ǃÂubasens​—Amabes ǃnâ ǀkharaǀkhara-e dīǁkhā-e?

ǁÎB GE 10 kurixas ǀguisa ge ī-i. Xawe Danieli ge kankersa ge ūhâ i. ǁÎb ǀaeǃkhō-aob tsî ǀnî khoen ge ǃâubasen-e ge mā bi. Xawe Danieli ge ǁnā ǃâubasens ai ge ǃkhōbasen. ǂGom ib ge gere kankers ôaǃnâ-ao kaib nîsa, kaib ga ra o. Tsîb nî soǀôa-e ūhâsa ǀgui tsē. ǁÎb ge kaise gere ǃgâiaǂgao. ǁÎba nî kōǃgâ ǀaeǃkhō-aob ge sari bi o. Sariheb nî tsēs ge hā o, ob ge ǀaeǃkhō-aoba sarisa ge mâiǂui. Danieli ge ge ǂkhabuǂâi. ǁÎb be ǁnās khaoǃgâ, ǀgaiose gere tsâ. ǁÎb ge ǀgam tsēra khaoǃgâ ge ǁō.

ǂUrusib kōǃgâ-aos hîna ǃâubasens. Tsî ǃâubasensa ūhâ tama hâ khoen ôaǃnâ-aos. Ge Danieli xa ge xoa. Sadu tsîn ge ǁnāti i xūn xa ge ǁnâu hâ. Kaira khoe-i hîna ǁōb karob ai ǁgoe-i ge ǁî-i ra dī ǂgao xūna ǃoa ra mûǂui. ǀNîsi ge ǁî-i di ǀaokhoe-i di saris xa. Tamas ka io ǁî-i di ǃgameb ǂâiǂâisensa ǃoa ra mûǂui. ǁNā tsēs ga ǃkharu o. O i ge ǁnā khoe-e ra ǁō. Tae-e nē khoe-e goro mûǂui kai? ǃÂubasensa ǃgâi tama hâ, ǀnî khoen ra mîs ǃoagu?

ǂGui ǃgôab ǂurusib ôaǃnâ-aon ge ra mî. ǃGâi ǂâixasib tsî ǃâubasens tsîn ge kai ǃâba khoe-i di ǂurusib ǃnâ ra ǀhuru. Xawe ǁnā ǂâi ǀgaub ge hoase ǀguiǂâixa tama hâ. ǀNî ôaǃnâ-aon ge ǁnāsa ǂgom tama hâ. ǁÎn ge ra mî, ǀaegu ge soros xa ra ǃaromahe.

ǃÂubasens ǃnâ ǂgom tama is ge ǀasa tama hâ. ǂGui kurina ǃkharu hâseb ge Grike khoeb Aristotla ge dîhe. Îb ǃâubasensa ǁguiǃā, ob ge ge mî: “ǂKhaiǂkhaira ǁhapos ge.” Tsî Benjamin Franklin Amerikab ǃnâ ra hâb ge ge mî: “ǃÂubasens ǃnâts ga ra ǂgom o, ots ge ǃhaese nî ǁō.”

Tae-e a ama ǃâubasens xa? Hoaǁae ra ǁkhorehe xū-e? Nēti i ama tama ǀgaub ǃnâ khoena ra ǁkhaeǂgaohe? Tamas ka io, ǀnî xū-e du ra mû ǃâubasens xa ǃnāsa-e? Xū-i hîna da sada hoa da ǂurusib tsî ǂkhîb ǃgao ǂhâ hâ-e. Tamas kai o ama ǂhâǂhâsa xū-e?

Tae-i ǃaroma da ǃâubasensa ǂhâ hâ?

TAE-E ga i hâ, tsaotsaos ǃnâ koro ǃhoaǃhaohe. ǂKhamkhoeb Davib ga ǀgaisa ǃâubasensa ûhâ o? Kangersa xu ǂgau, îb ga hâ? Nētsē ûib ga hâ? Khoen hîna ǃâubasens ge ra ǂgau kai. Di ra mîn ge nētikō ǃnūse a ǂâi ǁoa. Tsî nēs ge a ǂhâǂhâsa. Khoe-i ge ǃâubasens di ǀgaiba a ǃgôaǁnā ǁoa. ǃÂubasens ge ǂgau kai tama hâ.

CBS ǂhôan ǃnâb ge Dokter Nathan Cherneba gere dî ǃnâhe o. Ob ge ǁîba ge mî, ǀaesen hâ khoen ǀkhats ga sîsen o. Ots ge tā ǀgaisase ǃâubasens xa nî ǃhoa: “ǀNî mâsiba ta ge ge ūhâ i. Aogu ge ǁîgu, ǃgamme hâ kai khoedi ǀkha ǁaixa tsî gere mî. ǁÎgu taradi ǃgâise ǂâi tama.” Dokter Cherneb ge ǀaro tsî ge mî: “Nē ǂâi ǀgaub ge ǃgâi tama. ǀAesen hâ khoe-i, ǁî-i di ǀaeba. ǃGâise kōǃgâ tama khami i ge ra mûsen.”

ǁNān hîna ǂgauhe ǁoa. ǀAeba ūhân ge ra dītsâ ǀaeba ǃkham ǃoasa. ǁÎn ǀnai ūhâ ǃgomsin ǃnâ. ǁÎna ǁgaise tsâ kais ge ǀuniga xū-i hînan. ǁÎna, ǁîn ǀnam hâ khoena xu ǃâubasen hâ-e. Nēsa ra ǂâibasen, ǃâubasens ǂâibasen-e ūhâ tama di?

Nēs ge ama tama. ǁKhā Dokteri ge tsûn tsî ǁgauǁgaun hîna hâna ra kōǃgâ. Nēs ge mâ soǀôan nî sîsenūhes. Matib ûiba a gaxu gaxuhe ǁkhās. Tamas ka io i khoe-e, gaxuse nî ûisa ǃkhōǂgā hâ. Nē Dokteran ge soǀôan hîna ǀaesen hâ khoena. ǃNomsase ra tsâ kain ǃnâ ra ǂgom. Khoe-i ga kaise ǀaesen xawe. Ī ǁkhā i ge a, ǃâubasens nēsa ra ī kaisa. Tsî nēs xa ǃnāsa i tsîna.

ǃÂubasensa ǃgôaǃgâ re

“ǃÂubasens ge ǀgaisa soǀôa”, tib ge xoa-aob Dr W. Gifford-Jonesa ge mî. ǁÎb ge ǂgui ǁkhāǁkhāsende ge dī. Tsîb ge ge mû, matis nēsa ǀaesen hâ khoena ra huisa. Nē ǂkhâǃnâs ge khoena ra hui. În ǃâubasens tsî ǃgâi mûǂguib tsîna ūhâ. 1989ǁî Kurib ǃnâ ge hō-e ǁkhāǁkhās ge ra mî. ǀNî ǀaesen hâ khoen hîna ge nēti i huiba hōn ge gaxuse a ûisa. Xawe ǀasase gere oâǃnâ-e. Ôaǃnâ di ge ǃgāsa xū-e mî tama hâ. Ôaǃnâ di ge ra mî, ǂgao ǁōba ūhâ khoen. Hîna nē ǂkhâǃnâsa ra hōn ge ǃâubasene ǀorose ūhâ. Tsî ǀoro tsûna ra hōǃgâ. ǁNān hîna ǂkhâǃnâsa hō taman xa.

Sao ra ǁkhāǁkhāǃâs ge. ǂGao ǁōba (CHD) du ūhâ. Hîna du mati ǃgâi mûǂuiba nî ūhâs xa nî ǃhoa. 1 300 Khoegu ge ge dîǃnâhe. ǁÎgu ǃgâi mûǂuiba ūhâsa. ǀAeb xa, tamas ka io ǃâubasen-e ûib ǃnâ ūhâ tamasa. Ôaǃnâdi hîna ge disi kurin khaoǃgâ dīhe di ge ra mî. 12 Persent i khoegu (CHD) ǂgao ǁōba ūhâsa. ǁÎgu ǁaegu i ge ǃgâi mûǂuiba ūhâ khoega ge ǂgui i. Tsî ǃgâi mûǂuiba ge ūhâ tama hâ îgu ge 2 kha xu ǀguiba ge hâ i. Laura Kubzanskis, ǂurusib tsî tanisen ǀgaub di huiǃnâ-aos. Hîna Harvard School of Public Health skoli tawa hâs ge ra mî. ǃNāsa ǁaeba i ge ǃgâise ǂâisa ǂurusib ǃgao a ǃgâi. Nē ôaǃnâ-aos ge ǀnî soǀôa-e ge hō, ǂgao ǁōb ǃgao. Tsî ǃgâi ǂâi ǀgaub ge ǂgaob ǃgao a ǃgâi.

ǀNî ǁkhāǁkhādi ge ge hōǂui. Khoen hîna ǃhôas khaoǃgâ. ǁÎn ǀaeba ǃgâise mû taman ge ra ǂkhabu. ǁNān hîna ǃgâi ǀgaub ǃnâ ǁîn ǀaeba ra mûn xa. Tsî nēs ge ǂkhabu ǂâis ǀkha ǃgaeǀhaosa ūhâ. ǀGui ôaǃnâs kaira khoen dis ge ra ǁgau. ǁÎn di ǃgâi ǂâi ǀgaub tsî ǃgâi tama ǂâi ǀgaub. ǁÎna ra tsâǀkhāsa. Kaira khoen ge ǀnî ǁaeb ai ǃhaese ǂgau tama. Nēs ge ǃgaeǀhaosa ūhâ. Kairasis ǃnân ra ǃkharu ǃnâ xūn xa. ǁNāpaxūn ge ǁîna ǀgaib tsî ǁkhāsiba ra hō. Tsî ra ǃgû tsoatsoa. Nē ǀgaub ge kaise ǃgâise ra aiǃgû. 12 Wekhegu soros ǃâisens ǃnâ.

Tae-i ǃgao i ǃâubasens, ǂkhabuǂâis. Tsî ǃgâi ǀgaub ǃnâ ǂâis tsîna. ǂUrusib ǃgao a ǂhâǂhâsa? Ôaǃnâ–aon tsî dokteran tsîn ge khoen sorodi. Mati ǃkharagaguse ra sîsen ǀhaosa ǃgâise ǁnâuǃā tama. Tsîn ge ǁnās ǀkha ǃgâisen ǂan tama xūna ra ǃeream. Aiǁgauseb ge hoa soros di ǂansa ūhâ professaba. Sao ra xū-e ge mî: “Kaise i ge a ǃgâi ǂkhî tsî ǃgâiaǂgao hâse hâsa. ǃGâiaǂgaob ge sorosa ra hui tsî ra ǀgaiǀgai. Tsîts ge kaise ǂâiǂhansen tama. Nē i ge ǀgui xū-i. Hîna khoe-e nî hui-e ǂuruse hâsa.”

Nēsan ge dokteran tsî ôaǃnâ-aosisa ra ǁkhāǁkhāsen khoena ra ǂkhâǃnâ. Elobmîsa ra ǁkhāǁkhāsen khoen ge nēsa ǀasaba tama. 3 000 Kuriga ǃkharu hâseb ge gā-ai gao-aob Solomoba ge xoa: ‘ǃGâiaǂgaoxa ǂgaob ge a ǃgâi, xawe ǂnauǂkhūhesa gagas ge ǂkhōga nîra ǂnâǂnâ.’ (ǂKhoamîdi 17:22) Nē aiǁgausa kō re. Nē xoas ge mî tama hâ, ǃgâiaǂgao hâ ǂgaob ǀaeba nî ǂgauǂgau ti. “Xawe a ǃgâi ǂurusib ǃgao.”

Nē dîs ge a ǁnâuǃnāxa. ǃÂubasens ga soǀôa hâ o. Mâ dokter-e ga sîsenū tama hâ? Xawes ge ǃâubasensa ǃnāsa ǃgâiba ūba da hâ, ǂurusib xa.

ǃGâi ǂâi ǀgaub tsî ǃgâi tama ǂâi ǀgaub sadu ûib ǃnâ

Ôaǃnâ-aon ge ra mî, ǃgâi ǂâi ǀgauba ūhâ khoen. ǂGui ǃnâgu ǀgaugu ǃnâ ǃgâi mûǂuiba ūhâsa. ǁÎn ge skolgu, sîsen-i tsî ǃkhoeǀhûgudi ǃnâ ǃgâise ra dī. Aiǁgâuse i ge ôaǃnâde ge dīhe tarekhoedi hîna ǀhûgus ǃnâ hâ di xa. ǃÂi ra khoeb ge tarekhoede sao ra sîsen-e ge mâ tarekhoedi a dī ǁkhā-e. ǁKhā ǁaeb ai di ge tarekhoede. ǁÎdi ǃâubasensa ǃgâi ǀgaub ǃnâ ge ôaǃnâ. ǁÎdi ǃâubasens ge kaise ge ǂoaǂamsa i hoa ǀhûgudi ǃnâ. Tae-i ǃaromas ǃâubasensa, neti i ǀgaiba ǃkhōǂgā hâ?

ǂGui ôaǃnâdi ge ge dīhe, ǃgâi ǂâi ǀgaub tsî ǃgâi tama ǀgaub ǃnâ ǂâis. ǁAegu i ǃkharagagusiba hâsa. Ôaǃnâs 1960ǁî kuri ge dīhes ge ra ǁgau. Ôaǃnâ-aon ge ǃâubasen taman hâ xū-e. Xamanin tanisen ǀgaub ǃnâ mûsa. ǁÎn ge nēsa xu mî-e ge kuruǂui. “Huisen ǁoa” di ra ǂâibasensa. Tsîn ge ge mûǂan khoen tsîn nēti ra tsâsa. Aiǁgause i ge khoen di ôaǃnâdi ǃna ǃgâi tama ǂkhupiba gere ǃgâ kaihe. Tsîn ge ge mîbahe în ǁnā ǀōban a ǀam kai.

ǀGamǁî groeps khoen ge ǁkhā, xū-e ge mîbahe. În ǂkhupiba ǀû. ǁGamǁî groeps khoen ge huiose gere tsâ. Tsî ǁkhā tsēs ain ge xū-e ge dī tama hâ i. ǁÎn ge ge ǂgom xū-en a dawa ǁoasa. ǀGamǁî groeps khoen tsîn ge ge mā-am tama hâ i. ǁNā ǂâi ǀgaub huioǃnâse tsâ diba ūhâsa.

ǃGôahesab, Martin Seligmanib ǀgapise goro ǃhoaǃgaoheb ge ge hui. Ôaǃnâ sîsenna ǁîb ûiba hoaba dīsa. ǃGâi tama ǂâi ǀgauba ūhâs. Tsî ǃgâi ǂâi ǀgauba ūhâs tsîna ǃkhōǂgā hâse. ǃGâi tama ǂâi ǀgaub ge khoen di ûiga a ǁgaiǁgai ǁkhā. Tsî ǂkhabuǂâi kai nî ǁkhā. Seligmani ge ǃgâi tama ǂâi ǀgauba ūhâ khoen xa ge mî: “Ti ǁkhāǁkhāsens 25 kurigu dis ge ge ǂgom kai te. Hoa ǁae ta ga ǃaob ǂâi ǀgauba ga ra ūhâ o. Os nēsa ǃgâi tamasa. Tsîs sadu ra dī xūn hoana nî ǁgaiǁgaisa. Tsî nēs ge nî ǁnāǂam da ǀkharadi da ga ǂgom o.

Nē ǂâi ǀgaub ge ǀnî khoen tawa a ǀasa nētsē. Xawen ge Elobmîsa ra ǁkhāǁkhāsen khoena, nēsa a ǂan. ǃGaoǃgâ re nē ǂkhoamîsa: ‘ǂKhabusase du ra ǁgausen, ǃgom ǁaegu ǃnâ?’ (ǂKhoamîdi 24:10) Îo Elobmîs ge ra mî ǃgâi tama ǂâi ǀgauba du ga ūhâ o. O du ge nî ǂkhabuǂâi. Mati du nēsa nî ǃkham ǃoa. Î du ǃgâi ǂâi ǀgauba ūhâ?

[Ai-īsib]

ǃÂubasens ge ǃgâi kai sîsenǂuiba ūhâ, ǃgâi ûib ǃgao.

ǃGâi tama ǂâiǀgauba du ge a ǃkhamǃoa ǁkhā

MATI du sadu ra hōǃâ ǃgomsin xa ra tsâ? ǂGui ôaǃnâ-aon ge ra ǂgom. Nē dîs di ǃereams kai ǃâ-e ra ǀhurusa. Sadu ǃgâi ǂâiǀgauba ūhâs. Tamas ka io ǁgai ǂâiǀgauba ūhâsa. Hoada ge ǂgui ǃgomsina ûib ǃnâ ra hōǃâ. Tsî ǀnîn ge naun xa ǃnāsase nēsa ra hōǃâ. Tae-i ǃgaon ǀnî khoena ǃgomsina hōǃâ tsî ra mâǀgâi? Xawen ǀnîna ra ǀûsen?

Aiǁgause du ge sîsen-e ra ôa. Tsî du ge sîsen-i ǃgao dîǃnâhe tsî ūǃoahe tama ge ī. Mati du ge nēs xa nî tsâ? Sadu ge ǀnîsi nēs xa ǁgaise ge tsâ kaihe. Tsî du ge nēsa toa tide ǃgomsib ase ge mû tsî ge mîǁgui. ‘ǀGui khoe-i tsîn ge tita khami ī khoe-e ǃae tide. Tita ge sîsen-e hō tide.’ Tamas ka io du ge ǁgaise sadu xa hoaǁae nî ǂâi. Tita ge a ǁgai tsî ǃgai xū-e a dī ǁoa. Hoa ǀgaugu ǃnâ i ge ra ǁgau, ǃaobats ūhâsa.

ǃGâi tama ǂâi ǀgauba ǃkham ǃoas

ǃAo ǂâisa du mati nî ǃkham ǃoa? ǂGurose nē ǃgâi tama ǂâiǀgauba ôaǃnâ re. ǁNāpaxu nē ǂâi ǀgauga ǃkham ǃoa re. Tsî tae i ǃaroma du sîsen-e hō tamas xa ǂâi re. Aiǁgause ama-e khoe-i sîsen-e mā du ǂgao tamasa? Tamas ka iob sîsen mā-aoba, ǀnî khoe-i hîna ǀnî hâ ǁkhāǁkhāsensa ūhâ-e goro ôa?

ǃGâi tama ǂâiǀgaub ai du ga ǂâisa ǂnûi o, os ge nēsa nî ǃao kai du. ǀGui ǃnāsa du ga mā-amhe tama io. Os nēsa ra ǂâibasen sadu a ǁgai ti. ǀNî xūn xas tsîna ǂâi re. Aiǁgause, sadu di gagasi mâsiba omkhâi re. ǀAokhoen ǀhōsagusisa omkhâis. Tamas ka io sadu ǃgâi ǀhōsagusisa ǀgaiǀgai re. ǃGâi tama ǂâi ǀgauba xu ǂgōsen re. “Mûǃā re” ǂhumib asa. Tsî du a ǂan tātsē du sîsen-e hō tidesa? ǂGui xūn ge hâ dī ǁkhā du ana. Nē ǂâi ǀgauba ǃkham ǃoasa.

ǃGâi ǂâixa re

ǃKharu ge ǁaeb ǃnân ge ôaǃnâ-aona ge hōǂui. ǃÂubasen di hâ mîs, ǂkhari ǂâibasensa ūhâsa. ǁÎn ge ra mî ǃâubasen di hâ mîs, ǂgomsa ǃkhōǂgā hâsa. Sadu ǂhâba hâ xūna sīǃnâsa. Sao ra ǃâb ǃnâ du ge nî mû. ǃÂubasens ǂgui xūna ǃkhōǂgā hâsa. Tsî ǂgui ǃkharagagu ǀgaugu ǃnâ ra sîsenū hesa. Nē ǃâubasens ai du ga sadu ǂâisa ǂnûi o. Os ge nēsa nî hui du. Tsî du ge sadu ûib ǃnâ du nî dī ǃgâi xūn xa nî ǂâi.

Hānîǁaeb ǃnâ du ra ǂhâba xūna du ga sīǃnâ ǂgao o. O du ge mîǁguiga dī tsî ǁnāsa nî dīǀoaǀoa. Nēti i mîǁguiga da ga ūhâ tama i o. O i ge nî ǃgâi, ǂâiǃgâsa tae-e dīsa da ra mîǁguibasensa. ǂGurose mîǁguiga dī i du hâ? Supu i ge a ûib māsîgu xa ǃkhōmâi hesa. ǁAeroba ū tsî da ge nî dīsen. Tae-e da nē ûiba xu ǂhâba hâ hîna a ǂhâǂhâsa-e. Daoǁgaudi ge ra mîba du i du ǂhâǂhâsa xūna ǂgurose mâi. Elobmîs ge nēsa ǃgâise ra mî: “ǁÎsa xu ra ǀgora xūna du nî ǃâitsâ ǁkhāse.”​—Filipeǁîn 1:10.

Mîǁguiga du ga dī tsoatsoa o. O i ge hoa xūna nî supu. Sadu ra sīǃnâ ǂgao xūna dīsa. Aiǁgause, gagasi xūn, omaris ûib tsî sadu tsēs hoasa ra ûi ǀgaub tsîna. ǂGuro tā ǂgui xūna ǀgui ǁaeb ǃnâ sīǃnâ ǂgao re. Sado a ǂhâǂhâsaba xū-i ǀkha tsoatsoa re. Tsî ǁî-i ga toa o, nau-e dī re. ǂGan du ga o ǁî-e du nî sīǃnâsa ti. Sadu mîǁguigu ga ǃgom o, dīsa. O du ge ǃhaese a ǂkhabuǂâi ǁkhā. ǁNās ǃgao i ge kaise a ǂhâǂhâsa ǁîna ǀgorasa. Tsî kaise i ga sadu ra sīǃnâ ǂgao xūna gāxu o. ǂKhari ǃâdi ǃnâ ǀgora re.

“Sadu ga xū-e dī tsoatsoa ǂgao o. O du ge ǀgau-e nî ôa nēsa dī toasa.” Di i ge ra mîhe tsî nē mîde ama tama? Sīǃnâ ǂgao du ra mîǁguiga du ga ǂâis ǃnâ ūhâ o. O du ge dīǀoaǀoas ǀgaiba ǂhâ hâ. O du ge ǀgaisa turaba ūhâ nē mîǁguiga sīǃnâsa. ǃGomsina du ge nî hōǃnâ xawe nēs ge tā sadu mîǁguiga nî ǀam khai.

Xawe du ge ǃgâise nî ǂâi. Sadu mîǁguiga sīǃnâs ǃgao. Xoa-aob C.R. Snyderri, hîna ǃgâi ôaǃnâsa ǃâubasen xa ūhâb, ge ge ǀapemā. Tsî ge mî, mîǁgui du hâ xūna du a sīǃnâ ǁkhāsa. ǀGui ǃnāsa du ga xū-e dīsa o. O du ge ǁkhawa ǀgamǁî tsî ǃnonaǁî ǃnâsa nî dītsâ. ǃGâi i nîs kōse.

Snyderri ge ge ǀapemā. Nē i ga ǃgâi tama i o, nau i ǀkha ǃkhōǃkhunisa. Xū-i ga ǁkhae du o. Sadu mîǁguiga sīǃnâsa, o du ge nî ǂkhabuǂâi. O du ge ǀnî xū-i hîna du a dī ǁkhā i ǀkha, a ǃkhōǃkhuni ǁkhā.

Elobmîs ge ǃgâi aiǁgaude ǃkhōǂgā hâ. Hîna nî hui dude. Gao-aob Davib ge Jehovab di tempela omsa ge mîǁgui. Xaweb ge Eloba Daviba ge mîba Salomonni. ǁÎb ôab nēsa nî dīsa, ǁîb ose. ǁÎb ge ǁaixa tamas ka io ge ǂkhabuǂâi tama hâ i. Tsî ǁîb di ǂâi ǀgauba ge ǀkharaǀkhara. Davib ge ǁîb di ǀgaiba ge sîsenū. ǁÎb ôab ǂhâ hâ mari-i tsî ǂhâǂhâsa xūna ǀhaoǀhaosa. Hîna nî huina, îb tempela kuru toahe.​—1 Gao-aogu 8:17-19; 1 Kroniks 29:3-7.

Nēsi du ga sadu nî dī xūn di ǀgauga omkhai. Tsî ǃâubasen tsî ǃoab di ǃgâi ǀgaub ǃnâ ǃkham ǃoa. Tsî sadu ûib ǃnâ du nî dī ǃgâi xūnxa ǂâi. Xawe du ge ǃgamse ǀhôagahe hâse nî tsâ. ǃÂubasens tawa i ga hâo. Tae-i xa? ǃNāsa ǃgomsin hîna du. Nē ǁaeb ǃnâ ra hōǃâ ge sadu xa ǃaromahe tama. Tsî du ge a ǁkhae nî ǁoa. Nē ǂgui ǃgomsin hînan khoena ra hōǃgân ge ǁîn di ǃâubasensa ra ǂkhabu kai. Aiǁgause, ǀgâsib, torob tsî ǂhanuoǃnâsib ǃaoǃaosa ǀaegu. Tsî ǁōb tsîna. Nēs ge a ǃaroma ǁkhā î du tā ǃgâi ǃâubasensa ūhâ.

[Ai-īsib]

Sîsen-i hîna du ǂhâba hâ i ga ūǃoa du tama i o. O du nî ǂâi ǁkhaba du sîsen-e hō tite di?

[Ai-īsib]

Gao-aob Davib ge ǃhaese ǁîb di mîǁguiga ge ǀkharaǀkhara

Mapa du ǃâubasensa a hōǁkhā?

SADU orlosis ge ra sîsen ǀû. Tsî kôa hâ. Tsî du ge ǁîsa ra dī-unu ǂgao. Xawe du ge mapa du nî ī-ūsisa a ǀū. Orloside ra dī-unu ǃkhaigu ge a ǂgui. Tsî nē ǃkhaigu ge ǃgâigu asa ra mî. Tsî nē ǃkhaigu di ǀhōnkoengu ge ǁnâugu tama. Xawe du ge ra ǁnâu. Sadu ǁanǁare-aob ge gā-ai. Tsî sadu orlosisa a kuru-unu ǁkhā. ǁÎb ge kurin ǃkharu hâse. Sadu ūhâ orlosisa gere kuru. Xawe ǁnās xōǀkhāb ge ra hui du ǂgao. Tsî marioǃnâse ra hui ǂgao. Ham i ai du huiba nî ǂgan? ǁÎb ai o.

Sadu orlosisa nî dī-unuhes ǃgao du ūhâ ǃâubasensa ǀgopeǀnō re. Xawe du ge ǀnîsi ra hōǃâ. ǃÂubasen-e du ūhâ tamasa. Khoen ge ǁnāsa ra hōǃâ nētsē. Mapa du huiba nî hō? Xawe ǂgui khoen ge ra mî. ǃHūbaib ai hâ ǃgomsi nan nî dī-unusa. Xawe ǁnāti i ǃereamdi ge ra are kai da. Xawe, tae-i ǃaroman khoena Eloba ǃoa ī tama hâ? Elobmîs ge ra mî: “Mâ-i hoa-i âda xub kom ǃnūse hâ tamao.” Tsî Elob ge ra hui da ǂgao.—ǃNaeǃkhaidi 17:27; 1 Petrub 5:7.

ǃGāsa mîǃās ǃâubasens dis

Elobmîs ra ǃâubasens xa mî. Xūn ge a ǁnâuǃāxa. Tsî ǁnās ge kaise a ama. Doktergu, ǂansa ūhâ ôaǃnâ-aogu. Tsî ǃkhau hâ khoena ra kōǃgân, ra mā ǃâubasens ǃgâ-ai. Elobmîs ǃnâ ra sîsenūhe mîs. ǃÂubasen di hâs ge xū-e ǃâus. Tsî ǃgâi xū-e ǃâubasensa ǃoa ra ǁnaeǁgau. ǃÂubasens ge ǀgam xūna ūhâ. Nēs ge ǃgâi xūna turasa ǃkhōǂā hâ. Tsî ǃgâi xūn nî hāsa ǂgomsa. Elobmîs ra mî ǃâubasens ge ǁnâuǃāoǃnâ tama hâ. ǁNā ǃâubasens ge a ama.

ǃÂubasens ge ǂgoms ǀkha ra ǃgûǀhao. Tsî nēs ge amab ai a ǃgaoǃgaosa. (Hebreǁîn 11:⁠1) Elobmîs ge ra mî ǂgoms. Tsî ǃâubasens ǁaegu i ǃkharagagusiba hâsa—1 Korinteǁîn 13:13.

Aiǁgause: Sadu ǀhōsa-i ai du ga huiba ǂgan o. O du ge ra ǂgom, ǁî-i nî hui dusa. Sadu ǃâubasens ge ǂkhariro tama hâ. Sadu ǀhōsa-e du ra ǂgomǃgâ amaga. ǁÎ-e du ge ǃgâise a ǂan. Tsî du ge a ǂan. ǁÎ-i ga xū-e dī o. O i ǃgâise ǁnāsa ra dīsa. ǃKharu ge ǁaeb ǃnâ i ge di dī amaga. Sadu ǂgoms tsî ǃâubasens ge ra ǃgûǀhao. Xawe ra ge nē mîra a ǃkharagagu. Mati du Elob ǃnâ ǁnāti i ǂgomsa a ūhâ ǁkhā?

ǃÂubasens di tsoatsoas

Elob ge ama ǃâubasens di tsoatsoaba. Elobmîs ǁaegu ǃnâb ge Jehovaba ‘Israeli ǃâubasen’ di gere ǂgaihe. (Jeremiab 14:⁠8) ǂGomǂgomsa ǃâubasendi Elob khoen ge ūhâ în ge. Eloba xu ra hā. ǁNās ǀkha i ge a mîhe ǁkhā. Elob ge ǁîn di ǃâubasen isa. ǁNā ǃâubasens ge xū-e ǁkhoresa ǃoa ge ǁnaeǁgau tama hâ i. Elob ge ǁîna ama ǃâubasensa ge mā. ǁÎnab ge ǂgui kuriga hâ-ū ǀgaub ǃnâ. ǁÎb ge mîmâide ge dī. Tsî ǁnā mîmâide ge dīǀoaǀoa. Josuab ge sao ra-e ge mî: “Tsî du ge a ǂan . . . ǀgui mîros xares ǁnā tama ǃkhaisa ǁnā ǃgâi mîdi, ǃKhūb, sadu Elob ge sadu ǂama ǃhoadi hoadi xa.”​—Josuab 23:⁠14.

Tsî ǂgui kurin khaoǃgâs ge ǁnāsa ge ama i. Elobmîs ge lō-aisa mîmâidi xa ǀoahe hâ. Tsî ǁnā mîmâidi ge ǂkhanu xūn hîna ge ǀnai īna ūhâ. Elob ra mî xūn ge a ǂgomǂgomsa. Tsî ǀnai dīǀoaǀoahesa khomai i.

ǁNā-amaga da ge a mî ǁkhā. Elobmîs ge ǃâubasens di ǂkhinisa. Elob khoena ra hâ-ū ǀgauba du ga khomai o. O du ge nî ǁnâuǃā. Tae-i ǃaromas Elob ǃnâ ǃâubasensa ūhâsa a ǃgâisa. Tsî ǁnās ge nî ǀgaiǀgai du. Apostel Pualub ge ge mî: ‘Xoahe hân ge sada ǁkhāǁkhās ǃoa xoahe hâ, sada nî xoas di sâsasib tsî ǁkhaeǂgaos tsîra xu ǃâubasensa ūhâga.’—Romeǁîn 15:⁠4.

Elob mâ ǃâubasensa ra mā da?

Mâ ǁae du ǃâubasen-e ǂhâ hâ? ǁŌb ga hâ o, ǀguisa? ǂGui khoen xa i ge ǁōb ǁaeb ai ǀgui ǃâubasensa ǂhâhâsa. ǀNam da hâ khoe-i ga ǁō. Xawes ge ǁnā ǃâubasensa ǃgāsa tama. ǁNās xōǀkhā da ge nî ǁō. ǁŌba da ge a ǁkhae ǁoa gaxuse. ǀGaiba da ge ūhâ tama ǁnās ǃgao. Elobmîs ge ǁōba “ǀuni khākhoeb” di ra ǂgai.—1 Korinteǁîn 15:26.

Mâti da ǁōb ga hâ o, ǃâubasensa a hōǁkhā? Elobmîs xoas hîna ǁōba khākhoeb di ra ǂgais ge ra mî. ‘ǁŌb ge nî hîkākāhe.’ Jehova Elob ge ǁōb xa a ǀgaisa. ǁÎb ge ǁnāsa ǂgui ǃnāde ge a ǁgau. Mati? ǁŌ hâna ǁōba xu ǂkhaiǂkhais ǃnâ-ū. Elob ge 9 khoen. Hîna ge ǁōba xu a ǂkhaiǂkhaihen xa ra ǃhoa. ǁÎn ge ge ûi-ûihe.

Jehovab ge ǁîb, ǀgôab Jesuba ǀgaiba ge mā. Îb Lasaruba haka tsēteb ge ǁō hâ i. Xawe ǁōba xu ǂkhaiǂkhai. Jesub ge ǁnāsa sâusa ǃkhai i tawa ge dī tama hâ i. Xawe ǂgui khoen ra mû hîna ge dī.—Johaneb 11:38-​48, 53; 12:​9, 10.

ǀNîsi du ge ra ǂâi. ‘Khoena tae-i ǃgao khâisa gere māhe? Kaira taman kom ge hâ i o. Xawen ge ǁkhāwa ge ǁō?’ Dis ge. Nēti i ǂgomǂgomsa xoadi khâis xa hâdi gere ra hui. ǂGom ǁkhā da ge a. Sida ǁō ǂoa ge khoen nî ûisa. ǂGui ǃaromade da ge ūhâ ǁkhāsa ǂgomsa. Amabes ǃnâ da ge ama ǃâubasensa ūhâ.

Jesub ge ge mî: “Tita ge Khâita, tsî Ûita.” (Johaneb 11:25) Jesub ge Jehovab xa ǀgaiba nî māhe. Îb ǃhūbaib ǂhawase ǁō hâna khâisa mā. Jesub tsîn ge ge mî: “Iri ge nîra hā xuige, ǁîb ain ǀhobadi ǃnâ hân hoana ǁîb di domma nîra ǁnâuba, tsîn nîra ǀkhī.” (Johaneb 5:​28, 29) ǀHobadi ǃnâ hân hoan ge khâisa nî māhe. Tsî paradais ǃhūbaib ai nî ûi.

Kēbo-aob Jesajab tsîn ge sao ra-e ge mî: “sadu tsarab ǃnâ ǁan hâdo, sadu ǀaub ge ǁhaon di ǀaub khami nîra ī; tsî ǃhūbaib ǁō hâna nîra aoǂui xui-ao.”—Jesajab 26:19.

ǁNā mîmâisa ǁkhaeǂgaoxa tama? ǁŌ hân ge sâusa ǃkhaib tawa hâ. ǀGôaro-i hîna mamasas ǃnāb ǃnâ hâ khami. ǁNān hîna ǀhobadi ǃnâ sâǁgoen ge Elob ǂâis ǃnâ hâ. (Lukab 20:37, 38) ǀGūǁaen ge hoana nî khai Tsîn ge ǃnae go ǂkhamǀgôa-i. Hîna ǂgui khoen xa ǁkhorehe hâ i khami nî tsâ. ǁŌ da ga xawe i ge ǃâubasensa hâ.

ǃÂubasens sado dība ǁkhā xū-i

Paulub ge ǃnāsase ra ǁkhāǁkhā da ǃâubasens xa. ǁÎb ge ǃâubasens a gagasi torosara tsî a ǀgapa di ge mî. Tsîn nî hui da ǃkhaisa. (1 Tesalonikaǁîn 5:⁠8) Tae-eb gere ǂâibasen? Elobmîs ǁaegu ǃnâgu ge soldaga ǀuri-e xu kurusa ǀgapade gere ǂnûi. ǁNā ǀgapadi ge gere huigu. Pauluba tae-e gere mî? ǀGapas ra danasa ǁkhauba. Khamis ge ǃâubasensa. Sida ǂâi ǀgauga ra ǁkhauba. ǀGaisa ǂgomsa du ga Elob ǂâibasedi ǃnâ ūhâ o. Ob ge sadu di ǂkhîba ūbēhe tide. ǃGomsina du ga hōǃâ xawe. Ham-e ǁnāti-i ǀgapa-e ǂhâba tama hâ?

Paulub ge ǀnî hâ aiǁgau-e ge sîsenū. ǃÂubasensa Elob ǂâis ǀkha ǃkhōǀhaosa. ǁÎb ge ge mî. “ǁÎsa [ǃâubasensa] da ǀoms di ǃkhōmâixūse ūhâs, ǁaposa tsî ǀgaisas.” (Hebreǁîn 6:​19) Paulub ge ǂgui ǃnāde, ǂgaugu kôade ge ûi ǃkharu. Paulub ge ge ǂan i. Tae-i a ǃkhōmâixūsa [ǃgom ǀurisa]. ǂOab ga ra ǃgom o. O gu ge ǂgaub ǃnari-aoga ǃkhōmâixūsa ǁgammi ǃnâ ra aoǂgā. Tsîs ge ǂgausa ǂoaba ra māǃkharu. ǃGom mâihe tsîs nî kôas xa.

ǁNās khami i ge Elob di mîmâide ‘ǁaposa tsî ǀgaisa’ ǃâubasen. ǁNā ǃâubasens ge a hui da ǁkhā. ǃGom ǁaegu ǃnâ. Jehovab ge mîmâi hâ, ǁaeb ge nî hā. Khoen torogu, tsūdīb, ǃoab tsî ǁōb tsîna hōǃâ titesa. (10ǁî ǂhaweb ai hâ boksisa khomai re.) ǃÂubasen-e ūhâs ge ǃgom ǁaegu ǃnâ aiǃgûs ǀkha nî hui da. Î da Eloba ǁnâuǀnam. Tsî nē ǃhūbaib di ǁgai xūna xu ǂgōsen.

ǃÂubasens Jehovab ra mās ge sado ra tsâǀkhā. Jehovab ge ǃgâi ûiba ra ǁkhoreba du. Tsî “ǁîb ǂgao hâba, khoen hoan nî ǃgâiǃō [orehe]” ǃkhaisa. Mati? ǂGurose, mâ-i hoa-i ge ‘amab di ǂansa’ nî ūhâ. (1 Timoteub 2:⁠4) Toxoba du Elobmîs ǃnâ hâ amab xa ǁkhāǁkhāsen re. Elob nî mā du ǃâubasens ge kaise a ǃgâi ǃhūbaib dis xa.

ǁNāti i ǃâubasens ǀkha da ge huio tama hâ. Elob ge ǂhâ du hâ ǀgaiba nî mā du. Î du ǁîb ǂâis ǃoagu ûi. (2 Korinteǁîn 4:7; Filipeǁîn 4:​13) ǁNā ǃâubasensa du ǂhâ tama? ǃÂubasen-e du ga ra ǂhâba o. Tsî ǁî-e ôa o, ǁkhoaǂgao re. ǃÂubasen-i ge hâ, ǁî-e du ge a hōǁkhā.

[Boksis/Ai-īsib]

ǃAromadi ǃâubasens didi

Nē ga-gasi ǂâi ǀgaub ge nî hui du sadu ǃâubasensa omkhâisa.

◼ Elob ge ǂkhîb xa ǀoa hâ hānîǁaeba ge mîmâiba da.

Elobmîs ge ra mî, hoa ǃhūbaib ge nî paradais kai di. Tsî ǂkhîb xa ǀoa hâ khoen xa nî ǁanǃnâhe​—Psalmdi 37:11, 29; Jesajab 25:8; ǂHaiǂhais 21:3, 4.

◼ Elob ge a ǂhumi ǁoa.

ǁÎb ge ǂhumiba ǃhui hâ. Jehovab  ge a ǃanu. ǁÎb ge a ǂhumi ǁoa.​—ǂKhoamîdi 6:16-19; Jesajab 6:2, 3; Titub 1:2; Hebreǁîn 6:18.

◼ Elob ge toa tite ǀgaiba ūhâ.

Jehovab ǀguib ge a hoaǀgaixa. ǀNî xū-i ge a ǀkhai ǁîb mîmâide nî ǁae-e dīǀoasa.​—Eksodus 15:11; Jesajab 40:25, 26.

◼ Elob ge ǀamose du nî ûisa ǂhâba hâ.

​—Johaneb 3:16; 1 Timoteub 2:3, 4.

◼ Elob ge ǃâubasensa ge mâdu.

ǁÎb ge sadu ge dīsa xūn ai ǂâisa ǂuitama hâ. Xawe sadu ǃgai ǀgaugu tsî dītsâ di ai. (Psalmdi 103:12-14; 130:3; Hebreǁîn 6:10) ǁÎb ǃâubasens ge sadu ǃgâi xūna nî dīsa tsî ǁîba ǂkhî kaisa.​—ǂKhoamîdi 27:11.

◼ Elob ǂâis ge sado huiǃnâsa i du ǁîb ǂâisa dī.

ǁÎb ǃoaba-aon ge tātsē huiose tsâ tide. Elob ge ǁîna ǁîb ǃanu gagaba nî mâ, ǁîb ǀgaisa ǀgaiba îb hui du.​—Filipeǁîn 4:13

◼ ǃÂubasensa Elob ǃnâ ūhâs ge tao-tao du tide.

ǁÎb ai du ge hoaǁae nî ǂgomaiǂnûi. ǁÎb ge tātsē tao-tao du tide.​—Psalmdi 25:3.

[Ai-īsib]

ǀGapas ra danasa ǁkhauba. Khamis ge ǃâubasensa sida ǂâisa ra ǁkhauba

[Ai-īsib]

ǀGaisa ǃâubasens ge ǃgom ǀuris khami ī

[Ai-īsiba da ge hō ǃkhaib]

Courtesy René Seindal/Su concessione del Museo Archeologico Regionale A. Salinas di Palermo