¿Tlake mitspaleuis ayokmo tlauel timokuesos? Tlen uelis tijchiuas

Tlaj tijtemos tlake uelis mitspaleuis ayokmo tlauel timokuesos, tijpantis miak tlamantli. Se keski tlauel mitspaleuis uan se keski amo. Kiampa pano pampa amo nochi sanse kiyolmatij kema miki se akajya katli tlauel kiikneliaj. Yeka, maske se tlamantli uelis kipaleuis se akajya nopa amo kiijtosneki nojkia uelis kinpaleuis sekinok.

Maske kiampa pano, onka se keski tlamantli tlen kinpaleuijtok miakej. Uan katli momachtijtokej tlake kiyolmatij kema miki se akajya katli tlauel kiikneliaj, ya nopa kiniljuiaj sekinok ma kichiuakaj, uan tlen kiijtouaj eli sanse ika tlen ijkuilijtok ipan Biblia.

1: XIJKAUA MA MITSPALEUIKAJ MOCHAMPOYOUAJ UAN MOUAMPOYOUAJ

• 

  Maske se keskij ixtlamatinij kiijtouaj tlauel techpaleuis amo tlauel ma timokuesokaj tlaj tijkauasej ma techpaleuikaj tochampoyouaj uan touampoyouaj, kemantika uelis tijnekisej tiitstosej toselti uan tikualanisej ika maseualmej katli kinekisej techpaleuisej. Amo kenijki tlaj kiampa tijyolmatij.

• Maske amo nochipa moneki tiitstos ininuaya sekinok, nopa amo kiijtosneki moneki nochipa tiitstos moselti. Uelis teipa monekis sekinok ma mitspaleuikaj. Ika kuali tlajtoli xikiniljui tlake uelis mitspaleuis uan tlake amo.

• Xikita kema ueliskia tiitstos moselti o ininuaya sekinok uan teipa xijchiua tlen tikitas mitspaleuis.

TLEN BIBLIA TETLAJTOLMAKA: “Achi más kuali kema omej tlakamej tekitij sansejko uan axtekiti setsi iselti [...]. Intla se uetsis, uajka ne se kitlananas” (Eclesiastés 4:9, 10).

2: XIJKUA TLEN MITSPALEUIS UAN XIJCHIUA EJERCICIO

• Tlaj kuali titlakuas, mitspaleuis ayokmo tlauel timotetsopas tlaj mijki se akajya katli tlauel tikiknelia. Xijchiua kampeka tijkuas kuatlajkayotl, verduras uan tlakualistli tlen amo kipia miak ichiajka.

• Xikiji miak atl uan sekinok tlamantli.

• Tlaj amo tlauel timayana, xijkua kentsi tlakualistli ajachika. Nojkia uelis tikiljuis se tepajtijketl ma mitsiljui tlake sekinok tlamantli uelis kipaleuis motlakayo.a

• Tlaj tijchiua ejercicio uan tia tinejnemi, uelis mitspaleuis ayokmo tlauel ximokuesojto. Se keskij maseualmej kichiuaj ejercicio pampa kinekij moyoliljuisej ipan nopa maseuali katli mijki uan sekinok kichiuaj ejercicio pampa kinekij moiljuisej ipan sekinok tlamantli.

TLEN BIBLIA TETLAJTOLMAKA: “Pampa axaka kitlauelkaua itlakayo. Nochi tlakamej kitlamakaj inintlakayo uan kimokuitlauiaj” (Efesios 5:29).

3: KUALI XIKOCHI

• 

  Tlauel techpaleuia kema kuali tikochij, uan nojua tlauel kinpaleuia katli mokuesouaj pampa kema miki se akajya katli tlauel kiikneliaj, nojua tlauel siauij.

• Amo tlauel xikafeni uan amo tlauel xikiji tlaili pampa nopa uelis kichiuas amo xikochisneki.

TLEN BIBLIA TETLAJTOLMAKA: “Tlauel kuali tlaj timosiajketsas se kentsi uan amo tlaj tlauel titekitis pampa san tlapik”(Eclesiastés 4:6, TNM).

4: XIKITA TLAKE MITSPALEUIS

• 

  Amo nochi maseualmej sanse kiyolmatij kema miki se akajya katli tlauel kiikneliaj, yeka xikita tlake tlamantli uelis mitspaleuis ta.

• Kema miki se akajya katli tlauel kiikneliaj, miakej tlauel kinpaleuia kema kiniljuiaj sekinok tlen kiyolmatij, uan sekinok amo kinekij kiijtosej. Ixtlamatinij kiijtouaj kenke tlauel tepaleuia kiijtosej tlen kiyolmatij kema miki se akajya katli tlauel kiikneliaj. Tlaj ta tijneki tikamanaltis iuaya se akajya uan ouij tijmati kiampa tijchiuas, uelis achtoui tikamanaltis iuaya se mouampo.

• Sekij kinpaleuia kema chokaj, uan sekinok amo kiampa kichiuaj.

TLEN BIBLIA TETLAJTOLMAKA: “Sejse tlakatl kimati nopa kuesoli [...] tlen kipia ipan iyolo” (Proverbios 14:10).

5: AMO XIJCHIUA TLEN MITSTLANAUIS

• 

  Kema miki se akajya katli tlauel kiikneliaj, se keskij maseualmej tlauel tlaij uan kitekiuiaj drogas pampa kinekij kuali kiyolmatisej. Maske kiampa kichiuaj, nopa amo kinpaleuia pampa tlauel kintlanauia uan nojkia amo uejkaua kuali kiyolmajtokej. Ximoiljui tlake mitspaleuis ayokmo tlauel timokuesos uan tlen amo mitstlanauis.

TLEN BIBLIA TETLAJTOLMAKA: “Ma tijchiuakaj kampeka para tijchijtinemisej tlen senkistok tlatsejtseloltik” (2 Corintios 7:1).

6: KUALI XIJTEKIUI TONALI

• Sekij kinpaleuijtok amo tlauel ma mokuesojtokaj kema kichiuaj sekinok tlamantli, kiampa ayokmo tlauel moiljuiaj ipan tlen kinpanotok.

• Tlauel mitspaleuis tlaj nojua kuali timouikas ininuaya mouampoyouaj o tikinpias sekinok. Nojkia mitspaleuis tlaj tijyekos tijchiuas sekinok tlamantli o tijchiuas tlen mitspaktia.

• Ika yolik tikitas kenijkatsa mopatlatia tlen tijyolmati. Uelis tikitas ayokmo tlauel timokuesoua uan timosentlalia tijchiuas sekinok tlamantli. Kema panos nopa, nesis ayokmo tlauel timokuesoua.

TLEN BIBLIA TETLAJTOLMAKA: “Nochi tlamantli tlen moneki tijchiuasej kipia tonali kema mochiua. [...] Onka tonali para tichokas uan onka tonali para tiuetskas” (Eclesiastés 3:1, 4).

7: SAMPA XIMOMATI TIJCHIUAS SE KESKI TLAMANTLI

• 

  Nima ximomati xijchiua se keski tlamantli.

• Tlaj tijtlalijtok se hora kema tikochis, titekitis uan tijchiuas sekinok tlamantli, mitspaleuis sampa kuali tijyolmajtias.

• Tlaj tijchiuas tlamantli tlen mitspaktia, mitspaleuis ayokmo tlauel ximokueso.

TLEN BIBLIA TETLAJTOLMAKA: “Se tlakatl tlen keja nopa paki ipan inemilis, axmokuesoua ipampa tlen panotok ipan iyolis, pampa toTeko kitemiti iyolo ika pakilistli” (Eclesiastés 5:20).

8: AMO NIMA XIJTLAPEJPENI TLEN TLAUEL IPATI

• Miakej nima kitlapejpeniaj kichiuasej se tlamantli tlen tlauel ipati kema namanok mijki se akajya katli tlauel kiikneliaj, uan teipa moiljuiaj amo kiampa kichijtoskiaj.

• Tlaj tiuelis, amo nima xia ximochantiti sejkanok, amo nima xijpatla kampa titekiti uan amo nima xijtepeua tlen eliyaya iaxka katli mijki.

TLEN BIBLIA TETLAJTOLMAKA: “Aki achtoui moiljuia ika miak cuidado kejatsa kichiuas se tlamantli kipantis para kisas kuali iteki [...]. Pero nopa tlakatl tlen momajkaua nimantsi uan kej ueli kichiuas se tekitl axkikualtilis uan yajaya mochiuas se teikneltsi” (Proverbios 21:5).

9: XIKILNAMIKI KATLI MIJKI

• 

  Miakej kinpaleuia kema kichiuaj tlamantli tlen ika kiilnamikij katli mijki.

• Xijpixto iixkopinka uan sekinok tlamantli, o xikijkuilo kema inkichijkej se keski tlamantli tlen tlauel ipati. Nopa mitspaleuis ayokmo tlauel timokuesos.

• Xikajokui tlamantli tlen kichiuas xiyolpaki kema tikilnamikis uan xijtlachili kema ayokmo tlauel timokuesos.

TLEN BIBLIA TETLAJTOLMAKA: “Xikilnamikikaj nopa tonali uejkajkia” (Deuteronomio 32:7).

10: XIMOSIAJKETSA SE KESKI TONALI

• Xijchiua kampeka timosiajketsas se keski tonali.

• Tlaj tijmati amo mitspaleuis timosiajketsas miak tonali, uajka ipan se o ome tonali uelis tijchiuas se tlamantli, kej tias timauiltiti ipan ueyatl, tias se museo o tias tipaxaloti ipan carro.

• Tlaj tijpatlas se keski tlamantli tlen timomajtok tijchiua, mitspaleuis ayokmo tlauel ximokueso.

TLEN BIBLIA TETLAJTOLMAKA: “Xiualakaj nouaya ma timosiajkauatij kentsi kampa tlatsitsika” (Marcos 6:31).

11: XIKINPALEUI SEKINOK

• 

  Xikilnamiki, kema tikinpaleuis sekinok ta nojkia kuali tijyolmatis.

• Uelis tikinyolchikauas mouampoyouaj o mouikaljuaj katli nojkia mokuesojtokej pampa mijki se akajya katli tlauel kiikneliaj. Inijuantij uelis nojkia kinekij kiiljuisej se akajya tlen kiyolmatij.

• Tlaj tikinpaleuis uan tikinyolchikauas sekinok, tiyolpakis uan mitspaleuis amo timoiljuis san tlapik tiitstok.

TLEN BIBLIA TETLAJTOLMAKA: “Más pakilistli kiselia tlen temaka se tlenijki, uan axkeja tlen kiselia” (Hechos 20:35).

12: XIKITA TLAKE TIKACHTOUITLALIA IPAN MONEMILIS

• Tlen mitspanok, uelis mitspaleuis xikita tlake tlamantli nojua tlauel ipati.

• Xikita tlake tijchiua ipan monemilis.

• Tlaj tikita moneki tikachtouitlalis sekinok tlamantli, kiampa xijchiua.

TLEN BIBLIA TETLAJTOLMAKA: “Más ipati para tias kampa mijki se tlakatl uan axpara tias kampa iljuichiuaj. Pampa ta nojkia mitschia mikistli uan kuali para timoyoliljuis tlen momikilis nochi tonali tlen noja poliui ipan moyolis” (Eclesiastés 7:2).

Maske tijchiuas ni tlamantli, amo kiijtosneki ayokmo kema timokuesos. Miakej katli mijki se akajya katli tlauel kiikneliaj tlauel kinpaleuik kema kichijkej se tlamantli tlen uala ipan ni tlamachtili. Maske onka sekinok tlamantli tlen uelis mitspaleuis ayokmo tlauel timokuesos, tlaj tijchiuas tlen namantsi tikitakej, mitspaleuis kuali xijyolmajtia.