ÑA̱ NÁTÚʼUN XA̱ʼA̱
Jehová kúú ta̱ ndákiʼin tu̱ʼunyó
NDÁKAʼÍI̱N ki̱vi̱ jueves kúúña ta vi̱xinní ni̱xi̱yo tá 28 tí enero ña̱ ku̱i̱ya̱ 2010 chí Estrasburgo (Francia). Ni liviní ñuu yóʼo va̱ása níxa̱ʼi̱n ña̱ ku̱ʼu̱n si̱íi̱, saáchi chi̱ndaʼána yi̱ʼi̱ xíʼin inkaka na̱ hermano ña̱ va̱ʼa ku̱ʼu̱nndi̱ ka̱ʼa̱nndi̱ xa̱ʼa̱ derecho ña̱ kúúmií na̱ testigo Jehová nu̱ú na̱ Tribunal Europeo de Derechos Humanos. Saáchi na̱ chíñu na̱ ñuu Francia i̱xandúxana xíʼin na̱ hermano ña̱ ná chaʼvina 64 millón ña̱ euro (89 millón ña̱ dólar). Soo ni̱xi̱yo inka ña̱ ndáyáʼvika ka̱ʼa̱nndi̱ xa̱ʼa̱ ta su̱ví xa̱ʼa̱ xu̱ʼún, ña̱ nduyi̱i̱ ki̱vi̱ Jehová, ña̱ ka̱ʼa̱n va̱ʼana xa̱ʼa̱ na̱ ndásakáʼnu miíra xíʼin ña̱ ndatakana ña̱ va̱ʼa ndasakáʼnunara. Ña̱ ku̱u kán ni̱na̱ʼa̱ña Jehová kúú ta̱ ndákiʼin tu̱ʼunyó (1 Sam. 17:47). Ná natúʼi̱n xíʼinndó xa̱ʼa̱ ña̱ ku̱u.
Ña̱yóʼo ku̱uña tá xa̱a̱ kúni̱ ndiʼi ña̱ ku̱i̱ya̱ 1990, na̱ chíñu ñuu Francia ni̱ka̱ʼa̱nna xíʼin na̱ Betel ña̱ ndíkaa̱ chí Francia ña̱ ná chaʼvina xa̱ʼa̱ donación ña̱ nda̱kiʼinna tá ku̱i̱ya̱ 1993 nda̱a̱ 1996. Ni̱xa̱ʼa̱nndi̱ nu̱ú na̱ chíñu ña̱ país kán soo kǒo níndakiʼinna tu̱ʼunndi̱. Na̱ chíñu ki̱ndaana yáʼaka 4,500,000 euro (6,300,000 dólar) ndaʼa̱ na̱ Betel ñuu kán. Iinlá na̱ xi̱ndaa-inindi̱ ndakiʼin tu̱ʼunndi̱ kúú na̱ Tribunal Europeo. Na̱yóʼo ni̱ka̱ʼa̱nna xíʼinndi̱ ña̱ ná ndakutáʼan tukundi̱ xíʼin na̱ chíñu ñuu Francia ña̱ va̱ʼa ku̱ʼu̱nndi̱ nu̱ú iin ñá káchíñu xíʼin na̱ Tribunal Europeo ña̱ va̱ʼa kindo̱o xíʼin táʼanndi̱ ndáaña keʼéndi̱.
Nda̱kanixi̱níndi̱ ñá chíñu kán ixandúxañá xíʼinndi̱ ña̱ chaʼvindi̱ iin táʼví xu̱ʼún ña̱ ndúkú na̱ chíñu kán nu̱úndi̱ tasaá nduvií ku̱a̱chi. Soo xi̱kundaa̱-inindi̱ ña̱ tá ná chaʼvindi̱ loʼo xu̱ʼún, ya̱ʼandosóndi̱ ña̱ káʼa̱n tu̱ʼun Ndióxi̱. Na̱ hermano na̱ ta̱xi donación va̱ása nítaxinaña ña̱ kuniñúʼu na̱ chíñuña saáchi ta̱xinaña ña̱ chindeétáʼanna xíʼin na̱ ñuu Ndióxi̱ (Mat. 22:21). Soo xa̱ʼa̱ ña̱ xi̱ ixato̱ʼóndi̱ na̱ Tribunal ni̱xa̱ʼa̱nvandi̱ reunión kán.
Yóʼo ndítandi̱ nu̱ú ndíkaa̱ Tribunal Europeo de Derechos Humanos, tá ku̱i̱ya̱ 2010.
Ti̱xin Tribunal Europeo nu̱ú nda̱takandi̱ kán liviní xi̱na̱ʼa̱. Mií ña̱ nda̱kanixi̱níndi̱ kuu, ña̱kán kúú ña̱ ku̱uva. Ñá chíñu kán xi̱kuni̱ñá ña̱ na̱ testigo Jehová na̱ ñuu Francia ná chaʼvina iin táʼví xu̱ʼún ña̱ xi̱ndukúna nu̱úndi̱. Ni̱nda̱ka̱tu̱ʼunndi̱ ña̱yóʼo miíñá: “¿Á xa̱a̱ kúnda̱a̱-iniún ña̱ na̱ chíñu ñuu Francia xa̱a̱ ki̱ndaana yáʼaka 4,500,000 euro ndaʼa̱ na̱ testigo Jehová?”.
Tá ni̱ka̱ʼa̱nndi̱ ña̱yóʼo xíʼin ñá chíñu kán nda̱kanda̱ní-iniñá, ni̱na̱ʼa̱ káxivaña ña̱ va̱ása níxi̱kunda̱a̱-iniñá xa̱ʼa̱ña. Tá ni̱ka̱ʼa̱n na̱ kítáʼan xíʼin na̱ chíñu ñuu Francia xíʼinñá ña̱ ndixa kúúña, ñákán ni̱sa̱a̱níñá ta ni̱nda̱ʼyi̱ñá nu̱úna tasaá sa̱ndíʼiñá reunión kán. Ki̱ʼii̱n kuenta Jehová kúú ta̱ chi̱ndeétáʼan xíʼinndi̱ ña̱ ku̱chiñundi̱ nda̱kiʼinndi̱ tu̱ʼun na̱ hermano. Ni̱kusi̱íní-inindi̱ tándi̱ʼi reunión kán ta saátu nda̱kanda̱ní-inindi̱ xa̱ʼa̱ ña̱ ku̱u yóʼo.
Tá 30 tí junio ku̱i̱ya̱ 2011 na̱ Tribunal Europeo nda̱kiʼinna tu̱ʼunndi̱, ta ni̱ka̱ʼa̱nna xíʼinndi̱ ña̱ va̱ása xíniñúʼu chaʼvindi̱ xu̱ʼún ña̱ xi̱ndukúna nu̱úndi̱ ta saátu ni̱ka̱ʼa̱nna xíʼin na̱ chíñu ñuu Francia ña̱ ná ndataxina xu̱ʼún ña̱ ki̱ndaana ndaʼa̱ndi̱ xíʼin si̱kíña. Ña̱ ke̱ʼé na̱ chíñu kán chíndeétáʼankaña xíʼin na̱ hermano na̱ ñuu Francia tiempo vitin. Pregunta ña̱ ke̱ʼéndi̱ nu̱ú ñá káchíñu xíʼin na̱ Tribunal kán, ni̱xi̱yoña nda̱a̱ táki̱ʼva ni̱xi̱yo yu̱u̱ ña̱ xa̱ʼní ta̱ Goliat, ta ña̱ kán kúú ña̱ chi̱ndeétáʼan xíʼinndi̱. ¿Nda̱chun? Saáchi nda̱a̱ táki̱ʼva ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ David xíʼin ta̱ Goliat, “Jehová kúú ta̱ kánitáʼan” (1 Sam. 17:45-47).
Su̱ví ña̱yóʼo kuití kúú ña̱ xa̱a̱ kúchiñuyó nu̱ú na̱ chíñu. Ni sási na̱ níʼi yichi̱ nu̱ú na̱ veʼe ñu̱ʼu xíʼin na̱ político nu̱úyó, xa̱a̱ yáʼaka 1,225 yichi̱ kúchiñuyó nu̱ú na̱ chíñu náʼnu ti̱xin 70 país ta saátu nu̱ú ku̱a̱ʼání inkaka na̱ chíñu náʼnu. Ndiʼi ña̱ xa̱a̱ kúchiñuyó kéʼéyó yóʼo ndáaña derecho ña̱ kúúmiíyó, tá kúú táxina reconocimiento ndaʼa̱yó xa̱ʼa̱ ña̱ ndásakáʼnuyó Ndióxi̱, ña̱ va̱ʼa natúʼunyó nu̱ú xíka kúaʼa na̱ yiví, ña̱ kǒo keʼéyó vikó ñuu nu̱ú ndóoyó xíʼin ña̱ va̱ása táxiyó nde̱e ni̱i̱ miíyó.
¿Ndáa ki̱ʼva ni̱xa̱i̱ kéʼíi̱ chiñu yóʼo nani xi̱ndika̱i̱ Betel (Nueva York, Estados Unidos)?
MISIONERO XI̱KUU NA̱ YIVÁI̱
Yivái̱ xi̱naníra George ta siʼíi̱ Lucille, ni̱xa̱ʼa̱nna clase 12 ña̱ Galaad. Tá ku̱i̱ya̱ 1956 tá ni̱xi̱yokana chí Etiopía saá ka̱kui̱. Chi̱núuna ki̱víi̱ Philip xa̱ʼa̱ ta̱ “Felipe ta̱ nátúʼun xa̱ʼa̱ tu̱ʼun Ndióxi̱” (Hech. 21:8). Tá ni̱ya̱ʼa iin ku̱i̱ya̱ na̱ Gobierno va̱ása nítaxikana ña̱ natúʼunndi̱ xa̱ʼa̱ Ndióxi̱. Ni loʼoníva ni̱xi̱yoi̱ soo ndákaʼíi̱n na̱ veʼi̱ xi̱xa̱ʼa̱n se̱ʼéna reunión ta saátu xi̱natúʼun se̱ʼéna xíʼin na̱ yiví. Miíi̱ xi̱kusi̱íníva-inii̱ soo tá ku̱i̱ya̱ 1960 ta̱vána ndi̱ʼi̱ ñuu kán.
Ta̱ ndíkaa̱ chí ndaʼa̱ yitin kúú ta̱ Nathan Knorr, tá ni̱xa̱ʼa̱nra xi̱tora na̱ veʼi̱ chí Adís Abeba (Etiopía) tá ku̱i̱ya̱ 1959.
Chí Wichita ña̱ ndíkaa̱ chí (Kansas, Estados Unidos) ni̱xa̱a̱ndi̱ ni̱xi̱yondi̱. Na̱ yivái̱ va̱ása níndakoona ña̱ koona misionero ta xa̱ʼa̱ ña̱ xi̱kutóonína natúʼunna xíʼin na̱ yiví, nda̱a̱ miíndi̱ xi̱kuni̱ keʼé saá. Chi̱ndeétáʼanna xíʼin ku̱ʼvai̱ ñá Judy ñá chée, ñanii̱ ta̱ loʼoka ta̱ Leslie, ña̱ ndasakáʼnundi̱ Ndióxi̱. Saátu na̱yóʼo ka̱kuna chí Etiopía. Tá xi̱kuumiíi̱ 13 ku̱i̱ya̱ nda̱kuchii̱ ta tá ni̱ya̱ʼa u̱ni̱ ku̱i̱ya̱ nda̱kiʼinndi̱ ku̱a̱ʼa̱nndi̱ chí Arequipa (Perú), nu̱ú xi̱xiniñúʼukana na̱ natúʼun xa̱ʼa̱ Ndióxi̱.
Tá xi̱kuumiíi̱ 18 ku̱i̱ya̱ tá ku̱i̱ya̱ 1974, na̱ Betel ña̱ ndíkaa̱ chí Perú ta̱xina ña̱ ná koi̱ precursor especial ta saátu inka ku̱mí na̱ hermano. Chi̱ndaʼána ndi̱ʼi̱ ña̱ ku̱ʼu̱nndi̱ natúʼunndi̱ xíʼin na̱ yiví chí yu̱ku̱ ña̱ ndíkaa̱ chí cordillera central de los Andes. Kán ki̱xáʼandi̱ nátúʼunndi̱ xíʼin na̱ yiví na̱ káʼa̱n tu̱ʼun quechua xíʼin aimara. Tú carro tú xi̱xikandi̱ xíʼin, ininú xi̱kisi̱ndi̱ ta ki̱ʼva ña̱ ni̱xi̱yonú xi̱ka̱ʼa̱nndi̱ xíʼinnú Arca. Ndákaʼíi̱n ña̱ viíní xi̱xiniñúʼi̱ Biblia tá xi̱natúʼi̱n xíʼin na̱ yiví kán ña̱ si̱lóʼoní kúma̱ní ta sandiʼi-xa̱ʼa̱ Jehová kue̱ʼe̱ xíʼin ña̱ xíʼi̱ na̱ yiví ta va̱ása kooka na̱ yiví ndáʼvi (Apoc. 21:3, 4). Ku̱a̱ʼánína ni̱xa̱a̱ ku̱ndaa̱-ini xa̱ʼa̱ Biblia.
Tú Arca, 1974.
KA̱NANA YI̱ʼI̱ KU̱ʼI̱N BETEL
Tá ku̱i̱ya̱ 1977 ta̱ Albert Schroeder ni̱xa̱ʼa̱nra xi̱tora ndi̱ʼi̱ chí Perú. Ta̱yóʼo, táʼan na̱ Cuerpo Gobernante xi̱kuura ta ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼi̱n ña̱ ná sandákutúi̱ solicitud ña̱ va̱ʼa ku̱ʼi̱n Betel ta ña̱kán ke̱ʼévai̱. Ta tá ni̱ya̱ʼa loʼo, tá 17 tí junio ku̱i̱ya̱ 1977 ki̱xáʼíi̱ káchíñui̱ Betel ña̱ ndíkaa̱ chí Brooklyn. Ti̱xin ku̱mí ku̱i̱ya̱ ka̱chíñui̱ xíʼin ña̱ Limpieza xíʼin ña̱ Mantenimiento.
Ku̱i̱ya̱ tá tindaʼa̱ndi̱ 1979.
Tá junio ña̱ ku̱i̱ya̱ 1978 xi̱nitáʼi̱n xíʼin ñá Elizabeth Avallone ti̱xin iin asamblea internacional ña̱ ni̱xi̱yo chí Nueva Orleans (Luisiana). Saátu na̱ yivá ñákán xi̱kachíñuna nu̱ú Jehová. Ñá Elizabeth xa̱a̱ ku̱mí ku̱i̱ya̱ xi̱kuuñá precursora regular ta xi̱kuni̱kañá kachíñuñá ku̱a̱ʼáka tiempo nu̱ú Jehová. Xi̱natúʼun xíʼin táʼanndi̱ ta saá ki̱xáʼa kútóo táʼanndi̱. Ti̱ndaʼa̱ndi̱ 20 tí octubre ku̱i̱ya̱ 1979 ta inkáchi ki̱xáʼandi̱ káchíñundi̱ Betel.
Congregación nu̱ú ni̱xa̱a̱ndi̱ xi̱naníña Brooklyn Spanish ta na̱ hermano va̱ʼaní nda̱kiʼinna ndi̱ʼi̱. Ndiʼi ku̱i̱ya̱ yóʼo xa̱a̱ u̱ni̱ congregación xi̱ñuʼundi̱ ta na̱ hermano kán chi̱kaa̱nína ndee̱ xíʼinndi̱ ña̱ kachíñundi̱ Betel. Táxiníndi̱ tíxa̱ʼvi ndaʼa̱ na̱ hermano, na̱ migondi̱ xíʼin na̱ veʼendi̱ xa̱ʼa̱ ña̱ xi̱ndaana yivándi̱ xa̱ʼa̱ ña̱ xa̱a̱ ku̱chéena.
Na̱ betelita na̱ xi̱xa̱ʼa̱n congregación Brooklyn Spanish ku̱i̱ya̱ 1986.
TÁ KI̱XÁʼÍI̱ SÁKUAʼI̱ ÑA̱ LEY
Enero ña̱ ku̱i̱ya̱ 1982 ku̱u iin ña̱ va̱ása níxi̱ndatui̱ kuu, ni̱ka̱ʼa̱nna xíʼi̱n ña̱ kundika̱i̱ ti̱xin Departamento de Asuntos Legales ti̱xin Betel. Tá ni̱ya̱ʼa u̱ni̱ ku̱i̱ya̱ ni̱ka̱ʼa̱nna xíʼi̱n ña̱ ku̱ʼi̱n kaʼvii̱ universidad ña̱ va̱ʼa ndakiʼi̱n título ña̱ koi̱ abogado. Tá xi̱kaʼvii̱ nda̱kanda̱ní-inii̱ xa̱ʼa̱ ña̱ xi̱ndakiʼin na̱ testigo Jehová tu̱ʼunna nu̱ú na̱ chíñu saáchi nda̱a̱ inka na̱ yiví xi̱xitona ña̱yóʼo ña̱ va̱ʼa ka̱ʼa̱nna xa̱ʼa̱ derecho ña̱ kúúmiína, tá kúú na̱ Estados Unidos á inkaka ñuu. Ku̱a̱ʼání hora xi̱kaʼvii̱ xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo tá xi̱ndikai̱ escuela.
Tá ku̱i̱ya̱ 1986, tá xi̱kuumiíi̱ 30 ku̱i̱ya̱ ni̱ka̱ʼa̱nna xíʼi̱n ña̱ koi̱ superintendente ti̱xin Departamento de Asuntos Legales. Va̱ʼaní ku̱nii̱ xa̱ʼa̱ ña̱ xi̱ndaa-inina yi̱ʼi̱ ni loʼoní ni̱xi̱yoi̱ soo saátu xi̱kunda̱a̱-inii̱ iin chiñu ndáyáʼviní xi̱kuuña ta xi̱ndi̱ʼi̱ní-inii̱ saáchi koo ku̱a̱ʼáka chiñu nuíi̱ chí nu̱únínu.
Tá ku̱i̱ya̱ 1988 nda̱kiʼi̱n título ña̱ koi̱ abogado soo xa̱ʼa̱ ña̱ xi̱kaʼvii̱ yóʼo va̱ása níndiʼika-inii̱ xa̱ʼa̱ chiñu Ndióxi̱. Ña̱ ku̱ʼu̱nyó universidad sánáʼa̱ña miíyó ña̱ ndayáʼvikayó nu̱ú na̱ va̱ása níkaʼvi va̱ʼa nda̱a̱ táki̱ʼva káʼvi miíyó. Soo ñá Elizabeth chi̱ndeétáʼanníñá xíʼi̱n ña̱ ndikó tukui̱ kundi̱ʼi-inii̱ xa̱ʼa̱ chiñu Ndióxi̱. Xa̱ʼa̱ ña̱ ndo̱ʼi̱ ku̱ndaa̱-inii̱ ña̱ va̱ása ndáyáʼviví ña̱ kuxini̱yó ku̱a̱ʼání ña̱ʼa chi ña̱ ndáyáʼvika kúú ña̱ kutáʼan va̱ʼayó xíʼin Jehová, kuʼvi̱-iniyó kuniyóra ta saátu na̱ káchíñu nu̱úra.
NI̱KA̱ʼA̱NNDI̱ XA̱ʼA̱ DERECHO ÑA̱ KÚÚMIÍYÓ ÑA̱ NATÚʼUNYÓ XÍʼIN NA̱ YIVÍ XA̱ʼA̱ NDIÓXI̱
Tándi̱ʼi ka̱ʼvii̱, ki̱xáʼíi̱ ndákuii̱n xa̱ʼa̱ na̱ ñuu Ndióxi̱ nu̱ú na̱ chíñu. Xi̱kutóoníi̱ keʼíi̱ chiñu yóʼo soo xi̱ ixayo̱ʼvi̱ loʼoña nu̱úi̱ xa̱ʼa̱ ña̱ kamaní xi̱nasa̱ma na̱ ñuu Ndióxi̱ sava ña̱ʼa. Tá kúú tá ku̱i̱ya̱ 1990 ni̱ka̱ʼa̱nna xíʼinndi̱ ña̱ ná keʼéndi̱ iin pauta ña̱ ka̱ʼa̱n ña̱ ná va̱ása ndukúkayó xu̱ʼún xa̱ʼa̱ tutu ña̱ táváyó. Nani saá na̱ ñuu Ndióxi̱ va̱ása kíʼinkana xu̱ʼún xa̱ʼa̱ tutu ña̱ táváyó ta ña̱yóʼo va̱ʼaní chi̱ndeétáʼanña xíʼin Betel xíʼin na̱ congregación ta na̱ chíñu va̱ása níndukúkana impuesto xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo. Sava na̱ hermano nda̱kanixi̱nína ña̱ kǒoka xu̱ʼún koo nu̱ú na̱ ñuu Ndióxi̱ ta va̱ása kivika natúʼunna xíʼin na̱ yiví. Soo su̱ví saá níkuu saáchi ku̱a̱ʼákana ni̱xa̱a̱ ndu̱u testigo Jehová nu̱úka ña̱ ku̱i̱ya̱ 1990 ta na̱ yiví kivi sakúaʼana xa̱ʼa̱ Ndióxi̱ ta kǒo chaʼvina xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo. Ki̱ʼii̱n kuenta ña̱ tá nása̱ma na̱ ñuu Ndióxi̱ iin ña̱ʼa, viíníva kánaña chi mií Jehová kúú ta̱ chíndeétáʼan xíʼinyó ña̱ xíniñúʼura na̱ esclavo na̱ nda̱kúní-ini (Éx. 15:2; Mat. 24:45).
Xa̱ʼa̱ ña̱ ku̱a̱ʼání yichi̱ xa̱a̱ kúchiñu na̱ ñuu Ndióxi̱ ndákiʼinna tu̱ʼun na̱ hermano nu̱ú na̱ chíñu kúú ña̱ to̱ʼóní-ini na̱ hermano ta su̱ví xa̱ʼa̱ ña̱ xíni̱ní na̱ abogado. Ná ka̱ʼa̱nyó xa̱ʼa̱ iin ña̱ ku̱u, u̱ni̱ na̱ Cuerpo Gobernante xíʼin ñá síʼina ni̱xa̱ʼa̱nna iin asamblea ña̱ ni̱xi̱yo chí Cuba tá ku̱i̱ya̱ 1998. Xa̱ʼa̱ ña̱ va̱ʼaní ni̱xi̱yo ini na̱ hermano kán ta to̱ʼóní ni̱xi̱yo inina, na̱ chíñu ñuu kán ki̱ʼinna kuenta ña̱ miíyó na̱ ndásakáʼnu Ndióxi̱ va̱ása kíʼviyó xíʼin ña̱ política ta ndiʼi ña̱yóʼo chi̱ndeétáʼanña xíʼin na̱ chíñu kán ña̱ kandíxakana ndiʼi ña̱ xa̱a̱ ni̱ka̱ʼa̱nndi̱ xíʼinna tá ni̱xi̱yo reunión xíʼinndi̱.
Sava yichi̱ xíniñúʼu ku̱ʼu̱nyó nu̱ú na̱ Tribunal ña̱ va̱ʼa ka̱ʼa̱nyó xa̱ʼa̱ derecho ña̱ kúúmiíyó ña̱ nátúʼunyó xa̱ʼa̱ tu̱ʼun va̱ʼa nda̱a̱ táki̱ʼva káʼa̱n ley ña̱ va̱ʼa kǒo ni iin ña̱ʼa kivi kasi nu̱úyó (Filip. 1:7). Tá kúú na̱ chíñu ñuu Europa xíʼin Corea del Sur, vaása níndakunina derecho ña kúúmiíyó ña kǒo keʼéyó servicio militar. Ki̱ʼva 18,000 na̱ hermano na̱ ñuu Europa xíʼin yáʼaka 19,000 na̱ hermano na̱ ñuu Corea del Sur, ta̱ánnana veʼe-ka̱a xa̱ʼa̱ ña̱ kǒo níxiinna keʼéna servicio militar.
Tá 7 tí julio ku̱i̱ya̱ 2011 na̱ Tribunal Europeo de Derechos Humanos ke̱ʼéna iin caso ña̱ xi̱naní Bayatyan contra Armenia, ni̱ka̱ʼa̱nna ña̱ ndiʼi país ña̱ íyo chí Europa kivi taxina inka chiñu ndaʼa̱ na̱ kǒo xíín keʼé servicio militar. Tá 28 tí junio 2018, na̱ Tribunal Constitucional de Corea del Sur ki̱ʼva saátu ke̱ʼé na̱yóʼo. Va̱ása keʼévína ña̱yóʼo tá va̱ása nda̱kú níxi̱yo-ini ndiʼi na̱ hermano.
Na̱ hermano na̱ ñúʼu ña̱ departamento ña̱ asuntos legales, na̱ káchíñu sede mundial ta saátu na̱ káchíñu inkaka Betel, ndeéní káchíñu na̱yóʼo ña̱ va̱ʼa ndakuiinna xa̱ʼa̱ na̱ hermano nu̱ú na̱ chíñu. Iin ña̱ ndáyáʼviní kúú ña̱ ndakiʼinyó tu̱ʼun na̱ hermano na̱ íxandi̱va̱ʼa na̱ chíñu xíʼin. Ni kúchiñuyó á va̱ása, ña̱ ndáyáʼvi kúú ña̱ ndákuiinyó xa̱ʼa̱ ña̱ kándíxayó nu̱ú na̱ chíñu á nu̱ú na̱ rey (Mat. 10:18). Na̱ juez, na̱ chíñu, na̱ tává noticia á inkaka na̱ yiví, káʼvina texto ña̱ va̱xi nu̱ú Biblia ña̱ xíniñúʼuyó tá xa̱a̱ ndákuiinyó xa̱ʼa̱yó ta saátu xíniso̱ʼona tá káʼa̱nyó xa̱ʼa̱ña. Na̱ yiví na̱ vitá-ini xáa̱na kúnda̱a̱-inina ña̱ ndiʼi ña̱ kándíxayó va̱xiña nu̱ú Biblia ta nda̱a̱ sava na̱yóʼo xáa̱na sákuaʼana xa̱ʼa̱ ña̱ nda̱a̱.
TÍXA̱ʼVI JEHOVÁ
Ti̱xin 40 ku̱i̱ya̱ yóʼo, xa̱a̱ chíndeétáʼi̱n xíʼin ku̱a̱ʼání Betel ña̱ íyo iníísaá ñuyǐví ña̱ va̱ʼa ka̱ʼi̱n xa̱ʼa̱ derecho ña̱ kúúmiíyó nu̱ú ku̱a̱ʼání na̱ chíñu ta saátu na̱ chíñu náʼnu. Kúni̱níi̱ xínii̱ na̱ hermano na̱ káchíñu xíʼin ña̱ Departamento ña̱ Asuntos Legales na̱ íyo iníísaá ñuyǐví. Ku̱a̱ʼání bendición ndákiʼi̱n ta kúsi̱íní-inii̱.
Ni yáʼi̱ nu̱ú tu̱ndóʼo á va̱ása, ñá Elizabeth xa̱a̱ va̱ʼaní chíndeétáʼanñá xíʼi̱n ti̱xin 45 ku̱i̱ya̱ ña̱ xa̱a̱ ni̱ya̱ʼa ni kúúmiíñá iin kue̱ʼe̱ ña̱ íxavitá miíñá.
Ñá Elizabeth xíʼin yi̱ʼi̱ ki̱ʼinndi̱ kuenta ña̱ kiviva ndakú koo iniyó ta saátu kivi ndakuiinyó xa̱ʼa̱ derecho ña̱ kúúmiíyó soo su̱ví xa̱ʼa̱ ña̱ xíni̱níyó kúúña, saáchi ndóʼoyó nda̱a̱ táki̱ʼva ka̱chi ta̱ David: “Jehová kúú ta̱ táxi ndee̱ ndaʼa̱ na̱ ñuura” (Sal. 28:8). Ña̱ nda̱a̱ kúúña, Jehová kúú ta̱ ndákiʼin tu̱ʼunyó.