ICIPANDE CA KUSAMBILILAMO 39
Umulandu Wuno Ukufuka Kwacindamila
“Umuwomvi wa Mfumu atazipila ukuwa nimipanzi. Wazipila ukuwa ninkumbu nawantu wonsi.”—2 TIM. 2:24.
ULWIMBO 120 Mwakolanya vino Yesu wafuuka
VINO TWANDI TUSAMBILILEa
1. Avyani vino wano tukawomba nawo nanti wano tukasambilila nawo wangatukolowozya?
UZYE mukayivwa wuli nga cakuti wino mukawomba nawe nanti wino mukasambilila nawe wamikolowozya iwuzyo pe vino twazumilamo? Uzye mukakwivwa intete? Kweni swe wavule avino tukayivwa. Nomba amawuzyo ya musango wo-o, yangatwavwa ukumanya vino umuntu akakwelenganya na vino wazumilamo. Na co-o cikalenga acipepuka ukulanzyanga nawe Ilyasi lizima. Lelo wamwi wakakolowozya amawuzyo pa mulandu vye wakuti twapusana nawo mwe vino twazumilamo swinya wakulonda twapanzinkana. Ica musango wowo nga cacitika tutazipizile ukuzunguka. Amuno cino cikalenga wamwi wacita wo-o, apa mulandu wakuti wawanena ivya wufi pe sweswe. (Imili. 28:22) Cinji acakuti, tukwikala “mu manda ya kupelelecezya,” muno awantu awavule ‘amintivwa’ ku vipangano swinya “awawukali.”—2 Tim. 3:1, 3.
2. Amulandu ci wuno tuzipizile ukuwela awafuke?
2 Ncepamwi mungayikolowozya ukuti, ‘Uzye ningawa wuli nemutekanye nu kuteka umwezo pano wumwi walanda iviwipe pe vino nazumilamo?’ Acani cino cingamyavwa ukucita wo-o? Ukufuka akuno kungamyavwa. Umuntu umufuke asifulwa zuwa swinya akateka umwezo pano wamunena iviwipe nanti pano atamanyile ivya kwasuka. (Imilu. 16:32) Nomba mungakwelenganya ukuti, ukulanda acipepukenye, citi vicite, ankondo. Kweni molimonye citapepuka. Nomba mungacita wuli pa kuti muwe mwe wafuke? Mungasuka wuli mukufuka nga cakuti wumwi walanda iviwipe pe vino mwazumilamo? Mwe wakwasi, mungavwa wuli umwana winu ukufuka pano akulondolola vino wazumilamo? Lekani tusambilile pe vino tungacita.
IVYAKUWA MWE WAFUKE
3. Amulandu ci wuno tungalandila ukuti umuntu umufuke akawa amuwome? (2 Timoti 2:24, 25)
3 Umuntu umufuke akawoma. Lelo pakuwa wo-o, pakalondekwa ukuwombesya na maka ukuteka umwezo nga cakuti mwawa ni ntazi imbome. Ukufuka kwawa pa ‘vikomwa vya kumuzimu.’ (Gal. 5:22, 23) Izwi lya ciGreek lino wapiliwula ukuti ukufuka, waliwomvizyepo impindi yimwi pakulondolola pe kavwalo wino wasambilizya ukutekanya. Uzye mukwelenganya ukuti e kavwalo wino wasambilizya ukutekanya akawa wuli? Kweni akatontelela, lelo amaka yeni yasisila akalanga amuwome. Nga sweswe tungawa wuli awafuke swinya pa mpindi iyili yonganye tuwe awawome? Icisinka acakuti tutanga tukumanisye ukucita wo-o palwitu. Tuzipizile ukupepa kwe Yehova ukuti atwavwe ukuwomvya umuzimu wakwe uwutele pa kuti tuwe na co-o icikomwa. Kwawa awantu awavule wano wiza wasambilila ukuwa awafuke. Ku cakulolelako, awanawitu na wankazi awavule wakalanjizya vino wafuka nga cakuti wawanena iviwipe. Na co-o calenga awantu walanda ivizima pa Nte zya kwe Yehova. (Wazyani 2 Timoti 2:24, 25.) Mungacita wuli pa kuti muwe mwe wawome pa mulandu nu kufuka?
4. Avyani vino tukusambililako kwe Ayizeki?
4 E Baibolo yalanda pa wantu awavule wano walinji awafuke. Pe wa-a, pawa ne Ayizeki. Pano wikalanga mu ncende yawa Filisiti ku Gerara, awina mupalamano wizile awatalika ukumwivwila akaso, icakuti wamuposile ni vifula vino awawomvi wa kwe yisi wimvile. Ukucila ukuti atalike ukulwisyanya nawo, wizile cinta nu kwimba ivifula vinji. (Inta. 26:12-18) Lelo nanti ciwe wo-o, naponye wa-a awa Filisiti watalisile ukulanda ukuti aminzi ya mu vifula vino wimvile yalinji ayawo. (Inta. 26:19-25) Acani cino calenzile atwalilile ukuwa amufuke nanti acakuti wamulumisyanga umwezo? Ukwasowa nu kuvwilika afwile wasambilizile ku wakwasi wakwe. Ku cakulolelako, e yisi e Abrahamu walinji amuntu wa mutende ne Sera e mama wakwe walinji we ‘cimyamya’ swinya umufuke.—1 Pet. 3:4-6; Inta. 21:22-34 .
5. Acakulolelako ci cino cikulanjizya ukuti awakwasi wangavwa wana wawo ukuwa awafuke?
5 Mwe wakwasi, na mwemwenye mungavwa awana winu ukuwa awafuke. Lekani tulandeko pe Maxence, wino ali ni myaka 17. E Maxence walinji nu kuwasunkana na wantu awakali pano ali ku sukulu na pano akuwomba umulimo wa kuwizya. Acino awakwasi wakwe wamutekanizizizye pa kumwavwa ukuwa amufuke. Awakwasi watili, “E Maxence wiza wamanya ukuti nga cakuti wakufyenga pakalondeka ukuwombesya na maka ukuyilama pa kuti utakasuke iviwipe swinya mu wukali.” Icizima acakuti pe yo-o impindi e Maxence wawa amuntu umufuke nkaninye.
6. Uzye ipepo lingatwavwa wuli ukuwa awafuke?
6 Avyani vino tungacita nga cakuti wumwi watulumisya umwezo, ponga ngati akukwelengula izina lya kwe Yehova nanti ukupontela e Baibolo? Tuzipizile ukupepa kwe Yehova ukuti atupe amano nu kutwavwa ukuwomvya umuzimu wakwe uwutele pa kuti twasuke mukufuka. Nomba tungacita wuli nga cakuti twiza twiluka mu kulecelezya ukuti vyo tetwalanda asa vino tetuzipizile ukwasuka? Naponye tuzipizile ukupepelapo nu kwelenganya pe vino tungacita umuku wunji nga cakuti ivya musango wo-o viza vyacitika. Nga twacita wo-o, e Yehova alitwavwa ukuwomvya umuzimu wakwe uwutele, pa kuti tutafulwa zuwa swinya tuwe swe wafuke.
7. Uzye ukusunjila amawaliko yamwi kungatwavwa wuli ukuyilama mu milandile na mumicitile? (Imilumbe 15:1, 18)
7 Mu Baibolo mwawa amavesi amavule yano yangatwavwa ukulama imilandile yitu. Fwandi nga cakuti twakwata intazi umuzimu wutele wungatwavwa ukwizuka yayo amavesi. (Yoha. 14:26) Ku cakulolelako, ivisinka vya masundo vino vikazanwa mwi buku lya Imilumbe, vingatwavwa ukuwa awafuke. (Wazyani Imilumbe 15:1, 18.) Lyo-o ibuku likatwavwa nu kumanya umulandu wuno cacindamila ukuteka umwezo pano ivintu visi icete.—Imilu. 10:19; 17:27; 21:23; 25:15.
VINO UKWILUKA KUNGATWAVWA UKUWA AWAFUKE
8. Amulandu ci wuno tuzipizile ukwelenganyapo pe cino tecalenga umuntu akolowozye pe vino twazumilamo?
8 Uzye ukwiluka kungatwavwa wuli? (Imilu. 19:11) Umuntu wino akakwiluka akayilama nga cakuti wumwi walanda iviwipe pe vino wazumilamo. Ilivule nga cakuti awantu watukolowozya amawuzyo, wasitunena umulandu wuno watukolowozezya. Fwandi pano tutani twasuke, tuzipizile ukwiluka ukuti asa welyonsi pano tungamanya cino calenga umuntu akolowozye.—Imilu. 16:23.
9. Avyani vino vikulanjizya ukuti e Gideoni wilukanga swinya walinji amufuke?
9 Lolani vino e Gideoni wacisile pa kwasuka awina Efulemu. Wa-a awonsi wafumile wafuzilwe nkaninye pano wayile mukumukolowozya pe cino calenzile awasye mukulwisya awalwani. Mungati acani cino calenzile wafulwe? Cifwile acilumba. Nomba asa mulandu nicili consinye cino calenzile, e Gideoni wawacindisile swinya welezizye na maka ukumanya cino calenzile wafulwe nu kuwasuka mukufuka. Avyani vino vyafumilemo? Wizile, “awaleka ukuvitwa nanti ukufulwa.”—Kapa. 8:1-3.
10. Avyani vino vingatwavwa ukwasuka wino watukolowozya pe vyo twazumilamo? (1 Peter 3:15, 16)
10 Mpindi zimwi wano tukawomba nawo nanti wano tukasambilila nawo wangatukolowozya umulandu wuno tukakoncela amasundo ya mu Baibolo. Tuzipizile ukwelezya na maka ukuwalondololela umulandu wuno twazumila ivya mu Baibolo swinya pano tukucita wo-o tuzipizile ukusinincizya ukuti tucindisile vino wamanya. (Wazyani 1 Peter 3:15, 16.) Ukucila ukwelenganya ukuti iwuzyo lino wakolowozya alyakutulengulula nanti ukutupumya, tuzipizile ukulola vino lyolyo iwuzyo likutwavwa ukumanya vino weyo umuntu wacindamika. Asa mulandu tutamanyile cino tecalenga akolowozye, sweswe tuzipizile vye ukutekanya nu kwasuka mu cikuku. Amuno imyasucile yitu ncepamwi yingalenga apiluke mwe vino tekwelenganya. Nanti acakuti akuloleka uwa cilumba swinya uwa vikanza, sweswe tuzipizile vye ukwimilila pa kumwasuka mu cikuku.—Roma. 12:17.
Tungasuka mu kufuka nga cakuti twamanya ukuti kufwile kuli imilandu yino yalenga watwite mukuzevya uwanda wa nkwatwa. (Lolani amaparagrafu 11-12)
11-12. (a) Avyani vino tuzipizile ukwelenganyapo pano tutani twasuke iwuzyo? (Lolani ni cikope.) (b) Landani pa cakulolelako cino cikulanjizya vino iwuzyo lingalenga tutalike ukulanzyanya nu muntu.
11 Ku cakulolelako, nga cakuti wino tukawomba nawe watukolowozya umulandu wuno tusizevezya amanda ya nkwatwa, tuzipizile ukwelenganyapo sana. Amuno ncepamwi angalanga akuyikolowozya nga cakuti tukakwatako impindi yakwizya. Cinji acakuti, tuzipizile ukulola nga cakuti cino cilenzile apa mulandu wakwelenganya ukuti ncepamwi wo-o vino sweswe tusizevyako tungalenga wize wapotwe ukuzevya icete. Ivya musango wo-o nga vyacitika, tuzipizile ukutalicila ukulanda ivizima pe wano tukawomba nawo nu kuwasalifya pe vino wakawika amano kwe wanji. Swinya tuzipizile ukuwalondololela ukuti na sweswenye tukakwivwa icete ukukwatako utumpindi twakwizya. Ukucita wo-o, kungatwavwa ukutalika ukulanzyanya icete pe vino Baibolo yikalanda vino vyakuma ukuzevya amanda ya nkwatwa.
12 Kuli inzila na yinji yino tungawomvya pakwasuka umuntu wino watukolowozya iwuzyo iliwome. Ku cakulolelako, ncepamwi wino tukasambilila nawe angalanda ukuti wa Nte wazipizile ukupiluka mwe wo-o vino wakalanda ukuti awonsi nawanaci watupu watazipizile ukutwalana. Ivya musango wo-o nga vyacitika mungayikolowozya ukuti: Uzye cino calenga alande wo-o, apa mulandu wakuti atamanya cino calenga Inte zya kwe Yehova wazumile ukuti awonsi nawanaci watupu watazipizile ukutwalana? Uzye kungalanga kwawa e lupwa nanti e ciwuza wakwe wino watwalwa ku monsi muwuye nanti ku mwanaci muwuye? Nanti uzye angalanga akakwelenganya ukuti twapata vye awantu wano wakacita wo-o? Swinya, tungamunena ukuti twakunda awantu wonsinye swinya twawacindika nu kumanya ukuti umuntu wenga na wenga wakwata insambu zya kuyisolelapo ivya kucita.b (1 Pet. 2:17) Namukulecelezya tungamulondololela vino Baibolo yikalanda na pa vizima vino tukazanamo mukukonka amasundo yano yawamo.
13. Uzye mungavwa wuli umuntu wino atazumila mwe Leza?
13 Nga cakuti umuntu walanda ivipusaneko na vino twamanya, tutazipizile ukusamalila mukwelenganya ukuti tumanyile vino wazumilamo. (Tait. 3:2) Ku cakulolelako, mungacita wuli nga cakuti wino mukasambilila nawe walanda ukuti mutawa amano mukusuwila mwe Leza? Uzye mungasamalila vye ku cisinka cakuti we-e umuntu wazumila mukusanguka swinya wamanya ivivule pe co-o icisinka? Kweni manda yamwi cingalanga asa vino cawa nu kuwa lelo akukolowozya vye pa mulandu wakuti avino wivwa. Fwandi ukucila ukuwapanzinkana nawe pakupiluka, mungamusilako vimwi nanti iwuzyo lino angasyala akwelenganyapo. Ku cakulolelako, mungamulanjizyako ivyewo vimwi vino vikalanda pa kwelewula vyo vikazanwa pa jw.org. Nga waya watamba amavidyo nu kuwazya ivipande, ncepamwi angatemwa ukuti mwize mulanzyanye. Nga mukwasuka mu mucinzi ndi wo-o, mpindi zimwi angakunda nu kumanyilapo na vinji pe vino Baibolo yikalanda.
14. Uzye Niall wawomvizye wuli e webusaiti yitu pakulondololela wino akasambilila nawe pe vino wakalanda ivya wufi pa Nte zya kwe Yehova?
14 Uwacitici wumwi uwizina lyakuti Niall wawomvizye e webusaiti yitu pakulanjizya wano wakasambilila nawe ukuti vino awantu wakalanda pa Nte zya kwe Yehova avyawufi. Watili, “E kasukulu wumwi wanenanga lyonsinye ukuti ntasuwila mwe sayansi yino yikalanda ivisinka lelo nasuwila mwe Baibolo ibuku lya twili.” Pa mulandu wakuti we kasukulu wakanile ukuti e Niall amulondololele vino wazumilamo, wamulanjizizye vye icipande ca pa jw.org icakuti “Sayansi na Baibolo.” Mukupita kwa mpindi wizile alola ukuti we-e kasukulu wawazizye co-o icipande swinya walondanga nu kuti walanzyanye nawe pe vino uwumi watalisile. Namwemwenye nga mwacita wo-o, mungafumamo ivizima.
MWALANZYANYA NGATI ALUPWA
15. Uzye awakwasi wangavwa wuli awana wawo ivya kwasuka mukufuka nga cakuti wa kasukulu wawuye walanda iviwipe pe vino twazumilamo?
15 Awakwasi wangasambilizya awana wawo ivya kwasuka mukufuka nga cakuti wamwi walanda iviwipe pe vino twazumilamo. (Jemu. 3:13) Swinya awakwasi wamwi watantika ivya kulanzyanya na wana wawo pa mapepo ya lupwa. Wakalanzyanya pa malyasi yamwi yano wangawakolowozyapo pano wali ku sukulu. Cinji acakuti, wakawalanjilila ivya kwasuka nu kuwasambilizya ivya kulanda mu kufuka swinya mu nzila iyizima.—Lolani akambokosi kakuti “Amalyasi Yano Mungalanzyanya Ngati Alupwa.”
16-17. Uzye ukulanzyanya ngati alupwa kungavwa wuli awana?
16 Nga cakuti awa mu lupwa wakulanzyanya cingavwa awana wawo ukuyisinincizizya aweneco nu kulondololelako wanji vino wazumilamo. Pa vipande vya kuti “Abacaice Bepusha ukuti” ivya pa jw.org pawa ni vya kuti apo imisepela yingalemba. Vyo-o ivipande wawicilako awacitici pa kuwavwa ukuwomya isuwilo lyawo mwe vino wazumilamo nu kumanya ivya kwasuka pa lwawo nga cakuti wawakolowozya. Nga tukuwomvya vyo-o ivipande ni ciputulwa cakuti apo imisepela yingalemba ngati alupwa, tungasambilila ivya kwasuka mu kufuka swinya mu nzila iyizima.
17 Uwacitici uwizina lya kuti Matthew walondolozile vino amalyasi ya kulanzyanya ngati alupwa yamwavwizye. Lyonsinye nga cakuti wali pa mapepo ya lupwa, walanzyanyanga pa mawuzyo yano wangawakolowozya pano wali ku sukulu. Watili: “Twelenganyanga pa mawuzyo yano wangatukolowozya nu kulola vino tungasuka ukulingana na vino tuvwambilizizye. Nga cakuti ndi ni visinka ivifikepo vino vikulanda pevyo twazumilamo, cikampepucila ukwasuka mu kufuka nga cakuti wumwi wankolowozya.”
18. Avyani vino iwaliko lya Wakolose 4:6 likatuwomelezya ukucita?
18 Asa mulandu tungawa ni visinka ivivwike ase wonsi wano wangivwicisya vino tukuwalondololela. Lelo ukuwa awafuke nu kulanda amazwi amazima kungatwavwa ukulanzyanya icete. (Wazyani Wakolose 4:6.) Ukulondololela wumwi vino twazumilamo tungakukolanya ku kwancizyanya e bola. Pano tukuteya tungasumba e bola katici nanti ukuyisumba na maka nkaninye. Swinya nga tutasumvile na maka nkani, wino twasumbila angayanka nu kutwalilila ukuteya. Wonye avino cingawa na pano tukulondololela umuntu vino twazumilamo nga cakuti swewafuke swinya tutekinye, awantu waliwavwambisya ukulanzyanya nasweswe. Nga cakuti umuntu akulonda vye ukutulengulula nanti ukutalikana nasweswe tutazipizile ukutwalilila ukulanzyanya nawe. (Imilu. 26:4) Nomba awavule asa vino wawa wakakutika kwe vino tukuwalondololela.
19. Acani cino cizipizile ukulenga twavwambisya ukuwa awafuke pano tukulanda pe vino twazumilamo?
19 Mukufuka mukafuma ivizima ivivule. Acino mwapepa kwe Yehova ukuti awamyavwa ukuwa awafuke pano mukwasuka wano wamikolowozya amawuzyo amawome nanti ayakulengulula. Mwakwizuka ukuti ukufuka kulilenga mutatalikana na wantu. Cinji acakuti, ukufuka nu kwasuka mu mucinzi kungalenga wano wakutwivwa ukupiluka mwe vino wakatulola na vino wakalola icisinka ca mu Baibolo. Fwandi “Mwayisengania mukutolelela wonsi wano” wakulanda pe vino mwazumilamo swinya “muwawatololela numuchinzi.” (1 Pet. 3:15, 16) Acino twalililani ukuwa awafuke!
ULWIMBO 88 Nsambilizya Inzila Zyako
a Co-o icipande candi cilande pe vino ukufuka kungatwavwa pano wamwi watufyenga nanti ukulanda iviwipe pe vino twazumilamo.
b Lolani icipande cakuti “Bushe Baibolo Yalandapo Shani pa Balaala na Baume Banabo Nelyo na Banakashi Banabo? pa jw.org.
c Mungazana ivyewo vino vingamyavwa pa jw.org pa vipande vya kuti “Abacaice Bepusha Ukuti” ni cakuti “Amawuzyo Yano Awantu Wakawuzya pa Nte zya kwe Yehova.”