ye.

10. Rũndã-rũndã, bõe n tõe n kɩt tɩ ned wa maan yel-wẽnd wa sẽn yɩ to-to ne bi-bɩɩgã?

¹⁰ Kiba-kãngã a Salomo sẽn togsã wilgda bũmb sẽn tõe n paam ned buud fãa sẽn tũud a Zeova. A tõe n wa maana yel-wẽn-kãseng n tagsdẽ tɩ yɩɩ “zĩig pʋgẽ,” pa rẽ bɩ a yeel tɩ “ling-a lame.” La a sã n tags bũmb ning sẽn maanã zug neere, tõe t’a bãng t’a maana bũmb toor-toor sẽn kɩt t’a wa maan yel-wẽndã. Tõe t’a talla tũud-n-ta-wẽnse, pa rẽ bɩ a reema reem-yoodo, bɩ a kẽe ẽntɛrnetã pʋgẽ n ges yel-yoodo, wall a kẽnga zĩig b sẽn tʋmd tʋʋm-yoodo. Tõe me t’a ra pa le pʋʋsde, n pa le karemd Biiblã wall a ra pa le kẽnd tigissã bɩ n moond koɛɛgã ye. Tõe t’a sẽn maan yel-wẽndã pa yɩ “zĩig pʋgẽ,” wa bi-biig ning yell b sẽn gomd Yel-bũn sebrã pʋgẽ wã me nengẽ sẽn yɩ to-to wã.

11. D sã n pa rat n wa maan yel-wẽnde, d segd n zaaga d meng ne bõe?

¹¹ Yam-bʋg la d tõe n dɩke? D segd n zãaga d meng ne yel-wẽnde. La pa rẽ bal ye. D segdame me n gil bũmb nins sẽn tõe n wa kɩt tɩ d maan yel-wẽndã. A Salomo wilga rẽ vẽenega a sẽn gom bi-bɩɩgã ne pʋg-yoodrã yell poore. A kõo saglg pagã wɛɛngẽ n yeel yaa: “Ra bʋdg n kẽng a so-bugsẽ wã” ye. (Yel. 7:25) A pʋd n yeelame yaa: “Zãag f meng ne-a. Ra kolg a roogã noor” ye. (Yel. 5:3, 8) Sẽn na yɩl n gũus d mens n da maan yel-wẽnde, d segd zãaga d mens ne bũmb nins sẽn tõe n kɩt tɩ d wa maan yel-wẽndã.b Woto rat n yeelame tɩ d pa na n maan baa bũmb kiris-ned sẽn tar sor n tõe n maane, d sã n miẽ tɩ rẽ na n kɩtame tɩ d wa maan yel-wẽnd ye.—Mat. 5:29, 30.

12. A Zoob yãka yam ne a sũur fãa n pa na n maan bõe, la wãn to la rẽ sõng-a t’a zãag a meng ne yel-wẽnde? (Zoob 31:1)

¹² Sẽn na yɩl n gil bũmb kẽer sẽn tõe n kɩt tɩ d wa maan yel-wẽnde, d segd n gũusa bũmb kẽer wɛɛngẽ. Yaa woto la a Zoob maan-yã. A “maana kaool ne a ninã” n pa na n tol n ges pag a to ne ratem wẽng ye. (Karm-y Zoob 31:1.) A sẽn sɩd maan woto wã, sõng-a lame t’a pa tol n maan bũmb sẽn da tõe n kɩt t’a yo ye. Tõnd me tõe n yãka yam n na n gil bũmb ning fãa sẽn tõe n wa kɩt tɩ d maan yel-wẽnde.

13. Bõe yĩng tɩ d segd n maan gũusg ne d tagsa wã? (Ges-y fot-rãmbã me.)

¹³ D segdame me n gũus ne d tagsa wã. (Yik. 20:17) Kẽer tagsdame tɩ pa wẽng tɩ f tall tags-yoodo, sã n mik tɩ f pa tʋmd tʋʋm-kãens ye. Tagsg a woto pa zems ye. Ned sã n tagsd sẽn pa sõma yell wakat fãa, kɩtdame t’a maneg n tʋll n maan bõn-kãnga. A sã n maand woto yaa wa a sẽn makd a menga, tɩ na n yɩ toog ne-a t’a pa maan sẽn yaa wẽng ye. Yaa vẽeneg tɩ tags-wẽns na n wata d yamẽ wakat ninga. Sã n wa yaa woto, d segd n ledga rẽ ne tags-sõma tao-tao. D sã n maand woto, sõng-d lame tɩ d ra wa maan yel-wẽnd ye. Bala d pa na n bas tɩ tags-wẽnsã paam pãng n wa lebg ratem-wẽng ye.—Fili. 4:8; Kolo. 3:2; Zak 1:13-15.

14. Bõe me n tõe n sõng-d tɩ d gũus n da wa kẽ makr pʋgẽ?

¹⁴ Bõe me la d tõe n maan n da wa kẽ makr pʋgẽ? D segd n kɩsa sɩd zãng tɩ d sã n sakd a Zeova noyã naf-d-la wakat fãa. Wakat ninga, tõe n yɩɩ toog tɩ d tagsa wã la d ratmã zems ne a Zeova raabã. La d sã n modg tɩ rẽ tat a a Zeova yam, pa na n yɩ zaalem ye. D na n paama sũ-noog hakɩɩka.

15. Bõe yĩng tɩ d sã n yãk yam n dat n maan sẽn yaa tɩrg ne d sũur fãa bɩ sõngd tõnd tɩ d ra kẽ makr pʋgẽ?

¹⁵ D segd n modgame tɩ d raab buud fãa yɩ sõma. D sã n modg n ‘kisgd sẽn yaa wẽnga, la d nong sẽn yaa sõma’ na n kɩtame tɩ d maneg n dat n maan sẽn yaa tɩrga, la d gil bũmb nins sẽn tõe n kɩt tɩ d wa maan yel-wẽndã. (Amos 5:15) D ratmã sã n yaa sõma, na n sõng-d lame tɩ d kell n yals kãn-kãe makr taoore, baa sã n linga tõndo.

16. Wãn to la Wẽnnaam tʋʋmã tõe n sõng-d tɩ d kell n gũusi? (Ges-y fot-rãmbã me.)

¹⁶ Bõe la d tõe n maan n tall ratem sẽn yaa sõma? D segd n modg n tʋmda Wẽnnaam tʋʋmã ne d sũur fãa. D sã n wa be tigissã zĩigẽ, wall d sã n wa moond koɛɛgã, yaa toog tɩ d maan bũmb sẽn yaa wẽnga. Pʋd n kɩtdame tɩ d maneg n dat n ta a Zeova yam. (Mat. 28:19, 20; Ebre. 10:24, 25) D sã n karemd Wẽnnaam Gomdã la d bʋgsd a zugu, na n kɩtame tɩ d maneg n nong sẽn yaa sõma la d kisg sẽn yaa wẽnga. (Zoz. 1:8; Yɩɩn. 1:2, 3; 119:97, 101) Tẽeg-y t’a Zeezi yeela a karen-biisã yaa: ‘Pʋʋsd-y wakat fãa, n da wa kẽ makr pʋgẽ ye.’ (Mat. 26:41) D sã n pʋʋsd d saasẽ Ba wã, d paamdame t’a sõngd tõndo, la kɩtdẽ tɩ d maneg n dat n ta a yam.—Zak 4:8.

KELL-Y N GŨUS-Y-YÃ

17. Pãn-komsem-bʋg n da ket n namsd a Pɩyɛɛre?

¹⁷ D tõe n tõoga d pãn-komsem kẽer fasɩ. La sãnda tõe n ket n namsda tõndo. Yɩɩ woto ne tẽn-tʋmd a Pɩyɛɛre. Ninsaal zoeesã kɩtame t’a kɩɩs naoor a tãab t’a pa mi a Zeezi ye. (Mat. 26:69-75) A Pɩyɛɛr sẽn wa n gom a Zeezi yell ne yẽesem Sãnedrẽ wã taoorã, ra yaa wa a tõoga ninsaal zoeesã. (Tʋʋ. 5:27-29) La yʋʋm a wãn poore, “a sẽn zoet sẽn kẽ-b bãongã sullã neb yĩngã,” a ra pa le naagd kiris-neb nins sẽn yaa bu-zẽms nebã n dɩtẽ ye. (Gal. 2:11, 12) A Pɩyɛɛr le sɩnga ninsaal zoeese. Tõe t’a ra pa tõog a pãn-komsmã zãng ye.

18. Bõe yĩng tɩ d segd n gũus ne d pãn-komsem kẽere?

¹⁸ Tõnd me tõe n paama a Pɩyɛɛr zu-loɛɛgã buudu. Tõnd me tõe n tagsdame tɩ d tõoga d pãn-komsem ninga, n yaool n le wa lʋɩ a pʋgẽ. Ad saam-biig a ye sẽn yeele: “M maana yʋʋm piig n pa le ges yoobã yɛla, n da tagsdẽ tɩ m tõoga zu-loe-kãng fasɩ. La mam pãn-komsmã ra yaa wa we-rũn-toaag sẽn solg n gũud wakat sẽn zems n na n yiki.” La d saam-biigã pa koms raood n bas ye. A bãngame tɩ na n yɩɩ tɩlɛ t’a mao daar ne a to fãa sẽn na yɩl t’a pãn-komsmã ra tõog-a ye. La tõe meng t’a na n maoo ne rẽ a yõor tɛka. A maana modgr wʋsg n na n zãag a meng ne yoobã yɛl gesgo. A pagã ne tigingã kãsem-dãmb sõng-a-la wʋsgo.

19. Bõe la d tõe n maan n tõog pãn-komsem d sẽn maood ne?

¹⁹ Bõe la d tõe n maan tɩ pãn-komsem d sẽn maood ne ra wa tõog-do? D segd n tũu saglg ning a Zeezi sẽn kõ makrã wɛɛngẽ wã. A yeelame: “Bɩ y kell n gũ.” Baa y sã n wa tagsdẽ tɩ y tõoga y pãn-komsmã, bɩ y ket n zãagd y meng ne bũmb nins sẽn tõe n kɩt tɩ y le wa lʋɩ a pʋgẽ wã. (1 Kor. 10:12) Ket-y n maand-y bũmb nins sẽn sõngd yãmb tɩ y tõogd y pãn-komsmã. Yel-bũn 28:14 yetame yaa: “Sũ-noog soab la ned ning sẽn gũusd a meng wakat fãa.”—2 Pɩy. 3:14

BARK NINS D SẼN NA N PAAME, D SÃ N KET N GŨUSDẼ

20-21. a) D sã n ket n gũusd sẽn na yɩl n da kẽ makr pʋgẽ, bark-bʋs la d na n paame? b) D sã n maan d sẽn tõe fãa sẽn na yɩl n da kẽ makr pʋgẽ, bõe la a Zeova na n maan n kõ-do? (2 Korẽnt rãmbã 4:7)

²⁰ D tõe n kɩsa sɩd tɩ d sã n ket n gũusd sẽn na yɩl n da kẽ makr pʋgẽ, na n naf-d lame. D sã n maan yel-wẽnde, d tõe n paama sũ-noogo, la ‘pa kaoosd’ ye. (Ebre. 11:25; Yɩɩn. 19:8) La d sã n tũud a Zeova noyã d paamda sũ-noog hakɩɩka. Bala a naan-d lame tɩ d segd n tũud a noyã. (Sɩng. 1:27) D sã n maand woto, d paamda sũur-kaset sẽn yaa yɩlemde, la na n kɩtame me tɩ d wa paam vɩɩm sẽn pa sɛtã.—1 Tɩm. 6:12; 2 Tɩm. 1:3; Ziid 20, 21.

²¹ Yaa sɩd tɩ “yĩn-nemsã ka pãng ye.” La pa rat n yeel tɩ sẽn maand kae ye. A Zeova rat n kõt-d-la pãng ning d sẽn datã. (Karm-y 2 Korẽnt rãmb 4:7.) La yaa pãng ning sẽn yɩɩd ninsaal rẽndã la Wẽnnaam kõta. Tõnd segd n deng n maana d sẽn tõe fãa n gũusi, sẽn na yɩl n da wa kẽ makr pʋgẽ ye. D sã n maand rẽ, d tõe n basa d yam t’a Zeova na n leoka d pʋʋsgã n kõ-d pãng n paase. (1 Kor. 10:13) Sɩda, ne a Zeova sõngre d tõe n gũusame n da kẽ makr pʋgẽ ye.