BIBLIOTECA NU̱Ú INTERNET Watchtower
Watchtower
BIBLIOTECA NU̱Ú INTERNET
tu’un sâví
ǒ
  • ʼ
  • a̱
  • e̱
  • i̱
  • ǐ
  • o̱
  • ǒ
  • u̱
  • BIBLIA
  • NDIʼI TUTU
  • REUNIÓN
  • w23 septiembre pág. 14-19
  • Vitá koo iniún ta kǒo sa̱ún

Kǒo video ndíka̱a̱ yóʼo.

Káʼnu koo iniún, kǒo kívi kana ña̱ video.

  • Vitá koo iniún ta kǒo sa̱ún
  • Tutu Ña̱ Nátúʼun xíʼinyó Xa̱ʼa Reino Jehová (Ña̱ kaʼviyó) 2023
  • Subtema
  • Inka ña̱ káʼa̱n xa̱ʼa̱ña
  • ¿NDÁAÑA CHINDEÉTÁʼAN XÍʼINYÓ ÑA̱ VITÁ KOO INIYÓ?
  • NÁ NA̱ʼA̱YÓ ÑA̱ KÚÚYÓ NA̱ NDÍCHI
  • YA̱CHI̱KA KAʼVIÚN XÍʼIN NA̱ VEʼÚN
  • Ña̱ vitá koo iniyó: chindeétáʼanña xíʼinyó ña̱ ndakiʼinyó ña̱ va̱ʼa
    Tutu Ña̱ Nátúʼun xíʼinyó Xa̱ʼa Reino Jehová (Ña̱ kaʼviyó) 2020
  • Ná keʼéyó táki̱ʼva ke̱ʼé ta̱ Jesús
    Xíʼin ña̱ si̱í-ini ná katayó nu̱ú Jehová
Tutu Ña̱ Nátúʼun xíʼinyó Xa̱ʼa Reino Jehová (Ña̱ kaʼviyó) 2023
w23 septiembre pág. 14-19

ARTÍCULO ÑA̱ KAʼVIYÓ 39

Vitá koo iniún ta kǒo sa̱ún

“Na̱ káchíñu nu̱ú Ndióxi̱ va̱ása xíniñúʼu kanitáʼanna xíʼin nda̱a̱ ni iinna chi to̱ʼóní xíniñúʼu koona xíʼin ndiʼina” (2 TIM. 2:24).

YAA 120 Ná keʼéyó táki̱ʼva ke̱ʼé ta̱ Jesús

ÑA̱ KA̱ʼA̱NYÓ XA̱ʼA̱a

1. Na̱ káchíñu xíʼinyó á na̱ káʼvi xíʼinyó, ¿ndáaña kivi ndakatu̱ʼunna miíyó?

¿NDÁA ki̱ʼva kúniún tá iin na̱ káchíñu xíʼún á na̱ káʼvi xíʼún ndáka̱tu̱ʼunna yóʼó xa̱ʼa̱ ña̱ kándíxaún Ndióxi̱? ¿Á yíʼviún? Ku̱a̱ʼáníyó yíʼvivayó. Soo, ña̱ va̱ʼava kúúña tá ndáka̱tu̱ʼunna miíyó chi saá kivi kunda̱a̱-iniyó ndáaña kándíxana á ña̱ ndákanixi̱nína. Ta saátu kivi natúʼunyó xíʼinna xa̱ʼa̱ tu̱ʼun Ndióxi̱. Soo, sava yichi̱ na̱ yiví ndáka̱tu̱ʼunna miíyó saáchi kúni̱na kotondosóna miíyó, ta kéʼéna ña̱yóʼo xa̱ʼa̱ ña̱ xíniso̱ʼona káʼa̱n inka na̱ yiví xa̱ʼa̱yó (Hech. 28:22). Ta saátu xa̱a̱ “ki̱vi̱ nu̱ú ndíʼi” kúú ña̱ ndóoyó ta ku̱a̱ʼání na̱ yiví “va̱ása kindo̱o inina xíʼin ni iin ña̱ʼa” ta “ndi̱va̱ʼaní koo inina” (2 Tim. 3:​1, 3).

2. ¿Nda̱chun ndáyáʼviní ña̱ vitá koo iniyó?

2 Sana ndákanixi̱niún ta káchiún: “Tá su̱ví inkáchi íyo ña̱ kándíxai̱ xíʼin na̱ yiví, ¿ndáaña keʼíi̱ ña̱ va̱ʼa ka̱ʼa̱n to̱ʼíi̱ xíʼinna ta kǒo sa̱íi̱?”. Ña̱ kivi chindeétáʼan xíʼún kúú, ña̱ vitá koo iniún. Iin na̱ yiví vitá-ini va̱ása kama sáa̱na tá káʼa̱nna iin ña̱ va̱ása va̱ʼa xíʼinna (Prov. 16:32). Sana ndákanixi̱níún ña̱ kǒo kuchiñuvíún keʼún ña̱yóʼo, soo kiviva keʼúnña. ¿Ndáa ki̱ʼva? ¿Ndáaña chindeétáʼan xíʼún ña̱ vií ndakuiún yuʼú inka na̱ yiví tá káʼa̱nna xíʼún ña̱ suví ña̱ ndixa kúú ña̱ kándíxaún? Tá íyo se̱ʼún, ¿ndáa ki̱ʼva chindeétáʼún xíʼinna ña̱ to̱ʼó ka̱ʼa̱nna xíʼin inkana xa̱ʼa̱ ña̱ kándíxana? Ná kotoyó.

¿NDÁAÑA CHINDEÉTÁʼAN XÍʼINYÓ ÑA̱ VITÁ KOO INIYÓ?

3. ¿Ndáa ki̱ʼva náʼa̱ na̱ yiví na̱ vitá-ini ña̱ ndakúní-inina? (2 Timoteo 2:​24, 25).

3 Sava na̱ yiví ndákanixi̱nína tá vitá íyo iniyó saá táxiyó ña̱ xáʼnda inkana chiñu nu̱úyó, soo su̱ví saáví íyoña. Saáchi tá káʼa̱nna iin ña̱ va̱ása va̱ʼa xíʼinyó to̱ʼó ndákuiinyó yuʼúna tasaá náʼa̱yó ña̱ ndakúní-iniyó. Ta ña̱yóʼo kúú iin ña̱ va̱ʼa ña̱ kúúmií Ndióxi̱ (Gál. 5:​22, 23). Tu̱ʼun griego ña̱ xi̱niñúʼuna ña̱ sa̱ndáya̱ʼana ña̱ tu̱ʼun “vitá koo iniyó” sava yichi̱ xi̱xiniñúʼunaña ña̱ ka̱ʼa̱nna xa̱ʼa̱ iin kuáyi̱ yukú tí xa̱a̱ ku̱máso, ni xa̱a̱ ku̱másorí soo ndakúnívarí. Ta miíyó, ¿ndáa ki̱ʼva na̱ʼa̱yó ña̱ ndakú iniyó ta saátu ña̱ vitá iniyó? Ña̱ va̱ʼa na̱ʼa̱yó ña̱yóʼo xíniñúʼu chindeétáʼan mií Ndióxi̱ xíʼinyó. Ná ka̱ʼa̱nyó xíʼinra ña̱ chindeétáʼanra xíʼinyó ña̱ na̱ʼa̱yó ña̱ va̱ʼa ña̱ kúúmiíra, tasaá ndiʼiyó kiviva vií ka̱ʼa̱nyó xíʼin na̱ yiví tá ndáka̱tu̱ʼunna miíyó. Tá kúú, sava na̱ testigo xa̱a̱ vitáníva-inina. Tá káʼa̱n sava na̱ yiví ña̱ va̱ása va̱ʼa xa̱ʼa̱ Ndióxi̱ na̱yóʼo viíní ndákuiinna, ta inka na̱ yiví xítona ña̱yóʼo ta káʼa̱n va̱ʼana xa̱ʼa̱na (kaʼvi 2 Timoteo 2:​24, 25). Ña̱kán, ¿ndáaña kivi keʼún tasaá vií ndakuiún yuʼú inka na̱ yiví?

4. ¿Ndáaña sákuaʼayó xíʼin ña̱ ke̱ʼé ta̱ Isaac?

4 Ku̱a̱ʼání relato ña̱ va̱xi nu̱ú Biblia káʼa̱nña xa̱ʼa̱ na̱ yiví na̱ viíní ke̱ʼé xíʼin inkana. Tá kúú, na̱ filisteo chí ñuu Guerar ni̱xi̱yona ta mií kán ni̱xi̱yo ta̱ Isaac, soo na̱yóʼo ki̱xáʼa sáa̱na xíʼinra ta nda̱kasina pozo ña̱ ke̱ʼé yivára ta̱ Abrahán. Soo, nu̱úka ña̱ kanitáʼan ta̱ Isaac xíʼin na̱ filisteo xa̱ʼa̱ pozo kán, va̱ʼaka nda̱kiʼinra ku̱a̱ʼa̱nra inka ñuu, ta kán ka̱anra inka pozo (Gén. 26:​12-18). Soo, na̱ filisteo ki̱xáʼa tukuna káʼa̱nna ña̱ ti̱kui̱í tá xi̱ñuʼu ini pozo ña̱ ka̱an ta̱ Isaac kuenta miína xi̱kuura, nisaá ta̱ Isaac kǒo nísa̱a̱ra (Gén. 26:​19-25). ¿Ndáaña chi̱ndeétáʼan xíʼin ta̱ Isaac ña̱ vitá koo inira ni xi̱sasáa̱nara? Sana ku̱a̱ʼání ña̱ va̱ʼa sa̱kuaʼara xíʼin ña̱ xi̱keʼé na̱ yivára. Tá kúú, ta̱ Abrahán vitání ni̱xi̱yo inira, ta ñá Sara va̱ʼaní ni̱xi̱yo iniñá (1 Ped. 3:​4-6; Gén. 21:​22-34).

5. ¿Ndáaña ke̱ʼé na̱ yivá ta̱ Max?

5 Na̱ íyo se̱ʼe kivi chindeétáʼanna xíʼin se̱ʼena ña̱ vií ndakuiinna yuʼú inkana á ña̱ vií keʼéna xíʼinna. Ná ka̱ʼa̱nyó xa̱ʼa̱ ña̱ ndo̱ʼo ta̱ Max, ta̱ kúúmií 17 ku̱i̱ya̱. Na̱ xi̱kaʼvi xíʼinra ti̱xin escuela kini xi̱ka̱ʼa̱nna xíʼinra, ta saátu ti̱xin ña̱ predicación va̱ása vií níxi̱ka̱ʼa̱n na̱ yiví xíʼinra. Ña̱kán, na̱ yivára chi̱ndeétáʼanna xíʼinra ña̱ vitá koo inira ta saátu ña̱ vií keʼéra xíʼin inkana. Na̱yóʼo káʼa̱nna: “Se̱ʼendi̱ ki̱ʼinra kuenta ña̱ xíniñúʼu ndakúní koo inira ña̱ va̱ʼa kǒo sa̱a̱ra ta kǒo keʼéra nda̱a̱ táki̱ʼva kéʼéna xíʼinra”. Vitin, ta̱ Max viíní ndákuiinra yuʼú na̱ yiví.

6. ¿Ndáa ki̱ʼva chindeétáʼan oración xíʼinyó ña̱ vitá koo iniyó?

6 Ndakanixi̱ní ña̱ ndíka̱ún predicación ta iin na̱ yiví ki̱xáʼana káʼa̱nna ña̱ kini xa̱ʼa̱ Jehová á kúsi̱kindaana ña̱ káʼa̱n Biblia, ¿ndáaña chindeétáʼan xíʼinyó ña̱ vií ndakuiinyó yuʼúna? Ña̱ ndukúyó espíritu santo nu̱ú Jehová. Ná ka̱ʼa̱nyó xíʼinra ña̱ taxira ña̱ ndíchi ndaʼa̱yó ta saátu ña̱ vitá koo iniyó. Soo, ¿ndáaña kivi keʼéyó tá ki̱ʼinyó kuenta ña̱ va̱ása vií níndakuiinyó yuʼú na̱ yiví? Ná ka̱ʼa̱n tukuyó xíʼin Jehová ña̱ chindeétáʼanra xíʼinyó ña̱ vií ndakuiinyó yuʼúna inka yichi̱. Tásaá ná keʼéyó, Jehová taxira espíritu santora ndaʼa̱yó ña̱ va̱ʼa kǒo sa̱a̱ kamayó ta vií ndakuiinyó yuʼú na̱ yiví.

7. ¿Ndáaña va̱ʼa ndakiʼinyó tá ná sakúaʼa xi̱níyó sava texto ña̱ va̱xi nu̱ú Biblia? (Proverbios 15:​1, 18).

7 Iyó sava texto ña̱ kivi chindeétáʼan xíʼinyó ña̱ vitá koo iniyó tasaá vií ndakuiinyó yuʼú na̱ yiví tá kíxáʼana káʼa̱nna ña̱ va̱ása va̱ʼa xíʼinyó. Ta espíritu santo kivi chindeétáʼanña xíʼinyó ña̱ ndakaʼányó xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo (Juan 14:26). Tá kúú, nu̱ú tutu ña̱ Proverbios va̱xi ña̱ kivi chindeétáʼan xíʼinyó ña̱ vií ndakuiinyó yuʼú inkana (kaʼvi Proverbios 15:​1,b 18).c Ta saátu káʼa̱nña xíʼinyó ndáaña va̱ʼa ndakiʼinyó tá kǒo sáa̱ kamayó (Prov. 10:19; 17:27; 21:23; 25:15).   

NÁ NA̱ʼA̱YÓ ÑA̱ KÚÚYÓ NA̱ NDÍCHI

8. ¿Ndáaña xíniñúʼu ndakaʼányó tá kéʼé na̱ yiví iin pregunta xíʼinyó?

8 Ya̱chika ná ndakanixi̱níyó ndáaña kivi kuu ta ña̱yóʼo va̱ʼaní chindeétáʼanña xíʼinyó (Prov. 19:11). Na̱ yiví na̱ va̱ʼaní ndákanixi̱ní kǒo sáa̱na tá inka na̱ yiví káʼa̱nna ña̱ su̱ví ña̱ ndixa kúú ña̱ kándíxana. Sáachi miíyó kǒo kúnda̱a̱-iniyó nda̱chun ndáka̱tu̱ʼun na̱ yiví miíyó xa̱ʼa̱ iin ña̱ʼa. Ña̱kán, tá kúma̱níka ndakuiinyó yuʼú na̱ yiví ná ndakaʼányó ña̱ kǒo kúnda̱a̱-iniyó nda̱chun kúú ña̱ ki̱xáʼana káʼa̱nna xíʼinyó. Saátu ná ndakaʼanyó ña̱ xa̱a̱ síín síín íyo na̱ yiví, ña̱kán xíniñúʼu kunda̱a̱-iniyó ndáa ki̱ʼva ka̱ʼa̱nyó xíʼinna ña̱ va̱ʼa kunda̱a̱-iniyó ndáaña ndíkaa̱ níma̱na (Prov. 16:23).

9. ¿Ndáa ki̱ʼva ni̱na̱ʼa̱ ta̱ Gedeón ña̱ ndíchiníra ta saátu ña̱ vitání ni̱xi̱yo inira?

9 Ná ndakanixi̱níyó xa̱ʼa̱ ta̱ Gedeón. Iin yichi̱ na̱ ta̱a na̱ tribu ta̱ Efraín ni̱sa̱a̱nína xíʼinra. Chi kǒo níka̱ʼa̱nra xíʼinna ña̱ ku̱ʼu̱nna kanitáʼanna xíʼin na̱ sáa̱-ini xíni na̱ ñuu Israel. Soo, ¿nda̱chun ni̱sa̱a̱na xíʼinra? ¿Á xa̱ʼa̱ ña̱ kǒo níka̱ʼa̱nra xíʼinna kúúña? Kǒo xíni̱yó, soo ta̱ Gedeón ndíchiní ni̱xi̱yora ta xi̱kunda̱a̱-inira xíʼin ña̱ xi̱ndoʼona ta viíní nda̱kuiinra yuʼúna. ¿Ndáaña ku̱u tándi̱ʼi? Tá ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinna ni̱ndi̱kova-inina (Juec. 8:​1-3).

10. ¿Ndáaña chindeétáʼan xíʼinyó ña̱ ndakuiin viíyó yuʼú na̱ yiví tá ndáka̱tu̱ʼunna miíyó xa̱ʼa̱ ña̱ kándíxayó? (1 Pedro 3:15).

10 Sava yichi̱ na̱ káchíñu xíʼinyó á na̱ káʼvi xíʼinyó kivi ndaka̱tu̱ʼunna miíyó xa̱ʼa̱ iin ña̱ʼa. Ña̱ nda̱a̱, kúni̱vayó ka̱ʼa̱nyó xíʼinna xa̱ʼa̱ ña̱ kándíxayó, soo xíniñúʼu vií ka̱ʼa̱nyó xíʼinna ta kǒo sandákavayó-inina (kaʼvi 1 Pedro 3:15). Ña̱ ni̱nda̱ka̱tu̱ʼúnna miíyó kivi chindeétáʼanña xíʼinyó ña̱ kunda̱a̱-iniyó ndáaña sándi̱ʼi̱-inina. Ta ná kǒo ndakanixi̱níyó ña̱ ni̱ndaka̱tu̱ʼunna miíyó xa̱ʼa̱ ña̱ kúni̱na kusikindaana miíyó á ña̱ ka̱ʼa̱n kúáchina xíʼinyó. Sana kǒo xíni̱víyó nda̱chun ni̱ndaka̱tu̱ʼunna miíyó soo vií ná ndakuiinyó yuʼúna ta ná kǒo sa̱a̱yó, chi tá xítona ña̱ vií ndákuiinyó yuʼúna sana kivi nasamana ña̱ ndákanixi̱nína. Ña̱ kúni̱yó kúú ña̱ vií keʼéyó xíʼin ndiʼi na̱ yiví ni káʼa̱n kue̱ʼe̱na xíʼinyó á kúsikindaana miíyó (Rom. 12:17).

Iin ñá hermana káchíñuñá oficina ta iin ñá káchíñu xíʼinñá táxiñá pastel ndaʼa̱ñá. Ta chí inka oficina íyo ku̱a̱ʼá na̱ yiví na̱ kúsi̱í-ini xíni ta xíʼinna.

Tá iin na̱ yiví káʼa̱nna xíʼún ña̱ ku̱ʼún vikó ña̱ cumpleaño, ndakanixi̱ní nda̱chun káʼa̱nna xíʼún ña̱ ku̱ʼún. Ña̱yóʼo chindeétáʼan xíʼún ña̱ vií ndakuiún yuʼúna. (Koto párrafo 11 xíʼin 12).

11, 12. ¿Ndáaña xíniñúʼu ndakanixi̱níyó tá kúma̱níka ndakuiinyó? Ka̱ʼa̱n xa̱ʼa̱ iin ejemplo ña̱ náʼa̱ ndáa ki̱ʼva kixáʼayó ka̱ʼa̱nyó. (Koto na̱ʼná).

11 Ná ndakanixi̱níyó ña̱ iin na̱ káchíñu xíʼinyó ndáka̱tu̱ʼunna miíyó nda̱chun kǒo kéʼéyó cumpleaño. Tá kúma̱níka ndakuiinyó yuʼúna, ¿ndáaña kivi ndakanixi̱níyó xa̱ʼa̱? ¿Á ndákanixi̱nína ña̱ religiónyó kǒo taxi keʼéyó ña̱kán? ¿Á ndákanixi̱nína ña̱ xíʼin ña̱ kéʼéyó va̱ása viíka kutáʼanyó xíʼin na̱ káchíñu xíʼinyó? Kivi taxiyó tíxa̱ʼvi ndaʼa̱na ña̱ ndíʼi̱-inina xa̱ʼa̱ na̱ káchíñu xíʼinna, ta ná ka̱ʼa̱nyó xíʼinna ña̱ saátu miíyó kúni̱yó vií kutáʼanyó xíʼin ndiʼi na̱ káchíñu xíʼinyó. Sana va̱ʼa kunina xíʼin ña̱ ka̱ʼa̱nyó xíʼinna ta nda̱a̱ kandíxana kuniso̱ʼona ña̱ káʼa̱n Biblia xa̱ʼa̱ ña̱ cumpleaño.

12 Kivitu keʼéyó ña̱yóʼo tá káʼa̱nna xíʼinyó xa̱ʼa̱ inka ña̱ʼa. Tá kúú, sana iin na̱ káʼvi xíʼinyó kivi ka̱ʼa̱nna ña̱ xíniñúʼu nasama na̱ testigo Jehová ña̱ ndákanixi̱nína xa̱ʼa̱ na̱ homosexual. ¿Á káʼa̱nna ña̱yóʼo chi kǒo kúnda̱a̱-inina ndáaña kándíxa na̱ testigo? ¿Á iin na̱ migona á iin na̱ veʼena kúú homosexual? ¿Á ndákanixi̱nína ña̱ kúndasíyó xíniyó na̱ homosexual? Kivi ka̱ʼa̱nyó xíʼinna ña̱ ndíʼi̱-iniyó xa̱ʼa̱ ndiʼi na̱ yiví ta íxato̱ʼóyó ña̱ ndáka̱xin iin tá iinna keʼéna (1 Ped. 2:17).d Tá ná keʼéyó ña̱yóʼo sana kandíxana ña̱ ka̱ʼa̱nyó xíʼinna ndáaña va̱ʼa ndákiʼinyó tá xíniso̱ʼoyó ña̱ káʼa̱n Biblia.

13. ¿Ndáa ki̱ʼva chindeétáʼanyó xíʼin na̱ káʼa̱n ña̱ na̱ yiví kíʼvi kúú na̱ kándíxa ña̱ íyo Ndióxi̱?

13 Tá iin na̱ yiví kǒo kándíxana ña̱ kándíxa miíyó ta káʼa̱nna xíʼinyó xa̱ʼa̱ ña̱ ndákanixi̱nína, ná kǒo ka̱ʼa̱nyó ña̱ xa̱a̱ kúnda̱a̱-iniyó xíʼin ña̱ ndóʼona (Tito 3:2). Ndakanixi̱ní ña̱ iin na̱ káʼvi xíʼún escuela káʼa̱nna ña̱ na̱ yiví kíʼví kúú na̱ kándíxa ña̱ íyo Ndióxi̱. ¿Á xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo ndakanixi̱níún ña̱ kándíxana ña̱ evolución á ña̱ xíni̱nína xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo? Sana ña̱ yichi̱ nu̱ú kúú ña̱ ni̱ndaka̱tu̱ʼúnna yóʼó, ña̱kán nu̱úka ña̱ kixáʼún ka̱ʼún xíʼinna xa̱ʼa̱ ña̱ evolución va̱ʼaka ka̱ʼa̱n xíʼinna xa̱ʼa̱ ña̱ kivi chindeétáʼan xíʼinna. Kivi chindaʼún enlace iin artículo á video ña̱ jw.org ndaʼa̱na, ña̱ káʼa̱n xa̱ʼa̱ ndáa ki̱ʼva i̱xava̱ʼa Ndióxi̱ ndiʼi ña̱ʼa. Tándi̱ʼi, sana kandíxana ña̱ ka̱ʼún xíʼinna xa̱ʼa̱ña. Soo, tá to̱ʼó ná ka̱ʼún xíʼinna sana kandíxavana kuniso̱ʼona yóʼó.

14. ¿Ndáa ki̱ʼva xi̱niñúʼu ta̱ Niall jw.org ña̱ va̱ʼa chindeétáʼanra xíʼin iin ta̱ loʼo?

14 Iin ta̱ loʼo ta̱ naní Niall xi̱niñúʼura sitio ña̱ jw.org ña̱ chindeétáʼanra xíʼin iin ta̱ loʼo ta̱ kǒo níxi̱xini̱ xa̱ʼa̱ ña̱ kándíxayó. Ta̱ Niall ni̱ka̱ʼa̱nra: “Iin ta loʼo ta̱ xi̱kaʼvi xíʼi̱n ndiʼi tiempo xi̱ka̱ʼa̱nra ña̱ kǒo kándíxai̱ ña̱ ciencia ta ña̱ xi̱kandíxakai̱ kúú iin libro nu̱ú va̱xi cuento”. Ta̱ loʼo yóʼo kǒo níxitaxira ña̱ ka̱ʼa̱n ta̱ Niall xíʼinra xa̱ʼa̱ ña̱ kándíxara, ña̱kán ta̱ Niall xi̱ka̱ʼa̱nra xíʼinra ña̱ kotora sección ña̱ naní “Ña̱ káʼa̱n Biblia xíʼin ña̱ káʼa̱n ciencia” ña̱ va̱xi nu̱ú jw.org. Tándi̱ʼi, ta̱ Niall ki̱ʼinra kuenta ña̱ ta̱ loʼo kán ka̱ʼvira ña̱ ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinra, tasaá kǒo ní ixayo̱ʼvi̱ña xíʼin ta̱ Niall ña̱ ka̱ʼa̱nra xíʼinra ndáana kúú na̱ i̱xava̱ʼa miíyó. Ta saátu miíyó, kivi keʼéyó táʼan ña̱ ke̱ʼéra.

YA̱CHI̱KA KAʼVIÚN XÍʼIN NA̱ VEʼÚN

15. ¿Ndáaña kivi keʼé na̱ íyo se̱ʼe ña̱ va̱ʼa chindeétáʼanna xíʼin na̱ va̱lí se̱ʼena ña̱ vií ndakuiinna yuʼú na̱ yiví?

15 Na̱ íyo se̱ʼe kivi sána̱ʼa̱na se̱ʼena ña̱ vií ndakuiinna yuʼú na̱ yiví tá káʼa̱nna xíʼinna ña̱ su̱ví ña̱ nda̱a̱ kúú ña̱ kándíxana (Sant. 3:13). Ña̱ kéʼé sava na̱ íyo se̱ʼe kúú ña̱ sákuaʼa kúeena xíʼin na̱ va̱lí se̱ʼena tá kúúmiína adoración ña̱ familia, ta káʼa̱nna xa̱ʼa̱ ña̱ kivi ndakatu̱ʼúnnana ti̱xin escuela. Saátu káʼa̱nna xíʼin na̱ va̱lí se̱ʼena ña̱ to̱ʼóní ná ndakuiinna yuʼú na̱ yiví ta viíní ná ka̱ʼa̱nna xíʼinna. (Koto recuadro ña̱ naní “Sána̱ʼa na̱ veʼún ña vií ndakuiinna yuʼú na̱ yiví”).

Ti̱xin adoración ña̱ familia, iin ta̱ loʼo va̱ʼaní káʼa̱nra tá káʼvina xa̱ʼa̱ ña̱ íxayo̱ʼvi̱ xíʼinra.

Sána̱ʼa̱ na̱ veʼún ña vií ndakuiinna yuʼú na̱ yiví

Ku̱a̱ʼání na̱ familia ti̱xin adoración ña̱ familia sákuaʼana xíʼin se̱ʼena xa̱ʼa̱ ña̱ kivi ndakatu̱ʼunnana ti̱xin escuela á nu̱ú káchíñuna (Prov. 9:9). Ndakanixi̱níndó ndáaña ndakuiindó tá ná ka̱ʼa̱nna ña̱yóʼo xíʼinndó:e

  • “Nda̱saa na̱ kǒo níxa̱ʼa̱n escuela kúú na̱ kándíxa ña̱ íyo Ndióxi̱”.

  • “Íyo ña̱ náʼa̱ nu̱úyó ña̱ ndixava íyo ña̱ evolución”.

  • “Tá ndixa íyo iin ta̱ i̱xava̱ʼa ndiʼi ña̱ʼa, ¿ndáana i̱xava̱ʼa ta̱kán?”.

  • “Na̱ testigo Jehová kundasína xínina na̱ homosexual”.

  • “¿Nda̱chun íxandúxa na̱ testigo Jehová xíʼin na̱ yiví ña̱ ndasamana religión ña̱ kúúmiína?”.

  • “Ndóʼó na̱samandó ña̱ káʼa̱n Biblia ña̱ va̱ʼa kitáʼanña xíʼin ña̱ sána̱ʼandó”.

16, 17. Ña̱ sákuaʼa na̱ va̱lí tixin adoración ña̱ familia, ¿ndáa ki̱ʼva chíndeétáʼanña xíʼinna?

16 Ña̱ sákuaʼa na̱ va̱lí xíʼin na̱ veʼena chíndeétáʼanña xíʼinna ña̱ ka̱ʼa̱nna xa̱ʼa̱ ña̱ kándíxana soo saátu chíndeétáʼanña xíʼinna ña̱ kǒo kaka-inina xa̱ʼa̱ ña̱ kándíxana. Táʼví ña̱ naní “Jóvenes” ña̱ tu̱ʼun sáʼán ña̱ va̱xi nu̱ú jw.org kúúmiíña tutu ña̱ va̱xi nu̱ú sección ña̱ naní “Ponlo por escrito”, ña̱yóʼo ku̱va̱ʼaña ña̱ chindeétáʼanña xíʼin na̱ va̱lí kúa̱an ña̱ va̱ʼa kandíxakana Ndióxi̱. Ta saátu ña̱ kundaa-inina ka̱ʼa̱nna xíʼin inkana xa̱ʼa̱ ña̱ kándíxana. Tá káʼviyó tutu yóʼo xíʼin na̱ veʼeyó, xíʼin sección ña̱ naní “Los jóvenes preguntan”, saá sákuaʼayó to̱ʼó ndakuiinyó yuʼú na̱ yiví tá ná nda̱ka̱tu̱ʼunna miíyó xa̱ʼa̱ ña̱ kándíxayó.

17 Iin ta̱ loʼo ta̱ naní Matthew káʼa̱nra ña̱ ku̱a̱ʼání ña̱ va̱ʼa sákuaʼara tá káʼvira xíʼin na̱ veʼera. Na̱ yivára xíʼin miíra nándukúna xa̱ʼa̱ sava ña̱ʼa ña̱ kivi ndakatu̱ʼunnara ti̱xin escuela tá kúúmiína adoración ña̱ familia. Ta̱yóʼo káchira: “Ndákanixi̱níndi̱ xa̱ʼa̱ sava ña̱ʼa ña̱ kivi ndakatu̱ʼunna yi̱ʼi̱, ta sákuaʼi̱ ndáa ki̱ʼva kuniñúʼi̱ ña̱ xa̱a̱ xínii̱ ña̱ va̱ʼa ndakuii̱n yuʼúna. Tá kúnda̱a̱-inii̱ ndáa ki̱ʼva íyo ña̱ kándíxai̱, saá kǒo xíka-inii̱ ta kǒo íxayo̱ʼvi̱ña xíʼi̱n ña̱ vií ka̱ʼi̱n xíʼin inkana xa̱ʼa̱ ña̱ kándíxai̱”.

18. Nda̱a̱ táki̱ʼva káchi colosenses 4:​6, ¿ndáa ki̱ʼva xíniñúʼu koo ña̱ ka̱ʼa̱nyó?

18 Sava yichi̱, ni íyoní prueba ña̱ náʼa̱yó nu̱ú na̱ yiví ña̱ ndixaní kúú ña̱ káʼa̱nyó soo kǒo xíínna kandíxana. Soo, tá to̱ʼó káʼa̱nyó xíʼinna sana kuniso̱ʼovana miíyó (kaʼvi Colosenses 4:6). Tá káʼa̱nyó xíʼin iin na̱ yiví xa̱ʼa̱ ña̱ kándíxayó, nda̱a̱ táki̱ʼva íyo ña̱ sayáʼayó iin pelota ndaʼa̱na saá íyoña. Kivi kúee sakánayórí á kivi ndeéní sakánayórí. Tá kúee ná sakánayórí kivi tiinnarí ta kusíkína. Saátu íyo ña̱ káʼa̱nyó xíʼin na̱ yiví, tá to̱ʼó káʼa̱nyó xíʼinna sana kuni̱na kuniso̱ʼona ña̱ káʼa̱nyó. Soo tá iin na̱ yiví káʼa̱n ndi̱va̱ʼana xíʼinyó á kúni̱na kusikindaana miíyó, va̱ʼaka ná ku̱ʼu̱nyó ta kǒo natúʼunkayó xíʼinna (Prov. 26:4). Soo, ku̱a̱ʼá na̱ yiví va̱ʼava xíniso̱ʼona ña̱ káʼa̱nyó xíʼinna.

19. ¿Ndáaña chindeétáʼan xíʼinyó ña̱ vií ndakuiinyó yuʼú na̱ yiví?

19 Nda̱a̱ táki̱ʼva xa̱a̱ sa̱kuaʼayó, ku̱a̱ʼání ña̱ va̱ʼa ndakiʼinyó tá vií ná ka̱ʼa̱nyó xíʼin na̱ yiví. Ka̱ʼa̱n xíʼin Jehová ña̱ taxira ndee̱ ndaʼún ña̱ va̱ʼa to̱ʼó ka̱ʼún xíʼin na̱ yiví tá ndáka̱tu̱ʼunna yóʼó xa̱ʼa̱ ña̱ kándíxaún. Ña̱ to̱ʼó ka̱ʼún xíʼin iin na̱ yiví chindeétáʼanña xíʼún ña̱ kǒo sa̱ún xíʼinna, tá kéʼún ña̱yóʼo saá chindeétáʼún xíʼinna ña̱ nasamana ña̱ ndákanixi̱nína xa̱ʼa̱ miíyó na̱ testigo Jehová ta saátu xa̱ʼa̱ ña̱ sána̱ʼa̱ Biblia. Ña̱kán, koo tu̱ʼvaún ña̱ ndakuiún yuʼú na̱ ndáka̱tu̱ʼun yóʼó xa̱ʼa̱ ña̱ kándíxaún, soo vitání koo iniún ta xíʼin ña̱ to̱ʼó ndakuiún yuʼúna (1 Ped. 3:15). Na̱ʼa̱ ña̱ ndakú-iniún ta saátu na̱ʼa̱ ña̱ vitá-iniún

¿NDÁAÑA NDAKUIÚN?

  • ¿Ndáaña chindeétáʼan xíʼinyó ña̱ vií ndakuiinyó yuʼú na̱ yiví?

  • Tá kúúyó na̱ ndíchi, ¿ndáa ki̱ʼva chindeétáʼan ña̱yóʼo xíʼinyó ña̱ vií ndakuiinyó yuʼú na̱ yiví?

  • ¿Ndáaña kivi keʼé na̱ íyo se̱ʼe ña̱ va̱ʼa chindeétáʼanna xíʼin se̱ʼena ña̱ ka̱ʼa̱nna xa̱ʼa̱ ña̱ kándíxana?

YAA 88 Ná kunda̱a̱-inindi̱ xa̱ʼa yichi̱ún

a Nu̱ú artículo yóʼo sakúaʼayó sava ña̱ʼa ña̱ chindeétáʼan xíʼinyó ña̱ vií ndakuiinyó yuʼú na̱ yiví tá ndáka̱tu̱ʼunna miíyó xa̱ʼa̱ ña̱ kándíxayó Ndióxi̱.

b Proverbios 15:1: “Tá vií ndákuiinyó yuʼú na̱ yiví kǒo sáa̱na, soo tá kue̱ʼe̱ ndákuiinyó yuʼúna kíxáʼana ndeéní sáa̱na”.

c Proverbios 15:18: “Na̱ yiví kue̱ʼe̱ sákuaʼanuna ku̱a̱chi, soo iin na̱ va̱ása kama sáa̱ ndásaviína ku̱a̱chi”.

d Ndani̱ʼíkaún ña̱ káʼa̱n xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo nu̱ú artículo ña̱ naní: “¿Qué dice la Biblia sobre la homosexualidad?”, número 4 revista ¡Despertad! ña̱ ku̱i̱ya̱ 2016.

e Nu̱ú jw.org ndani̱ʼún ña̱ kivi chindeétáʼan xíʼún, ki̱ʼvi nu̱ú káʼa̱nña “pregunta ña̱ kéʼé na̱ va̱lí kúa̱an” xíʼin ña̱ naní “ña̱ kúni̱ na̱ yiví kunda̱a̱-inina xa̱ʼa̱ na̱ testigo Jehová”.

    Publicación ña̱ va̱xi tu̱ʼun sâví (1993-2025)
    Kita
    Yóʼo ki̱ʼviún
    • tu’un sâví
    • Chindaʼáña ndaʼa̱ inkana
    • Nda̱saa kúni̱únña
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ña̱ xíniñúʼuna
    • Política ña̱ privacidad
    • Configuración ña̱ privacidad
    • JW.ORG
    • Yóʼo ki̱ʼviún
    Chindaʼáña ndaʼa̱ inkana