Nang pãng t’a Zeova bee ne foo
“Nang pãng la f keng f sũuri, . . . tɩ f Wẽnnaam a Zeova bee ne foo.”—ZOZ. 1:9, MN.
1, 2. a) Bõe n tõe n sõng-d tɩ d tõog toog zu-loees pʋgẽ? b) Tẽeb yaa bõe? Rɩk-y makre.
D TARA sũ-noog a Zeova tũudmã pʋgẽ. La baasgo, zu-loees nins sẽn namsd ãdem-biisã fãa wã paamda tõnd me. Sẽn paase, d mi n ‘namsda tɩrlmã yĩnga.’ (1 Pɩɛ. 3:14; 5:8, 9; 1 Kor. 10:13) Yɩl n tõog toog zu-loe-kãens pʋgẽ, d segd n talla tẽeb la raoodo.
2 Tẽeb yaa bõe? Tʋm-tʋmd a Poll yeela woto: “Tẽeb yaa bãngr sũur pʋgẽ tɩ tõnd na n paama bũmb nins tõnd sẽn gũuda, la a yaa kaset sũur pʋgẽ tɩ bũmb n be neb sẽn ka yãt ye.” (Heb. 11:1) Yaa bũmb koosg wakat la b wae n pʋt gɛrkã gom-bil ning b sẽn lebg tɩ “bãngr sũur pʋgẽ” wã. A bilgda sebr ned sẽn tik a nug n wilg t’a koosa bũmbu, tɩ sẽn da-a wã na n wa reege. Woto me, Wẽnnaam kõta neb nins sẽn tẽed a pʋlemsã bas-m-yam tɩ b na n wa paama bũmb nins a sẽn pʋlmã. Tõnd kɩsa sɩd tɩ Wẽnnaam pʋlemsã fãa na n pidsame, la tɩ baa bũmb nins d sẽn pa tõe n yã tɩ Biiblã yaool n gomd b yellã sɩd beeme.
3, 4. a) Raood yaa bõe? b) Bõe la d tõe n maan n paas d tẽebã la d raoodã?
3 Raood yaa d sẽn na n tõog n gom wall d maan bũmb zu-loɛɛg taoor n pa yɛɛs ye. Ned sẽn tar daood sũur kɛgmame, t’a tõe n sak namsg a tẽebã yĩng menga.—Mark 6:49, 50; 2 Tɩm. 1:7.
4 Tẽeb la raood tara yõod wʋsgo. La d sã n wa mik tɩ d tẽebã la d raoodã boogame, d maanda wãna? Biiblã kibay wʋsg n gomd neb sẽn wilg tẽeb la raood yelle. Rẽnd bũmb sẽn tõe n sõng-d yaa d sẽn na n maag d yĩng n bʋgs nin-kãens kibayã zugu.
A ZEOVA RA BEE NE A ZOZUE
5. Sẽn na yɩl t’a Zozue tõog a tʋʋmdã, bõe n da yaa tɩlae ne-a?
5 Bɩ d reng n gom kibar sẽn zĩnd na maan yʋʋm 3500 woto yelle. Yɩɩ yʋʋm 40 a Zeova sẽn yiis Israyɛll nebã Ezipt yembdã poore. Rẽ tɩ b taoor-lʋɩt a Moiiz ra taa yʋʋm 120. A Zeova kɩtame t’a rʋ Nebo tãngã n tool n ges kãabg tẽngã. Tãn-kãng zug la a Moiiz ki-yã. A Zozue sẽn da tar “yam wʋsgã” n ledg-a. (Tõo. 34:1-9) Rẽ tɩ Israyɛll nebã ra segendame n na n tɩ zab n deeg Kanaã soolmã. Sẽn na yɩl n tõog ne a tʋʋmdã, a Zozue ra segd n baoa yam ning sẽn yit Wẽnnaam a Zeova nengẽ wã, n teeg-a la a tall tẽeb la raood me.—Tõo. 31:22, 23.
6. a) Zozue 23:6 wilgdame tɩ raood yõod yaa bõe? b) Bõe la Tʋʋm 4:18-20 la sak a 5:29 goamã wilgda?
6 Sãmbg sẽn ka be, a Zozue sẽn tall yam, raood la tẽeb wakat ning b sẽn wa n zabd n na n deeg Kanaã wã kenga Israyɛll nebã raoodo. La pa zabr sasa bal la raood ra yaa tɩlae ne-b ye. Sẽn na yɩl n tõog n sak Wẽnnaam me, b ra segd n talla raoodo. A Zozue kũumã sẽn wa n kolgã, a yeel-b-la woto: “Nang-y pãng n sak bũmb nins fãa sẽn gʋls a Moiiz tõogã sebr pʋgẽ wã n da bʋdg rɩtg bɩ goabg ye.” (Zoz. 23:6) Yɩl n tõog n sak a Zeova wakat fãa, raood yaa tɩlae. Wala makre, neb sã n wa rat tɩ d maan bũmb sẽn pa zems Wẽnnaam nifẽ, dẽnda d tall raoodo. (Karm-y Tʋʋm 4:18-20; 5:29.) D sã n teeg a Zeova n pʋʋsd-a n kot sor-wilgri, a na n sõng-d lame tɩ d paam raoodo.
D SẼN TÕE N MAAN TO-TO N TÕOG D TƲƲMDÃ
7. Bõe la a Zozue ra segd n maan n paam daood n tõog a tʋʋmdã?
7 D sã n dat raood sẽn na yɩl n tõog n maan Wẽnnaam daabã, d segd n zãmsda a Gomdã la d tũud a saglsã. A Zozue sẽn wa n na n ledg a Moiizã, a Zeova sagl-a lame t’a maan woto, n yeele: “Nang pãng la f keng f sũuri, la f gũus neer n maan sẽn zems tõog ning fãa mam tʋm-tʋmd a Moiiz sẽn da kõ yãmbã. . . . Da sak tɩ f noor bas tõog kãngã sebrã togsg ye. Tags a yell wĩntoog ne yʋngo. Gũus la f maan bũmb nins fãa sẽn gʋls a pʋgẽ wã. Yaa woto la f zug na n yɩ noog tɩ f tõog ne tʋʋmdã.” (Zoz. 1:7, 8) A Zozue tũu saglgã n ‘tõog a tʋʋmdã.’ Tõnd me sã n maan woto, d na n paama raood sõma, n tõog tʋʋmd ning Wẽnnaam sẽn kõ-dã.
Yʋʋmd 2013 soabã vɛrse la woto: Nang pãng la f keng f sũuri, tɩ f Wẽnnaam a Zeova bee ne foo.—Zozue 1:9
8. Yʋʋmd 2013 vɛrse wã la bʋgo, la wãn to la a goamã na n sõng yãmba?
8 Sãmbg sẽn ka be, a Zeova sẽn yeel a Zozue bũmb ning rẽ poorã kenga a raoodo. A yeel-a-la woto: “Nang pãng la f keng f sũuri, la f ra zoe rabeem la f ra yɛɛs tɩ f Wẽnnaam a Zeova bee ne foo, fo sẽn debdẽ fãa.” (Zoz. 1:9, MN) A Zeova bee ne tõnd me. Rẽnd baa d zu-loeesã sẽn yaa to-to fãa, d pa segd n ‘zoe rabeem la d yɛɛs’ ye. A Zeova sẽn yeel a Zozue bũmb ningã sɩd tara pãnga: Nang pãng la f keng f sũuri, tɩ f Wẽnnaam a Zeova bee ne foo. Yaa gom-kãensã sẽn be Zozue 1:9 pʋgẽ wã la b yãk tɩ yaa yʋʋmd 2013 wã vɛrse. Vẽenega, d sã n bʋgs gom-kãensã la neb nins sẽn tall tẽeb la raoodã kibay zugu, na n kenga d pels yʋʋmdã pʋgẽ.
NEB SẼN TALL RAOOD N ZĨND WẼNNAAM POORẼ
9. Wãn to la a Rahaab wilg t’a tara tẽeb la raoodo?
9 A Zozue sẽn wa n tʋm tẽn-gũusdb a yi Kanaã soolmẽ wã, pʋg-yoodr a Rahaab solg-b lame, la a belg b bɛɛbã tɩ b looge. A sẽn wilg tẽeb la raood woto wã, wakat ning Israyɛll nebã sẽn sãam Zeriko wã, yẽ ne a zakã rãmb põsame. (Heb. 11:30, 31; Zak 2:25) Sãmbg sẽn kae, a Rahaab basa yoobã n tõog n ta a Zeova yam. Rũndã-rũndã me, neb kẽer sẽn lebg kiris-neb talla tẽeb la raood n toeeme, n tõog n ta Wẽnnaam yam.
10. Wãn to la a Rut wilg t’a be a Zeova poorẽ, la bark bʋs la a paam-yã?
10 A Zozue kũumã poore, a Rut sẽn yit Moaabã talla raood n zĩnd Wẽnnaam poorẽ. A sɩdã sẽn da yaa zʋɩfã yĩnga, tõe t’a ra mi a Zeova bilfu. Rẽ n so t’a Naomi sɩdã ne a kambã kaalem poore, a sẽn wa n yãk yam n na n yi Moaab n leb Betlehɛm sẽn be Israyɛllã, a bi-pag a Rut me yãk yam n na n tũ. B sẽn wa n be sorẽ, a Naomi sagla a Rut t’a lebg n kul a nebẽ. La a Rut leoka woto: “Da pẽdg maam tɩ m lebg n bas foom ye. . . . Fo nebã na n yɩɩ mam neba, la fo Wẽnnaamã me na n yɩɩ mam Wẽnnaam.” (Rut 1:16) A Rut sɩd maana woto. A wa n kẽe kãadem ne a Boaaz sẽn da yaa a Naomi sɩdã nedã, n dog bi-ribla. Bi-kãng yɩɩ a Davɩɩd ne a Zezi yaaba. Vẽenega, a Zeova ningda neb nins sẽn tar tẽeb la raoodã zut barka.—Rut 2:12; 4:17-22; Mat. 1:1-6.
WƲSG GẼNEGA B YÕY A ZEOVA YĨNGA
11. Wãn to la a Zehoyada ne a Zoseba tall raoodo, la rẽ kɩtame tɩ bõe tõog n yɩ?
11 D sã n tẽeg t’a Zeova sõngda neb nins sẽn lʋɩɩsd a raabã la b tẽed-n-taasã neer taoorã, paasda d tẽebã la d raoodã. D gom maan-kʋʋdb kãsem a Zehoyada ne a pag a Zoseba yelle. Rĩm a Akazia kũumã poore, a ma a Atali kɩtame tɩ b kʋ rĩmã kambã t’a reeg naamã. La a Zehoyada ne a Zoseba gẽnega b yõor n solg a Akazia biig a Zoas yʋʋm a yoobe. Yʋʋm a yopoe soabã, a Zehoyada zĩniga a Zoas naamẽ wã, la a kɩt tɩ b kʋ a Atali. (2 Rĩm 11:1-16) A Zehoyada sõnga rĩm a Zoas t’a maneg wẽnd-doogã me. A sẽn wa n na n ki wã t’a tara yʋʋm 130. B mum-a-la rĩm-dãmbã yaadẽ, bala, a “maana Israyɛll neer n tʋm Wẽnnaam ne b roogã tʋʋmde.” (2 Kib. 24:15, 16) Sẽn paase, a Zehoyada ne a pagã sẽn tall raood n maan woto wã, kɩtame t’a Davɩɩd yagensã pa meneme, tɩ Mesi wã wa tõog n doge.
12. Wãn to la a Ebed-Melɛk tʋm daoodo?
12 A Ebɛd-Melɛk sẽn da yaa rĩm a Sedesias sõgnã me gẽnega a yõor n sõng a Zeremi. Zida nanambsã ra rõda a Zeremi t’a komsda sodaasã la nin-buiidã raoodo, tɩ rĩmã yeel-b tɩ b maan-a b sẽn date. B yõk-a lame n lob bulg sẽn da tar bɛgd pʋgẽ, n dat t’a ki. (Zer. 38:4-6) A Ebɛd-Melɛk tɩ kosa a Sedesias t’a sõng a Zeremi. Woto ra baooda raoodo, bala nebã wʋsg ra kisa a Zeremi. A Sedesias kelga a Ebɛd-Melɛk n kɩt tɩ rap 30 tũ-a tɩ b tɩ yiis a Zeremi bulgẽ wã. Wẽnnaam sũur yɩɩ noogo, t’a kɩt t’a no-rɛɛsã yeel a Ebɛd-Melɛk tɩ Babilon nebã sã n wa na n sãam Zerizalɛm, a na n põsame. (Zer. 39:15-18) Hakɩka, Wẽnnaam barkda neb nins sẽn maand a raabã ne raoodã.
13. Wãn to la kom-bɩɩs a tãabã wilg tɩ b tara raoodo, la wãn to la b kibarã tõe n naf tõndo?
13 Na maan yʋʋm 600 sẽn deng Kiristã rogem, kom-bɩɩs a tãab sẽn yaa hebre-rãmb n sak Wẽnnaam ne raoodo, t’a ning-b barka. Rĩm a Nebukadnezaar ra maana sãnem bõn-naandg sẽn yaa kãsenga, n tigim Babilon nanambsã n yeel tɩ b wõgemd bõn-naandgã taoore. A paasame tɩ b lob sẽn pa sak-a fãa wʋng sẽn wɩng wʋsg pʋgẽ. Kom-bɩɩs a tãabã yeela a Nebukadnezaar woto: “Tõnd Wẽnnaamã tõnd sẽn waoogdã na n fãaga tõnd ne wʋng ning sẽn wɩng wʋsgã. La bãmb na n fãaga tõnd y nugẽ. La baa bãmb sã n ka fãag-do, bɩ y bãng tɩ tõnd ka na n waoog y wẽnnaam-dãmbã la d wõgemd sãnem bõn-naandg ning yãmb sẽn luglã taoor ye.” (Dan. 3:16-18) Daniɛll 3:19-30 wã wilgdame t’a Zeova maana yel-solemd n fãag kom-bɩɩsã. Tõe tɩ ned pa na n wa rat n lob-d wʋng sẽn wɩng wʋsg pʋgẽ ye. La wakat ninga, d segd n saka Wẽnnaam zu-loe-kɛgems pʋgẽ. D tõe n kɩsa sɩd tɩ d sẽn tũud-a ne tẽeb la raoodã, a na n ning-d-la barka.
14. Daniɛll sak a 6 wilgame t’a Daniɛll talla raood n maan bõe, la rẽ baasa wãna?
14 A Daniɛll bɛɛb n da tʋlg-a ne wẽnga, n maan sɩlem tɩ rĩm a Darius yiis noore. B yeela rĩmã woto: “Ned sã n pʋʋs Wẽnnaam a yembr bɩ ninsaal tɩ ka yãmba, n bõos bũmb a nengẽ rasem pis-tã pʋgẽ, bɩ b lob-a gɩgma wã bok pʋgẽ.” A Daniɛll talla tẽeb la raood yellã taoore. A sẽn bãng tɩ rĩmã ninga a bãnd tõogã sebr zugã bala, a “kẽnga a yir n tɩ kẽ a yĩngr doogã pʋgẽ, la roogã võy teesa Zerizalɛm, la b pakame. La yẽ yĩgimdame n waoog Wẽnnaam n pʋʋs bãmb bark naoor a tãab daar fãa wa a sẽn da mi n maandẽ wã.” (Dan. 6:7-11) B sɩd yõka a Daniɛll n lob gɩgma wã bokẽ, la a Zeova fãag-a lame.—Dan. 6:17-24.
15. a) Tẽeb la raood tallgã wɛɛngẽ, mak-sõng bʋg la a Akila ne a Pirsill kõ-yã? b) A Zezi goam nins sẽn be Zã 13:34 võor yaa bõe, la wãn to la kiris-neb wʋsg wilg tɩ b tũuda gom-kãense?
15 Biiblã wilgame t’a Akila ne a Pirsill “gẽnega b yõy n fãag” a Polle. (Tʋʋ. 18:2; Rom 16:3, 4) B sẽn tall raood n maan woto wã, b tũu a Zezi saglgã. A ra yeela woto: “Mam kõta yãmb tõ-paalga. Bɩ yãmb nong taaba. Bɩ y nong taab wa mam sẽn nong yãmbã.” (Zã 13:34) A Moiiz tõogã ra zoe n yeelame tɩ ned segd n nonga a to wa a menga. (Maan. 19:18) La bõe yĩng t’a Zezi gomd “tõ-paalg” yelle? A tõogã sẽn yaa paalgã yaa t’a baoodame tɩ d nong d taabã, hal n tõe n sak n ki b yĩng wa yẽ sẽn maanã. Kiris-neb wʋsg wilgame tɩ b nonga b tẽed-n-taase, n gẽneg b yõor n kogl-b tɩ b bɛɛb ra kʋ-ba, wall b ra maan-b wẽng ye.—Karm-y 1 Zã 3:16.
16, 17. Pipi kiris-neb kẽer sega zu-loe-bʋse, la wãn to la rẽ wõnd zu-loees a Zeova Kaset rãmb sẽn sege?
16 Pipi kiris-nebã talla raood n dɩk a Zezi togs-n-taare, n da waoogd a Zeova bala. (Mat. 4:8-10) B ra pa sakd n yõog wisd Rom naabã yʋʋr yĩng ye. (Ges-y fotã sẽn be seb-neng 10) A Daniel P. Mannix wilga a sebr a ye (Ceux qui vont mourir [ãngil.]) pʋgẽ tɩ b ra yõogda bugum Rom nebã reemã zĩigẽ, tɩ b sã n wa yõg neb bɩ b tall-b n kẽng be, n yeel-b tɩ b yãk wisd n ning bugmẽ wã. Sẽn sak-a fãa, b kõt-a-la sebr la b bas-a t’a looge. A paasa woto: “Rom nebã ra yetame tɩ ned sã n maan woto, a pa waoog Rom naabã ne waoogr ning Wẽnnaam sẽn segd ne wã ye. Sẽn maan-a woto wilgame bal t’a sak n deegame tɩ naabã me yaa wẽnde. La baasgo, kiris-nebã fãa la bal ra pa sakd n maan dẽ n põs ye.”
17 Nazi-rãmbã me ra kõta kiris-neb nins b sẽn yõg n pagã weer tɩ b tõe n paam b mense, wall b põs kũum. B ra yet-b lame tɩ b tik b nug n wilg tɩ b pa na n le tũ a Zeova ye. La kiris-nebã fãa la bal pa sak ye. Ruwãnda zabrã sasa, tutsi-rãmb la hutu-rãmb sẽn yaa a Zeova Kaset rãmb n gẽneg b yõy n kogl taaba. Zu-loees a woto taoore, raood la tẽeb yaa tɩlae.
RA N YĨM-Y T’A ZEOVA BEE NE TÕND YE
18, 19. Biiblã kiba-bʋs n tõe n sõng tõnd tɩ d moon koɛɛgã ne tẽeb la raoodo?
18 Wẽnnaam sẽn kɩt tɩ d moond Rĩungã koɛɛgã la d maand karen-biisã, a waoog-d lame. A ra nan zɩ n kõ ninsaalb tʋʋm-kãseng a woto ye. (Mat. 24:14; 28:19, 20) D sẽn paam t’a Zezi kõ-d mak-sõng koe-moonegã pʋgẽ wã noom-d lame. A ra ‘saagda tẽn-bɛd ne tẽn-bõoneg fãa n moond Wẽnnaam soolem koe-noogã.’ (Luk 8:1) D rat n dɩka a togs-n-taare, n moond Wẽnnaam Rĩungã koe-noogã ne raood la tẽebo. Ne Wẽnnaam sõngre, d tõe n talla raood wa a Nowe sẽn da “yaa tɩrlem koe-moondã.” A moona wẽn-kɩɩsdb sa-kãsengã sẽn da na n wa sãamã.—2 Pɩɛ. 2:4, 5.
19 Sẽn na yɩl n tõog n moon koɛɛgã, d segd n pʋʋsdame me. B sẽn da wa n namsd Kiristã karen-biis kẽerã, b kosa Wẽnnaam t’a kõ-b ‘raood kãseng tɩ b togs koɛɛgã,’ tɩ Wẽnnaam leok-ba. (Karm-y Tʋʋm 4:29-31.) Y sã n yɛɛsda zak-zak moonegã bɩ y kos a Zeova tẽeb la raoodo, t’a na n sõng-y lame.—Karm-y Yɩɩl Sõamyã 66:19, 20.a
20. A Zeova tũudmã pʋgẽ, ãnd dãmb n be d poorẽ?
20 Dũni-kãngã sẽn pid ne zu-loeesã yĩnga, yɩl n tõog n kell n sak Wẽnnaam pa nana ye. La d pa d yembr ye. Wẽnnaam bee ne tõndo. A Bi-riblã sẽn yaa tigingã zu-soabã me bee ne tõndo. Sẽn paase, d tẽed-n-taasã sẽn yɩɩd 7000000 wã bee ne-do. Bɩ d fãa kell n tall tẽeb la d moond koe-noogã, n tẽegd yʋʋmd 2013 soabã vɛrse wã sẽn yet bũmb ningã: Nang pãng la f keng f sũuri, tɩ f Wẽnnaam a Zeova bee ne foo.—Zoz. 1:9.
a Y tõe n gesa yʋʋmd 2012 wao-fugdg kiuugã pipi daar Gũusg Gasgã seb-neng 18, sõsg ning gom zug sẽn yaa “Tall raoodo, la f keng f sũuri.”