Żgħażagħ fi Kriżi
◼ Fl-Istati Uniti, student taʼ 15-il sena jibda jispara fuq sħabu tal-klassi, joqtol 2 u jfieri 13.
◼ Fir-Russja, grupp t’adoloxxenti fis-sakra b’kefrija joqtlu tifla taʼ disaʼ snin u jsawtu lil missierha u lil kuġinuha.
◼ Fil-Britannja, ġuvni taʼ 17-il sena jsawwat u jagħti daqqiet taʼ sikkina lil tifel iżgħar minnu. “Għall-ewwel ma kontx bi ħsiebni noqtlu,” jgħid lill-pulizija, “imma meta rajt id-demm tlift il-kontroll.”
DAWN l-inċidenti li jaħsduk m’humiex ġrajjiet rari. Ma tistax tinjorahom bħallikieku kienu biss xi ħaġa li tiġri darba fill. “Il-vjolenza fost iż-żgħażagħ hija problema kbira fis-soċjetà tagħna,” jgħid artiklu fi Professional School Counseling. L-istatistiki jappoġġaw dan il-kliem.
Iċ-Ċentru Nazzjonali taʼ l-Istati Uniti għall-Istatistiki dwar lEdukazzjoni jinnota li waqt li f’dak il-pajjiż ir-rapporti taʼ vjolenza naqsu, “fis-sena 2001 l-istudenti taʼ bejn it-12 u t-18-il sena kienu vittmi taʼ madwar żewġ miljun delitt mhux fatali li jinvolvu vjolenza jew serq fl-iskola.” Kien hemm ukoll żjieda fir-rapporti dwar bulijiet fl-iskola.
Imma mhux il-vjolenza kollha fost iż-żgħażagħ fl-Istati Uniti hija diretta lejn studenti oħra. L-istess sors jirrapporta li “fi żmien ħames snin mill-1997 sas-sena 2001, l-għalliema kienu vittmi taʼ kważi 1.3 miljun delitt mhux fatali fl-iskola, inkluż 817,000 serqa u 473,000 delitt vjolenti.” Iktar minn hekk, “9 fil-mija mill-għalliema kollha fl-iskejjel primarji u sekondarji ġew mhedda li jiġu attakkati mill-istudenti, u 4 fil-mija ġew attakkati fiżikament minn student.”
Xi ngħidu għal pajjiżi oħra? “Fiċ-Ċina ġew arrestati 69,780 delinkwent żagħżugħ fis-sena 2003,” tirrapporta aġenzija taʼ l-aħbarijiet, “żjieda taʼ 12.7 fil-mija iktar mis-sena 2002.” L-istess rapport jinnota li “d-delitti minn gruppi taʼ żgħażagħ jaħtu għal 70 fil-mija mid-delinkwenza fost iż-żgħażagħ.” Rapport mill-Ġappun fis-sena 2003 b’mod simili qal li ż-żgħażagħ kienu responsabbli għal nofs id-delitti li kienu saru fl-għaxar snin taʼ qabel.
Id-Drogi—Attakk Fiżiku fuq iż-Żgħażagħ
Xi ħaġa oħra li turi li hemm l-inkwiet tinvolvi l-attakk li ħafna żgħażagħ qed jagħmlu fuq ġisimhom stess. Rapport mill-Istitut Nazzjonali taʼ l-Abbuż tad-Droga jgħid li xi nofs l-adoloxxenti kollha f’dak il-pajjiż ipprovaw jieħdu d-droga illegali qabel ma spiċċaw l-iskola sekondarja. Ir-rapport iżid: “L-użu taʼ l-alkoħol għadu tassew komuni fost l-adoloxxenti taʼ llum. Kważi erbgħa minn kull ħames studenti (77%) ikunu ħadu l-alkoħol (mhux biss daquh) sakemm ikunu [għalqu t-18-il sena]; u kważi nofs (46%) ikunu għamlu dan sakemm ikunu [għalqu l-14-il sena].”
Sess maʼ Min Jiġi
F’dan iż-żmien li l-AIDS hija tant komuni, żgur li hu perikoluż li wieħed ikollu relazzjonijiet sesswali maʼ min jiġi. Però, ħafna żgħażagħ donnhom iħarsu lejn is-sess sempliċement bħala logħba innoċenti. Per eżempju, xi żgħażagħ Amerikani b’indifferenza jużaw kliem inqas xokkanti biex jiddeskrivu xi relazzjoni sesswali maʼ min jiġi. Huma jgħidu li jkollhom “ħabib bil-benefiċċji”—sieħeb sesswali mingħajr irbit emozzjonali.
L-awtur Scott Walter jiddeskrivi parties bit-tbahrid sesswali li xi żgħażagħ f’distretti barra l-belt jagħmlu meta l-ġenituri jkunu x-xogħol. F’wieħed minn dawn il-parties, tfajla ħabbret li “kien se jkollha x’taqsam sesswalment mal-ġuvintur kollha li kien hemm. . . . Saħansitra tfal żgħar taʼ 12-il sena kienu involuti f’dawn il-parties.”
Tħossok maħsud? Mhux bħall-esperti li studjaw l-imġiba sesswali taʼ l-adoloxxenti. “F’dawn l-aħħar 20 sena,” tikteb Dr. Andrea Pennington, “rajna l-età medja taʼ l-adoloxxenti li jieħdu sehem fl-attività sesswali ssir dejjem iżgħar. M’għadhiex xi ħaġa rari li ssib tfal subien u bniet li jibdew ikollhom relazzjoni sesswali fl-età żgħira taʼ 12-il sena.”
Rapport fil-gazzetta USA Today kien inkwetanti b’mod partikulari: “Għadd li dejjem jiżdied taʼ l-iżgħar adoloxxenti fil-pajjiż . . . qed jieħdu sehem fis-sess orali. . . . It-tfal ikkonvinċew ruħhom li ‘dan mhux sess taʼ veru.’” Skond stħarriġ wieħed fuq 10,000 tifla, “tmenin fil-mija qalu li kienu verġni, imma 25 fil-mija kienu ħadu sehem f’sess orali. U 27 fil-mija ddeskrivew l-att bħala ‘xi ħaġa li tagħmel maʼ ġuvni għall-gost.’”
Dawn l-ideat dwar is-sess saru komuni bil-mod il-mod f’postijiet oħrajn. L-UNESCO tirrapporta li ċ-ċans li ż-żgħażagħ fl-Asja jiġu infettati bl-HIV minn relazzjonijiet mas-sess oppost qed jiżdied u ħafna qed isiru attivi sesswalment f’età iżgħar. Din iżżid tgħid li l-adoloxxenti qegħdin dejjem jirrispettaw inqas ‘il-valuri Asjatiċi’ tal-ġenituri billi jkollhom relazzjonijiet sesswali qabel iż-żwieġ, spiss maʼ persuni differenti.
X’hemm iktar x’juri li ż-żgħażagħ jinsabu fl-inkwiet? Ir-rivista Women’s Health Weekly tal-Kanada, tirrapporta: “Ħamsa u għoxrin fil-mija tat-tfajliet taʼ bejn is-16 u d-19-il sena se jgħaddu minn żmien taʼ dipressjoni qawwija.” Madankollu, id-dipressjoni hi marda li tolqot kemm lill-irġiel u kemm lin-nisa. Skond il-U.S.News & World Report, kull sena sa ħamest elef żagħżugħ u żagħżugħa joqtlu ruħhom b’idejhom. Għal xi raġuni, jgħid ir-rapport, il-każi taʼ subien li joqtlu lilhom infushom huma sitt darbiet iktar mill-bniet.
Żgur li l-ġenerazzjoni żagħżugħa taʼ llum għandha ħafna inkwiet. X’inhu l-kaġun taʼ din il-kriżi?
[Sors taʼ l-Istampa f’paġna 3]
STR/AFP/Getty Images