Kom-bɩɩse, rɩk-y-yã a Mark ne a Tɩmote togs-n-taare

1-2. Bõe n da tõe n kɩt t’a Mark ne a Tɩmote pa sak n tʋm b taabã yĩnga?

YÃMB a saam-biis nins sẽn yaa kom-bɩɩsã, y ratame n tʋm a Zeova tʋʋmã n paas la y sõngd y tigingã neb wʋsg bɩ? Yaa vẽeneg tɩ y rata woto. D sẽn ne kom-bɩɩs wʋsg woto sẽn dat n sõng b tẽed-n-taasã pa noom-d wʋsg sɩda? (Yɩɩn. 110:3) La rẽ maaneg tõeeme n pa yɩ nana ne-y ye. Tõe tɩ y yɛɛsdame n pa rat n kẽes y meng zãng a Zeova tʋʋmdã pʋgẽ, bala y pa mi b sẽn na n tʋm-y zĩig ning ye. Y zoe n zãgsa tʋʋmd y sẽn tagsd tɩ y pa na n tõog yĩng bɩ? Sã n yaa woto, bãng-y tɩ y pa y yembr ye.

² A Mark ne a Tɩmote paama zu-loees a woto buudu. La b pa bas tɩ b sẽn pa mi yɛlã sẽn na n yɩ to-to wã rabeem wall b sẽn pa tar minimã kɩt tɩ b pa sak n na n sõng b taabã ye. Tõe tɩ tẽn-tʋmd a Poll ne a Barnabaas sẽn wa n yeel a Mark t’a yãag-b b sẽn wa n na n gilg n moon koɛɛgã pipi wã t’a Mark bee ne a ma ro-bedr pʋgẽ. (Tʋʋ. 12:12, 13, 25) A Mark sak n loog n basa tẽng ning a sẽn da mi sõma wã sẽn na yɩl n tʋm a Zeova tʋʋmdã n paase. Pipi a kẽnga Ãntiyoose. Rẽ poore, a yãaga a Poll ne a Barnabaas n kẽng zĩ-zãrsẽ. (Tʋʋ. 13:1-5) A Tɩmote me ra bee ne a roagdbã a Poll sẽn wa n yeel-a t’a wa yãag-a n moon koɛɛgã. A Tɩmote sẽn da yaa bi-bɩɩg la a pa tar minimã ra tõe n kɩtame t’a getẽ t’a pa na n tõog ye. (Ges-y 1 Korẽnt rãmb 16:10, 11 la 1 Tɩmote 4:12.) La a sak n yãaga a Polle, tɩ rẽ kɩt t’a paam bark wʋsgo.—Tʋʋ. 16:3-5.

3. a) A Poll tagsg ra yaa wãn ne a Mark la a Tɩmote? (2 Tɩmote 4:6, 9, 11) (Ges-y fot-rãmbã me.) b) Sogs-bʋs la d na n leok sõs-kãngã pʋgẽ?

³ A Mark ne a Tɩmote paama minim n bãng b sẽn tõe n tʋm tʋʋm toor-toor to-to b bi-bɩɩlmã wakate. A Poll ra nonga kom-bi-kãensã wʋsgo, hal n da rat tɩ b zĩnd a sɛɛgẽ a sẽn wa n bãng t’a kũumã kolgdame wã. (Karm-y 2 Tɩmote 4:6, 9, 11.) Zʋg-sõma-bʋs n kɩt t’a Poll ra nong a Mark ne a Tɩmote? Wãn to la saam-biis nins sẽn yaa kom-bɩɩsã tõe n dɩk b togs-n-taare? Bõe la b tõe n maan tɩ sagls nins a Poll sẽn kõ ne nonglmã naf-ba?

RƖK-Y-YÃ A MARK TOGS-N-TAAR N SAKD N TƲMD Y TAABÃ YĨNGA

4-5. Bõe la a Mark maan n wilg t’a nonga neb a taabã sõngre?

⁴ Tʋm d taabã yĩngã rat n yeelame tɩ d modg n sõngd-ba, la d ket n maand woto baa sã n wa pa nana. A Mark kõo mak-sõng zĩ-kãng wɛɛngẽ. A Poll sẽn wa n zãgs t’a Mark kõn yãag-b tɩ b gilg tẽng-tẽng n moon koɛɛgã naoor a yiib-n-soabã, yaa vẽeneg t’a Mark sũur sãama wʋsgo. (Tʋʋ. 15:37, 38) La rẽ pa kɩt t’a Mark bas a saam-biisã la a saam-bi-pogsã sõngr ye.

⁵ A Mark sakame n na n yãag a Barnabaas a sẽn da kĩ ne wã tɩ b na n tɩ moon zĩig a to. Yʋʋm 11 poore, b sẽn wa n yõk a Poll n kẽes bãens roog Rommã, a Mark tɩ sõng-a lame. (File. 23, 24) A Poll sũur yɩɩ noog ne a Mark sõngrã hal t’a yeel t’a “belsa” yẽ wʋsgo.—Kolo. 4:10, 11.

6. A Mark sẽn da wae n be ne kiris-neb tẽeb sẽn bɩ wã, wãn to la naf-a? (Ges-y tẽngr notã.)

⁶ A Mark sẽn da wae n be ne kiris-neb tẽeb sẽn bɩ wã naf-a lame. A sẽn zĩnd Rom ne a Poll n kaoos bilfã poore, a tɩ bʋʋga tẽn-tʋmd a Pɩyɛɛr Babilon. B wa n nooma ne taab wʋsg hal t’a Pɩyɛɛr da boond-a t’a “Mark sẽn yaa m biigã.” (1 Pɩy. 5:13) B sẽn wa n naag taab n tʋmdẽ wã, yaa vẽeneg t’a Pɩyɛɛr togsa a zoa a Mark sẽn da yaa bi-bɩɩgã bũmb kẽer a Zeezi vɩɩmã la a koe-moonegã zugu. Yaa rẽ la a Mark sẽn wa n gʋls a Evãnzillã pʋgẽ wã.a

7. Wãn to la bi-bɩɩg yʋʋr sẽn boond t’a Sɛrz rɩk a Mark togs-n-taare? (Ges-y fotã me.)

⁷ A Mark kell n tʋma a Zeova tʋʋmdã wʋsgo, la a ra wae n be ne saam-biis tẽeb sẽn bɩ. Wãn to la y tõe n dɩk a togs-n-taare? Tõe tɩ y baoodame tɩ b kõ-y tʋʋmd ninga, tɩ b ket n nan pa kõ-y ye. Sã n yaa woto bɩ y maan sũ-mar la y ket n maand bũmb nins y sẽn tõe n maan a Zeova la tigingã neb yĩngã. A Sɛrz sẽn yaa kãsem-soab rũndã-rũndã wã maana woto. A sẽn wa n yaa bi-bɩɩgã, a ra makda a meng ne kom-bɩɩs a taabã. B ra kõta kẽer tʋʋm tigingã pʋgẽ n yaool n pa kõt yẽ ye. A Sɛrz ra tagsdame tɩ b pa nand-a ye. A wa n goma rẽ yell ne saam-bɩɩs tẽeb sẽn bɩ. Kãsem-soab a ye sagl-a lame t’a maand a sẽn tõe fãa n sõngd a taabã baa a sã n wa getẽ tɩ nebã pa ne rẽ ye. Saglgã kɩtame t’a Sɛrz yãk yam n na n sõngd sẽn kʋʋl-bã la neb nins sẽn dat sõngr sẽn na yɩl n kẽnd tigissã. A lebg n tẽega rẽ yell n yeel yaa: “M bãnga m sẽn tõe n sõng m taabã to-to. M bãnga sõng m taabã sẽn wat ne sũ-noog ninga.”

RƖK-Y-YÃ A TƖMOTE TOGS-N-TAARE, N WILGDẼ TƖ Y TAABÃ YELL PAK-Y LAME

8. Bõe yĩng t’a Poll yãk a Tɩmote t’a na n yãag-a? (Filip rãmbã 2:19-22)

⁸ A Poll sẽn wa n dat n lebg n leb tẽns nins pʋsẽ b sẽn nams-a wã, a ra rata tũud-n-taas sẽn tar raoodo. A reng n yãka saam-biig a ye tẽeb sẽn bɩ t’a yʋʋr boondẽ t’a Sɩlaas t’a na n yãag-a. (Tʋʋ. 15:22, 40) A Poll wa n yãka a Tɩmote me. Bõe n kɩt t’a Poll yãk a Tɩmote? Bũmb a ye yaa t’a Tɩmote ra tara yʋ-noogo. (Tʋʋ. 16:1, 2) Nebã yell sɩd ra pak-a lame me.—Karm-y Filip rãmb 2:19-22.

9. Bõe la a Tɩmote maan n wilg t’a tẽed-n-taasã yell sɩd ra pak-a lame?

⁹ A Tɩmote sẽn wa n sɩng koɛɛgã mooneg ne a Pollã, a wilgame tɩ nebã yell sɩd ra pak-a lame. Rẽ n so t’a Poll sak n bas-a Beere sẽn na yɩl t’a keng sẽn nan lebg-b tẽedbã raoodo. (Tʋʋ. 17:13, 14) Wakat kanga, a Sɩlaas me paa Beere. Yaa vẽeneg t’a mak-sõngã nafa a Tɩmote. La a Poll wa n tʋma a Tɩmote a ye t’a keng Tesalonik n tɩ paas kiris-neb nins sẽn be be wã pãnga. (1 Tes. 3:2, notã) Yʋʋm 15 bɩ sẽn yɩɩd rẽ pʋgẽ, a Tɩmote wilgame t’a nonga a tẽed-n-taasã wʋsgo, hal n mi n “yãb ne neb nins sẽn yãbdã.” (Rom. 12:15; 2 Tɩm. 1:4) Wãn to la saam-biis nins sẽn yaa kom-bɩɩsã tõe n dɩk a Tɩmote togs-n-taare?

10. Bõe n sõng saam-biig a Robɛɛr t’a bãng a sẽn tõe n wilg to-to tɩ neb a taabã yell pak-a lame?

¹⁰ Saam-biig yʋʋr sẽn boond t’a Robɛɛr bãnga a sẽn tõe n wilg to-to t’a taabã yell pak-a lame. A sẽn wa n yaa bi-bɩɩgã a ra pa mi a sẽn na n maan to-to n sɩng sõsg ne saam-biis nins yʋʋm sẽn vẽsgã ye. Rẽ n so t’a ra pʋʋsd-b yĩngr-yĩngr bal Rĩungã roogẽ. Kãsem-soab a ye n sagl a Robɛɛr t’a sã n dat n sɩng sõsg ne a tẽed-n-taasã, a tõe n togs-b-la bũmb b sẽn maand tɩ noom-a. Kãsem-soabã sagl-a lame t’a tags bũmb ning sẽn tõe n yɩ neb a taabã noogã yelle. A Robɛɛr tũu kãsem-soabã saglsã. A Robɛɛr sẽn yaa kãsem-soab rũndã-rũndã wã yeelame: “Masã yaa nana ne-m tɩ m sõs ne neb buud toor-toore, baa b yʋʋmã sẽn yaa to-to. M sũur yaa noog m sẽn wʋmd neb a taabã yɛl võor tɩ kɩt tɩ m tõogd n sõngd m tẽed-n-taasã.”

11. Bõe la saam-biis nins sẽn yaa kom-bɩɩsã tõe n maan n wilg tɩ b tigingã neb yell pak-b lame? (Ges-y fotã me.)

¹¹ Yãmb a kom-bɩɩsã me tõe n bao n bãnga y sẽn tõe n wilg to-to tɩ y taabã yell pak-y lame. Tigissã sasa bɩ y sõsd ne neb buud toor-toore, kãsemb la kamba. Sok-y b keelem la y maag y yĩng n kelg-ba. Woto y na n bãnga y sẽn tõe n sõng-b to-to. Tõe tɩ y na n bãngame tɩ pag ning ne a sɩd yʋʋm sẽn vẽsg baoodame tɩ b sõng-b tɩ b bãng n tʋm ne JW Library^® wã sõma. Pa rẽ bɩ y bãng tɩ b rata ned sẽn na n yãag-b tɩ b moon koɛɛgã. Y tõe n sõnga neb a woto tɩ b bãng n tʋm ne b tablɛt-dãmbã wall b portaabl-dãmba, pa rẽ bɩ y bao weer n tɩ naag-b n moon koɛɛgã. Y sã n baood weer n sõngd y taabã, y kõta nebã fãa mak-sõngo.

A POLL SAGLSÃ SẼN TÕE N NAF-Y TO-TO

12. Bõe la kom-bɩɩsã tõe n maan tɩ sagls nins a Poll sẽn kõ a Tɩmote wã naf-ba?

¹² A Poll kõo a Tɩmote sagls sẽn na yɩl n sõng-a t’a vɩɩmã yɩ noogo, la a tõog n tʋm Wẽnnaam tʋʋmdã sõma. (1 Tɩm. 1:18; 2 Tɩm. 4:5) Yãmb a kom-bɩɩsã me tõe n dɩ a Poll saglsã yõodo. Wãn to? Karm-y lɛta a yiibã a Poll sẽn tool a Tɩmote wã wa yaa yãmb la a tool-yã, n bao n bãng sagls nins y sẽn tõe n tũ wã. D gom sagls a wãn yelle.

13. Bõe la d tõe n maan tɩ sõng-d tɩ d maan sɩd ne a Zeova?

¹³ “Modg wʋsg sẽn na yɩl n sak Wẽnnaam.” (1 Tɩm. 4:7b) A Poll sẽn yeel a Tɩmote bũmb ningã rat n yeelame t’a modg n maan sɩd ne a Zeova la a maan bũmb nins sẽn noom-a wã. La sẽn na yɩl n tõog n maan sɩd ne a Zeova baooda modgre. Yaa rẽ yĩng la a Poll sẽn pʋd Gɛrkã gom-bil ning b sẽn lebg tɩ “modg wʋsgã.” B wae n pʋta gom-bil-kãng n na n bilg neb nins sẽn maand ɛspoorã sẽn segend b mens to-to wags-taab yĩngã. B sakd n wõra b mense. Tõnd me segd n wõra d mens sẽn na yɩl n bɩɩs minim-sõma sẽn na n paas tõnd ne a Zeova zoodã pãnga.

14. D sã n wa karemd Biiblã d bõn-daabã segd n yɩɩ bõe? Rɩk-y makre.

¹⁴ Y sã n karemd Biiblã daar fãa yaa sõma. La yaa sõma me tɩ y tẽeg tɩ y bõn-daabã yaa paas yãmb ne a Zeova zoodã pãnga. Wala makre, yam-bʋg la y tõe n dɩk a Zeezi ne bi-bɩɩg sẽn yaa arzɛk soabã kibarã pʋgẽ? (Mark 10:17-22) Bi-bɩɩgã ra kɩsa sɩd t’a Zeezi la Mesi wã, la a tẽebã ra pa sek a na n pʋg a Zeezi ye. Baa ne rẽ a Zeezi ra “nong-a” lame. A Zeezi sẽn gom ne raoã to-to wã pa noom yãmb sɩda? Vẽenega, a Zeezi ra ratame t’a yãk yam sẽn na n yɩ sõma. Sẽn paase, a Zeezi manesem sẽn yɩ to-to ne bi-bɩɩgã wilgdame t’a rɩka a Zeova togs-n-taar nonglmã wɛɛngẽ. (Zã 14:9) Y sã n wa bʋgsd kiba-kãngã la y yɛlã sẽn yaa to-to wã zug bɩ sok y meng yaa: ‘Bõe la m tõe n maan tɩ maam ne a Zeova zoodã pãng paase, la kɩt tɩ m maneg n sõng m taabã?’

15. Bõe yĩng tɩ bi-bɩɩg segd n kõ mak-sõngo? Rɩk-y makre. (1 Tɩmote 4:12, 13)

¹⁵ “Kõ sẽn maand-b sɩdã mak-sõngo.” (Karm-y 1 Tɩmote 4:12, 13.) A Poll sagla a Tɩmote t’a paas a minimã. Wala makre, karengã la zãmsgã wɛɛngẽ. A leb n sagl-a lame t’a bɩɩs zʋg-sõma wa nonglem, tẽeb la sõmblem. Bõe yĩnga? Bala mak-sõng tara yõod n yɩɩd goamã. Mams-y wa b sẽn na n kõ-y sõsg tɩ y segd n gom d sẽn tõe n maan to-to n paam yẽesem n paas koe-moonegã pʋgẽ yelle. Sã n mik tɩ y maanda y sẽn tõe koɛɛgã mooneg pʋgẽ, y na n tõog n gomã rẽ yell nana-nana. Y mak-sõngã na n kɩtame tɩ nebã kelg y sẽn yetã sõma.—1 Tɩm. 3:13.

16. a) Bũmb a nu wɛɛngẽ la bi-bɩɩg tõe n kõ mak-sõngo. Bãmb la bʋse? b) Bõe la bi-bɩɩg tõe n maan n kõ mak-sõng “no-goamã wɛɛngẽ”?

¹⁶ A Poll wilga zĩis a nu wɛɛngẽ bi-bɩɩg sẽn tõe n kõ mak-sõng wa 1 Tɩmote 4:12 sẽn yetã. Y meng Biiblã zãmsg sasa, y tõe n baoo sõss sẽn gomd bõn-kãens yell n zãmse. D rɩk makre ne y sẽn na n dat n kõt mak-sõng “no-goamã wɛɛngẽ.” Tags-y y sẽn tõe n tũnug ne y no-goamã n keng y taabã raood to-to. Y sã n ket n bee y roagdbã zakẽ, y tõe n maneg n pʋʋsd-b-la bark bũmb nins b sẽn maand n kõt-y wã yĩnga. Tigsg poore, y tõe n yeela saam-biig wall saam-bi-poak sẽn kẽes a toog tigsgã pʋgẽ bũmb a sẽn yeel tɩ yɩ-y noogo. Tigissã sasa, y tõe n zẽkda y nug n leokd ne goam sẽn yit y sũurẽ. Y sã n modgd n kõt mak-sõng no-goamã wɛɛngẽ, nebã fãa na n neeme tɩ y tẽebã bɩtame.—1 Tɩm. 4:15.

17. Bõe la saam-biig tõe n maan tɩ sõng-a t’a tõog n maan bũmb a sẽn yãk n na n maan a Zeova tʋʋmdã pʋgẽ? (2 Tɩmote 2:22)

¹⁷ “Zoe yãadmã tʋls-wẽnsã, la f . . . bao tɩrlem.” (Karm-y 2 Tɩmote 2:22.) A Poll sagla a Tɩmote t’a zãag a meng ne tʋls-wẽnsã sẽn tõe n kɩt t’a pa tõog n maan bũmb nins a sẽn dat n maan Wẽnnaam tʋʋmdã pʋgẽ wã, la sẽn tõe n sãam yẽ ne a Zeova zoodã. Tõe tɩ y neeme tɩ y maanda bũmb kẽer sẽn pa maneg n yaa wẽnse, n yaool n kɩt tɩ y pa tar sẽk n tʋmd a Zeova tʋʋmã ye. Wala makre, wakat a wãn la y rɩkd n maan ɛspoore, n kẽed ẽntɛrnetẽ wã wall y tãood ze-video-rãmbã? Y tõe n booga wakat kãng sẽn na yɩl n tʋm a Zeova tʋʋmã n paase. Y tõe n sõng n gesa Rĩungã roog yell wall y moon koɛɛgã ne perzãntoaare. Y sã n maand woto, y tõe n paama zo-rãmb sẽn na n sõng-y tɩ y yãk bũmb y sẽn dat n maan a Zeova tʋʋmdã pʋgẽ, la b sõng-y tɩ y tõog n maane.

NEB A TAABÃ SÕNGR WATA NE BARKA

18. Bõe yĩng tɩ d tõe n yeel t’a Mark ne a Tɩmote vɩɩmã talla barka?

¹⁸ A Mark ne a Tɩmote sak n monga b mens bũmb wʋsg sẽn na yɩl n sõng neb a taabã sõma. B sẽn maan woto wã kɩtame tɩ b vɩɩmã tall barka. (Tʋʋ. 20:35) A Mark gilga tẽns wʋsg sẽn na yɩl n sõng a tẽed-n-taasã. Sẽn paase, a gʋlsa a Zeezi vɩɩmã la a koe-moonegã kibar hal t’a kareng be yamleoogo. A Tɩmote sõnga a Poll n lugl tigims la a keng a tẽed-n-taasã raood wʋsgo. Sãmbg sẽn kae, a Zeova sũur da nooma ne a Mark la a Tɩmote, b sẽn sak n mong b mens bũmb wʋsg woto wã yĩnga.

19. Bõe yĩng tɩ kom-bɩɩsã segd n tũ sagls nins a Poll sẽn kõ a Tɩmote wã, la b sã n maan dẽ bõe la b na n paame?

¹⁹ D sã n karem lɛta nins a Poll sẽn tool a zoa a Tɩmote wã, d yãta vẽeneg t’a sɩd ra nong-a lame. Lɛt-kãens a Zeova sẽn vẽeneg tɩ b gʋlsã wilgdame me t’a nonga yãmb a kom-bɩɩsã wʋsgo. A ratame tɩ y tũ-a n paam sũ-noogo. Woto wã, maan-y y sẽn tõe fãa n tũ a Poll saglsã la y sõng y taabã ne sũ-noogo. Woto, y na n paama vɩɩm sẽn tar bark rũndã-rũndã, la y “gãd vɩɩm hakɩɩkã” sẽn watã “kãn-kãe.”—1 Tɩm. 6:18, 19.