Huwa Iktar Tard Milli Taħseb Int?
TLETT ijiem qabel il-mewt tiegħu, Ġesù kellu ġurnata movimentata f’Ġerusalemm, ġurnata li spiċċat biex kienet tal-akbar sinjifikat għall-Kristjani li qed igħixu llum. Huwa għallem fit-tempju, u dawwar il-mistoqsijiet li ppruvaw jonsbuh bihom lura għal fuq il-mexxejja reliġjużi Lhud. Fl-aħħar hu tefaʼ f’wiċċ l-iskribi u l-Fariżej denunzja taʼ kritika ħarxa li kixfithom bħala ipokriti u lifgħat li kienu mexjin lejn Geħenna.—Mattew, kapitli 22, 23.
Hekk kif hu kien se jitlaq mill-inħawi tat-tempju, wieħed mid-dixxipli tiegħu qallu: “Għalliem, ara! liema xorta taʼ ġebel u liema xorta taʼ bini!” Ġesù, mhux impressjonat, qallu: “Tilmħu int dan il-bini kbir? Bl-ebda mod ma se titħalla ġebla fuq ġebla hawn u ma tiġix mitfugħa ’l isfel.” (Mark 13:1, 2) Ġesù mbagħad ħalla t-tempju għall-aħhar darba, niżel fil-Wied taʼ Kidron, qasam min-naħa għall-oħra, u telaʼ t-tlajja tal-Muntanja taż-Żebbuġ.
Hekk kif kien bil-qiegħda jixxemmex fid-dawl tax-xemx taʼ tard fil-għaxija hemm fuq il-għolja, fejn setaʼ jara t-tempju fuq il-Muntanja Morija n-naħa l-oħra tal-wied, Pietru, Ġakbu, Ġwanni, u Indrì ġew ħdejh fil-privat. Itaqqlu lil imħuħhom kien hemm il-kelmiet li hu kien lissen dwar li t-tempju kellu jiġi mitfugħ ’l isfel. Huma staqsew: “Għidilna, Meta se jkunu dawn l-affarijiet, u x’se jkun is-sinjal tal-preżenza tiegħek u tal-konklużjoni tas-sistema taʼ affarijiet?” (Mattew 24:3; Mark 13:3, 4) It-tweġiba li ta għall-mistoqsija tagħhom dak in-nhar wara nofs in-nhar fuq il-Muntanja taż-Żebbuġ hija taʼ importanza vitali għalina. Tistaʼ żżommna milli nistennew iżżejjed qabel ma naħsbu dwar il-“konklużjoni tas-sistema taʼ affarijiet.”
Il-mistoqsija tagħhom kienet taʼ bit-tnejn. Parti waħda kienet dwar it-tmiem tat-tempju u s-sistema Lhudija; l-oħra kienet tikkonċerna l-preżenza futura taʼ Ġesù bħala Sultan u l-konklużjoni taʼ din is-sistema preżenti taʼ affarijiet. Dawn iż-żewġ mistoqsijiet ġew imwieġba fit-tweġiba taʼ Ġesù, kif inhi mogħtija f’Mattew 24 u 25, Mark 13, u Luqa 21. (Ara wkoll Rivelazzjoni 6:1-8.) Rigward il-konklużjoni taʼ din id-dinja preżenti, jew sistema taʼ affarijiet Ġesù ddeskriva diversi fatturi li, meta jiġu meħudin flimkien, kellhom ikunu sinjal kompost li jidentifika l-aħħar jiem. Qiegħed dak is-sinjal kompost jiġi mwettaq? Qiegħed ipoġġina fl-aħħar jiem li l-Bibbja titkellem dwarhom? It-twettieq tiegħu jwissina li jistaʼ jkun iktar tard milli naħsbu aħna?
Karatteristika waħda tas-sinjal kompost taʼ Ġesù hi: “Ġens se jqum kontra ġens u saltna kontra saltna.” (Mattew 24:7) Fl-1914, bdiet l-Ewwel Gwerra Dinjija. Ix-Xhieda taʼ Jehovah taʼ dak iż-żmien kienu immedjatament pronti. U għala? F’Diċembru 1879, xi 35 sena qabel ir-rivista Watch Tower kienet qalet, ibbażata fuq il-kronoloġija tal-Bibbja, li l-1914 kellha tkun sena taʼ importanza kruċjali fl-istorja tal-bniedem. Setgħet din il-gwerra, l-ewwel gwerra verament fuq skala dinjija, li fiha 28 ġens kienu eventwalment involuti u 14-il miljun persuna ġew maqtulin, tkun il-bidu tal-ġrajjiet li jwettqu s-sinjal kompost taʼ Ġesù dwar it-tmiem? Il-fatturi l-oħra tas-sinjal kienu se jiġru wara dan.
F’“rivelazzjoni minn Ġesù Kristu,” dan l-istess banju tad-demm huwa mbassar. Hawn żiemel kulur in-nar u r-rikkieb tiegħu “jieħu l-paċi lil hinn mill-art.” (Rivelazzjoni 1:1; 6:4) Dak ċertament li ġara mill-1914 sal-1918. U l-Ewwel Gwerra Dinjija kienet biss il-bidu. Fl-1939, it-Tieni Gwerra Dinjija segwiet. Disaʼ u ħamsin nazzjon ġew miġbuda għal ġo dak il-konflitt, u xi 50 miljun ruħ ġew maqtulin. Matul il-45 sena wara t-Tieni Gwerra Dinjija, iktar minn 125 gwerra ġew miġġielda, u nqatlu iktar minn 20 miljun ruħ.
Karatteristika oħra tas-sinjal hi: “Se jkun hemm nuqqas taʼ ikel.” (Mattew 24:7) Kien hemm ġuħ maʼ kullimkien matul u wara l-Ewwel Gwerra Dinjija. Rapport wieħed jagħti lista taʼ ’l fuq minn 60 darba li kien hemm il-ġuħ mill-1914, li sewa ħafna miljuni taʼ ħajjiet. Barra minn hekk, saħansitra issa 40,000 tfal imutu kuljum minħabba nuqqas taʼ ikel u mard li jistaʼ jiġi evitat.
“Se jkun hemm terremoti kbar.” (Luqa 21:11) Dawn heżhżew lid-dinja wara li bdiet l-Ewwel Gwerra Dinjija. Fl-1915 terremot sewa l-ħajja taʼ 32,610 fl-Italja; fl-1920 ieħor qatel 200,000 fiċ-Ċina; u fl-1923 fil-Ġappun, 99,300 mietu; fl-1935 f’dak li llum jissejjaħ il-Pakistan, 25,000 tilfu ħajjithom; fl-1939 fit-Turkija, 32,700 għebu; fl-1970 fil-Perù, 66,800 ġew maqtula; fl-1976 fiċ-Ċina, 240,000 (xi wħud igħidu li 800,000) mietu; fl-1988 fl-Armenja, 25,000 tilfu ħajjithom. Ċertament, kien hemm terremoti kbar mill-1914 ’il hawn!
“F’post wieħed wara ieħor pesti.” (Luqa 21:11) Matul l-1918 u l-1919, madwar 1,000,000,000 ruħ kienu morda bl-influwenza Spanjola, u iktar minn 20,000,000 mietu. Imma dak kien biss il-bidu. Fid-dinja li qed tiżżviluppa, il-malarja, is-snail fever, ir-river blindness, id-diarrhea akuta, u mard ieħor ikomplu jimmankaw u joqtlu mijiet taʼ miljuni. U biex inżidu maʼ dan, il-mard tal-qalb u l-kanċer jieħu iktar ħajjiet. Mard trażmess sesswalment qed jeqred lill-umanità. Dak li qed jitterrorizza l-qlub illum huwa l-flaġell qerriedi tal-AIDS, li huwa stmat li qed jinfetta vittma ġdida kull minuta, bla ma tidher ebda kura.
“Żjieda fil-ksur tal-liġi.” (Mattew 24:12) Il-ksur tal-liġi ilu bla kontroll mill-1914 ’il hawn, u llum huwa esplussiv. Il-qtil, l-istupri, is-serq, il-gwerer tal-klikek—jagħmlu l-aħbarijiet ewlenin fuq il-gazzetti u r-radju u l-aħbarijiet tat-televiżjoni. Vjolenza bla skop għaddejja bla xkiel. Fl-Istati Uniti, raġel armat spara mitt tir taʼ malajr minn xkubetta tal-assalt fuq ċorma tfal taʼ l-iskola—5 mejtin, 29 feruti. Fl-Ingilterra raġel mitluf minn sensieh ibiċċer 16-il ruħ bi xkubetta tal-assalt AK-47. Fil-Kanada raġel li jobgħod lin-nisa jmur l-Universita taʼ Montreal u joqtol 14-il waħda. Nies bħal dawn huma bħal ilpup, iljuni, bhejjem selvaġġi, annimali bla raġuni li twieldu biex jinqabdu u jinqerdu.—Qabbel Eżekjel 22:27; Sofonija 3:3; 2 Pietru 2:12.
“[I]rġiel iħosshom ħażin bil-biżaʼ u bl-istennija tal-affarijiet li ġejjin fuq l-art abitata.” (Luqa 21:26) Ftit wara li splodiet l-ewwel bomba atomika, ix-xjenzat atomiku Harold C. Urey qal dwar il-futur: “Se nieklu l-biżaʼ, se norqdu l-biżaʼ, ngħixu fil-biżaʼ u mmutu fil-biżaʼ.” Mal-biżaʼ taʼ gwerra nukleari ġie miżjud il-biżaʼ taʼ delitti, ġuħ, instabbilità ekonomika, kollass morali, tifrik taʼ familji, tniġġis tal-art. Fil-fatt, iż-żminijiet ħżiena li huma miftuħin għall-wirja quddiemna mill-gazzetti taʼ kuljum u fuq l-istampa tat-televiżjoni firxu l-biżaʼ maʼ kullimkien.
L-appostlu Pawlu kiteb ukoll dwar il-kundizzjonijiet li kellu jkun hemm fl-aħħar jiem taʼ din is-sistema taʼ affarijiet. Meta naqraw il-kliem tiegħu qisu qed naqraw l-aħbarijiet tal-ġurnata. “Imma kun af dan,” kiteb hu, “li fl-aħħar jiem se jkun hawn żminijiet kritiċi li iebes biex issib tarfhom. Għax il-bnedmin se jkunu jħobbu lilhom infushom, iħobbu l-flus, faħħarin, kburin, midgħajja, ma jobdux lill-ġenituri, ma jroddux ħajr, m’humiex leali, m’għandhom ebda affezzjoni naturali, mhux lesti li jiftehmu, kalunnjaturi, bla rażan, feroċi, mingħajr imħabba għat-tjieba, tradituri, rashom iebsa, minfuħin bil-kburija, iħobbu l-pjaċiri minflok ma jħobbu ’l Alla, għandhom għamla taʼ devozzjoni lejn Alla imma juru li huma foloz għall-qawwa tagħha; u minn dawn warrab.”—2 Timotew 3:1-5.
L-Affarijiet Kollha Jkomplu “Bħal mill-Bidu tal-Ħolqien”?
L-appostlu Pietru bassar karatteristika oħra tal-aħħar jiem: “Fl-aħħar jiem se jiġu dawk li jwaqqgħu għaċ-ċajt bit-twaqqigħ għaċ-ċajt tagħhom, jissoktaw skond ix-xewqat tagħhom stess u jgħidu: ‘Fejn hi din il-preżenza mwiegħda tiegħu? Ħeqq, minn dak in-nhar li missirijietna tal-qedem raqdu fil-mewt, l-affarijiet kollha qed ikomplu eżatt bħal mill-bidu tal-ħolqien.’”—2 Pietru 3:3, 4.
Illum, meta jissemma s-suġġett tal-aħħar jiem, ħafna nies iwettqu l-kliem profetiku taʼ Pietru meta jwaqqgħu għaċ-ċajt u jgħidu: ‘O, dawk l-affarijiet kollha ġraw qabel. Hija biss l-istorja li qed tirrepeti ruħha.’ Mela huma jwarrbu t-twissijiet u jkomplu “jissoktaw skond ix-xewqat tagħhom stess.” Huwa “skond ix-xewqa tagħhom” li huma jwarrbu fil-ġenb it-twettieq taʼ profeziji li b’mod tant ċar qed jidentifikaw l-aħhar jiem.—2 Pietru 3:5.
Minkejja dan, il-fatturi differenti tas-sinjal kompost imbassar minn Ġesù qatt ma ġie mwettaq kollu flimkien f’perijodu tant qasir taʼ żmien u b’tant intensità u b’konsegwenzi mifruxin bħal dawn. (Irrevedi, per eżempju, Mattew 24:3-12; Mark 13:3-8; Luqa 21:10, 11, 25, 26.) U nixtiequ niġbdulek l-attenzjoni speċjalment għal terġaʼ fattur ieħor imbassar dwar l-aħħar jiem, deskritt f’Rivelazzjoni.
Ejjew immorru f’Rivelazzjoni 11:18. Hawn igħid li meta s-Saltna taʼ Kristu tibda tirrenja u l-ġnus huma mgħaddbin u ż-żmien għall-ħaqq jasal, imbagħad Jehovah se ‘jġib f’rovina lil dawk li qed jirrovinaw l-art.’ M’huwiex it-tniġġis jirrovinah l-ambjent illum? Tabilħaqq, il-bnedmin dejjem ħadu vantaġġ mir-riżorsi tal-art biex jistgħanew huma nfushom. Imma billi għamlu dan, qatt ma kienu f’pożizzjoni li jeqirduha milli tkun pjaneta abitabbli. Issa, minħabba t-teknoloġija xjentifika li ġiet żviluppata mill-1914 ’il hawn, il-bnedmin sar għandhom il-qawwa, u billi qed ifittxu bir-regħba biex jaħtfu l-għana, huma tabilħaqq qed jeqirdu l-art, iniġġsu l-ambjent u jipperikolaw l-abbiltà tal-art biex issostni l-ħajja.
Soċjetà materjalistika, b’kilba għar-rikkezzi, qiegħda issa tagħmel dan b’rata allarmanti. Dawn huma xi atroċitajiet li rriżultaw: xita aċiduża, sħana globali, toqob fl-ozone layer, skart li rikibna, miżbliet tossiċi, erbiċidi u pestiċidi perikolużi, skart nukleari, irqajja taż-żejt, tniġġis bid-drenaġġ, speċi ipperikolati, agħdajjar mejtin, ilma mniġġes, foresti meqrudin, ħamrija mniġġsa, ħamrija tal-wiċċ mitlufa, u dħaħen li jikkaġunaw ħsara għas-siġar u x-xtieli kif ukoll għas-saħħa tal-bniedem.
Il-professur Barry Commoner igħid: “Jiena nemmen li tniġġis kontinwu tal-art, jekk ma jiġix ikkontrollat, se jġiegħel eventwalment lil din il-pjaneta biex ma tkunx tajba għal ħajja umana. . . . Id-diffikultà ma tinsabx fl-injoranza xjentifika imma fil-kilba tar-regħba.” Il-ktieb State of the World 1987 igħid f’paġna 5: “L-iskala tal-attivitajiet tal-bniedem bdiet thedded l-art infisha milli tkun abitabbli.” Serje popolari għat-televiżjoni pubbliku li ntweriet fl-Istati Uniti fl-1990 kienet imsemmija “Race to Save the Planet.” (Tellieqa biex Insalvaw il-Pjaneta.)
Il-bniedem qatt ma se jwaqqaf it-tniġġis; Alla se jagħmel dan meta hu jeqred lil dawk li qed jeqirdu l-art. Alla u l-Kmandant tal-Armata tiegħu tas-sema, Kristu Ġesù, se jagħmlu dan billi jesegwixxu ġudizzju fuq il-ġnus materjalistiċi fil-gwerra finali taʼ Armageddon.—Rivelazzjoni 16:14, 16; 19:11-21.
Fl-aħhar, innota l-fattur li tant jispikka li ġej tal-profezija taʼ Ġesù dwar l-aħħar jiem: “Din l-aħbar tajba tas-saltna se tkun ippridkata fl-art abitata kollha.” (Mattew 24:14) Din l-aħbar tajba tgħid li s-Saltna t’Alla qiegħda issa ssaltan fis-smewwiet u dalwaqt se taġixxi biex teqred lil din is-sistema mill-agħar u tirrestawra l-Ġenna fuq l-art. L-evanġelju ġie mxandar qabel imma qatt ma kopra l-art abitata kollha kemm hi. Mill-1914 ’il hawn, madankollu, x-Xhieda taʼ Jehovah għamluh dan, minkejja l-persekuzzjoni li bassar Ġesù—projbizzjonijiet mill-gvernijiet, vjolenza mill-marmalja, tfigħ fil-ħabs, tortura, u ħafna mwiet.
Fl-1919 kien hemm 4,000 Xhieda taʼ Jehovah jippridkaw din l-aħbar tajba. Il-għadd tagħhom baqaʼ jiżdied, sabiex is-sena l-oħra ’l fuq minn 4,000,000 kienu qed ixandru f’212-il art, f’xi 200 lingwa, billi jqassmu mijiet taʼ miljuni taʼ Bibbji, kotba, u rivisti, billi jikkonduċu miljuni taʼ studji tal-Bibbja fid-djar tan-nies, u jagħmlu konvenzjonijiet fi stadji kbar f’kull parti tad-dinja. Qatt ma setaʼ volum tremend bħal dan taʼ ppridkar tal-evanġelju jsir qabel l-1914. It-twettieq tiegħu fuq l-iskala li ġiet milħuqa kienet tirrikjedi l-magni tal-istampar moderni taʼ veloċità kbira, il-faċilitajiet taʼ vjaġġar, il-kompjuters, il-fax machines, kif ukoll il-faċilitajiet taʼ trasport tal-merċa bil-baħar u tal-komunikazzjoni li jinstabu b’mod uniku fi żmienna.
Ġerusalemm taʼ żmien Ġeremija kienet imwissija dwar il-qerda li kellha tiġi fuqha; l-abitanti tagħha waqqgħu għaċ-ċajt, imma kien iktar tard milli ħasbu. Illum, twissija bil-wisq akbar tal-qerda f’Armageddon qed tiġi mlissna, b’evidenza li tappoġġjaha b’mod enormi. (Rivelazzjoni 14:6, 7, 17-20) Miljuni jsoddu widnejhom. Imma ż-żmien qed jiskadi; huwa iktar tard milli qed jaħsbu huma. Huwa iktar tard milli qed taħseb int?