Ahoana no Atao Rehefa Mitady Torohevitra?

1. Inona no hanampy antsika hahay hanapa-kevitra sy hahatonga an’izay nokasaintsika handeha tsara? (Ohabolana 13:10; 15:22)

SAMY te hahay hanapa-kevitra daholo isika. Tiantsika raha mandeha tsara izay kasaintsika hatao. Atoron’ny Tenin’Andriamanitra hoe ahoana no hatao mba hahavitana an’izany.​—Vakio ny Ohabolana 13:10; 15:22.

2. Inona no ampanantenain’i Jehovah antsika?

² Mazava ho azy fa i Jehovah Raintsika no tsara toerana indrindra hanome fahendrena sy torohevitra antsika. Mampanantena izy hoe hanampy antsika. Hoy izy: “Hanoro hevitra anao aho ary hitsinjo anao ny masoko.” (Sal. 32:8) Tsy vitan’ny hoe manoro hevitra fotsiny àry i Jehovah, fa tena miahy antsika izy ary manampy antsika hampihatra ny toroheviny.

3. Inona no hodinihintsika ato?

³ Horesahintsika ato izay lazain’ny Tenin’Andriamanitra momba an’ireto fanontaniana efatra ireto: 1) Inona no toetra tsy maintsy ananako raha te handray soa avy amin’ny torohevitra tsara aho? 2) Iza no afaka manome ahy torohevitra mahasoa? 3) Ahoana no hampisehoako hoe vonona handray torohevitra aho? 4) Nahoana aho no tsy tokony hangataka ny olon-kafa mba hanapa-kevitra eo amin’ny toerako?

INONA NO TOETRA TSY MAINTSY ANANAKO?

4. Inona no toetra tsy maintsy ananantsika raha te handray soa avy amin’ny torohevitra tsara isika?

⁴ Tsy maintsy manetry tena isika raha te handray soa avy amin’ny torohevitra tsara. Mila miaiky isika hoe mety tsy hanana ny traikefa na ny fahalalana ilaina mba hanapahana hevitra samirery. Tsy ho afaka hanampy antsika i Jehovah raha tsy manetry tena isika, ka ho hoatran’ny rano araraka ao an-damosin’ny gana izay torohevitra omeny antsika ao amin’ny Teniny. (Mika 6:8; 1 Pet. 5:5) Raha manetry tena kosa isika, dia ho mailaka handray ny torohevitra henontsika miorina amin’ny Tenin’Andriamanitra sady handray soa amin’ilay izy.

5. Inona ny zavatra azon’i Davida Mpanjaka nireharehana?

⁵ Eritrereto izay azontsika ianarana avy amin’i Davida Mpanjaka. Betsaka ny zava-bitany azony nireharehana. Nalaza hoe nahay mozika izy, ela be talohan’ny naha mpanjaka azy. Nasaina nitendry teo anatrehan’ny mpanjaka mihitsy aza izy. (1 Sam. 16:18, 19) Rehefa nohosorana ho mpanjaka koa i Davida, dia nanome hery azy ny fanahin’i Jehovah. (1 Sam. 16:11-13) Nalaza koa izy satria nandresy an’ireo fahavalon’ny fireneny, anisan’izany i Goliata, ilay Filistinina goavam-be. (1 Sam. 17:37, 50; 18:7) Raha olona mirehareha no nahavita an’izany rehetra izany, dia mety ho nieritreritra izy hoe tsy mila ny torohevitr’olon-kafa. I Davida anefa tsy hoatr’izany.

6. Ahoana no ahalalantsika hoe tia nandray torohevitra i Davida? (Jereo koa ny sary.)

⁶ Rehefa lasa mpanjaka i Davida, dia lehilahy afaka nanoro hevitra azy no nataony namana akaiky. (1 Tan. 27:32-34) Tsy mahagaga izany, satria efa tia nandray torohevitra tsara foana izy talohan’izay. Tsy ny torohevitra avy amin’ny lehilahy ihany no noraisiny, fa nohenoiny koa ilay vehivavy antsoina hoe Abigaila. Vadin’i Nabala izy io, ary lehilahy tsy nanaja olona sy tsy nahay nankasitraka ary tia tena io vadiny io. Saika nanao fahadisoana lehibe i Davida, nefa soa ihany fa nanetry tena izy dia nanaraka ny torohevitra tsara nomen’i Abigaila.​—1 Sam. 25:2, 3, 21-25, 32-34.

7. Inona no azontsika ianarana avy amin’i Davida? (Mpitoriteny 4:13) (Jereo koa ny sary.)

⁷ Misy lesona azontsika ianarana avy amin’i Davida. Mety hoe manana talenta na fahefana, ohatra, isika. Na izany aza, dia tsy tokony hieritreritra mihitsy isika hoe efa mahay be dia tsy mila torohevitra. Tokony ho vonona hihaino torohevitra tsara hoatran’i Davida koa isika, na iza na iza manome an’ilay izy. (Vakio ny Mpitoriteny 4:13.) Raha manao an’izany isika, dia azo inoana hoe tsy hanao fahadisoana lehibe hitondra fahavoazana ho antsika sy ny olon-kafa.

IZA NO AFAKA MANOME AHY TOROHEVITRA MAHASOA?

8. Nahoana no nety tsara hoe i Jonatana no nanome torohevitra an’i Davida?

⁸ Mbola misy zavatra hafa azontsika ianarana avy amin’i Davida. Olona nifandray tsara tamin’i Jehovah sady nahatakatra tsara ny olana natrehiny no nangatahany torohevitra. Tiany ho fantatra, ohatra, indray mandeha, raha te hamitram-pihavanana aminy i Saoly Mpanjaka na tsia. Ny torohevitr’i Jonatana zanak’i Saoly no nohenoiny tamin’izay. Nahoana i Jonatana no afaka nanome torohevitra tsara azy? Satria sady nifandray tsara tamin’i Jehovah i Jonatana no nahafantatra tsara an’i Saoly. (1 Sam. 20:9-13) Ahoana no azontsika ampiharana an’izany?

9. Iza no tokony hangatahantsika torohevitra? Hazavao. (Ohabolana 13:20)

⁹ Rehefa mila torohevitra isika, dia aleo manatona olona mifandray tsara amin’i Jehovah sady mahafantatra tsara an’ilay zavatra ilantsika fanampiana.a (Vakio ny Ohabolana 13:20.) Andao hatao hoe mitady vady ny rahalahy tanora iray. Iza no afaka manome torohevitra tsara azy? Mety hanampy azy ihany ny torohevitry ny namany mpitovo, raha miorina amin’ny torolalan’ny Baiboly ilay izy. Azo inoana anefa hoe hahazo torohevitra voafaritra tsara sy azo ampiharina kokoa izy, raha miresaka amin’ny mpivady matotra ara-panahy mahafantatra azy tsara sady sambatra am-panambadiana nandritra ny fotoana elaela.

10. Inona indray izao no hodinihintsika?

¹⁰ Hitantsika teo hoe inona no toetra tsy maintsy ananantsika, ary iza no afaka manome antsika torohevitra tsara. Hodinihintsika izao hoe nahoana isika no tsy maintsy vonona handray torohevitra, sy hoe tokony hangataka ny olon-kafa hanapa-kevitra eo amin’ny toerantsika ve isika.

AHOANA NO HAMPISEHOAKO HOE VONONA HANDRAY TOROHEVITRA AHO?

11-12. a) Inona no mety hataontsika indraindray? b) Inona no nataon’i Rehoboama Mpanjaka rehefa nisy fanapahan-kevitra lehibe tsy maintsy noraisiny?

¹¹ Hoatran’ny hoe mitady torohevitra ny olona sasany nefa efa misy hevitra masaka ao an-tsainy, raha ny marina, fa mitady olona hiombon-kevitra aminy fotsiny izy. Tsy tena vonona handray torohevitra ny olona hoatr’izany. Tokony handray fianarana avy amin’izay nitranga tamin’i Rehoboama Mpanjaka izy.

¹² I Rehoboama no mpanjakan’ny Israely nandimby an’i Solomona. Nanan-karena ilay firenena tamin’i Rehoboama lasa mpanjaka, nefa tsapan’ny olona hoe mafy loatra ny asa nampanaovin’i Solomona an-dry zareo. Nanatona an’i Rehoboama àry ny vahoaka dia nangataka hoe hahena ny asan-dry zareo. Nasain’i Rehoboama niandry ry zareo alohan’ny hanomezany valin-teny. Nety ny nataony tamin’ny voalohany, satria naka torohevitra tany amin’ireo be taona nanampy an’i Solomona izy. (1 Mpanj. 12:2-7) Nolaviny anefa ny torohevitr’izy ireo. Fa naninona? Efa nisy hevitra masaka ve tao an-tsain’i Rehoboama, fa nitady olona hiombon-kevitra aminy fotsiny izy? Raha izay, dia ny torohevitr’ireo namany tanora no netinety taminy. (1 Mpanj. 12:8-14) Izany no narahiny rehefa namaly ny vahoaka izy. Nizara roa àry ilay fanjakana, ary nahita olana foana i Rehoboama nanomboka teo.​—1 Mpanj. 12:16-19.

13. Ahoana no ahalalantsika raha vonona handray torohevitra isika na tsia?

¹³ Inona no azontsika ianarana avy amin’i Rehoboama? Hoe tsy maintsy vonona handray torohevitra isika rehefa manontany olona. Ahoana no ahalalantsika hoe vonona handray torohevitra isika? Afaka misaintsaina isika hoe: ‘Inona no ataoko rehefa maka torohevitra aho? Tonga dia laviko ve ilay izy rehefa tsy tiako?’

14. Inona no tsy maintsy tadidintsika rehefa mahazo torohevitra isika? Hazavao amin’ny ohatra. (Jereo koa ny sary.)

¹⁴ Eritrereto hoe nahita asa tsara be ny rahalahy iray. Naka torohevitra tany amin’ny anti-panahy anefa izy alohan’ny hanekeny an’ilay asa. Tantarainy amin’ilay anti-panahy hoe mila mandao elaela ny vady aman-janany matetika izy raha manao an’io asa io. Ampahatsiahivin’ilay anti-panahy azy ilay torolalan’ny Baiboly hoe ny hanome an’izay ilain’ny vady aman-janany eo amin’ny ara-panahy no andraikiny voalohany. (Efes. 6:4; 1 Tim. 5:8) Andao hatao hoe nolavin’ilay rahalahy ny tenin’ilay anti-panahy, dia lasa izy nitety rahalahy hafa mandra-pahenony torohevitra tiany. Tena mitady torohevitra marina ve io rahalahy io, sa efa misy hevitra masaka ao an-tsainy dia mitady olona hiombon-kevitra aminy fotsiny izy? Tadidio hoe mamitaka ny fo. (Jer. 17:9) Ny torohevitra tena ilaintsika mihitsy indraindray no tsy tiantsika ho heno.

TOKONY HANGATAKA NY OLON-KAFA HANAPA-KEVITRA EO AMIN’NY TOERAKO VE AHO?

15. Inona no tsy maintsy tandremantsika, ary nahoana?

¹⁵ Andraikitsika tsirairay ny manapa-kevitra ho an’ny tenantsika. (Gal. 6:4, 5) Efa hitantsika teo hoe hendry ny olona iray raha mitady torohevitra ao amin’ny Tenin’Andriamanitra sy any amin’ny Kristianina matotra, alohan’ny hanaovany zavatra. Tsy maintsy mitandrina anefa isika, sao dia ny olon-kafa indray no asaintsika manapa-kevitra eo amin’ny toerantsika. Misy, ohatra, manontany ny olona hajainy hoe: “Inona no ho nataonao raha ianao no teo amin’ny toerako?” Mety hanao an’izany an-kolaka kosa ny hafa. Maka tahaka an’izay ataon’ny olon-kafa fotsiny izy, fa tsy mandinika tsara an’ilay izy akory.

16. Inona ny zava-nitranga tao Korinto, ary anjaran’iza no nanapa-kevitra raha hihinana hena natao sorona ho an’ny sampy izy na tsia? (1 Korintianina 8:7; 10:25, 26)

¹⁶ Mariho izay nitranga tao amin’ny fiangonana tany Korinto tamin’ny taonjato voalohany, momba ny hena mety ho avy natao sorona ho an’ny sampy. Izao no nosoratan’i Paoly ho an’ireo Kristianina ireo: “Fantatsika fa tena tsinontsinona ny sampy, ary tsy misy Andriamanitra afa-tsy iray ihany.” (1 Kor. 8:4) Nisaintsaina an’izany ny sasany tao amin’ilay fiangonana, dia nanapa-kevitra ny hihinana ny hena amidy eny an-tsena, izay mety ho avy natolotra ho an’ny sampy. Ny hafa kosa nanapa-kevitra ny tsy hihinan-kena hoatr’izany mba tsy henjehin’ny eritreriny. (Vakio ny 1 Korintianina 8:7; 10:25, 26.) Safidin’ny tsirairay izany. Tsy nampirisihin’i Paoly mihitsy ny Korintianina mba hanapa-kevitra ho an’ny hafa, na haka tahaka an’izay ataon-dry zareo. Samy “hataon’Andriamanitra ampamoaka” mantsy ny tsirairay.​—Rom. 14:10-12.

17. Inona no mety ho vokany raha maka tahaka an’izay ataon’ny hafa fotsiny isika? Manomeza ohatra. (Jereo koa ny sary.)

¹⁷ Mety hisy zavatra hoatr’izany ve amin’izao? Ie. Momba ny zavatra avy amin’ny taharo fototry ny ra, ohatra.b Anjaran’ny Kristianina tsirairay ny manapa-kevitra hoe hanaiky na handa an’ireny. Sarotra amintsika angamba ny hahatakatra tsara ny momba an’izany, nefa anisan’ny entana tsy maintsy entintsika tsirairay ny fanapahan-kevitra hoatran’io. (Rom. 14:4) Raha maka tahaka an’izay ataon’ny olon-kafa fotsiny isika, dia mety hampahalemy ny feon’ny fieritreretantsika. Rehefa ampiasaina ihany ny feon’ny fieritreretana vao ho zatra sy hiasa tsara. (Heb. 5:14) Rahoviana izany isika no tokony hangataka torohevitra any amin’ny Kristianina matotra? Raha efa avy nanao fikarohana, nefa mbola tsy takatsika ihany hoe ahoana no ifandraisan’ny torolalan’ny Baiboly amin’ilay zavatra iainantsika.

MITADIAVA FOANA TOROHEVITRA

18. Inona no ataon’i Jehovah ho antsika?

¹⁸ Matoky be antsika i Jehovah dia avelany hanapa-kevitra isika. Omeny ny Teniny isika, dia omeny namana hendry afaka manampy antsika hisaintsaina ny torolalan’ny Baiboly. Manao ny andraikiny izy amin’izany satria Raintsika izy. (Ohab. 3:21-23) Ahoana no ampisehoantsika hoe mankasitraka azy isika?

19. Inona no azontsika atao mba hampifaliana an’i Jehovah foana?

¹⁹ Eritrereto izao: Faly erỳ ny ray aman-dreny rehefa mahita ny zanany mihamatotra sy lasa mpanompon’i Jehovah misaina tsara, hendry, ary tia manampy olona. Faly hoatr’izany koa i Jehovah rehefa mahita antsika mihamatotra ara-panahy, tia mitady torohevitra, ary zatra mandray fanapahan-kevitra manome voninahitra azy.