Jehovah​—Is-​Sors tal-​Ġustizzja Vera u tat-​Tjieba

“Il-​Blata, perfetta hija l-​attività tiegħu, għax il-​mogħdijiet kollha tiegħu huma ġustizzja. Alla taʼ fedeltà, li miegħu m’hemm ebda inġustizzja.”—DEWTERONOMJU 32:4, NW.

1. Għala nħossu ġewwa fina l-​bżonn għall-​ġustizzja?

SEWWA sew bħalma kulħadd iħoss ġo fih il-​bżonn li jkun maħbub, hekk ukoll kulħadd jixxennaq li jiġi ttrattat bil-​ġustizzja. Bħalma kiteb l-​istatista Amerikan Thomas Jefferson, “[il-ġustizzja] hija istintiva u naturali, . . . u hija parti minn kif aħna magħmulin bħalma huma s-​sensi li bihom inħossu, naraw u nisimgħu.” Dan m’għandux għalfejn jissorprendina, ladarba Jehovah ħalaqna fix-​xbieha tiegħu stess. (Ġenesi 1:26) Tabilħaqq, hu tana kwalitajiet li jirriflettu l-​personalità tiegħu stess, u waħda minnhom hija l-​ġustizzja. Huwa għalhekk li nħossu ġewwa fina l-​bżonn għall-​ġustizzja, u għalhekk nixxennqu biex ngħixu f’dinja mimlija b’ġustizzja vera u bit-​tjieba.

2. Il-​ġustizzja kemm hija importanti għal Jehovah, u għala għandna bżonn nifhmu verament xi tfisser il-​ġustizzja divina?

² Rigward Jehovah, il-​Bibbja tassigurana: “Il-​mogħdijiet kollha tiegħu huma ġustizzja.” (Dewteronomju 32:4, NW) Imma f’dinja li fiha tant inġustizzji, m’huwiex faċli li tifhem verament xi tfisser il-​ġustizzja divina. Madankollu, permezz tal-​paġni tal-​Kelma t’Alla, nistgħu nifhmu kif Alla jamministra l-​ġustizzja, u l-​mogħdijiet taʼ l-​għaġeb t’Alla nistgħu nibdew napprezzawhom saħansitra iktar. (Rumani 11:33) Huwa importanti li nifhmu x’inhi l-​ġustizzja fis-​sens Bibliku għaliex l-​idea tagħna tal-​ġustizzja tistaʼ tkun qed tiġi influwenzata minn konċetti umani. Mil-​lat uman, wieħed jistaʼ jħoss li l-​ġustizzja m’hijiex ħlief applikar imparzjali tar-​regola tal-​liġi. Jew kif kiteb il-​filosfu Francis Bacon, “il-​ġustizzja tikkonsisti f’li kull bniedem jingħata dak li ħaqqu.” Il-​ġustizzja taʼ Jehovah, madankollu, tinvolvi ferm iktar.

Il-​Ġustizzja taʼ Jehovah Tqawwilek Qalbek

3. X’nistgħu nitgħallmu billi nikkunsidraw il-​kelmiet bil-​lingwa oriġinali wżati fil-​Bibbja għal ġustizzja u tjieba?

³ L-​iskop tal-​ġustizzja t’Alla nistgħu nifhmuh iktar jekk nikkunsidraw il-​mod kif inhu wżat fil-​Bibbja l-​kliem fil-​lingwa oriġinali.a Interessanti li fl-​Iskrittura m’hemm ebda differenza sinjifikanti bejn il-​ġustizzja u t-​tjieba. Fil-​fatt, il-​kelmiet Ebrajċi xi drabi jintużaw f’parallel, kif naraw f’Għamos 5:24 fejn Jehovah jwissi lill-​poplu tiegħu: “Ħallu l-​ġustizzja tgelgel bħall-​ilma, u s-​sewwa [“t-​tjieba,” NW] bħal wied taʼ dejjem.” Iktar minn hekk, diversi drabi t-​termini “l-​ġustizzja u s-​sewwa” jidhru flimkien biex ikun hemm enfasi.—Isaija 33:5; Ġeremija 33:15; Eżekjel 18:21; 45:9; ara wkoll Salm 33:5, NW.

4. X’ifisser li wieħed jeżerċita l-​ġustizzja, u x’inhu l-​ogħla livell tal-​ġustizzja?

⁴ F’liema sens irridu niħduhom dawn il-​kelmiet bl-​Ebrajk u bil-​Grieg? Biex jeżerċita l-​ġustizzja fis-​sens Skritturali wieħed irid jagħmel dak li hu sewwa u imparzjali. Ladarba Jehovah hu dak li jistabbilixxi l-​liġijiet u l-​prinċipji morali, jew dak li hu sewwa u imparzjali, il-​mod kif Jehovah jagħmel l-​affarijiet huwa l-​ogħla livell taʼ ġustizzja. It-​Theological Wordbook of the Old Testament jispjega li l-​kelma Ebrajka mogħtija tjieba (tseʹdheq) “tirreferi għal livell etiku u morali, u m’għandniex xi ngħidu, fit-​T[estment il-​]​Q[adim] dak il-​livell huwa l-​essenza u r-​rieda t’Alla.” B’hekk, il-​mod kif Alla japplika l-​prinċipji tiegħu, u speċjalment il-​mod kif jittratta maʼ bnedmin imperfetti, jirrivela x’verament jissinjifikaw il-​ġustizzja vera u t-​tjieba.

5. Liema kwalitajiet huma assoċjati mal-​ġustizzja t’Alla?

⁵  L-Iskrittura turi ċar li l-​ġustizzja divina tqawwi l-​qalb u la hi ħarxa u lanqas inflessibbli. David kanta: “Għax il-​Mulej iħobb is-​sewwa [“il-​ġustizzja,” NW], u ma jitlaqx it-​twajbin tiegħu.” (Salm 37:28) Il-​ġustizzja t’Alla tqanqlu biex juri fedeltà u mogħdrija lejn il-​qaddejja tiegħu. Il-​ġustizzja divina hija sensittiva għall-​ħtiġijiet tagħna u tqis l-​imperfezzjonijiet tagħna. (Salm 103:14) Dan ma jfissirx li Alla jħalli l-​ħażen għaddej qisu ma ġara xejn, għax jekk jagħmel hekk ikun qed jinkuraġġixxi l-​inġustizzja. (1 Samwel 3:12, 13; Koħèlet 8:11) Jehovah spjega lil Mosè li Hu “jagħder u jħenn; tqil biex jagħdab u kbir fit-​tjieba u l-​fedeltà.” Waqt li Hu lest li jaħfer l-​iżbalji u n-​nuqqasijiet, lil dawk li ħaqqhom il-​kastig Alla ma jeħlishomx minnu.—Eżodu 34:6, 7.

6. Jehovah kif jittratta maʼ wliedu fuq l-​art?

⁶ Meta nimmeditaw fuq kif Jehovah jeżerċita l-​ġustizzja, m’għandniex inqisuh bħala xi mħallef aħrax, li moħħu biss f’li jaqtaʼ s-​sentenza fuq dawk li jiżbaljaw. Għall-​kuntrarju, għandna nqisuh bħala missier li jħobb imma sod, li dejjem jittratta maʼ wliedu bl-​aħjar mod possibbli. “Mulej, int missierna,” qal il-​profeta Isaija. (Isaija 64:7 [Isaija 64:8, NW]) Bħala Missier ġust u twajjeb, Jehovah jibbilanċja s-​sodizza tiegħu għal dak li hu sewwa bil-​mogħdrija tenera lejn uliedu fuq l-​art, li għandhom bżonn l-​għajnuna jew il-​maħfra minħabba ċirkustanzi diffiċli jew dgħjufijiet tal-​ġisem.—Salm 103:6, 10, 13.

Juri biċ-​Ċar x’Inhi l-​Ġustizzja

7. (a) Il-​profezija taʼ Isaija x’tgħallimna dwar il-​ġustizzja divina? (b) Xi rwol kellu Ġesù f’li jgħallem lill-​ġnus dwar il-​ġustizzja?

⁷ Il-​kwalità tal-​mogħdrija fil-​ġustizzja taʼ Jehovah ġiet enfasizzata bil-​miġja tal-​Messija. Ġesù għallem il-​ġustizzja divina u għex fi qbil magħha, bħalma kien imbassar mill-​profeta Isaija. Jidher ċar li l-​ġustizzja t’Alla tinkludi li Hu jittratta b’tenerezza lin-​nies li huma maħqurin. B’hekk, ma jaqtgħux qalbhom għalkollox. Ġesù, il-​“qaddej” taʼ Jehovah, ġie fuq l-​art biex ‘ixandar [‘juri biċ-​ċar,’ NW] lill-​ġnus’ dan l-​aspett tal-​ġustizzja t’Alla. Dan għamlu, fuq kollox, billi tana eżempju ħaj taʼ x’verament tfisser il-​ġustizzja divina. Bħala r-​“rimja tas-​sewwa” tas-​Sultan David, Ġesù kien ħerqan li ‘jfittex id-​dritt [“il-​ġustizzja,” NW], u jkun ħafif biex jagħmel il-​ġustizzja [“tjieba,” NW].’—Isaija 16:5; 42:1-4; Mattew 12:18-21; Ġeremija 33:14, 15.

8. Il-​ġustizzja vera u t-​tjieba għala kienu saru mċajprin fl-​ewwel seklu?

⁸ Kjarifika bħal din taʼ l-​essenza tal-​ġustizzja taʼ Jehovah kienet neċessarja partikolarment fl-​ewwel seklu E.K. L-​irġiel ixjeħ u l-​mexxejja reliġjużi Lhud​—l-​iskribi, il-​Fariżej, u oħrajn—​xandru u eżemplifikaw opinjoni mgħawġa taʼ x’inhuma l-​ġustizzja u t-​tjieba. Bħala riżultat, in-​nies komuni, li sabuha impossibbli li jgħixu fi qbil mal-​ħtiġijiet stabbiliti mill-​iskribi u l-​Fariżej, x’aktarx immaġinaw li t-​tjieba t’Alla ħadd ma setaʼ jiksibha. (Mattew 23:4; Luqa 11:46) Ġesù wera li dan m’huwiex veru. Hu għażel lid-​dixxipli tiegħu minn fost in-​nies komuni, u għallimhom il-​livelli taʼ tjieba t’Alla.—Mattew 9:36; 11:28-30.

9, 10. (a) L-iskribi u l-​Fariżej kif ipprovaw juru t-​tjieba tagħhom? (b) Ġesù kif u għala rrivela li l-​prattiċi taʼ l-​iskribi u l-​Fariżej kienu għalxejn?

⁹ Il-​Fariżej, mill-​banda l-​oħra, fittxew opportunitajiet biex juru t-​“tjieba” tagħhom billi talbu jew taw kontribuzzjonijiet fejn jarahom kulħadd. (Mattew 6:1-6) Huma pprovaw ukoll juru t-​tjieba tagħhom billi żammew partita liġijiet u preċetti​—li ħafna minnhom ivvintawhom huma stess. Sforzi bħal dawn wassluhom biex ‘iħallu l-​ġustizzja u l-​imħabba t’Alla għaddejjin.’ (Luqa 11:42) Minn barra forsi kienu jidhru twajbin, imma minn ġewwa kienu ‘kollhom ħażen,’ jew nuqqas taʼ tjieba. (Mattew 23:28) Ngħiduha kif inhi, ma kienu jafu assolutament xejn dwar it-​tjieba t’Alla.

¹⁰ Għal din ir-​raġuni, Ġesù wissa lis-​segwaċi tiegħu: “Jekk il-​ħajja tajba [“it-​tjieba,” NW] tagħkom ma tkunx ħafna aħjar minn dik tal-​kittieba u l-​Fariżej, ma tidħlux fis-​Saltna tas-​Smewwiet.” (Mattew 5:20) Il-​kuntrast kbir bejn il-​ġustizzja divina eżemplifikata minn Ġesù u t-​tjieba li kienu jippretendu li kellhom l-​iskribi u l-​Fariżej intolleranti, kien il-​kaġun għat-​tilwim spiss taʼ bejniethom.

Il-​Ġustizzja Divina Versus il-​Ġustizzja Mgħawġa

11. (a) Il-​Fariżej għala staqsew lil Ġesù dwar il-​kwistjoni taʼ li wieħed ifejjaq f’jum is-​Sabat? (b) It-​tweġiba taʼ Ġesù x’irrivelat?

¹¹ Matul il-​ministeru tiegħu fil-​Galilija fir-​rebbiegħa tas-​sena 31 E.K., f’sinagoga Ġesù lemaħ raġel b’idu niexfa. Peress li kien is-​Sabat, il-​Fariżej staqsew lil Ġesù: “Jiswa li wieħed ifejjaq nhar taʼ Sibt?” Minflok ma kienu mħassbin b’mod ġenwin dwar is-​sofferenzi taʼ dan il-​povru raġel, dawn kellhom ix-​xewqa li jsibu skuża biex jikkundannaw lil Ġesù, bħalma wriet il-​mistoqsija tagħhom. Mhux taʼ b’xejn li Ġesù kien imnikket minħabba l-​qalb iebsa tagħhom! Imbagħad, hu fajrilhom mistoqsija simili lill-​Fariżej: ‘Jiswa li tagħmel il-​ġid nhar taʼ Sibt?’ Meta ma qalu xejn, Ġesù wieġeb il-​mistoqsija tiegħu stess billi staqsiehom jekk huma kinux isalvaw nagħġa li tkun waqgħet f’ħofra f’jum is-​Sabat.b “Kemm jiswa bniedem aktar minn nagħġa?” Ġesù rraġuna, b’loġika li ma tistax tmeriha. “Mela jiswa [jew, huwa sewwa] nhar taʼ Sibt tagħmel il-​ġid,” ikkonkluda hu. Il-​ġustizzja t’Alla qatt m’għandha tiġi mxekkla minħabba t-​tradizzjoni tal-​bniedem. Wara li kien iċċara dan il-​punt, Ġesù qabad u fejjaq id ir-​raġel.—Mattew 12:9-13; Mark 3:1-5.

12, 13. (a) B’kuntrast maʼ l-​iskribi u l-​Fariżej, Ġesù kif wera interess f’li jgħin lill-​midinbin? (b) X’inhi d-​differenza bejn il-​ġustizzja divina u t-​tjieba li wieħed jippretendi li għandu?

¹² Jekk il-​Fariżej ma tantx kien jimpurtahom minn dawk li kellhom xi diżabilità fiżika, kemm iktar ma kienx jimpurtahom minn dawk li kienu ftaqru spiritwalment. L-​opinjonijiet mgħawġin li kellhom dwar it-​tjieba wassluhom biex jinjoraw u jżebilħu lill-​kolletturi tat-​taxxi u lill-​midinbin. (Ġwann 7:49) Minkejja dan, ħafna minn dawn wieġbu għat-​tagħlim taʼ Ġesù, u bla dubju indunaw li hu kellu xewqa li jgħinhom minflok ma jiġġudikahom. (Mattew 21:31; Luqa 15:1) Il-​Fariżej, madankollu, malajr stmerrew l-​isforzi taʼ Ġesù biex ifejjaq lil dawk morda spiritwalment. “Nies midinba jilqaʼ għandu dan u jiekol magħhom,” qalu huma b’ton taʼ tmaqdir. (Luqa 15:2) Bi tweġiba għall-​akkuża tagħhom, Ġesù reġaʼ uża tixbieha pastorali. Sewwa sew bħalma ragħaj jifraħ meta jsib in-​nagħġa l-​mitlufa, hekk ukoll l-​anġli jifirħu meta midneb jindem. (Luqa 15:3-7) Ġesù nnifsu feraħ li setaʼ jgħin lil Żakkew jindem mill-​ħajja midinba taʼ qabel tiegħu. Hu qal: “Bin il-​bniedem ġie jfittex u jsalva l-​mitluf.”—Luqa 19:8-10.

¹³ Dawn il-​konfrontazzjonijiet jirrivelaw b’mod ċar id-​distinzjoni bejn il-​ġustizzja divina, li dejjem lesta li tfejjaq u ssalva, u t-​tjieba li wieħed jippretendi li għandu, li tipprova teżalta lil dawk il-​ftit u tikkundanna lill-​ħafna. Ritwal vojt u tradizzjoni magħmula mill-​bniedem kienu wasslu lill-​iskribi u lill-​Fariżej sabiex ikunu arroganti u jħossuhom importanti, imma Ġesù, kif jixraq, wera li kienu ‘għalqu għajnejhom għal dak li hu l-​aqwa fil-​Liġi, jiġifieri l-​ġustizzja, il-​ħniena u s-​sinċerità.’ (Mattew 23:23) Jalla nimitaw lil Ġesù f’li neżerċitaw il-​ġustizzja vera f’kulma nagħmlu u noqogħdu attenti wkoll għan-​nassa taʼ li nidhru tajbin f’għajnejna stess.

14. Wieħed mill-​mirakli taʼ Ġesù kif juri li l-​ġustizzja divina tqis iċ-​ċirkustanzi taʼ dak li jkun?

¹⁴ Fil-​waqt li Ġesù injora r-​regoli arbitrarji tal-​Fariżej, il-​Liġi Mosajka hu obdieha. (Mattew 5:17, 18) Imma biex jagħmel dan, ma ħalliex il-​kelma taʼ dik il-​Liġi taʼ tjieba toħnoq il-​prinċipji tagħha stess. Meta waħda mara li kienet ilha 12-il sena tbati minn tnixxija taʼ demm messet il-​libsa taʼ Ġesù u fieqet, hu qalilha: “Binti, il-​fidi tiegħek salvatek; mur bis-​sliema.” (Luqa 8:43-48) Il-​kliem kollu mogħdrija li qalilha Ġesù kkonferma li l-​ġustizzja t’Alla kienet qieset iċ-​ċirkustanzi tagħha. Għalkemm ċerimonjalment ma kinitx nadifa, u b’hekk kienet teknikament kisret il-​Liġi Mosajka minħabba li kienet tinsab qalb il-​folla, il-​fidi tagħha kien jistħoqqilha tiġi ppremjata.—Levitiku 15:25-27; qabbel Rumani 9:30-33.

It-​Tjieba Qiegħda għal Kulħadd

15, 16. (a) It-​tixbieha taʼ Ġesù dwar is-​Samaritan it-​tajjeb x’tgħallimna dwar il-​ġustizzja? (b) Għala għandna nevitaw li nkunu ‘twajbin iżżejjed’?

¹⁵ Barra milli enfasizza l-​kwalità tal-​mogħdrija fil-​ġustizzja divina, Ġesù għallem ukoll lid-​dixxipli tiegħu li din għandha tħaddan lin-​nies kollha. Kienet ir-​rieda taʼ Jehovah li hu ‘jġib il-​ġustizzja lill-​ġnus.’ (Isaija 42:1) Dan kien il-​punt taʼ waħda mill-​iktar tixbihat famużi li għamel Ġesù, dik tas-​Samaritan it-​tajjeb. It-​tixbieha kienet bi tweġiba għall-​mistoqsija li qajjem wieħed raġel li kien mgħallem sew fil-​Liġi u li ried ‘juri kemm kellu raġun [“kien twajjeb,” NW].’ “U l-​proxxmu tiegħi min hu?” staqsieh hu, bla dubju billi xtaq jillimita r-​responsabbiltajiet tiegħu lejn il-​proxxmu għall-​poplu Lhudi biss. Is-​Samaritan fit-​tixbieha taʼ Ġesù wera tjieba li togħġob lil Alla, għax kien lest li jieħu l-​ħin u jidħol fi spejjeż biex jgħin lil wieħed minn taʼ ġens ieħor li lanqas biss kien jafu. Ġesù kkonkluda t-​tixbieha tiegħu billi, lil dak li staqsieh, tah il-​parir: “Agħmel hekk int ukoll.” (Luqa 10:25-37) Jekk aħna bl-​istess mod nagħmlu l-​ġid lin-​nies kollha, ikunu minn liema razza u sfond etniku jkunu, se nkunu qegħdin nimitaw il-​ġustizzja t’Alla.—Atti 10:34, 35.

¹⁶ Mill-​banda l-​oħra, l-​eżempju taʼ l-​iskribi u l-​Fariżej ifakkarna li jekk aħna rridu neżerċitaw il-​ġustizzja divina, m’għandniex inkunu ‘ġusti [“twajbin,” NW] iżżejjed.’ (Koħèlet 7:16) Billi nipprovaw nimpressjonaw lill-​oħrajn biex niffanfraw kemm aħna twajbin jew nagħtu importanza żejda lir-​regoli magħmulin mill-​bniedem, dan mhux se jġibilna l-​approvazzjoni t’Alla.—Mattew 6:1.

17. Għala huwa daqshekk importanti għalina li nuru ġustizzja divina?

¹⁷ Raġuni waħda għala Ġesù għamilha ċara lill-​ġnus x’inhi l-​essenza tal-​ġustizzja t’Alla kienet sabiex id-​dixxipli tiegħu kollha setgħu jitgħallmu kif juru din il-​kwalità. Dan għala huwa daqshekk importanti? L-​Iskrittura twissina biex insiru ‘nixbhu lil Alla,’ u l-​mogħdijiet t’Alla huma kollha ġustizzja. (Efesin 5:1) Bl-​istess mod, Mikea 6:8 jispjega li waħda mill-​affarijiet li Jehovah jeħtieġ minna hija li ‘nagħmlu dak li hu ġust’ hekk kif nimxu m’Alla tagħna. Barra minn hekk, Sofonija 2:2, 3, ifakkarna li jekk nixtiequ li niġu moħbijin matul jum il-​korla taʼ Jehovah, irridu ‘nfittxu l-​ġustizzja’ qabel ma jasal dak il-​jum.

18. Liema mistoqsijiet se jiġu mweġbin fl-​artiklu li jmiss?

¹⁸ Dawn l-​aħħar jiem kritiċi huma għalhekk iż-​“żmien it-​tajjeb” biex neżerċitaw il-​ġustizzja. (2 Korintin 6:2) Nistgħu nibqgħu ċerti li jekk, bħal Ġob, nagħmlu ‘t-​tjieba bħala l-​ilbies tagħna’ u ‘l-​ġustizzja bħala s-​sidrija tagħna,’ Jehovah se jberikna. (Ġob 29:14, NW) Il-​fidi fil-​ġustizzja taʼ Jehovah kif se tgħinna nħarsu lejn il-​futur b’fiduċja sħiħa? Iktar minn hekk, hekk kif nistennew l-​“art ġdida” taʼ tjieba, il-​ġustizzja divina kif se tgħin biex tipproteġina spiritwalment? (2 Pietru 3:13) L-​artiklu li jmiss se jwieġeb dawn il-​mistoqsijiet.

[Noti taʼ taħt]

Tistaʼ Tispjega?

◻ Xi tfisser il-​ġustizzja divina?

◻ Ġesù kif għallem il-​ġustizzja lill-​ġnus?

◻ It-​tjieba tal-​Fariżej għala kienet mgħawġa?

◻ Għala għandna bżonn neżerċitaw il-​ġustizzja?

[Stampa f’paġna 8]

Ġesù wera biċ-​ċar x’kien l-​iskop tal-​ġustizzja divina