Frazzjonijiet tad-Demm u Proċeduri tal-Kirurġija
Frazzjonijiet tad-demm. Il-frazzjonijiet jittieħdu mill-erbaʼ komponenti primarji tad-demm—iċ-ċelluli ħomor, iċ-ċelluli bojod, il-platelets, u l-plasma. Per eżempju, iċ-ċelluli ħomor fihom il-proteina taʼ l-emoglobina. Prodotti magħmulin mill-emoglobina tal-bniedem jew taʼ l-annimal intużaw bħala kura għal pazjenti li jkollhom anemija kbira jew li jkunu tilfu kwantità kbira taʼ demm.
Il-plasma—li 90 fil-mija minnha huwa ilma—iġġorr ħafna ormoni, melħ mhux organiku, enzimi, u nutrijenti, inkluż minerali u zokkor. Il-plasma ġġorr ukoll sustanzi li bihom jagħqad id-demm, antibodies biex jiġġieldu kontra l-mard, u proteini bħall-albumina. Jekk xi ħadd ikun suxxettibbli għal ċertu mard, it-tobba għandhom mnejn jordnawlu injezzjonijiet tal-gamma globulina meħuda mill-plasma taʼ nies li diġà kellhom l-immunità. Iċ-ċelluli bojod tad-demm jistgħu jkunu sors taʼ interferons u interleukins, użati fil-kura tal-kanċer u taʼ infezzjonijiet kaġunati minn virus.
Għandhom il-Kristjani jaċċettaw terapiji bl-użu tal-frazzjonijiet tad-demm? Il-Bibbja ma tagħtix dettalji speċifiċi, u għalhekk kull wieħed irid jieħu deċiżjoni persunali quddiem Alla u skond il-kuxjenza tiegħu. Xi wħud jirrifjutaw il-frazzjonijiet kollha u jirraġunaw li skond il-Liġi t’Alla lil Israel kien meħtieġ li d-demm li jitneħħa mill-annimal ‘jitferraʼ fl-art.’ (Dewteronomju 12:22-24) Oħrajn, filwaqt li jirrifjutaw trasfużjonijiet tad-demm sħiħ jew tal-komponenti prinċipali tiegħu, għandhom mnejn jaċċettaw kura b’xi frazzjoni. Jistgħu jirraġunaw li f’ċertu punt il-frazzjonijiet li ttieħdu mid-demm ma jibqgħux jirrappreżentaw il-ħajja taʼ dak li minnu ttieħed id-demm.
Meta tiġi biex tieħu deċiżjonijiet dwar il-frazzjonijiet tad-demm, ikkunsidra l-mistoqsijiet li ġejjin: Konxju jien li jekk nirrifjuta l-frazzjonijiet kollha tad-demm ikun ifisser li ma naċċettax ċerti medikazzjonijiet li jinkludu prodotti mid-demm użati biex jiġġieldu l-mard jew li jistgħu jgħinu lid-demm jagħqad biex ma jibqax ħiereġ? Kapaċi jien nispjega lit-tabib għala nirrifjuta jew naċċetta l-użu taʼ wieħed jew iktar frazzjonijiet tad-demm?
Proċeduri tal-kirurġija. Dawn jinkludu l-hemodilution u s-cell salvage. Fil-hemodilution, id-demm joħroġ mill-ġisem, minfloku tingħata sustanza li tespandi l-volum tad-demm, u mbagħad jitpoġġa lura fil-pazjent. Il-proċedura tas-cell salvage ssalva u tirritorna d-demm li ntilef waqt operazzjoni. Id-demm li jiġi salvat minn xi ferita jew ħofra fil-ġisem jiġi maħsul jew imsoffi, u mbagħad jiddaħħal lura fil-pazjent. Peress li l-metodi taʼ l-applikar taʼ dawn it-tekniki jvarjaw minn tabib għal ieħor, il-Kristjan għandu jsir jaf x’bi ħsiebu jagħmel it-tabib tiegħu.
Meta tiġi biex tieħu xi deċiżjonijiet dwar dawn il-proċeduri, staqsi lilek innifsek: ‘Jekk ftit minn demmi jiġi diriġut ’il barra minn ġismi u din id-direzzjoni titwaqqaf għal ċertu ħin, se tippermettili l-kuxjenza tiegħi nqis dan id-demm bħala li għadu parti minni, u b’hekk m’hemmx bżonn li ‘jitferraʼ fl-art’? (Dewteronomju 12:23, 24) Se tniggiżni l-kuxjenza tiegħi mħarrġa fuq il-Bibbja jekk waqt xi proċedura medika ftit minn demmi stess kellu jittieħed, jitħallat b’xi mediċina, u jitpoġġa lura f’ġismi? Konxju jien li jekk nirrifjuta l-proċeduri mediċi kollha rigward l-użu taʼ demmi stess ikun ifisser li ma naċċettax xi test tad-demm, il-hemodialysis, jew il-magna użata f’operazzjonijiet tal-qalb u l-pulmun?’
Il-Kristjan għandu jiddeċiedi għalih innifsu kif jippermetti li jiġi trattat demmu waqt xi proċedura kirurġika. L-istess japplika għal testijiet mediċi u terapiji kurrenti li jinvolvu li jittieħed ammont żgħir mid-demm taʼ dak li jkun, forsi jiġi mibdul b’xi mod, u mbagħad jerġaʼ jiġi injettat.
[Kaxxa f’paġna 217]
XI MISTOQSIJIET LI TISTAʼ TAGĦMEL LIT-TABIB
Jekk ikollok bżonn tagħmel xi operazzjoni jew tieħu xi kura li tinvolvi xi prodott tad-demm, kun żgur li tkun imlejt id-dokumentazzjoni legali xierqa, bħall-Prokura tas-Saħħa, li hi magħmula biex tipproteġik minn trasfużjoni tad-demm. Flimkien maʼ dan, tistaʼ tistaqsi l-mistoqsijiet li ġejjin lit-tabib tiegħek:
▪ Jafu l-membri kollha involuti taʼ l-istaff mediku li bħala wieħed jew waħda mix-Xhieda taʼ Ġeħova, jien ma rrid ningħata l-ebda trasfużjoni tad-demm (demm sħiħ, ċelluli ħomor, ċelluli bojod, platelets, jew plasma tad-demm) fl-ebda ċirkustanza?
▪ Jekk niġi rikkmandat nieħu xi mediċina li fiha l-frazzjonijiet tad-demm, minn xiex inhi magħmula? Kemm se ningħata minn din il-mediċina, u b’liema mod?
▪ Jekk il-kuxjenza tiegħi tippermettili naċċetta xi frazzjoni tad-demm, x’inhuma r-riskji mediċi? Liema terapiji oħrajn huma disponibbli?
Qabel ma tiddeċiedi fuq xi ħaġa milli semmejna, esprimi t-tħassib tiegħek maʼ Ġeħova fit-talb. Hu jwiegħed li jagħti l-għerf meħtieġ lil dawk kollha li ‘jibqgħu jitolbu’ għalih b’fidi.—Ġakbu 1:5, 6.
[Tabella f’paġna 216]
(Għall-formazzjoni sħiħa tat-test ara l-pubblikazzjoni)
DEMM SĦIĦ
MHUX Ċelluli Ċelluli Platelets Plasma
AĊĊETTABBLI Ħomor Bojod
DEĊIŻJONI Frazzjonijiet Frazzjonijiet Frazzjonijiet Frazzjonijiet
TAL- minn minn mill- mill-
KRISTJAN ċelluli ċelluli plasma platelets
ħomor bojod