Żgħażagħ, Imxu Kif Jixraq Quddiem Jehovah
XI ŻGĦAŻAGĦ Kristjani kellhom jgħixu għal xi żmien ’il bogħod mill-familja tagħhom u mill-kongregazzjoni taʼ fejn kienu joqogħdu. Xi wħud għamlu dan sabiex ikomplu jkabbru l-ministeru tagħhom. Oħrajn kellhom jitilqu mid-dar minħabba l-waqfa newtrali tagħhom għall-affarijiet tad-dinja. (Isaija 2:4; Ġwanni 17:16) F’ċerti pajjiżi, “Ċesari” ġiegħel lil żgħażagħ li żammew l-integrità jingħataw sentenzi taʼ ħabs jew taʼ xogħol fil-komunità.a—Mark 12:17; Titu 3:1, 2.
Waqt li jkunu l-ħabs minħabba l-kwistjoni tan-newtralità, dawn iż-żgħażagħ għandhom mnejn ikunu maqfulin għal żmien twil maʼ wħud delinkwenti. Bl-istess mod, xi żgħażagħ li kienu ’l bogħod mid-dar minħabba raġunijiet oħrajn kienu mġagħlin jaħdmu f’ambjent immorali. Dawn il-Kristjani żgħażagħ jew oħrajn li huma mġagħlin isibu ruħhom f’sitwazzjoni bħal din kif jistgħu jkampaw b’suċċess mal-pressjonijiet u l-ħtiġijiet li jiffaċċjaw hekk kif jistinkaw biex ‘jimxu kif jixraq quddiem Alla?’ (1 Tessalonikin 2:12) Il-ġenituri kif jistgħu jgħinuhom biex jippreparaw għal ċirkustanzi xejn pjaċevoli li jistgħu jsibu ruħhom fihom?—Proverbji 22:3.
Sfidi Partikulari
“Il-fatt li kont ’il bogħod kemm mill-protezzjoni tal-ġenituri tiegħi kif ukoll mill-indokrar t’anzjani kollhom imħabba, li kienu jafuni sew, kien tassew diffiċli u tal-biżaʼ,” jgħid Tákis, li għandu 21 sena, u li kien imġiegħel iqattaʼ 37 xahar ’il bogħod mid-dar.b Hu jżid: “Kultant, kont inħossni verament bla protezzjoni.” Pétros, li għandu għoxrin sena, kellu jgħix ’il bogħod mid-dar għal iktar minn sentejn. Hu jammetti: “Għall-ewwel darba f’ħajti, kelli nieħu deċiżjonijiet dwar id-divertiment u s-sħubija kompletament waħdi, u l-għażliet li għamilt mhux dejjem kienu għaqlin.” Imbagħad hu jgħid: “Minħabba li kelli iktar libertà kultant kont inħossni nibżaʼ għax dan ġabli iktar responsabbiltà.” Tássos, anzjan Kristjan li spiss jiltaqaʼ maʼ żgħażagħ Kristjani li jinsabu f’ċirkustanzi bħal dawn, qal: “Il-kliem baxx, ir-ribelljoni, u l-imġiba vjolenti taʼ dawk taʼ madwarhom li ma jemmnux bħalhom għandhom mnejn jinfluwenzaw lil xi żgħażagħ vulnerabbli li ma jkunux attenti.”
Waqt li jkunu qed jgħixu u jaħdmu maʼ wħud li m’għandhomx rispett lejn il-prinċipji Bibliċi, dawn iż-żgħażagħ Kristjani għandhom bżonn jgħassu kontra t-tentazzjoni biex jimitaw il-prattiċi immorali u mhux skritturali taʼ dawk taʼ madwarhom. (Salm 1:1; 26:4; 119:9) Għandhom mnejn iħossuha diffiċli li jżommu rutina tajba għall-istudju persunali, l-attendenza għal-laqgħat, u s-servizz taʼ l-għalqa. (Filippin 3:16, NW) Barra minn hekk, għandu mnejn ma jkunx faċli li tagħmel miri spiritwali u taħdem biex twettaqhom.
Żgur li ż-żgħażagħ Kristjani leali jridu li jogħġbu lil Jehovah bil-kondotta u l-kliem tagħhom. Huma jipprovaw lealment jilqgħu l-istedina ħelwa taʼ Missierhom tas-sema: “Kun għaref, ibni, u ferraħli qalbi, biex inkun nistaʼ nwieġeb lil min jgħajjarni.” (Proverbji 27:11) Huma jirrealizzaw li d-dekôr u l-imġiba tagħhom jeffettwaw il-mod kif oħrajn iqisu lil Jehovah u lill-poplu tiegħu.—1 Pietru 2:12.
Ħafna minn dawn iż-żgħażagħ verament jixirqilhom tifħir talli jagħmlu l-aħjar li jistgħu sabiex ikunu bħal ħuthom taʼ l-ewwel seklu li dwarhom l-appostlu Pawlu kiteb: ‘Għixu sewwa kif jixraq lill-Mulej u ogħġbuh f’kollox bil-frott taʼ kull opra tajba . . . biex tkunu tifilħu ġġarrbu kollox bis-sabar. Ifirħu.’ (Kolossin 1:9-11) Il-Bibbja tipprovdi diversi eżempji taʼ żgħażagħ li kienu jibżgħu minn Alla u li rnexxielhom jimxu kif jixraq quddiem Alla f’ambjent li kien differenti, ostili, u idolatruż.—Filippin 2:15.
Jehovah Kien maʼ Ġużeppi
T’età verament żgħira, Ġużeppi, l-iben maħbub taʼ Ġakobb u Rakel, sab ruħu ’l bogħod mid-dar li fiha kellu l-protezzjoni taʼ missieru li kien jibżaʼ minn Alla. Hu kien mibjugħ fil-jasar ġewwa l-Eġittu. Ġużeppi ħalla eżempju mill-aqwa minħabba li kien żagħżugħ bieżel, taʼ min jafdah, u li kellu morali għoljin. Għalkemm kien ilsir taʼ Putifar—individwu li ma kienx qaddej taʼ Jehovah—Ġużeppi kien kuxjenzjuż u ħabrieki, tant li iktar tard sidu fdah b’ġidu kollu. (Ġenesi 39:2-6) Ġużeppi żamm l-integrità tiegħu lejn Jehovah, u meta minħabba dan ġie mitfugħ il-ħabs, hu ma kkonkludiex: “X’jiswa li żżomm l-integrità?” Anki fil-ħabs hu wera kwalitajiet mill-aħjar, u ma damx ma beda jieħu ħsieb ħafna affarijiet li kellhom x’jaqsmu maʼ l-amministrazzjoni tal-ħabs. (Ġenesi 39:17-22) Alla bierku, u kif jgħid Ġenesi 39:23, “il-Mulej kien miegħu.”
Kemm setaʼ jkun faċli għal Ġużeppi, li kien ’il bogħod mill-familja tiegħu li kienet tibżaʼ minn Alla, li jġib ruħu bħall-pagani li kienu jgħixu madwaru, billi jimita l-ħajja immorali taʼ l-Eġizzjani! Minflok, hu żamm il-prinċipji divini u żamm ukoll reputazzjoni tajba minkejja l-iktar tentazzjonijiet qawwija li ffaċċja. Meta l-mara taʼ Putifar għal darba wara l-oħra ħeġġitu biex ikollu relazzjoni sesswali magħha, ir-risposta soda tiegħu kienet: “Kif nistaʼ nagħmel dan il-ħażen hekk kbir u nidneb kontra Alla?”—Ġenesi 39:7-9.
Illum, iż-żgħażagħ Kristjani jeħtieġ li jagħtu kas il-pariri bbażati minn fuq il-Bibbja kontra s-sħubija ħażina, id-divertiment immorali, il-pornografija, u l-mużika degradanti. Huma jirrealizzaw li “għajnejn il-Mulej, jgħassu fuq il-ħżiena u fuq it-tajbin.”—Proverbji 15:3.
Mosè Warrab “l-Hena tad-Dnub”
Mosè trabba fil-palazz tal-Fargħun, f’ambjent mimli idolatrija mdawwar b’nies li kien moħħhom fil-pjaċiri. Il-Bibbja tgħid dwaru: “Permezz tal-fidi Mosè . . . ma riedx jissejjaħ bin it-tifla tal-Fargħun; u għażel li aħjar ikun imkasbar flimkien mal-poplu taʼ Alla milli jgawdi l-hena tad-dnub, hena li jgħaddi f’qasir żmien.”—Lhud 11:24, 25.
Ħbiberija mad-dinja għandha mnejn tirriżulta f’ċerti vantaġġi, imma dawn huma biss temporanji. L-iktar li wieħed jistaʼ jdum igawdihom hu sakemm jgħaddi ż-żmien limitat li fadlilha din id-dinja. (1 Ġwanni 2:15-17) Ma taħsibx li jkun aħjar li ssegwi l-eżempju taʼ Mosè? Il-Bibbja tgħid li hu “żamm iebes, daqs kemm kieku kien qiegħed jara lil Alla li ma jidhirx.” (Lhud 11:27) Hu baqaʼ ffokat fuq il-wirt spiritwali taʼ l-antenati tiegħu li kienu jibżgħu minn Alla. L-iskop taʼ Jehovah għamlu l-iskop f’ħajtu, billi għamilha l-mira tiegħu li jagħmel ir-rieda t’Alla.—Eżodu 2:11; Atti 7:23, 25.
Meta żgħażagħ li jibżgħu minn Alla jsibu ruħhom f’ambjent ostili u qalb nies li ma jibżgħux minn Alla, huma jistgħu jsaħħu r-relazzjoni persunali tagħhom maʼ Jehovah permezz taʼ l-istudju persunali, billi jsiru jafu aħjar “lil Alla li ma jidhirx.” Programm mimli attivitajiet Kristjani li jinkludi l-attendenza regulari għal-laqgħat u s-servizz taʼ l-għalqa, se jgħin lil dawn iż-żgħażagħ sabiex moħħhom jibqaʼ ffokat fuq l-affarijiet spiritwali. (Salm 63:7 [63:6, NW]; 77:13 [77:12, NW]) Huma għandhom jistinkaw biex jikkultivaw fidi u tama qawwija bħal dik taʼ Mosè. Jagħmlu tajjeb jekk jiċċentraw il-ħsibijiet u l-azzjonijiet tagħhom fuq Jehovah, u jkunu ferħanin li huma l-ħbieb tiegħu.
Użat Fommha biex Tfaħħar lil Alla
Żagħżugħa oħra li wriet li hi eżemplari waqt li kienet tgħix ’il bogħod mid-dar kienet it-tfajla Iżraelija li ttieħdet fil-jasar mis-Sirjani fi żmien Eliżew, il-profeta t’Alla. Hi saret il-qaddejja taʼ mart Nagħman, kmandant fl-armata Sirjana, li kien marid bil-ġdiem. It-tfajla qalet lil sidtha: “M’hux li kien sidi quddiem il-profeta li hemm f’Samarija! Għax kien ineħħilu l-ġdiem li għandu!” Minħabba x-xiehda li tat, Nagħman mar għand Eliżew f’Iżrael u kien imnaddaf mill-ġdiem. Iktar minn hekk, Nagħman sar aduratur taʼ Jehovah.—2 Slaten 5:1-3, 13-19.
L-eżempju taʼ din it-tfajla jenfasizza kemm huwa importanti li ż-żgħażagħ jużaw fommhom b’tali mod li jġibu glorja lil Alla, anki meta jkunu ’l bogħod mill-ġenituri tagħhom. Li kieku din it-tfajla kellha vizzju tuża “kliem baxx” jew “ċajt mhux sewwa,” kienet hi se tħossha komda tuża fommha b’mod tant effettiv bħalma fil-fatt għamlet meta ġietha l-opportunità li tagħmel dan? (Efesin 5:4; Proverbji 15:2) Níkos, żagħżugħ li għandu ftit iktar minn 20 sena u li ntefaʼ l-ħabs minħabba l-waqfa newtrali tiegħu, jiftakar: “Meta kont maʼ xi aħwa ġuvintur fil-ħabs agrikolu, ’il bogħod mill-awtorità tal-ġenituri u tal-kongregazzjoni, innotajt li l-kwalità taʼ diskorsna tħassar. Dan żgur li ma ġabx tifħir lil Jehovah.” B’ferħ, Níkos u oħrajn ġew megħjunin jagħtu kas il-parir taʼ l-appostlu Pawlu f’dan ir-rigward: “Żína u kull xorta taʼ faħx jew regħba, ebda waħda minnhom ma għandha biss tissemma fostkom, kif jixraq lill-qaddisin.”—Efesin 5:3.
Jehovah Kien Reali Għalihom
L-esperjenza tat-tlett iħbieb Ebrej taʼ Danjel f’Babilonja tal-qedem tagħti prova taʼ kemm hu minnu l-prinċipju li Ġesù stqarr dwar li l-fedeltà f’affarijiet żgħar twassal għall-fedeltà f’affarijiet kbar. (Luqa 16:10) Meta huma sabu ruħhom wiċċ imbwiċċ mal-problema biex jieklu ikel li l-Liġi taʼ Mosè kienet tipprojbixxi, huma setgħu rraġunaw li issa huma kienu lsiera f’art barranija, u għalhekk ma kellhom l-ebda għażla oħra f’din il-kwistjoni. Imma kemm tbierku talli ħadu bis-serjetà anki din il-ħaġa li setgħet tidher tant żgħira! Minħabba f’hekk, huma kienu iktar b’saħħithom kif ukoll iktar għorrief mill-ilsiera l-oħra kollha li kienu jieklu mill-ikel delizzjuż tas-sultan. Il-fedeltà f’affarijiet żgħar bħal dawn żgur li saħħithom, tant li meta ffaċċjaw prova akbar biex imilu quddiem xbieha idolatruża, huma rrifjutaw li jagħmlu kompromess.—Danjel 1:3-21; 3:1-30.
Jehovah kien verament reali għal dawn it-tlett irġiel żgħażagħ. Għalkemm kienu ’l bogħod mid-dar u miċ-ċentru tal-qima t’Alla, huma kienu determinati li jibqgħu mingħajr tebgħa mid-dinja. (2 Pietru 3:14) Ir-relazzjoni tagħhom maʼ Jehovah kienet tant prezzjuża għalihom li kienu lesti jissagrifikaw ħajjithom għaliha.
Jehovah Mhux Se Jitilqek
Meta ż-żgħażagħ ikunu ’l bogħod minn dawk li jħobbu u jafdaw, huwa normali li jħossu nuqqas taʼ sigurtà, inċertezza, u biżaʼ. Madankollu, huma jistgħu jiffaċċjaw il-provi u t-tentazzjonijiet tagħhom b’fiduċja sħiħa li Jehovah ‘ma jitlaqhomx.’ (Salm 94:14) Jekk żgħażagħ bħal dawn isofru “minħabba s-sewwa,” Jehovah se jgħinhom jibqgħu mexjin “fit-triq tal-ġustizzja.”—1 Pietru 3:14; Proverbji 8:20.
Jehovah b’mod konsistenti saħħaħ u bierek bil-kbir lil Ġużeppi, lil Mosè, lill-ilsira żagħżugħa Iżraelija, u lit-tliet żgħażagħ Ebrej leali. Illum, hu qed juża l-ispirtu qaddis tiegħu, il-Kelma tiegħu, u l-organizzazzjoni tiegħu sabiex isostni lil dawk li qed ‘jitqabdu t-taqbida t-tajba tal-fidi,’billi jpoġġilhom quddiemhom ir-rigal tal-“ħajja taʼ dejjem.” (1 Timotju 6:11, 12) Iva, huwa possibbli li timxi kif jixraq quddiem Jehovah, u din hija l-iktar ħaġa għaqlija li tistaʼ tagħmel.—Proverbji 23:15, 19.
[Noti taʼ taħt]
a Ara t-Torri taʼ l-Għassa taʼ l-1 taʼ Mejju taʼ l-1996, paġni 30-32.
b Xi ismijiet ġew mibdulin.
[Kaxxa f’paġna 25]
ĠENITURI—IPPREPARAW LIL ULIEDKOM!
“Bħal vleġeġ f’id il-ġellied, hekk huma wlied iż-żgħożija.” (Salm 127:4) Vleġġa mhix se tolqot il-mira b’kumbinazzjoni. Trid tiġi mmirata b’sengħa. B’mod simili, it-tfal m’humiex se jkunu preparati biex jiffaċċjaw ir-realtajiet taʼ ħajja ’l bogħod mid-dar jekk ma jkollhomx gwida xierqa mill-ġenituri tagħhom.—Proverbji 22:6.
Iż-żgħażagħ ġeneralment ma jaħsbux qabel ma jaġixxu jew hu faċli għalihom li jċedu għall-“ġibdiet taż-żgħożija.” (2 Timotju 2:22) Il-Bibbja twissi: “Il-bastun u t-twiddib jagħmlu l-għorrief; imma tifel mitluq għal riħu jagħmel għajb lil ommu.” (Proverbji 29:15) Jekk il-ġenituri ma jpoġġux limiti fuq l-imġiba taʼ wliedhom, dawn mhux se jkunu preparati għall-ħtiġijiet u l-pressjonijiet tal-ħajja ’l bogħod mid-dar.
Il-ġenituri Kristjani b’mod ċar u responsabbli għandhom juru lil uliedhom x’inhuma d-diffikultajiet, il-pressjonijiet, u r-realtajiet tal-ħajja f’din is-sistema t’affarijiet. Mingħajr ma jkunu pessimisti jew negattivi, huma għandhom jiddeskrivu l-kundizzjonijiet xejn pjaċevoli li ż-żgħażagħ għandhom mnejn jiffaċċjaw jekk ikollhom jgħixu ’l bogħod mid-dar. Dan it-taħriġ, flimkien maʼ l-għerf li jagħti Alla, se ‘jagħti d-dehen liċ-ċkejknin, l-għerf u l-għaqal liż-żgħażagħ.’—Proverbji 1:4.
Il-ġenituri li jnaqqxu valuri tajbin u prinċipji morali fi qlub uliedhom jgħinuhom ikampaw maʼ l-isfidi tal-ħajja. Studju regulari tal-familja, komunikazzjoni tajba, u interess ġenwin fil-benesseri taʼ wliedhom, jistgħu jagħmlu differenza jekk ikollhomx suċċess jew falliment. Il-ġenituri għandhom jipprovdu taħriġ li jogħġob lil Alla b’tali mod li jkun bilanċjat iżda fl-istess waqt pożittiv u raġunevoli, billi jippreparaw lit-tfal tagħhom biex ikampaw waħedhom iktar tard fil-ħajja. Permezz taʼ l-eżempju tagħhom, il-ġenituri jistgħu jgħallmu lil uliedhom li huwa possibbli li jgħixu fid-dinja imma fl-istess ħin ma jkunux parti minnha.—Ġwanni 17:15, 16.
[Stampa f’paġna 23]
Xi żgħażagħ Kristjani kellhom jitilqu mid-dar tagħhom
[Stampi f’paġna 24]
Meta jirreżistu t-tentazzjoni, iż-żgħażagħ ikunu qed jimitaw lil Ġużeppi u jibqgħu moralment nodfa
[Stampi f’paġna 26]
Imita lill-ilsira żagħżugħa Iżraelija li użat fommha biex iġġib tifħir lil Jehovah