“Xi Jfisser it-Trijanglu Vjola?”
“XI FTIT tal-ġranet ilu rċivejt kopja tat-Torri taʼ l-Għassa mingħand waħda mix-Xhieda taʼ Ġeħova,” kiteb impjegat taċ-ċivil li jaħdem fil-ministeru tal-ġustizzja f’Seoul, ir-Repubblika tal-Korea. Hu kompla: “Jien u naqra, tgħallimt xi ftit fatti dwar il-persekuzzjoni tax-Xhieda taʼ Ġeħova taħt ir-reġim Nazista u r-reġim Komunista. Iżda għandi mistoqsija. Fuq ir-ritratt tal-qoxra taʼ quddiem hemm ix-Xhieda taʼ Ġeħova li għandhom trijanglu vjola bil-ponta ’l isfel fuq in-naħa tax-xellug tal-ġakketta tagħhom. Xi jfisser it-trijanglu vjola?”
Taħt ir-reġim Nazista fil-Ġermanja, ix-Xhieda taʼ Ġeħova rrifjutaw li jsellmu lil Hitler u żammew in-newtralità fi kwistjonijiet politiċi u militari. Għalhekk, in-Nazisti ppersegwitawhom b’mod kiefer u tefgħu madwar 12,000 Xhud ġo ħabsijiet u kampijiet tal-konċentrament għal tul taʼ żmien differenti. Minn dawn mietu madwar 2,000 ruħ. Fost dawn kien hemm mijiet li ġew maqtulin.
X’kien ifisser it-trijanglu vjola fuq l-uniformi tagħhom? “Il-priġunieri taʼ diversi kategoriji fil-kampijiet [Nazisti] kienu jiġu identifikati minn marki speċjali li kellhom,” jispjega l-ktieb Anatomy of the SS State (Anatomija taʼ l-Istat SS). “Is-sistema regulari taʼ mmarkar, li ġiet introdotta qabel il-gwerra, ikkonsistiet f’biċċa drapp forma taʼ trijanglu meħjuta fuq l-uniformi taʼ kull priġunier u l-kulur tagħha kien jiddependi mill-kategorija: għall-priġunieri politiċi, aħmar; għax-Xhieda taʼ Ġeħova, vjola; għal dawk anti-soċjali, iswed; għall-kriminali, aħdar; għall-omosesswali, roża; għall-emigranti, blu. Flimkien mat-trijanglu kulurit, il-priġunieri Lhud kienu mġagħlin jilbsu trijanglu isfar meħjut fuq it-trijanglu kulurit b’tali mod li jifforma l-Istilla taʼ David b’sitt ponot.”
“Jekk it-tifsira morali hija mfakkra tul iż-żminijiet,” kiteb il-Professur John K. Roth fil-ktieb tiegħu Holocaust Politics (Politika taʼ l-Olokawst), “it-trijanglu vjola jistaʼ jkun tarka kontra d-diżastru, tarka li għandha ponot trijangulari li jiġbdu l-attenzjoni u l-impenn tagħna lejn it-tajjeb li tant jistħoqqlu rispett uman.” Id-dokumentarju bl-isem Jehovah’s Witnesses Stand Firm Against Nazi Assault (Ix-Xhieda taʼ Ġeħova Jieqfu Sodi Kontra l-Attakki tan-Nazi) li pproduċew ix-Xhieda taʼ Ġeħova rebaħ premju. Għala ma tistaqsix lil wieħed mix-Xhieda taʼ Ġeħova u tara jekk jistax jagħmel xi arranġamenti biex tara dan il-vidjo?