-
Betani a Sɩmo zakẽZãmaan fãa nin-kãseng sẽn ka to
-
-
Sak 101
Betani a Sɩmo zakẽ
A ZEZI sẽn yi Zeriko wã, a kẽnga Betani. Kẽnda ra kaoosda raar tõr la bala, sorã sẽn yaa tãng sor sẽn kolg kɩlometr 20 t’a tũub yaa toogã yĩnga. Tẽeg-y t’a Lazaar ne a tãopã yir me yaa Betani. Tẽn-kãngã sẽn yaa bilfã zãra ne Zerizalɛm kɩlometr a tãabo, n be oliiv tɩɩs tãngã yaang sigdgẽ.
Neb wʋsg ra zoe n taa Zerizalɛm Pakã yĩnga. B waa pĩnd n na n yɩlg b mens tũudmã wɛɛngẽ. Tõe tɩ b sɩɩsa kũum bɩ b maana bũmb a to sẽn kɩt tɩ b lebg rẽgdo. Dẽ, b tũu yɩlgrã noy sẽn na yɩl n tõog n maan Pakã tɩ zemse. Sẽn wa-b pĩndã sẽn da wa n tigimd wẽnd-doogẽ wã, neb wʋsg ra sokda b mens a Zezi sã n na n waa Pakã bɩ a ka na n wa.
A Zezi poorẽ, no-koeemdã ra piuuga Zerizalɛm. Neb wʋsg ra miimi tɩ tũudmã taoor dãmb rat n yõka a Zezi n kʋ. B tol n kõo noy meng tɩ ned ning fãa sẽn bãng a sẽn beẽ fãa, bɩ a togs-ba. Kiis a wãnã sẽn nan loogã, b ra baoome n na n kʋ-a hal naoor a tãabo. Rẽ ra yɩɩ Zãn Kibsẽ wã, Dɩk-n-kõ Kibsẽ wã, la a Lazaar vʋʋgrã poore. Dẽ, neba ra sokda b mens n dat n bãng a Zezi sã n da na n leb n puka zãma sʋk yɛsa. La b ra sokda taaba: “Yãmb tẽeda bõe?”
Wakat kãng t’a Zezi me ra taa Betani, tɩ Pakã ket t’a yoobe. Sã n yaa ne Zʋɩf rãmbã wakat sõdbo, Pakã yaa Nizã kiuugã rasem 14. Yɩɩ arzũma zaabr sẽnẽ, Nizã rasem a 8 wã sɩngrẽ, la a Zezi ta Betani. A ra ka tõe n kẽng Betani sibrã daar ye, bala Zʋɩf rãmbã tõog ra gɩdga so-toak vʋʋsg daare, sẽn sɩngd arzũma wĩndgã lʋɩɩsẽ n baasd sibrã wĩndg lʋɩɩsã. Wa a Zezi sẽn da zoe n maan pĩndã, a siga a Lazaar zakẽ, la yaa be la a gãand arzũma yʋngo.
La Betani tẽngã ned a to n bool a Zezi ne a tũud-n-taasã tɩ b wa rɩ a yir sibrã zaabre. Rao wã yʋʋr la a Sɩmo. A ra yɩɩ wãoore, la tõeeme tɩ ya a Zezi n dag n sãoog-a. A Mart yaa pʋg-tʋmdga, la wa sẽn zems ne a sẽn minim n maandẽ wã, yaa yẽ yɛs n leb n kɩt neba rɩɩbã. La wa a Maari me sẽn da minim n maandẽ wã, a ra le tɩ bee a Zezi nengẽ, la so-kãngã a maana bũmb sẽn wa ne no-koeemde.
A Maari paka albatr tʋk sẽn tar “yũ-noog kaam meng-menga,” (Sebr Sõngo) sẽn zems kɩlo pʋɩ-sʋka. Ka-kãngã ligd ra yaa toog wʋsgo. A ra kolga yʋʋm-tõr yaoodo! A Maari rɩka kaamã n walg a Zezi zugã ne a nao wã la a yẽes a Zezi nao wã ne a zoobdã. A sẽn maan woto, kaamã yũ-noogã pida roogã gilli.
Karen-biisã sũur yikame tɩ b soke: “Yaa bõe tɩ b sãam tɩdarã?” Rẽ poore a Zida Iskariot yeelame: “Yaa bõe t’a ka koos tɩdar kaam kãng denie kobs-tã n kõ naong rãmba.” La a Zida sẽn yeel woto wã, ra ka naong rãmbã yell n pak-a ye, ya a sẽn da sɩng n zuud ligdã karen-biisã sẽn da bĩngd ligd-koglgã pʋgẽ wã yĩnga.
A Zezi gom n sõnga a Maari, n yeele: “Bas-y-yã-a laafɩ. Yaa bõe tɩ yãmb namsd-a? A maana maam yel-sõmde. Tɩ bõe, yãmb tara naong rãmb daar fãa, la yãmb tõe n maan-b-la neer y sẽn dat wakate, la yãmb kõn paam maam daar fãa ye. A maana a sẽn tõe. A reng n ninga mam yĩnga tɩdar kaam mumb yĩnga. Mam yeta yãmb sɩda tɩ zĩig ninga fãa koe-noog kãnga sẽn na n moon dũniyã tɛk fãa, bõn-kãng me pʋg-kãng[a] sẽn maana, b na n togsame tɩ yɩ a tẽegre.”
A Zezi sẽn wa Betani wã zoe n yɩɩda raar a ye. La neb wʋsg wʋma a waoongã, tɩ rẽ kɩt tɩ neb wʋsg wa a Sɩmo zakẽ wã n na n yã a Zezi, la b yã a Lazaar me sẽn da be be wã. Dẽ, maan-kʋʋdba kãsem dãmb rɩka sard n na n kʋ a Zezi, ne a Lazaar me. Bala neb wʋsg ra sɩnga a Zezi tẽebo, b sẽn ne ned ning a sẽn da vʋʋgã yĩnga! Ad tũudum taoor dãmb kãensã sɩd tar wẽnem! Zã 11:55–12:11; Matɩe 26:6-13; Mark 14:3-9; Tʋʋma 1:12.
▪ No-koeem bʋg n da maand wẽnd-doogẽ wã Zerizalɛm, la bõe yĩnga?
▪ Bõe yĩng tɩ ra tog n yaa arzũm la a Zezi ta Betani, la pa yɩ sibri?
▪ A Zezi sẽn ta Betani wã, yɛ la a zĩnd vʋʋsg daarã wakate?
▪ A Maari tʋʋm bʋg n wa ne no-koeemde, la bõe la a Zezi yeel n sõng-a?
▪ Bõe n wilgd tɩ maan-kʋʋdba kãsem dãmb sɩd tara wẽnem wʋsgo?
-
-
Kirist kẽe Zerizalɛm pʋgẽ ne ziiriZãmaan fãa nin-kãseng sẽn ka to
-
-
Sak 102
Kirist kẽe Zerizalɛm pʋgẽ ne ziiri
VẼK-N-BEOOG yibeoogã sẽn da yaa Nizã rasem a 9 wã, a Zezi ne a karen-biisã yii Betani n tũ oliiv tɩɩs tãngã zug n na n kẽng Zerizalɛm. Pa kaoos la b kolg Bɛtfaaze, sẽn be oliiv tɩɩs tãngã zugã ye. A Zezi yeela a karen-biis a yiib woto:
“Bɩ y kẽng tẽng ninga sẽn be yãmb taoorã. La tao-tao bala yãmb na yã bõang sẽn loe tɩ bõn-bil be ne-a. Bɩ y lok bãmb n wa kõ maam. Ned sã n yeel tɩ bũmbu, bɩ y leok yaa: Zusoabã n dat bãmba. La wakat kãng bala a na n basa bãmb tɩ b wa.”
Sɩngrẽ wã karen-biisã ka bãng tɩ bũmb ning a sẽn yeel tɩ b maanã pidsda Biiblã bãngr-gomd ye. La b wa n bãngame. No-rɛɛs a Zakari da reng n togsame tɩ Rĩm ning Wẽnnaam sẽn kãab t’a na n waame wã na n zomba bõang n kẽ Zerizalɛm, n-ye, n ‘zomb bõn-bil sẽn yaa bõn-yãang biiga.’ Woto me, rĩm a Salomo me rag n zomba bõn-bil n kẽng tɩ b tɩ zae-a.
Karen-biisã taa Bɛtfaaze n lok bõn-bilã ne a ma wã. Neb kẽer sẽn da yas n kɛg be sokame: “Yãmb maanda bõe?” La b sẽn togs-b tɩ ya a Zezi n da rat rũmsã, neba basame tɩ karen-biisã tall-b n kẽng a Zezi nengẽ. Karen-biisã rɩka b zugẽ futã n paal bõn-yãangã ne a biigã poɛy zutu, la yaa bõn-bilã la a Zezi zomb-yã.
A Zezi sẽn da zao bõangã n teesd Zerizalɛmã, kʋʋngã ra tara paasg bala. Neba wʋsg ra yɛdgda b zugẽ futã sorã zugu, tɩ neb a taab ra keed tɩɩs vãad n yɛdgdẽ. Neba ra kaasda woto: “Wẽnd na bark rĩm ninga sẽn wat ne [a Zeova] yʋʋrã! Laafɩ bee [saasẽ], la naam bee yĩngri!”
Fariziẽ rãmbã kẽer sẽn zĩnd kʋʋngã sʋk n wʋm b sẽn moond woto wã sãama b sũyã, tɩ b yẽgem n yeele: “Karensaamba, leng-y y karen-biisã.” La a Zezi leok-b lame: “Mam yeta yãmba tɩ bãmb sã n sĩndi, kuga na n kelmame.”
A Zezi sẽn da wa n kolgd Zerizalɛmã, a gesa tẽngã n sɩng n yãbd a zugu, n yetẽ: “Mam nonga fo me sã n bãng b sẽn kõ foo bũmb ninsi sẽn wat ne fo laafɩ wã rũnda. La masã, b solga ne foom.” Zerizalɛm sẽn tõdg t’a kõn sakã, a na n paama sɩbgre, wa a Zezi sẽn deng n yeel woto wã:
“Fo bɛɛba [Rom Zenerall a Tɩtus ne a sodaasã] na n tu[u] bok n gilgi n gũbg foom tɩ fo neba ka tõe n yi ye. Bãmb na n sarma foom ne f kamba sẽn be f pʋgẽ wã, la bãmb kõn bas kugr ba a yembr kugr a to zugu fo pʋgẽ ye.” Zerizalɛm sãoong kãngã waoong a Zezi sẽn da reng n togsã sɩd zĩnda yʋʋm 37 loogr zugẽ, yʋʋmd 70 wã pʋgẽ.
Semen a wãn sẽn deng rẽ bala, neb wʋsg sẽn be kʋʋngã sʋk ra yãa a Zezi sẽn vʋʋg a Lazaare. Masã, nin-kãens ra ket n togsda neb a taabã yel-solem kãnga. Dẽ a Zezi sẽn kẽ Zerizalɛmã, galʋ-tẽngã tõr rãmbame. Neba ra sokda woto: “Yaa yɛ ned la woto?” Tɩ kʋʋngã ra yet woto: “Yaa Wẽnnaam no-rɛɛs a Zezi sẽn yi Galile Nazarɛt.” Fariziẽ rãmbã sẽn yã woto, b sũyã sãamame b sẽn ne tɩ bãmb sẽn maand fãa yaa zaalmã, bala wa b sẽn yeelã: ‘Neba fãa tũuda yẽnda.’
A Zezi kẽnga wẽnd-doogẽ wã n na n tɩ zãms nebã, wa a sẽn da minim n maand to-to a Zerizalɛm waoong fãa wã. Beenẽ zoensã la wobsã fãa waame t’a Zezi sãoog-ba! La maan-kʋʋdbã kãsem dãmb sẽn yã bõn-kãsems nins a Zezi sẽn maandã, la b sẽn wʋmd tɩ komdibli wã sẽn be wẽn-doogẽ wã kaasdẽ tɩ, “Bɩ y fãage, Davɩɩd Biigã!” (NW ) b sũyã yikame. Dẽ b zaba woto: “Yãmb wʋmda kamba sẽn yeta bɩ?”
T’a Zezi leoke: “N-ye, yãmb nan ka karem gom-kãens sẽn yeta: Yãmb paama pẽgre sẽn yit kom-bõonego la kamb sẽn ket n yẽsemda noy pʋsẽ bɩ?”
A Zezi ra ket n zãmsda nebã, la a get bũmb nins fãa sẽn be wẽnd-doogã pʋgẽ wã. Zĩigã sẽn da sobgdã, yẽ ne a karen-biisã kẽna sẽn zems kɩlometr a tãab n leb Betani. A gãanda hatã yʋng be, tõe tɩ ra ya a zoa a Lazaar yirã. Matɩe 21:1-11, 14-17; Mark 11:1-11; Luk 19:29-44; Zã 12:12-19; Zakari 9:9.
▪ Wakat bʋgo, la ne manesem bʋg la a Zezi kẽ Zerizalɛm wala Rĩma?
▪ Bõe yĩng tɩ tar yõod wʋsg tɩ kʋʋngã pẽg a Zezi?
▪ A Zezi sẽn yã Zerizalɛma, a manesem yɩɩ wãn to, la bãngr-gom-bʋg la a togs-yã?
▪ A Zezi sẽn kẽng wẽnd-doogẽ wã bõe n maane?
-