Ġie Disinjat?
Il-Munqar tal-Għasfur taʼ San Martin
● Peress li tivvjaġġa b’veloċità taʼ kważi 300 kilometru fis-siegħa, il-ferrovija Ġappuniża taʼ veloċità kbira hi waħda mill-iktar ferroviji li tiġri fid-dinja. Sa ċertu punt, is-suċċess tagħha hu grazzi għal għasfur żgħir—l-għasfur taʼ San Martin. Għala?
Ikkunsidra: Biex ifittex ikla delizzjuża, l-għasfur taʼ San Martin jistaʼ jogħdos mingħajr ma jtajjar ħafna ilma. Dan il-fatt interessa lil Eiji Nakatsu, inġinier li mexxa l-provi tal-ferrovija taʼ veloċità kbira. Hu ħaseb dwar kif l-għasfur taʼ San Martin jadatta ruħu b’ħeffa kbira mill-arja b’reżistenza baxxa għall-ilma b’reżistenza għolja. Kien importanti li tinstab it-tweġiba biex tissolva problema partikulari li kellha din il-ferrovija. “Meta ferrovija tidħol b’ħeffa kbira ġo mina dejqa,” jispjega Nakatsu, “din tiġġenera mewġ tal-pressjoni tal-arja li bil-mod il-mod jikber f’mewġ kbir ħafna. Dan jasal sal-ħruġ tal-mina bil-veloċità tal-ħoss, u jiġġenera mewġ bi frekwenza baxxa li jipproduċi ħoss kbir u vibrazzjoni ajrudinamika tant qawwija li residenti li jgħixu 400 metru ’l bogħod ilmentaw mal-awtoritajiet.”
Ittieħdet id-deċiżjoni li l-parti taʼ quddiem tal-ferrovija taʼ veloċità kbira tiġi disinjata fuq il-munqar tal-għasfur taʼ San Martin. X’kien ir-riżultat? Din il-ferrovija issa tivvjaġġa b’veloċità t’10 fil-mija iktar u taħli 15 fil-mija inqas enerġija. Iżjed minn hekk, il-pressjoni tal-arja li tipproduċi l-ferrovija tnaqqset bi 30 fil-mija. B’hekk, m’hemmx ħoss kbir hekk kif il-ferrovija tgħaddi minn ġo mina.
Int X’Taħseb? Il-munqar tal-għasfur taʼ San Martin ġie b’kumbinazzjoni? Jew ġie disinjat?
[Sors tal-istampa f’paġna 29]
Għasfur taʼ San Martin jogħdos: Woodfall/Photoshot; ferrovija taʼ veloċità kbira: AP Photo/Kyodo