“Il-Mewt Tinbelaʼ għal Dejjem”
IMMAĠINA li qed taqra gazzetta b’titlu bħal dak t’hawn fuq minflok ma qed taqra dwar tifla żgħira li kkommettiet suwiċidju. M’għandniex xi ngħidu, l-ebda gazzetta ma qatt għamlet stqarrija bħal din. Iżda l-kliem t’hawn fuq jidher fi ktieb li ilu jeżisti eluf taʼ snin—il-Bibbja.
Fl-Iskrittura l-mewt hija spjegata b’mod ċar. Barra minn hekk, il-Bibbja mhux biss tirrivela għala mmutu imma tispjega wkoll il-kundizzjoni tal-mejtin u toffri tama għall-maħbubin tagħna li mietu. Fl-aħħar, titkellem dwar żmien sinifikanti meta se jkun possibbli li ngħidu: “Il-mewt tinbelaʼ għal dejjem.”—1 Korintin 15:54.
Il-Bibbja tispjega l-mewt bħala xi ħaġa li nistgħu nifhmuha minflok bħala xi ħaġa misterjuża. Per eżempju, spiss tirreferi għall-mewt bħala “raqda,” u tiddeskrivi lil uħud mejtin bħala li huma “reqdin fil-mewt.” (Salm 13:4 [13:3, NW]; 1 Tessalonikin 4:13; Ġwanni 11:11-14) Il-mewt hija spjegata wkoll bħala “għadu.” (1 Korintin 15:26) Iktar importanti, il-Bibbja tgħinna nifhmu għala l-mewt hi bħal raqda, għala taħkem lill-bniedem, u kif dan l-għadu fl-aħħar mill-aħħar se jiġi meqrud.
Għala Mmutu?
L-ewwel ktieb tal-Bibbja jirrakkonta kif Alla għamel l-ewwel bniedem, Adam, u poġġieh f’ġenna taʼ l-art. (Ġenesi 2:7, 15) Fil-bidu tal-ħajja tiegħu, Adam ngħata xi inkarigi flimkien maʼ projbizzjoni stretta. Dwar ċerta siġra fil-ġnien taʼ l-Għeden, Alla qallu: “La tikolx minnha, għax dak in-nhar li tiekol minnha żgur li tmut.”a (Ġenesi 2:17) Għalhekk, Adam fehem li setaʼ jmut. Il-mewt kienet ir-riżultat dirett għall-ksur tal-liġi divina.
Sfortunatament, Adam u martu Eva m’obdewx. Huma għażlu li jinjoraw ir-rieda tal-Ħallieq tagħhom, u għalhekk ħasdu l-konsegwenzi. “Għax trab int, u fit-trab terġaʼ tmur,” hekk qal Alla meta kellimhom dwar x’kien se jkun ir-riżultat jekk jidinbu. (Ġenesi 3:19) Huma saru difettużi serjament—imperfetti. L-imperfezzjoni tagħhom, jew dnubiethom, kienet se twassal għall-mewt tagħhom.
Dan id-difett—id-dnub—ġie wkoll mgħoddi lit-tfal taʼ Adam u Eva, ir-razza umana kollha. F’ċertu sens, kien bħal marda ereditarja. Mhux talli Adam tilef l-opportunità li jgħix ħajja ħielsa mill-kundanna tal-mewt, iżda hu għadda wkoll l-imperfezzjoni lin-nisel tiegħu. Il-familja umana saret ilsira tad-dnub. Il-Bibbja tgħid: “Huwa għalhekk li bħalma permezz taʼ bniedem wieħed id-dnub daħal fid-dinja, u permezz tad-dnub il-mewt, u b’hekk il-mewt infirxet fuq il-bnedmin kollha għax kollha dinbu.”—Rumani 5:12.
“Id-Dnub Daħal fid-Dinja”
Dan id-difett ereditarju, jew id-dnub, ma tistax tarah taħt mikroskopju. “Id-dnub” jirreferi għal nuqqas morali u spiritwali li ġie mgħoddi lilna mill-ewwel ġenituri tagħna, u dan għandu konsegwenzi fiżiċi. Madankollu, il-Bibbja tirrivela li Alla pprovda rimedju. L-appostlu Pawlu jispjega: “Għax il-ħlas li jagħti d-dnub hu l-mewt, imma l-għotja li jagħti Alla hi l-ħajja taʼ dejjem bi Kristu Ġesù, il-Mulej tagħna.” (Rumani 6:23) Fl-ewwel ittra tiegħu lill-Korintin, Pawlu żied assiguranza li kienet tfisser ħafna għalih: “Għax bħalma kulħadd qed imut f’Adam, hekk ukoll kulħadd għad jingħata l-ħajja fil-Kristu.”—1 Korintin 15:22.
Bla dubju, Ġesù Kristu għandu rwol vitali f’li jneħħi d-dnub u l-mewt. Hu qal li ġie fuq l-art biex “jagħti ruħu b’fidwa għal ħafna.” (Mattew 20:28) Is-sitwazzjoni tistaʼ titqabbel maʼ ħtif, fejn l-ostaġġ jistaʼ jiġi meħlus biss bi ħlas speċifiku. F’dan il-każ, il-fidwa li tistaʼ teħlisna mid-dnub u l-mewt hija l-ħajja perfetta taʼ Ġesù.b—Atti 10:39-43.
Sabiex jipprovdi fidwa, Alla bagħat lil Ġesù fuq l-art biex jissagrifika ħajtu. “Alla tant ħabb lid-dinja li ta l-Iben uniġenitu tiegħu, biex kulmin jeżerċita l-fidi fih . . . ikollu l-ħajja taʼ dejjem.” (Ġwanni 3:16) Qabel ma miet mewta taʼ sagrifiċċju, Kristu ‘ta xiehda għall-verità.’ (Ġwanni 18:37) U waqt il-ministeru pubbliku tiegħu, hu ħa vantaġġ minn ċerti okkażjonijiet biex jikxef il-verità dwar il-mewt.
“It-Tifla . . . Rieqda”
Ġesù kien familjari mal-mewt meta kien fuq l-art. Hu ħass in-niket taʼ meta kien jitlef lil xi wħud madwaru fil-mewt, u hu kien jaf li kien se jmut mewta prematura. (Mattew 17:22, 23) Milli jidher xi ftit xhur qabel ma Ġesù ġie maqtul, il-ħabib tiegħu Lazzru miet. Dan l-avveniment jgħinna nifhmu kif Ġesù kien iħares lejn il-mewt.
Għalhekk, wara li sar jaf bil-mewt taʼ Lazzru, Ġesù qal: “Il-ħabib tagħna Lazzru mar jistrieħ, imma jien se mmur inqajmu mill-irqad.” Id-dixxipli assumew li la Lazzru kien qiegħed biss jistrieħ, hu kien se jħossu aħjar. Għalhekk Ġesù qal ċar u tond: “Lazzru miet.” (Ġwanni 11:11-14) Ovvjament, Ġesù kien iħares lejn il-mewt bħala raqda. Filwaqt li għandu mnejn li huwa diffiċli għalina biex nifhmu x’inhi l-mewt, aħna nifhmu x’inhu l-irqad. Meta norqdu raqda tajba bil-lejl, aħna ma nkunux konxji taʼ kemm qed jgħaddi ħin u x’qiegħed jiġri madwarna għax għal ftit tal-ħin inkunu f’ċertu sens mitlufin minn sensina. Dan huwa eżatt kif il-Bibbja tispjega l-kundizzjoni tal-mejtin. Koħèlet 9:5 jgħid: “Il-mejtin ma jafu xejn.”
Ukoll, Ġesù qabbel il-mewt maʼ raqda għax in-nies jistgħu jitqajmu mill-mewt, grazzi għall-qawwa t’Alla. F’okkażjoni minnhom, Ġesù żar id-dar taʼ familja mnikkta li esperjenzat il-mewt tat-tifla żgħira tagħhom. “It-tifla mhix mejta imma rieqda,” qal Ġesù. Imbagħad resaq lejn it-tifla mejta u qabdilha idha u hi “qamet.” Fi kliem ieħor, hi qamet mill-mewt.—Mattew 9:24, 25.
Bl-istess mod, Ġesù qajjem lill-ħabib tiegħu Lazzru mill-mewt. Iżda qabel ma wettaq dan il-miraklu, hu farraġ lil Marta, oħt Lazzru, billi qal: “Ħuk iqum.” Hi b’fiduċja qaltlu: “Naf li jqum fl-irxoxt fl-aħħar jum.” (Ġwanni 11:23, 24) Bla ebda dubju, hi kienet qed tistenna li l-qaddejja kollha t’Alla kienu se jiġu rxoxtati f’xi żmien fil-futur.
Eżattament, xi jfisser l-irxoxt? Il-kelma Griega għal “irxoxt” (anastasis) letteralment tfisser “tqum bil-wieqfa.” Tfisser qawmien mill-mewt. Dan forsi jgħaġġeb lil ħafna, madankollu wara li qal li l-mejtin se jisimgħu l-vuċi tiegħu, Ġesù qal: “Tistagħġbux b’dan.” (Ġwanni 5:28) L-irxoxt li Ġesù stess wettaq fuq l-art jagħtina tama fil-wegħda tal-Bibbja li tgħid li Alla se jqajjem mir-“raqda” lil dawk il-mejtin li qegħdin fil-memorja tiegħu. Rivelazzjoni 20:13 jipprofetizza: “Il-baħar radd il-mejtin li kienu fih, u l-mewt u Ħades [il-qabar komuni tal-bniedem] raddew il-mejtin li kienu fihom.”
Dawn l-uħud irxoxtati għall-ħajja se jispiċċaw jixjieħu u jmutu għal darb’oħra, bħalma ġara lil Lazzru? Dan m’huwiex l-iskop t’Alla. Il-Bibbja tassigurana li għad jasal żmien meta “ma jkunx hemm iżjed mewt,” u għalhekk ħadd ma se jixjieħ u jmut.—Rivelazzjoni 21:4.
Il-mewt hija għadu. Ir-razza umana għandha ħafna għedewwa komuni oħra, bħalma huma l-mard u x-xjuħija, li wkoll jikkaġunaw ħafna sofferenza. Alla jwiegħed li jeqridhom kollha, billi fl-aħħarnett jgħaddi sentenza fuq l-akbar għadu tal-bniedem. “Bħala l-aħħar għadu, il-mewt se tinġieb fix-xejn.”—1 Korintin 15:26.
B’dik il-wegħda mwettqa, il-bnedmin se jgawdu ħajja perfetta, li ma tkunx imtebbgħa bid-dnub u l-mewt. Sadanittant, nistgħu nitfarrġu f’li nkunu nafu li l-għeżież maħbubin mejtin tagħna qegħdin jistrieħu, u jekk huma fil-memorja t’Alla, se jiġu rxoxtati fiż-żmien stabbilit tiegħu.
Fehma dwar il-Mewt Tagħti Skop lil Ħajjitna
Fehma ċara tal-mewt u t-tama li hemm għall-mejtin tistaʼ tbiddlilna l-ħarsa tagħna lejn il-ħajja. Meta kellu fuq l-20 sena, Ian, li ssemma fl-artiklu taʼ qabel, tgħallem dwar l-ispjegazzjoni li tagħti l-Bibbja dwar il-mewt. “Minn dejjem kelli tama żgħira li missieri kien qiegħed xi mkien,” jgħid hu. “Għalhekk, meta tgħallimt li hu kien sempliċement rieqed fil-mewt, għall-ewwel bdejt inħossni mdejjaq.” Madankollu, meta Ian qara dwar il-wegħda t’Alla li se jirxoxta l-mejtin, kien ferħan se jtir li se jkun jistaʼ jerġaʼ jara lil missieru. “Għall-ewwel darba f’ħajti ħassejt ċertu serħan,” jgħid hu. Fehma ċara tal-mewt ġabitlu paċi tal-moħħ li kkalmatu.
Clive u Brenda tilfu t-tifel tagħhom, Steven, li kellu 21 sena fl-aċċident fatali li ssemma fl-artiklu taʼ qabel. Għalkemm kienu jafu dwar dak li l-Bibbja tgħid dwar il-mewt, huma xorta kienu qalbhom maqsuma bit-telfa għal għarrieda li kellhom. Wara kollox, il-mewt hija għadu, u t-tingiża tagħha hi taʼ wġigħ. Bil-mod il-mod, l-għarfien Skritturali tagħhom dwar il-kundizzjoni tal-mejtin taffielhom l-uġigħ. Brenda tgħid: “Il-fehma tagħna tal-mewt għenitna biex nirkupraw u nibqgħu mexjin ’il quddiem. M’għandniex xi ngħidu, ma tgħaddix ġurnata li ma naħsbux dwar dak iż-żmien meta Steven se jitqajjem mir-raqda fonda tiegħu.”
“Mewt, Fejn Hi t-Tingiża Tiegħek?”
Bla dubju, il-fatt li nifhmu l-kundizzjoni tal-mejtin jistaʼ jgħinna biex ikollna ħarsa bilanċjata tal-ħajja. Il-mewt m’għandhiex għalfejn tkun misteru. Nistgħu nieħdu gost bil-ħajja mingħajr ma nibżgħu mill-għadu tagħha li qed jheddidna. U jekk nirrealizzaw li l-mewt mhux bilfors se ttemmilna ħajjitna għal dejjem, ix-xewqa li jistaʼ jkollna biex ngħixu ħajja taʼ pjaċir minħabba li naħsbu li l-“ħajja hija qasira wisq” se tispiċċa. Meta nsiru nafu li l-maħbubin mejtin tagħna, li huma fil-memorja t’Alla, huma reqdin fil-mewt u li se jiġu rxoxtati, se nitfarrġu u nitħeġġu sabiex nibqgħu għaddejjin b’ħajjitna.
Iva, nistgħu nħarsu b’fiduċja lejn il-futur meta Alla Ġeħova, id-Donatur tal-ħajja, se jidfen il-mewt għal dejjem. X’barka se tkun meta nkunu nistgħu ngħidu: “Mewt, fejn hi r-rebħa tiegħek? Mewt, fejn hi t-tingiża tiegħek?”—1 Korintin 15:55.
[Noti taʼ taħt]
a Din hija l-ewwel referenza dwar il-mewt fil-Bibbja.
b Il-prezz li tħallas għall-fidwa kien ħajja umana perfetta għax dik kienet li tilef Adam. Id-dnub ikkontamina lill-bnedmin kollha, u għalhekk l-ebda bniedem imperfett ma setaʼ jkun taʼ fidwa. B’hekk, Alla bagħat lil Ibnu mis-sema għal dan l-iskop. (Salm 49:8-10 [49:7-9, NW]) Għal iktar informazzjoni dwar dan is-suġġett, ara kapitlu 7 tal-ktieb Għarfien Li Jwassal Għall-Ħajja Taʼ Dejjem, pubblikat mix-Xhieda taʼ Ġeħova.
[Stampa f’paġna 5]
Id-diżubbidjenza taʼ Adam u Eva wasslet għall-mewt
[Stampa f’paġna 6]
Ġesù qabad id it-tifla u hi qamet
[Stampa f’paġna 7]
Ħafna jistennew dak iż-żmien meta l-maħbubin mejtin tagħhom se jqumu mill-irqad, bħalma għamel Lazzru