Kiris-nebã vɩɩm la b tʋʋma tigissã na-kẽndr nõt-rãmbã
YƲƲM-VẼKR A 1-7
D SẼN BÃNG BIIBLÃ KARENG PƲGẼ | MATYE 1-3
‘Saasẽ Rĩungã kolgame’
Mat. 3:1, 2 nwtstya
moonego: Gɛrk gom-bilã võor yaa taas zãma koɛɛga. Bilgda b sẽn taasd koɛɛgã to-to. Naoor wʋsgo, yaa koɛɛg b sẽn taasd zãma sʋka, pa neb sull b sẽn zĩ n sõsd ne ye.
soolmã bɩ Rĩungã: Gɛrk gom-bilã yaa ba·si·leiʹa, t’a võor meng yaa rĩm rĩungu, a naamã sẽn tat zĩis ninsã, la a nin-buuidã. Gom-bilã bee Biiblã babg ning b sẽn gʋls ne gɛrkã pʋgẽ naoor 162. A bee Matye sebrã pʋgẽ naoor 55, tɩ mi n yaa Wẽnnaam saasẽ naamã yell la b sẽn gomdã. A Matye pʋda gom-bi-kãngã noor wʋsg a sebrã pʋgẽ, hal tɩ b tõe n bool a sebrã tɩ Rĩungã evãnzilli.
arzãn soolem bɩ Saasẽ Rĩungã: Matye evãnzillã pʋgẽ bala, gom-bilã sõor taa 30. A Mark la a Luk Evãnzil-dãmbã pʋgẽ, b ningame tɩ “Wẽnnaam Rĩungã.” Gom-bi-kãng me wilgdame tɩ “Wẽnnaam Rĩungã” bee saasẽ, la t’a rɩta naam saasẽ.—Mat. 21:43; Mark 1:15; Luk 4:43; Dãn. 2:44; 2 Tɩm. 4:18.
kolgame: Ka wã rat n yeelame tɩ saasẽ Rĩungã rĩmã waoong kolgame.
nwtsty fot-rãmb la video-rãmba
A Zãmbatiis sẽn da ning fut ninsã, la a sẽn da maneg a meng to-to
A Zãmbatiis rag n ningda fuug sẽn wʋg ne yʋgemd kõbdo, la a sẽbd a sɛɛgã ne gãong sẽbdga, b sẽn da tõe n tall n sẽb bũmbu. No-rɛɛs a Eli ra ningda fuug a woto buudu. (2 Rĩm 1:8) Yaa naong-rãmbã n da ningd fut sẽn wʋg ne yʋgemd kõbdo. La ra-kã-rãmbã n da yeelgd fu-bʋgs sẽn wʋg ne gĩsi. (Mat. 11:7-9) A Zãmbatiis sẽn da yaa nazireẽ wã yĩngã, tõe tɩ b pa tol n wõrs a zugã ye. A sẽn da ningd fut nins la a manegd a meng to-to wã kɩtame tɩ f sã n da yã-a bɩ f neẽ bal t’a pa gĩd a vɩɩmã ye. Yaa Wẽnnaam daabã maaneg n da pak-a.
Sʋya
Biiblã pʋgẽ, b sã n gomd sʋy yelle, yaa sʋy buudã fãa sẽn tar yɩɩn-kɩdse, sẽn yɩɩd fãa sẽn naagd-b taab n yɩkdã. B maana vaeesg Zerizalɛm n mik tɩ sʋy nins sẽn be rasem-pʋɩɩgẽ wã tara poroteyɩn-dãmb wʋsgo. Rũndã-rũndã, Pors Oriã soolmẽ wã, b sã n na n wãb sʋya, b yãgsda b zutã, b karsã, b pɩgsã la b pʋ-rẽgdã n lobe, la b wãb yãoogã kãado, wall b rʋge. Sʋy-kãensã yaa noog wa kerevɛt bɩ karab. B tara poroteĩn wʋsgo.
Weoogẽ sɩɩdo
Pipi foto wã yaa weoogẽ sɩ-vãoko. Yiib-n-soabã yaa sɩɩd b sẽn yãke. Tõe tɩ sɩɩd ning a Zãmbatiis sẽn da rɩtã yaa sĩ buud b sẽn boond tɩ Apis mellifera syriaca sẽn da be Zerizalɛm soolmẽ wã wakat kãngã n maane. Sĩ-kãens ra nong n bee Zide rasempʋɩɩgã sẽn yaa tʋʋlg la koɛɛnga, n pa sakd koobã pʋgẽ. La yʋʋmd 800 soabã sẽnes sẽn deng a Zeezi rogmã, neb nins sẽn da be Israyɛllã ra ninga sĩ wã ka-pit sẽn maan ne yagdo. B wa n yãnda sɩ-vãgd wʋsg tẽng a ye b sẽn boond rũndã-rũndã tɩ Tel Rehov, sẽn be Zʋrdẽ longã zĩigẽ. Wõnda yaa sĩ buud sẽn yit b sẽn boond masã tɩ Turki wã n maand sɩ-vã-kãensã pʋgẽ sɩɩdã.
D bʋgs Wẽnnaam Gomdã zug neere
Mat. 1:3, nwtsty
A Tamar: Pagb a nu wã b sẽn sõgd a Zeezi yaab-rãmbã sʋkã, a Tamar la pipi soaba. A naasã sẽn kellã yaa a Rahaab ne a Rut sẽn pa Israyɛll nebã (vɛrse a 5); a Batseba, sẽn yɩ “a Uuri pagã” (vɛrse a 6); la a Maari (vɛrse 16). Sẽn yɩ to-to tɩ pʋg-kãensã ned kam fãa wa paam n lebg Kiristã yaabã sõngda tõnd tɩ d bãng bũmb kẽer sẽn tar yõod b zugu.
Mat. 3:11, nwtsty
lisda yãmb: Gɛrk gom-bil ning b sẽn lebg tɩ lisã rat n yeelame tɩ “lis ned koom pʋgẽ zãnga.” Biiblã zĩis a taab wilgdame tɩ lisgã yaa lis ned koom pʋgẽ zãnga. Wakat n zĩnd t’a Zãmbatiis ra lisd neb Zʋrdẽ kʋɩlgã sẽn be Salim noorẽ wã, bala, “koom dag n bee be wʋsgo.” (Zã 3:23) A Filip sẽn wa n na n lis Etiopi balem naabã, b yiibã fãa “tũu taab n sig n kẽ koomẽ wã.” (Tʋʋ. 8:38) Sɛptãntã pʋgẽ, gom-bi-kãngã bee 2 Rĩm 5:14 wã. Be, b wilgame t’a Naama ‘kẽe Zʋrdẽ koomã pʋgẽ, n lis naoor a yopoe.’
YƲƲM-VẼKR A 8-14
D SẼN BÃNG BIIBLÃ KARENG PƲGẼ | MATYE 4-5
‘Yam-bʋg la d tõe n dɩk a Zeezi tãng zug zãmsgã pʋgẽ?’
(Matye 5:3, MN) “Sũ-noog rãmb la neb nins sẽn mi tɩ b segd n baoo Wẽnnaamã, bala saasẽ Rĩungã yaa bãmb n so.”
Mat. 5:3, nwtsty
Sũ-noogo: Pa sũ-noog ning ned sẽn tar wakat bilf pʋgẽ wã bal ye. Yaa sũ-noog ned sẽn tare, a sẽn paamd Wẽnnaam barkã, la a sẽn tat a yamã yĩngã. B yeelame t’a Zeezi sẽn leb saasẽ n tar ziirã tara sũ-no-kãnga, la t’a Zeova me tar-a lame.—1 Tɩm. 1:11; 6:15.
Neb nins sẽn mi tɩ b segd n baoo Wẽnnaamã: Gɛrk gom-bil ning b sẽn lebg vɛrse kãngã pʋgẽ tɩ “neb nins sẽn mi” wã rat n yeelame tɩ “naong-rãmba,” (bõosdba, nin-talse, nim-bãan-dãmba), yaa neb sẽn be raab pʋgẽ. Luk 16:20, 22 pʋgẽ, b yeelame t’a Lazaar ra yaa “naong soabã.” Yaa gɛrk gom-bilã la b sẽn legb woto wã. Biibl kẽer pʋsẽ, b lebga gɛrk gom-bilã tɩ neb sẽn mi tɩ b yaa naong-rãmba, neb sẽn sɩd yaa naong rãmb tẽebã wɛɛngẽ la b mi tɩ b segd n baoa Wẽnnaam.
(Matye 5:7, MN) “Sũ-noog rãmb la nimbãan-zoɛtbã, bala b na n zoee bãmb nimbãanega.”
Mat. 5:7, nwtsty
nimbãan-zoɛtbã: Biiblã gom-bil ning b sẽn lebg tɩ “nimbãan-zoɛtbã” la “ninbãanegã” pa rat n yeel bal tɩ yaa ned sẽn zoe a to nimbãaneg n kõ-a sugri, wall ned sẽn zoe a to nimbãaneg n bas taal bʋʋd sasa ye. Naoor wʋsgo, yaa ned sẽn zoɛt a taabã nimbãanega n dat n maan bũmb takɩ n sõng-ba.
(Matye 5:9, MN) “Sũ-noog rãmb la neb nins sẽn nong laafɩ wã, bala b na n boola bãmb tɩ Wẽnnaam kamba.
Mat. 5:9, nwtsty
neb nins sẽn nong laafɩ wã: Pa neb sẽn nong laafɩ bal ye, yaa neb sẽn baood laafɩ a sẽn kaẽ wã.
w07-MM 1/12 s. 12
Sõng-y y kambã tɩ b nong laafɩ
Roagdb nins sẽn yaa kiris-nebã sɩd rat n sõnga b kambã tɩ b ‘bao laafɩ la b tũ-a.’ (1 Pɩɛɛr 3:11) Tõnd sã n yaa neb sẽn nong laafɩ, n modgdẽ tɩ mo-beedo, sũ-yikri, la kisgr ra zĩnd tõnd ne taab sʋka, tara yõodo, bala d na n paama sũ-noog wʋsgo.
D bʋgs Wẽnnaam Gomdã zug neere
Mat. 4:9, nwtsty
wõgemd n waoog maam: Gɛrk gom-bil ning b sẽn lebg tɩ ‘wõgemd n waoogã,’ yaa bũmb b sẽn maand zĩig pʋgẽ, pa kaoosd ye. B sẽn yeel t’a Sʋɩtãan da ratame t’a Zeezi ‘wõgemd n waoog-a wã,’ wilgdame t’a pa kos a Zeezi t’a wõgemd n waoog-a wakat fãa ye. A ra ratame t’a Zeezi ‘wõgemd n waoog-a’ vugr bala.
Mat. 4:23, nwtsty
zãmsdẽ . . . moondẽ: Zãmsg yaa toor ne moonego. Ned sẽn zãmsd a to pa moond-a koɛɛg bal ye. A zãmsd-a lame, n bilgd a zãmsgã võore, la a rɩkd makr me sẽn na yɩl t’a sak n deeg zãmsgã.
YƲƲM-VẼKR 15-21
D SẼN BÃNG BIIBLÃ KARENG PƲGẼ | MATYE 6-7
“Reng-y n bao-y Wẽnnaam Rĩungã”
D sẽn tõe n pʋʋs wẽnnaamã yaa bark menga
D pʋʋsg pʋgẽ, bõe n segd n pak tõnd n yɩɩda? Yaa a Zeova, la a raabã. D segd n pʋʋs-a-la bark ne d sũur fãa, bũmb nins fãa a sẽn maan n kõ-dã yĩnga. (1 Kibayã 29:10-13) A Zeezi sẽn da be tẽngã zugã, a wilga a karen-biisã b sẽn segd n pʋʋs to-to. (Karm-y Matye 6:9-13.) A yeelame tɩ b segd n deng n kosame tɩ Wẽnnaam yʋʋrã paam waoogre, rat n yeel tɩ nebã bãng t’a yʋʋrã yaa sõngo. Rẽ poore, a Zeezi wilgame tɩ d segd n kosame t’a Zeova Rĩungã wa, t’a raabã maan dũniyã gill zugu. Yaa d sã n pʋʋs n kos rẽ fãa poor la d tõe masã n kos bũmb nins d sẽn datã. D pʋʋsg pʋgẽ tɩ d sã n deng n lʋɩɩs a Zeova la a raabã taoore, d wilgda sẽn yaa bũmb ning n pak tõnd n yɩɩdã.
(Matye 6:24, MN) “Ned pa tõe n yɩ zu-soben-dãmb a yiib yamb ye. Bala, a na n kisga a ye, la a nong a to wã, pa rẽ bɩ a sak a ye, la a paoog a to wã. Yãmb pa tõe n yaa Wẽnnaam yembse, la y yaa arzɛgsã yembs me ye.
Mat. 6:24, nwtsty
yamba: Gɛrk gom-bilã bilgda yamb sẽn tʋmd to-to. Yaa ned sẽn tʋmd zu-soab a ye yĩng bala. A Zeezi da rat n wilgame tɩ kiris-ned pa tõe n tũud Wẽnnaam ne a sũur fãa, la a baood arzɛkã me ne a sũur fãa ye.
Mat. 6:33, nwtsty
Reng-y n . . . bao-y: Gɛrk gom-bilã wilgdame tɩ yaa bũmb b sẽn maand n yɩlemdẽ, pa vugr bal ye. A Zeezi karem-biis hakɩɩkã pa na n bao Rĩungã wakat bilf bal la b bas n tɩ baood bũmb a to ye. Yaa Rĩungã la b segd n lʋɩɩs taoore.
Rĩungã: Biiblã seb-kʋd kẽer pʋsẽ, b sẽn gʋls ne nus ne gɛrkã, b gʋlsame tɩ “Wẽnnaam Rĩungã.”
bãmb: Yaa Wẽnnaam, rat n yeel tɩ “Ba sẽn be saasẽ” wã yell b sẽn gomd Mat. 6:32 pʋgẽ wã.
tɩrlmã: Yaa neb nins sẽn baood Wẽnnaam tɩrlmã, n maand a raabã, la b tũud a noyã. Zãms-kãngã yaa toor fasɩ ne fariziẽ-rãmbã rẽndã, bala yaa bãmb mensã tɩrlem la b ra zãmsd nebã.—Mat. 5:20
w16.07-MM 14 s. 18
Bao-y Wẽnnaam Rĩungã la y ra bao laog ye
Karm-y Matye 6:33. Wa a Zeezi sẽn yeelã, tõnd sã n deng n bao Wẽnnaam Rĩungã, Wẽnnaam na n gesame tɩ d paam sẽn yaa tɩlɛ ne-dã fãa. A Zeezi wilga d sẽn tõe n kɩs sɩd ne rẽ wã võore. A yeelame yaa: “Yãmb ba sẽn be arzãnã miime tɩ yãmb data bõn-kãense.” Sɩd me, a Zeova mii tõnd sẽn datã, tɩ d nan pa kos meng ye. (Fili. 4:19) Sã n wa yaa tɩlɛ tɩ d paam fuugu, a miime. A mii rɩɩb ning sẽn na n yɩ sõma ne tõndo, la sẽn na n sek-dã. A miime me tɩ yaa tɩlɛ tɩ tõnd ne d zakã rãmb paam ro-gãaga. Hakɩɩka, a Zeova na n gesame tɩ d paam sẽn yaa tɩlɛ ne-dã fãa.
D bʋgs Wẽnnaam Gomdã zug neere
w14-MM 1/5 16-17 s. 14-16
Koe-moonegã sasa, y wilgdame tɩ y waoogda nebã bɩ?
Mams-y wa ned sẽn na n wa yãmb zakẽ wã tɩ yãmb pa mi-a ye. La a taame n sɩng yãmb sogsgo, n baood n bãng yãmb sẽn nong bũmb ninsã. Y na n sokda y meng nin-kãngã sẽn yaa ned ninga, la a sẽn dat bũmb ninga. Y sẽn pa rat n sãam a sũurã yĩnga, tõe tɩ y na n kelg-a-la bilfu, la y kʋʋg sõsgã. La nin-kãng sã n da yeel yãmb t’a yaa logtore, la tɩ bãmb gilgdame n wilgd nebã b sẽn tõe n maan to-to n gil bãas kẽere, sãmbg kae tɩ y na n maaga y yĩng n kelg-a. Sɩd me, ned sã n wa na n sõs ne-do, d nonga a soabã sẽn na n wilg-d a sẽn yaa ned ninga. Woto wã, d manesem segd n yɩɩ wãn koe- moonegã sasa?
Tẽns wʋsgo, d sã n kẽ zak pʋgẽ, d segd n deng n wilga d waoongã võore. Yaa sɩd tɩ d tara kibay sẽn tõe n naf d kɛlgdã, la mams-y wa d sẽn na n ta, n pa wilg tõnd sẽn yaa ned ninga, n sok d kɛlgdã woto: “Ninsaalbã zu-loeesã sʋka, bʋg la y rat tɩ sa pipi?” Yaa d sẽn dat n bãng d kɛlgdã tagsgo, n tõog n bãng Biiblã vɛrse ning d sẽn tõe n tik n sõs ne-a wã yĩng la d sẽn sok woto wã. La d kɛlgdã tõe n sokda a meng yaa: ‘Nin-kãngã yii yɛ, la bõe yĩng t’a sokd maam sogs-kãensã? Yaa bõe la a rata?’ Rẽnd d segd n kɩtame tɩ sõsgã zĩnd yamleoog ne d kɛlgdã. (Fil. 2:3, 4) Wãn to la d tõe n maan dẽ?
Tigims sull yel-gɛt a ye wilga yẽ sẽn wae n sɩngd sõsg to-to. A sã n seg neda, a pʋʋsd-a lame, la a wilg-a Yãmb dat n bãnga sɩdã bɩ? seb-vãoogã, la a yeel woto: “Rũndã, tõnd pʋɩta seb-kãngã yãmb sakẽ wã. A leokda sogsg a yoob neb wʋsg sẽn mi n sokd b mense. Yãmb dẽnd la woto.” Saam-biigã yeelame tɩ moonegã zĩigẽ nebã fãa la bal sã n bãng tõnd waoongã võore, b basda b yam bilfu, tɩ d tõe n sõs ne-ba. Sẽn na yɩl n kẽng taoor ne sõsgã, tigims sull yel-gɛtã sokda a kɛlgdã yaa: “Sogs-kãensã sʋka, bʋg la y zoe n sok y menga?” A sã n wilg sokrã, saam-biigã lakda seb-vãoogã, n wilga Biiblã sẽn leokd sokrã to-to. La kɛlgdã sã n pa wilg sokre, saam-biigã pa pẽdgd-a ye. A yãkda sokr a ye, tɩ b sõse. La yaa vẽeneg tɩ d tõe n sɩnga sõsg ne manesem buud toor-toore. Zĩis kẽere, d pa segd n pʋʋs d kɛlgdã yĩngr-yĩngr bal la d sɩng sõsg ye. Rẽnd sẽn na yɩl tɩ d moonegã zĩigẽ nebã kelg-do, d segd n gesa b sẽn minim n sõsd ne taab to-to wã, n sõs ne-ba.
(Matye 7:28, 29, MN) A Zeezi sẽn togs gom-kãensã n sa, kʋʋngã sũur yɩɩ noog wʋsg ne b sẽn zãmsd nebã to-to wã, 29 bala, b ra pa zãmsd-b wa bãmb gʋlsdbã ye. B ra gomda ne tõogo.
sũur yɩɩ noog wʋsgo: Gɛrk gom-bilã b sẽn lebg ka wã bilgda “neb sũur sẽn noom ne bũmb hal wʋsgo, tɩ b pa mi b sẽn na n maan n wilg b sũ-noogã ye.” B sẽn lebg gom-bilã woto wã, wilgdame t’a Zeezi sẽn yeel kʋʋngã bũmb ningã sɩd kẽ-b lame, tɩ b pa tõe n yĩm ye.
b sẽn zãmsd nebã to-to wã: Gom-kãngã wilgda a Zeezi sẽn da maand to-to n zãmsd nebã. Makre, a sẽn zãms nebã bũmb nins a sẽn wa n sõsd ne-b tãngã zugã.
Mat. 7:29, nwtsty
b ra pa zãmsd-b wa bãmb gʋlsdbã ye: A Zeezi sã n da gomda, a ra pa rɩkd karem-saam-dãmb kẽer goam n togsdẽ wa gʋlsdbã sẽn da maandã ye. A Zeezi ra gomda a Zeova yʋʋr yĩngã, wa ned sẽn tar noore. A sẽn da yetã fãa tika Wẽnnaam Gomdã zugu.—Zã 7:16
YƲƲM-VẼKR 22-28
D SẼN BÃNG BIIBLÃ KARENG PƲGẼ | MATYE 8-9
“A Zeezi ra nonga nebã”
Mat. 8:3, nwtsty
a sɩɩs-a lame: A Moyiiz tõogã pʋgẽ, b wilgame tɩ wãoor ra segd n zãaga a meng ne nebã sẽn na yɩl n da long-b ye. (Maan. 13:45, 46; Sõd. 5:1-4) La Zʋɩf-rãmbã tũudmã taoor-dãmb ra paasa noy a taaba. Makre, wãoor ra segd n zãaga a meng ne nebã sẽn kogl mɛtr a 2. La sobg daare, a segd n zãaga a meng ne nebã tɩ ta mɛtr 45. Noy-kãens kɩtame tɩ nebã ra namsd wãoobã. Seb-kʋdã pʋsẽ, b pẽga rabẽ a ye sẽn da solg tɩ wãoob ra yã-a ye, la b pẽg a to me sẽn lob wãoob kug sẽn na yɩl tɩ b zãage. La a Zeezi sẽn yã wãoor a ye sẽn da namsde, a maana bũmb zʋɩf-rãmbã sẽn da pa tagsd t’a na n maaname. A sɩɩs-a lame. A maana rẽ baa ne a sẽn da tõe n gom bal t’a sãoogã.—Mat. 8:5-12
mam datame: Pa kosgã bal la a Zeezi wʋmẽ ye. A wilgame t’a ra rata ne a sũur fãa n maan bũmb takɩ n sõng sẽn kos-a wã. A pa sõng-a, sõngr yĩng bal ye.
Mat. 9:10, nwtsty
n dɩtẽ: Naag ned n dɩ wã rat n wilgame tɩ f tara zood sõma ne-a. A Zeezi wakatẽ wã, zʋɩf-rãmbã ra pa saagd n naag ned sẽn pa zʋɩf n dɩ ye.
yaood-dɛɛgdba: Zʋɩf-rãmb wʋsg ra reegda yaood n kõt Rom taoor-dãmbã. Nin-buiidã ra kisa yaood-dɛɛgdbã, bala b tʋmd n kõta tẽn-zẽng taoor-dãmbã b sẽn da kisã, la b reegd yaoodã tɩ yɩɩd b sẽn segd n deegã. Zʋɩf-rãmbã nifẽ, yaood-dɛɛgdbã ra yaa wa yel-wẽn-maandb la yoaadba.—Mat. 11:19; 21:32.
Mat 9:36, nwtsty
nimbãaneg yõka bãmba: Gɛrk gom-bil ning b sẽn lebg woto wã (splag·khniʹzo·mai) võorã yaa “yãado” (splagʹkhna). A bilgda yĩn-sidg sẽn tar pãnga. Ne gɛrkã, gom-bi-kãng naaga gom-biis nins sẽn bilgd ninbãan-zoeer n yɩɩdã sʋka.
D bʋgs Wẽnnaam Gomdã zug neere
w02-MM 1/9 9 s. 16
‘Mam kõo yãmb mamsg tɩ y tũ’
Woto me, soda-naaba, tõe tɩ yaa Buzẽng ned sẽn yit Rom, sẽn pẽneg a Zeezi n kos-a t’a sãoog a yambã sẽn da pa keemã, a Zeezi ra miime tɩ sodaagã ra tara pãn-komslem. Rẽ wẽndẽ soda-naab ra pa tõe n pa tʋm nen-keglem la zɩɩm daagr tʋʋm wʋsgo, la a kẽes a meng ziri tũudum yɛl pʋgẽ ye. Ne rẽ fãa, a Zeezi sẽn da ne n yɩɩd yaa bũmb ning sẽn yaa sõma rao wã nẽngẽ wã, a tẽeb sẽn yaa kãseng wʋsgã. (Matye 8:5-13) Kaoosg poore, a Zeezi sẽn da wa n gom ne tʋʋm-wẽns maand b sẽn da ka ra-luk zug n kɛgl yẽ wã, a pa zab raoã a sẽn da tʋm bi-be-tʋʋmã yĩng ye, la a kenga a raood n kõ-a saagr beoog-daar yĩnga. (Luk 23:43, MN ) A Zeezi ra miime t’a sã n sãbg nebã, na n komsa b raood bala. Sãmbg sẽn ka be, a sẽn modg n na n yã nebã zʋg-sõma wã tusa neb wʋsg tɩ b maan modgr wa b sẽn tõe tɛk n paas menga.
Bõe yĩng t’a Zeezi karen-biisã pa loet noore?
A ra rat n sõnga a Zãmbatiis karen-biisã tɩ b bãng tɩ ned pa segd n dat tɩ yẽ karen-biisã ket n tũud Zidayiismã minundã, wala makre no-loeerã. Zidayiismã ra lebga tũudum sẽn ka le tat Wẽnnaam yam, n na n sãame. A Zeezi pa wa n na n dems tũudum kãngã, wall n sõng t’a ra menem ye. Wakat kãnga, Zidayiismã rãmb ra tũuda ninsaalb raab bala. La a Zeezi ra pa rat tɩ nebã tũ Wẽnnaam woto ye. Dẽnd a pa wa n na n dɩk peen-paalg n lisg fu-kʋdgo, bɩ n sui reezẽ rã-paalg ko-wao-kʋdẽ ye.
YƲƲM-VẼKR 29–WAO-FUGDG A 4
D SẼN BÃNG BIIBLÃ KARENG PƲGẼ | MATYE 10-11
“A Zeezi ra sõngda nebã tɩ b paamd yolsgo”
(Matye 10:29, 30, MN) B pa koosd yirs a yiib ligd-koɛɛng sẽn pa zem baa fʋɩ sɩda? Baasgo, b baa a ye pa lʋɩt tẽng tɩ yãmb Ba wã pa bãng ye. 30 La baa yãmb zugã zoobd fãa sõdame.
Mat. 10:29, 30, nwtsty
yirs: Gɛrk gom-bil ning b sẽn lebg tɩ strou·thiʹon wã bilgda liuul sẽn yaa kɩdga. Wae n yaa yirsã sẽn yaa liuuli b sẽn koosd nana n yɩɩdã.
ligd-koɛɛng sẽn pa zem baa fʋɩ: Yaa “asaaryõ a ye.” Lidg-kãng yaa minit 45 tʋʋm yaoodo. (Ges-y App. B14.) A Zeezi sẽn wa n gilg Galile naoor a tãab-n-soabã, a yeelame tɩ b koosda yirs a yiib asaaryõ a ye. Vẽk-n-yʋʋmde, a sẽn wa n moond zide soolmẽ wã, a yeelame tɩ b koosda yirs a nu asaaryõ a yiibu. (Luk 12:6) B sẽn da koosd yirsã to-to wã sõngdame tɩ d bãng tɩ koaasdbã nifẽ, yirs ka yõodo, tɩ b kõt a nu soabã wa lɛnga.
nwtsty fot-rãmb la video-rãmba
Yirsi
Yirsã yaa liuuli buud b sẽn koosd nana n yɩɩda. Ned sẽn tʋm minit 45 tɩ b yao-a ligd ningã seka yirs a yiib raabo. Gɛrk gom-bil ning b sẽn lebg tɩ yirsã tõe n yɩɩ liuuli buud toor-toor sẽn yaa kɩdse. Makre, sẽn wae n be-b zagsã pʋsẽ wã (Passer domesticus biblicus), la b sẽn boond-b rãmb tɩ Ɛspayn yirsã (Passer hispaniolensis), sẽn ket n pid Israyɛllã.
(Matye 11:28, MN) Bɩ y wa mam nengẽ, yãmb fãa sẽn yɛ la sẽn tʋk zɩɩbo, la mam na bels yãmba.
Mat. 11:28, nwtsty
sẽn tʋk zɩɩbo: A Zeezi sẽn boond-b rãmb tɩ b wa a nengẽ wã, yaa neb “sẽn tʋk zɩɩbo,” rat n yeel tɩ b ra yɛɛme la b maand yɩɩr wʋsgo. B sẽn paas ninsaalb minimd a Moyiiz tõogã pʋgẽ wã ra kɩtame t’a Zeova tũubã lebg zɩɩb ne nin-kãensã. (Mat. 23:4) Baa vʋʋsg daarã b sẽn da segd n paam belsgã lebga zɩɩbo.—Yik. 23:12; Mark 2:23-28; Luk 6:1-11.
mam na bels yãmba: Gɛrk gom-bil ning b sẽn lebg tɩ “belsã” rat n yeelame tɩ vʋʋse, (Mat. 26:45; Mark 6:31) bɩ yolsg sẽn na yɩl n paam pãng n paase. (2 Kor. 7:13; Fɩl. 7) Matye 11:29 wilgdame tɩ ned sẽn dɩk a Zeezi golã n pid tʋmdame, pa vʋʋsg ye. Ne gɛrkã, b sẽn yeel t’a Zeezi na n belsa yãmbã rat n yeelame t’a na n kõo neb nins sẽn maand yɩɩrã pãng tɩ b sak n pid a golã sẽn yaa bʋgsg la faasgã.
(Matye 11:29, 30, MN) “Rɩk-y mam golã n pidi, la y tũ mam naoã tɩ y na n paama yolsgo. Bala mam yaa sũ-maasem soab la sik-m-meng soaba. Bala, mam golã yaa bʋgsgo, tɩ m zɩɩbã yaa faasga.”
Mat. 11:29, nwtsty
Rɩk-y mam golã n pidi: A Zeezi goma “golã” yelle, zu-sobendã sakr wɛɛngẽ. Tõe t’a Zeezi ra tagsda gol-yɛng sẽn tõe n pid rʋms a yiib yelle, rat n yeel tɩ gol ning Wẽnnaam sẽn pid-a wã, tɩ kɩt t’a boond a karen-biisã tɩ b rɩk golã n pid ne-a t’a sõng-ba. Sã n sɩd yaa rẽ, b tõe n legb n dɩka gomdã woto: “Rɩk-y mam golã n pid ne maam.” La sã n yaa gol a Zeezi meng sẽn pid a karen-biisã, gomdã rat n yeelame t’a karen-biisã segd n sika b mens n sak a zu-zobendã.
D bʋgs Wẽnnaam Gomdã zug neere
A Zãmbatiis rat n bãnga a Zeezi sã n sɩd yaa Mesi wã
Tõe tɩ y rat n bãnga a Zãmbatiis sẽn sok a Zeezi woto wã võore. Sɩd me, na maan yʋʋm a yiib woto, wẽn-sakd a Zã sẽn wa n lisd a Zeezi wã, a yãa vʋʋsem sõngã sẽn sig a zugu, la a wʋm Wẽnnaam sẽn zĩnd saasẽ n yeel t’a yaa yẽ bi-ribl-nongre. D ka tar bʋʋm n na n tags t’a Zã tẽebã boogame ye. Sã n da yaa rẽ, a karen-biisã sẽn kẽng a Zeezi nengẽ wã, a Zeezi ra ka na n pẽg-a ye. La sã n mik t’a Zã pa maand sãmbse, bõe yĩng t’a sok a Zeezi woto?
Tõe t’a Zã ra ratame bal t’a Zeezi mengã togs yẽ a sã n sɩd yaa Mesi wã. Sẽn mik t’a keta bãens-roogã, woto ra na n kenga a tẽebã. La wõnda a Zã sokrã yaa sẽn na n bãng bũmb a to me. A ra mii bãngr-goamã sõma. A ra miime tɩ no-rɛɛsdbã yeelame tɩ ned ning Wẽnnaam sẽn yãkã na n yɩɩ rĩm la fãagda. La a Zeezi sẽn deeg lisgã taa yʋʋm a yiib masã, t’a Zã yaool n ket bãens-roogo. Dẽnd a Zã ra rat n bãnga ned a to sã n da tog n wa reega a Zeezi zĩiga, n pids bũmb nins no-rɛɛsdbã sẽn da togs Mesi wã zugã n baase.
A Zeezi zãmaanã neb na n paama toogo
A Zeezi pẽga a Zãmbatiisi. La a zãmaanã neb tagsg yaa bõe ne a Zãmbatiisi? A Zeezi yeelame: “Bãmb wẽnda wa kamb sẽn zĩ raagẽ n boond taab n yetẽ: ‘Tõnd peeba wɩɩs la yãmb ka sao ye. Tõnd yɩɩla kʋʋr yɩɩl la yãmb ka wiis ye.’”—Matye 11:16, 17.
A Zeezi gomdã rat n yeelame tɩ bõe? Yẽ mengã wilga a võore, n yeele: “A Zã waame n ka rɩt la a ka yũud ye, tɩ b yet tɩ sɩ-wẽng n tar-a. Ninsaal Bi-riblã sẽn wa wã, b rɩtame la b yũuda, tɩ nebã yetẽ tɩ b yaa yão-be-neda, la rã-yũuda, la yaood-dɛɛgdb ne yel-wẽn-maandbã zoa.” (Matye 11:18, 19) Sɩd me, a Zã monga a meng bũmb wʋsgo, n da vɩ wa Nazireyẽ, n pa yũud rãam ye. La a zãmaanã neb yeelame tɩ zĩn n tar-a. (Sõdbo 6:2, 3; Luk 1:15) A Zeezi yẽ ra vɩɩ wa neb a taabã. A ra rɩtame la a yũuda. Baa a sẽn da pa rɩt wall a yũud tɩ loogã, nebã yeelame t’a yaa yão-be-neda. Wõnda ned ka tar a sẽn na n maaneg tɩ ta nebã yam ye.
[Tẽngr-note, seb-neng a 7]
a Yita Les Saintes Écritures. Traduction du monde nouveau zãmsgã rẽnd sẽn be sɩtẽ wã ne ãngilindã.