Ninħelsu mir-Reliġjon Falza
“‘Oħorġu minn fosthom, . . .’ igħid Jehovah, ‘u ieqfu milli tmissu l-ħaġa mhix nadifa’ . . ., ‘u jien se neħodkom ġewwa.’”−2 KORINTIN 6:17.
1. Satana liema tpartit ipprova jagħmel maʼ Ġesù, u li għamel din l-offerta liema żewġ affarijiet igħallimna?
“DAWN l-affarijiet kollha se nagħtihomlok jekk int taqaʼ u tagħmel att taʼ qima lili.” Għalkemm din l-offerta ntgħamlet eluf taʼ snin wara l-bidu tar-reliġjon falza, hija tipprovdi l-muftieħ biex nifhmu min hemm wara l-qima falza u x’inhu l-iskop tagħha. Tard fis-sena 29 E.K., ix-Xitan offra lil Ġesù s-saltniet kollha tad-dinja bi bdil maʼ att wieħed taʼ qima. Dan l-episodju jgħidilna żewġ affarijiet: li s-saltniet taʼ din id-dinja kienu taʼ Satana biex jagħtihom lil min irid hu u li l-oġġettiv aħħari tar-reliġjon falza hu l-qima tax-Xitan.—Mattew 4:8, 9.
2. X’nitgħallmu mill-kliem taʼ Ġesù f’Mattew 4:10?
2 Bit-tweġiba tiegħu, Ġesù mhux biss ċaħad ir-reliġjon falza imma wera wkoll x’tinvolvi r-reliġjon vera. Hu ddikjara: “Mur ’il hemm, Satana! Għax hu miktub, ‘Hu lil Jehovah Alla tiegħek li trid tqim, u hu lilu biss li trid tagħti servizz sagru.’” (Mattew 4:10) L-oġġettiv tar-reliġjon vera hu, għalhekk, il-qima tal-uniku veru Alla, Jehovah. Din tinvolvi fidi u ubbidjenza, li wieħed jagħmel ir-rieda taʼ Jehovah.
L-oriġini tar-Reliġjon Falza
3. (a) Meta u kif bdiet ir-reliġjon falza fuq l-art? (b) Liema hu l-ewwel att miktub taʼ intolleranza reliġjuża, u l-persekuzzjoni reliġjuża kif kompliet minn dak iż-żmien ’il hawn?
3 Ir-reliġjon falza bdiet fuq l-art meta l-ewwel bnedmin ma obdewx lil Alla u aċċettaw il-proposta tas-Serpent biex jiddeċiedu għalihom infushom “it-tajjeb u l-ħażin.” (Ġenesi 3:5) Billi għamlu hekk huma ċaħdu s-sovranità taʼ tjieba taʼ Jehovah u abbandunaw il-qima xierqa, ir-reliġjon vera. Huma kienu l-ewwel bnedmin li “bidlu l-verità t’Alla mal-gidba u qiemu u taw servizz sagru lill-ħolqien minflok lil Dak li ħalaq.” (Rumani 1:25) Il-ħlejqa li huma bla ma kienu jafu għażlu li jqimu ma kienet ħadd ħlief Satana x-Xitan, “is-serpent oriġinali.” (Rivelazzjoni 12:9) Binhom il-kbir, Kajjin, irrifjuta li jsegwi l-parir ħanin taʼ Jehovah u b’hekk irribella kontra s-sovranità Tiegħu. Għax ried jew bla ma jaf, Kajjin sar “tifel tal-wieħed ħażin,” Satana, u wieħed li jipprattika l-qima tax-Xitan. Hu qatel lil ħuh iżgħar Abel, li kien jipprattika l-qima vera, ir-reliġjon vera. (1 Ġwann 3:12, Revised English Bible; Ġenesi 4:3-8; Ebrej 11:4) Id-demm taʼ Abel kien l-ewwel demm imxerred minħabba intolleranza reliġjuża. B’niket ngħidu li r-reliġjon falza baqgħet ixxerred demm innoċenti sal-ġurnata tal-lum.—Ara Mattew 23:29-35; 24:3, 9.
4. Fil-każ taʼ Noè, liema skritturi juru n-natura tar-reliġjon vera?
4 Qabel id-Dulluvju, Satana rnexxielu jdawwar lill-maġġoranza tal-bnedmin ’il bogħod mir-reliġjon il-vera. Noè, madankollu, “sab favur f’għajnejn Jehovah.” Għala? Għaliex hu “mexa mal-veru Alla.” Fi kliem ieħor, hu pprattika l-vera qima. Il-vera reliġjon mhix xi ċerimonja jew ritwal imma mod taʼ ħajja. Hija tinvolvi li wieħed ipoġġi fidi f’Jehovah u li jaqdih b’mod ubbidjenti, ‘billi jimxi miegħu.’ Noè hekk għamel.—Ġenesi 6:8, 9, 22; 7:1; Ebrej 11:6, 7.
5. (a) Ix-Xitan xi pprova jistabbilixxi wara d-Dulluvju, u kif? (b) Jehovah kif ħawwad il-pjan tax-Xitan, u x’kien ir-riżultat?
5 Mhux wisq wara d-Dulluvju, ix-Xitan milli jidher uża lil Nimrod, raġel magħruf għall-“oppożizzjoni [tiegħu] lejn Jehovah,” fi sforz biex igħaqqad lill-umanità kollha f’għamla taʼ qima li tkun għal darb’oħra topponi lil Jehovah. (Ġenesi 10:8, 9; 11:2-4) Kienet se tkun reliġjon falza waħda magħquda, qima magħquda tax-Xitan, iċċentrata fuq il-belt u t-torri li bnew l-adoraturi tiegħu. Jehovah ħarbat dan il-pjan billi ħawwad il-“lingwa waħda” li dak iż-żmien kienet mitkellma mill-umanità kollha. (Ġenesi 11:5-9) Għalhekk, il-belt saret tissejjaħ Babel, iktar tard Babilonja, liema żewġ ismijiet ifissru “Konfużjoni.” Din il-konfużjoni fil-lingwi ġabet it-tifrix tal-umanità mal-art kollha.
6. (a) Liema ideat reliġjużi ġew imdaħħlin fl-adoraturi taʼ Satana f’Babilonja qabel ma tferrxu? (b) Ir-reliġjonijiet taʼ madwar id-dinja għala għandhom twemmin simili? (ċ) Liema għan sataniku qdiet Babilonja, u dik il-belt antika saret is-simbolu taʼ liema ħaġa?
6 Jidher, madankollu, fuq il-bażi tal-istorja tal-mitoloġija u r-reliġjon, li qabel dan it-tifrix tal-umanità minn Jehovah, Satana kien daħħal fl-imħuħ tal-adoraturi tiegħu ċerti ideat fundamentali tar-reliġjon falza. Dawn jinkludu l-kunċetti reliġjużi tar-ruħ li tibqaʼ ħajja wara l-mewt, il-biżaʼ mill-mejtin, u l-eżistenza taʼ infern f’dinja taħt l-art, flimkien mal-qima taʼ għadd bla qies taʼ allat irġiel u nisa, li wħud minnhom ġew miġburin fi trinitajiet. Twemmin bħal dan inġarr sat-truf tal-art mill-gruppi lingwistiċi varji. Mal-mogħdija taż-żmien, dawn l-ideat bażiċi għaddew minn xi varjazzjonijiet. Imma fil-biċċa l-kbira, huma jiffurmaw il-fibra tar-reliġjon falza fil-partijiet kollha tad-dinja. Għalkemm imfixkel fl-attentat tiegħu biex joħloq reliġjon falza waħda magħquda bil-kapitali dinjija tagħha f’Babilonja, Satana kkuntenta b’għamliet diversi taʼ qima falza, li kienu spirati minn Babilonja u mfasslin biex idawru l-qima mingħand Jehovah għal għandu. Babilonja baqgħet għal sekli sħaħ bħala ċentru influwenti taʼ idolatrija, maġija, sħarijiet, u astroloġija—kollha komponenti essenzjali tar-reliġjon falza. Mhux taʼ sorpriża, għalhekk, li l-ktieb taʼ Rivelazzjoni jissimbolizza lill-imperu dinji taʼ reliġjon falza bħala mara żienja maħmuġa msemmija Babilonja l-Kbira.—Rivelazzjoni 17:1-5.
Reliġjon Vera
7. (a) Ir-reliġjon vera għala ma ġietx effettwata mill-konfużjoni tal-lingwa? (b) Min sar magħruf bħala “l-missier taʼ dawk kollha li għandhom il-fidi,” u għala?
7 Ovvjament, ir-reliġjon vera ma ġietx effettwata meta Jehovah ħawwad il-mezz taʼ espressjoni tal-bnedmin f’Babel. Il-qima vera kienet tiġi pprattikata qabel id-Dulluvju minn irġiel u nisa leali bħal Abel, Enok, Noè, il-mara taʼ Noè, u t-tfal subien taʼ Noè u n-nisa tagħhom. Wara d-Dulluvju l-qima vera ġiet ippreservata fil-linja taʼ Xem, bin Noè. Abraham, dixxendent taʼ Xem, kien jipprattika r-reliġjon vera u sar magħruf bħala “l-missier taʼ dawk kollha li għandhom il-fidi.” (Rumani 4:11) Il-fidi tiegħu kienet appoġġjata minn xogħlijiet. (Ġakbu 2:21-23) Ir-reliġjon tiegħu kienet mod taʼ ħajja.
8. (a) Ir-reliġjon vera kif ġiet konfrontata mir-reliġjon falza fis-seklu 16 Q.E.K., u x’kien ir-riżultat? (b) Liema arranġament ġdid inawgura Jehovah rigward il-qima pura tiegħu?
8 Il-qima vera baqgħet tiġi pprattikata fil-linja tad-dixxendenti taʼ Abraham—Iżakk, Ġakobb (jew, Iżrael), u t-12-il ulied subien taʼ Ġakobb, li minnhom ħarġu t-12-il tribù taʼ Iżrael. L-egħluq tas-seklu 16 Q.E.K. sab lid-dixxendenti taʼ Abraham minn Iżakk jitħabtu biex jippreservaw ir-reliġjon pura f’ambjent ostili, pagan—l-Eġittu—fejn huma ġew ridotti għall-jasar. Jehovah uża lill-qaddej leali tiegħu Mosè, tat-tribù taʼ Levi, biex jeħles lill-adoraturi Tiegħu mill-madmad tal-Eġittu, art imgħaddsa fir-reliġjon falza. Permezz taʼ Mosè, Jehovah ikkonkluda patt maʼ Iżrael, billi għamilhom il-poplu magħżul Tiegħu. F’dak iż-żmien, Jehovah poġġa f’kodiċi l-qima tiegħu, billi temporanjament waqqafha ġewwa l-limiti taʼ sistema taʼ sagrifiċċji amministrati minn saċerdozju u b’santwarju materjali, l-ewwel it-tabernaklu li kien jinġarr u iktar tard it-tempju f’Ġerusalemm.
9. (a) Il-qima vera kif kienet tiġi pprattikata qabel il-patt tal-Liġi? (b) Ġesù kif wera li l-fatturi materjali tal-Liġi ma kinux permanenti?
9 Għandu jiġi nnotat, madankollu, li dawn il-fatturi materjali ma kinux ippjanati li jsiru komponenti permanenti tar-reliġjon vera. Il-Liġi kienet “dell tal-affarijiet li għandhom jiġu.” (Kolossin 2:17; Ebrej 9:8-10; 10:1) Qabel il-Liġi Mosajka, fi żmien il-patrijarki, il-kapijiet tal-familji milli jidher kienu jirrappreżentaw lill-familji tagħhom f’li joffru sagrifiċċji fuq artali li huma kienu bnew. (Ġenesi 12:8; 26:25; 35:2, 3; Ġob 1:5) Imma ma kien hemm ebda saċerdozju organizzat jew sistema taʼ sagrifiċċji, b’xi ċerimonji u ritwal. Barra minn dan, Ġesù nnifsu wera n-natura temporanja tal-qima bil-kodiċi ċċentrata f’Ġerusalemm meta qal lil mara Samaritana: “Ġejja s-siegħa meta la fuq din il-muntanja [Geriżim, post fejn qabel kien hemm tempju Samaritan] u lanqas f’Ġerusalemm m’intom se tqimu lill-Missier. . . . Is-siegħa ġejja, u hi issa, meta l-veri adoraturi se jqimu lill-Missier bl-ispirtu u l-verità.” (Ġwann 4:21-23) Ġesù wera li r-reliġjon vera trid tiġi pprattikata, mhux b’affarijiet materjali, imma bi spirtu u verità.
Jasar Babilonjan
10. (a) Jehovah għala ppermetta lill-poplu tiegħu biex jinġarr fil-jasar f’Babilonja? (b) Jehovah b’liema żewġ modi ħeles lil fdal leali fis-sena 537 Q.E.K., u x’kien il-għan ewlieni tar-ritorn tagħhom lejn Ġuda?
10 Minn żmien l-irvell f’Għeden, kien hemm għadwa kontinwa bejn ir-reliġjon vera u r-reliġjon falza. Xi drabi adoraturi veri kienu, b’mod simboliku, ittieħdu fil-jasar mir-reliġjon falza, iffigurata minn żmien Nimrod ’il hawn minn Babilonja. Qabel ma Jehovah ippermetta li l-poplu tiegħu jinġarr fil-jasar lejn Babilonja fis-sena 617 Q.E.K. u 607 Q.E.K., huma kienu diġà waqgħu vittma tar-reliġjon falza Babilonjana. (Ġeremija 2:13-23; 15:2; 20:6; Eżekjel 12:10, 11) Fis-sena 537 Q.E.K., fdal leali marru lura lejn Ġuda. (Isaija 10:21) Huma taw kas tas-sejħa profetika: “Oħorġu ’l barra minn ġo Babilonja!” (Isaija 48:20) Dan ma kellux ikun sempliċi ħelsien fiżiku. Kien ukoll ħelsien spiritwali minn ambjent taʼ reliġjon falza, maħmuġa u idolatruża. Dawn il-fdal leali għalhekk ġew ikkmandati: “Duru ’l hemm, duru ’l hemm, oħorġu minn hemm, tmissu xejn li mhux nadif; oħorġu minn ġo nofsha, żommu rwieħkom indaf, intom li qegħdin iġġorru l-għodod taʼ Jehovah.” (Isaija 52:11) Il-għan ewlieni tar-ritorn tagħhom lejn Ġuda kien biex jistabbilixxu mill-ġdid il-qima pura, ir-reliġjon vera.
11. Flimkien mar-restawrazzjoni tal-qima pura f’Ġuda, liema żviluppi ġodda reliġjużi seħħew fis-sitt seklu Q.E.K.?
11 Taʼ interess hu li dak l-istess sitt seklu Q.E.K. ra komplikazzjonijiet ġodda tar-reliġjon falza ġewwa Babilonja l-Kbira. Ra t-twelid tal-Buddiżmu, il-Konfuċjaniżmu, iż-Żoroastrijaniżmu, u l-Ġajniżmu, biex ma nsemmux il-filosofija Griega bbażata fuq ir-raġunar li iktar tard kienet se tinfluwenza bil-kbir lill-knejjes tal-Kristjaneżmu. Mela waqt li l-qima pura kienet qed tiġi restawrata idda, l-għadu l-kbir t’Alla kien qed jipprovdi għażla akbar taʼ alternattivi fir-reliġjon falza.
12. Liema ħelsien mill-jasar Babilonjan seħħ fl-ewwel seklu E.K., u Pawlu liema twissija ta?
12 Saż-żmien li Ġesù deher f’Iżrael, il-maġġoranza tal-Lhud kienu qed jipprattikaw għamliet varji taʼ Ġudaiżmu, għamla taʼ reliġjon li kienet adottat ħafna kunċetti reliġjużi Babilonjani. Kienet intrabtet maʼ Babilonja l-Kbira. Kristu kkundannaha u ħeles lid-dixxipli tiegħu mill-jasar Babilonjan. (Mattew, kapitlu 23; Luqa 4:18) Ladarba r-reliġjon falza u l-filosofija Griega kienu abbundanti fi nħawi fejn kien jippriedka, l-appostlu Pawlu kkwota l-profezija taʼ Isaija u applikaha għall-Kristjani, li kienu jeħtieġu li jżommu ħelsin mill-influwenza maħmuġa taʼ Babilonja l-Kbira. Hu kiteb: “Xi qbil għandu t-tempju t’Alla mal-idoli [Babilonjani]? Għax aħna tempju taʼ Alla ħaj; sewwa sew bħalma qal Alla: ‘Jien se ngħammar fosthom u nimxi fosthom, u se nkun Alla tagħhom, u huma se jkunu l-poplu tiegħi.’ ‘“Għalhekk oħorġu minn fosthom, u ifirdu lilkom infuskom,” igħid Jehovah, “u ieqfu milli tmissu l-ħaġa mhix nadifa”’; ‘“u jien se neħodkom ġewwa.”’”—2 Korintin 6:16, 17.
Ninħelsu mir-Reliġjon Falza fiż-żmien tat-Tmiem
13. X’inhu indikat fil-messaġġi li Kristu bagħat lis-sebaʼ kongregazzjonijiet fl-Asja Minuri, u x’ħareġ bħala riżultat?
13 Il-messaġġi li Kristu bagħat lis-sebaʼ kongregazzjonijiet fl-Asja Minuri permezz tar-Rivelazzjoni mogħtija lill-appostlu Ġwanni jindikaw b’mod ċar li sat-tmiem tal-ewwel seklu E.K., drawwiet u attitudnijiet reliġjużi Babilonjani kienu deħlin bil-mod il-mod ġewwa l-kongregazzjoni Kristjana. (Rivelazzjoni, kapitli 2 u 3) L-apostasija fjorixxiet b’mod partikulari mit-tieni seklu sal-ħames seklu E.K., billi wasslet għall-iżvilupp taʼ imitazzjoni korrotta tar-reliġjon Kristjana pura. Duttrini Babilonjani bħall-immortalità tar-ruħ, infern jaqbad, u t-Trinità ġew inkorporati fit-tagħlim tal-Kristjanità apostata. Il-knejjes Kattoliċi, Ortodossi, u iktar tard dawk Protestanti kollha adottaw dawn id-dommi foloz u, għalhekk, saru parti minn Babilonja l-Kbira, l-imperu dinji taʼ reliġjon falza tax-Xitan.
14, 15. (a) X’turi t-tixbieha taʼ Ġesù tal-qamħ u l-ħaxix ħażin? (b) X’seħħ lejn it-tmiem tas-seklu 19, u sal-1914, xi progress kienu għamlu l-Kristjani veri rigward duttrini?
14 Ir-reliġjon vera qatt ma ġiet meqruda kompletament. Dejjem kien hemm nies li jħobbu l-verità matul is-sekli, li xi wħud minnhom ħallsu b’ħajjithom għall-fedeltà tagħhom lejn Jehovah u lejn il-Kelma tiegħu, il-Bibbja. Imma bħalma turi t-tixbieha taʼ Ġesù tal-qamħ u l-ħaxix ħażin, il-qamħ simboliku, jew l-ulied midlukin tas-Saltna, kienu se jiġu sseparati biss mill-ħaxix ħażin, jew ulied il-wieħed mill-agħar, fil-konklużjoni tas-sistema taʼ affarijiet.” (Mattew 13:24-30, 36-43) Hekk kif iż-żmien tat-tmiem—iż-żmien biex isseħħ din is-separazzjoni—qorob, studenti sinċieri tal-Bibbja fl-aħħar tas-seklu 19 bdew jinħelsu mill-jasar tar-reliġjon falza.
15 Sal-1914 dawn il-Kristjani, magħrufin il-lum bħala Xhieda taʼ Jehovah, kienu kkultivaw fidi soda fir-rahan. Huma kienu jafu li l-preżenza taʼ Kristu trid tkun inviżibbli. Huma fehmu li l-1914 kien se jimmarka t-tmiem taż-“żminijiet tal-Ġentili.” (Luqa 21:24, King James Version) U huma fehmu b’mod ċar it-tifsir tar-ruħ u tal-irxoxt. Huma ġew imdawlin ukoll rigward l-iżball oħxon tat-tagħlim tal-knejjes dwar in-nar tal-infern u t-Trinità. Tgħallmu u bdew jużaw l-isem divin u għarfu kemm hi żballjata t-teorija tal-evoluzzjoni u l-prattika tal-ispiritiżmu.
16. Kristjani midlukin għal liema sejħa wieġbu fl-1919?
16 Kienu bdew tajjeb f’li jeħilsu mill-irbit tar-reliġjon falza. U fl-1919, Babilonja l-Kbira tilfet għalkollox il-qabda tagħha fuq il-poplu t’Alla. Bħalma fdal taʼ Lhud kienu nħelsu minn Babilonja fis-sena 537 Q.E.K., hekk il-fdal leali taʼ Kristjani midlukin taw kas tas-sejħa biex ‘joħorġu minn ġo nofs Babilonja l-Kbira.’—Isaija 52:11.
17. (a) Xi żviluppa mill-1922 ’il quddiem, u liema ħtieġa nħasset fost il-poplu t’Alla? (b) Liema pożizzjoni estrema ġiet adottata, u dan għala tistaʼ tifhmu?
17 Mis-sena 1922 ’il quddiem, veritajiet Bibliċi qawwijin ġew ippubblikati u mqassmin pubblikament, b’mod li kixfu r-reliġjon falza Babilonjana, b’mod partikulari l-knejjes tal-Kristjaneżmu. Il-ħtieġa kienet tinħass li jiġi enfasizzat fl-imħuħ tan-nies imnaddfin t’Alla li l-qtugħ mill-għamliet kollha taʼ reliġjon falza jrid ikun totali. B’hekk, għal snin sħaħ, saħansitra l-użu tal-kelma “reliġjon” kien jiġi evitat meta tissemma l-qima pura. Kartelluni, bħal “Religion Is a Snare and a Racket,” (“Ir-Reliġjon Hija Nassa u Pjan li Jisloħ,”) kienu jduru bihom fit-toroq taʼ bliet kbar. Kotba bħal Government (1928) u “The Truth Shall Make You Free” (1943) għamlu distinzjoni ċara bejn “Kristjanità” u “reliġjon.” Tistaʼ tifhem għala ttieħdet din il-pożizzjoni estrema, ladarba ried isir qtugħ għalkollox minn mas-sistemi reliġjużi, li kienu ppenetraw kullimkien, taʼ Babilonja l-Kbira.
Reliġjon Vera u Dik Falza
18. Liema fehma ġdida taʼ “reliġjon” ingħatat fl-1951, u dan kif inhu spjegat fin-1975 Yearbook?
18 Imbagħad, fl-1951, kien wasal iż-żmien biex Jehovah jagħti lill-poplu tiegħu fehma ċara daqs il-kristall tad-differenza bejn reliġjon vera u reliġjon falza. In-1975 Yearbook of Jehovah’s Witnesses jirrapporta: “Fl-1951, dawk li javvanzaw il-qima vera tgħallmu xi ħaġa sinjifikanti dwar it-terminu ‘reliġjon.’ Xi wħud minnhom setgħu jiftakru tajjeb l-1938 meta, xi drabi, huma ġarrew is-sinjal li jqanqal il-ħsieb ‘Religion Is a Snare and a Racket.’ Mill-ħarsa tagħhom dak iż-żmien, ir-‘reliġjon’ kollha ma kinetx Kristjana, kienet mix-Xitan. Imma The Watchtower tal-15 taʼ Marzu, 1951, approva l-użu tal-aġġettivi ‘vera’ u ‘falza’ rigward reliġjon. Barra minn dan, il-ktieb interessanti What Has Religion Done for Mankind? (ippubblikat fl-1951 u maħruġ matul l-Assemblea ‘Qima Nadifa’ f’Wembley Stadium, Londra, fl-Ingilterra) kellu dan xi jgħid: ‘Meħuda skond il-mod li tintuża, “reliġjon” fid-definizzjoni l-iktar sempliċi tagħha tfisser sistema taʼ qima, għamla taʼ qima, mingħajr ma tqis jekk hix qima vera jew falza. Dan jaqbel mat-tifsir tal-kelma Ebrajka għaliha, ’a·boh·dáh, li litteralment tfisser “servizz”, minkejja lil min jingħata.’ Wara dan, l-espressjonijiet ‘reliġjon falza’ u ‘reliġjon vera’ saru komuni fost ix-xhieda taʼ Jehovah.”−Paġna 225.
19, 20. (a) Il-veri adoraturi għala ma kellhomx joffendu ruħhom bl-użu tal-kelma “reliġjon” kif applikata għall-qima pura? (b) Din il-fehma ġdida x’għenet lill-poplu taʼ Jehovah biex jagħmel?
19 Bi tweġiba għal mistoqsija taʼ qarrej, il-ħarġa taʼ The Watchtower tal-15 t’Awissu, 1951, qalet: “Ħadd m’għandu jħossu offiż bl-użu tat-terminu ‘reliġjon.’ Il-fatt li nużawha ma jpoġginiex fil-klassi tar-reliġjonijiet foloz marbutin bit-tradizzjoni, bħalma li nsejħu lilna nfusna Kristjani ma jpoġġiniex mal-Kristjani foloz tal-Kristjaneżmu.”
20 ’Il bogħod milli kienet kompromess, din il-fehma ġdida tal-kelma “reliġjon” għenet lill-poplu taʼ Jehovah biex iwessaʼ l-qasma bejn il-qima vera u dik falza, kif se juri l-artiklu li jmiss.
Biex Nittestjaw il-Fehma Tagħna
◻ Meta u kif bdiet ir-reliġjon falza fuq l-art?
◻ Satana xi pprova jistabbiliixxi wara d-Dulluvju, u kif ġie mħarbat il-pjan tiegħu?
◻ Babilonja saret is-simbolu taʼ liema ħaġa?
◻ Liema ħelsien seħħ fis-sena 537 Q.E.K., fl-ewwel seklu E.K., u fl-1919?
◻ Liema fehma ġdida tal-kelma “reliġjon” ingħatat fl-1951, u għala f’dak iż-żmien?