Ġwanni kien jipprietka: ‘Ġej xi ħadd li hu aqwa minni.’ Meta Ġesù kellu madwar 30 sena, hu ġie mill-​Galilija għal ħdejn ix-​Xmara Ġordan, fejn Ġwanni kien qed jgħammed lin-​nies. Ġesù ried li Ġwanni jgħammdu, imma Ġwanni qallu: ‘Mhux jien għandi ngħammed lilek imma int għandek tgħammed lili.’ Ġesù wieġbu: ‘Ġeħova jridek tgħammidni.’ Għalhekk, huma niżlu fix-​Xmara Ġordan, u Ġwanni għammed lil Ġesù billi niżżlu kollu taħt l-​ilma.

Wara li Ġesù ġie mgħammed, hu talab. Dak il-​ħin, is-​smewwiet infetħu, u l-​ispirtu t’Alla niżel fuqu f’forma taʼ ħamiema. Imbagħad, Ġeħova tkellem mis-​sema: “Int Ibni, il-​maħbub; jien approvajtek.”

Meta l-​ispirtu taʼ Ġeħova niżel fuq Ġesù, hu sar il-​Kristu, jew il-​Messija. Issa kien se jibda x-​xogħol li Ġeħova kien bagħtu biex jagħmel fuq l-​art.

Eżatt wara l-​magħmudija tiegħu, Ġesù mar fid-​deżert fejn hemm qattaʼ 40 ġurnata. Meta mar lura, hu mar jara lil Ġwanni. Hekk kif kien riesaq lejh, Ġwanni qal: ‘Dan hu l-​Ħaruf t’Alla li se jneħħi d-​dnub tad-​dinja.’ B’dan il-​kliem, Ġwanni ried li n-​nies ikunu jafu li Ġesù kien il-​Messija. Trid tkun taf xi ġralu Ġesù meta kien fid-​deżert? Ejja naraw.

Wara li Ġesù tgħammed, l-​ispirtu qaddis ħadu fid-​deżert. Hu kellu ħafna ġuħ għax ma kien kiel xejn għal 40 ġurnata. Imbagħad, ix-​Xitan ġie biex jittanta lil Ġesù u qallu: ‘Jekk int vera l-​Iben t’Alla, għid lil dan il-​ġebel isir ħobż.’ Imma Ġesù wieġbu mill-​Iskrittura billi qallu: ‘Hu miktub li l-​bniedem mhux bil-​ħobż biss jgħix, imma billi jismaʼ minn kull kelma li jgħid Ġeħova.’

Wara dan, ix-​Xitan reġaʼ ttanta lil Ġesù: ‘Jekk int vera l-​Iben t’Alla, aqbeż mill-​iktar parti għolja tat-​tempju. Hemm miktub li Alla jibgħatlek l-​anġli tiegħu biex jilqgħuk.’ Imma Ġesù reġaʼ wieġbu mill-​Iskrittura billi qallu: ‘Hu miktub li m’għandekx tgħaddi lil Ġeħova minn prova.’

Imbagħad, Satana wera lil Ġesù s-​saltniet kollha tad-​dinja u r-​rikkezzi u l-​glorja tagħhom, u qallu: ‘Dawn is-​saltniet u l-​glorja tagħhom kollha nagħtihomlok jekk tagħmilli att wieħed taʼ qima.’ Imma Ġesù wieġbu: ‘Mur ’l hemm, Satana! Hu miktub li għandek tqim biss lil Ġeħova.’

Wara, ix-​Xitan telaq. Imbagħad ġew l-​anġli u taw l-​ikel lil Ġesù ħalli jiekol. Minn dak inhar ’il quddiem, Ġesù pprietka l-​aħbar tajba tas-​Saltna. Dan kien ix-​xogħol li għalih hu kien intbagħat fuq l-​art biex jagħmel. In-​nies kienu jieħdu pjaċir jisimgħu dak li kien jgħallimhom, u kull fejn kien imur kienu jmorru warajh.

Madwar ix-​xahar t’April tas-​sena 30, Ġesù mar Ġerusalemm. Ħafna nies kienu ġew fil-​belt minħabba l-​festa tal-​Qbiż. Bħala parti miċ-​ċelebrazzjoni, huma kienu joffru sagrifiċċji tal-​annimali fit-​tempju. Xi nies kienu jġibu l-​annimali magħhom, imma oħrajn kienu jixtruhom minn Ġerusalemm.

Meta Ġesù mar fit-​tempju, hu ra xi nies ibigħu l-​annimali hemmhekk. Huma kienu qed jaqilgħu l-​flus għalihom infushom fid-​dar taʼ Ġeħova! Ġesù x’għamel? Hu għamel frosta mill-​ħbula u keċċa mit-​tempju lin-​nagħaġ u l-​baqar. Qaleb l-​imwejjed tas-​sarrafa tal-​flus u xerrdilhom il-​flus mal-​art. Ġesù qal lil dawk li kienu qed ibigħu l-​ħamiem: ‘Neħħu dawn minn hawn! Tibqgħux tagħmlu dar Missieri post tan-​negozju!’

In-​nies li kienu fit-​tempju baqgħu mbellhin b’dak li għamel Ġesù. Id-​dixxipli tiegħu ftakru fil-​profezija dwar il-​Messija li tgħid: ‘Jien ħa jkolli mħabba kbira għad-​dar taʼ Ġeħova.’

Iktar tard, fis-​sena 33, Ġesù keċċa l-​bejjiegħa ’l barra mit-​tempju għat-​tieni darba. Hu ma kien se jħalli lil ħadd juri nuqqas taʼ rispett lejn id-​dar taʼ Missieru.

Xi żmien wara l-​festa tal-​Qbiż, Ġesù u d-​dixxipli tiegħu għaddew mis-​Samarija huma hu sejrin lura l-​Galilija. Qrib belt jisimha Sikar, Ġesù waqaf f’post jismu l-​bir taʼ Ġakobb. Waqt li kien qed jistrieħ hemmhekk, id-​dixxipli tiegħu marru fil-​belt jixtru l-​ikel.

Wara ftit, ġiet mara ttellaʼ l-​ilma mill-​bir. Ġesù qalilha: “Agħtini nixrob.” Hi wiġbitu: ‘Dan kif qed titkellem miegħi? Jiena mara Samaritana. Il-​Lhud ma jitkellmux mas-​Samaritani.’ Ġesù qalilha: ‘Kieku taf min jien, kont tistaqsini inti biex intik tixrob u jien kont intik l-​ilma li jagħti l-​ħajja.’ Il-​mara qaltlu: ‘X’jiġifieri? Int lanqas għandek barmil.’ Ġesù wiġibha: ‘Kull min jixrob mill-​ilma li nagħtih jien qatt iktar ma jaqbdu l-​għatx.’ Il-​mara mbagħad talbitu: “Sinjur, agħtini minn dan l-​ilma.”

Ġesù mbagħad qalilha: ‘Mur ġib ir-​raġel tiegħek hawn, ħdejn il-​bir.’ Hi qaltlu: ‘Jien m’iniex miżżewġa.’ Ġesù wiġibha: ‘Int qed tgħid il-​verità. Int kont miżżewġa ħames darbiet, u issa qed tgħix maʼ raġel mingħajr ma int miżżewġa.’ Il-​mara qaltlu: ‘Qed nara li int profeta. Aħna s-​Samaritani nemmnu li nistgħu nqimu lil Alla fuq din il-​muntanja, imma l-​Lhud jgħidu li nistgħu nqimuh biss f’Ġerusalemm. Jien nemmen li meta jiġi l-​Messija, hu se jgħallimna kif inqimu.’ Imbagħad Ġesù qal lil mara xi ħaġa li kien għadu ma qalha lil ħadd: ‘Jien hu l-​Messija.’

Xħin semgħet dan, il-​mara telqet tgħaġġel lejn il-​belt tagħha biex tgħid lis-​Samaritani: ‘Naħseb sibt il-​Messija. Hu jaf kollox dwari. Ejjew u araw!’ Huma marru warajha lejn il-​bir u qagħdu jisimgħu lil Ġesù jgħallem.

Is-​Samaritani stiednu lil Ġesù biex imur joqgħod fil-​belt tagħhom. Għal jumejn sħaħ hu qagħad jgħallimhom, u ħafna nies poġġew il-​fidi fih. Huma qalu lill-​mara Samaritana: ‘Wara li smajna lil dan ir-​raġel jgħallem, aħna ċerti li hu l-​wieħed li se jsalva d-​dinja.’

Ftit wara li tgħammed, Ġesù beda jipprietka: ‘Is-​Saltna t’Alla qorbot.’ Id-​dixxipli marru warajh waqt li hu kien qed idur il-​Galilija u l-​Lhudija. Meta Ġesù mar lura fejn trabba, Nazaret, hu daħal fis-​sinagoga, fetaħ l-​iskroll taʼ Isaija, u qara b’leħen għoli: ‘Ġeħova tani l-​ispirtu qaddis biex inkun nistaʼ nipprietka l-​aħbar tajba.’ Dan x’kien ifisser? Kien ifisser li għalkemm in-​nies riedu jaraw lil Ġesù jagħmel il-​mirakli, ir-​raġuni primarja għala kien irċieva l-​ispirtu qaddis kien biex jipprietka l-​aħbar tajba. Imbagħad qal lil dawk li kienu qed jisimgħuh: ‘Illum twettqet din il-​profezija.’

Imbagħad, Ġesù mar ħdejn il-​Baħar tal-​Galilija, u hemmhekk iltaqaʼ maʼ erbaʼ sajjieda. Hu stidinhom billi qalilhom: ‘Ejjew miegħi, u jien nagħmilkom sajjieda tal-​bnedmin.’ Dawn kienu Pietru, Indrì, Ġakbu, u Ġwanni. Huma mill-​ewwel ħallew ix-​xogħol tas-​sajd, u saru dixxipli tiegħu. Daru l-​Galilija kollha, jippritkaw dwar is-​Saltna taʼ Ġeħova. Kienu jippritkaw fis-​sinagogi, f’postijiet fejn kien ikun hemm il-​monti, u fit-​toroq. Folla kbira kienet tmur warajhom kull fejn kienu jmorru. L-​aħbar dwar Ġesù xterdet maʼ kullimkien, anki sas-​Sirja.

Maż-​żmien, Ġesù ta lil ftit mid-​dixxipli tiegħu l-​qawwa biex ifejqu lin-​nies u jkeċċu lid-​demonji. Oħrajn marru miegħu waqt li hu kien qed jipprietka minn belt għal belt u minn raħal għal raħal. Marija l-​Maddalena, Ġwanna, Susanna, u ħafna nisa leali oħra ħadu ħsieb il-​bżonnijiet taʼ Ġesù u tad-​dixxipli tiegħu.

Wara li għallem lid-​dixxipli tiegħu kif jippritkaw, Ġesù bagħathom jagħmlu dan ix-​xogħol. Hekk kif daru l-​Galilija u ppritkaw, ħafna oħrajn saru dixxipli u tgħammdu. Tant kien hemm li riedu jkunu dixxipli, li Ġesù xebbahhom m’għalqa li kienet lesta għall-​ħsad. Hu qal: ‘Itolbu lil Ġeħova biex jibgħat iktar ħaddiema għall-​ħsad.’ Imbagħad hu għażel 70 mid-​dixxipli tiegħu u bagħathom tnejn tnejn biex jippritkaw fil-​Lhudija kollha. Huma għallmu lil kull tip taʼ nies dwar is-​Saltna. Meta d-​dixxipli ġew lura, huma kienu eċċitati biex jgħidu lil Ġesù x’kien ġara. Ix-​Xitan ma setaʼ jagħmel xejn biex iwaqqaf ix-​xogħol tal-​ippritkar.

Ġesù għamel ċert li d-​dixxipli tiegħu kienu se jkomplu jagħmlu dan ix-​xogħol importanti wara li hu jmur lura fis-​sema. Hu qalilhom: ‘Ippritkaw l-​aħbar tajba mad-​dinja kollha. Għallmu lin-​nies dwar il-​Kelma t’Alla, u għammduhom.’

Ġesù ġie fid-​dinja biex jgħid lin-​nies dwar l-​aħbar tajba tas-​Saltna t’Alla. Biex juri x’kien se jagħmel Ġesù bħala Sultan, Ġeħova tah l-​ispirtu qaddis biex jagħmel il-​mirakli. Hu setaʼ jfejjaq kull tip taʼ mard. Kull fejn kien imur, in-​nies morda kienu jmorru għandu għall-​għajnuna, u hu fejjaqhom kollha. Dawk li ma kinux jaraw bdew jaraw, dawk li ma kinux jisimgħu bdew jisimgħu, dawk li kellhom paralisi bdew jimxu, u dawk li kienu maħkumin mid-​demonji nħelsu minnhom. Anke jekk kienu biss imissulu t-​tarf tal-​ħwejjeġ tiegħu, kienu jfiqu. In-​nies kienu jmorru wara Ġesù kull fejn kien imur. Anke meta xtaq li jkun waħdu, Ġesù qatt ma keċċa lil ħadd.

Darba, in-​nies ġabu raġel li kellu ġismu paralizzat fid-​dar fejn kien qed joqgħod Ġesù. Imma tant kien hemm nies fid-​dar li ma setgħux jidħlu. Allura, għamlu toqba fis-​saqaf u niżżlu lir-​raġel ħdejn Ġesù. Imbagħad Ġesù qal lir-​raġel: ‘Qum u imxi.’ Meta għamel hekk, in-​nies baqgħu mistagħġbin.

Darba oħra, hekk kif Ġesù daħal ġo raħal, għaxart irġiel bil-​marda tal-​ġdiem waqfu ’l bogħod u qalulu b’leħen għoli: ‘Ġesù, għinna!’ Dak iż-​żmien, dawk li kellhom il-​ġdiem ma kinux jitħallew jersqu qrib nies oħrajn. Ġesù qal lill-​irġiel biex imorru fit-​tempju, għax hekk kienet tgħid il-​Liġi taʼ Ġeħova li kellhom jagħmlu dawk li jkunu fiequ mill-​ġdiem. Xħin kienu fi triqithom lejn it-​tempju, huma fiequ. Meta wieħed minnhom induna li kien fieq, mar lura biex jirringrazzja lil Ġesù u jfaħħar lil Alla. Minn dawk l-​għaxra, dan ir-​raġel biss mar jirringrazzja lil Ġesù.

Mara li kienet ilha marida 12-​il sena, kienet lesta tagħmel kollox biex tfiq. Hi marret ġol-​folla minn wara Ġesù, u messitlu t-​tarf tal-​libsa. Hi fieqet mill-​ewwel. F’dak il-​mument, Ġesù staqsa: “Min messni?” Il-​mara bdiet tibżaʼ ħafna imma resqet quddiemu u qaltlu l-​verità. Imma hu serrħilha moħħha billi qalilha: ‘Binti, mur fil-​paċi.’

Kap tas-​sinagoga jismu Ġajru talab bil-​ħerqa lil Ġesù: ‘Ejja d-​dar tiegħi. It-​tifla tiegħi marida ħafna.’ Imma qabel ma Ġesù laħaq wasal id-​dar taʼ Ġajru, it-​tifla mietet. Meta wasal, ra li ħafna nies kienu ġew biex juru n-​niket tagħhom u jibku mal-​familja. Ġesù qalilhom: ‘Tibkux; hi rieqda.’ Imbagħad qabad id it-​tifla u qalilha: “Tifla, qum!” Hi qamet mill-​ewwel, u Ġesù qal lill-​ġenituri tagħha biex jagħtuha xi ħaġa x’tiekol. Min jaf x’ferħ ħassew il-​ġenituri tagħha!

Wara li Ġesù kien ilu jipprietka għal madwar sena u nofs, kellu deċiżjoni importanti x’jieħu. Lil min kien se jagħżel biex jaħdem fil-​qrib miegħu? Lil min kien se jgħallem biex imexxi l-​kongregazzjoni Kristjana? Biex jieħu dawn id-​deċiżjonijiet, Ġesù kellu bżonn l-​għajnuna taʼ Ġeħova. Allura mar fuq muntanja biex ikun waħdu, u għamel lejl sħiħ jitlob. Filgħodu, Ġesù laqqaʼ lil ftit mid-​dixxipli tiegħu flimkien u għażel lit-​12-​il appostlu tiegħu. Taf x’kien jisimhom xi wħud minnhom? Dawn kienu Pietru, Indrì, Ġakbu, Ġwanni, Filippu, Bartilmew, Tumas, Mattew, Ġakbu bin Alfew, Taddew, Xmun, u Ġuda l-​Iskarjota.

It-​Tnax kienu se jmorru kull fejn kien imur hu. Wara li għallimhom, hu bagħathom jippritkaw waħedhom. Ġeħova tahom il-​qawwa biex ikeċċu d-​demonji u jfejqu lill-​morda.

Lit-​Tnax, Ġesù kien isejħilhom il-​ħbieb tiegħu, u kien jafdahom. Il-​Fariżej kienu jħarsu lejn l-​appostli bħala li kienu rġiel komuni u taʼ ftit skola. Imma l-​ħarsa taʼ Ġesù kienet differenti. Hu għallimhom dak li kellhom bżonn jitgħallmu għal dan ix-​xogħol. Huma kienu se jkunu maʼ Ġesù fl-​iktar żminijiet importanti f’ħajtu, bħal qabel il-​mewt u wara l-​irxoxt tiegħu. Bħal Ġesù, ħafna mit-​Tnax kienu mill-​Galilija. Ftit minnhom kienu miżżewġin.

L-​appostli kienu rġiel imperfetti li għamlu żbalji. Xi drabi kienu jitkellmu bla ma jaħsbuha u kienu jieħdu deċiżjonijiet ħżiena. Kultant kienu wkoll bla paċenzja. Anke kienu jargumentaw bejniethom dwar min minnhom kien l-​iktar importanti. Imma kienu nies tajbin li jħobbu lil Ġeħova. Huma kienu se jkunu l-​ewwel membri tal-​kongregazzjoni Kristjana, li fiha kien se jkollhom xogħol importanti ħafna x’jagħmlu wara li Ġesù ma jkunx għadu magħhom.

Wara li Ġesù għażel l-​appostli tiegħu, li kienu 12, hu mar fejn kienu nġabru ħafna nies. Dawn kienu ġew mill-​Galilija, mil-​Lhudija, minn Tir, minn Sidon, mis-​Sirja, u min-​naħa l-​oħra tal-​Ġordan. Huma ġabu nies li kienu qed ibatu minn mard differenti. Ġabu wkoll nies li kellhom demonji ġo fihom. Ġesù fejjaqhom kollha. Imbagħad hu qagħad bilqiegħda fil-​ġenb tal-​muntanja u beda jitkellem. Hu spjega x’għandna nagħmlu jekk irridu li nkunu l-​ħbieb t’Alla. Irridu nifhmu li għandna bżonn lil Ġeħova biex imexxina u li nitgħallmu nħobbuh. Imma ma nistgħux inħobbu lil Alla jekk ma nħobbux lin-​nies. Għandna nkunu qalbna tajba u nittrattaw lil kulħadd l-​istess, anke lil dawk li ma jittrattawniex sew.

Ġesù qal: ‘Mhux biżżejjed li tħobb biss lill-​ħbieb tiegħek. Għandek bżonn tħobb ukoll lil dawk li ma jittrattawkx sew, u taħfer mill-​qalb. Jekk xi ħadd mhux qed ikellmek, mur skuża ruħek malajr miegħu. Ittratta lil oħrajn kif tixtieq li jittrattaw lilek.’

Ġesù ta wkoll pariri tajbin lin-​nies dwar l-​affarijiet materjali billi qal: ‘Hu iktar importanti li tkunu l-​ħbieb taʼ Ġeħova milli jkollkom ħafna flus. Ħalliel jistaʼ jisirqilkom il-​flus, imma ħadd ma jistaʼ jisraq il-​ħbiberija li għandkom maʼ Ġeħova. Tkomplux tinkwetaw dwar x’se tieklu, tixorbu, jew tilbsu. Ħarsu lejn l-​għasafar. Alla dejjem jagħmel ċert li għandhom biżżejjed ikel x’jieklu. Billi tinkwetaw mhux se ttawlu ħajjitkom b’ġurnata oħra. Ftakru, Ġeħova jaf x’għandkom bżonn.’

Il-​folol qatt ma kienu semgħu lil xi ħadd jitkellem bħal Ġesù. Il-​mexxejja reliġjużi tagħhom, jiġifieri l-​Fariżej u l-​iskribi, ma kinux għallmuhom dawn l-​affarijiet. Ġesù għala kien għalliem daqshekk tajjeb? Għax dak kollu li kien jgħallem kien ġej mingħand Ġeħova.

Dak kollu li kienu jagħmlu l-​Fariżej kien biex jiġbdu l-​attenzjoni tan-​nies. Meta kienu jagħmlu xi ħaġa tajba maʼ xi ħadd, kienu jagħmluha biex in-​nies jinnotawhom. Kienu jitolbu f’postijiet pubbliċi biex jarawhom in-​nies. Il-​Fariżej kienu jitgħallmu bl-​amment talb twil u jirripetuh fis-​sinagogi u fil-​kantunieri tat-​toroq biex oħrajn jisimgħuhom. Allura n-​nies baqgħu sorpriżi meta Ġesù qalilhom: ‘Titolbux bħall-​Fariżej. Huma jaħsbu li Alla se jogħġbu t-​talb tagħhom għax jużaw ħafna kliem, imma mhux veru. It-​talb hu bejnkom u bejn Ġeħova. Toqogħdux tirripetu l-​istess ħaġa. Ġeħova jridkom tgħidulu kif tħossukom verament minn ġewwa.

‘Hekk għandkom titolbu: “Missierna fis-​smewwiet, ħa jitqaddes ismek. Ħa tiġi saltnatek. Ħa jkun li trid int, kif fis-​sema, ukoll fuq l-​art.”’ Ġesù qalilhom ukoll biex jitolbu ħalli jkollhom l-​ikel għal dik il-​ġurnata, ħalli jinħafrulhom dnubiethom, u jitolbu fuq affarijiet persunali oħrajn.

Ġesù qal: ‘Qatt tieqfu titolbu. Ibqgħu itolbu lil Missierkom, Ġeħova, għal affarijiet tajbin. Kull ġenitur jixtieq jagħti affarijiet tajbin lit-​tifel tiegħu. Jekk ibnek jitolbok il-​ħobż se tagħtih ġebla? Jekk jistaqsik biex ittih ħuta se tagħtih serp?’

Imbagħad Ġesù spjega x’kienet it-​tagħlima: ‘Jekk intom tafu tagħtu rigali sbieħ lit-​tfal tagħkom, mela kemm iktar Missierkom, Ġeħova, se jagħti l-​ispirtu qaddis lilkom! Kulma għandkom tagħmlu hu li tistaqsu.’ Inti tagħmel dak li qalilna nagħmlu Ġesù? Fuq xiex titlob int?

Eżatt qabel il-​festa tal-​Qbiż tas-​sena 32, l-​appostli ġew lura wara ħafna sigħat jippritkaw. Kienu għajjenin, u allura Ġesù qalilhom biex imorru miegħu bid-​dgħajsa lejn Betsajda ħalli jistrieħu. Imma xħin waslu qrib ix-​xatt, Ġesù ra li kien hemm eluf taʼ nies li kienu segwewh. Għalkemm Ġesù xtaq li jkun waħdu mal-​appostli, hu laqaʼ lin-​nies b’qalb tajba. Hu fejjaq lill-​morda u beda jgħallimhom. Ġesù dam il-​ġurnata kollha jgħallimhom dwar is-​Saltna t’Alla. Meta sar filgħaxija, ġew l-​appostli ħdejh u qalulu: ‘In-​nies żgur li qabadhom il-​ġuħ. Ibgħathom ħalli jmorru jixtru xi ħaġa x’jieklu.’

Ġesù qalilhom: ‘M’għandhomx għalfejn jitilqu. Agħtuhom xi ħaġa x’jieklu hawnhekk.’ L-​appostli staqsewh: ‘Tridna mmorru nixtrulhom il-​ħobż?’ Filippu, wieħed mill-​appostli, qal: ‘Anke kieku kellna ħafna flus, ma nistgħux nixtru biżżejjed ħobż għal din il-​folla kbira.’

Ġesù staqsiehom: ‘Kemm għandna ikel?’ Indrì qal: ‘Għandna ħames ħobżiet u żewġ ħutiet żgħar. Dan mhux biżżejjed għal dawn in-​nies kollha.’ Ġesù qal: ‘Ġibuli l-​ħobż u l-​ħut.’ Hu qal lin-​nies biex joqogħdu bilqiegħda fuq il-​ħaxix fi gruppi taʼ 50 u 100. Ġesù ħa l-​ħobż u l-​ħut, ħares ’il fuq lejn is-​sema, u talab. Imbagħad ta l-​ikel lill-​appostli u huma qassmuh lin-​nies. Il-​5,000 raġel u wkoll nisa u tfal, kollha kielu sakemm xebgħu. Wara, l-​appostli ġabru dak li kien baqaʼ, biex ma jinħela xejn. Imlew 12-​il qoffa mimlija! Dan kien miraklu tal-​għaġeb, hux vera?

In-​nies tant stagħġbu b’dan li riedu jagħmlu lil Ġesù s-​sultan tagħhom. Imma Ġesù kien jaf li għal Ġeħova kien għadu ma wasalx il-​waqt għalih li jkun sultan. Għalhekk bagħat lill-​folol, u qal lill-​appostli biex imorru fuq in-​naħa l-​oħra tal-​baħar tal-​Galilija. Huma rikbu fuq id-​dgħajsa, u Ġesù telaʼ fuq il-​muntanja waħdu. Għala? Għax xtaq li jkollu ħin biex jitlob lil Missieru. Għalkemm kien ikollu ħafna x’jagħmel, Ġesù dejjem għamel il-​ħin biex jitlob.

Ġesù mhux biss setaʼ jfejjaq lill-​morda u jqajjem lill-​mejtin, imma setaʼ wkoll jikkontrolla r-​riħ u x-​xita. Wara li talab fuq il-​muntanja, Ġesù ħares ’l isfel lejn il-​Baħar tal-​Galilija u ra maltempata. L-​appostli tiegħu kienu fid-​dgħajsa tagħhom, jipprovaw jaqdfu bis-​saħħa kollha tagħhom kontra r-​riħ. Għalhekk, Ġesù niżel mill-​muntanja u beda miexi lejhom fuq l-​ilma. Meta l-​appostli raw lil xi ħadd miexi fuq l-​ilma, bdew jibżgħu. Imma Ġesù qalilhom: ‘Jien hu. Tibżgħux.’

Pietru qal: ‘Mulej, jekk vera int, ordnali niġi ħdejk.’ Ġesù wieġbu: ‘Ejja.’ Għalhekk, f’nofs dik il-​maltempata, Pietru niżel minn fuq id-​dgħajsa u mexa fuq l-​ilma lejn Ġesù. Imma hekk kif kien riesaq lejh, Pietru ħares lejn il-​maltemp u beda jibżaʼ. Hu beda jħossu qed jegħreq. Pietru għajjat: ‘Mulej, salvani!’ Ġesù qabdu minn idu u qallu: ‘Għala bdejt tibżaʼ? Fejn hi l-​fidi tiegħek?’

Imbagħad, Ġesù u Pietru telgħu fid-​dgħajsa, u l-​maltempata waqfet mill-​ewwel. Tistaʼ timmaġina kif ħassewhom l-​appostli? Huma qalulu: “Int tassew l-​Iben t’Alla.”

Din ma kinitx l-​unika darba li Ġesù kkontrolla t-​temp. Darb’oħra, meta Ġesù u l-​appostli kienu qed jaqsmu għan-​naħa l-​oħra, Ġesù mar jorqod fuq wara tad-​dgħajsa. Waqt li kien rieqed, qamet maltempata kbira. Il-​mewġ beda jħabbat mad-​dgħajsa, u din bdiet timtela bl-​ilma. L-​appostli qajmu lil Ġesù, u qalulu b’leħen għoli: ‘Għalliem, se mmutu! Għinna!’ Ġesù qam u qal lill-​baħar: “Iskot!” Dak il-​ħin stess, ir-​riħ u l-​baħar ikkalmaw. Ġesù staqsa lill-​appostli: ‘Fejn hi l-​fidi tagħkom?’ Huma qalu lil xulxin: ‘Anki r-​riħ u l-​baħar jobduh.’ Huma tgħallmu li jekk jafdaw kompletament f’Ġesù, ma kellhom għalfejn jibżgħu minn xejn.

Il-​Fariżej kienu jobogħduh lil Ġesù, u allura bdew jipprovaw isibu xi ħaġa fih biex biha jkunu jistgħu jarrestawh. Huma qalu li hu m’għandux ifejjaq lin-​nies morda fis-​Sabat għax din kienet ġurnata li fiha kienu jistrieħu. Imma darba waħda, fis-​Sabat, Ġesù ltaqaʼ maʼ raġel li kien twieled agħmi, jittallab fit-​triq. Hu qal lid-​dixxipli tiegħu: ‘Araw kif il-​qawwa t’Alla se tgħin lil dan ir-​raġel.’ Wara li qal hekk, Ġesù ħallat ftit bżieq minn tiegħu mat-​trab tal-​art u għamel taħlita, u poġġieha fuq għajnejn ir-​raġel. Ġesù mbagħad qallu: ‘Mur u aħsel għajnejk fl-​għadira taʼ Silogħam.’ Ir-​raġel hekk għamel, u mbagħad għall-​ewwel darba f’ħajtu setaʼ jara.

In-​nies baqgħu mistagħġbin. Huma qalu: ‘Dan hu l-​istess raġel li kien joqgħod bilqiegħda jittallab, jew xi ħadd li jixbhu?’ Ir-​raġel qalilhom: ‘Jien hu.’ In-​nies staqsewh: ‘Issa kif qed tara?’ Meta qalilhom x’kien ġara, huma ħaduh għand il-​Fariżej.

Ir-​raġel qal lill-​Fariżej: ‘Ġesù poġġieli taħlita fuq għajnejja u qalli biex immur naħsilhom. Jien hekk għamilt, u issa nistaʼ nara.’ Il-​Fariżej qalu: ‘Jekk Ġesù qed ifejjaq fis-​Sabat, mela ma jistax ikun li l-​qawwa tiegħu ġejja minn Alla.’ Imma oħrajn qalu: ‘Li kieku l-​qawwa tiegħu mhux ġejja mingħand Alla, kieku żgur li ma kienx ikun jistaʼ jfejjaq lin-​nies.’

Il-​Fariżej qalu lill-​ġenituri tar-​raġel biex jiġu għandhom, u staqsewhom: ‘Tistgħu tgħidulna kif it-​tifel tagħkom issa qed jara?’ Il-​ġenituri bdew jibżgħu għax il-​Fariżej kienu qalu li kull min kien se jpoġġi fidi f’Ġesù kien se jiġi mkeċċi mis-​sinagoga. Allura huma wieġbu: ‘Ma nafux. Staqsu lilu.’ Għalhekk, il-​Fariżej staqsewh iktar mistoqsijiet sakemm hu qalilhom: ‘Għedtilkom dak kollu li naf. Għala se tibqgħu tistaqsuni?’ Huma rrabjaw ħafna, u keċċewh ’il barra.

Ġesù mar ifittex lir-​raġel u staqsieh: ‘Inti għandek fidi fil-​Messija?’ Ir-​raġel wieġbu: ‘Kieku naf min hu, kont inpoġġi fidi fih.’ Ġesù qallu: ‘Jien hu l-​Messija.’ Kemm wera qalb tajba Ġesù maʼ dan ir-​raġel, hux veru? Hu mhux biss fejqu imma għenu jpoġġi fidi fih bħala l-​Messija.

Ġesù kellu tlett iħbieb tal-​qalb li kienu jgħixu f’Betanja. Dawn kienu Lazzru u ż-​żewġ ħutu bniet, Marija u Marta. Darba waħda, waqt li Ġesù kien fuq in-​naħa l-​oħra tal-​Ġordan, Marija u Marta bagħtu jgħidulu: ‘Lazzru jinsab marid ħafna. Jekk jogħġbok, ejja malajr!’ Ġesù ma marx mill-​ewwel imma stenna jumejn. Sadanittant, Lazzru miet. Imbagħad Ġesù qal lid-​dixxipli tiegħu: ‘Ejja mmorru Betanja. Lazzru rieqed imma jien se mmur inqajmu.’ L-​appostli qalulu: ‘Jekk Lazzru rieqed mela aħjar għax jgħaddilu.’ Imbagħad Ġesù qalilhom b’mod ċar: ‘Lazzru miet.’

Meta Ġesù wasal Betanja, Lazzru kien diġà ilu midfun erbat ijiem. Folol taʼ nies kienu ġew biex jgħinu lil Marta u lil Marija jħossuhom aħjar. Meta Marta semgħet li Ġesù kien wasal, marret tgħaġġel biex tiltaqaʼ miegħu. Hi qaltlu: “Mulej, kieku kont hawnhekk, ħija ma kienx imut.” Ġesù qalilha: ‘Ħuk se jerġaʼ jgħix. Int temmnu dan, Marta?’ Wiġbitu: ‘Jien nemmen li se jqum fl-​irxoxt.’ Ġesù qalilha: “Jien l-​irxoxt u l-​ħajja.”

Imbagħad, Marta marret għand Marija u qaltilha: ‘Ġesù wasal.’ Marija telqet tiġri lejn Ġesù, u folla nies marret warajha. Hi niżlet mal-​art ħdejn saqajh, u ma setgħetx tieqaf tibki. Hi qaltlu: ‘Mulej, kieku kont hawn, ħuna ma kienx imut.’ Ġesù ra kemm kienet imdejqa, u anki hu beda jibki. Meta n-​nies raw id-​dmugħ taʼ Ġesù, qalu: ‘Ara kemm kien iħobbu lil Lazzru!’ Imma xi wħud bdew jgħidu: ‘Għala ħallieh imut lill-​ħabib tiegħu?’ Issa x’kien se jagħmel Ġesù?

Ġesù mar ħdejn il-​qabar, li kien magħluq b’ġebla kbira. Hu qal: ‘Neħħu l-​ġebla.’ Marta qaltlu: ‘Diġà ilu erbat ijiem! Żgur li s’issa qed jinten.’ Imma huma xorta neħħew il-​ġebla, u mbagħad Ġesù talab: ‘Missier, nirringrazzjak li smajtni. Naf li dejjem tismagħni, imma qed nitkellem b’leħen għoli ħalli n-​nies ikunu jafu li int bgħattni.’ Ġesù għajjat b’leħen qawwi: “Lazzru, oħroġ!” Imbagħad, ġrat xi ħaġa tal-​għaġeb: Lazzru ħareġ minn ġol-​qabar bil-​faxex għadhom imdawrin miegħu. Ġesù qalilhom: “Ħolluh u ħalluh imur.”

Ħafna li raw x’għamel Ġesù bdew ipoġġu l-​fidi fih. Imma xi wħud marru jgħidu x’ġara lill-​Fariżej. Minn dakinhar ’il quddiem, il-​Fariżej riedu joqtlu kemm lil Lazzru u kemm lil Ġesù. Wieħed mit-​12-​il appostlu, Ġuda l-​Iskarjota, bil-​moħbi mar għand il-​Fariżej u staqsiehom: ‘Kemm tħallsuni jekk ngħinkom issibu lil Ġesù?’ Huma qablu li jagħtuh 30 biċċa tal-​fidda. U għalhekk, minn dakinhar Ġuda beda jfittex opportunità biex jagħtihom lil Ġesù f’idejhom.

Il-​Lhud kienu jiċċelebraw il-​Qbiż kull sena fl-​14 tax-​xahar taʼ Nisan. Dan kien biex ifakkarhom dwar kif Ġeħova kien ħelishom mill-​Eġittu biex ma jibqgħux ilsiera, u daħħalhom fl-​Art Imwiegħda. Fis-​sena 33, Ġesù u l-​appostli tiegħu ċċelebraw il-​Qbiż f’kamra taʼ fuq taʼ dar f’Ġerusalemm. Fl-​aħħar tal-​ikla, Ġesù qal: ‘Wieħed minnkom se jagħtini f’idejn l-​għedewwa tiegħi.’ L-​appostli nħasdu, u staqsewh: ‘Min?’ Ġesù wiġibhom: ‘Hu dak ir-​raġel li se nagħtih minn dan il-​ħobż.’ Imbagħad ta biċċa ħobż lil Ġuda l-​Iskarjota. Dak il-​ħin stess, Ġuda qam u ħareġ ’il barra mill-​kamra.

Imbagħad, Ġesù qal talba, qabad ftit ħobż u qasmu f’biċċiet, u tahom lill-​kumplament tal-​appostli. Hu qal: ‘Kulu dan il-​ħobż. Dan jirrappreżenta ġismi, li se nagħti għalikom.’ Imbagħad qabad l-​inbid u talab, u tah lill-​appostli tiegħu. Hu qal: ‘Ixorbu dan l-​inbid. Dan jirrappreżenta d-​demm tiegħi, li se nagħti biex b’hekk id-​dnubiet ikunu jistgħu jiġu maħfura. Jien nagħmel wegħda magħkom li intom se tkunu slaten miegħi fis-​sema. Agħmlu dan kull sena biex tiftakru fija.’ Għalhekk, is-​segwaċi taʼ Ġesù għadhom jiltaqgħu flimkien f’dik il-​lejla kull sena. Dik il-​laqgħa issa hi msejħa l-​Ikla taʼ Filgħaxija tal-​Mulej.

Wara l-​ikla, l-​appostli bdew jargumentaw dwar min minnhom kien l-​iktar importanti. Imma Ġesù qalilhom: ‘L-​akbar fostkom hu l-​wieħed li jqis lilu nnifsu bħall-​iżgħar wieħed, jiġifieri li jqis lilu nnifsu bħala l-​inqas importanti.

‘Intom il-​ħbieb tiegħi. Jien ngħidilkom dak kollu li Missieri jridni ngħidilkom. Dalwaqt se mmur ħdejn Missieri fis-​sema. Intom se tibqgħu hawn, u n-​nies se jaraw li intom dixxipli tiegħi mill-​imħabba li għandkom għal xulxin. Intom għandkom tħobbu lil xulxin bħalma jien ħabbejt lilkom.’

Fl-​aħħar, Ġesù talab lil Ġeħova biex jieħu ħsieb lid-​dixxipli kollha u jgħinhom jaħdmu fil-​paċi flimkien. Talab ukoll biex isem Ġeħova jiġi mqaddes. Dan ifisser li aħna nqisu isem Ġeħova bħala li hu nadif u speċjali ħafna. Imbagħad Ġesù u l-​appostli tiegħu kantaw tifħir lil Ġeħova, u ħarġu barra. Il-​waqt biex Ġesù jiġi arrestat kien viċin.

Ġesù u l-​appostli għaddew mill-​wied taʼ Kidron biex imorru lejn il-​Muntanja taż-​Żebbuġ. Kien wara nofsillejl u l-​qamar kien kwinta. Meta waslu fil-​ġnien tal-​Ġetsemani, Ġesù qalilhom: “Oqogħdu hawnhekk u ibqgħu għassa.” Imbagħad, Ġesù daħal ftit ’il ġewwa fil-​ġnien u niżel għarkopptejh. Bi dwejjaq kbar, hu talab lil Ġeħova: “Ħa ssir ir-​rieda tiegħek.” Imbagħad, Ġeħova bagħat anġlu biex jinkuraġġixxi lil Ġesù. Meta Ġesù mar lura ħdejn l-​appostli, hu sabhom reqdin. Qalilhom: ‘Qumu! Dan mhux ħin li torqdu! Waslet is-​siegħa biex l-​għedewwa tiegħi jiġu għalija.’

Wara ftit wasal Ġuda. Kien hemm folla kbira taʼ nies mexjin warajh armati bis-​sjuf u l-​bsaten. Hu kien jaf fejn isib lil Ġesù għax spiss kienu jiġu f’dan il-​ġnien. Ġuda kien qal lis-​suldati li kien se jurihom min kien Ġesù. Hu mar dritt fuqu, u qallu: ‘Is-​sliem għalik, Għalliem,’ u mbagħad biesu. Ġesù qallu: ‘Ġuda, b’bewsa qed tittradini?’

Ġesù resaq lejn il-​folla rrabjata, u staqsiehom: “Lil min qed tfittxu?” Huma qalulu: “Lil Ġesù n-​Nazzarenu.” Hu mbagħad wieġeb: “Jien hu,” u l-​irġiel resqu lura u waqgħu mal-​art. Ġesù reġaʼ staqsa lill-​folla: “Lil min qed tfittxu?” Huma reġgħu qalu: “Lil Ġesù n-​Nazzarenu.” Ġesù wieġeb: ‘Għedtilkom li jien hu. Ħallu lid-​dixxipli tiegħi jmorru.’

Meta Pietru induna x’kien qed jiġri, ħareġ is-​sejf u qataʼ l-​widna taʼ Malku, li kien ilsir tal-​qassis il-​kbir. Imma Ġesù mess il-​widna tar-​raġel u fejqu. Imbagħad hu qal lil Pietru: ‘Daħħal is-​sejf f’postu. Jekk tiġġieled bis-​sejf, bis-​sejf tmut.’ Is-​suldati qabdu lil Ġesù u rabtulu jdejh, u l-​appostli ħarbu. Imbagħad, il-​folla ħaduh għand Anna, il-​qassis ewlieni. Anna staqsa ħafna mistoqsijiet lil Ġesù u wara bagħtu d-​dar tal-​Qassis il-​Kbir Kajfa. Imma l-​appostli x’sar minnhom?

Meta Ġesù kien mal-​appostli tiegħu fil-​kamra taʼ fuq, hu qalilhom: ‘F’dan il-​lejl, intom kollha se titilquni.’ Pietru qal: ‘Jien le! Anki jekk l-​oħrajn kollha jitilquk, jien qatt mhu se nitilqek.’ Imma Ġesù qallu: ‘Qabel ma jidden is-​serduq, int se tgħid tliet darbiet li ma tafnix.’

Meta s-​suldati ħadu lil Ġesù fid-​dar taʼ Kajfa, ħafna mill-​appostli kienu diġà ħarbu. Imma tnejn minnhom imxew warajh mal-​folla. Wieħed minnhom kien Pietru. Hu daħal fil-​bitħa tad-​dar taʼ Kajfa u qagħad ħdejn in-​nar biex jisħon. Fid-​dawl tan-​nar, waħda mill-​qaddejja rat lil Pietru u qalet: ‘Lilek nafek! Int kont maʼ Ġesù!’

Pietru qal: ‘Le, ma kontx miegħu! Ma nafx dwar xiex qed titkellem!’ Imbagħad, mexa lejn il-​bieb. Imma malajr ratu qaddejja oħra, u qalet lill-​folla: ‘Dan ir-​raġel kien maʼ Ġesù!’ Pietru qal: ‘Lanqas biss nafu lil Ġesù!’ Kien hemm raġel u dan qal: ‘Int wieħed minnhom! Qed ninduna mill-​aċċent tiegħek li int mill-​Galilija, bħal Ġesù.’ Imma Pietru ħalef: ‘Jien ma nafux!’

Dak il-​ħin stess, is-​serduq idden. Pietru ra lil Ġesù jdur u jħares lejh. Hu ftakar x’kien qallu Ġesù, u ħareġ barra u beka fuq li beka.

Sadattant, il-​membri tas-​Sinedriju, jiġifieri l-​qorti tal-​Lhud, iltaqgħu flimkien fid-​dar taʼ Kajfa biex jistaqsu lil Ġesù ħafna mistoqsijiet. Huma kienu diġà ddeċidew li joqtlu lil Ġesù, u issa kienu qed ifittxu raġuni biex jagħmlu dan. Imma ma setgħu jsibu xejn kontra tiegħu. Fl-​aħħar, Kajfa dar lejn Ġesù u staqsieh: ‘Int l-​Iben t’Alla?’ Ġesù wieġbu: ‘Iva.’ Kajfa qal: ‘Issa m’għandniex bżonn iktar provi. Qed jidgħi!’ Il-​qorti qablet u qalet: ‘Dan ir-​raġel ħaqqu l-​mewt.’ Huma tawh daqqiet fuq wiċċu, beżqulu, għattewlu għajnejh, u tawh bil-​ponn, u qalu: ‘Jekk int profeta, għidilna min tak id-​daqqa!’

Meta sebaħ, huma ħadu lil Ġesù fis-​sala tas-​Sinedriju u reġgħu staqsewh: ‘Int l-​Iben t’Alla?’ Ġesù wieġeb: ‘Intom stess qed tgħidu li jien.’ Imbagħad huma sabuh ħati li qed jidgħi, u ħaduh fil-​palazz taʼ Ponzju Pilatu, il-​gvernatur Ruman. X’ġara mbagħad? Ejja naraw.

Il-​qassisin ewlenin ħadu lil Ġesù fil-​palazz tal-​gvernatur. Pilatu staqsiehom: ‘X’għandkom x’tgħidu kontra dan ir-​raġel?’ Huma qalulu: ‘Hu qed jgħid li hu sultan!’ Pilatu staqsa lil Ġesù: “Int is-​sultan tal-​Lhud?” Ġesù wieġbu: “Is-​saltna tiegħi mhix parti minn din id-​dinja.”

Imbagħad, Pilatu bagħat lil Ġesù għand Erodi, il-​mexxej tal-​Galilija, biex jara jekk hu jsibx xi ħaġa kontrih. Imma Erodi ma setaʼ jsib xejn kontra Ġesù, u allura bagħtu lura għand Pilatu. Imbagħad, Pilatu qal lin-​nies: ‘Erodi u jien ma sibna xejn kontra dan ir-​raġel. Jien ħa neħilsu.’ Il-​folla nies għajtet: ‘Oqtlu! Oqtlu!’ Is-​suldati sawtu lil Ġesù bil-​frosta, beżqulu, u tawh daqqiet. Poġġewlu wkoll kuruna tax-​xewk fuq rasu u bdew iwaqqgħuh għaċ-​ċajt billi qalu: “Is-​sliem għalik, Sultan tal-​Lhud!” Għal darb’oħra Pilatu qal lill-​folla: ‘Jien ma sibt xejn ħażin f’dan ir-​raġel.’ Imma huma għajtu: “Sammru maʼ zokk!” Għalhekk, Pilatu tahulhom f’idejhom biex joqtluh.

Is-​suldati mbagħad ħadu lil Ġesù f’post jismu Golgota, sammruh maʼ zokk, u waqqfuh dritt. Ġesù talab: “Missier, aħfrilhom, għax ma jafux x’qed jagħmlu.” In-​nies bdew jidħqu bih billi jgħidulu: ‘Jekk int l-​Iben t’Alla, inżel minn fuq iz-​zokk! Salva lilek innifsek.’

Wieħed mill-​ħallelin li kienu mdendlin ħdejn Ġesù qallu: “Ftakar fija meta tidħol fis-​saltna tiegħek.” Ġesù wiegħdu: “Int tkun fil-​Ġenna miegħi.” Waranofsinhar, waqgħet dalma kbira fuq l-​art kollha li damet tliet sigħat. Xi wħud mid-​dixxipli qagħdu ħdejn iz-​zokk, inkluż Marija, omm Ġesù. Ġesù qal lil Ġwanni biex jieħu ħsieb lil Marija daqslikieku kienet ommu stess.

Fl-​aħħar, Ġesù qal: “Twettaq!” Hu niżżel rasu u ħa l-​aħħar nifs tiegħu. F’dak il-​ħin għamel terremot kbir. Fit-​tempju, il-​purtiera tqila li kien hemm bejn il-​Qaddis u l-​Iktar Qaddis iċċartet fi tnejn. Fizzjal tal-​armata qal: ‘Dan vera kien l-​Iben t’Alla.’

Wara li Ġesù miet, raġel sinjur jismu Ġużeppi staqsa lil Pilatu biex iħallih ineħħi l-​ġisem taʼ Ġesù minn fuq iz-​zokk. Ġużeppi geżwer il-​ġisem taʼ Ġesù fl-​għażel fin bi fwejjaħ ifuħu u poġġieh f’qabar ġdid. Hu poġġa ġebla kbira quddiem id-​daħla tal-​qabar. Il-​qassisin ewlenin qalu lil Pilatu: ‘Aħna qed nibżgħu li xi wħud mid-​dixxipli taʼ Ġesù se jieħdu l-​ġisem tiegħu u jgħidu li qam mill-​mewt.’ Għalhekk, Pilatu qalilhom: ‘Araw li l-​qabar hu magħluq sew u li tpoġġu l-​għassa miegħu.’

Tlett ijiem wara, kmieni filgħodu, xi nisa marru ħdejn il-​qabar u sabuh miftuħ. Xħin raw dan, waħda min-​nisa, Marija l-​Maddalena, telqet malajr biex issib lil Pietru u Ġwanni. In-​nisa l-​oħra daħlu fil-​qabar, u anġlu qalilhom: ‘Tibżgħux. Ġesù ġie mqajjem mill-​mewt. Morru għidu lid-​dixxipli tiegħu biex jiltaqgħu miegħu fil-​Galilija.’

Meta Marija l-​Maddalena sabet lil Pietru u Ġwanni, hi qaltilhom: ‘Xi ħadd ħa l-​ġisem taʼ Ġesù!’ Huma telqu jiġru għal ħdejn il-​qabar. Meta raw li kien vojt, marru lura d-​dar tagħhom.

Meta Marija marret lura ħdejn il-​qabar, hi rat żewġ anġli ġewwa u qaltilhom: ‘Jien ma nafx fejn ħaduh lill-​Mulej tiegħi.’ Imbagħad, rat raġel u peress li ħasbet li kien il-​ġardinar, qaltlu: ‘Sinjur, jekk jogħġbok, għidli fejn ħadtu.’ Imma meta r-​raġel qalilha, “Marija!” hi mill-​ewwel indunat li kien Ġesù. Hi għajtet: “Għalliem!” u għannqitu. Ġesù qalilha: ‘Mur u għid lil ħuti li rajtni.’ Dak il-​ħin stess, Marija telqet tiġri tgħid lid-​dixxipli li rat lil Ġesù.

Iktar tard fil-​ġurnata, żewġ dixxipli kienu mexjin minn Ġerusalemm għal Għemmaws. Fit-​triq kien hemm raġel li beda jimxi magħhom u staqsiehom dwar xiex kienu qegħdin jitkellmu. Huma qalulu: ‘Mela, ma smajtx? Tlett ijiem ilu, il-​qassisin ewlenin qatlu lil Ġesù. Issa xi nisa qed jgħidu li hu ħaj!’ Ir-​raġel staqsiehom: ‘Intom ma temmnux x’qalu l-​profeti? Kienu qalu li l-​Kristu kellu jmut u wara jiġi mqajjem.’ Imbagħad, hu kompla jispjegalhom l-​Iskrittura. Meta waslu Għemmaws, id-​dixxipli riduh jibqaʼ magħhom. Fl-​ikla taʼ filgħaxija, xħin qabad il-​ħobż u qal talba, huma indunaw li kien Ġesù. Imbagħad, hu sparixxa.

Iż-​żewġ dixxipli telqu jiġru lejn Ġerusalemm, daħlu fid-​dar fejn l-​appostli kienu miġburin, u qalulhom x’kien ġara. Xħin kienu hemmhekk, Ġesù deher quddiemhom kollha. Għall-​ewwel, l-​appostli ma setgħux jemmnu li kien Ġesù. Imbagħad qalilhom: ‘Ħarsu lejn idejja; missuni. Kien miktub li Kristu kellu jiġi mqajjem mill-​mewt.’

Ftit taż-​żmien wara li Ġesù deher lill-​appostli, Pietru ddeċieda li jmur jistad fil-​Baħar tal-​Galilija. Tumas, Ġakbu, Ġwanni, u xi dixxipli oħra marru miegħu. Wara lejl sħiħ jistadu, huma ma qabdu xejn.

Kmieni filgħodu, huma raw raġel wieqaf fuq xatt il-​baħar. Hu qalilhom b’leħen għoli: ‘Qbadtu xi ħaġa tal-​ħut?’ Huma wiġbuh: “Le!” Ir-​raġel qalilhom: “Itfgħu x-​xibka fuq in-​naħa tal-​lemin tad-​dgħajsa.” Xħin għamlu hekk, ix-​xibka tant imtliet bil-​ħut li ma setgħux itellgħuha fuq id-​dgħajsa. F’dak il-​mument, Ġwanni induna li dak ir-​raġel kien Ġesù, u qal: “Dak il-​Mulej!” Malli semaʼ dan, Pietru qabeż minn fuq id-​dgħajsa biex jgħum sa ħdejh. Id-​dixxipli l-​oħra daħlu warajh bid-​dgħajsa.

Xħin waslu fuq il-​bajja, huma raw ftit ħut u ħobż isiru fuq in-​nar. Ġesù qalilhom biex iġibu ftit mill-​ħut li qabdu ħalli jsajruh ukoll. Imbagħad qal: ‘Ejjew ħa tieklu.’

Wara li kielu, Ġesù staqsa lil Pietru: ‘Tħobbni int iktar mis-​sajd?’ Pietru wieġbu: ‘Iva, Mulej, taf li nħobbok.’ Ġesù qallu: ‘Mela itmaʼ lill-​ħrief tiegħi.’ Ġesù reġaʼ staqsieh: ‘Pietru, tħobbni int?’ Pietru wieġbu: ‘Mulej, taf li nħobbok.’ Ġesù qallu: “Irgħa n-​nagħaġ ċkejknin tiegħi.” Ġesù staqsieh għat-​tielet darba. Minħabba dan, Pietru ħassu mdejjaq ħafna. Hu qal lil Ġesù: ‘Mulej, int taf kollox. Int taf li jien inħobbok.’ Ġesù qallu: “Itmaʼ n-​nagħaġ ċkejknin tiegħi.” Imbagħad qal lil Pietru: “Ibqaʼ miexi warajja.”

Fil-​Galilija, Ġesù ltaqaʼ mas-​segwaċi tiegħu. Hu tahom kmand importanti ħafna: ‘Morru u agħmlu dixxipli min-​nies tal-​pajjiżi kollha. Għallmuhom l-​affarijiet li għallimtkom jien, u għammduhom.’ Imbagħad wegħedhom: ‘Ftakru, jien dejjem se nkun magħkom.’

Matul l-​40 jum taʼ wara li ġie mqajjem mill-​mewt, Ġesù deher lil mijiet taʼ dixxipli tiegħu fil-​Galilija u Ġerusalemm. Hu għallimhom lezzjonijiet importanti u għamel ħafna mirakli. Imbagħad, Ġesù ltaqaʼ mal-​appostli tiegħu għall-​aħħar darba fuq il-​Muntanja taż-​Żebbuġ.

Meta kienu f’Ġerusalemm, Ġesù kien qal lill-​appostli tiegħu: ‘Titilqux din il-​belt. Ibqgħu stennew dak li wiegħed il-​Missier.’ Imma huma ma kinux fehmu x’ried ifisser meta qalilhom hekk. Allura issa staqsewh: ‘Inti se ssir is-​Sultan taʼ Iżrael issa?’ Ġesù qalilhom: ‘Għadu mhuwiex il-​waqt taʼ Ġeħova biex jien insir Sultan. Intom dalwaqt se tirċievu l-​qawwa permezz tal-​ispirtu qaddis, u tkunu xhieda tiegħi. Morru ppritkaw f’Ġerusalemm, fil-​Lhudija, fis-​Samarija, u fl-​iktar partijiet ’il bogħod tal-​art.’

Imbagħad, Ġesù beda tielaʼ ’l fuq fis-​sema u sħaba għattietu. Id-​dixxipli tiegħu baqgħu jħarsu ’l fuq imma mbagħad hu ma deherx iktar.

Id-​dixxipli ma baqgħux fuq il-​Muntanja taż-​Żebbuġ u marru Ġerusalemm. Huma kienu jiltaqgħu b’mod regolari f’kamra taʼ fuq taʼ dar u kienu jitolbu. Huma kienu qed jistennew lil Ġesù biex jurihom permezz tal-​ispirtu qaddis x’għandhom jagħmlu iktar.