Il-funzjoni tal-mustaċċi tal-qattus

IL-​QTATES domestiċi huma ġeneralment notturni, jew attivi billejl. Milli jidher, il-​mustaċċi jgħinuhom jidentifikaw oġġetti fil-​viċin u jaqbdu l-​priża, partikularment wara nżul ix-​xemx.

Ikkunsidra: Il-​mustaċċi tal-​qtates huma mwaħħlin maʼ nisġa taʼ ċelluli li għandha ħafna nervituri. Dawn in-​nervituri huma sensittivi għal anki l-​inqas moviment taʼ arja. B’hekk, il-​qtates jistgħu jindunaw b’oġġetti fil-​qrib mingħajr ma jarawhom—ovvjament dan hu vantaġġ fid-​dlam.

Ladarba l-​mustaċċi huma sensittivi ħafna għal affarijiet li jiġu f’kuntatt magħhom, il-​qtates jużawhom biex jiddeterminaw il-​pożizzjoni u l-​movimenti taʼ oġġett jew taʼ priża. Ukoll, il-​mustaċċi jgħinu lill-​qtates ikejlu l-​wisaʼ taʼ fetħa qabel ma jipprovaw jgħaddu minnha. L-​Encyclopædia Britannica tgħid li “l-​funzjonijiet tal-​mustaċċi mhumiex mifhumin għalkollox; madankollu, huwa magħruf li jekk jiġu maqtugħin, il-​qattus ikun temporanjament limitat.”

Ix-​xjentisti qed jiddisinjaw robots mgħammrin b’sensors li jimitaw il-​mustaċċi tal-​qattus biex jgħinu lir-​robots jimmanuvraw madwar ostakli mingħajr ma jolqtuhom. Dawn is-​sensors, imsejħin e-​whiskers, “jistaʼ jkollhom użu kbir fir-​robotika avanzata, f’kif il-​bnedmin jikkontrollaw il-​magni, u fl-​użu bijoloġiku,” jgħid Ali Javey, xjentist taʼ fakultà tal-​University of California, Berkeley.

Int x’taħseb? Il-​funzjoni tal-​mustaċċi tal-​qattus ġiet bl-​evoluzzjoni? Jew ġiet disinjata?