L-​Użu Effettiv tal-​Mistoqsijiet

MINĦABBA li l-​mistoqsijiet jeħtieġu tweġiba—kemm jekk bil-​kliem u kemm jekk fil-​qalb—dawn jgħinuk tinvolvi lis-​semmiegħa tiegħek. Il-​mistoqsijiet jistgħu jgħinuk tibda konversazzjonijiet u tgawdi sħubija li fiha taqsam ħsibijiet b’mod inkuraġġanti. Bħala kelliemi u għalliem tistaʼ tuża mistoqsijiet biex tqanqal l-​interess, tgħin lil xi ħadd jirraġuna dwar is-​suġġett, jew iżżid l-​enfasi għal dak li tgħid. Meta tuża sew il-​mistoqsijiet, int tinkuraġġixxi lil oħrajn biex jaġixxu fuq dak li jisimgħu minflok ma jagħmlu xejn dwaru. Żomm mira f’moħħok, u staqsi l-​mistoqsijiet b’tali mod li se jgħinuk tilħaq il-​mira tiegħek.

Biex Tinkuraġġixxi l-​Konversazzjoni. Meta tieħu sehem fil-​ministeru tal-​għalqa, oqgħod attent għal opportunitajiet biex tistieden lin-​nies jesprimu ruħhom jekk huma lesti jagħmlu dan.

Ħafna Xhieda jibdew diskussjonijiet interessanti billi sempliċement jistaqsu, “Qatt ħsibt dwar . . . ?” Meta jagħżlu mistoqsija li tassew tinsab fuq moħħ ħafna nies, hemm ċans kbir li jieħdu gost fil-​ministeru tal-​għalqa. Anki jekk il-​persuna l-​oħra qatt ma tkun ħasbet dwar dik il-​mistoqsija, din tistaʼ tqanqal il-​kurżità. Tistaʼ tintroduċi varjetà kbira taʼ kwistjonijiet b’espressjonijiet bħal “X’taħseb dwar . . . ?,” “Kif tħossok dwar . . . ?,” u “Temmen int li . . . ?”

Meta l-​evanġelizzatur Filippu mar fuq uffiċjal tal-​qorti Etjopjan li kien qed jaqra b’leħen għoli l-​profezija taʼ Isaija, Filippu sempliċement staqsa: “Qed tifhem verament x’int taqra?” (Atti 8:30) Din il-​mistoqsija fetħet it-​triq għal Filippu biex jispjega l-​verità dwar Ġesù Kristu. Meta xi Xhieda taʼ żmienna użaw mistoqsija simili, huma sabu nies li kienu tassew bil-​ġuħ għal fehma ċara tal-​verità tal-​Bibbja.

Ladarba jingħataw l-​opportunità biex jesprimu l-​ħarsa tagħhom stess, ħafna nies se jkunu iktar inklinati jisimgħuk. Wara li tistaqsi mistoqsija, ismaʼ b’attenzjoni. Uri qalb tajba minflok ma tikkritikahom meta tirrikonoxxi t-​tweġiba tagħhom. Faħħarhom meta tkun tistaʼ tagħmel dan sinċerament. Darba waħda, wara li skriba kien ‘wieġeb b’mod intelliġenti,’ Ġesù faħħru, billi qallu: “M’intix ’il bogħod mis-​saltna t’Alla.” (Mk. 12:34) Anki jekk m’għandekx l-​istess ħarsa tal-​persuna l-​oħra, tistaʼ tirringrazzjah talli esprima ruħu. Dak li qal jistaʼ jurik x’attitudni għandu, u b’hekk tkun tistaʼ żżommha f’moħħok meta taqsam il-​verità tal-​Bibbja miegħu.

Biex Tintroduċi Ħsibijiet Importanti. Meta tkellem grupp jew individwu, ipprova uża mistoqsijiet biex twassal għal ħsibijiet importanti. Kun ċert li l-​mistoqsijiet tiegħek jinvolvu kwistjonijiet taʼ interess ġenwin għall-​udjenza tiegħek. Tistaʼ tuża wkoll mistoqsijiet li jqajmu l-​kurżità minħabba li t-​tweġiba ma tkunx ovvja. Jekk tagħmel pawsa qasira wara li tpoġġi mistoqsija, l-​udjenza tiegħek x’aktarx li se tismaʼ b’iktar interess għal dak li jkun ġej wara.

Darba minnhom, il-​profeta Mikea uża għadd taʼ mistoqsijiet. Wara li staqsa x’jistenna Alla minn dawk li jqimuh, il-​profeta għamel erbaʼ mistoqsijiet oħrajn, u kull waħda kienet tinkludi tweġiba possibbli. Dawn il-​mistoqsijiet kollha jgħinu biex jippreparaw lill-​qarrejja għat-​tweġiba bid-​dehen li biha għalaq din il-​parti tad-​diskussjoni tiegħu. (Mik. 6:6-​8) Tistaʼ tagħmel xi ħaġa hekk meta tgħallem? Ipprova.

Biex Tirraġuna Dwar Suġġett. Il-​mistoqsijiet jistgħu jintużaw biex oħrajn jiġu megħjunin isegwu l-​loġika tal-​argument. Meta kien qed iwassal dikjarazzjoni serja lil Israel, Ġeħova hekk għamel, bħalma naraw f’​Malakija 1:2-​10. L-​ewwel qalilhom: “Ħabbejtkom.” Huma m’apprezzawx l-​imħabba tiegħu, allura hu staqsa: “Ma kienx Għesaw ħu Ġakobb?” Imbagħad Ġeħova semma l-​kundizzjoni taʼ għajb taʼ Edom bħala evidenza li minħabba l-​ħażen tagħhom Alla ma kienx iħobb lil dan il-​ġens. Hu kompla b’eżempji u mistoqsijiet li enfasizzaw il-​fatt li Israel naqas milli jwieġeb b’mod xieraq għall-​imħabba tiegħu. Xi wħud mill-​mistoqsijiet huma mpoġġijin bħallikieku l-​qassisin żleali kienu qed jistaqsuhom. Oħrajn huma mistoqsijiet li Ġeħova staqsa lill-​qassisin. Id-​djalogu jqanqal l-​emozzjonijiet u jżomm l-​attenzjoni tagħna; il-​loġika ma tistax tiċħadha; il-​messaġġ, ma jintesiex.

B’mod simili, xi kelliema jużaw il-​mistoqsijiet b’mod effettiv. Għalkemm ma tkun mistennija ebda tweġiba bil-​kliem, l-​udjenza tinvolvi ruħha bil-​ħsieb, bħallikieku tieħu sehem fi djalogu.

Meta nikkonduċu studji tal-​Bibbja, aħna nużaw metodu li jitlob is-​sehem tal-​istudent. M’għandniex xi ngħidu, ikun iktar taʼ benefiċċju jekk l-​istudent iwieġeb fi kliemu. B’ton li jirrifletti qalb tajba, uża mistoqsijiet oħrajn biex tirraġuna mal-​istudent. Fejn jidħlu l-​ħsibijiet prinċipali, inkuraġġih juża l-​Bibbja bħala l-​bażi għat-​tweġiba tiegħu. Ukoll, tistaʼ tistaqsi: “Dak li qed niddiskutu, kif inhu konness mal-​punt l-​ieħor li ddiskutejna? Għala hu importanti? Kif għandu jeffettwalna ħajjitna?” Metodu bħal dan hu iktar effettiv milli tesprimi l-​konvinzjonijiet tiegħek stess jew milli tagħti spjegazzjoni fit-​tul int stess. B’dan il-​mod, tgħin lill-​istudent juża “l-​qawwa tar-​raġuni” biex iqim lil Alla.—Rum. 12:1.

Jekk student ma jifhimx ċertu ħsieb, kun paċenzjuż. Forsi qed jipprova jqabbel dak li qed tgħid maʼ dak li ilu jemmen għal ħafna snin. Jistaʼ jkun taʼ għajnuna li tiddiskuti s-​suġġett minn angolu differenti. Madankollu, kultant ikun hemm bżonn irraġunar bażiku ħafna. Toqgħodx lura milli tuża l-​Iskrittura. Uża t-​tixbihat. Flimkien maʼ dawn, uża mistoqsijiet sempliċi biex tistieden lill-​individwu jirraġuna dwar l-​evidenza.

Biex Toħroġ Sentimenti Ġewwinin. Meta n-​nies iwieġbu l-​mistoqsijiet, mhux dejjem juru kif iħossuhom verament. Huma forsi sempliċement jagħtu t-​tweġibiet li jħossu li int tridhom jgħidu. Trid tuża d-​dixxerniment. (Prov. 20:5) Bħalma għamel Ġesù, għandek mnejn tistaqsi: “Temmnu dan?”—Ġw. 11:26.

Meta ħafna mid-​dixxipli taʼ Ġesù ħassewhom offiżi minħabba dak li qal u abbandunawh, Ġesù stieden lill-​appostli tiegħu biex jesprimu kif qed iħossuhom. Hu staqsa: “Ma tridux tmorru intom ukoll, hux?” Pietru esprima x’kienu qed iħossu, meta qal: “Mulej, għand min tridna mmorru? Int għandek il-​kliem tal-​ħajja taʼ dejjem; u aħna emminna u sirna nafu li int il-​Qaddis t’Alla.” (Ġw. 6:67-​69) F’okkażjoni oħra, Ġesù staqsa lid-​dixxipli tiegħu: “In-​nies min qed jgħidu li hu Bin il-​bniedem?” Hu kompla b’mistoqsija li stidnithom jesprimu x’kellhom f’qalbhom stess. “Iżda intom min tgħidu li jien?” Pietru wieġbu: “Int il-​Kristu, Bin l-​Alla l-​ħaj.”—Mt. 16:13-​16.

Meta tikkonduċi studju tal-​Bibbja, tistaʼ ssibha taʼ benefiċċju li tittratta ċerti kwistjonijiet b’mod simili. Tistaʼ tistaqsi: “Sħabek tal-​iskola (jew tax-​xogħol) kif iħarsu lejn din il-​kwistjoni?” Imbagħad tistaʼ tistaqsi: “Kif tħossok int dwar dan?” Meta tkun taf eżatt kif iħossu individwu, se jkun iktar faċli għalik bħala għalliem biex tgħinu bl-​aħjar mod possibbli.

Biex Iżżid l-​Enfasi. Il-​mistoqsijiet jistgħu jintużaw ukoll biex jenfasizzaw il-​ħsibijiet. L-​appostlu Pawlu hekk għamel, bħalma hu mniżżel f’​Rumani 8:31, 32: “Jekk Alla hu favur tagħna, min se jkun kontra tagħna? Hu li lanqas lil Ibnu stess ma ħelisha imma tah għalina lkoll, għala ma jagħtiniex miegħu wkoll b’qalb tajba l-​affarijiet l-​oħra kollha?” Innota li f’kull każ, il-​mistoqsija tibni fuq dak li ntqal eżatt qabel.

Wara li niżżel bil-​miktub il-​ġudizzju taʼ Ġeħova kontra s-​sultan taʼ Babilonja, il-​profeta Isaija esprima konvinzjoni soda billi żied: “Ġeħova taʼ l-​armati nnifsu ddeċieda, u min jistaʼ jħassarlu? U idu ħariġha, u min jistaʼ jreġġagħha lura?” (Is. 14:27) Il-​kontenut stess taʼ dawn il-​mistoqsijiet jindika li l-​idea li hi espressa ma tistax tiġi miċħuda. Mhi mistennija ebda tweġiba.

Biex Toħroġ fil-​Beraħ Ħsibijiet Żbaljati. Mistoqsijiet li huma maħsubin sew huma wkoll għodod b’saħħithom biex jinkixfu ħsibijiet żbaljati. Qabel ma fejjaq raġel, Ġesù staqsa lill-​Fariżej u lil xi esperti fil-​Liġi: “Skond il-​liġi, tistaʼ tfejjaq f’jum is-​Sabat jew le?” Wara li wettaq il-​fejqan, hu kompla b’mistoqsija oħra: “Min minnkom, jekk jaqagħlu ibnu jew il-​barri tiegħu ġo bir, ma jtellgħux minnufih f’jum is-​Sabat?” (Lq. 14:1-​6) Ma kienet mistennija ebda tweġiba, u lanqas ħadd ma ta waħda. Il-​mistoqsijiet kixfu l-​ħsibijiet żbaljati tagħhom.

Kultant, anki l-​Kristjani veri jistgħu jkollhom ħsibijiet żbaljati. Xi wħud f’Korintu tal-​ewwel seklu kienu qed itellgħu lil ħuthom il-​qorti biex isolvu problemi li suppost setgħu jsolvuhom bejniethom. L-​appostlu Pawlu kif ittratta l-​kwistjoni? Hu staqsa serje taʼ mistoqsijiet diretti biex jirranġa l-​ħsibijiet tagħhom.—1 Kor. 6:1-​8.

Bil-​prattika, int tistaʼ titgħallem tuża l-​mistoqsijiet b’mod effettiv. Madankollu, ftakar li għandek turi rispett, speċjalment meta tkellem lil uħud akbar minnek, lil nies li ma tafhomx personalment, u lil dawk f’pożizzjonijiet taʼ awtorità. Uża l-​mistoqsijiet biex tippreżenta l-​verità tal-​Bibbja b’mod li jiġbed lil dak li jkun.