Tsy Fohy Loatra ny Tanan’i Jehovah

1. Ahoana no nampisehoan’i Mosesy hoe natoky an’i Jehovah izy, tamin’izy nitarika ny Israelita hiala tany Ejipta?

MIRESAKA olona be dia be manam-pinoana ny bokin’ny Hebreo fa anisan’ny tena miavaka i Mosesy. (Heb. 3:2-5; 11:23-25) Nasehony hoe nanam-pinoana izy, tamin’izy nitarika ny Israelita hiala tany Ejipta. Tsy natahotra an’i Farao sy ny tafiny mantsy izy. Natoky an’i Jehovah izy dia nitarika an’ilay vahoaka hiampita ny Ranomasina Mena, dia avy eo nitarika an-dry zareo hamakivaky ny tany efitra. (Heb. 11:27-29) Lasa tsy natoky ny ankamaroan’ny Israelita hoe hahavita hikarakara an-dry zareo i Jehovah. Mbola natoky an’ilay Andriamaniny foana anefa i Mosesy. Tsy hoe nanantena tsy misy izy, satria nanao fahagagana Andriamanitra dia nanome sakafo sy rano an’ilay vahoaka tany amin’ny tany efitra karakaina.​—Eks. 15:22-25; Sal. 78:23-25.

2. Maninona Andriamanitra no nanontany an’i Mosesy hoe: “Angaha fohy loatra ny tanan’i Jehovah”? (Nomery 11:21-23)

² Marina aloha hoe nanana finoana matanjaka i Mosesy e! Herintaona teo ho eo taorian’ny nanafahana ny Israelita tamin’ny fomba mahagaga anefa, dia nisalasala izy hoe ho vitan’i Jehovah tokoa ve ny hanome hena ny vahoakany. Olona an-tapitrisany mantsy no nitoby teo amin’ilay tany efitra maina be, dia ahoana no hahavitan’i Jehovah hanome hena ampy ho an’ireo olona rehetra ireo? Namaly an’i Mosesy i Jehovah dia nanontany hoe: “Angaha fohy loatra ny tanan’i Jehovah ka tsy mahavita an’izany?” (Vakio ny Nomery 11:21-23.) Manondro ny fanahy masin’Andriamanitra, na ny hery ampiasainy, ilay hoe “tanan’i Jehovah” eto. Hoatran’ny te hanontany an’i Mosesy izany i Jehovah hoe: ‘Heverinao fa tsy ho vitako mihitsy ve izay noteneniko?’

3. Nahoana no tokony hahaliana antsika ilay zavatra niainan’i Mosesy sy ny Israelita?

³ Efa nisy fotoana ve ianao nisalasala raha hikarakara an’izay ilainao sy ny fianakavianao i Jehovah? Na efa nieritreritra an’izany ianao na tsia, dia andao hodinihintsika ny tantaran’i Mosesy sy ny Israelita. Lasa tsy natoky ry zareo hoe mahavita manome an’izay ilain-dry zareo Andriamanitra. Misy torolalan’ny Soratra Masina tafiditra amin’ilay tantara, dia hanampy antsika hatoky kokoa izy ireny hoe tsy fohy loatra ny tanan’i Jehovah.

MANDRAISA FIANARANA AVY AMIN’I MOSESY SY NY ISRAELITA

4. Inona no mety ho nahatonga ny Israelita maro hisalasala raha mahavita manome an’izay ilain-dry zareo i Jehovah na tsia?

⁴ Alao sary an-tsaina ilay tantara. Efa elaela ny Israelita sy ny “olona maro avy amin’ny firenen-kafa” no tany amin’ny tany efitra lehibe. (Eks. 12:38; Deot. 8:15) Niainga avy tany Ejipta mba ho any amin’ny Tany Nampanantenaina ry zareo. Leo mana ireo olona avy amin’ny firenena samihafa ireo dia nimenomenona. Be dia be koa ny Israelita lasa nanao hoatran-dry zareo. (Nom. 11:4-6) Nahatsiarotsiaro ny sakafo tany Ejipta ilay vahoaka. Nahatsapa ho latsaka an-katerena i Mosesy, dia nieritreritra hoe izy mihitsy no tsy maintsy manome an’izay ilain’ilay vahoaka.​—Nom. 11:13, 14.

5-6. Nisy vokany tamin’ny Israelita maro ny toe-tsain’ireo olona avy amin’ny firenena samihafa. Inona no ianarantsika avy amin’izany?

⁵ Tsy nahay nankasitraka ireo olona avy amin’ny firenena samihafa dia hita hoe nisy vokany tamin’ny Israelita izany. Mety ho lasa tsy hahay hankasitraka hoatran’ny olon-kafa koa isika, ka hanomboka tsy ho afa-po amin’izay omen’i Jehovah. Mety ho tratran’izany isika raha manembonembona ny zavatra nananantsika taloha, na manomboka mialona an’izay ananan’ny hafa. Ho faly kokoa anefa isika raha miezaka ny hianina, na inona na inona toe-javatra iainantsika.

⁶ Tokony ho notadidin’ny Israelita hoe efa nanome toky Andriamanitra fa hanana zavatra be dia be ry zareo rehefa tonga any amin’ilay fonenany vaovao. Ao amin’ny Tany Nampanantenaina izany no ho tanteraka fa tsy amin-dry zareo mbola any an-tany efitra. Tokony hisaintsaina an’izay ampanantenain’i Jehovah antsika ao amin’ny tontolo vaovao koa isika, fa tsy hifantoka amin’ny zavatra mety tsy ho azontsika amin’izao fiainana izao. Azontsika atao koa ny misaintsaina andinin-teny manampy antsika hatoky kokoa an’i Jehovah.

7. Nahoana isika no afaka matoky hoe tsy fohy loatra ny tanan’i Jehovah?

⁷ Mety mbola ho lasa saina ihany ianao hoe maninona Andriamanitra no nanontany an’i Mosesy hoe: “Angaha fohy loatra ny tanan’i Jehovah?” Tsy any amin’ny herin’ny tanany fotsiny angamba no tiany hoeritreretin’i Mosesy, fa hoe tody hatraiza koa ilay izy. Nahavita nanome hena be dia be ho an’ny Israelita Andriamanitra, na dia tany an-tany efitra lavitra be aza ry zareo. Nampiasa “ny tanany matanjaka sy ny sandriny mahery” Andriamanitra mba hampisehoana hoe mahavita manampy ny vahoakany izy, na aiza na aiza misy azy ireo. (Sal. 136:11, 12) Rehefa miatrika olana àry ianao, dia aza misalasala mihitsy hoe tsy ho tody any aminao ny tanan’i Jehovah.​—Sal. 138:6, 7.

8. Inona no hanampy antsika tsy hamerina ny fahadisoana nataon’ny olona maro tany an-tany efitra? (Jereo koa ny sary.)

⁸ Nanao fahagagana i Jehovah, tsy ela taorian’izay, dia nanome hena an’ilay vahoaka ary nahazo papelika be dia be ry zareo. Tsy nisaotra an’Andriamanitra anefa ny Israelita fa betsaka aza no tsy nety afa-po. Tsy nijanona mihitsy ry zareo nanangona papelika be dia be, na andro na alina. “Tia tena loatra [ireo olona ireo] ka naniry mafy hihinana sakafo hafa”, dia tezitra be tamin-dry zareo i Jehovah ka nanasazy azy. (Nom. 11:31-34) Inona no ianarantsika avy amin’izany? Mila mitandrina koa isika sao lasa tsy mety afa-po. Na mahantra isika na manankarena, dia ny hanangona ‘harena any an-danitra’ no tokony hataontsika loha laharana, ka hiezaka hifandray kokoa amin’i Jehovah sy Jesosy isika. (Mat. 6:19, 20; Lioka 16:9) Afaka matoky isika amin’izay hoe hanome an’izay ilaintsika i Jehovah.

9. Mahazo antoka ny amin’ny inona isika?

⁹ Manolo-tanana hanampy ny vahoakany koa i Jehovah amin’izao. Tsy midika anefa izany hoe tsy ho sahirana ara-bola mihitsy isika na hoe tsy ho noana mihitsy,a fa hoe tsy hahafoy antsika mihitsy i Jehovah. Hanohana antsika foana izy, na inona na inona olana atrehintsika. Ahoana no ampisehoantsika fa matoky isika hoe vonona hanome an’izay ilaintsika i Jehovah? Andao isika handinika an’ireto toe-javatra roa ireto: 1) Rehefa sahirana ara-bola, 2) rehefa mitsinjo ny vodiandro ho merika.

REHEFA SAHIRANA ARA-BOLA

10. Inona avy ny olana mety hatrehintsika?

¹⁰ Ampoizintsika hoe vao mainka hitotongana ny toe-karena, arakaraka ny anatonan’ny farany. Rehefa misy korontana ara-politika, ady, loza araka ny natiora, na valanaretina, dia mety hafointsika ny asantsika, ny fananantsika, ny tranontsika, na misy zavatra tampoka ilana vola. Tsy maintsy mitady asa indray angamba isika, na mieritreritra ny hifindra monina miaraka amin’ny fianakaviantsika mba hamelomana azy ireo. Inona no hanampy antsika handray fanapahan-kevitra mampiseho hoe matoky an’i Jehovah isika?

11. Inona no hanampy anao rehefa sahirana ara-bola? (Lioka 12:29-31)

¹¹ Resaho amin’i Jehovah izay mampanahy anao. Zava-dehibe izany sady tena hanampy anao. (Ohab. 16:3) Angataho izy hanome anao fahendrena mba hahaizanao manapa-kevitra sy ho tony foana ka tsy hanahy be. (Vakio ny Lioka 12:29-31.) Iangavio izy hanampy anao hianina amin’izay tena ilaina. (1 Tim. 6:7, 8) Karohy ao amin’ny boky sy gazetintsika hoe ahoana no atao mba hiatrehana ny olana ara-bola. Be dia be no nandray soa rehefa nijery video sy lahatsoratra momba an’izany tao amin’ny jw.org.

12. Inona avy ny fanontaniana mety hanampy antsika rehefa misy fanapahan-kevitra momba ny fianakaviantsika?

¹² Nanaiky hanao asa lavitra ny fianakaviany ihany ny olona sasany, nefa matetika no hita hoe tsy fahendrena izany. Alohan’ny hanekenao asa iray, dia aza ny karama fotsiny no eritreretina fa jereo koa ny vokatr’ilay izy amin’ny ara-panahinao sy ny an’ny fianakavianao. (Lioka 14:28) Eritrereto izao: ‘Hanao ahoana ny tokantranoko raha lavitra ny vadiko aho? Ary hanao ahoana ny fivoriana sy ny fanompoako ary ny fifandraisako amin’ny mpiara-manompo?’ Raha manan-janaka ianao dia misy fanontaniana lehibe mila eritreretinao koa ity: ‘Ahoana no hahafahako mitaiza ny zanako “araka izay anatra omen’i Jehovah sy izay atorony” raha lavitra an-dry zareo aho?’ (Efes. 6:4) Ny fomba fisainan’Andriamanitra no avelao hitarika anao fa tsy ny fomba fisainan’ny havana sy namana tsy mankatò ny torolalan’ny Soratra Masina.b Mipetraka any amin’ny faritra andrefan’i Azia i Tony. Imbetsaka izy no nasaina niasa tany an-tany hafa, ary be karama daholo ilay izy. Tsy nanao an’ireny asa ireny anefa izy rehefa avy nivavaka sy niresaka tamin’ny vadiny. Niezaka nampihena ny fandaniany kosa ry zareo. Hoy i Tony rehefa nisaintsaina an’ireny: “Izao aho nahavita nanampy olona be dia be hahafantatra an’i Jehovah. Tombontsoa be izany! Mafana fo amin’ny fahamarinana koa ny zanakay. Nianaranay mianakavy hoe raha mbola manaraka an’ilay Matio 6:33 izahay dia hikarakara anay foana i Jehovah.”

REHEFA MITSINJO NY VODIANDRO HO MERIKA

13. Inona avy no azontsika atao dieny izao mba hitsinjovana ny fiainantsika rehefa antitra?

¹³ Ho hita hoe matoky ny tanan’i Jehovah ve isika sa tsia rehefa mieritreritra ny fiainantsika rehefa antitra. Mampirisika antsika ny Baiboly mba hiasa mafy, amin’izay isika afaka mikarakara an’izay ilaintsika amin’ny hoavy. (Ohab. 6:6-11) Ara-dalàna isika raha manao tahiry araka izay ananantsika. Marina hoe miaro ny vola, nefa tsy tokony ho ny fitadiavana vola sy harena no zava-dehibe indrindra amintsika.​—Mpito. 7:12.

14. Nahoana ny Hebreo 13:5 no manampy antsika rehefa manomana ny hoavy isika?

¹⁴ Nasehon’i Jesosy tamin’ny fanoharana iray fa hadalana ny hoe manangom-bola nefa tsy “manankarena eo imason’Andriamanitra.” (Lioka 12:16-21) Tsy misy mahalala an’izay havoakan’ny ampitso isika. (Ohab. 23:4, 5; Jak. 4:13-15) Misy olana atrehintsika mpanara-dia an’i Kristy koa anefa. Efa nilaza mantsy i Jesosy hoe tsy maintsy vonona ‘hamoy’ ny fananany rehetra izay te ho lasa mpianany. (Lioka 14:33) Nanaiky hamoy fananana hoatr’izany ny Kristianina tany Jodia, tamin’ny taonjato voalohany, nefa mbola faly ihany. (Heb. 10:34) Betsaka koa amin’izao ny mpiara-manompo tsy maintsy namoy vola sy fananana satria tsy manaiky hiditra ao amin’ny antoko politika. (Apok. 13:16, 17) Inona no nanampy an-dry zareo hahavita an’izany? Natoky tanteraka an’ity fampanantenan’i Jehovah ity izy ireo: “Tsy handao anao mihitsy aho, ary tsy hahafoy anao mihitsy.” (Vakio ny Hebreo 13:5.) Manao an’izay azo atao isika mba hitsinjovana ny vodiandro ho merika, ary matoky ny fanohanan’i Jehovah rehefa misy zavatra tsy ampoizina.

15. Ahoana no tokony hiheveran’ny Kristianina ny zanany? (Jereo koa ny sary.)

¹⁵ Ny tena antony hiterahan’ny mpivady, amin’ny kolontsaina sasany, dia hoe amin’izay ho afaka hanohana azy ireo ara-bola ny zanany rehefa antitra ry zareo. Hoatran’ny karazana “fisotroan-dronono” izany no fiheverany ny zanany. Milaza anefa ny Baiboly hoe ny ray aman-dreny no tokony hikarakara an’izay ilain’ny zanany. (2 Kor. 12:14) Mazava ho azy hoe mety hila fanampiana ihany ny ray aman-dreny rehefa mihantitra, ary betsaka no faly mikarakara ny ray aman-dreniny hoatr’izany. (1 Tim. 5:4) Inona anefa no tena fifalian’ny ray aman-dreny kristianina? Hoe nahavita nanampy ny zanany ho lasa mpanompon’i Jehovah ry zareo, fa tsy hoe nahavita nitaiza ny zanany mba ho afaka hanohana azy ireo ara-bola.​—3 Jaona 4.

16. Ahoana no azon’ny ray aman-dreny anampiana ny zanany hiomana hamelon-tena? (Efesianina 4:28)

¹⁶ Rehefa manampy ny zanakao hiomana hamelon-tena ianao dia ampianaro hitoky amin’i Jehovah izy, ary asehoy amin’ny ataonao izany. Mbola kely izy dia efa asehoy azy hoe zava-dehibe ny miasa mafy. (Ohab. 29:21; vakio ny Efesianina 4:28.) Ampio hanao izay tsara indrindra vitany izy any am-pianarana rehefa mihalehibe. Tsara raha mikaroka torolalan’ny Baiboly ny ray aman-dreny kristianina mba hanampiana ny zanany hahay hanapa-kevitra amin’ny resaka fianarana. Ho afaka hamelon-tena sy hanao fanompoana araka izay vitany ny zanany amin’izay.

17. Inona no azontsika antoka?

¹⁷ Afaka matoky ny mpanompon’i Jehovah tsy mivadika hoe mahavita manome an’izay ilain’izy ireo i Jehovah sady te hanao an’izany. Vao mainka hotsapaina ny fatokisantsika an’i Jehovah, arakaraka ny anatonan’ny farany. Na inona na inona anefa mitranga, dia enga anie isika hatoky tanteraka hoe hampiasa ny heriny i Jehovah mba hanomezana an’izay ilaintsika! Matokia hoe tsy fohy loatra ny tanany matanjaka sy ny sandriny mahery fa ho tody atỳ amintsika foana, na aiza na aiza misy antsika.